Spartium junceum L.

Szczodrzenica sitowata (Spartium junceum L.) – gatunek rośliny z monotypowego rodzaju szczodrzenica (Spartium) z rodziny bobowatych. Rośnie w makii, na suchych zboczach, w świetlistych lasach, zwykle na skałach wapiennych; w basenie Morza Śródziemnego. Kwitnie od maja do sierpnia^[3]. Roślina jest rozprzestrzeniona szeroko jako ozdobna i rośnie też zdziczała na obszarach suchych w południowej Europie, w Azji, Ameryce Północnej i Południowej^[4]. Z kwiatów wytwarza się żółty barwnik, a pędy wykorzystuje się w plecionkarstwie^[3], do wyrobu koszyków. Pozyskuje się z nich także włókna o długości 20–30 cm, wykorzystywane do wyrobu nici, powrozów, sieci rybackich i wyrobu tkanin^[4]. Ziele zawiera także alkaloidy mające działanie przeczyszczające, przeciwwymiotne i moczopędne^[3].

Pokrój krzewu

Morfologia

Pokrój

Krzew o prętowatych pędach, osiągający do 3,5 m wysokości^[4], najczęściej od 1 do 3 m^[3]. Pędy są okrągłe na przekroju, szarawo-zielone, słabo ulistnione lub bezlistne^[4][3].

Liście

Pojedyncze, lancetowate do równowąskich^[4], o długości od 15 do 25 mm^[2]. Opadają wiosną^[4].

Kwiaty

Tworzą luźne grona na końcach młodych pędów^[4], zebrane po 5–20^[2]. Są obupłciowe^[4]. Kielich ma do 7,5 mm długości. Korona osiąga 20–30 mm długości^[2] i jest złocistożółta^[4]. W typowym kwiecie motylkowym żagielek jest dłuższy od skrzydełek i łódeczki. Pręciki w jednej wiązce. Zalążnia siedząca, omszona, z wieloma zalążkami. Szyjka słupka odgięta, zwieńczona podługowatym znamieniem^[2].

Owoce

Nagie strąki długości 6,5 do 10 cm i szerokości 6–7,5 mm^[2]. Dojrzałe są czarne^[3]. Zawierają od 12 do 20 nasion^[2].

Przypisy