Lichenomphalia umbellifera, also known as the lichen agaric or the green-pea mushroom lichen,[2][3] is a species of basidiolichen in the family Hygrophoraceae. L. umbellifera forms a symbiotic relationship with unicellular algae in the genus Coccomyxa.[2][4] It is regarded as nonpoisonous.[5]
The mushroom is white to yellowish-tan and hygrophanous, and occurs throughout most of the year on damp soil and rotting wood. It can be found in the Northern Hemisphere, particularly in the region of the Arctic.[6] In the Pacific Northwest, it is common and can be found northward from Santa Cruz.[2] Its cap grows up to 3 cm wide. Its stalk is 1–3 cm tall and 1–3 mm wide. The spores are white or yellowish.[7]
The species was first described by Carl Linnaeus in 1753 as Agaricus umbelliferus.[8] It was transferred to Lichenomphalia in 2002.[9]
L. umbellifera has a wide geographic range and displays a considerable amount of phenotypic plasticity, but phylogenetic research has confirmed that these populations represent a single species. Two related taxa have been described in the genus Lichenomphalia, but are yet unnamed.[4]
Similar species include Chromosera cyanophylla, Chrysomphalina aurantiaca, Chrysomphalina chrysophylla, Contumyces rosellus, and Rickenella fibula.[7]
Lichenomphalia umbellifera, also known as the lichen agaric or the green-pea mushroom lichen, is a species of basidiolichen in the family Hygrophoraceae. L. umbellifera forms a symbiotic relationship with unicellular algae in the genus Coccomyxa. It is regarded as nonpoisonous.
The mushroom is white to yellowish-tan and hygrophanous, and occurs throughout most of the year on damp soil and rotting wood. It can be found in the Northern Hemisphere, particularly in the region of the Arctic. In the Pacific Northwest, it is common and can be found northward from Santa Cruz. Its cap grows up to 3 cm wide. Its stalk is 1–3 cm tall and 1–3 mm wide. The spores are white or yellowish.
Lichenomphalia umbellifera es una especie de hongos agárico en la familia Hygrophoraceae.
La especie fue descrita por Carlos Linneo en 1753 como Agaricus umbelliferus.[2] En el 2002 fue mudada a Lichenomphalia.[3]
Lichenomphalia umbellifera es una especie de hongos agárico en la familia Hygrophoraceae.
Poimunapalakki (Lichenomphalia umbellifera, syn. Omphalina ericetorum) on kupera tai laakealakkinen ruskeankeltainen tai valkea sienilaji. Sen heltat ovat vaaleat tai kermanväriset. Sienen jalka on ruskeanvioletti ja alhaalta vaalea. Sieni kasvaa yleisenä koko maassa humuksella, turpeessa ja lahonneissa lahopuissa Botrydina vulgaris -jäkälän seuralaisena.[2]
Poimunapalakki (Lichenomphalia umbellifera, syn. Omphalina ericetorum) on kupera tai laakealakkinen ruskeankeltainen tai valkea sienilaji. Sen heltat ovat vaaleat tai kermanväriset. Sienen jalka on ruskeanvioletti ja alhaalta vaalea. Sieni kasvaa yleisenä koko maassa humuksella, turpeessa ja lahonneissa lahopuissa Botrydina vulgaris -jäkälän seuralaisena.
Gelsvoji laibabudė (lot. Omphalina umbellifera) – baltikinių (Tricholomataceae) šeimos, laibabudžių (Omphalina) genties grybų rūšis.
Pelkėtose vietose ant durpių kupstelių su negyvomis samanomis.
Vasara, ruduo.
Vaisiakūniai gležni, kepurėlė gofruotai vagota.
Vaisiakūniai smulkūs. Kepurėlė 1–3 cm skersmens, įdubusi, taurelės formos, blyškiai geltona, žalsvai kreminė, pakraščiai skaiuterėtai vagoti, gofruoti. Lakšteliai resvi, balsvi, balsvai gelsvi, nuaugtiniai. Kotas iki 2 cm ilgio, centrinis, kepurėlės spalvos, pamatinėje dalyje šviesesnės spalvos. Trama labai plona, gelsva, be ypatingo kvapo ir skonio. Sporos 6–9×6–7 μm.
Būdingi požymiai: vaisiakūniai pilkšvai, rusvai geltonos spalvos, auga tik pelkėtose vietose.
Dygsta pavieniui, pelkėtuose miškuose, pelkėse, ant durpingos žemės, kartais ant sutręšusios medienos. Dažna. Nevalgoma.
Lietuvos grybų atlasas, Vincentas Urbonas, Kaunas, LUTUTĖ, 2007, ISBN 978-9955-692-59-1, 102 psl.
Gelsvoji laibabudė (lot. Omphalina umbellifera) – baltikinių (Tricholomataceae) šeimos, laibabudžių (Omphalina) genties grybų rūšis.
Augimo vietaPelkėtose vietose ant durpių kupstelių su negyvomis samanomis.
Augimo laikasVasara, ruduo.
Pagrindiniai požymiaiVaisiakūniai gležni, kepurėlė gofruotai vagota.
Vaisiakūniai smulkūs. Kepurėlė 1–3 cm skersmens, įdubusi, taurelės formos, blyškiai geltona, žalsvai kreminė, pakraščiai skaiuterėtai vagoti, gofruoti. Lakšteliai resvi, balsvi, balsvai gelsvi, nuaugtiniai. Kotas iki 2 cm ilgio, centrinis, kepurėlės spalvos, pamatinėje dalyje šviesesnės spalvos. Trama labai plona, gelsva, be ypatingo kvapo ir skonio. Sporos 6–9×6–7 μm.
Būdingi požymiai: vaisiakūniai pilkšvai, rusvai geltonos spalvos, auga tik pelkėtose vietose.
Dygsta pavieniui, pelkėtuose miškuose, pelkėse, ant durpingos žemės, kartais ant sutręšusios medienos. Dažna. Nevalgoma.
Paprastoji tauriabudė (lot. Clitocybe ericetorum) – baltikinių (Tricholomataceae) šeimos, tauriabudžių (Clitocybe) genties grybų rūšis.
Vaisiakūniai smulkūs. Kepurėlė 2–5 cm skersmens, jauna apvaliai iškili, vėliau paplokščia, kartais kiek įdubusi, lygi, pakraščiai užsilenkę žemyn, plona, balta, gelsva. Lakšteliai balti, siauri, tankūs, nuaugtiniai. Kotas 3–5 cm ilgio, 0,3–0,5 cm storio, plaušuotas, tamprus, kepurėlės spalvos. Trama balta, kartoko skonio, plona. Sporos beveik apvalios, 4–5×2–3 μm.
Auga rugpjūčio-spalio mėn. mišriuose miškuose, pamiškėse, pakelėse, krūmynuose. Mitybinė vertė neaiški, bet miškui labai naudinga.
Men igròfan ëd Clitocybe graminicola, a l'ha le lamele spassià.
A chërs ant ij pra e ant ij pòst graminos.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Velenos.
Clitocybe ericetorum (Bull.) Q.
Men igròfan ëd Clitocybe graminicola, a l'ha le lamele spassià.
AmbientA chërs ant ij pra e ant ij pòst graminos.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Velenos.
Capel fin a 2 cm, nombrilà, da brunastr a ocra giàun. Bòrd strià. Lamele bianch giaunastr. Gamba àuta fin a 3 cm e larga fin a 2 cm, pi sombra an su, pla, associà a dij cit tubércoj vërdastr al pé. A marca l'ùmid.
A chërs ëdzora al bòsch mars e a le mofe.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.
Phytoconis ericetorum (Pers. : Fr.) Redhead & Kuyper
Capel fin a 2 cm, nombrilà, da brunastr a ocra giàun. Bòrd strià. Lamele bianch giaunastr. Gamba àuta fin a 3 cm e larga fin a 2 cm, pi sombra an su, pla, associà a dij cit tubércoj vërdastr al pé. A marca l'ùmid.
AmbientA chërs ëdzora al bòsch mars e a le mofe.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
Sensa anteresse alimentar.
Pęporostek baldaszkowy, pępówka baldaszkowa, pępówka pofałdowana (Lichenomphalia umbellifera (L.) Redhead, Lutzoni, Moncalvo & Vilgaly) – gatunek grzybów należący do rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lichenomphalia, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy gatunek ten zdiagnozowany został w 1753 r. przez Linneusza jako Agaricus umbelliferus, potem zaliczany był przez różnych autorów do różnych rodzajów. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w 2004 r. Redhead, Lutzoni, Moncalvo & Vilgaly[1].
Synonimów nazwy naukowej ma ponad 60. Niektóre z nich[3]:
Nazwy polskie. W 1889 r. takson ten opisywany był przez Franciszka Błońskiego jako bedłka baldaszkowata, w 2010 r. przez Hannę Wójciak jako pępówka baldaszkowata[4], a Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę pępówka pofałdowana[5]. Wszystkie te nazwy są niespójne z obecną nazwą naukową. Ostatnio pojawiła się nowa polska nazwa[6].
Należy do nielicznej procentowo grupy porostów, w których mykobiontem jest grzyb z grupy podstawczaków. Na podłożu wyrasta plecha homeomeryczna zawierająca glony z rodzaju Coccomyxa. Składa się ona z gęsto skupionych, zielonych kulek o średnicy 0,1–0,2 mm. Z plechy tej wyrastają typowe dla grzybów podstawkowych owocniki zbudowane z trzonu i kapelusza[4].
Średnica 5-20 mm, kształt początkowo łukowaty, później na środku tworzy się niewielkie wklęśnięcie, w końcu kapelusz staje się lejkowaty. Powierzchnia gładka, matowa, oszroniona, o barwie oliwkowej, żółtoochrowej, żółtawej, zdarzają się także owocniki o barwie zielonawej, białawej, brązowawej. Kapelusz jest prześwitujący i żłobkowany do ¾ promienia, w środku zazwyczaj ciemniejszy. Brzeg ostry, pofalowany, ząbkowany[7].
Blaszkowy. Blaszki szerokie, trójkątne, zbiegające na trzon. Mają jasnoochrową barwę i gładkie ostrza[7].
Wysokość 13–20 mm, grubość 1–1,5 mm, kształt dołem walcowaty, w górnej części rozszerzający się stożkowato i płynnie przechodzący w kapelusz. Jest początkowo pełny, potem rurkowaty. Powierzchnia gładka, barwy jasnobrązowej, góra ciemniejszy, dołem białawy, pilśniowaty[7].
Cienki, miękki, wodnisty, brązowożółty, bez wyraźnego smaku i zapachu[7].
W strzępkach grzyba brak sprzążek. Zarodniki szeroko elipsoidalne, gładkie, nieamyloidalne, bezbarwne i białe, o rozmiarach 7-9 (10) × 4-6 (7) um. W hymenium brak cystyd[8].
Występuje w północnej części Ameryki Północnej, Europie, Azji, Australii i Nowej Zelandii[9]. W Polsce stwierdzono występowanie tylko w Karpatach i na Pobrzeżu Południowobałtyckim[2]. Jest gatunkiem zagrożonym. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status NT – gatunek o nieokreślonym zagrożeniu[10]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Szwajcarii, Niemczech i Holandii[5].
Rośnie na obrzeżach lasów, torfowiskach, mokrych łąkach, na kwaśnych glebach, na butwiejącym drewnie, obumierających mchach i na próchnicy, często między mchami i porostami. W górach występuje aż po piętro subalpejskie[7].
Podobny jest tzw. pęporostek Hudsona (Lichenomphalia hudsonii), która ma mniejsze owocniki o wilgotnym, różowofioletowym trzonie[7].
Pęporostek baldaszkowy, pępówka baldaszkowa, pępówka pofałdowana (Lichenomphalia umbellifera (L.) Redhead, Lutzoni, Moncalvo & Vilgaly) – gatunek grzybów należący do rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.