Sitroenverbena (Aloysia citrodora) is 'n blomdraende plantspesie in die verbena familie Verbenaceae, inheems aan westelike Suid-Amerika. Engelse name sluit lemon verbena en lemon beebrush in.[2] Dit is na Europa ingevoer deur die Spanjaarde en Portugese in die 17de eeu en word vir sy aromatiese olie verbou.[3]
Sitroenverbena is 'n meerjarige struik en groei tot 2-3 m hoog. Die 8-cm-lange, blink, wys blare is effens grof om aan te raak en verskaf 'n kragtige geur wat herinner aan suurlemoen indien gekneus (vandaar die Latynse spesifieke bynaam citrodora – suurlemoengegeurd).[4]
Sproeie van klein pers of wit blommetjies verskyn in die laatlente of vroeë somer. Dit is sensitief vir koue, en verloor sy blare by temperature onder 0 °C (32 °F), hoewel die hout gehard is tot −10 °C (14 °F).[5] As gevolg van sy vele kulinêre gebruike, is dit wyd gelys en word bemark as 'n plant vir die kruietuin.[6]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Sitroenverbena.
Sitroenverbena (Aloysia citrodora) is 'n blomdraende plantspesie in die verbena familie Verbenaceae, inheems aan westelike Suid-Amerika. Engelse name sluit lemon verbena en lemon beebrush in. Dit is na Europa ingevoer deur die Spanjaarde en Portugese in die 17de eeu en word vir sy aromatiese olie verbou.
Aloysia citriodora, conocida como cedrón, yerba luisa o verbena d'Indies, ye una especie de la familia Verbenaceae, caracterizar por un arume similar al del llimón. Ye orixinaria de Sudamérica, onde crez de forma montesa.
Cultivar con muncho mapa en xardinos, pero'l desarrollu de la mesma rique un clima soleyero y húmedo. Úsase en gastronomía como especia y pa preparar una fervinchu dixestiva y refrescante.
Parrotal caducifoliu, d'ente 3 y 7 m d'altor, con tarmos subleñosos o maderizos na parte cimera. Presenta fueyes verticiladas d'hasta 7 cm, de forma llanceolada, apicada, col marxe llisu o dentáu y el pecíolubien curtiu, son de color verde claro pol fexe, col viesu marcáu por glándules oleoses bien visibles. Despiden un fuerte arume a llimón. Flores pequeñes ablancazaes o ablancazáu-violacees, arrexuntaes n'espigues. tamién tien flores de color rosa
Floria pel branu, formando inflorescencies n'espigues laxas, d'hasta 10 cm de llargu, de color pálidu o lila. La mota tien dos llabios llaterales; la corola ye acampanada, simpétala, colos lóbulos inxeríos. El xinecéu ta formáu por dos carpelos xuníos. El frutu ye una drupa que s'estrema en dos núcules monoseminaes.
Nativa de Sudamérica, crez de forma montesa nos países andinos dende Colombia hasta Chile y Arxentina; tamién en Paraguái, Uruguái y Brasil (Rio Grande do Sul).[ensin referencies] Los conquistadores introducir a Europa nel sieglu XVII y tantu ellí como n'África puede cultivase en rexones templaes.
Utilízase davezu en xardinos como planta ornamental.
Prefier un clima templáu constante y esposición soleyera, nun aguanta bien les xelaes, a temperatures per debaxo de 0 °C pierde les fueyes, anque la madera ye lo suficientemente dura como pa soportar hasta -10 °C. Esixe un suelu bien drenáu, preferiblemente margoso, abondo fértil y húmedu pel branu.
Multiplicar por grana con facilidá; en climes más frescos de lo deseable, ye posible reproducila por aciu frada. Ye una planta fitófila (agostia les plantes que crecen a la so alredor).
En herboristería les fueyes y tarmos del cedrón son ricos nun aceite esencial, que'l so componente principal ye'l citral, responsable del so arume, y que contién amás limoneno, linalol, cineol, terpineol, y cariofileno, un aldehído sesquiterpénico al que s'atribúi aición eupéptica y espasmolítica.
Los estractos de Aloysia triphylla son ricos en fenilpropanoides, especialmente verbascósido, que presenten actividá biolóxica como antiosidantes.[1]
El so fervinchu realizáu con ente 5 y 20 g por llitru— utilízase como dixestivu, carminativo y antiespasmódico, pa casos de dispepsia o dolores d'estómagu. Consumir tamién como sedante llixeru. Tien una importante cantidá de melatonina, sustanza que s'usa como relaxante natural y que favorez el suañu nocherniegu.
Los elementos usaos en fervinchu recueyen dos vegaes al añu, a fines de la primavera y empiezos de la seronda. Empléguense les fueyes tienres y les sumidaes floríes.
N'Arxentina ye una planta melecinal oficial yá que tien una monografía na Farmacopea Nacional Arxentina VI Edición.
Capacidá antiosidante: La suplementación con estractu de Aloysia citriodora protexe los neutrofilos del dañu oxidativo, menguando los marcadores del dañu muscular causáu pola práutica d'exerciciu físicu.[2]
L'estractu d'esta planta PLX amuesa propiedaes antiosidantes que pueden xugar un papel importante na proteición contra'l estrés oxidativo causáu pola práutica d'exerciciu físicu intensu.[3]
Les fueyes secu y picáu emplegar en marinaes, aderezos y mueyos pa dar un toque d'arume cítricu. Ellaborar con ella tamién un sorbete arumosu.
Aloysia citriodora describióse por Antonio Palau y Verdera y espublizóse en Parte práutica de Botánica 1: 768. 1784.[4]
Aloysia: nome xenéricu que foi dau n'honor de María Luisa de Parma, 1751-1819, esposa del rei Carlos IV d'España.[5]
citrodora; epítetu llatín que significa "con arume a llimón"[6]
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Aloysia citriodora, conocida como cedrón, yerba luisa o verbena d'Indies, ye una especie de la familia Verbenaceae, caracterizar por un arume similar al del llimón. Ye orixinaria de Sudamérica, onde crez de forma montesa.
Cultivar con muncho mapa en xardinos, pero'l desarrollu de la mesma rique un clima soleyero y húmedo. Úsase en gastronomía como especia y pa preparar una fervinchu dixestiva y refrescante.
Citronverbena (Aloysia citrodora) (også kaldet: Citronaloysia eller Citron-Aloysia) er en lille løvfældende busk med grene, der ikke altid forvedder helt.
Bladene er modsatstillede og næsten uden stilk. De er lancetformede med langt tilløbende spids og hel eller svagt takket rand. Oversiden er græsgrøn, mens undersiden er smule lysere.
Blomstringen sker i august-september, hvor man kan finde de endestillede klaser selv under danske forhold. De enkelte blomster er 4-tallige og let uregelmæssige med hvide eller meget lyst violette kronblade. Frugterne ses ikke i Danmark, men de er spaltefrugter, der deles i to, nødagtige kerner.
Rodnettet er groft og ret højtliggende.
Højde x bredde og årlig tilvækst: 3,00 x 2,50 m (50 x 40 cm/år) – i Danmark dog oftest væsentligt mindre. Disse mål kan fx anvendes, når arten udplantes.
Arten er udbredt fra det sydøstlige Brasilien over Paraguay og Bolivia til Chile og Argentina. Overalt foretrækker den solåbne eller kun let skyggede voksesteder med en frugtbar og veldrænet jord, der er vedvarende fugtig i sommerperioden.
De urteagtige dele af planten indeholder æteriske olier, der giver dem en fin citronagtig duft. Hos denne plante er duften betydeligt mere fremtrædende, end den er hos andre planter, der også har citronduft. Olierne (ca. 1 % af tørstoffet) er sammensat af Aldehydcitral, Neral og Geranial iblandet monoterpener og varianter af disse (Limonen, Carvon, Dipenten, Linalool Nerol og Geraniol).
Citronverbena har mange anvendelser, og altså ikke bare som staffage i duftbuketter eller som pryd- og duftplante i haverne, hvor sommerfugle og humlebier opsøger plantens læbeblomster.
Selv om de friske blade godt kan koges som spinat, bruges bladene dog mere ofte som kryddertilskud i søde eller friske salater. Mest bruges dog friske eller tørrede blade til en aromatisk te.[1]
Lækkermunde og gourmeter bruger med forkærlighed citronverbena i køkkenet. Man bruger bladene i salater og ved tilberedning af retter med svinekød og svampe, men også til krydring af søde retter som frugtsalat, budding og is. Desuden kan man blande de fintsnittede blade i glasuren på citronkager.
Citronverbena bruges ofte, når man laver drikkevarer. Det er fortrinsvis de friske blade, der bliver brugt, men selv de tørrede blade kan bruges, for citronduften holder sig længe i tørret tilstand.
Hvis man lægger friskplukkede blade af citronverbena en halv time i varmt vand, får man en behageligt forfriskende urtete. I Frankrig er den meget brugt som en forfriskende og beroligende aftente, kendt under det franske navn på jernurt, „Verveine“. Det samme navn bruges også i Svejts. I Peru bruges duft fra citronverbena (lokalt kendt under navnet „Cedrón“). Når der tales om jernurtte, menes der som regel en te af citronverbena. Lægejernurt (Verbena officinalis) smager nemlig bittert. I Frankrig laver man også en likør med udtræk af citronverbena.
Citronverbena bruges i badevand med en forfriskende virkning, men også til parfumering af håndsæbe.
Citronverbena i småposer eller i bundter giver en frisk duft i huset eller i klædeskabet.
Da citronverbena giver appetit og fremmer fordøjelsen, hjælper den ved mavebesvær eller forstoppelse. Desuden virker den let beroligende ved nervøsitet og søvnbesvær. Desuden hjælper den under forkølelser.
Der er for få eller ingen kildehenvisninger i denne artikel, hvilket er et problem. Du kan hjælpe ved at angive troværdige kilder til de påstande, som fremføres i artiklen.
Citronverbena (Aloysia citrodora) (også kaldet: Citronaloysia eller Citron-Aloysia) er en lille løvfældende busk med grene, der ikke altid forvedder helt.
Bladene er modsatstillede og næsten uden stilk. De er lancetformede med langt tilløbende spids og hel eller svagt takket rand. Oversiden er græsgrøn, mens undersiden er smule lysere.
Blomstringen sker i august-september, hvor man kan finde de endestillede klaser selv under danske forhold. De enkelte blomster er 4-tallige og let uregelmæssige med hvide eller meget lyst violette kronblade. Frugterne ses ikke i Danmark, men de er spaltefrugter, der deles i to, nødagtige kerner.
Rodnettet er groft og ret højtliggende.
Højde x bredde og årlig tilvækst: 3,00 x 2,50 m (50 x 40 cm/år) – i Danmark dog oftest væsentligt mindre. Disse mål kan fx anvendes, når arten udplantes.
Der Zitronenstrauch (Aloysia citrodora), auch Zitronenduftstrauch, Zitronenverbene oder Duftende Verbene – französisch Verveine odorante – genannt, ist eine Pflanzenart aus der Familie der Eisenkrautgewächse (Verbenaceae).
Der Zitronenstrauch wächst als ausdauernder laubabwerfender Strauch ursprünglich in Südamerika und erreicht in gemäßigten Klimazonen Europas Wuchshöhen von rund 2 Metern, selten mehr.
Die je zu dritt in Wirteln am Stängel stehenden, eilanzettlichen Laubblätter duften stark (besonders bei Verletzung) und sind in Blattstiel und -spreite gegliedert. Der Blattstiel ist 2 bis 10 Millimeter kurz. Die einfache, glänzende und ganzrandige bis gesägte, spitze Blattspreite ist selten 30 bis, meist 45 bis 110 Millimeter lang und selten 7 bis, meist 9 bis 25 Millimeter breit.
Die kleinen, weißlichen Blüten stehen in endständigen Rispen auf bis zu 25 cm langem, wollig behaartem Blütenstandsschaft mit Hochblättern. Die sehr kurz gestielten Blüten sind zygomorph, zwittrig, vierzählig und besitzen eine doppelte Blütenhülle (Perianth). Die vier etwa 3,5 Millimeter langen, behaarten Kelchblätter sind röhrig verwachsen, wobei die Kelchzähne nur höchstens ein Viertel der Gesamtlänge aufweisen. Die vier weißen bis hell lilafarbenen, 6 bis 9,5 Millimeter langen Kronblätter sind unten zu einer bis 5 Millimeter langen Röhre verwachsen mit ausladenden Lappen. Es ist nur ein Kreis von vier fast sitzenden und eingeschlossenen, didynamischen Staubblättern oben in der Kronröhre vorhanden. Die Staubfäden sind 0,2 bis 0,4 Millimeter lang. Zwei Fruchtblätter sind zu einem oberständigen Fruchtknoten verwachsen, der intensiv behaart ist. Der Griffel ist eingeschlossen mit zweilappiger Narbe.
Die Spaltfrüchte im beständigen Kelch zerfallen in zwei längliche, plan-konvexe und zugespitzte 1,3 bis 1,8 Millimeter × 0,5 bis 0,6 Millimeter kleine, kastanienbraune Teilfrüchte.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 36.
Der Zitronenstrauch wurde als Aloysia citrodora 1784 von Antonio Palau y Verdera (in Parte práct. bot., 1, S. 768) benannt und erstbeschrieben. Die Gattung Aloysia – der Zitronensträucher, wozu neben Aloysia citrodora über 40 andere subtropischen Arten zählen – gehört wie die Gattung Verbena – der Eisenkräuter, wozu neben dem Echten Eisenkraut (Verbena officinalis) über 70 andere Pflanzenarten zählen – und weiteren Pflanzengattungen zur Familie der Eisenkrautgewächse (Verbenaceae) und ist somit als Lippenblütler nicht näher verwandt mit Zitruspflanzen, etwa dem Zitronenbaum, die zu den Rautengewächsen (Rutaceae) gehören.
Der Gattungsname Aloysia bezieht sich auf Maria-Luisa von Bourbon-Parma (1751–1819), die damalige Prinzessin von Asturien Luisa María und später als Gemahlin Carlos IV. auch Königin von Spanien.[1][2]
Synonyme Namen für Aloysia citrodora sind Aloysia triphylla (L'Hér.) Britton, Lippia citrodora Kunth, Lippia triphylla (L'Hér.) Kuntze, Verbena triphylla L'Hér., Zappania citrodora Lam.[3] Während das Artepitheton citrodora auf den intensiven Zitronenduft der Pflanze verweist, deutet das Epitheton triphylla die typische Blattanordnung in dreiblättrigen Quirlen an.
Der Zitronenstrauch stammt ursprünglich aus subtropischen Regionen Südamerikas (Uruguay, Argentinien (Catamarca, Jujuy, La Rioja, Salta, Tucuman) Chile, Ecuador, Peru) und wurde Ende des 18. Jahrhunderts nach Europa gebracht. Nach R. Govaerts kommt er ursprünglich vom südlichen Bolivien bis zum nordwestlichen Argentinien vor.[4] In dem 1781 unter Carlos III. am heutigen Standort neu eröffneten Königlichen Botanischen Garten von Madrid wurden Pflanzen nicht mehr nur ausgestellt und vermehrt, sondern auch naturwissenschaftlich näher untersucht und oft erstmals beschrieben, zumeist von Casimiro Gómez, seltener Antonio Palau. Im Falle des reizvollen Zitronenstrauchs wurde bei der Namensgebung – „un nuevo génera de planta consagrado a la Princesa de Asturias nuestra señora“ – die einflussreiche Patronin bedacht.
Von Madrid aus versandte Saaten und Pflänzlinge der Art erreichten zunächst Botaniker in Paris – hier nannte sie Charles L’Héritier 1785 Verbena triphylla – und des Weiteren auch in Oxford, wo John Sibthorp die Pflanze in die britische Gartenkultur einführte. Schon 1797 war die Lemon verbena oder Vervain in Treibhäusern rund um London üblich, und ihre Popularität als wichtiger Bestandteil eines duftenden Bouquets nahm im folgenden Jahrhundert zu.
Zitronenverbenen enthalten in allen Pflanzenteilen verschiedene ätherische Öle, deren feiner, frischer Duft auch an Zitrone erinnert. Die Duftintensität von Blättern ist erheblich stärker als bei den meisten anderen ähnlich riechenden Pflanzen. Schon beim leichten Verreiben der Laubblätter entsteht ein starker Geruch, getragen von Citrusaromen.
Die ätherischen Öle enthalten als Hauptbestandteil Citral, das ein Gemisch aus den isomeren Aldehyden Neral und Geranial ist. Weitere Komponenten sind vor allem Monoterpene beziehungsweise Monoterpenabkömmlinge, so neben Limonen, Carvon, Dipenten, Linalool, Nerol und Geraniol auch Verbenon. Auszüge der ätherischen Öle werden unterschiedlich verwendet, beispielsweise auch als Parfümbestandteil oder als Insektenrepellent.[5]
Der Zitronenstrauch findet vielseitige Verwendung, nicht nur als Zier- und Duftpflanze im Garten, deren Lippenblüten Schmetterlinge und Hummeln besuchen, oder als Schnittblume in Duftbuketts. Insbesondere lässt sich sowohl aus frischen wie auch getrockneten Blättern ein aromatischer Tee brühen.[5] Da sie als subtropische Art nur leichten und kurzen Frost erträgt, muss man sie in kühlgemäßigten Klimaten entweder im Freiland stark zurückschneiden und frostsicher einpacken oder als Kübelpflanze kühl im Haus überwintern.[6]
Die Zitronenverbene wird gerne für die Zubereitung von Getränken genutzt. Bevorzugt werden die frischen Blätter verwendet, aber auch getrocknete Blätter sind sehr beliebt, da das Zitronenaroma im getrockneten Zustand der Blätter lange erhalten bleibt.
Legt man frisch gepflückte Zitronenverbenen-Blätter für eine halbe Stunde in heißes Wasser, so erhält man einen angenehm erfrischenden Tee, der in Frankreich als Guten-Abend-Tee mit zitronigen Aroma sehr beliebt und als „Verveine“ bekannt ist. Auch unter „Eisenkrauttee“ wird in der Regel der Tee von Blättern des Eisenkrautgewächses Zitronenverbene verstanden; dagegen schmeckt Echtes Eisenkraut (Verbena officinalis) bitter. Das Getränk Inca Kola aus Peru verwendet ebenfalls das Aroma der Zitronenverbene (lokal „Cedrón“ genannt); ebenfalls wird daraus ein Kräuterlikör hergestellt.
Auch wenn die frischen Blätter ähnlich wie Spinat gekocht werden können, werden sie doch wesentlich häufiger als würzende Zugabe verwendet. Feinschmecker nutzen die Blätter für Salate, in Schweinefleisch- und Pilzgerichten, aber auch zum Würzen von Süßspeisen wie Obstsalat, Pudding und zur Zubereitung von Speiseeis. Zudem kann man feingeschnittene Blätter in den Zuckerguss für Zitronenkuchen einarbeiten.
Zitronenverbene wird nicht nur als Badezusatz verwendet, der eine erfrischende Wirkung entfaltet, sondern auch zur Parfümierung beziehungsweise Verfeinerung von Seifen.
Säckchen oder Bündel von Zitronenverbenen bringen einen frischen Duft ins Haus oder in den Kleiderschrank.
Die Blätter der Zitronenverbene können traditionell angewendet werden zur Behandlung leichter Magen-Darm-Beschwerden wie Blähungen und Flatulenz, sowie bei Schlafstörungen und vorübergehende Schlaflosigkeit, psychischem Stress und Stimmungsstörungen.[7]
Es werden keimhemmende Eigenschaften angenommen.[8]
Der Zitronenstrauch (Aloysia citrodora), auch Zitronenduftstrauch, Zitronenverbene oder Duftende Verbene – französisch Verveine odorante – genannt, ist eine Pflanzenart aus der Familie der Eisenkrautgewächse (Verbenaceae).
Cedron (karaiñe'ẽ: Cedrón, lasioñe'ẽ: Aloysia citrodora) peteĩ ñana Amérikaetéva.
Hogue ha ipotykue oreko mba'épa ojapo omboguapy porã tembi'u ha ñanembohy'ái. Ha'e avei pohã tyepy yvytu ha tyerasýpe guarã..
Η λουίζα (επιστ. ονόμ.: Aloysia citrodora ή Lippia citriodora) είναι φυλλοβόλος θάμνος με ύψος μεταξύ 1,5-2 μ. και ανήκει στην οικογένεια Verbenaceae. Κατάγεται από τη Λατινική Αμερική απ' όπου μεταφέρθηκε στην Ευρώπη τον 17ο αιώνα μ.Χ. από Ισπανούς και Πορτογάλους εξερευνητές και καλλιεργήθηκε για την παραγωγή αιθερίου ελαίου. Η λουίζα είναι φαρμακευτικό και αρωματικό φυτό με πολλές χρήσεις από τη μαγειρική έως τον καλλωπισμό. Τα φύλλα της είναι λογχοειδή και τα άνθη ποικίλλουν σε χρωματισμούς και είναι μικρά με χαρακτηριστικό έντονο άρωμα που θυμίζει λεμόνι. Ανθίζει τους καλοκαιρινούς μήνες που είναι και η ιδανική περίοδος συλλογής της. Από αρχαιότατους χρόνους χρησιμοποιούνταν στην καταπολέμηση διάφορων τύπου πόνων.
Τα φύλλα της λουίζας χρησιμοποιούνται για να προσδίδουν γεύση λεμονιού στα ψάρια και σε πιάτα πουλερικών, λαχανικών, σε μαρινάδες, σάλτσες, μαρμελάδες, πουτίγκες, στο γιαούρτι και τα ποτά. Χρησιμοποιείται επίσης ως αφέψημα, ή προστίθεται σε τσάι για να δώσει γεύση λεμονιού (όπως συνήθως σε μαροκινό τσάι). Εχει ιδιότητες θεραπευτικές έναντι του μύκητα Candida albicans. Στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το αιθέριο έλαιο της λουίζας (Lippia citriodora Kunth) και τα παράγωγα αυτών εκτός της απόλυτης απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται ως συστατικό αρώματος (Οδηγία 2009/164/ΕΕ, της 22ας δεκεμβρίου 2009).
Τα ήπια αντιοξειδωτικά συμπληρώματα διατροφής με εκχύλισμα λουίζας προστατεύουν τα ουδετερόφιλα έναντι των οξειδωτικών βλαβών, μειώνοντας τα σημάδια της μυϊκής βλάβης από χρόνια άσκηση με τρέξιμο, χωρίς να εμποδίζεται η κυτταρική προσαρμογή στην άσκηση.
Το εκχύλισμα Aloysia citriodora εμφανίζει αντιοξειδωτικές ιδιότητες που μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της δράσης της αναγωγάσης-GSH στα λεμφοκύτταρα και τα ερυθροκύτταρα και την προστασία του πλάσματος από οξειδωτική βλάβη της άσκησης.
Το εκχύλισμα λουίζας που περιείχε 25% του γλυκοζιδίου verbascoside εμφανίζει ισχυρή αντιοξειδωτική ικανότητα, ειδικά σε ένα λιπόφιλο περιβάλλον, υψηλότερο από το αναμενόμενο, όπως υπολογιζόταν από την αντιοξειδωτική ικανότητα του καθαρού verbascoside, πιθανώς λόγω των συνεργιστικών δράσεων. Αποδειχτηκε επίσης η ικανότητα του verbascoside να ενεργεί ως ένας αποτελεσματικός εξουδετερωτής ελεύθερων ριζών σε λιπόφιλα περιβάλλοντα. Εκχυλίσματα εμπλουτισμένα με Verbascoside μπορεί να έχουν ενδιαφέρουσες εφαρμογές στα καλλυντικά, φαρμακοτρόφιμα ή λειτουργικά τρόφιμα. Αν και έχει αναφερθεί κάποια «in vitro» τοξικότητα σε ανθρώπινα λεμφοκύτταρα του verbascoside με τη συμμετοχή της PARP-1 και πρωτεϊνών p53, μετέπειτα «in vivo» δοκιμές δεν ανέφεραν τοξικότητα για την υψηλή δοσολογία χορήγησης από του στόματος.
Η κατανάλωσή της σε αφέψημα, λέγεται ότι βοηθάει σε μυϊκούς σπασμούς, πόνο στο στομάχι, κράμπες εμμηνόρροιας, άγχος, και ως αντιπυρετικό.
Τα κύρια συστατικά που απομονώνονται στο αιθέριο έλαιο της λουίζας είναι τα citral (30-35%), nerol και geraniol. Το εκχύλισμα λουίζας, περιέχει επίσης το γλυκοζίδιο verbascoside.
Συνώνυμα της λουίζας είναι επίσης τα Verbena triphylla L'Hér., Verbena citriodora Cav., Lippia triphylla, Lippia citriodora, Aloysia citriodora (Cav.) Ort.hierba luisa, cedron.
Η λουίζα (επιστ. ονόμ.: Aloysia citrodora ή Lippia citriodora) είναι φυλλοβόλος θάμνος με ύψος μεταξύ 1,5-2 μ. και ανήκει στην οικογένεια Verbenaceae. Κατάγεται από τη Λατινική Αμερική απ' όπου μεταφέρθηκε στην Ευρώπη τον 17ο αιώνα μ.Χ. από Ισπανούς και Πορτογάλους εξερευνητές και καλλιεργήθηκε για την παραγωγή αιθερίου ελαίου. Η λουίζα είναι φαρμακευτικό και αρωματικό φυτό με πολλές χρήσεις από τη μαγειρική έως τον καλλωπισμό. Τα φύλλα της είναι λογχοειδή και τα άνθη ποικίλλουν σε χρωματισμούς και είναι μικρά με χαρακτηριστικό έντονο άρωμα που θυμίζει λεμόνι. Ανθίζει τους καλοκαιρινούς μήνες που είναι και η ιδανική περίοδος συλλογής της. Από αρχαιότατους χρόνους χρησιμοποιούνταν στην καταπολέμηση διάφορων τύπου πόνων.
Aloysia citrodora, lemon verbena, is a species of flowering plant in the verbena family Verbenaceae, native to South America. Other common names include lemon beebrush.[2] It was brought to Europe by the Spanish and the Portuguese in the 17th century and cultivated for its oil.[3]
Lemon verbena is a perennial shrub or subshrub growing to 2–3 metres (7–10 ft) high. The 8-centimetre-long (3 in), glossy, pointed leaves are slightly rough to the touch and emit a strong lemon scent when bruised (hence the Latin specific epithet citrodora—lemon-scented).[4]
Sprays of tiny purple or white flowers appear in late spring or early summer, although potted lemon verbenas may not flower. It is evergreen in tropical locations,[5] but is sensitive to cold, losing leaves at temperatures below 0 °C (32 °F), although the wood is hardy to −10 °C (14 °F). Pruning is recommended in spring to encourage a bushy form.[6] Due to its many culinary uses, it is widely listed and marketed as a plant for the herb garden.
Lemon verbena leaves are used to add a lemon flavor to fish and poultry dishes, vegetable marinades, salad dressings, jams, puddings, Greek yogurt, and beverages. The leaves are also used in potpourri.[5] Lemon verbena is used to make herbal teas and as a liqueur flavoring.[7] It is used in traditional medicine in Latin American countries.[7] The oil was historically steam-distilled from the leaves for use in the perfume industry, but it has skin-sensitising and phototoxic properties.[8] In the European Union, verbena essential oils (Lippia citriodora Kunth.) and derivatives other than absolute are prohibited when used as a fragrance ingredient (Regulation No. 1223/2009, Annex II).[9]
The major isolates in lemon verbena oil are citral (30–35%), nerol, and geraniol.[10] Extracts of lemon verbena also contain verbascoside. As the plant has several phytochemicals which may act as substrates for drug-metabolizing enzymes, lemon verbena may cause herb-drug interactions.[7] However, lemon verbena oil is generally recognized as safe (GRAS) by the US Food and Drug Administration when used as a flavoring.[11][12]
Synonyms for lemon verbena are Verbena triphylla L'Hér.,[13] Verbena citriodora Cav., Lippia triphylla,[13] and Lippia citriodora.[13]
The first European botanist who publicly noticed this plant was the French Philibert Commerson, who collected it in Buenos Aires on his botanical circumnavigation with Bougainville, about 1767. The plant had already been imported directly into the Real Jardín Botánico de Madrid, where in 1797 professors Casimiro Gómez Ortega and Antonio Palau y Verdera named it, though they did not yet effectively publish it, Aloysia citriodora in Latin and "Hierba de la Princesa" in Spanish,[14] to compliment Maria Louisa of Parma, Princess of Asturias the wife of the Garden's patron Infante Carlos de Borbon, Prince of Asturias and son of king Carlos III.[15] The name was later effectively published in the first volume of Palau's Parte Práctica de Botánica in 1784.
Unofficial importations from Spanish America seldom fared well: when another French botanist Joseph Dombey landed his collections at Cadiz in 1785, the plants were impounded and left to rot in warehouses, while Dombey was refused permission even to have seeds planted. Among the bare handful of plants Dombey had assembled during eight years at Lima, lemon verbena survived. Gómez Ortega sent seeds and specimens of the plant to Charles Louis L'Héritier de Brutelle in Paris; L'Héritier published it as Verbena triphylla in his Stirpes Novae, published in December 1785 or January 1786.[2] From Paris John Sibthorp, professor of botany at Oxford, obtained the specimen that he introduced to British horticulture:[16] by 1797 lemon verbena was common in greenhouses around London, and its popularity as essential in a fragrant bouquet increased through the following century.
This plant has gained the Royal Horticultural Society's Award of Garden Merit.[17]
Aloysia citrodora, lemon verbena, is a species of flowering plant in the verbena family Verbenaceae, native to South America. Other common names include lemon beebrush. It was brought to Europe by the Spanish and the Portuguese in the 17th century and cultivated for its oil.
Citronverbeno (latine: Aloysia citriodora[1]) estas falfolia plurjara arbusto 1-3 metrojn alta de la familio verbenacoj kun lignecetaj aŭ lignecaj tigoj en la supra parto kaj radiko aksonomorfa. La aromo odoregas je citrono, jen kial la nomo de tiu planto, kies lancetformaj preskaŭ sesilaj folioj longaj 7-10 kaj larĝaj 2-2,5 centimetrojn verticilas po tri (tial ankaŭ Verbena triphylla). Somere ĝi formas malgrandajn blanketajn aŭ liletajn florojn aranĝatajn je malkompaktaj spikoj de ĝis 10 cm. La frukto, maturiĝema nur en la originaj landoj, estas drupo subdividata en du nuksojn unusemajn. Multiĝo okazas seme aŭ markote.
Ĝi sovaĝe kreskas en Peruo, Ĉilio, Argentino, Paragvajo, Urugvajo kaj Sud-Riogrando (Brazilo). El Sudameriko en la 17a jarcento oni enigis ĝin al Eŭropo. La citronverbeno estas fitofila kaj preferas klimaton konstante varman sed kultiveblas ankaŭ en milda sunriĉa, kie en kazo de bezono devas ŝirmati kontraŭ frosto. La grundo estu drenita, leĝere argila kaj en somero humida.
La folioj kaj tigoj de tiu neotropika planto riĉas je volatila oleo enhavanta ĉefe la citronodorizan citralon, krome ankaŭ limonenon, linalolon, cineolon, terpineolon, kariofilenon kaj melatoninon. Ilia infuzaĵo (5 ĝis 20 g politre) el folioj kaj florpintoj kolektataj finprintempe kaj komencaŭtune uzatas kiel digestigilo, karminativo, antispasmilo, malforta sedativo. La citronverbena aromo utilas por fari viandaĵojn, fiŝaĵojn, fungaĵojn, salatojn, dolĉaĵojn, ŝorbeton kaj trinkaĵojn kiel teeskon aŭ la peruan Inka-Kolaon. Plue, komponantoj bonodoraj kaj eĉ baktericidaj de la volatila oleo eniĝas produktojn kiel sapojn, ŝampuojn, dentpastojn kaj harlociojn.
Citronverbeno (latine: Aloysia citriodora) estas falfolia plurjara arbusto 1-3 metrojn alta de la familio verbenacoj kun lignecetaj aŭ lignecaj tigoj en la supra parto kaj radiko aksonomorfa. La aromo odoregas je citrono, jen kial la nomo de tiu planto, kies lancetformaj preskaŭ sesilaj folioj longaj 7-10 kaj larĝaj 2-2,5 centimetrojn verticilas po tri (tial ankaŭ Verbena triphylla). Somere ĝi formas malgrandajn blanketajn aŭ liletajn florojn aranĝatajn je malkompaktaj spikoj de ĝis 10 cm. La frukto, maturiĝema nur en la originaj landoj, estas drupo subdividata en du nuksojn unusemajn. Multiĝo okazas seme aŭ markote.
Ĝi sovaĝe kreskas en Peruo, Ĉilio, Argentino, Paragvajo, Urugvajo kaj Sud-Riogrando (Brazilo). El Sudameriko en la 17a jarcento oni enigis ĝin al Eŭropo. La citronverbeno estas fitofila kaj preferas klimaton konstante varman sed kultiveblas ankaŭ en milda sunriĉa, kie en kazo de bezono devas ŝirmati kontraŭ frosto. La grundo estu drenita, leĝere argila kaj en somero humida.
Aloysia citrodora, conocida como cedrón, cidrón, hierba luisa o verbena de Indias, es una planta de la familia Verbenaceae originaria de América del Sur. Se cultiva como planta ornamental y por sus propiedades medicinales.
Es un arbusto caducifolio de hasta tres metros de altura. Sus hojas aparecen agrupadas en verticilos trímeros, que tienen hasta 7 cm de longitud, son lanceoladas, apicadas, con el margen liso o muy finamente aserrado y un pecíolo muy corto, de color verde claro por el haz, con el envés marcado por glándulas oleosas bien visibles. Despiden una fuerte fragancia a limón y algo mentolada.
Florece en verano, las flores son pequeñas, rosadas, blanquecinas o blanquecino-violáceas, agrupadas en panículas terminales laxas, de hasta 10 cm de largo. El cáliz posee dos labios laterales; la corola es acampanada, simpétala, con los lóbulos imbricados, de color blanco o rosado. El gineceo está formado por dos carpelos unidos. El fruto está formado por dos núculas.
Nativa de América del Sur, comprendiendo países como Argentina, Paraguay, Brasil, Uruguay, Chile, Bolivia, Colombia, Perú y Venezuela .[3] En el siglo XVII, tras las expediciones de conquista fue llevada a Europa, donde empezó a cultivarse en las zonas templadas.
Aloysia citrodora fue descrita por Antonio Palau y Verdera y publicada en Parte práctica de Botánica, vol. 1, p. 768 en 1784.[4][1]
Se cultiva en los jardines y huertos como planta aromática.
Prefiere un clima cálido constante, exposición soleada y humedad; resiste bien las heladas, aunque si son continuadas pierde las hojas. Las heladas intensas matan también las ramas más finas, aunque usualmente la madera más vieja soporta hasta -10° C, y permite a la planta recuperarse en la estación cálida. Necesita buen drenaje, suelo fértil y húmedo en verano.
Se multiplica por semilla con facilidad, y es posible reproducirla mediante esqueje.
Las hojas del cedrón son ricas en un aceite esencial, cuyo componente principal es el citral, responsable de su aroma, y que contiene además limoneno, linalol, cineol, terpineol, y cariofileno, un aldehído sesquiterpénico al que se atribuye acción eupéptica y espasmolítica.
Los extractos de Aloysia citrodora son ricos en fenilpropanoides, especialmente verbascósido, que presentan actividad biológica como antioxidantes.[8]
Su infusión (realizada con entre 5 y 20 gramos por litro) se utiliza como digestivo, carminativo y antiespasmódico, para casos de dispepsia o dolores de estómago. Se la consume también como sedante y relajante muscular. Posee una importante cantidad de melatonina[cita requerida], sustancia que se usa como relajante natural y que favorece notablemente el sueño nocturno.
Los elementos usados en infusión se recogen dos veces al año, a finales de la primavera y comienzos del otoño. Se emplean las hojas tiernas y las sumidades floridas.
En Argentina es una planta medicinal oficial, posee una monografía en la Farmacopea Nacional Argentina, VI edición. [9] En Ecuador se encuentra incorporada en la medicina tradicional de la región andina del país, siendo común su consumo en las familias.[10]
Capacidad antioxidante: La suplementación con extracto de Aloysia citrodora protege los neutrofilos del daño oxidativo, disminuyendo los marcadores del daño muscular ocasionado por la práctica de ejercicio físico.[11]
El extracto de esta planta PLX muestra propiedades antioxidantes que pueden desempeñar un papel importante en la protección contra el estrés oxidativo ocasionado por la práctica de ejercicio físico intenso.[12]
Las hojas secas y picadas se emplean en marinadas, aderezos y salsas para dar un toque de aroma cítrico. Se elabora con ella también un sorbete aromático y una infusión digestiva y refrescante. En Paraguay y en el Noreste de Argentina se utiliza en el tereré y el mate, mientras que en el resto de Argentina y en Uruguay es una de las hierbas con las que se puede saborizar el mate. A su vez, es usada como infusión por sí sola.
|coautores= (ayuda) |coautores= (ayuda) Aloysia citrodora, conocida como cedrón, cidrón, hierba luisa o verbena de Indias, es una planta de la familia Verbenaceae originaria de América del Sur. Se cultiva como planta ornamental y por sus propiedades medicinales.
Berbena limoiusaina verbenaceae familiako espeziea da, limoiaren antzeko usaina duena. Jatorriz Hego Amerikakoa da, bertan bere kaxa basa eremuetan loratzen da.
Mundu osoko lorategietan asko loratzen den lore-landarea da, berau landatzeko klimarik egokiena eguzkitsua eta hezea da. Gastronomian espezia bezala eta infusio digestio-laguntzailea eta freskagarria prestatzeko erabiltzen da.
Berbena limoiusaina verbenaceae familiako espeziea da, limoiaren antzeko usaina duena. Jatorriz Hego Amerikakoa da, bertan bere kaxa basa eremuetan loratzen da.
Mundu osoko lorategietan asko loratzen den lore-landarea da, berau landatzeko klimarik egokiena eguzkitsua eta hezea da. Gastronomian espezia bezala eta infusio digestio-laguntzailea eta freskagarria prestatzeko erabiltzen da.
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});Aloysia citrodora (anciennement connue sous le nom Lippia citriodora), la verveine odorante, la verveine citronnelle ou la verveine du Pérou (pays où elle est connue sous le nom de cedrón), est une plante ligneuse de la famille des Verbenaceae, cultivée pour ses feuilles très parfumées (au goût de citron) pour aromatiser certaines préparations culinaires et pour préparer des infusions et des liqueurs. C'est une plante originaire des Andes d'Amérique du Sud (Pérou, Bolivie, Chili, Uruguay, Équateur et Argentine) où elle pousse entre 0 m et 3 000 m d'altitude ; elle est cultivée aussi sur la côte du Pérou. Elle n'est pas rustique sous les climats tempérés.
La verveine odorante est un petit arbuste à tige principale ligneuse, de 1 à 3 m de haut, à feuilles caduques.
Les feuilles lancéolées, terminées en pointe, presque sessiles (pétiole très court), sont vert pâle et disposées par 3. Elles exhalent une forte odeur de citron quand on les froisse.
Les fleurs petites, de couleur blanche ou mauve pâle, sont groupées en épis lâches de 10 cm de long environ. Elles ne fructifient pas en Europe.
Les principaux composants dans l'huile essentielle de verveine citronnelle sont le nérol et le géraniol, deux isomères du citral (30-35 %).
La verveine odorante ne doit pas être confondue avec :
Le premier botaniste européen ayant remarqué la verveine citronnelle est le français Philibert Commerson, qui vers 1767 en prélève un spécimen à Buenos Aires lors du voyage de circumnavigation botanique qu'il effectue avec Bougainville. Toutefois, la plante avait déjà été auparavant discrètement importée directement au Real Jardín Botánico de Madrid, où en 1797 les professeurs Casimiro Gómez de Ortega et Antonio Palau y Verdera, sans lui consacrer une publication officielle, lui donnent le nom Aloysia citrodora en latin et Hierba de la Princesa (Herbe de la Princesse) en espagnol[2], en l'honneur de Marie-Louise de Parme, princesse des Asturies, la femme de l'Infant Charles de Bourbon, propriétaire du jardin et fils du roi Charles III[3]. Ce nom est effectivement publié dans le premier volume de Parte Práctica de Botánica de Palau en 1784.
La verveine citronnelle est également ramenée du Pérou par le naturaliste français Joseph Dombey (1742-1795), qui parvient avec difficulté à l'introduire en Europe. En effet Dombey n'obtient pas même des autorités espagnoles l'autorisation de faire des semis de graines et lorsque ses collections de plantes américaines sont débarquées à Cadix en 1785, elles sont saisies et on les laisse pourrir dans les entrepôts[4]. Il parvient à faire survivre un plant de verveine citronnelle, avec quelques autres plantes récoltées au cours de huit années passées au Pérou. Le botaniste Deleuze, rapportera plus tard la découverte en ces termes :
« De toutes les plantes que Dombey nous a fait connaître, la plus intéressante est la verveine à odeur de citron (verbena triphylla L'Her.). Cet arbrisseau, qui s'élève à 15 pieds, est de tous les végétaux qu'on peut cultiver en Europe, celui dont le feuillage a le parfum le plus délicieux. À Paris on est obligé de l'abriter dans l'orangerie pendant les fortes gelées ; dans les climats plus tempérés, il passe l'hiver en pleine terre. Déjà on en voit des haies à Florence, et M. de Ruffo l'a cultivé avec succès dans le département des Basses-Alpes. Lorsqu'il sera plus répandu dans le midi de la France, il y bordera les chemins et y formera de petits bosquets qui, par l'élégance des arbrisseaux, la légèreté de leurs panicules de fleurs d'un gris de lin, le vert gai de leur feuillage, et surtout par leur parfum suave et vivifiant, paroîtront bien préférables aux bosquets de myrte tant célébrés par les poètes. Les feuilles desséchées conservent toute leur odeur, et l'infusion en est très-agréable et très-salutaire. Si comme quelques auteurs l'ont pensé, cet arbrisseau devoit être séparé des verveines et faire un genre à part, c'est à lui que nous désirerions qu'on donnât le nom de Dombey »[5].
Dans le même temps Gómez Ortega fait parvenir des graines et des spécimens de la plante à Charles Louis L'Héritier de Brutelle à Paris, qui la publie sous le nom de Verbena triphylla dans le deuxième fascicule de son stirpes Novae en décembre 1785 ou janvier 1786. De Paris, John Sibthorpe, professeur de botanique à Oxford, obtient un spécimen qu'il introduit dans les milieux horticoles britanniques : en 1797 la verveine citronnelle est répandue dans les serres des alentours de Londres et sa popularité comme essence des bouquets parfumés va grandissant au cours du siècle suivant. Elle remporte le Prix du mérite des jardins (Award of Garden Merit) de la Royal Horticultural Society[6].
Cette plante est utilisée au Pérou dans la composition de la boisson gazeuse nationale, appelée Inca Kola. C'est la boisson gazeuse la plus vendue au pays, devant Coca-Cola et Pepsi Cola. C'est donc une fierté nationale pour les Péruviens.
Les feuilles de verveine odorante, fraîches ou séchées, peuvent servir à aromatiser certaines préparations culinaires (sauces, marinades, gâteaux, glaces...) Son arôme citronné convient particulièrement pour les gâteaux, les entremets et les crèmes.
Elles s'utilisent aussi en infusions (apaisantes et digestives) et peuvent servir à confectionner de délicieuses liqueurs.
C'est cette plante qui fournit la « verveine » vendue en pharmacie et en herboristerie. On en extrait une huile essentielle utilisée en parfumerie et dans les produits de toilette.
Les feuilles d'Aloysia citrodora contiennent 0,90 % d'huile essentielle appelée « essence espagnole de Verveine », composée de citral, de limonène, de géraniol et de sesquiterpènes[7].
Elle est fébrifuge, antispasmodique, antifongique, légèrement sédative et eupeptique. Elle a aussi des propriétés répulsives envers les moustiques[8]
En français, cette espèce porte les noms normalisés, vernaculaires ou vulgarisés, verveine citronelle[1],[9], Herbe-Louise[9], Verveine à trois feuilles[9], Verveine citronnée[9], Verveine du Pérou[9] et Verveine odorante[9] voire à tort Citronnelle seul[9].
Aloysia citrodora a pour synonymes[1] :
Aloysia citrodora (anciennement connue sous le nom Lippia citriodora), la verveine odorante, la verveine citronnelle ou la verveine du Pérou (pays où elle est connue sous le nom de cedrón), est une plante ligneuse de la famille des Verbenaceae, cultivée pour ses feuilles très parfumées (au goût de citron) pour aromatiser certaines préparations culinaires et pour préparer des infusions et des liqueurs. C'est une plante originaire des Andes d'Amérique du Sud (Pérou, Bolivie, Chili, Uruguay, Équateur et Argentine) où elle pousse entre 0 m et 3 000 m d'altitude ; elle est cultivée aussi sur la côte du Pérou. Elle n'est pas rustique sous les climats tempérés.
A herba luísa[1] (Aloysia citriodora) é unha especie da familia Verbenaceae, que se caracteriza por un aroma que recorda o do limón. É orixinaria de Sudamérica, onde crece de forma silvestre.
Cultívase con profusión en xardíns de todo o mundo, mais o desenvolvemento da mesma require un clima soleado e húmido. Utilízase en gastronomía como especia e para preparar unha infusión dixestiva e refrescante.
Arbusto caducifolio, de entre 3 a 7 m de altura, con talos subleñosos ou leñosos na parte superior. Presenta follas verticiladas de até 7 cm, de forma lanceolada, apicada, coa marxe lisa ou dentada e o pecíolo moi curto, son de cor verde clara polo feixe, co envés marcado por glándulas oleosas ben visibles. Flores pequenas brancas ou branco-violáceas, agrupadas en espigas.
Florece no verán, formando inflorescencias en espigas laxas, de até 10 cm de longo, de cor pálida ou lila. O cáliz posúe dous labios laterais; a corola é acampanada, simpétala, cos lóbulos imbricados. O xineceo está formado por dous carpelos unidos. O froito é unha drupa que se divide en dúas núculas monoseminadas.
Nativa de Sudamérica, crece de forma silvestre nos países andinos desde Colombia até Chile e Arxentina; Paraguai, Uruguai, Bolivia, Perú, Brasil (Río Grande do Sur) e México, desde onde os conquistadores a introduciron en Europa no século XVII. En Europa pode cultivarse en rexións temperadas.
Utilízase habitualmente en xardíns como planta ornamental.
Prefire un clima cálido constante e exposición soleada, non resiste ben as xeadas, a temperaturas por debaixo de 0 °C perde as follas, aínda que a madeira é suficientemente dura como para soportar até -10 °C. Esixe un solo ben drenado, preferiblemente margoso, bastante fértil e húmido no verán.
Multiplícase por semente con facilidade; en climas máis frescos é posible reproducila mediante esgallos. É unha planta fitófila (agosta as plantas que crecen ao seu redor).
En herboristería as follas e talos da herba luísa son ricos nun aceite esencial, cuxo compoñente principal é o citral, responsable do seu cheiro, e que contén ademais limoneno, linalol, cineol, terpineol, e cariofileno, un aldehido sesquiterpénico ao que se lle atribúe acción eupéptica e espasmolítica.
Os extractos de Lippia citriodora son ricos en fenilpropanoides, especialmente verbascósido, que presentan actividade biolóxica como antioxidantes.[2]
A súa infusión —realizada con entre 5 e 20 g por litro— utilízase como dixestivo, carminativo e antiespasmódico, para casos de dispepsia ou dores de estómago. Consómese tamén como sedante lixeiro. Posúe unha importante cantidade de melatonina, substancia que se usa como relaxante natural e que favorece o soño nocturno.
Os elementos usados en infusión recóllense dúas veces ao ano, a finais da primavera e comezos do outono. Empréganse as follas tenras e as sumidades floridas.
As follas secas e picadas emprégase en prebes para darlle un arrecendo cítrico ás comidas. Elabórase con ela tamén un sorbete aromático.
A herba luísa é unha das sete herbas máxicas de San Xoán[3]. Era considerada unha herba especial para os amoríos. Tamén se asocia coas troulas e festas nocturnas.
Aloysia triphylla foi descrita por Antonio Palau y Verdera e publicado en Parte práctica de Botánica 1: 768. 1784.[4]
A herba luísa (Aloysia citriodora) é unha especie da familia Verbenaceae, que se caracteriza por un aroma que recorda o do limón. É orixinaria de Sudamérica, onde crece de forma silvestre.
Cultívase con profusión en xardíns de todo o mundo, mais o desenvolvemento da mesma require un clima soleado e húmido. Utilízase en gastronomía como especia e para preparar unha infusión dixestiva e refrescante.
La verbena odorosa (Aloysia citriodora Palau) è una pianta arbustiva perenne della famiglia delle Verbenaceae[2]. Da non confondere con la "verbena comune" (Verbena officinalis).
Il nome del genere (Aloysia) è un omaggio a Maria Luisa di Parma (1751-1819), moglie di Carlo IV di Spagna. L'epiteto specifico citrodora deriva dal latino e significa dal profumo di limone.
È un arbusto che può raggiungere 1,5-3,0 m di altezza.
Le foglie, decidue, lanceolate, di colore verde chiaro, lunghe 5–7 cm, emanano un intenso profumo di agrumi, simile a quello della Melissa officinalis.
I fiori piccoli, di colore bianco o lilla pallido, sono raggruppati in infiorescenze a spiga lassa.
È originaria dell'America del sud: cresce allo stato selvatico in Ecuador, Perù, Cile, Bolivia e Argentina, da dove i conquistadores la introdussero in Europa nel secolo XVII.
Aloysia citriodora fu descritta da Antonio Palau y Verdera e pubblicata nel Parte práctica de Botánica 1: 768. 1784.[3]
Dalle foglie si estrae un olio essenziale, impiegato nell'industria cosmetica, ricco di composti volatili quali geraniolo, citrale e limonene. Foglie e fiori essiccati si possono usare per profumare armadi e ambienti.
In erboristeria si usa nella preparazione di tisane, infusi e impacchi. Si usa in cucina per fare liquori, marmellate, macedonie e come spezia. L'uso prolungato può però provocare disturbi allo stomaco, comprese le gastriti.
L'infusione viene usata come digestivo, carminativo e antispasmodico, in caso di dolori dello stomaco o indigestione. Si consuma anche come blando sedativo.
Ha una notevole quantità di melatonina, una sostanza usata come rilassante naturale che promuove il sonno notturno. Gli elementi utilizzati in infusione vengono raccolti due volte l'anno, in tarda primavera e inizio autunno. Vengono utilizzate foglie giovani e sommità fiorite.
La verbena odorosa (Aloysia citriodora Palau) è una pianta arbustiva perenne della famiglia delle Verbenaceae. Da non confondere con la "verbena comune" (Verbena officinalis).
Citrininė aloyzija (lot. Aloysia citrodora) – verbeninių (Verbenaceae) šeimos žolinis augalas, kilęs iš Pietų Amerikos vidurio-pietinės dalies (Argentina, Peru, Brazilija, Bolivija, Čilė, Urugvajus, Paragvajus), bet dabar auginamas daugelyje tropinių kraštų (į Europą atvežtas XVII a.).
Tai sumedėjęs žolinis augalas ar puskrūmis, užaugantis iki 2–3 m aukščio. Lapai paprastieji, pailgi, iki 8 cm ilgio, lygiakraščiai. Žiedai šviesiai alyviniai, susitelkę į žiedyną, žydi pavasario pabaigoje–vasaros pradžioje. Citrininė aloyzija jautri šalčiui – temperatūrai nukritus žemiau 0 °C augalas netenka lapų, nors stiebas pakelia iki -10 °C šaltį.
Augalas skleidžia malonų, citriną primenantį kvapą, todėl plačiai naudojamas kulinarijoje – iš citrininės aloyzijos lapų gaminama arbata, jais gardinami konditerijos gaminiai, jogurtai, žuvies patiekalai, šerbetai. Eteriniai aliejai naudojami parfumerijoje. Citrininės aloyzijos syvai pasižymi priešgrybelinėmis savybėmis, yra antioksidantas, arbata pasižymi raminamosiomis savybėmis, tinka miegui gerinti. Augalas dekoratyvus, auginamas soduose, gėlynuose.
Vietiniai pavadinimai:
Krūmas (Karlsrūjės botanikos sodas, Vokietija)
Lapai
Žiedai
Lúcia-lima (Aloysia citrodora) é uma espécie angiospérmica da família das verbenáceas, nativa da América do Sul (Argentina, Paraguai, Brasil, Uruguai, Chile, Bolívia e Peru). Foi introduzida na Europa pelos espanhóis e portugueses no século XVII. No Algarve é chamada bela-luísa e noutras zonas de Portugal tem como nome comum limonete.
A lúcia-lima é um arbusto perene caducifólio. Cresce até uma altura de 3 a 7 metros e exala um forte aroma alimonado. Prefere exposição completa ao sol, bastante humidade e um solo levemente margoso. A sua sensibilidade ao frio causa a queda das folhas a partir dos 0 °C, embora os troncos resistam até aos -10 °C. Se for aparada e coberta com palha, protegida da humidade, poderá aguentar frios de -15 °C, voltando a ganhar folhas na primavera. As suas folhas são lanceoladas, de coloração verde-pálida, e floresce em tonalidade branca ou lavanda, em agosto ou setembro.
As folhas de lúcia-lima são usadas na culinária para conferir um sabor alimonado aos pratos de peixe ou de aves de capoeira, às marinadas de vegetais, molhos para saladas, compotas, pudins e bebidas.
Também é comum o uso em chás.
Os principais constituintes do óleo de lúcia-lima são o citral (30-35%), o nerol e o geraniol.
|arquivourl= requer |arquivodata= (ajuda) Parâmetro desconhecido |dataarquivo= ignorado (ajuda); Parâmetro desconhecido |dataacceso= ignorado (|acessodata=) sugerido (ajuda); |título= e |titulo= redundantes (ajuda) Lúcia-lima (Aloysia citrodora) é uma espécie angiospérmica da família das verbenáceas, nativa da América do Sul (Argentina, Paraguai, Brasil, Uruguai, Chile, Bolívia e Peru). Foi introduzida na Europa pelos espanhóis e portugueses no século XVII. No Algarve é chamada bela-luísa e noutras zonas de Portugal tem como nome comum limonete.
레몬 버베나(영어: lemon verbena 또는 lemon beebrush)는 남미가 원산지인 허브의 일종으로[1] 지금은 관상식물로 세계에 알려져 있다.
남미의 고온 건조한 지역에서는 키가 10m정도가 되는 거대한 나무로 자라지만 그외 지역에서는 최대 약 1m까지 자란다. 강한 감귤향 또는 레몬향이 나며 온실가루이, 응애, 진딧물 등의 해충이 있다.
차로 마시는 경우 비염, 천식 감기 증상 완화에 도움이 된다. 소화불량을 해소[1]하는 데도 좋으며 통증 완화, 불면증 해소에도 도움을 준다. 진정 효과[1]가 있으며 우울증을 줄여주는 효과도 있다. 피부 질환 완화[2]에도 좋다.[3] 생선, 가금류 요리, 채소 양념장, 샐러드 드레싱, 잼, 푸딩, 음료 등에 향신료로 사용한다.
레몬 버베나(영어: lemon verbena 또는 lemon beebrush)는 남미가 원산지인 허브의 일종으로 지금은 관상식물로 세계에 알려져 있다.
남미의 고온 건조한 지역에서는 키가 10m정도가 되는 거대한 나무로 자라지만 그외 지역에서는 최대 약 1m까지 자란다. 강한 감귤향 또는 레몬향이 나며 온실가루이, 응애, 진딧물 등의 해충이 있다.
