Aspergillar (Aspergillus) – Askomitsetsimonlar sinfining mogʻor zamburugʻlar turkumi. Konidiyalar, yaʼni jinssiz yoʻl bilan hosil boʻladigan sporalar yordamida koʻpayadi. Sporalari turli xilda va odatda mayin tukchalar bilan qoplangan boʻladi. Tuproq, devorlar, asrab qoʻyilgan yemishlar va boshqa nam joylarda yashaydi. Baʼzi turlari kasallik (aspergillyoz va mikoz) keltirib chiqaradi. Ayrim Aspergillardan limon kislota, glyukonat kislota va pishloq ishlab chiqarishda hamda antibiotiklar olishda foydalaniladi[1].
Aspergillar (Aspergillus) – Askomitsetsimonlar sinfining mogʻor zamburugʻlar turkumi. Konidiyalar, yaʼni jinssiz yoʻl bilan hosil boʻladigan sporalar yordamida koʻpayadi. Sporalari turli xilda va odatda mayin tukchalar bilan qoplangan boʻladi. Tuproq, devorlar, asrab qoʻyilgan yemishlar va boshqa nam joylarda yashaydi. Baʼzi turlari kasallik (aspergillyoz va mikoz) keltirib chiqaradi. Ayrim Aspergillardan limon kislota, glyukonat kislota va pishloq ishlab chiqarishda hamda antibiotiklar olishda foydalaniladi.
'S e Aspergillus gnè de timcheall air 200 fungas a lorgar air feadh an t-saoghail. Eu-coltach ri beirmean, a tha nan ceallan singilte coccobacilli, tha Aspergilli nam fungasan fileamaideach (caothruaidhean) air an dèanamh a slabhraidhean cheallan, air a bheilear a' toirt hyphae. Lorgar ann an arbhair agus aolach iad.
Chaidh Apergillus a chlàradh an toiseach ann an 1729 leis an t-sagart agus eòlaiche bith-eòlais Eadailteach Pietryo Antonio Micheli. Thug cumadh an fhungais aspergillum (crathadair uisge naoimh) an cuimhne Mhicheili agus e ga choimhead fo phrosbaig agus s ann mar sin a fhuair an gnè ainm.
АСПЕРГЍЛЛ (Aspergillus), навъе аз занбӯруғҳои халтачадор. Асосан ба воситаи конидия (спораҳои афзоиши ғайриҷинсӣ) меафзояд. Чунин занбӯруғҳо мавҷудоти сода буда, дар қисми болои онҳо, ки пуфакмонанд аст, ҳуҷайраҳои спорадор – фиалидҳо (силсилаи конидияҳои якҳуҷайрагӣ) ҷой гирифтаанд. Бештари аспергиллҳо сапротроф (ғизояшон аз пӯсидаҳост) ва баъзан паразит буда, дар хоку деворҳои намнок, хӯрокворӣ (нон, гӯшт, сабзавот) ва ғайра маскан мегиранд. Дар ҷое, ки аспергилл инкишоф ёфтааст, мағори сиёҳ ё сабз пайдо мешавад. Баъзе намудҳои аспергилл дар маснуоти филиззӣ, пластмассӣ, чӯбин ва ғайра ҷойгир шуда, онҳоро хароб месозанд. Аспергиллҳои беморизо (Aspergillusfumigatus, Aspergillusglaucus, Aspergillusnidulans ва ғайра) ангезандаи касалиҳои одам, чорво ва парандаҳо мебошанд (ниг. Аспергиллёз, Микозҳо). Занбӯруғи Aspergillusflavus дар меваи арахис ва хӯроки чорво инкишоф ёфта, заҳри афлототоксин ҷудо мекунад, ки барои ҷигари одам ва ҳайвон хеле хавфнок аст. Аспергиллҳои манфиатовар (Aspergillusflavus, Aspergillusoruzae, Aspergillus parasitucus) низ мавҷуданд. Онҳоро барои истеҳсоли антибиотикҳо, ферментҳо ва кислотаҳои органикӣ истифода мебаранд. Аз Aspergillusniger ҷавҳари лиму ва кислотаи оксалат мегиранд. Аз занбӯруғи Aspergillusfumigatus антибиотики фумагиллин ҳосил мекунанд, ки он барои табобати амёбиаз ва пешгирии нозематоз ба кор меравад.
Аспергилл АСПЕРГЍЛЛ (Aspergillus), навъе аз занбӯруғҳои халтачадор. Асосан ба воситаи конидия (спораҳои афзоиши ғайриҷинсӣ) меафзояд. Чунин занбӯруғҳо мавҷудоти сода буда, дар қисми болои онҳо, ки пуфакмонанд аст, ҳуҷайраҳои спорадор – фиалидҳо (силсилаи конидияҳои якҳуҷайрагӣ) ҷой гирифтаанд. Бештари аспергиллҳо сапротроф (ғизояшон аз пӯсидаҳост) ва баъзан паразит буда, дар хоку деворҳои намнок, хӯрокворӣ (нон, гӯшт, сабзавот) ва ғайра маскан мегиранд. Дар ҷое, ки аспергилл инкишоф ёфтааст, мағори сиёҳ ё сабз пайдо мешавад. Баъзе намудҳои аспергилл дар маснуоти филиззӣ, пластмассӣ, чӯбин ва ғайра ҷойгир шуда, онҳоро хароб месозанд. Аспергиллҳои беморизо (Aspergillusfumigatus, Aspergillusglaucus, Aspergillusnidulans ва ғайра) ангезандаи касалиҳои одам, чорво ва парандаҳо мебошанд (ниг. Аспергиллёз, Микозҳо). Занбӯруғи Aspergillusflavus дар меваи арахис ва хӯроки чорво инкишоф ёфта, заҳри афлототоксин ҷудо мекунад, ки барои ҷигари одам ва ҳайвон хеле хавфнок аст. Аспергиллҳои манфиатовар (Aspergillusflavus, Aspergillusoruzae, Aspergillus parasitucus) низ мавҷуданд. Онҳоро барои истеҳсоли антибиотикҳо, ферментҳо ва кислотаҳои органикӣ истифода мебаранд. Аз Aspergillusniger ҷавҳари лиму ва кислотаи оксалат мегиранд. Аз занбӯруғи Aspergillusfumigatus антибиотики фумагиллин ҳосил мекунанд, ки он барои табобати амёбиаз ва пешгирии нозематоз ба кор меравад.
Асперги́лл (Aspergillus) - сумкалы гөмбәләр классыннан бер ыруг. Аспергиллның вегетатив тәне - субстратка үтеп керүчән күп күзәнәкле тармаклы мицелий. 160 ка якын төре билгеле. Үрчү, башлыча, җенессез юл белән - башсыман кабарып торган конидияләр йөртүчеләрдә күпсанлы тезмәләр ясап үсә торган споралар (конидияләр) аша башкарыла. Аспергиллның кайберләренә җенси үрчү дә хас. ТРда туфракның өске катламнарында киң таралган, аларны шулай ук төрле үсемлек продуктларында табалар, анда аспергилл колонияләре төрле төстәге күгәргән куныклар хасил итәләр, шулай ук югары дымлылык шартларында сакланган азык-төлекләрдә үрчиләр. Күп төрләре сапрофитлар, аспергилл fumigatus, аспергилл bronchialis һ.б. - кеше һәм хайваннар паразиты.
Аспергилл niger һәм бу төркемнең башка төр штаммнары лимун, кузгалак, глюкон кислоталары булдыруда киң кулланыла. Кайбер төрләре авыру тудыргыч бактерияләргә тәэсир итәргә сәләтле антибиотиклар бүлеп чыгара.
Асперги́лл (Aspergillus) - сумкалы гөмбәләр классыннан бер ыруг. Аспергиллның вегетатив тәне - субстратка үтеп керүчән күп күзәнәкле тармаклы мицелий. 160 ка якын төре билгеле. Үрчү, башлыча, җенессез юл белән - башсыман кабарып торган конидияләр йөртүчеләрдә күпсанлы тезмәләр ясап үсә торган споралар (конидияләр) аша башкарыла. Аспергиллның кайберләренә җенси үрчү дә хас. ТРда туфракның өске катламнарында киң таралган, аларны шулай ук төрле үсемлек продуктларында табалар, анда аспергилл колонияләре төрле төстәге күгәргән куныклар хасил итәләр, шулай ук югары дымлылык шартларында сакланган азык-төлекләрдә үрчиләр. Күп төрләре сапрофитлар, аспергилл fumigatus, аспергилл bronchialis һ.б. - кеше һәм хайваннар паразиты.
Аспергилл niger һәм бу төркемнең башка төр штаммнары лимун, кузгалак, глюкон кислоталары булдыруда киң кулланыла. Кайбер төрләре авыру тудыргыч бактерияләргә тәэсир итәргә сәләтле антибиотиклар бүлеп чыгара.
