Kürd Sarıcası (lat. Colias chlorocoma) - Pulcuqqanadlılar dəstəsinə, Ağ kəpənəklər fəsiləsinə aid növ. Cənubi Qafqazın subendemikidir.
Ön qanadın uzunluğu 27–28 mm, bəzən 33 mm olur. Qanadlar üzərindəki naxış Qafqaz sarıcasında olduğu kimidir. Arxa qanadın kənarındakı haşiyə enlidir. Hər iki qanadın fonu yaşılımtıl – sarıdır. Arxa qanadın ortasında açıq yaşılımtıl – sarı rəngli ləkə vardır. Dişi fərddə qanadların kənarındakı haşiyə enli olub, içəri kənarı açıq rəngli ləkələrlədir.[1]
Şimal – Şərqi Türkiyə, Ermənistan, Gürcüstan, Azərbaycan (Naxçıvan MR dağları, dəniz səv. 1500 – 1800 m yüksəklikdə).[2]
Friqanoid bitkilərlə örtülmüş quru yamaclar. Mayın ikinci yarısında iyulun əvvəlinə qədər uçuşur, səhər çağı və axşama yaxın isə çiçəkli gəvən və çaşır bitkisi üzərində qidalanırlar. Dişilər otlar üzərinə qonur və nadir hallarda kiçik məsafəyə uçurlar. Tırtıllar iyulda və avqustun əvvəlllərində tikanlı xaşanın (Onodrychis cornuta Dsv.) yarpaqları ilə qidalanır, gizli həyat tərzi keçirirlər, puplar xaşanın gövdələri üzərində qışlayır, ildə bir nəsil verir. Qida rəqibi alaca kəpənəyin tırtılları (Zygena carniolica Sc.) hesab edilir ki, onlar da həmçinin tikanlı xaşa (Onobrychis sp.) üzərində kütləvi surətdə inkişaf edirlər. Təbii düşməni və xəstəlikləri məlum deyil. [3]
R.Əffəndi tərəfindən 4 kəpənəyi qeydə alınmışdır. Naxçıvanda 1976-cı ildə P.İ.Bedı tərəfindən 1 fərd, O.Q.Qorbunov tərəfindən 1 fərd və M.L.Danilevski tərəfindən 1 fərd qeydə alınmışdır.
Dar qida ixtisaslaşması (Onodrychis cornuta Dsv.), qida rəqibinin olması, xaşa bitkisinin insanlar tərəfindən toplanaraq yanacaq kimi istifadə edilməsi, kəpənəyin yayıldığı ərazilərin otlaqlara çevrilməsi, ot örtüyünün müntəzəm surətdə biçilməsi əsas məhdudlaşdırıcı amillərdəndir.
Azərbaycanın Qırmızı kitabının I nəşrinə daxildir.
Kəpənəyin yayıldığı ərazilərin qorunması, bu ərazilərdə tikanlı xaşanın yanacaq materialı kimi istifadə edilməsinin qadağan edilməsi.
Kürd Sarıcası (lat. Colias chlorocoma) - Pulcuqqanadlılar dəstəsinə, Ağ kəpənəklər fəsiləsinə aid növ. Cənubi Qafqazın subendemikidir.
Colias chlorocoma is a butterfly in the family Pieridae found in Transcaucasia, Turkey and Iran.
Originally described as Colias chlorocoma Christoph, 1888. Röber considered C. chlorocoma to be an apparently very rare, local form of Colias libanotica- "C. chlorocoma Christ., from Southern Armenia (Kasikoparan), is presumably a local form of libanotica ; it is large, the ground-colour being greenish in the male, white in the female. Apparently very rare."[1] Treated as a species of Colias Fabricius, 1807 by Tuzov et al.[2]
Grieshuber & Gerardo Lamas[3] consider that C. chlorocoma is very closely related to and possibly conspecific with Colias sagartia but androconial spots are rare in chlorocoma and males have yellow spots in the marginal band. The flight, the biotopes, and the foodplants of the two taxa are identical. C. chlorocoma is rather variable, in particular the green wing pigmentation differs from population to population but is usually greenish-yellow, C. sagartia is greenish.
Oorschot, H. & Wagener, S. treat all the subspecies as junior synonyms[4]
Colias chlorocoma is a butterfly in the family Pieridae found in Transcaucasia, Turkey and Iran.
Colias chlorocoma is een vlindersoort uit de familie van de Pieridae (witjes), onderfamilie Coliadinae.
Colias chlorocoma werd in 1888 beschreven door Christoph.[1]
Bronnen, noten en/of referenties
Colias chlorocoma é uma borboleta da família Pieridae encontrada na Transcaucásia, na Turquia e no Irão.
Originalmente descrita como Colias chlorocoma Christoph, 1888. Röber considerou C. chlorocoma como aparentemente uma forma local muito rara de Colias libanotica[1] Tratada como uma espécie de Colias Fabricius, 1807 por Tuzov.[2]
Colias chlorocoma é uma borboleta da família Pieridae encontrada na Transcaucásia, na Turquia e no Irão.
Colias chlorocoma Christoph, 1888
Желтушка курдская или Желтушка зеленокудрая (лат. Colias chlorocoma) — дневная бабочка рода Colias из подсемейства желтушки семейства белянки.
Размах крыльев 50—60 мм. Основной фон крыльев самцов окрашен в бледный зеленовато-лимонный цвет и несут на себе широкую чёрную краевую кайму. У самок посередине заднего крыла находится небольшое оранжево-жёлтое пятно.
Является субэндемиком Закавказья. Ареал также включает Армению и Турцию. Населяет сухие склоны, покрытые фриганоидной растительностью. В горах поднимается на высоты до 1500—1800 м н.у.м.. Вид встречается локально в зонах нагорно-ксерофильной растительности.
Развивается в одном поколении за год. Бабочки летают со второй половины мая до начала июля. Обычно самцы порхают в быстром полёте над землей. Кормятся бабочки на цветущей растительности утром и ближе к вечеру предпочитая цветки астрагала и чабреца. Самки малоподвижные, преимущественно сидят в траве и крайне редко могут перелетать на небольшие расстояния. Гусеницы живут в июле — начале августа, питаясь листьями колючего эспарцета (Onobrychis cornuta). Гусеницы ведут скрытный образ жизни. Зимуют куколки, прикрепленные к стеблям кормового растения.
Узколокальный малочисленный вид.
Вид занесён в Красную книгу Азербайджана.
