Yaban Mersini

Toś ten nastawk z temu družyna jo pó lema na drugi nastawk pódobny. Drugi lema carnicy ma temu rod.

Carnica^[1][2] (Vaccinium myrtillus) jo rostlina ze swójźby wrjosowych rostlinow (Ericaceae). Dalšne serbske mě jo carna jagoda^[1][2].

Wopis

Carnica jo w lěśe zeleny małorostny kerk, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 15 až do 50 cm. Rostlina jo mócnje roznogaśowana.

Ma wótšo granjate, w zymje zelene gałuzy.

Łopjena su měnjate, nage, zelene, jajojte, mělnje rězane a w nazymje wótpadnu.

Kwiśonki

Kwiśo wót apryla až do (junija) awgusta. Kulowate kwiśonki stoje pó jadnom w łopjeńkowych rozporach. Krona dośěgnjo dłujkosć wót 4 až do 7 mm a jo zelenojśe až blěźe rožojśe abo purpurowje pśeběžane.

Płody

Płod jo jagoda z módrocerwjenym měsom a dośěgnjo wjelikosć wót 5 až do 8 mm. Aromatiske płody wopśimjejo cukor, płodowe kisaliny, garbowadła, anthocyanowe barwidła, flavonoidy a witaminy.

Fryšnje wóni skerjej wótwjedujuce statkuju, mjaztym až sušone a ako mězgu běgotu wólažcuju.

Stojnišćo

Rosćo w lěsach, bagnowych gólach a górskich gólach. Ma lubjej fryšne, małokalkate, małobazowe, teke wótsypkowe abo płonodnowe zemje.

Rozšyrjenje

Rostlina jo w pódpołnocnej a srjejźnej Europje rozšyrjona, pśi comž w Alpach we wusokosćach wót wěcej ako 2500 m, pódpołnocno-špańskich górinach, na Korsice, w Apenninach a górinach Balkańskich połkupow wustupujo.

Wužywanje

Jagody se k mězdze, winu, želejoju, marmelaźe a kompotoju pśeźěłuju.

Pódobna družyna

• Wopowańska jagoda (Vaccinium uliginosum) ma kulojte wogonki, módrozelene łopjena. Jeje jagody su znutśika swětłe.

Nožki

1. ↑ ^{1,0 1,1 1,2} Starosta: Dolnoserbsko-nimski słownik, Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch, Bautzen 1999, ISBN 3-7420-1096-4, bok 89
2. ↑ ^{2,0 2,1 2,2} W internetowem słowniku: Heidelbeere

Žrědła

• Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwězk, ISBN 3-411-12023-1, boka 5-6 (nim.)
• Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, bok 470 (nim.)
• Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, bok 44 (nim.)