Phellodon melaleucus, commonly known as the grey tooth,[2] is a species of tooth fungus in the family Bankeraceae. It was originally described by Elias Magnus Fries in 1815 as a species of Hydnum.[3] In 1881, Petter Karsten included it as one of the original three species in his newly circumscribed genus Phellodon.[4] The fungus is widely distributed in Europe and North America, where it associates mycorrhizally with a wide range of host trees. It is considered vulnerable in Switzerland.[5]
The grey tooth is a small to medium-sized fungus with a leathery or corky fruiting body. On the underside it has pale grayish-brown spines from which spores are released rather than from gills. It may look like a convoluted single fruiting body but in fact each part has a blackish stem, and several caps can fuse together. The cap tends to be concentrically zoned with a reddish-brown to blackish-brown centre and a pale edge. The flesh is greyish-brown, darker near the base of the stem, and smells of fenugreek.[6]
This species occurs in various parts of Europe and has been recorded in North America.[7] It is uncommon in the United Kingdom and very rare in Ireland. This is an ectomycorrhizal species that forms a symbiotic relationship with the roots of various plants, usually trees; the hyphae of the fungus wrap round the rootlets of the host tree, and there is an exchange of nutrients between the two.[8] It is typically found growing on the ground on mossy banks in the vicinity of its hosts. In the British Isles it is associated with various trees including oak, beech, sweet chestnut, birch, Scots pine and spruce.[6]
{{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help) Phellodon melaleucus, commonly known as the grey tooth, is a species of tooth fungus in the family Bankeraceae. It was originally described by Elias Magnus Fries in 1815 as a species of Hydnum. In 1881, Petter Karsten included it as one of the original three species in his newly circumscribed genus Phellodon. The fungus is widely distributed in Europe and North America, where it associates mycorrhizally with a wide range of host trees. It is considered vulnerable in Switzerland.
Korkoząb ciemny (Phellodon melaleucus (Sw. ex Fr.) P. Karst. ) – gatunek grzybów należący do rodziny kolcownicowatych (Bankeraceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phellodon, Bankeraceae, Thelephorales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozowali w 1815 roku Olof Swartz i Elias Fries nadając mu nazwę Hydnum melaleucum. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1881 roku Petter Karsten, przenosząc go do rodzaju Phellodon[1].
Nazwę polską podali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1983 r[3]. W checklist W. Wojewody z 2003 jest opisany pod błędną nazwą Phellodon connatus[4] (według Index Fungorum P. connatus to synonim Phellodon tomentosus).
Pojedynczy ma średnicę 1-4 cm, jest okrągły, cienki i lejkowato wklęsły. Często kapelusze jednak zrastają się z sobą. Taka zrośnięta grupa owocników może od góry wyglądać jak jeden duży owocnik, ale pod spodem ma wiele trzonów. Powierzchnia błyszcząca, naga i pofałdowana lub chropowata i niewyraźnie koncentrycznie strefowana. Ma kolor czerwono-brązowy, czarno-brązowy, szaroczarny, u starszych okazów granatowo-czarny lub niemal czarny. Często przyjmuje fioletowy odcień. Zewnętrzna, szeroka strefa przyrostu jest biała, wyraźnie kontrastująca z ciemnym środkiem[5][6].
W postacie białych lub szarych kolców o długości 1-2 mm[6].
Wysokość 1-2 cm, grubość 1-5 mm, walcowaty lub spłaszcz ony. Powierzchnia gładka lub pokryta drobnymi włókienkami, brązowo-czarna[6].
O lekko gorzkim smaku i słabym zapach kozieradki[6]. Pod wpływem KOH barwi się na oliwkowo-zielono[5].
Biały. Zarodniki niemal kuliste o rozmiarach 3,5-4,5 × 3-4 μm[6].
Występuje w Europie i jest rzadki[6], w Irlandii np. znany jest tylko z 3 stanowisk[5]. W Polsce gatunek bardzo rzadki. W polskiej literaturze mykologicznej do 2003 r. opisano 10 jego stanowisk, ale niektóre są z końca XIX w. i pierwszej połowy XX w[4]. W nowszych (lata 2008-2011), amatorskich doniesieniach hobbystów-grzybiarzy opisano i udokumentowano 7 innych stanowisk tego gatunku[7]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[8]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech, Danii, Wielkiej Brytanii, Norwegii, Holandii[4].
Rośnie w lasach świerkowych i sosnowych, szczególnie na podłożu piaszczystym, często wśród mchów. Owocniki wytwarza od sierpnia do listopada[3][4].
Saprotrof, grzyb niejadalny.
Dwa inne występujące w Polsce gatunki korokozębów (korkoząb pozrastany Phellodon confluens i korkoząb kieliszkowaty Phellodon tomentosus) odróżniają się jaśniejszymi owocnikami o brązowym odcieniu. Odróżnienie korkozębu ciemnego od najbardziej podobnego korkozębu czarnego (Phellodon niger) jest trudne, obydwa te gatunki mają bowiem czarniawe odcienie i zapach kozieradki. Korkoząb czarny ma jednak bardziej ciemny miąższ. Odróżnienie starych okazów tych dwóch gatunków grzybów jest morfologicznie właściwie niemożliwe. Pomaga badanie odczynnikiem KOH; miąższ k. ciemnego wybarwia się na oliwkowo-zielony kolor, k. czarnego nie[5].
Korkoząb ciemny (Phellodon melaleucus (Sw. ex Fr.) P. Karst. ) – gatunek grzybów należący do rodziny kolcownicowatych (Bankeraceae).
Phellodon melaleucus je grzib[20], co go nojprzōd ôpisoł Sw. ex Fr., a terŏźnõ nazwã doł mu Petter Adolf Karsten 1881. Phellodon melaleucus nŏleży do zorty 'Phellodon' i familije Bankeraceae.[21][22] Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.[21]
Phellodon melaleucus je grzib, co go nojprzōd ôpisoł Sw. ex Fr., a terŏźnõ nazwã doł mu Petter Adolf Karsten 1881. Phellodon melaleucus nŏleży do zorty 'Phellodon' i familije Bankeraceae. Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.
