dcsimg
樹薯的圖片
Life » » Archaeplastida » » 木蘭綱 » » 大戟科 »

樹薯

Manihot esculenta Crantz

Manioka ( 巴斯克語 )

由wikipedia EU提供
 src=
Manihot esculenta

Manioka (Manihot esculenta) Euphorbiaceae familiako zuhaixka da, jatorria Hego Amerikan duena. Klima tropikal eta subtropikaletan landatzen da, jateko onak diren sustraiak lortzeko, karbono hidrato iturri garrantzitsua baitira. Sustraietatik egiten den irina tapioka da.

Ez da nahastu behar Yucca generoarekin.

Deskribapena

Manioka zuhaixka hosto iraunkorra eta monoikoa da, 2,5-3 metro luze izatera irits daitekeena. Tropikoko landarea denez gero, ezin du izotza jasan. Hezetasun eta tenperatura handiak behar ditu hazteko (etekin handiena 25º C eta 29º C artean).

Hostoak 15 cm inguru luze dira, palmatuak, eta 5-7 gingil izaten dituzte. Hosto-txortena 20-40 cm luze izaten da.

Sustraiak lodiak dira, zilindro formakoak, 80-100 cmko luzera eta 10 cmko diametroa izatera iristen ahal direnak. Azala gogorra eta egurkara da, janezina. Mamia karbono hidratotan, batez ere almidoitan, oso aberatsa da eta kaltzio (40 mg/100g), fosforo (34 mg/100g) eta C bitamina (19 mg/100g) ugari dauka[1].

Erabilera

Maniokatik ateratzen den janari ezagunena tapioka da. Tapioka hirugarren gluzido iturria da gizadiarentzat[2][3]. Maniokaren sustraiek toxikoak diren glukosido zianogenikoak (linamarina eta lotaustralina) izan ditzakete. Beraz, prozesatu egin behar dira toxikotasuna kentzeko[4].

Ekoizpena

 src=
Manioka sustraiak

Manioka, nyam eta batatarekin batera, herrialde tropikaletako elikagai labore garrantzitsuenetako bat da. FAOren arabera 2008an 233 milioi tona produzitu ziren munduan, gehiena Afrikan (122 milioi tona), Asian (76 milioi tona) eta Hego Amerikan (33 milioi tona)[5].


Ekoizpena tonatan. 2008ko datuak
Iturria: FAOSTAT (FAO)[5]

1 Nigeria 44.582.000 19,1 % 2 Brasil 26.703.000 11,4 % 3 Thailandia 25.155.800 10,8 % 4 Indonesia 21.593.100 9,2 % 5 Kongoko Errepublika Demokratikoa 15.013.500 6,4 % 6 Ghana 11.351.100 4,8 % 7 Angola 10.057.400 4,3 % 8 Vietnam 9.395.800 4,0 % 9 India 9.056.000 3,9 % 10 Mozanbike 5.409.880 2,3 % 11 Tanzania 5.392.360 2,3 % 12 Uganda 5.072.000 2,1 % 13 Txina 4.409.014 1,9 % 14 Kanbodia 3.676.230 1,6 % 15 Benin 3.611.210 1,5 % 16 Malawi 3.491.180 1,5 % Denetara 233.359.379 100 %

Erreferentziak

  1. Infoagro: El cultivo de la yuca
  2. Phillips, T. P. (1983). An overview of cassava consumption and production. In Cassava Toxicity and Thyroid; Proceedings of a Workshop, Ottawa, 1982 (International Development Research Centre Monograph 207e). pp. 83-88 [F. Delange and R. Ahluwalia. editors]. Ottawa. Canada: International Development Research Centre.
  3. Claude Fauquet and Denis Fargette, (1990) "African Cassava Mosaic Virus: Etiology, Epidemiology, and Control" Plant Disease Vol. 74(6): 404-11. [1]
  4. Linley Chiwona-Karltun, Chrissie Katundu, James Ngoma, Felistus Chipungu, Jonathan Mkumbira, Sidney Simukoko, Janice Jiggins (2002) Bitter cassava and women: an intriguing response to food security LEISA Magazine, volume 18 Issue 4. Online version accessed on 2009-08-11.
  5. a b FAOSTAT: Producción
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});
許可
cc-by-sa-3.0
版權
Wikipediako egileak eta editoreak
原始內容
參訪來源
合作夥伴網站
wikipedia EU

Manioka: Brief Summary ( 巴斯克語 )

由wikipedia EU提供
 src= Manihot esculenta

Manioka (Manihot esculenta) Euphorbiaceae familiako zuhaixka da, jatorria Hego Amerikan duena. Klima tropikal eta subtropikaletan landatzen da, jateko onak diren sustraiak lortzeko, karbono hidrato iturri garrantzitsua baitira. Sustraietatik egiten den irina tapioka da.

Ez da nahastu behar Yucca generoarekin.

許可
cc-by-sa-3.0
版權
Wikipediako egileak eta editoreak
原始內容
參訪來源
合作夥伴網站
wikipedia EU