Cordyceps militaris (L.) Fr. 1818

Maczużnik bojowy rozwijający się na poczwarce

Maczużnik bojowy (Cordyceps militaris (L.) Link) – gatunek grzybów z rodziny Cordycipitaceae^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cordycipitaceae, Hypocreales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1753 Karol Linneusz nadając mu nazwę Clavaria militaris. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w roku 1833 Johann Heinrich Link, przenosząc go do rodzaju Cordyceps^[1].

Niektóre synonimy nazwy naukowej^[2]:

W opracowaniu Barbary Gumińskiej i Władysława Wojewody z 1985 r. gatunek ten opisany został pod polską nazwą maczużnik bojowy^[3]. W późniejszych opracowaniach mykologicznych nazwa maczużnik dla rodzaju Cordyceps jednak nie pojawia się, zaś Wiesław Fałtynowicz w 2003 r. podaje nazwę maczużnik dla innego rodzaju grzybów – Sphinctrina^[4].

Morfologia

Owocnik

Maczugowaty, o wysokości 1-5 (do 10 cm) i grubości 0,2-1 cm. Ma pomarańczowożółtą lub pomarańczowoczerwoną główkę i białawy trzon^[3].

Zarodniki

Nitkowate, długości 150-200 μm, rozpadają się na zarodniki wtórne, o wymiarach 3,5-6×1-1,5 μm^[3].

Występowanie

Gatunek spotykany w Europie (w Polsce, dość rzadki)^[3].

Znaczenie

• Maczużnik bojowy jest pasożytem gąsienic i poczwarek owadów, zwłaszcza ciem^[3]..
• Z owocników wyizolowano substancję polisacharydową nazwaną kordycepiną. Wykazano, że ekstrakt z grzyba hamował różnicowanie adipocytów poprzez aktywację receptorów AhR^[5].

Przypisy