Taxodium distichum (baldcypress) is the state tree of Louisiana.
Adi bataqlıq sərvi Şimali Amerika da təbii halda bitir. Hündürlüyü 30–35 m-ə çatan, dekorativ ağacdır. Hər il qışda iynəyarpaqlarını tökən bu ağac sonradan özünəməxsus çətir əmələ gətirir. Yarpaqları xətvarı-neştərvarı və ya ensiz-xətvarıdan qabıqşəkilliyə qədər, tək, çox vaxt cod və iynəli, əsasən spiral yerləşmiş, bəzən qarşılıqlı, bir damarcıqlıdır. Qabıqların aşağı kənarları qalın və ya dişciklidir. Strobilləri bir evli, erkək strobilləri-xırda, ucda və ya qoltuqda, mikrosporofilləri spiral şəklində yerləşir. Rüşeymi 2-9 ləpəlidir. Erkək sünbülcükləri 15 sm uzunluğunda olub, salxım formasındadır. Hər sünbülcükdə 3-8 tozcuq olur. Dişi sünbülcükləri yumrudur, budaqların ucunda tək-tək yerləşirlər. Toxumları ensiz qanadlıdır, uzunluğu 15 mm-ə qədər, üç hissəli çox qalın, oduncaqlı qabıqlıdır. Toxum pulcuqlarında 2 yumurtacıq olur. Qozaları birinci il yetişir, tünd-qonur, şarşəkillidir. Qozaların uzunluğu 3 sm-ə çatır, formaca yumru və ya uzunsovdur. Zəif boy atır, uzunömürlüdür. İşıqsevən, şaxtaya davamlıdır, rütubətli, gilli, qumlu, az çimləşmiş torpaqlara davamlı, əhəngli torpaqlara, davamsızdır. Balakən və Zaqatala rayonlarında yaxşı böyüyüb boy atır. Bakı da Mərkəzi Nəbatat Bağında introduksiya edilmişdir. Respublikanın bir çox subtropik iqlimli bölgələrində mədəni şəraitdə becərilir. Tək-tək, qrupla əkmək və xiyabanlar salmaq üçün istifadə edilir.
Деревья и кустарники СССР. т.3.1954; Флора Азербайджана. т.5. 1954; Azərbaycanın ağac və kolları. III cild. 1970; Azərbaycanın “Qırmızı” və “Yaşıl Кitabları”na tövsiyə olunan bitki və bitki formasiyaları. 1996; Azərbaycan florasının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008.
Adi bataqlıq sərvi Şimali Amerika da təbii halda bitir. Hündürlüyü 30–35 m-ə çatan, dekorativ ağacdır. Hər il qışda iynəyarpaqlarını tökən bu ağac sonradan özünəməxsus çətir əmələ gətirir. Yarpaqları xətvarı-neştərvarı və ya ensiz-xətvarıdan qabıqşəkilliyə qədər, tək, çox vaxt cod və iynəli, əsasən spiral yerləşmiş, bəzən qarşılıqlı, bir damarcıqlıdır. Qabıqların aşağı kənarları qalın və ya dişciklidir. Strobilləri bir evli, erkək strobilləri-xırda, ucda və ya qoltuqda, mikrosporofilləri spiral şəklində yerləşir. Rüşeymi 2-9 ləpəlidir. Erkək sünbülcükləri 15 sm uzunluğunda olub, salxım formasındadır. Hər sünbülcükdə 3-8 tozcuq olur. Dişi sünbülcükləri yumrudur, budaqların ucunda tək-tək yerləşirlər. Toxumları ensiz qanadlıdır, uzunluğu 15 mm-ə qədər, üç hissəli çox qalın, oduncaqlı qabıqlıdır. Toxum pulcuqlarında 2 yumurtacıq olur. Qozaları birinci il yetişir, tünd-qonur, şarşəkillidir. Qozaların uzunluğu 3 sm-ə çatır, formaca yumru və ya uzunsovdur. Zəif boy atır, uzunömürlüdür. İşıqsevən, şaxtaya davamlıdır, rütubətli, gilli, qumlu, az çimləşmiş torpaqlara davamlı, əhəngli torpaqlara, davamsızdır. Balakən və Zaqatala rayonlarında yaxşı böyüyüb boy atır. Bakı da Mərkəzi Nəbatat Bağında introduksiya edilmişdir. Respublikanın bir çox subtropik iqlimli bölgələrində mədəni şəraitdə becərilir. Tək-tək, qrupla əkmək və xiyabanlar salmaq üçün istifadə edilir.
El xiprer dels pantans o xiprer calb (Taxodium distichum) és una espècie d'arbre conífera originari del sud-est dels Estats Units.[1][2][3] També es troba plantat com a espècie ornamental en altres llocs, per exemple a Barcelona a l'estany del Parc de la Ciutadella.
Arriba a fer de 25 a 40 m d'alt amb un diàmetre del tronc de 2 a 3 m o més. L'escorça està fisurada verticalment i és de color marró grisenca a marró vermellosa. Les fulles són caducifòlies (per això se'n diu calb)disposades espiralment sobre la tija fan d'1 a 2 cm d'ample. És una planta monoica. les pinyes són globulars de 2 a 3,5 cm de diàmetre, porten de 20 a 30 llavors triangulars.
Els troncs principals estan envoltats d'arrels aèries (anomenades en anglès cypress knees genolls de xiprer).
Taxodium ascendens està estretament relacionat i alguns botànics els consideren espècies diferents,[4] mentre que per altres seien simples varietats botàniques.
El xiprer dels pantans o xiprer calb (Taxodium distichum) és una espècie d'arbre conífera originari del sud-est dels Estats Units. També es troba plantat com a espècie ornamental en altres llocs, per exemple a Barcelona a l'estany del Parc de la Ciutadella.
Tisovec dvouřadý (Taxodium distichum) je opadavý, jednodomý strom, který toleruje několikaměsíční a často i půlroční záplavení stanoviště vodou. Je nejrozšířenějším a nejznámějším druhem úzkého rodu tisovec, jehož původním areálem jsou východní a jižní nížinaté oblasti ve Spojených státech amerických. Vyskytuje se jak v pobřežních nížinách u Atlantiku, Mexického zálivu i na Floridě, tak i zasahuje hluboko do vnitrozemí podél řek v povodí Mississippi. Pro svou odolnost se stal státním stromem Louisiany.
Byl jedním z prvních stromů introdukovaných po objevení Nového světa do Evropy a následně i do Asie. V Evropě začal být vysazován po roku 1640 a na území dnešního Česka začal růst roku 1835 v Praze.[2][3][4][5]
Tento vysokokmenný strom roste hlavně na naplavených humózních půdách bohatých na živiny. Vyskytuje se převážně v údolních, vodou naplavených zeminách a tzv. tisovcovitých bažinách na hlubokých hlinitých, písčitých i rašelinných půdách, které obsahují v propustných povrchových vrstvách nadbytek vlhkosti. Dobře se mu daří jak kolem mohutných, do široka se rozlévajících vnitrozemských vodních toků, tak i v širokých deltách do moře ústících řek, kde je salinita brakické vody nižší než 9 ‰ (9 g soli v 1 kg vody). Často vytváří rozsáhlé jednodruhové lesy vzdálené od řek a močálů, ve kterých rostou stromy pomaleji a bývají nižší.
Mladý jedinec dobře snáší zastínění, ve starším věku však vyžaduje plné osvětlení, z toho se vyvozuje i pozdější vysoký vzrůst. Vyskytuje se obvykle v nadmořské výšce do 30 m n. m., je však schopný růst i o 500 m výše. Prospívá mu vyšší vzdušná vlhkost, roční srážky v jeho domovině často bývají v rozmezí od 760 do 1630 mm; důkazem této vlhkosti je epifytická bromélie tilandsie provazovkovitá rostoucí témě pravidelně v jeho koruně. Tisovec dvouřadý roste jak ve vlhkém tropickém klimatu na Floridě, tak i podél středního toku Mississippi s vnitrozemským podnebím, se studenou a suchou zimou.
Je dlouhověkou dřevinou dožívající se 500 až 700 let, u některých stromů se uvádí i více. Skutečné stáří lze jen těžko dokázat, neboť klasické letokruhy se netvoří v závislosti na kalendářním roce, ale ve vazbě na střídající se půdní zamokření. Při odhadu věku se předpokládá, že počet letokruhů převyšuje asi 1,6krát skutečné stáří stromu. Ploidie druhu je 2n = 22.[2][3][4][6][7]
Vlhkomilný, opadavý, jednodomý strom s obvykle rozšířenou bázi kmene o mohutné kořenové náběhy. Dorůstá do výše 20 až 50 m a může mít výčetní tloušťku 2 až 3 metry. Kmen je kuželovitý s poměrně tenkou, v pásech se odlupující, slabě rozpraskanou kůrou hnědočerné barvy a s korunou široce kuželovitou až deštníkovitou s větvemi rostoucími blízko od země.
Strom má hluboký, kůlovitý kořen doplněný mnoha silnými kotevními kořeny. Tento systém společně s hrubými náběhovými kořeny zajišťuje dřevině dobrou stabilitu i v měkké, promočené půdě a velkou odolnost při hurikánech. Stromy rostoucí v záplavové oblasti s kolísavou vodní hladinou vypouštějí z podzemních kořenů směrem vzhůru kolenové dýchací kořeny (pneumatofory), sahající nad úroveň pravidelných záplav. Podobně je kolísavou výškou hladiny stimulován i růst náběhových kořenů. Pokud dřevina roste na pevné půdě, která není součásti zátopového území, obvykle nevytváří kořenové náběhy a nikdy dýchací kořeny.
Dlouhé větve v koruně jsou nazelenalé nebo leskle hnědé a porostlé šupinovitými listy. Střídavě na nich vyrůstají krátké větvičky, brachyblasty, dlouhé okolo 10 cm a porostlé jehlicovitými listy o délce asi 1 cm. Jehlice jsou uspořádané střídavě ve dvou řadách, jsou ploché, měkké, světle zelené a na podzim červenohnědé. Koncem podzimu brachyblasty i jehlice opadávají.
Samčí šištice s pylem je asi 2 mm velká, krátce stopkatá, červenofialová, vytváří se již koncem zimy na koncích větviček a bývá součásti 7 až 15 cm dlouhých svěšených latovitých nebo hroznovitých květenství. Samičí šištice je asi 2 cm dlouhá, hnědavě žlutá, okrouhlá a vyrůstá jednotlivě nebo až tři společně. Má po deseti až dvanácti semenných šupinách a pod každou z nich jsou dvě vajíčka.
K opylení větrem dochází v březnu a dubnu, následně se vytvoří hnědavě žluté, dřevité, kulovité nebo vejčité semenné šišky 3 cm velké s jedním nebo dvěma tříhrannými semeny pod šupinou. V říjnu až prosinci semena dozrají a vypadají, prázdné šišky ještě krátce na stromě zůstávají. Bezkřídlá semena jsou asi 2 cm velká, dobře plavou a jsou obvykle šířena vodou.[2][3][4][6][7][8]
Dřevo tisovce dvouřadého je žádanou surovinou, jeho jádro bývá černočervené a běl bílá nebo žlutavá. Je měkké, snadno se opracovává, nesesychává se a je odolné vůči hmyzu i hnilobě. Je vhodné pro venkovní použití pro stavbu domů, zahradní nábytek, kůly pro oplocení, konstrukce stojící ve vodě, stavbu lodí i výrobu šindelů na střechy, vyrábí se z něj též podlahy, nábytek i další vybavení. Stromy se vysazují jako okrasné a často se využívají k zalesnění bažinatých oblastí, i přes mohutný vzrůst se z nich dá vypěstovat bonsaj.[2][6][7]
Bonsaj
Listy
Nezralé šišky
Jehličí a šišky na podzim
Obrázky, zvuky či videa k tématu tisovec dvouřadý ve Wikimedia Commons
Tisovec dvouřadý (Taxodium distichum) je opadavý, jednodomý strom, který toleruje několikaměsíční a často i půlroční záplavení stanoviště vodou. Je nejrozšířenějším a nejznámějším druhem úzkého rodu tisovec, jehož původním areálem jsou východní a jižní nížinaté oblasti ve Spojených státech amerických. Vyskytuje se jak v pobřežních nížinách u Atlantiku, Mexického zálivu i na Floridě, tak i zasahuje hluboko do vnitrozemí podél řek v povodí Mississippi. Pro svou odolnost se stal státním stromem Louisiany.
Byl jedním z prvních stromů introdukovaných po objevení Nového světa do Evropy a následně i do Asie. V Evropě začal být vysazován po roku 1640 a na území dnešního Česka začal růst roku 1835 v Praze.
Almindelig Sumpcypres (Taxodium distichum) er et løvfældende træ med en opret og regelmæssig, kegleformet vækst. Også selve stammen er tydeligt kegleformet. Træet kan vokse i åbent vand langs floder og søer, men det skal spire på land. Det kræver 100 dages vækstsæson og høje dagtemperaturer.
Grenene er først let opstigende, men senere helt vandrette. Barken er først glat og grøn, senere brun, og til sidst lysebrun og let furet. Knopperne sidder spredt, og de er små og brune. Bladene er lysegrønne nåle, der sidder på ca. 10 cm lange kortskud. Høstfarven er rødbrun. Nålene fældes sammen med hele kortskuddet (ligesom hos Vandgran).
Han- og hunblomster sidder som regel på forskellige træer. Hanblomsterne i bundter af rakler ved skudspidserne. Hver blomst er bleggul. Hunblomsterne bliver til kogler, som er næsten kuglerunde. De sidder på en kort stilk og begynder med at være grønne. Ved modenhed er de violette. Frøene modner ikke her i landet.
Hovedroden består af flere pælerødder. De øvrige, store rødder er fladt udbredt. Under meget våde forhold dannes der efter nogle år kegleformede "ånderødder". De stikker op af jorden hist og her i nærheden af stammen og ligner knæ.
Højde x bredde og årlig tilvækst: 25 x 10 m (15 x 10 cm/år).
Sumpcypressen hører hjemme i sumpområder i det sydøstlige USA, hvor den danner skov på fugtig eller ligefrem oversvømmet bund sammen med f.eks. Sump-Eg, Hickory, forskellige popler og pilearter.
Før sidste istid voksede der også sumpcypresser i Europa.
Luftrødder
Vækstform
Vækstform, vinter
Almindelig Sumpcypres (Taxodium distichum) er et løvfældende træ med en opret og regelmæssig, kegleformet vækst. Også selve stammen er tydeligt kegleformet. Træet kan vokse i åbent vand langs floder og søer, men det skal spire på land. Det kræver 100 dages vækstsæson og høje dagtemperaturer.
Die Echte Sumpfzypresse (Taxodium distichum), auch Sumpfeibe genannt, ist die bekanntere der zwei Pflanzenarten aus der Gattung der Sumpfzypressen, die zur Familie der Zypressengewächse (Cupressaceae) gehört. Sie umfasst zwei Varietäten, die vom äußeren Eindruck deutlich unterscheidbar sind und früher als zwei eigenständige Arten eingeordnet wurden. Die mit Abstand bekanntere Varietät Taxodium distichum var. distichum wird hier als Echte Sumpfzypresse beschrieben; die seltenere Varietät Taxodium distichum var. imbricarium hat den deutschen Namen Aufrechte Sumpfzypresse und wurde früher Taxodium ascendens genannt.
Die Echte Sumpfzypresse (Taxodium distichum var. distichum) ist ein sommergrüner Baum. Sie wirft im Herbst nicht nur ihre Nadelblätter ab, sondern sogar jeweils ganze Zweiglein. Die Echte Sumpfzypresse erreicht Wuchshöhen von bis 35 Meter und einen Stammumfang von gut 5 m. Sie kann über tausend Jahre alt werden. Echte Sumpfzypressen wachsen ziemlich langsam, wobei selten mehr als 30 cm Jahreszuwachs beobachtbar sind.[1] Die Borke ist blass rötlichbraun und weist zahlreiche senkrechte oder schraubig verlaufende Furchen und Fasern auf. Die kegelförmige Baumkrone besitzt eine abgerundete Spitze.[2] Der Austrieb beginnt sehr spät und zaghaft im Juni mit bläulichgrünen Jungtrieben. Die Nadelblätter stehen schraubig-zweizeilig an Langtrieben. Die Seitenzweige sind etwa 10 cm lang und tragen die etwa 80 bis 100 dünnen, etwa 10 mm langen und etwa 2 mm breiten wechselständigen Blätter. Beim Austrieb sind die Blätter frischgrün, später dunkeln sie deutlich nach und tragen auf der Unterseite jeweils zwei graue Bänder. Die benadelten Zweiglein werden etwa Ende Oktober abgeworfen und haben dann eine fuchsrote bis dunkelbraune Herbstfärbung.[3]
Die Echte Sumpfzypresse ist einhäusig getrenntgeschlechtig (monözisch). Etwa 5 cm lange männlichen Blütenstände stehen meist schon im Winter zu dritt bis viert an den Zweigspitzen zusammen, welche sich im März bis zur Länge von 8 bis 10 cm strecken und im April gelblich werden. Die kurz gestielten, etwa 3 cm langen, kugeligen Zapfen haben wenige Schuppen und einen Dorn in der Mitte und produzieren schmal geflügelte Samen.
Die Art Taxodium distichum hat zwei Varietäten:
Die beiden Varietäten unterscheiden sich deutlich in mehreren Merkmalen; typisch für die Aufrechte Sumpfzypresse sind die aufgerichteten Seitenzweige und die fast einen Monat früher austreibenden Blätter, die frischgrün bleiben, bei der Echten Sumpfzypresse dagegen im Jahresverlauf deutlich nachdunkeln.
Als mögliche dritte Varietät wird die Mexikanische Sumpfzypresse (Taxodium distichum var. mexicanum (Carrière) Gordon) angesehen, die jedoch von vielen Autoren auch als eigenständige Art Taxodium mucronatum Ten. beschrieben wird.
Die Areale von Taxodium distichum var. distichum reichen von den südlichen USA bis Mexiko und Guatemala. Natürliche Standorte in den USA reichen von Delaware bis Texas, entlang des Mississippi River und nordwärts bis in den Bundesstaat Missouri. Dort gedeiht sie bevorzugt in den feuchten Niederungen der Everglades und anderen periodisch überschwemmten Standorten. Bekannt sind die Sumpfzypressen-Sümpfe des Mississippi-Deltas.
Im Tertiär war Taxodium distichum auch in Europa beheimatet und bildete mit anderen Bäumen die Grundlage der Braunkohlevorkommen im Rheinischen Braunkohlerevier.[3][4] In europäischen Gärten und Parks ist die Echte Sumpfzypresse nicht selten anzutreffen. Sie benötigt zum guten Gedeihen jedoch warme Sommer.
Die Echte Sumpfzypresse bevorzugt feuchte Böden, sie kann aber auch Trockenheit vertragen. Häufig wird sie an Gewässerufern gepflanzt und gedeiht oft auch in seichten Gewässern stehend, wo sie dann markante Atemknie (Pneumatophoren) ausbildet, die in der Funktion den Brettwurzeln tropischer Bäume vergleichbar sind. Die Atemknie erinnern im Aussehen an Termitenhügel und werden bis 40 cm hoch. Innen enthalten sie ein schwammiges Gewebe, das die Durchlüftung der im Wasser stehenden Wurzeln fördert. Diese Wurzeln sollen jedoch auch der Verankerung der Bäume im Boden dienen.[5] Es kommt auch zur Ausbildung von Adventivwurzeln. Als Parkbaum in Ufernähe wurde die Sumpfzypresse in Deutschland besonders von Lenné bevorzugt. Sehr schöne alte Exemplare gibt es am Schweriner See. Sie wachsen besonders gut im Erlenbruchwald und zeigen, dass die Art das einheimische Klima sehr gut verträgt. Das wertvolle Holz lässt eine forstwirtschaftliche Nutzung attraktiv erscheinen.
Taxodium distichum var. distichum, Sumpfzypresse am Wasser, mit Atemknien (Pneumatophoren)
Taxodium distichum var. distichum mit ausgeprägtem Wurzelsystem (Pneumatophore)
Junge Zapfen der Sumpfzypresse im Botanischen Garten Berlin
Die Echte Sumpfzypresse (Taxodium distichum), auch Sumpfeibe genannt, ist die bekanntere der zwei Pflanzenarten aus der Gattung der Sumpfzypressen, die zur Familie der Zypressengewächse (Cupressaceae) gehört. Sie umfasst zwei Varietäten, die vom äußeren Eindruck deutlich unterscheidbar sind und früher als zwei eigenständige Arten eingeordnet wurden. Die mit Abstand bekanntere Varietät Taxodium distichum var. distichum wird hier als Echte Sumpfzypresse beschrieben; die seltenere Varietät Taxodium distichum var. imbricarium hat den deutschen Namen Aufrechte Sumpfzypresse und wurde früher Taxodium ascendens genannt.
Wšedna bagnowa cypresa (Taxodium distichum) jo rostlina ze pódswójźby (Taxodioideae) znutśika cypresowych rostlinow (Cupressaceae).
Pó staršych žrědłach se do swójskeje swójźby bagnocypresowych rostlinow (Taxodiaceae) pśirědujo.
Wšedna bagnowa cypresa jo w lěśu zeleny, spěšnje rosćecy bom, kótaryž dośěgnjo wusokosć wót 20 až do 35 (40) m. Krona jo pšawidłowna a na zachopjeńku kjagelojta, pózdźej šyrše a wěcej wótwórjona. Zdonk jo dołojce šyroki a se skoku pómjeńšujo. Nacerwjenje bruna škóra jo dłymoko brozdźona a nitkojta.
Korjenje wutwórje tucne "kólena", jolic bom stoj we wóźe. Wóni nejskerjej słuže k pśewětšenju korjenjow.
Płone, swětłozelene jegły su linealiske, špicne a dośěgnu dłujkosć wót 8 až do 15 mm (2 cm). Na krotkich wurostkach stoje dwójocerowje wjerškate, mjaztym až na dłujkich wurostkach stoje pó jadnom. Jegły z krotkimi wurostkami w nazymje pó cerwjenojtym barwjenju wótpadnu.
Kwiśo wót měrca až do apryla. Bom jo jadnodomna. Muske kwiśonki su žołtojte abo purpurowe a wise w 5 až 12 cm dłujkich dwójnych granach. Žeńske kwiśonki su małučke, zelene a njenadpadne. Kulowate šyški dośěgnu wjelikosć wót 2 až do 3 cm. Pśi zdrjałosći za cas oktobra až do decembra su brune.
Rosćo na bagnojtych brjogowych a pólaśowych wobcerkach blisko rěkow.
Bom jo w krotkozajtšnej pódpołnocnej Americe, wót Floridy až do Delaware, na pódwjacor až do Misisipijowych stronach a pódzajtšnego Texasa domacny.
W Europje ako pyšnu drjewinu w parkach pódla gatnych brjogach sajźa.
Wšedna bagnowa cypresa (Taxodium distichum) jo rostlina ze pódswójźby (Taxodioideae) znutśika cypresowych rostlinow (Cupressaceae).
Pó staršych žrědłach se do swójskeje swójźby bagnocypresowych rostlinow (Taxodiaceae) pśirědujo.
தாவரவியல் பெயர்:டாக்ஸோடியம் டிஸ்டிகம் 'Taxodium distrchum'
குடும்பம்:டாக்ஸோடிசியீ (Taxoidaceae)
இதரப் பெயர் :மொட்டை சைப்ரஸ், சதுப்பு சைப்ரஸ், மூட்டு சைப்ரஸ்.
இம்மரம் சதுப்பு நிலத்தில் வளர்கிறது. இது 100 அடி உயரம் வளர்கிறது. இதன் இலைகள் சிறகு போல் உள்ளது. இதன் அடிப்பகுதி முட்டுக் கொடுப்பது போல் 10 அடி சுற்றளவிற்கு வோ; உள்ளது. சதுப்பு பகுதியில் பிராணவாயு வேருக்கு கிடைப்பதில்லை. இதனால் காற்றுறிஞ்சி வர்கள் ஆகாயத்தை நோக்கி வளர்கின்றன. ஒவ்வொரு வேறும் ஒரு அடி நீண்டு அடிப்பெறுத்து நுனி சிறுத்தும் இருக்கும். இவ்வோpன் நுனியில் துவாரம் உள்ளது. இதன் வழியாக காற்று உட்புறம் செல்கிறது. இதனால் பிராணவாயு கிடைக்கிறது. இம்மரத்தின் அடிப்பகுதி 10 அடி உயரத்திற்கு மென்மையான சோற்றது திசுக்கள் உள்ளது. முதிர்ச்சியடைந்த மரத்தின் அடிப்பகுதி வெற்றிடமாக உள்ளது. இம்மரம் மஞ்சள் அல்லது சிவப்பு நிறத்தில் உள்ளது. இம்மரம் படகு செய்ய பயன்படுகிறது. இவற்றில் மூன்று இன மரங்கள் உள்ளன. இவை மெக்சிகோவில் வளர்கிறது. இவ்வகை மரங்கள் அதிக வருடங்கள் உயிர் வாழ்கிறது. டாக்ஸோடியம் மூக்குருனேட்டம் என்கிற மரம் ஒசாக்கா என்கிற இடத்தில் 4000 ஆண்டுகளாக உள்ளது. இது 165 அடி உயரமும் 40 அடி விட்டமும் கொண்டுள்ளது. 112 அடி சுற்றளவு உடையது. ஊலகில் இரண்டாவது பொpய சுற்றளவு கொண்ட மரமாகும்.
| 1 || சிறியதும் - பெரியதும் [1] || அறிவியல் வெளியீடு || ஜூன் 2001
Taxodium distichum (bald cypress, swamp cypress; French: cyprès chauve; cipre in Louisiana) is a deciduous conifer in the family Cupressaceae. It is native to the southeastern United States. Hardy and tough, this tree adapts to a wide range of soil types, whether wet, salty, dry, or swampy. It is noted for the russet-red fall color of its lacy needles.
This plant has some cultivated varieties[3][4][5][6][7] and is often used in groupings in public spaces. Common names include bald cypress, swamp cypress, white cypress, tidewater red cypress, gulf cypress and red cypress.[8][9]
The bald cypress was designated the official state tree of Louisiana in 1963.[10]
Taxodium distichum is a large, slow-growing, and long-lived tree. It typically grows to heights of 35–120 feet (10–40 m) and has a trunk diameter of 3–6 feet (0.9–1.8 m).[11][12]
The main trunk is often surrounded by cypress knees. The bark is grayish brown to reddish brown, thin, and fibrous with a stringy texture; it has a vertically, interwoven pattern of shallow ridges and narrow furrows.
The needle-like leaves are 1⁄2 to 3⁄4 inch (1.3 to 1.9 cm) long and are simple, alternate, green, and linear, with entire margins. In autumn, the leaves turn yellow or copper red.[11] The bald cypress drops its needles each winter and then grows a new set in spring.[8]
This species is monoecious, with male and female cones on a single plant forming on slender, tassel-like structures near the edge of branchlets. The tree produces cones in April and the seeds ripen in October.[11] The male and female strobili are produced from buds formed in late autumn, with pollination in early winter, and mature in about 12 months. Male cones emerge on panicles that are 4–5 inches (10–13 cm) inches long. Female cones are round, resinous and green while young. They then turn hard and then brown as the tree matures. They are globular and 2.0–3.5 cm (3⁄4–1+3⁄8 in) in diameter. They have from 20 to 30 spirally arranged, four-sided scales, each bearing one, two, or rarely three triangular seeds. Each cone contains 20 to 40 large seeds. The cones disintegrate at maturity to release the seeds. The seeds are 5–10 mm (3⁄16–13⁄32 in) long, the largest of any species of Cupressaceae, and are produced every year, with heavy crops every 3–5 years. The seedlings have three to nine, but usually six, cotyledons each.[4]
The bald cypress grows in full sunlight to partial shade. This species grows best in wet or well-drained soil but can tolerate dry soil. It is moderately able to grow in aerosols of salt water. It does well in acid, neutral and alkaline soils across the full range of light (sandy), medium (loamy), and heavy (clay) soils. It can also grow in saline soils. It can tolerate atmospheric pollution. The cones are often consumed by wildlife.[13][14]
The tallest known specimen, near Williamsburg, Virginia, is 44.11 m (145 ft) tall, and the stoutest known, in the Real County near Leakey, Texas, has a circumference of 475 in (39 ft).[6] The National Champion Bald Cypress is recognized as the largest member of its species in the country and is listed as such on the National Register of Champion Trees by American Forest. The National Champion Bald Cypress is in the Cat Island Nation Wildlife Refuge, near St. Francisville, Louisiana, and it is 96 feet (29 m) tall, 56 feet (17 m) in circumference, and is estimated to be approximately 1,500 years old. The oldest known living specimen, found along the Black River in North Carolina, is at least 2,624 years old, rendering it the oldest living tree in eastern North America.[15]
The Senator, a bald cypress near Sanford, Florida, was 165 feet (50 m) tall before the hurricane of 1925, when it lost about 40 feet (12 m) in height. It had a circumference of 47 feet (14 m) and a diameter of 17.5 feet (5.3 m) and was estimated to be 3,500 years old. It was burned down accidentally in 2012 by a person who was addicted to drugs.[16]
"Big Dan" is one of the oldest living specimens and is found near High Springs, Florida at Camp Kulaqua. It is estimated to be 2,704 years old as of 2020. It is growing in the Hornsby Spring swamp run and is more than 35 feet in circumference.
Foliage
Cones
Knees
Bark
Detail of lower trunk and buttresses
Seeds
_van_een_moerascipres_(Taxodium_distichum)_09-02-2023_(d.j.b.).jpg)
Cluster of Breath roots (pneumatophores)
The closely related Taxodium ascendens (pond cypress) is treated by some botanists as a distinct species,[17][18] while others classify it as merely a variety of bald cypress,[4][6] as Taxodium distichum var. imbricatum (Nutt.) Croom. It differs in shorter leaves borne on erect shoots, and in ecology, being largely confined to low-nutrient blackwater habitats. A few authors also treat Taxodium mucronatum as a variety of bald cypress, as T. distichum var. mexicanum Gordon, thereby considering the genus as comprising only one species.[19]
The native range extends from southeastern New Jersey south to Florida and west to Central Texas and southeastern Oklahoma, and also inland up the Mississippi River. Ancient bald cypress forests, with some trees more than 1,700 years old, once dominated swamps in the Southeast. The original range had been thought to only reach as far north as Delaware, but researchers have now found a natural forest on the Cape May Peninsula in southern New Jersey. The species can also be found growing outside its natural native range, in New York and Pennsylvania.[11]
The largest remaining old-growth stands are at Corkscrew Swamp Sanctuary, near Naples, Florida, and in the Three Sisters tract along eastern North Carolina's Black River. The Corkscrew trees are around 500 years of age, and some exceed 40 m in height. In 1985, the Black River trees were cored by dendrochronologist David Stahle from the University of Arkansas. He found that some began growing as early as 364 AD. Returning to the area in 2019, Stahle discovered a tree dated by its tree-ring count to 605 B. C., ranking as the ninth-oldest tree in the world.[20]
_growing_on_the_Guadalupe_River,_Kerr_County,_Texas,_USA_(14_April_2012).jpg)
This species is native to humid climates where annual precipitation ranges from about 760 mm or 30 inches in Central Texas to 1,630 mm or 64 inches along the Gulf Coast. Although it grows best in warm climates, the natural northern limit of the species is not due to a lack of cold tolerance, but to specific reproductive requirements: further north, regeneration is prevented by ice damage to seedlings. Larger trees are able to tolerate much lower temperatures and lower humidity.
In 2012 scuba divers discovered an underwater cypress forest several miles off the coast of Mobile, Alabama, in 60 feet of water. The forest contains trees that could not be dated with radiocarbon methods, indicating that they are more than 50,000 years old and thus most likely lived in the early glacial interval of the last ice age. The cypress forest is well preserved, and when samples are cut they still smell like fresh cypress. A team, which has not yet published its results in a peer-reviewed journal, is studying the site. One possibility is that hurricane Katrina exposed the grove of bald cypress, which had been protected under ocean floor sediments.[21]
The bald cypress is monoecious. Male and female strobili mature in one growing season from buds formed the previous year. The male catkins are about 2 mm (0.079 in) in diameter and are borne in slender, purplish, drooping clusters 7 to 13 cm (2+3⁄4 to 5 in) long that are conspicuous during the winter on this deciduous conifer. Pollen is shed in March and April. Female conelets are found singly or in clusters of two or three. The globose cones turn from green to brownish-purple as they mature from October to December. The cones are 13 to 36 mm (0.51 to 1.42 in) in diameter and consist of 9 to 15 four-sided scales that break away irregularly after maturity. Each scale can bear two (rarely three) irregular, triangular seeds with thick, horny, warty coats and projecting flanges.[22][23][24][7][25] The number of seeds per cone averages 16 and ranges from 2 to 34. Cleaned seeds number from about 5,600 to 18,430 per kg (2,540 to 8,360 per lb).[7][23][24][25]
Some seeds are produced every year, and good seed crops occur at three- to five-year intervals.[25] At maturity, the cone scales with their resin-coated seeds adhering to them, or sometimes entire cones, drop to the water or ground.[26] This drop of mature seeds is often hastened by squirrels, which eat bald cypress seeds, but usually drop several scales with undamaged seeds still attached to each cone they pick.[27] Floodwaters spread the scales or cones along streams and are the most important means of seed dissemination.[24]
Germination is epigeal.[25] Under swamp conditions, germination generally takes place on a sphagnum moss or a wet-muck seedbed. Seeds will not germinate under water, but some will remain viable for 30 months under water. By contrast, seeds usually fail to germinate on better drained soils because of the lack of surface water. Thus, a soil saturated but not flooded for a period of one to three months after seedfall is required for germination.[24]
After germination, seedlings must grow fast enough to keep at least part of their crowns above floodwaters for most of the growing season.[28][29][30] Bald cypress seedlings can endure partial shading, but require overhead light for good growth.[31] Seedlings in swamps often reach heights of 20 to 75 cm (8 to 29.5 in) their first year.[32] Growth is checked when a seedling is completely submerged by flooding, and prolonged submergence kills the seedling.[24]
In nurseries, Taxodium seeds show an apparent internal dormancy that can be overcome by various treatments, usually including cold stratification or submerging in water for 60 days. Nursery beds are sown in spring with pretreated seeds or in fall with untreated seeds. Seedlings usually reach 75 to 100 cm (29.5 to 39.5 in) in height during their first (and usually only) year in the nursery. Average size of 1-0 nursery-grown seedlings in a seed source test including 72 families was 81.4 cm (32.0 in) tall and 1.1 cm (0.43 in) in diameter.
Control of competing vegetation may be necessary for a year or more for bald cypress planted outside of swamps. Five years after planting on a harrowed and bedded, poorly drained site in Florida, survival was high, but heights had increased only 30 cm (12 in), probably because of heavy herbaceous competition. Seedlings grown in a crawfish pond in Louisiana, where weed control and soil moisture were excellent through June, averaged 2.9 m (9.5 ft) and 3.5 cm (1.4 in) diameter at breast height after five years. However, a replicate of the same sources planted in an old soybean field, where weed control and soil moisture were poor, resulted in the same diameter, but a smaller average seedling height of 2.1 m (6.9 ft). When planted in a residential yard and weeded and watered, they averaged 3.7 m (12 ft) tall three years later.
Bald cypress is one of the few conifer species that sprouts. Thrifty sprouts are generally produced from stumps of young trees, but trees up to 60 years old also send up healthy sprouts if the trees are cut during the fall or winter. However, survival of these sprouts is often poor, and those that live are usually poorly shaped and do not make quality saw timber trees. Stumps of trees up to 200 years old may also sprout, but the sprouts are not as vigorous and are more subject to wind damage as the stump decays. In the only report on the rooting of bald cypress cuttings found in the literature, cuttings from trees five years old rooted better than those from older trees.
The seeds remain viable for less than one year, and are dispersed in two ways. One is by water: the seeds float and move on water until flooding recedes or the cone is deposited on shore. The second is by wildlife: squirrels eat seeds, but often drop some scales from the cones they harvest. Seeds do not germinate under water and rarely germinate on well-drained soils; seedlings normally become established on continuously saturated, but not flooded, soils for one to three months. After germination, seedlings must grow quickly to escape floodwaters; they often reach a height of 20–75 cm (up to 100 cm in fertilized nursery conditions) in their first year. Seedlings die if inundated for more than about two to four weeks. Natural regeneration is therefore prevented on sites that are always flooded during the growing season. Although vigorous saplings and stump sprouts can produce viable seed, most specimens do not produce seed until they are about 30 years old. In good conditions, bald cypress grows fairly fast when young, then more slowly with age. Trees have been measured to reach 3 m in five years, 21 m in 41 years, and 36 m in height in 96 years; height growth has largely ceased by the time the trees are 200 years old. Some individuals can live over 1,000 years. Determination of the age of an old tree may be difficult because of frequent missing or false rings of stemwood caused by variable and stressful growing environments.
Bald cypress trees growing in swamps have a peculiarity of growth called cypress knees. These are woody projections from the root system project above the ground or water. Their function was once thought to be to provide oxygen to the roots, which grow in the low dissolved oxygen waters typical of a swamp (as in mangroves). However, evidence for this is scant; in fact, roots of swamp-dwelling specimens whose knees are removed do not decrease in oxygen content and the trees continue to thrive. Another more likely function is structural support and stabilization. Bald cypress trees growing on flood-prone sites tend to form buttressed bases, but trees grown on drier sites may lack this feature. Buttressed bases and a strong, intertwined root system allow them to resist very strong winds; even hurricanes rarely overturn them.[7]
Many agents damage T. distichum trees. The main damaging (in some cases lethal) agent is the fungus Lauriliella taxodii[33], which causes a brown pocket rot known as "pecky cypress." It attacks the heartwood of living trees, usually from the crown down to the roots. A few other fungi attack the sapwood and the heartwood of the tree, but they do not usually cause serious damage. Insects such as the cypress flea beetle (Systena marginalis) and the bald cypress leafroller (Archips goyerana) can seriously damage trees by destroying leaves, cones or bark. Nutrias also clip and unroot young bald cypress seedlings, sometimes killing a whole plantation in a short amount of time.[7]
In 2002, the Indiana Department of Natural Resources identified T. distichum as a state protected plant with the status of Threatened. Globally, the species is listed as of Least Concern by the IUCN.
The bald cypress is hardy and can be planted in hardiness zones 4 through 10 in the US.[9] The species is a popular ornamental tree that is cultivated for its light, feathery foliage and orangey brown to dull red autumnal color. In cultivation it thrives on a wide range of soils, including well-drained sites where it would not grow naturally because juvenile seedlings cannot compete with other vegetation. Cultivation is successful far north of its native range, even to southern Canada. It is also commonly planted in Europe, Asia, and other temperate and subtropical locales. It does, however, require hot summers for good growth.
When planted in locales with the cool summers of oceanic climates, growth is healthy but very slow; some specimens in northeastern England have only grown to 4–5 m tall in 50 years[34] and do not produce cones. One of the oldest specimens in Europe was planted in the 1900s in the Arboretum de Pézanin in Burgundy, France. An alley of Louisiana cypress trees was planted in the 18th century in the park of the Château de Rambouillet, southwest of Paris.
Bald cypress has great merchantable yields. In virgin stands, yields from 112 to 196 m³/ha were common, and some stands may have exceeded 1,000 m³/ha.
Still usable prehistoric wood is often found in swamps as far north as New Jersey, and occasionally as far north as Connecticut, although it is more common in the southeastern states. This partially mineralized wood is harvested from swamps in the southeastern states, and is greatly prized for special uses such as for carvings. The fungus Lauriliella taxodii[33] causes a specific form of the wood called "pecky cypress", which is used for decorative wall paneling.
The bald cypress was used by Native Americans to create coffins, homes, drums and canoes. Joshua D. Brown, the first settler of Kerrville, Texas, made his living producing shingles from bald cypress trees that grew along the Guadalupe River of the Texas Hill Country.[35]
In the southern United States, the odorless wood, which closely resembles that of other Cupressus species, has been valued since colonial times for its resistance to water, making it ideal for use wherever the wood is exposed to the elements. In the first half of the 20th century, it was marketed as "The Wood Eternal."[36][37][38][39]
The lumber is valuable for timber framing, building materials, fence posts, planking in boats, river pilings, doors, blinds, flooring, shingles, garden boxes, caskets, interior trim and cabinetry.[40]
Bald cypress timbers are commonly available in lengths up to 24 feet. This species enjoys predictable lead times for projects. The wood is a very light tan in color and weathers to a uniform silvery gray. Paint and stains adhere well to Bald cypress. Bald cypress most often sees use in outdoor structures such as timber frame pavilions, mid-size farmers markets, porches, exterior awnings and decorative trusses where the species’ weather resistance helps ensure long life.[11]
This article incorporates public domain material from websites or documents of the United States Department of Agriculture. This article incorporates public domain material from websites or documents of the United States Department of Agriculture. Taxodium distichum (bald cypress, swamp cypress; French: cyprès chauve; cipre in Louisiana) is a deciduous conifer in the family Cupressaceae. It is native to the southeastern United States. Hardy and tough, this tree adapts to a wide range of soil types, whether wet, salty, dry, or swampy. It is noted for the russet-red fall color of its lacy needles.
This plant has some cultivated varieties and is often used in groupings in public spaces. Common names include bald cypress, swamp cypress, white cypress, tidewater red cypress, gulf cypress and red cypress.
The bald cypress was designated the official state tree of Louisiana in 1963.
La marĉa taksodio (Taxodium distichum) estas decidua konifero kiu vegetas en saturitaj kaj sezone inunditaj grundoj de Sudorienta Usono kaj de la ebenaĵo de Meksika Golfo de Usono [1][2][3][4].
Ĝi estas granda arbo kiu atingas altecojn de 25–40 metroj (malofte 44 m) kaj havas trunkodiametron de 2–3 m, malofte ĝis 5 m. La arboŝelo estas griz-bruna al ruĝ-bruna, neprofunde vertikale sulkigata, kun fibra strukturo. La folioj estiĝas sur deciduaj branĉetoj kiuj estas spirale aranĝitaj sur la trunko, sed torditaj je la bazo por konstitui du horizontalajn vicojn, 1–2 cm longajn kaj 1–2 mm larĝajn; malsame de la plimultaj aliaj specioj en la familio de cipresacoj, ĝi estas decidua, dumvintre perdante siajn foliojn, tial angle ĝi nomiĝas bald cypress (kalva cipreso). La planto estas monoika. Masklaj kaj femalaj strobiloj maturiĝas en ĉirkaŭ 12 monatoj; ili estiĝas en burĝonoj kiuj malfru-aŭtune formiĝas. Polenado okazas fru-vintre. La strobiloj estas verdaj kaj globaj, maturiĝante estiĝas griz-brunaj, kaj havas 2-3 centimetrojn en la diametro. Ili estas kovrataj de 20 al 30 spirale aranĝitaj skvamoj, ĉiu el ili portanta unu aŭ du (malofte tri) da triangulaj semon. La strobiloj entenas po 20 al 40 semojn. La strobiloj disfalas kiam mature por liberigi la grandajn semojn. La semoj estas longaj je 5–10 mm, la plej longaj de iu ajn cipresaca specio. Ili produktiĝas ĉiun jaron, sed grandrikolte ĉiujn tri al kvin jarojn. La semidoj havas tri al naŭ (pliofte ses) kotiledonojn [1].
La precipaj trunkoj estas ĉirkaŭataj de speco de "genuaj radikoj", eble spir-radikoj [5].
La plej granda individua arbo, ĉe Williamsburg (Virginio), havas alton de 44,11 m, kaj la konate plej dika arbo, troviĝas en la Kat-insula Nacia Faŭno-Rifuĝejo (Cat Island National Wildlife Refuge) apud Baton Rouge, havas diametron je brustalto de 521 cm [3]. La plej maljuna ekzemplero, situanta en Bladen County (Norda Karolino), havas aĝon de pli ol 1 620 da jaroj, farante ĝin unu el la plej maljunaj vivantaj plantoj en orienta Nordameriko [6].
La parenca lageta taksodio (Taxodium ascendens) estas pritraktata de iuj botanikistoj kiel diferencan specion[7], dum aliaj klasifas ĝin kiel nuran varion de marĉa taksodio [1][3], Taxodium distichum var. imbricatum (Nutt.) Croom. Ĝi diferencas per la pli mallongaj folioj sur rektstarantaj ŝosoj, kaj ekologie per esti limigita al malalt-nutraĵ-enhavantaj "nigr-akvaj" biotopoj. Kelkaj aŭtoroj ankaŭ pritraktas Taxodium mucronatum kiel varion de marĉa taksodio, T. distichum var. mexicanum Gordon, per tio konsiderante la genron kiel monotipan specion [8].
La natura arealo etendiĝas ekde Delavara Golfeto sude de Florido kaj okcidente de orienta Teksaso kaj sudorienta Oklahomo, kaj ankaŭ landinterne river-supren de Misisipo kaj Ohio norde al suda Ilinojso kaj Indiano. Grandaj plantitaj ekzempleroj estas videblaj tiel fore norden kiel Picburgo. Marĉ-taksodiaj praarbaroj, kun iuj arboj pli majunaj ol 1 700 jaroj, iam estis dominantaj la marĉojn en sudorienta Usono. La plej vastaj postrestantaj praarbareroj troviĝas en Marĉrifuĝejo Kokskru (Corkscrew Swamp Sanctuary), apud Naples (Florido), kaj en Arbaro Tri Fratinoj (Three Sisters tract) laŭlonge de Nigra Rivero (Black River, Norda Karolino). La kokskru-aj arboj havas aĝojn de proksimume 500 da jaroj kaj iuj alte superas pli ol 40 m. La nigra-riveraj arboj estis ekzpertizitaj en 1986 de dendrologiistoj de la Arkansasa Universitato; la plej maljunaj arboj datiĝas de 364 A. D.[9]. En la nordaj kaj pli landinternaj partoj de sia arealo ekde Delavaro kaj Marilando al Williamsburg (Virginio), ĝi grupe troviĝas en marĉoj kaj estas akompanata de foliarboj. En la sudaj partoj de sia arealo ekde ekstreme sudorienta Virginio, suden al Florido kaj okcidenten al Teksaso, marĉa taksodio povas esti trovata vegetante kun torĉpino kaj ĉiamverdaj kverkoj, kaj ĝi povas esti kovrata per Tillandsia usneoides (muskoj). Tiu povas esti observata en la ekstrem-norda parto de ĝia arealo, en Subŝtata Parko Unua Elŝipiĝejo (First Landing State Park), Virginia Beach (Virginio). Ekde orienta Norda Karolino tra Florido, marĉa taksodio povas esti akompanata en la arbaroj de Sabal minor (arekacoj. Ĝi hejmas en humidaj klimatoj kie la jara precipitaĵo varias inter ĉirkaŭ 760 mm (en Teksaso) kaj 1630 mm (laŭlonge de la Golfa marbordo). Kvankam ĝi plej bone vegetas en varmaj klimatoj, la natura norda limito ne estas kaŭzita de manko de malvarmo-toleremo, sed pro specifaj regenerado-postuloj; pli fore norde, la regenerado estas malebligita pro glacio-damaĝo al semidoj. Grandaj arboj kapablas toleri multe pli malaltajn temperaturojn kaj pli malaltajn humidecojn.
La plimulto de la marĉaj taksodioj vegetas en ebenaj aluviaj grundoj, kutime ĉe altitudoj de malpli ol 50 m, kvankam iuj arbareroj povas troviĝi altitude je 500 m en Teksaso. La marĉa taksodio precipe prosperas en ĉeriveraj malsekejoj kutime submetitaj al perioda inundado de silto-riĉaj 'brun-akvaj' riveroj, malsame kiel la parenca Taxodium ascendens, kiu vegetas en silto-malriĉaj 'nigr-akvaj' riveroj kaj lagetoj. Marĉa taksodio toleras iomete da saleco, sed ĝi ne vivas en marbordaj salaj aŭ saletaj akvoj.
La marĉa taksodio estas monoika. La masklaj kaj femalaj strobiloj maturiĝas en unu kreskad-sezono ekde burĝonoj formitaj dum la antaŭa jaro. La masklaj amentoj havas diametron de proksimume 2 mm kaj estiĝas en maldikaj, purpuraj, pendantaj grupoj kiuj havas longon de 7 al 13 cm kaj estas okulfrapaj dumvintre ĉe tiu falfolia konifero. La poleno estas liberigata en marto kaj aprilo. La femalaj strobiloj estas troveblaj unuopaj, duopaj aŭ triopaj. La globaj konusoj estiĝas ekde verdo al brun-purpuraj kiam ili maturiĝas de oktobro al decembro. La strobiloj havas diametron de 13 al 36 mm kaj ili konsistas el 9 al 15 kvar-flankaj skamoj kiuj disfalas neregule post matureco. Ĉiu skamo povas porti du neregulajn, triangulajn semojn kun dika, kerateca, verukeca kovraĵo kaj elstarantaj flanĝoj [10][11][12][4][13]. Po 16 al 34 semoj troviĝas en strobilo. Po ĉirkaŭ 5600 al 18 430 da purigitaj semoj enhavas kilogramo [4][11][12][13].
Iuj semoj estas produktataj ĉiun jaron, kaj abundaj semorikoltoj okazas je intervaloj de tri al kvin jaroj [13]. Kiam mature, la strobiloj kun siaj strobiloskvamoj, la rezino-kovrataj semoj alfiksitaj al ili, aŭ kelkfoje tutaj strobiloj falas en la akvon aŭ sur la grundon [14]. Tiu defalo de maturaj semoj ofte estas rapidigita de sciuroj, kiuj manĝas marĉ-taksodiajn semojn, sed kutime faligas plurajn skvamojn kun sendifektaj semoj ankoraŭ alfiksataj al ĉiu strobilo kiun ili prenas [15] . La inundantaj akvoj dissemas la skvamojn aŭ strobilojn laŭlonge de la riveroj kaj plejofte estas la plej gravaj manieroj de dissemado [12].
La ĝermado estas supergrunda [13]. En marĉaj cirkonstancoj, la ĝermado okazas sur sfagnoj aŭ sur ŝlima sembedo. La semoj ne ĝermas sub akvo, sed iuj subakve restas viveblaj dum 30 monatoj. Aliflanke, semoj ĝenerale ne ĝermas en nesufiĉe humidaj grundoj kaŭze de la manko de supergrunda akvo. Do, grundo akve saturita sed ne inundita dum periodo de unu al tri monatoj post semado, estas bezonata por ĝermado [12]. Post ĝermado, la arbidoj devas kreski sufiĉe rapide por teni almenaŭ parton de siaj kronoj super la inundanta akvo dum plimulto de la kreskadsezono [16][17][18]. Marĉ-taksodiaj arbidoj povas toleri partan ombradon, sed bezonas plenan lumon por bona kreskado [19]. Arbidoj en marĉoj ofte atingas altecojn de 20 al 75 cm dum sia unua jaro[20]. La kreskado estas haltigita kiam arbido estas komplete inondata, kaj longdaŭra inundo mortigas la arbidon [12].
En arbidejoj, taksodiaj semoj montras ŝajne internan ĝermadopaŭzon [21] kiun oni povas haltigi per variaj pritraktadoj, kutime inkludantaj malvarman stratifikadon [22] aŭ inundigon en akvo dum 60 tagoj.
La marĉa taksodio estas unu el la malmultaj koniferaj specioj kiuj prezentas ŝosojn post hakado de la arboj. Bone kreskantaj ŝosoj ĝenerale estas produktataj ekde trunkostumpoj de junaj arboj, sed arboj de 60 jaroj ankaŭ permesas kopsadon se la arboj estas hakataj aŭtune aŭ vintre.
Tamen, postvivo de tiuj ŝosoj ofte estas malbona kaj tiuj kiuj postvivas ofte havas malbonan formon kaj ne produktas altkvalitan seglignon. Stumpoj de arboj de pli ol 200 jaroj ankaŭ produktas ŝosojn, sed tiuj ĉi ne estas fortikaj kaj estas pli submetitaj al ŝtormofaligado kiam la stumpo putriĝas. Laŭ la sola konata raporto pri la ekradikado de marĉ-taksodiaj ŝtikaĵoj, tiuj ĉi el arboj de kvin jaroj pli bone ekradikiĝas ol tiuj de pli maljunaj arboj.
La semoj restas viveblaj dum malpli ol unu jaro, kaj estas dissemataj laŭ du manieroj. Unu estas perakva; la semoj flosas ĝis la fino de la inundo aŭ ĝis postrestado de la strobilo riverborde. La dua estas persciura.
La natura regenerado ne estas ebla en lokoj kiuj estas ĉiam inundataj dum la kreskado-sezono. Kvankam fortikaj junaj kaj kopsaj arboj povas produkti viveblan semon, la plimulto de la ekzempleroj ne produktas semon se ili ne aĝas almenaŭ ĉirkaŭ 30 jarojn.
En favoraj cirkonstancoj, marĉa taksodio rapide kreskas dum la junaĝo, malrapide dum la matureco. Iuj arboj estis mezurataj kiuj estis atingitaj 3 m da alteco en 5 jaroj, 21 m en 41 jaroj, kaj 36 m en 96 jaroj; la altokreskado grandparte haltiĝas je la aĝo de 200 jaroj. Iuj individuoj povas vivi pli ol 1 000 jarojn. La determinado de la aĝo de maljuna arbo povas esti malfacila kaŭze de ripete neekzistantaj aŭ de pseŭdaj jarringoj de la trunko originaj de variaj kaj malfavoraj kreskad-medioj.
Marĉ-taksodiaj arboj kiuj vegetas en marĉoj havas specialajn organojn, "taksodiajn genuojn". Tiuj ĉi estas lignaj elstaraĵoj ekde la radikosistemo super la akvo aŭ super la grundo. Iam oni estis supozanta ke ilia funkcio estus la provizado per oksigeno por la radikoj, kiuj vegetas en akvoj kun malmulte da solvinta oksigeno, tipe por marĉoj. Tamen, pruvoj por tio ne ekzistas; fakte, la oksigeno-enhavo de racinoj, kies genuoj estas forigataj, ne malpliiĝas kaj la arboj daŭre prosperas. Aliaj pli verŝajnaj funkcioj estas struktura subteno kaj stabiligo. Marĉ-taksodiaj arboj vegetantaj en ofte inunditaj terenoj emas formi ŝvelint-radikajn bazojn, sed arboj kiuj vivas en pli sekaj lokoj povas malhavi tiun karakterizaĵon. Ŝvelint-radikaj bazoj kaj fortika interteksita radikosistemo permesas ilin rezisti tre fortajn ventojn; eĉ uraganoj malofte kapablas elradikigi ilin [23].
Multaj damaĝantoj atakas la marcan taksodion. La precipa planta malsano (iukaze mortiga) estas la fungo Stereum taxodii, kiu kaŭzas brunan kavaĵan putriĝon, konatan kiel "peĉan cipreson" (angle pecky cypress). Ĝi difektas la duramenon de vivantaj arboj, kutime ekde la krono suben al la radikoj. Kelkaj aliaj fungoj atakas la alburnon de la arbo, sed kutime ili ne kaŭzas gravan damaĝon. Insektoj kiaj Systena marginalis kaj Archips goyerana (parenca de Archips argyrospila – damaĝanto de fruktoarboj) povas grave damaĝi la arbojn per neniigado de folioj, strobiloj aŭ arboŝelo. Kojpoj ankaŭ senŝeligas kaj elradidikigas marĉ-taksodiajn arbidojn, kelkfoje mortigante tutan plantejon en malmulte da tempo [23].
Tiu specio estas populara ornama arbo, kreskigata por sia maldensa, plumeca foliaro kaj oranĝkolore-bruna all malbrila aŭtuna koloro. Kultivite, ĝi prosperas en larĝa gamo de grundoj, inkluzive de bone-drenataj ejoj kie ĝi ne nature vegetus kaŭze de la nekapablo de la junaj arbidoj konkuri kun alia vegetaĵaro. Kultivado estas sukcesa malproksime en la nordo de ĝia natura arealo, norde ĝis suda Kanado. Ĝi ankaŭ komune estas plantita en Eŭropo, Azio kaj aliloke ĉe mezvarmaj al subtropikaj klimatoj. Ĝi postulas, tamen, varmajn somerojn por bona kreskado; kiam plantita en areoj kun malvarmetaj someroj (oceanaj klimatoj), la kreskado estas sufiĉa sed tre malrapida (iuj arboj en nordorienta Anglujo estas atingitaj nur 4–5 m en ĉirkaŭ 50 jaroj)[24], kaj strobiloj ne estas produktataj.
Tiu specio [25] kaj sia kulturvario T. distichum var. imbricarium 'Nutans' (kapjesanta marĉa taksodio) estas gajnintaj la Premion de Ĝardena Merito de la Reĝa Hortikultura Societo.
La marĉa taksodio estas notinda por sia alta merkata produktadpovo. En praarbaroj, lignoprovizoj [26] de 112 al 196 m³/ha estis komunaj, kaj iuj arbareroj estas povintaj superi 1000 m³/ha. La koncernaj marĉoj estas iuj el la plej produktadpovaj ekosistemoj en la mondo.
La senodora ligno de marĉa taksodio, tre simila al tiu de Cupressus spp., estas ekde longa tempo aprezata por sia akvo-rezistemo, kaj tial nomata "eterna ligno" (wood eternal). Ankoraŭ uzebla prahistoria ligno ofte estas trovata en marĉoj tiom malproksime norde kiom Nova-Ĵerzejo, kaj okaze tiom malproksime kiom Nova-Anglujo, kvankam ĝi estas pli komuna en la sudoriento. La iomete-mineraligita ligno estas minade ekstraktita el iuj marĉoj en la sudoriento, kaj estas alte aprezita por specialaj uzadoj kiaj lignoskulptaĵoj. "Peĉa cipreso", kaŭzita de la fungo Stereum taxodii estas uzata por ornama muropanelado.
La marĉa taksodio estis indikata kiel oficialan subŝtato-arbon de Luiziano en 1963 [27]. De iuj ĝi estas konsiderata simbolon de la sudaj marĉoj.
Marĉaj taksodioj povas esti uzataj por lignaj tegoloj. Joshua Brown, teksasa pioniro, la unua setlanto en Kerrville, estis gajnanta la porvivon per la produktado de lignaj tegoloj el marĉaj taksodioj vegetantaj laŭlonge de Rivero Guadalupe en la Regiono Texas Hill [28].
La marĉa taksodio (Taxodium distichum) estas decidua konifero kiu vegetas en saturitaj kaj sezone inunditaj grundoj de Sudorienta Usono kaj de la ebenaĵo de Meksika Golfo de Usono .
Taxodium distichum, el ciprés de los pantanos o ciprés calvo,[1] es un árbol de la familia de las Taxodiáceas, originaria del sudeste de los Estados Unidos. Es una especie que se adapta muy bien a los medios húmedos.
El ciprés calvo, que es el árbol emblema de Luisiana, es originario del cuadrante sud-este de los Estados Unidos. Se le considera a menudo como el símbolo de los humedales del sur, también se encuentra en Carolina del Sur, Illinois, Misisipi, Florida y Texas.
Este árbol aprecia los lugares soleados y los terrenos encharcados, pantanosos o regularmente inundados. Es una de las pocas coníferas que pueden vivir dentro del agua.[2] Medra en la orilla de los grandes ríos como el Misisipi. Fue introducido en Europa en 1640. En los terrenos más secos, está acompañado del roble de los pantanos (Quercus palustris).
La especie vivía asimismo en Europa hace 8 millones de años, como lo indica un excepcional descubrimiento reciente (en julio de 2007) cerca de Bükkábrány, en el departamento de Borsod-Abaúj-Zemplén en Hungría. Se trata de un grupo de árboles del mioceno cuya madera no se ha fosilizado y se ha conservado en una mina de lignito.[3]
Conífera caducifolia. Puede llegar hasta 40 metros de altura, copa piramidal, ramas horizontales, hojas aciculares de 1 por 0.1 cm, caedizas. Cultivado en la región del Delta del Paraná, sobre el borde de arroyos, como protector contra la erosión hídrica. Buena madera, textura fina y homogénea, grano derecho y veteado suave, Pe 0,510 kg/dm³. Madera blanda, liviana, fácil de trabajar. Para construcciones de viviendas, vigas, tirantes.
Su tronco se ensancha en la base, proporcionándole estabilidad.[2] En suelos anegados emite raíces aéreas llamadas neumatóforos que buscan la superficie para oxigenarse.[4]
Taxodium distichum fue descrita por (L.) Rich. y publicado en Annales du Muséum National d'Histoire Naturelle 16: 298. 1810.[5]
En su hábitat
Hojas
Tronco
Detalle de los neumatóforos de Taxodium distichum en terreno anegado.
Taxodium distichum, el ciprés de los pantanos o ciprés calvo, es un árbol de la familia de las Taxodiáceas, originaria del sudeste de los Estados Unidos. Es una especie que se adapta muy bien a los medios húmedos.
Sooküpress (Taxodium distichum) on küpressiliste sugukonda kuuluv okaspuu.
Sooküpress kasvab 30-35 m kõrguseks ja tüve diameeter on 1-2 m.[1]
Sooküpress (Taxodium distichum) on küpressiliste sugukonda kuuluv okaspuu.
Sooküpress kasvab 30-35 m kõrguseks ja tüve diameeter on 1-2 m.
Floridansuosypressi[3] eli suosypressi[4] (Taxodium distichum) on suurikasvuinen kesävihanta havupuulaji, joka kuuluu suosypressien (Taxodium) sukuun ja sypressikasvien (Cupressaceae) heimoon. Laji kasvaa luonnonvaraisena Pohjois-Amerikan kaakkoisosissa. Se viihtyy kosteilla alueilla, kuten soilla ja jokien tulvatasangoilla. Lajia kasvatetaan nykyään laajalti puistopuuna maailman lauhkeilla ja subtrooppisilla vyöhykkeillä.[2]
Lajiin kuuluu kaksi muunnosta, tyyppimuunnos Taxodium distichum var. distichum sekä Taxodium distichum var. imbricatum. Jälkimmäisen muunnoksen nimi kirjoitetaan usein muodossa Taxodium distichum var. imbricarium. Jotkin tieteilijät erottavat sen omaksi lajikseen Taxodium ascendens.[2][5]
Floridansuosypressi on suuri tai keskikokoinen puu. Se voi kasvaa noin 45 metriä korkeaksi ja yli 4 metriä leveäksi rungon rinnankorkeusläpimitaltaan, mutta jää usein varsinkin soilla pienemmäksi. Puulla on tavallisesti vain yksi suora, haaraton runko. Runko usein levenee alaosastaan huomattavasti tyveä kohti. Latvus on nuorempana tavallisesti kartiomainen ja usein tasoittuu ja pyöristyy vanhemmiten.[2][5]
Kaarna on vaalean harmaanruskeaa. Se hilseilee pitkinä ohuina säikeinä.[2] Puun versot jakautuvat selvästi eriytyneisiin pitkäversoihin ja lyhytversoihin. Pitkäversot eli pitkähaarat ovat pysyviä, ja niistä haarautuu uusia versoja. Lyhytversot eli lyhythaarat taas ovat haarattomia, vihreitä ja varisevat kokonaisina lehtineen.[5] Puu on yleensä kesävihanta ja pudottaa talveksi lyhytversonsa ja pitkäversojensa lehdet. Lehtien syysväritys vaihtelee kirkkaanpunaisesta kuparinruskeaan.[2][5] Lajin levinneisyysalueen eteläosien subtrooppisilla alueilla lehdet saattavat pysyä puissa yli vuoden.[2]
Lehtien muoto ja asento vaihtelevat lajin muunnosten välillä. Yleisemmällä muunnoksella Taxodium distichum var. distichum lehdet ovat tavallisesti 10–17 millimetriä pitkiä ja muodoltaan litteän neulasmaisia. Ne ovat asettuneet kampamaisesti kaksirivisesti.[2] Muunnoksella Taxodium distichum var. imbricatum lehdet ovat tavallisesti lyhyempiä, 3–10 millimetriä pitkiä ja kasvavat yleensä versojen myötäisesti.[2] Ilmarakoja on lähinnä lehtien alapinnoilla.[2]
Floridansuosypressi on yksikotinen. Erilliset hede- ja emikävyt kasvavat samoissa puuyksilöissä.[2] Hedekävyt ovat tavallisesti 2–3 millimetriä pitkiä ja kasvavat harsuissa ryhmissä riippuvissa, noin 25 senttimetriä pitkissä varsissa.[5] Emikävyt ovat pyöreitä ja koostuvat 5–10 käpysuomusta. Niiden läpimitta on 1,5–4 senttimetriä.[2]
Puu kasvattaa nuorena suuren alaspäin kasvavan pääjuuren. Vanhemmilla puilla on lukuisia suuria vaakajuuria ja useita alaspäin kasvavia juuria. Kuten muutkin suvun lajit, floridansuosypressi kasvattaa myös usein varsinkin veden äärellä vaakajuuristaan ylöspäin pystysuoria juuria. Tutkijat eivät ole yksimielisiä näiden juurten tarkoituksesta, eräät uskovat niiden auttavan puun kaasujen vaihtoa ja toiset uskovat niiden lähinnä vain vakauttavan puuta soisilla ja tulvaisilla alueilla.[6]
Floridansuosypressi on suhteellisen hidaskasvuinen ja pitkäikäinen puu. Se lopettaa yleensä pystysuuntaisen kasvun noin 200-vuotiaana. Puu voi elää tämän jälkeen elää vielä satoja vuosia.[6] Vanhin tunnettu vuosirenkaista laskettu ikä on 1 622 vuotta. Luku on saatu keskeltä lahonneesta ontosta puusta, jonka iän kokonaisuudessaan on arveltu olevan ainakin 2 000 vuotta.[7]
Kaarna hilseilee pitkittäisinä säikeinä.
Muunnoksen var. distichum lehdet kasvavat kampamaisen kaksirivisesti.
Muunnoksen var. imbricatum lehdet kasvavat rangan myötäisesti.
Hedekukinnot kehittyvät lehdettömään versoon.
Nuori käpy. Kävyt hajoavat kypsyttyään käpysuomujen varistessa.
Alempi runko
Laji esiintyy luonnonvaraisena laajalla alueella Yhdysvaltain etelä- ja itäosissa.[2] Se on kotoperäinen kaakkoisosien rannikolla ja Mississippijoen laaksossa Alabaman, Arkansasin, Delawaren, Etelä-Carolinan, Floridan, Georgian, Illinoisin, Indianan, Kentuckyn, Louisianan, Marylandin, Mississippin, Missourin, Oklahoman, Pohjois-Carolinan, Tennesseen, Texasin ja Virginian osavaltioiden alueilla.[1]
Muunnos var. distichum kasvaa lähes kaikkialla lajin levinneisyysalueella.[7] Taxodium distichum var. imbricatum kasvaa lähinnä lajin levinneisyysalueen eteläosissa.[8]
Puu kestää istutettuna kylmempiä oloja kuin sen luonnonvaraisella levinneisyysalueella esiintyy ja muunnosta var. distichum kasvatetaan laajalti Yhdysvaltain koillisosissa ja Etelä-Kanadassa sekä Euroopan länsi- ja keskiosissa. Puu ei kuitenkaan pysty luonnollisesti lisääntymään luontaista levinneisyyttään kylmemmillä alueilla.[6]
Floridansuosypressi on kosteiden alueiden puu. Sen elinalueiden vuosittainen sadanta vaihtelee 1 630 millimetristä 760 millimetriin. Laji kasvaa yleensä soilla, vesistöjen äärellä tai ajoittain tulvivilla paikoilla.[6] Muunnos var. distichum saattaa kasvaa virtaavan veden äärellä, mutta muunnos var. imbricatum kasvaa yleensä ainoastaan seisovassa tai hyvin hitaasti virtaavassa vedessä.[7][8] Floridansuosypressi kasvaa yleensä luonnossa alle 150 metrin korkeudella merenpinnasta. Se voi kasvaa monenlaisilla maaperillä, mutta ei kestä kuivuutta.[6] Muunnos var. imbricatum kasvaa luonnossa yleensä karummilla ja happamammilla kasvupaikoilla kuin var. distichum.[6]
Floridansuosypressi kestää vaihtelevia ilmasto-oloja. Sen levinneisyysalueen pohjoisosissa Illinoisissa kasvukausi kestää noin 190 päivää, kun taas etelässä Floridan subtrooppisissa eteläosissa kasvukausi kestää käytännössä ympäri vuoden.[6] Muunnos var distichum kestää −29–−34 celsiusasteen pakkasta.[6] Eteläisempi muunnos var. imbricatum kestää enimmillään −17,7 – −12,2 celsiusasteen pakkasta.[8]
Floridansuosypressi muodostaa usein lähes yksilajisia metsiä kosteille alueille, mutta sitä esiintyy myös harvakseltaan muissa metsätyypeissä. Samojen alueiden tyypillisiä muita puulajeja ovat mustatupelo (Nyssa sylvatica), jokitupelo (Nyssa aquatica), punavaahtera (Acer rubrum), kuningasmagnolia (Magnolia grandiflora), magnolialaji Magnolia virginiana, lännenambrapuu (Liquidambar styraciflua), sekä useat tammi- ja saarnilajit. Samoille metsille tyypillisiä köynnöksiä ovat liaanimyrkkysumakki (Toxicodendron radicans) ja viiniköynnöslaji Vitis rotundifolia. Naavatillandsia (Tillandsia usneoides) kasvaa usein floridansuosypressin oksilla päällyskasvina.[6]
Kausivihanta floridansuosypressi talvehtii lehdettömänä.
Lehtien ruskaväritys on usein kirkkaan punainen tai oranssinpunainen.
Puut voivat kasvaa hyvinkin suuriksi suotuisilla kasvupaikoilla.
Erityisesti muunnos var. imbricatum jää usein hyvin pienikasvuiseksi vähäravinteisilla soilla.
Floridansuosypressi on taloudellisesti arvokas puu, jonka puuaines on erittäin lahonkestävää.[6] Sitä käytetään rakentamisessa, sisustuksessa ja veneiden valmistuksessa. Rungon lisäksi myös puun suuresta, osin maanpäällisestä juuristosta saadaan puutavaraa.[2]
Laji on myös laajalti käytetty koristepuu. Se tuotiin Englantiin jo vuonna 1637 ja oli siten yksi ensimmäisiä Pohjois-Amerikasta Eurooppaan tuoduista puista.[2] Floridansuosypressi on valittu Louisianan osavaltion puuksi.[2]
Floridansuosypressi eli suosypressi (Taxodium distichum) on suurikasvuinen kesävihanta havupuulaji, joka kuuluu suosypressien (Taxodium) sukuun ja sypressikasvien (Cupressaceae) heimoon. Laji kasvaa luonnonvaraisena Pohjois-Amerikan kaakkoisosissa. Se viihtyy kosteilla alueilla, kuten soilla ja jokien tulvatasangoilla. Lajia kasvatetaan nykyään laajalti puistopuuna maailman lauhkeilla ja subtrooppisilla vyöhykkeillä.
Lajiin kuuluu kaksi muunnosta, tyyppimuunnos Taxodium distichum var. distichum sekä Taxodium distichum var. imbricatum. Jälkimmäisen muunnoksen nimi kirjoitetaan usein muodossa Taxodium distichum var. imbricarium. Jotkin tieteilijät erottavat sen omaksi lajikseen Taxodium ascendens.
Le cyprès chauve ou cyprès de Louisiane (Taxodium distichum) et cipre en français de Louisiane, est une espèce d'arbres, classiquement de la famille des Taxodiaceae mais désormais classé dans celle des Cupressaceae, originaire du sud-est des États-Unis. C'est une espèce remarquable par son adaptation aux milieux humides[1].
Le cyprès chauve est un grand arbre pouvant atteindre 30 à 50 mètres de haut pour un diamètre de tronc de 2 mètres. L'arbre vit de 300 à 500 ans[1].
Le feuillage léger, gracieux et souple est formé de feuilles claires, aplaties et aciculaires, disposées en spirales sur les rameaux mais tordues à leur base, ce qui les fait paraître disposées en deux rangs aplatis. Elles mesurent de 1 à 1,6 cm de long sur 1 à 2 mm de large[réf. nécessaire]. Elles sont caduques, tombant à la mauvaise saison[1]. Ce dernier caractère est à l'origine du nom de cyprès « chauve »[réf. nécessaire]. Elles développent alors des couleurs orangées remarquables comme sur les photos ci-dessous.
Les cyprès chauves vivant dans les marais se distinguent par la croissance de racines aériennes particulières, les pneumatophores. Ces organes lignifiés, qui peuvent atteindre 1,7 m de haut, émergent du sol ou de l'eau tout autour du tronc. Leur fonction semble être double. D'une part, ils assurent la fourniture en dioxygène du système racinaire immergé qui risquerait sans cela l'anoxie ; d'autre part ils permettent une meilleure stabilisation et un meilleur ancrage de l'arbre dans le sol très souvent imbibé d'eau[1].
Cette espèce est monoïque : cônes mâles et cônes femelles sont distincts, mais présents sur un même individu.
Les cônes mâles sont regroupés sur de courts rameaux pendants. Ils sont beaucoup plus petits que les cônes femelles.
Les cônes femelles immatures, verts, tournent au gris brun à maturité. Ils sont de forme globuleuse et mesurent de 2 à 3,5 cm de diamètre[réf. nécessaire]. Ils se désagrègent une fois tombés sur le sol. Ils sont composés de 10 à 15 écailles abritant chacune une à deux graines[réf. nécessaire]. Le cône femelle mûrit l'année de la fécondation[1].
Les graines sont les plus grandes (de 5 à 10 mm de long) rencontrées dans la famille des Cupressacées[réf. nécessaire], et sont dispersées dans l'eau.
Le cyprès chauve, qui est l'arbre-emblème de l'État de Louisiane, est originaire du quart sud-est des États-Unis. On le considère souvent aux États-Unis comme le symbole des marais du sud. On le retrouve en Floride, Caroline du Sud, en Caroline du Nord, en Illinois, dans le Mississippi, en Louisiane et au Texas[1]. L'arbre apprécie l'ensoleillement et les terrains détrempés, marécageux ou régulièrement inondés. On le retrouve de ce fait le long des grands fleuves (Mississippi) où il pousse à l'écart d'autres espèces d'arbres... Ses peuplements sont appelés ciprières en français de Louisiane. Sur les terrains plus secs, il est accompagné du Chêne des Marais[1].
L'arbre est introduit en Europe en 1637, de même que le Platane d'Occident, par John Tradescant le Jeune au retour de son premier voyage en Virginie[2].
Cyprès chauves près de Sukko dans le kraï de Krasnodar (Russie).
Cyprès chauve du Jardin botanique de Metz
On peut en admirer :
Le cyprès chauve ou cyprès de Louisiane (Taxodium distichum) et cipre en français de Louisiane, est une espèce d'arbres, classiquement de la famille des Taxodiaceae mais désormais classé dans celle des Cupressaceae, originaire du sud-est des États-Unis. C'est une espèce remarquable par son adaptation aux milieux humides.
O alcipreste dos illós ou alcipreste calvo ou máis formalmente taxodio[1] (Taxodium distichum), é unha árbore conífera de folla caediza da familia das Taxodiáceas orixinaria do sueste dos Estados Unidos de América. É unha especie que se adapta moi ben aos medios húmidos: illós, grotos, brañas, encoros, lamazais etc. En Galiza atopámolo soamente coma especie ornamental nalgúns parques e xardíns públicos, especialmente na auga coma no Parque de Castrelos de Vigo. Os alciprestes dos illós do Xardín de Artime, en Vilagarcía de Arousa (Pontevedra), aparecen no Catálogo de Árbores Senlleiras de Galicia.
O alcipreste dos illós, que é a árbore emblema de Luisiana, é orixinaria do cuadrante sueste dos Estados Unidos. Considérase a miúdo como o símbolo dos illós e lameiros do sur. Ademais de Luisiana, atopámolo en Carolina do Sur, en Illinois, en Mississippi, na Florida e en Texas.
Esta árbore aprecia os lugares asollados e os terreos asolagados, lameiros, brañas ou regularmente anegados. Medra nas beiras dos grandes ríos coma o Mississippi. Foi introducido en Europa no ano 1640. Nos terreos máis secos, está acompañado do carballo dos illós (Quercus palustris).
A especie vivía así mesmo en Europa hai 8 millóns de anos, como o indica un excepcional achado, de xullo de 2007, preto de Bükkábrány, no departamento de Borsod-Abaúj-Zemplén en Hungría. Trátase dun grupo de árbores do mioceno cuxa madeira non se fosilizou e se conservou nunha mina de lignito.[2]
Conífera caducifolia. Pode acadar os 40 metros de altura, copa piramidal, pólas horizontais, follas aciculares de 1 por 0.1 cm, caedizas. Cultivado na rexión do Delta do Paraná, sobre o bordo de arroios, como protector contra a erosión hídrica. Boa madeira, textura fina e homoxénea, gran dereito e veado suave, Pe 0,510 kg/dm³. Madeira mol, liviá, doada de traballar. Para construción de vivendas, trabes e tirantes.
O alcipreste dos illós ou alcipreste calvo ou máis formalmente taxodio (Taxodium distichum), é unha árbore conífera de folla caediza da familia das Taxodiáceas orixinaria do sueste dos Estados Unidos de América. É unha especie que se adapta moi ben aos medios húmidos: illós, grotos, brañas, encoros, lamazais etc. En Galiza atopámolo soamente coma especie ornamental nalgúns parques e xardíns públicos, especialmente na auga coma no Parque de Castrelos de Vigo. Os alciprestes dos illós do Xardín de Artime, en Vilagarcía de Arousa (Pontevedra), aparecen no Catálogo de Árbores Senlleiras de Galicia.
Močvarni taksodij (močvarni čempres, lat. Taxodium distichum), vrsta drveta iz porodice čempresovki raširenog po sjevernoameričkom jugu i jugoistoku.
To je crnogorično listopadno stablo vodenih i močvarnih terena, koje naraste do 45 metara visine, i promjera 150 cm. Crvenosmeđe je kore, i korijena koje u nakupinama izbija iz zemlje i raste do pola metra u visinu, kako bi zbog prozračivanja biljke provelo kisik do podzemnih korijena koji rastu u vodi.
Drvo mi je mekano i otporno na vodu, pa se koristi u gradnji čamaca [1]
šuma drveta Taxodium distichum, Caddo Lake, Texas.
T. distichum, Louisiana
T. distichum
T. distichum
T. distichum
Močvarni taksodij (močvarni čempres, lat. Taxodium distichum), vrsta drveta iz porodice čempresovki raširenog po sjevernoameričkom jugu i jugoistoku.
To je crnogorično listopadno stablo vodenih i močvarnih terena, koje naraste do 45 metara visine, i promjera 150 cm. Crvenosmeđe je kore, i korijena koje u nakupinama izbija iz zemlje i raste do pola metra u visinu, kako bi zbog prozračivanja biljke provelo kisik do podzemnih korijena koji rastu u vodi.
Drvo mi je mekano i otporno na vodu, pa se koristi u gradnji čamaca
(Taxodium distichum var. imbricarium (Nuttall) Croom)
Wšědny ćisowc (Taxodium distichum) je rostlina z podswójby (Taxodioideae) znutřka cypresowych rostlinow (Cupressaceae). Dalše serbske mjeno je bahnowa cypresa.
Po staršich žórłach so do swójskeje swójby ćisowcowych rostlinow (Taxodiaceae) přirjaduje.
Wšědny ćisowc je w lěću zeleny, spěšnje rosćacy štom, kotryž docpěje wysokosć wot 20 hač do 35 (40) m. Króna je prawidłowna a na spočatku kehelojta, pozdźišo šěrše a bóle wotewrjena. Zdónk je deleka šěroki a so skoku pomjeńšuje. Načerwjeń bruna skora je hłuboko brózdźena a nitkojta.
Korjenje wutworja tučne "kolena", jeli štom steji we wodźe. Wone najskerje słuža k přewětrjenju korjenjow.
Płone, jasnozelene jehły su linealiske, kónčkojte a docpěja dołhosć wot 8 hač do 15 mm (2 cm). Na krótkich wurostkach steja dwulinkowje wjerškate, mjeztym zo na dołhich wurostkach steja po jednym. Jehły z krótkimi wurostkami w nazymje po čerwjenojtym barbjenju wotpadnu.
Kćěje wot měrca hač do apryla. Štom je jednodomna. Muske kćenja su žołtojte abo purpurowe a wisaja w 5 hač 12 cm dołhich dwójnych kićach. Žónske kćenja su móličke, zelene a njenapadne. Kulowate hable docpěja wulkosć wot 2 hač do 3 cm. Při zrałosći za čas oktobra hač decembra su brune.
Rosće na bahnojtych brjohowych a přepławjenskich kónčinach blisko rěkow.
Štom je w juhowuchodnej sewjernej Americe, wot Floridy hač do Delaware, na zapad hač do Misisipijowych stronach a wuchodneho Texasa domjacy.
W Europje jako pyšnu drjewiznu w parkach pódla hatnych brjohach plahuje.
Wšědny ćisowc (Taxodium distichum) je rostlina z podswójby (Taxodioideae) znutřka cypresowych rostlinow (Cupressaceae). Dalše serbske mjeno je bahnowa cypresa.
Po staršich žórłach so do swójskeje swójby ćisowcowych rostlinow (Taxodiaceae) přirjaduje.
Fenjasýprus (fræðiheiti: Taxodium distichum) er lauffellandi barrtré ættað frá suðaustur Bandaríkjunum. Það þolir margskonar jarðveg, blautan, þurran, mýrar og jafnvel standandi í grunnu vatni.
Taxodium distichum er stórt, hægvaxta og langlíft tré. Það verður yfirleitt um 10 til 40m hátt, og stofnþvermál að 1,8 m..[2][3]
Í kring um meginstofninn sjást svoköllyð sýprushné sem eru útvöxtur frá rótum með óvissan tilgang. Börkurinn er grábrúnn til rauðbrúnn, þunnur og trefjakenndur.
Grænar barrnálarnar eru 13 til 19 mm langar, stakstæðar og heilrendar. Á haustin verða blöðin gul eða koparrauð.[2] Fenjasýprus fellir barrið á hverjum vetri og kemur með ný á vorin.[4][5]
Barr
Könglar
Sýprushné
Börkur
Náttúruleg útbreiðsla er frá suðaustur New Jersey suður til Flórída og vestur til austur Texas og suðaustur Oklahoma, og einnig inn til landsins upp með Mississippifljóti.
Fenjasýprus (fræðiheiti: Taxodium distichum) er lauffellandi barrtré ættað frá suðaustur Bandaríkjunum. Það þolir margskonar jarðveg, blautan, þurran, mýrar og jafnvel standandi í grunnu vatni.
Il cipresso delle paludi o cipresso calvo o anche tassodio (Taxodium distichum (L.) Rich., 1810) è un albero delle Cupressacee, nativo degli Stati Uniti sudorientali.[2]
È una conifera di medie dimensioni, con un tronco fino a 5 metri di diametro in età adulta e una chioma da conica ad espansa di diametro fino a 10 m. Il fusto massiccio è scanalato alla base, che assume una forma campanulata (zampa di elefante); la corteccia è di color rosso-bruno. Le foglie aghiformi sono lineari, verde chiaro superiormente e solcate da due strisce glauche inferiormente, disposte su due file opposte; cadono in autunno, dopo aver assunto una colorazione rossa a volte anche molto intensa, insieme ai rametti che le sostengono: sono quindi (caratteristica rara tra le conifere) decidue (da cui il secondo nome volgare cipresso calvo). I fiori maschili sono raggruppati in amenti, quelli femminili sviluppano coni rotondi di colore verde (galbuli) che, maturando, diventano marroni.
È una conifera d'acqua, tipica di luoghi paludosi ed umidi, frequentemente allagati. Possiede caratteristici tubercoli radicali affioranti dal suolo, chiamati pneumatofori, che svolgono funzione di ossigenazione, atti a garantire cioè l'apporto di ossigeno alle parti sommerse anche in periodi di allagamento del terreno. Viene utilizzato come ornamentale presso stagni, o lungo i corsi d'acqua.
Il Taxodium distichum ha un areale circoscritto alla zona sud-est del Nordamerica, precisamente negli Stati Uniti, in un range che va dalla baia del Delaware (tra il Delaware e il New Jersey) e dall'Indiana e l'Illinois meridionali fino alla Florida e al Texas orientale. Cresce in pianure umide, o allagate stagionalmente, nelle anse sabbiose e limose di fiumi e torrenti, anche in suolo paludoso, in cui sopravvive, anche in carenza di ossigeno, grazie alle radici respiratorie.
Richiede clima umido e non troppo freddo: nei climi rigidi sopravvive, ma non può riprodursi dato che il ghiaccio danneggia le nuove piantine.
Il cipresso delle paludi o cipresso calvo o anche tassodio (Taxodium distichum (L.) Rich., 1810) è un albero delle Cupressacee, nativo degli Stati Uniti sudorientali.
Dvieilis taksodis (lot. Taxodium distichum, angl. Bald Cypress, pranc. Cyprès chauve, isp. Ciprés calvo) – pušūnų (Pinophyta) skyriaus, kiparisinių (Cupressaceae) šeimos, Taxodioideae pošeimio, taksodžių (Taxodium) genties medžių rūšis.
Savaime paplitę Šiaurės Amerikos žemyno pietryčių dalyje, JAV – Alabamos, Misisipės, Arkanzaso, Delavero, Floridos, Džordžijos, Luizianos, Pietų Karolinos, Šiaurės Karolina, Merilando, Tenesio, Kentukio, Teksaso, Virdžinijos, Oklahomos, Misūrio, Ilinojaus, Indianos valstijose ir auga stovinčiuose ar lėtai tekančiuose vandenyse, 0–500 m aukščio altitudėse.
Dvieiliai taksodžiai užauga apie 50 metrų aukščio.
Jaunų medžių laja piramidės formos. Žydi balandžio–gegužės mėnesiais.
Dvieilių taksodžių ir Taxodium ascendens populiacijos augdamos viena kitos lengvai kryžminasi. Dvieiliai taksodžiai užauga truputį stambesni, jų lapeliai ilgesni, kankorėžėliai didesni nei pas Taxodium ascendens. Dalis botanikų nuo dvieilių taksodžių neišskiria Taxodium ascendens, ir pastaroji rūšis kartais laikoma dvieilių taksodžių porūšiu arba varajetu.
Labai ilgaamžiai medžiai, gyvena iki 2000–3000 metų.
Iliustruotas Lietuvos augalų genčių vardynas · Lietuvos vietinės medžių ir krūmų rūšys · Lietuvos išskirtiniai medžiai · Lietuvos svetimžemė dendroflora · Pasaulio išskirtiniai medžiai
Miškas · Miško skliautas · Lietuvos miškai · Pasaulio miškai (šalys pagal miškų plotą) · Miškų nykimas (neteisėtas miško kirtimas)
Miškininkystė (ekologinė miškininkystė) · Miško atkūrimas · Įveisimas · Miškų ūkis · Miškų urėdija · Girininkija · Eiguva · Lietuvos miškų institutas
Dvieilis taksodis (lot. Taxodium distichum, angl. Bald Cypress, pranc. Cyprès chauve, isp. Ciprés calvo) – pušūnų (Pinophyta) skyriaus, kiparisinių (Cupressaceae) šeimos, Taxodioideae pošeimio, taksodžių (Taxodium) genties medžių rūšis.
Floridas purvciprese (Taxodium distichum) ir pirmā lieluma koniska auguma skuju koks ar tumši sarkanbrūnu, gareni rievainu un plēkšņainu mizu. Sakņu sistēma spēcīga, virspusēja, lieliem kokiem, sevišķi mitrās augsnēs vai pat ūdenī augot ar dobiem virszemes koniskiem vai pudeļveida izaugumiem - gaisa saknēm, kas kalpo sakņu elpošanai un kā stabilizatori nestabilā substrātā. Tāpat kā reliktajai metasekvojai rudenī skujas nokrīt kopā ar īsvasām uz kurām tās veidojušās. Savvaļā ASV dienvidaustrumu daļā — no Karolīnas un Alabamas līdz Floridai, kur aug upju krastos, mitrājos un pat purvos. Kultivē arī kā apstādījumu koku visā pasaulē, izveidotas arī dekoratīvās formas - 'Peve Minaret', 'Cascade Falls' u.c. Salaspils Nacionālā Botāniskā dārza dendrārijā var aplūkot Latvijā lielāko Floridas purvcipresi. Latvijā nelabvēlīgās ziemās var apsalt.
Floridas purvciprese (Taxodium distichum) ir pirmā lieluma koniska auguma skuju koks ar tumši sarkanbrūnu, gareni rievainu un plēkšņainu mizu. Sakņu sistēma spēcīga, virspusēja, lieliem kokiem, sevišķi mitrās augsnēs vai pat ūdenī augot ar dobiem virszemes koniskiem vai pudeļveida izaugumiem - gaisa saknēm, kas kalpo sakņu elpošanai un kā stabilizatori nestabilā substrātā. Tāpat kā reliktajai metasekvojai rudenī skujas nokrīt kopā ar īsvasām uz kurām tās veidojušās. Savvaļā ASV dienvidaustrumu daļā — no Karolīnas un Alabamas līdz Floridai, kur aug upju krastos, mitrājos un pat purvos. Kultivē arī kā apstādījumu koku visā pasaulē, izveidotas arī dekoratīvās formas - 'Peve Minaret', 'Cascade Falls' u.c. Salaspils Nacionālā Botāniskā dārza dendrārijā var aplūkot Latvijā lielāko Floridas purvcipresi. Latvijā nelabvēlīgās ziemās var apsalt.
De moerascipres (Taxodium distichum) is een bladverliezende naaldboom, die van nature voorkomt in het zuidoosten van Noord-Amerika. Tegenwoordig wordt hij wel ingedeeld in de cipresfamilie (Cupressaceae). In de Benelux is hij vaak in parken en als straatboom te vinden.
De moerascipres vormt, samen met enkele andere soorten, de uitzondering op de regel dat naaldbomen hun blad (naalden) niet jaarlijks verliezen. De bekendste uitzondering wordt gevormd door de lariksen (Larix). Ook de nogal op de moerascipres lijkende watercipres (Metasequoia glyptostroboides) verliest 's winters zijn naalden.
De moerascipres vormt (op latere leeftijd; maar niet altijd) ademwortels.
Moerascipressen kunnen tot 45 m hoog worden. De stam wordt tot drie meter dik, bij uitzondering tot vijf meter[1].
Jonge bomen hebben een slanke piramidale vorm. De stam gaat met flauwe slingers omhoog. De top van de kroon is puntig tot afgerond en de takken spreiden zich horizontaal uit.
De stam is roodbruin en spiraalsgewijs draaiend. De schors heeft de neiging af te schilferen en is vezelig. Naar beneden toe loopt de stam in een brede geplooide voet uit.
De takken zijn roodbruin, afschilferend en in de top sterk opgaand. Op oude twijgen verschijnen veel nieuwe kortloten die met elkaar zachte pluimen vormen. Deze kortloten zijn 5–10 cm lang en 1-1,8 cm breed, helgroen. Ze vallen in het najaar in hun geheel af. Aan de einden van de oude twijgen worden nieuwe twijgen gevormd die gestaag doorgroeien tot eind september.
De knoppen zijn zonder loep niet waarneembaar.
Aan de langloten groeien schubvormige naalden, radiaal spiraalvormig afstaand. In de herfst kleuren de naalden eerst geel of oranje en later donkerrood of bruin.
De moerascipres is eenhuizig en bloeit in het voorjaar, als het eerste groen weer verschijnt. De mannelijke geslachtsorganen zijn katvormig, hangend en 10–30 cm lang. De mannelijke geslachtsorganen verschijnen laat in de herfst. Ze worden geel en laten hun stuifmeel vrij in april. De vrouwelijke geslachtsorganen zijn 2 mm lange kleine groene kegeltjes, die aan de voet van de trossen met mannelijke geslachtsorganen zitten[2]. De kegels zijn zittend, ovaal-rond, 2–3 cm lang, wratachtig, aanvankelijk groen, later bruin. De kegels zijn vooral in de winter goed te zien omdat ze dan niet tussen het loof verscholen zitten. De houtige schubben van de kegels sluiten goed tegen elkaar aan. Tussen de schubben zitten de zaden. Ze vallen bij rijping uiteen. De zaadjes zijn 5–6 mm groot, lichtbruin.
Moerascipressen kunnen ademwortels (pneumatoforen) maken. Rondom de boom verschijnen holle houten stompen, die 1,5–2 m hoog kunnen worden. Over het algemeen wordt aangenomen dat deze wortels de boom (die vaak met z'n voeten in het water staat) van lucht voorzien. In Nederlandse en Belgische parken zien we deze 'knietjes' meestal niet. Wel kan men vaak voelen dat de grond rond de boom zeer hard is: een stevige houten vloer van wortels.
Het wortelgestel is uitstekend ontwikkeld, waardoor ze zelfs in de modderigste grond niet omwaaien[3].
Voor de ijstijd, met name in het Plioceen, kwamen moerascipressen op het hele noordelijk halfrond voor, ook in Nederland.[4] Van nature komen moerascipressen nu alleen nog voor in subtropische moerassen en rivieroevers in het zuidoosten van de Verenigde Staten. Ze kunnen daar heel oud worden, soms wel duizend jaar. Deze oude bomen hebben brede, onregelmatige kronen .
Het hout van de moerascipres is goed bestand tegen rotting. In Amerika wordt het o.a. gebruikt voor dakbedekking, dakgoten en doodskisten.[5]
De eerste exemplaren zijn in 1640 in Engeland ingevoerd. Inmiddels zijn een aantal cultivars in de handel. De bekendste is Taxodium distichum 'Nutans'[6]
Ademwortels van de moerascypres
Een lang lot met enkele korte loten met de naalden in twee rijen
Moerascipres van Harveng
De moerascipres (Taxodium distichum) is een bladverliezende naaldboom, die van nature voorkomt in het zuidoosten van Noord-Amerika. Tegenwoordig wordt hij wel ingedeeld in de cipresfamilie (Cupressaceae). In de Benelux is hij vaak in parken en als straatboom te vinden.
De moerascipres vormt, samen met enkele andere soorten, de uitzondering op de regel dat naaldbomen hun blad (naalden) niet jaarlijks verliezen. De bekendste uitzondering wordt gevormd door de lariksen (Larix). Ook de nogal op de moerascipres lijkende watercipres (Metasequoia glyptostroboides) verliest 's winters zijn naalden.
De moerascipres vormt (op latere leeftijd; maar niet altijd) ademwortels.
Sumpsypress (Taxodium distichum) er et bartre i sypressfamilien som vokser i Nord-Amerika. Antall arter i slekta Taxodium varierer mellom én og tre i ulike oversikter. Det er ikke mulig å påvise genetiske forskjeller mellom de tre formene, og i denne artikkelen betraktes de som varieteter av samme art.
Trærne kan bli opptil 50 meter høye og ha en stammediameter på flere meter. Det er som regel én rett stamme som er fortykket nederst. Krona er kjegleformet på unge trær, men flatere eller uregelmessig på eldre. På voksesteder som regelmessig oversvømmes, utvikles ånderøtter, «knær», som stikker opp over marka og tilfører oksygen til rotsystemet.[1][2]
Nålene er flate og sitter spredt, ofte i to rekker. Lengst mot nord felles nålene om vinteren, men lenger sør er trærne eviggrønne, eller halvt eviggrønne. Trærne er sambu med adskilte hann- og hunnblomster på samme tre. De kulerunde konglene er 1,5–4 cm i diameter. De modnes og sprekker opp i løpet av en vekstsesong.[1][2]
I eldre systematikk ble tre arter anerkjent i slekta Taxodium: T. distichum, T. ascendens og T. mucronatum. Utbredelsen til T. ascendens ligger i sin helhet innenfor utbredelsen til T. distichum, og det finnes mellomformer som ikke lar seg sikkert bestemme. I nyere systematikk er det derfor vanlig å betrakte T. ascendens som T. distichum var. imbricarium. Det er ingen genetiske forskjeller mellom de tre formene, og Denny og Arnold (2007) og Adams et al. (2012) mener at T. mucronatum skal benevnes T. distichum var. mexicanum. I Farjon (2013) og Tiwari et al. (2012) opprettholdes likevel T. mucronatum som en egen art.[3][4][5][6][7]
Trærne blir opptil 50 m høye med en stammediameter på 4 m. Barken er trevlete, rødbrun til lysebrun med mange grunne furer. De 5–17 mm lange nålene sitter i to rekker. Nålene faller av om vinteren i tempererte strøk, men sitter på ett år eller lenger i subtropisk klima.[8][9]
Varieteten vokser langs elver i flatt landskap på steder som regelmessig oversvømmes. Jorda er mettet med vann og må ikke ha lavere pH enn 5,5. Omtrent 90 prosent av alle naturlige trær vokser lavere enn 30 moh. I Mississippi-dalen finnes den opptil 150 moh., og på Edwardsplatået i Texas finnes noen isolerte bestander 300–450 moh. På den atlantiske kystsletta utvikler var. distichum seg best langs «røde» elver, som transporterer næringsstoffer fra høyereliggende områder. Den finnes også ved elvemunninger, men tåler lite salt.[10]
Sumpsypress i snever betydning (var. distichum) vokser sammen med trær som Nyssa biflora, rødlønn, Magnolia virginiana, oksemagnolia, ambratre, eik, ask og furu. De fleste trær i Sørstatene er dekket av epifytten spansk mose, som tilhører ananasfamilien. I undervegetasjonen finnes blant annet kulebusk, giftsumak, bred dunkjevle, kristtorn, korsved, Lyonia lucida, starr, gras og bregner.[10]
Frøene etes av villkalkun, ekorn, gulbrynkjernebiter og brudeand. De var også viktige for den utdødde carolinaparakitten. Store, gamle trær er et unikt habitat. Hvithodehavørn og fiskeørn bygger reir i tretoppene. Gulstrupeparula leter etter føde i den spanske mosen. Plommeparula bygger reir i hulrom på ånderøttene. Maller gyter i hule sypressstokker som ligger under vann.[10]
Utbredelsen omfatter kystslettene fra sørlige Delaware til sørlige Florida og videre langs golfkysten til sørøstlige Texas. Den vokser nordover i Mississippi-dalen til sørøstlige Oklahoma, sørøstlige Missouri, sørlige Illinois og sørlige Indiana.[10]
Trærne blir opptil 40 m høye med en stammediameter på 2 m. Barken er brun til lysegrå, og den er tykkere og har dypere furer enn hos de andre varietetene. De 3–10 mm lange nålene har en opprett vekst og sitter ikke i to rekker.[11][9]
Varieteten forekommer nesten alltid lavere enn 30 moh. Den vokser i grunne dammer og langs «svarte» elver, som har surt vann med høyt innhold av oppløste tanniner. Den vokser i motsetning til var. distichum sjelden ute i elver. Jorda er næringsfattig og må ikke ha høyere pH enn 6,8. Den vokser som regel sammen med Nyssa biflora. På de tørreste stedene kommer furu, rødlønn, Magnolia virginiana og Gordonia lasianthus inn. I busksjiktet vokser blant annet kulebusk, Cyrilla racemiflora, kristtorn, korsved, Forestiera acuminata og Morella cerifera. Utbredelsen strekker seg fra sørøstlige Virginia sørover til sørlige Florida og vestover til sørøstlige Louisiana.[10]
De høyeste trærne er 35–40 m høye. Det hevdes at Árbol del Tule i delstaten Oaxaca er det treet i verden som har størst stammediameter. Ulike utregninger angir en diameter på 11,62 eller 9,38 m. Varieteten er svært lik var. distichum. De viktigste forskjellene er at konglene er mindre, at den sjelden utvikler ånderøtter, at nålene har like mange spalteåpninger på begge sider og at den ikke tåler frost. Den er ikke helt eviggrønn og kan miste nålene i lange tørkeperioder.[12]
Den skiller seg økologisk fra var. distichum ved at den også kan vokse på steder der jorda ikke er mettet med vann. Den har et ganske dypt rotsystem som når ned til grunnvannet. Varieteten er vanlig i kantskog langs elver der den kan vokse i rene bestander, eller sammen med trær som Platanus, Populus, Salix og Ficus. Den vokser opptil 2700 moh. Utbredelsen omfatter store deler av Mexico, og den finnes også i Guatemala og i Texas ved bredden av Rio Grande.[6]
Trevirket er svært motstandsdyktig mot råte og brukes blant annet til bygningstømmer, gjerder, båter, påler i elveforbygninger, møbler og takspon. I tømmerhandel skilles det ikke mellom var. distichum og var. imbricarium. Plantede eksemplarer av sumpsypress vokser fint også på steder der jorda ikke er mettet av vann, og var. distichum overlever vinteren i områder i nordøstlige USA og sørlige Canada der temperaturen synker under −30 °C.[10]
Det uvanlige utseendet gjør at sumpsypress plantes som prydtre mange steder i verden, og i Kina blir alle tre varietetene også plantet som tømmertrær. Både i Sverige og Danmark finnes det opptil 20 m høye trær som tilhører var. distichum. Den er ikke vanlig i Norge, men kan dyrkes i kyststrøkene i Sør-Norge (herdighetssone 3). Den mindre hardføre var. imbricarium kan bare dyrkes nordover til sørlige og vestlige England. Den sistnevnte varieteten har en kultivar, 'Nutans', med hengende skudd.[13][14][15]
Navnet til var. mexicanum i nahuatl er ahuehuete, «den gamle vannmannen». Aztekerne og kanskje andre folkeslag plantet treslaget i grunne innsjøer. Deretter fylte de jord mellom stammene og omformet slik innsjøene til dyrket mark. Tenochtitlan, i sin tid en av de største byene i verden, ble på denne måten anlagt i Texcocosjøen.[12]
Sumpsypress ble tidligere regnet til sumpsypressfamilien (Taxodiaceae), men genetiske og morfologiske studier viser at denne familien ikke er en naturlig gruppe. Sumpsypress og alle andre arter i sumpsypressfamilien, unntatt skjermtre (Sciadopitys), er derfor flyttet til sypressfamilien (Cupressaceae). De nærmeste slektningene til sumpsypress er Cryptomeria og Glyptostrobus.[1][16]
Slekta hadde en mye større utbredelse fra kritt til pleistocen og vokste da i Europa, Øst-Asia og andre steder i Nord-Amerika. Det er også funnet rester etter Taxodium i lag fra paleogen på Svalbard.[3][17][18]
Det er vanskelig å skille mellom pollen fra Taxodium og Glyptostrobus, og i palynologiske studier fra Europa blir slikt pollen ofte bare kalt «Taxodium-type» uten at en tar stilling til hvilken slekt det dreier seg om. Begge slektene er kjent fra makrofossiler fra miocen funnet i Europa, men Biltekin et al. (2015) antar at yngre pollen stort sett er Glyptostrobus. Fossil Taxodium-ved med en alder på 514 000 år er likevel funnet ved Roma.[19][20] I Georgia er de yngste funnene av Taxodium-pollen fra siste istid.[21]
Bark var. distichum
Bark var. imbricarium
Nåler var. distichum
Nåler var. imbricarium
Ånderøtter var. distichum lengst sør i Illinois
Kongler var. distichum
Var. mexicanum i Nuevo León
Fossil av Taxodium dubium fra miocen i Tyskland
. PMID 10898782. doi:10.1073/pnas.1114319109. Sumpsypress (Taxodium distichum) er et bartre i sypressfamilien som vokser i Nord-Amerika. Antall arter i slekta Taxodium varierer mellom én og tre i ulike oversikter. Det er ikke mulig å påvise genetiske forskjeller mellom de tre formene, og i denne artikkelen betraktes de som varieteter av samme art.
Trærne kan bli opptil 50 meter høye og ha en stammediameter på flere meter. Det er som regel én rett stamme som er fortykket nederst. Krona er kjegleformet på unge trær, men flatere eller uregelmessig på eldre. På voksesteder som regelmessig oversvømmes, utvikles ånderøtter, «knær», som stikker opp over marka og tilfører oksygen til rotsystemet.
Nålene er flate og sitter spredt, ofte i to rekker. Lengst mot nord felles nålene om vinteren, men lenger sør er trærne eviggrønne, eller halvt eviggrønne. Trærne er sambu med adskilte hann- og hunnblomster på samme tre. De kulerunde konglene er 1,5–4 cm i diameter. De modnes og sprekker opp i løpet av en vekstsesong.
Costo artìcol a l'é mach në sbòss. Da finì.
Da finì.
Da finì.
Costo artìcol a l'é mach në sbòss. Da finì.
DistribussionDa finì.
NotissieDa finì.
Cypryśnik błotny (Taxodium distichum) – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych (dawniej zaliczana do wyodrębnianych cypryśnikowatych). Występuje naturalnie w południowo-wschodnich stanach USA, szczególnie na błotnistych obszarach Florydy, jednak już od dłuższego czasu sadzi się go w Europie jako drzewo ozdobne i parkowe[3].
Drzewo iglaste zrzucające liście na zimę. Kwitnie od kwietnia do maja. W warunkach naturalnych porasta wilgotne niziny o wysokim poziomie wód gruntowych, względnie okresowo lub trwale zalewane.
Las w zachodniej Luizjanie
Obsypana szyszkami korona drzewa w Parku Skaryszewskim w Warszawie jesienią
Kwiaty męskie
Cypryśnik błotny (Taxodium distichum) – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych (dawniej zaliczana do wyodrębnianych cypryśnikowatych). Występuje naturalnie w południowo-wschodnich stanach USA, szczególnie na błotnistych obszarach Florydy, jednak już od dłuższego czasu sadzi się go w Europie jako drzewo ozdobne i parkowe.
Taxodium distichum é uma espécie de cipreste caducifólio da família das Taxodiaceae, conhecido pelo nome comum de cipreste-calvo ou cipreste-dos-pântanos,[1] originária do sudeste dos Estados Unidos, onde ocorre em zonas pantanosas.
Taxodium distichum é uma conífera caducifólia que pode atingir até 40 metros de altura, com copa piramidal, ramos horizontais, e folhas aciculares de 1,0 por 0,1 cm, caducas. O tronco desta espécie alarga-se na base, proporcionando estabilidade.[2] Em solos inundados emite raízes aéreas modificadas, denominadas pneumatóforos, que buscam a superfície para serem oxigenadas.[3]
Esta árvore prefere lugares ensolarados e alagados, pântanos ou terras regularmente inundadas. É uma das poucas coníferas que pode viver permanentemente dentro de água,[2] crescendo nas margens de grandes rios como o Mississippi. Nas terras mais secas, é acompanhado pelos carvalhos da espécie Quercus palustris.
O cipreste-calvo, que é a árvore emblema da Louisiana, é nativo da região sudeste dos Estados Unidos. É frequentemente considerado como o símbolo do pantanal do sul, ocorrendo na Carolina do Sul, Illinois, Mississippi, Flórida e Texas.
A espécie teve uma distribuição natural bem mais alargada,ocorrendo na Europa há 8 milhões de anos atrás, conforme indicado pela descoberta em julho de 2007, perto de Bükkábrány, no departamento de Borsod-Abaúj-Zemplén da Hungria, de um grupo de árvores do Mioceno cuja madeira não foi fossilizada e foi preservada numa mina de lignite.[4]
Foi introduzido na Europa em 1640. A espécie é cultivada em diversas regiões, nomeadamente na região do delta do Paraná, sobre o margem de riachos, como protecção contra a erosão hídrica. Produz boa madeira, de textura fina e homogénea, grão direito e veios suaves, com peso específico de 0,510 kg/dm³. A madeira é branda, leve, fácil de trabalhar, sendo usada para construção de casas, vigas e tirantes.
A espécie Taxodium distichum foi descrita por Lineu e colocada no actual género por Louis Claude Richard, que publicou o binome nos Annales du Muséum National d'Histoire Naturelle 16: 298. 1810.[5]
A etimologia do nome genérico Taxodium deriva do termo neolatino taxoideum, "similar ao teixo",[6] enquanto o epíteto específico distichum é o termo latino que significa "dístico" ("em duas filas"), uma referência à filotaxia característica destas plantas, com folhas situadas num plano, em posições opostas em relação aos lados do eixo do ramo.[7]
A espécie apresenta uma rica sinonímia taxonómica:[8]
A espécie é conhecida por diversos nomes comuns, entre os quais, cipreste-dos-pântanos, cipreste-calvo, ahoehuetl (México), ahuehuete e sabino-de-oaxaca.[9]
Habitat típico
Folhas
Tronco
Detalhe dos pneumatóforos de Taxodium distichum em terreno inundado.
Taxodium distichum var. distichum, com pneumatóforos.
Taxodium distichum var. distichum com (pneumatóforos).
Cone imatura no Botanischer Garten Berlin.
Taxodium distichum é uma espécie de cipreste caducifólio da família das Taxodiaceae, conhecido pelo nome comum de cipreste-calvo ou cipreste-dos-pântanos, originária do sudeste dos Estados Unidos, onde ocorre em zonas pantanosas.
Листопадне дерево 30-45 м заввишки з вузькопірамідальною кроною в молодому віці та широкопірамідальною, інколи розпростертою — в зрілому. Хвоя м'яка, світло-зелена, пір'ястогребінчаста, на зиму опадає разом з вкороченими пагонами. Плід — кругла шишка, не дозріла зелена, дозріла — коричнева, до 2 см в діаметрі, покривні луски дрібні.
Таксодій дворядний є світлолюбною, швидкоростучою рослиною, живе до 500–600 років. Трапляються окремі дерева, вік яких досягає 4000-6000 років.
Його батьківщина — південний схід Північної Америки. Поширений на півдні США і на Атлантичному узбережжі. Росте на вологих піщаних і глиняних ґрунтах, на берегах річок і на болотах.
М'яка, легка, волокнистої будови ядрова деревина ціниться завдяки добрим механічним якостям, і є стійкою проти гниття. Використовується для виготовлення меблів та інших виробів. Ця декоративна рослина розмножується насінням і живцями.
В Україні культивується на чорноморському узбережжі, на Південному березі Криму, на південному-заході та в центрі України (Чернівці, Львів, Ужгород), зокрема, в Гермаківському дендропарку, що на Тернопольщині, в Софіївці та Києві.
Taxodium distichum là một loài thực vật hạt trần (conifer) rụng lá trong chi Bụt mọc (Taxodium), họ Hoàng đàn (Cupressaceae). Loài này được L. Rich. mô tả khoa học đầu tiên năm 1810 [2]. Chúng phát triển trong vùng đất ngập nước (quanh năm hoặc theo mùa), có nguồn gốc từ vùng đông nam nước Mỹ.
Taxodium distichum là một loài thực vật hạt trần (conifer) rụng lá trong chi Bụt mọc (Taxodium), họ Hoàng đàn (Cupressaceae). Loài này được L. Rich. mô tả khoa học đầu tiên năm 1810 . Chúng phát triển trong vùng đất ngập nước (quanh năm hoặc theo mùa), có nguồn gốc từ vùng đông nam nước Mỹ.
Taxodium distichum (L.) Rich. 1810
Ареал
Таксо́диум двуря́дный, или боло́тный кипари́с обыкновенный (лат. Taxódium dístichum) — листопадное хвойное дерево рода Таксодиум (Taxodium) семейства Кипарисовые (Cupressaceae). Предпочитает заболоченные субтропические области с высокой или повышенной влажностью воздуха. В заболоченной местности американского штата Луизиана болотные кипарисы распространены особенно широко, один из крупнейших таких лесов расположен на озере Каддо. Крону таксодиума часто увивает своими прядями так называемый испанский мох. Осенью листва болотных кипарисов приобретает ржавый оттенок.
Дерево высотой 30—36 м и диаметром ствола 0,9—3 м и даже до 5 м, в молодом возрасте со сбежистым стволом и с узко-пирамидальной кроной; с увеличением возраста ствол становится более цилиндрическим, а крона — пирамидальной или широко распростёртой.
Кора тёмная красно-коричневая 10—15 см толщиной, с продольными глубокими трещинами.
Расходящиеся горизонтально корни дерева образуют оригинальные выросты — пневматофоры, они вырастают конической или бутылковидной формы, возвышаясь на 1—2 м над уровнем воды или заболоченной почвы, что крайне необычно для семейства.
Самый высокий известный экземпляр таксодиума двурядного растёт вблизи города Уильямсберга, штат Вирджиния[1].
Листья перистые, линейные, с округлённой острой вершиной, мягкие, светло-зелёные, 16—18 мм длиной, двурядно (гребенчато) расположенные и осенью ежегодно опадающие вместе с укороченными побегом.
Шишки около 1,5—4 см или около 2,5 см в диаметре.
В естественных условиях растёт по берегам вялотекущих рек (байу) и на болотах юго-востока Северной Америки. Плотная древесина дерева устойчива против гниения, имеет хорошие механические свойства, используется в строительстве, при изготовлении мебели и др.
В Европу болотный кипарис был завезён в середине XVII века, он способен расти в местах с повышенной влажностью почвы (например, в дельтах крупных рек), введён в широкую культуру как парковое растение и лесная порода.
На территории СНГ встречается в дельте Дуная (Одесская область, Украина), в Крыму. В России произрастает на Кавказе, Краснодарском крае. В 1934—1935 гг. на искусственной запруде, созданной в одном из ущелий бассейна р. Сукко в горах Абрауского полуострова была создана роща из 32 болотных кипарисов, являющаяся в настоящее время памятником краевого значения[2]. Запруда Сукко получила название Кипарисовое озеро. В Узбекистане на орошаемых почвах или на берегах водоёмов растёт хорошо и выносит суровые зимы (до −30 °C)[3].
Таксо́диум двуря́дный, или боло́тный кипари́с обыкновенный (лат. Taxódium dístichum) — листопадное хвойное дерево рода Таксодиум (Taxodium) семейства Кипарисовые (Cupressaceae). Предпочитает заболоченные субтропические области с высокой или повышенной влажностью воздуха. В заболоченной местности американского штата Луизиана болотные кипарисы распространены особенно широко, один из крупнейших таких лесов расположен на озере Каддо. Крону таксодиума часто увивает своими прядями так называемый испанский мох. Осенью листва болотных кипарисов приобретает ржавый оттенок.
落羽杉（学名：Taxodium distichum）又名落羽松，是杉科落羽杉属的植物，原產於美國。
落羽杉为落叶乔木，高可达30-50米，樹幹直徑可達1-2米，树干通直，外形似水杉
樹皮呈現灰棕色、紅棕色，薄，具有粘性
叶片扁平线形，较水杉略短，互生；小枝互生
雌雄同體，長在靠近小枝邊緣的流蘇狀上，早冬時授粉，12個月成熟
果实圆球或卵球形，直径2.5厘米左右；种子为不等三角形，綠色，成熟時灰棕色，有厚棱角，長度約5-10毫米
在沼澤環境下，幼苗一般在濕土發芽；種子不會在水下發芽，但可以在水下保存30個月
性喜潮湿，生长在沼泽地者有木质圆柱形膝壮根，拱出地面，在排水通畅之地，生长良好。
落羽杉原产美國東南部的佛羅里達州、德克薩斯州、俄克拉荷馬州東南部，以及也伊利諾伊州和印第安納州南部，密西西比河和俄亥俄河的沿岸。成熟的標本也種植在匹茲堡及安大略省渥太華。[2]中国大陆的杭州、武汉、广州、上海、南京、庐山等地都有引种栽培，常栽种于平原地区及湖边、河岸、水网地区。在台灣，苗栗縣、南投縣、雲林縣等地的山區、水邊有落羽松森林，因11月起葉片會轉紅，成為熱門的觀光景點[3]。
落羽杉木材材质轻软，纹理细致，易于加工，耐腐朽，可作建筑、杆、船舶、家具等用材。
.jpg)
分類 界 : 植物界 Plantae 門 : 裸子植物門 Gymnospermae 綱 : マツ綱 Coniferopsida 目 : マツ目 Coniferae 科 : ヒノキ科 Cupressaceae 属 : ヌマスギ属 Taxodium 種 : ラクウショウ Taxodium distichum 学名 Taxodium distichum (L.) Rich. 和名 ラクウショウ（落羽松）、ヌマスギ（沼杉） 変種 ラクウショウ（落羽松、学名：Taxodium distichum）はヒノキ科（またはスギ科）ヌマスギ属の針葉樹。別名・和名はヌマスギ（沼杉）。
北アメリカ原産の落葉針葉高木。アメリカ大陸東南部からメキシコに分布するが、日本にも移植され公園などで見られる。湿潤地に適し、沼沢地での根元が少し水につかった状態（冠水）で自生することが多い。このため日本ではヌマスギと呼ばれる。花は雌雄異花で開花期は4月頃。果実は緑色の球形である。葉はメタセコイアに似るが、メタセコイアが対生するのに対して、本種は互生するのが鑑別点となる。
湿地に植えると、幹の周りに呼吸のための呼吸根（気根）が出てくる。膝根とよばれる。湿地に向いた木であるが、通常の土地でも植栽できる。繁殖は実生、挿し木。
辺材は器具に、心材は精油を適度に含みながらも大きな気室を持つ細胞構造であるため、軽量で土中や水中で腐朽しにくいその特質を生かし土木（枕木など）、船舶材、建築（屋根板など）などとしても利用される。
この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト:植物／Portal:植物）。
낙우송(落羽松, Taxodium distichum, 영어: Bald cypress, 중국: 落羽杉 )은 미국 남부가 원산지인 낙우송과 식물이다. 보통 침엽수는 낙엽이지지 않는 데 비해 낙우송은 침엽수이면서도 낙엽이 지는 특이한 낙엽 침엽교목으로 미국, 대한민국, 일본, 멕시코 연안에 주로 분포한다. 아메리카수송이라고도 한다. 본래 자생지는 미국 미시시피 강 유역 뿐이라고 하나 이 나무의 화석은 북반구의 일본이나 유럽 여러 나라에서 발견이 되고 있으며, 갈탄의 원료였다는 설도 있다.[1] 일본에서는 삼나무를 닮았다고 소삼이라고 부르며 수향목이라고 부르기도 한다.
높이 25-50m, 지름 2-5m 정도이다. 원래는 곧게 서고 나무껍질은 적갈색이며 작은 조각으로 벗겨진다. 수관은 좁은 피라미드형 또는 넓은 원형이다. 잎은 깃 모양으로 갈라진 선상피침형으로 끝이 날카로우며, 질은 연하고 부드럽다. 꽃은 암수한그루로 4-5월에 피며 수꽃이삭은 자주색이다. 암꽃이삭은 지난 해의 가지 끝에 달리며 둥글다. 열매는 구과로 구형이며 9월에 익고 종자는 삼각형으로 각 모에 날개가 있다.
사람의 무릎처럼 땅위로 툭툭 튀어나온 뿌리가 특징적인데 서양 사람들은 이것을 무릎 뿌리(Knee root)라고 부른다. 이는 낙우송이 본래 늪지대에서 자라는데 질퍽거리는 땅속이나 물 밑에서는 공기가 통하지 않으므로 숨을 쉴 수 있도록 물 밖으로 내보낸 뿌리이며 공기뿌리(en:aerial root)의 일종이다.
낙우송은 일본 이름 낙우송(落羽松)을 차용한 것으로 소나무 같은 잎이 깃털처럼 떨어지는 데서 유래된 이름이다. 보통 침엽수는 낙엽이지지 않는 데 비해 낙우송은 침엽수이면서도 낙엽이 지는 특이한 나무인데, 이것이 이름에 반영된 것이다.
나무 모양이 아름다워 조림수로 많이 심고 목재는 내구력이 강하여 철도 침목·온실재·선박 ·지붕재 등으로 사용한다. 피부 보습, 미백효과가 뛰어나 화장품 원료로도 쓰인다.
.jpg)
_in_Peter_St_Wagga_Wagga_(2).jpg)
.jpg)
_bark_detail.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
B216637.JPG)
