Multimedia w Wikimedia Commons Uistiti białoucha[1] (Callithrix jacchus) – gatunek małpy szerokonosej z rodziny płaksowatych.
Występuje powszechnie w lasach deszczowych położonych nad brzegiem morza i nad rzekami, zamieszkuje także inne tereny leśne na obszarze północno-wschodniej Brazylii. Populacje sztucznie wprowadzone na innych obszarach Ameryki Południowej dobrze zaadaptowały się do nowych warunków.
Długość ciała: 12-15 cm. Długość ogona: 30-35 cm. Ciężar 300-360 g.
Długi ogon w szaro-białe pręgi. Sierść nakrapiana, szarobrązowa, ciemniejsza na głowie. Czoło białe, nad uszami charakterystyczne kępki białej sierści. Młode jednolicie szare.
Żywi się głównie żywicą drzew i słodkimi sokami spijanymi z nacięć na drzewach, które sama wydłubuje dolnymi siekaczami. Zjada także owoce i inne części roślin, dodatkowo wzbogacając dietę niewielkimi zwierzętami, np. owadami, żabami, ptasimi jajami, pisklętami.
Dominujące w stadzie samice zaczynają rozmnażać się w wieku 14-24 miesięcy i co roku wydają na świat dwa mioty liczące po 1-4 młodych. W wychowaniu pomagają im partnerzy i inne marmozety. Ciąża trwa 130-150 dni, a młode są karmione mlekiem przez ok. 100 dni. Długość życia sięga 10 lat na wolności, a 16 w niewoli.
Marmozeta (inna nazwa: uistiti białoucha) jest aktywna głównie za dnia. Łatwo przystosowuje się do nowych warunków. Żyje w stadach liczących do 15 osobników, a ich terytorium obejmuje obszar o powierzchni ok. 10-40 hektarów. Przywódczynią stada jest rozmnażająca się samica. Bywają też stada, w których dominującą pozycję zajmuje 1 lub 2 samice, a reszta grupy składa się z ich potomstwa oraz 1 lub 2 niespokrewnionych osobników. Dominująca w stadzie samica wydziela związki chemiczne zwane feromonami, które powstrzymują rozmnażanie pozostałych samic. Zaloty rozpoczyna zwykle samica, wpatrując się w wybranego samca i wykonując pokaz oblizywania i cmokania, który on następnie odwzajemnia. Pozostałe samice pomagają opiekować się młodymi samicy przywódczyni. Marmozeta ma silne poczucie własności terytorialnej.
Uistiti białoucha (Callithrix jacchus) – gatunek małpy szerokonosej z rodziny płaksowatych.
