nomes no trilho de navegação
Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Tandaraka (kutoka Kimalagasi: tandraka) ni wanyama wadogo wa familia Tenrecidae. Takriban spishi zote zinatokea Madagaska tu. Tandaraka mkubwa anatokea Komori, Morisi, Reunion na Shelisheli pia. Spishi za Potamogalinae (wamepulu) zinatokea bara la Afrika. Tandaraka wana maumbo mbalimbali; wengine wanafanana na kalunguyeye, wengine na virukanjia, vipanya, oposumu na hata na fisi-maji. Hii ni kwa sababu ya convergent evolution. Spishi ndogo kabisa ina urefu wa sm 4.5 na uzito wa g 5, ile kubwa kabisa urefu wa sm 25–39 na uzito wa zaidi ya kg 1. Ingawa mfanano, tandaraka hawana mnasaba na kalunguyeye, vipanya na wanyama wengine ambao wanafanana nao. Wana mnasaba na fuko-dhahabu na sengi na wamo katika jamii ya Afrotheria pamoja na pimbi, wahanga, tembo na nguva. Kinyume na mamalia wengine tandaraka wana funuo moja tu (kloaka) ili kupisha mavi, mikojo na watoto. Hukiakia usiku na hawawezi kuona vizuri, lakini wasikia sauti na harufu vizuri sana. Wanaweza kusikia sana kwa manyoya ya masharubu pia. Hula vitu vyingi lakini invertebrata hasa.
Tandaraka-kalunguyeye mdogo
Tandaraka milia milima
Tandaraka milia nyika
Mmepulu mkubwa
Tandaraka-kalunguyeye mkubwa
Ili kupata maelezo kuhusu masanduku ya uanapwa ya spishi angalia: Wikipedia:WikiProject Mammals/Article templates/doc.
Makala hii kuhusu "Tandaraka" inatumia neno (au maneno) ambalo si kawaida na matumizi yake ni jaribio la kutafsiri neno (au maneno) la asili tandraka kutoka lugha ya Kimalagasi. Neno (au maneno) la jaribio ni tandaraka. Kamusi za Kiswahili ama zinatofautiana kuhusu matumizi ya neno hili au hazieleweki au hazina neno kwa jambo linalojadiliwa.
Kutoka Wikipedia, kamusi elezo huru
Tandaraka (kutoka Kimalagasi: tandraka) ni wanyama wadogo wa familia Tenrecidae. Takriban spishi zote zinatokea Madagaska tu. Tandaraka mkubwa anatokea Komori, Morisi, Reunion na Shelisheli pia. Spishi za Potamogalinae (wamepulu) zinatokea bara la Afrika. Tandaraka wana maumbo mbalimbali; wengine wanafanana na kalunguyeye, wengine na virukanjia, vipanya, oposumu na hata na fisi-maji. Hii ni kwa sababu ya convergent evolution. Spishi ndogo kabisa ina urefu wa sm 4.5 na uzito wa g 5, ile kubwa kabisa urefu wa sm 25–39 na uzito wa zaidi ya kg 1. Ingawa mfanano, tandaraka hawana mnasaba na kalunguyeye, vipanya na wanyama wengine ambao wanafanana nao. Wana mnasaba na fuko-dhahabu na sengi na wamo katika jamii ya Afrotheria pamoja na pimbi, wahanga, tembo na nguva. Kinyume na mamalia wengine tandaraka wana funuo moja tu (kloaka) ili kupisha mavi, mikojo na watoto. Hukiakia usiku na hawawezi kuona vizuri, lakini wasikia sauti na harufu vizuri sana. Wanaweza kusikia sana kwa manyoya ya masharubu pia. Hula vitu vyingi lakini invertebrata hasa.
A tenrec is ony species o mammal within the faimily Tenrecidae, foond on Madagascar an in pairts o the African mainland.
A tenrec is ony species o mammal within the faimily Tenrecidae, foond on Madagascar an in pairts o the African mainland.
La plaça de la familha dels tenrecs es actualament debatuda, mas demòra lo mai sovent classada dins los Afrosoricida.
Se devesís en quatre sosfamilhas :
Suls autres projèctes Wikimèdia :
De tenreks (Letien: Tenrecidae) vörmen 'n femielje van zougdere die me kan vinjen op Madagaskar en deiler van 't Afrikaans kóntinent. Tenreks zeen hieël divers; es e gevolg van convergente evolutie lieke sómmige saorten op eechele, anger op spitsmuus, anger op opossums of muus en zelfs op otters. Ze kómme veur in 't water, in buim, op 't landj en inne gróndj. Sómmige vanne saorte, worónger de groeaten eecheltenrek, kómme veur inne druueg loufbös op Madagaskar.
Tenreks zeen klein zougdere mit 'n wusselendje liefsvorm. De klènste saorte zeen zoea groeat wie spitsmuus, mit 'n lingdje van zoeaget 4,5 cm en e gewich van koum 5 g, dewiel de grótste, de gewuuenen tenrek, 25 cm toet 39 cm is en mieër es 1 kg kan waoge. Tródsdet ze spitsmuus, eechelen of otters kónne gelieke, zeen ze neet nej-verwantj aan dees gruup; ze zeen 't nejts-verwantj mit góldmöl en elefantsjaermuus.
Óngebrukelik ónger moderkookbieëster is det d'n anus enne urogenitaal buze van tenreks 'n gedeildje äöpening (cloaca) höbbe. Ze höbben 'n lieëg liefstemperatuur wodoor ze gein scrotum nuuedig höbbe veur 't sperma keul te haje, wie de meiste anger zougdere.
Alle saorte lieke t'n mèndestes deils omnivoor te zeen, mer óngewerveldje vörme meistes 't grótste deil van häör voorbrón. De meiste saorte zeen nechtelik-aktief en höbben e slech óntwikkeldj zich. De anger zintuug zeen waal good-óntwikkeldj en ze höbben in 't biezunjert hieël gevuuelige snorhaore.
De tenreks waere wiejer es volg ingedeildj:
De tenreks (Letien: Tenrecidae) vörmen 'n femielje van zougdere die me kan vinjen op Madagaskar en deiler van 't Afrikaans kóntinent. Tenreks zeen hieël divers; es e gevolg van convergente evolutie lieke sómmige saorten op eechele, anger op spitsmuus, anger op opossums of muus en zelfs op otters. Ze kómme veur in 't water, in buim, op 't landj en inne gróndj. Sómmige vanne saorte, worónger de groeaten eecheltenrek, kómme veur inne druueg loufbös op Madagaskar.
Tenreks zeen klein zougdere mit 'n wusselendje liefsvorm. De klènste saorte zeen zoea groeat wie spitsmuus, mit 'n lingdje van zoeaget 4,5 cm en e gewich van koum 5 g, dewiel de grótste, de gewuuenen tenrek, 25 cm toet 39 cm is en mieër es 1 kg kan waoge. Tródsdet ze spitsmuus, eechelen of otters kónne gelieke, zeen ze neet nej-verwantj aan dees gruup; ze zeen 't nejts-verwantj mit góldmöl en elefantsjaermuus.
Óngebrukelik ónger moderkookbieëster is det d'n anus enne urogenitaal buze van tenreks 'n gedeildje äöpening (cloaca) höbbe. Ze höbben 'n lieëg liefstemperatuur wodoor ze gein scrotum nuuedig höbbe veur 't sperma keul te haje, wie de meiste anger zougdere.
Alle saorte lieke t'n mèndestes deils omnivoor te zeen, mer óngewerveldje vörme meistes 't grótste deil van häör voorbrón. De meiste saorte zeen nechtelik-aktief en höbben e slech óntwikkeldj zich. De anger zintuug zeen waal good-óntwikkeldj en ze höbben in 't biezunjert hieël gevuuelige snorhaore.
.jpg)
.jpg)
