Wodnicha gajowa (Hygrophorus nemoreus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophorus, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi [1].
Takson ten po raz pierwszy opisany został w 1801 r. przez Persoona jako Agaricus nemoreus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Fries w 1838 r[1].
Niektóre synonimy naukowe[2]:
Nazwę polską nadał Franciszek Błoński w 1896 r[3].
Średnica 4-10 cm, za młodu wypukły, później szeroko rozpostarty. Środek kapelusza płaski, czasami nieco wklęsły lub nieco wypukły. Brzeg cienki, początkowo podwinięty, później prosty. Powierzchnia gładka sucha i włóknista. W czasie wilgotnej pogody jest nieco lepka, ale nie śluzowata. Barwa ochrowopomarańczowa[4], szczególnie w środku, ku brzegom jest jaśniejsza, o kremowym lub żółtawym odcieniu[5] .
Różnej długości, rzadkie i dość grube, przy trzonie nieco zbiegające. Ostrza blaszek równe. Barwa biała, bladokremowa z ochrowoczerwonym odcieniem[4].
Wysokość od 4 do 10 cm, średnica od 8 do 15 mm, walcowaty, wysmukły, zwężający się ku podstawie, czasami łukowato wygięty. pełny. Powierzchnia włóknista i drobno kosmkowata, u szczytu oszroniona. Barwa ochrowa[4], dużo jaśniejsza niż na kapeluszu[5].
Dość zwarty, biały, tylko pod skórką kapelusza ochrowy. Nie zmienia barwy po uszkodzeniu. Smak łagodny, zapach mączysty[4].
Biały. Zarodniki szerokoelipsoidalne, gładkie, o rozmiarach 6-8 x 3,5-6 μm. W środku posiadają ziarnistość lub kroplę tłuszczu. Cystyd brak[4].
Występowanie tego gatunku opisano tylko w Europie i w stanie Kalifornia w USA[6]. W Polsce jest dość rzadki, ale nie znajduje się na czerwonej liście gatunków zagrożonych. Znajduje się natomiast na takich listach w Niemczech, Holandii, Anglii, Norwegii, Szwecji i Finlandii[3].
Rośnie na ziemi w lasach liściastych i mieszanych. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[3]. Szczególnie często występuje pod dębami i bukami[5]. W Polsce częściej występuje na terenach nizinnych[4].
Grzyb mikoryzowy[3]. Jest grzybem jadalnym, ale o niewielkich wartościach smakowych[5].
Bardzo podobny jest kopułek łąkowy (Cuphophyllus pratensis). Rośnie na miejscach trawiastych poza lasami. Jest bezwonny i ma całkiem gładki trzon[4]. Wodnicha różowozłota (Hygrophorus poetarum) jest większa i ma silny i charakterystyczny zapach. Wodnicha pomarańczowa (Hygrophorus pudorinus) jest rzadka i występuje głównie w górach pod drzewami iglastymi, zwłaszcza pod jodłą. Ma lepki naskórek[5].
.JPG)
Wodnicha gajowa (Hygrophorus nemoreus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae).
