Przeplatka didyma (Melitaea didyma) – owad z rzędu motyli, z rodziny rusałkowatych (Nymphalidae)[1].
Gatunek palearktyczny, zasięg jego występowania obejmuje obszary od gór Ałtaj przez Europę po Afrykę północną[1]. W Europie zasiedla większość obszaru kontynentu najdalej na północ docierając do Estonii[1][2]. Brak go na północy, między innymi na Wyspach Brytyjskich, w Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii oraz północnych terenach europejskiego terytorium Rosji. Nie występuje też na wielu wyspach w południowej części Europy, w tym na Krecie, Sardynii i Korsyce. Status gatunku w Mołdawii nieustalony[2].
Dawniej gatunek zasiedlał tereny nizinne w całym obszarze Polski z wyjątkiem Pomorza Zachodniego. Obecnie populacje przeplatki didymy zachowały się jedynie na wschodzie kraju[1].
Przeplatka didyma ♂
Przeplatka didyma ♂ △
Przeplatka didyma ♀
Przeplatka didyma ♀ △
Przeplatka didyma zasiedla murawy kserotermiczne oraz inne suche ekosystemy, takie jak wrzosowiska, zręby i suchsze śródleśne polany. Dorosłe motyle latają od połowy czerwca do końca lipca chętnie odwiedzając kwiaty koloru fioletowego, w tym między innymi kwiaty chabra łąkowego, goździka kartuzka, świerzbnicy polnej i macierzanki piaskowej[1].
Samice składają jaja w złożach liczących do kilkudziesięciu sztuk na spodniej powierzchni liści roślin pokarmowych gąsienic. Wykorzystywane są różne gatunki roślin zielnych (gatunek polifagiczny), w tym lnica pospolita, babka lancetowata, czyściec prosty, przetacznik ożankowy oraz gatunki z rodzaju dziewanna. Gąsienice początkowo żyją w licznych grupach budując wspólny oprzęd, potem zimują pojedynczo lub w niewielkich skupieniach. Starsze gąsienice po przezimowaniu żerują samotnie a następnie przepoczwarzają się na różnych przedmiotach w pobliżu rośliny żywicielskiej[1].
Na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce gatunek ujęty jako narażony na wyginięcie (kategoria VU)[3]. Na przestrzeni kilkudziesięciu lat doszło do zaniku wszystkich populacji w zachodniej Polsce, natomiast na wschodzie kraju znacznie zmniejszyła się liczba znanych stanowisk[1]. Spadek krajowych zasobów przeplatki didymy w latach 1974-1999 oceniono na 50-75%[4]. Przyczyny zanikania motyla w Polsce nie są obecnie znane, a opracowanie planu jego ochrony wymaga szczegółowych badań[1].
Przeplatka didyma (Melitaea didyma) – owad z rzędu motyli, z rodziny rusałkowatych (Nymphalidae).
