dcsimg
Solorina resmi
Life » » Fungi » » Asklı Mantarlar » » Peltigeraceae »

Solorina saccata (L.) Ach.

Dołczanka torbiasta ( Lehçe )

wikipedia POL tarafından sağlandı
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
Solorina saccata Styria.jpg

Dołczanka torbiasta (Solorina saccata (L.) Ach.) – gatunek grzybów z rodziny pawężnicowatych (Peltigeraceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Solorina, Peltigeraceae, Peltigerales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisany został w 1755 r. przez Linneusza jako Lichen saccatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1808 r. Erik Acharius[1].

Synonimy nazwy naukowej[3]:

  • Arthonia saccata (L.) Ach. 1806
  • Lichen saccatus L., 1755
  • Lobaria saccata (L.) Hoffm. 1796
  • Peltidea saccata (L.) Ach. 1803
  • Peltigera saccata (L.) DC. 1805
  • Platysma saccatum (L.) Frege 1812

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].

Morfologia

Średnica zazwyczaj do 6 cm, wyjątkowo do 10 cm. Plecha listkowata, o kształcie rozetkowatym lub nieregularnym, głęboko wcinana, lub składająca się z luźnych odcinków. Górna powierzchnia jest gładka, w stanie suchym szarozielona lub brunatnozielona, w stanie wilgotnym intensywnie zielona. Dolna powierzchnia pilśniowata, biaława, białoróżowawa lub brunatna, bez żyłek, z długimi chwytnikami. Odcinki plechy mają długość 1-3 cm i zaokrąglone końce, są wcinane i płaskie lub pofałdowane, czasami białawo oprószone[4].

Plecha zawiera dwa gatunki fotobiontów: w górnej warstwie są to glony Coccomyxa, w cefalodiach glony Nostoc[4]. Na górnej powierzchni często występują owocniki. Mają brunatną barwę, średnicę 2-4(5) mm i nie posiadają brzeżka. W jednym worku powstają po 4 dwukomórkowe, brązowe zarodniki. Mają rozmiar 30-60 × 18-28 μm[4].

Reakcje barwne: wszystkie negatywne[5].

Występowanie i siedlisko

Na kuli ziemskiej jest szeroko rozprzestrzeniona. Występuje w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, Europie, Azji, Afryce, oraz na wielu wyspach. W Europie na północy sięga po północne wybrzeża Grenlandii i archipelag Svalbard. Występuje głównie w wysokich górach i w tundrze[6]. W Polsce w rozproszeniu występuje głównie w górach, na wyżynach i na niżu jest bardzo rzadka[4]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. W piśmiennictwie polskim po II wojnie światowej podano stanowiska tego gatunku w Tatrach, Sudetach, Pieninach i na Wyżynie Lubelskiej[2]. Ma status VU – gatunek w sytuacji wysokiego ryzyka wymarcia w stanie dzikim w regionie[7]. W Polsce podlega ścisłej ochronie[8].

Rozwija się głównie na podłożu wapiennym; w szczelinach skał, na drobnym gruzie, na skarpach, mchach i na ziemi[4].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2016-06-15].
  2. a b c Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
  3. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2015-11-15].
  4. a b c d e Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-7073-552-4.
  5. Consortium of North American Lichen Herbaria. [dostęp 2016-06-15].
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2015-11-15].
  7. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów. [dostęp 2015-01-04].
lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia POL

Dołczanka torbiasta: Brief Summary ( Lehçe )

wikipedia POL tarafından sağlandı
Solorina saccata Styria.jpg

Dołczanka torbiasta (Solorina saccata (L.) Ach.) – gatunek grzybów z rodziny pawężnicowatych (Peltigeraceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.

lisans
cc-by-sa-3.0
telif hakkı
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
orijinal
kaynağı ziyaret et
ortak site
wikipedia POL