dcsimg

Mundżak indyjski ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Mundżak indyjski[3][4], mundżak[5] (Muntiacus muntjak) – gatunek ssaka z rodziny jeleniowatych[6] zamieszkujący w Indiach, na półwyspie Indochońskim i archipelagu Sundajskim[5].

Nazewnictwo

W polskiej literaturze zoologicznej gatunek Muntiacus muntjak był oznaczany nazwą „mundżak”[5]. W wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi nadano nazwę „mundżak indyjski”, rezerwując nazwę „mundżak” dla rodzaju tych ssaków[3].

Występowanie i biotop

Mundżak występuje w subtropikalnych lasach na południowym wschodzie Azji (Indie, półwysep Indochiński i archipelag Sundajski). Zasiedla lasy deszczowe i monsunowe oraz gęste zarośla, zwykle w pobliżu źródeł wody. Zidentyfikowano kilkanaście[7] podgatunków, klasyfikacja jest jednak niepewna, przede wszystkim ze względu na krzyżówki międzygatunkowe. Mundżaki z Indii i Chin zostały wprowadzone do południowej Anglii w latach trzydziestych ubiegłego wieku, we Francji próby takie czynione były wielokrotnie (w latach 1891, 1953 i dalszych). Dokonywano introdukcji do lasów o gęstej roślinności. We Francji i Belgii mundżaki nie występują już w stanie naturalnym, posiadają je tylko niektóre zwierzyńce lub ogrody zoologiczne. Natomiast populacja w Wielkiej Brytanii nadal się utrzymuje, ich zasięg występowania powiększył się nawet na północ i wschód. W Europie nie występują inne populacje mundżaków w stanie dzikim.

Charakterystyka ogólna

Podstawowe dane Długość ciała 89-135 cm Wysokość w kłębie 40-65 cm Długość ogona 13-23 cm Masa ciała 15-35 kg Dojrzałość płciowa ok. 1 roku Ciąża ok. 180 dni Liczba młodych
w miocie 1 Długość życia

Wygląd

Mundżaki indyjskie mają krótkie kończyny i długi tułów. Samce posiadają krótkie (do 15 cm) poroże oraz wystające górne kły i są przeważnie większe od samic. Sierść szarobrunatna, krótka, spodem jaśniejsza. Na głowie występuje jaśniejsze ubarwienie na czole i wokół oczu. Długim językiem sięgają do kącików oczu.

Tryb życia

Gatunek wszystkożerny – zjadają rośliny, jaja ptaków i małe zwierzęta. Samica rodzi zwykle jedno, rzadziej dwa młode, które przebywają z nią do ok. 6 miesięcy. Dorosłe osobniki, poza okresem godowym, prowadzą samotniczy tryb życia.

Przed objęciem ochroną mundżaki indyjskie były poławiane dla mięsa.

Kariotyp

Garnitur chromosomowy mundżaka indyjskiego tworzy najmniejsza, z odnotowanych u ssaków, liczba chromosomów (2n=6, 7). 7 u samców a 6 u samic[8][9]

Rozmnażanie

U mundżaków brak jest sprecyzowanego okresu rui. Ponowna kopulacja występuje w kilka dni po porodzie. Samice mogą w ten sposób rodzić młode co 7 miesięcy. Bliźnięta zdarzają się rzadko. W środowisku naturalnym śmiertelność mundżaków jest znaczna. Przyczyną są niesprzyjające warunki klimatyczne, ruch kołowy i wałęsające się psy.

Przypisy

  1. Muntiacus muntjak, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Timmins, R.J., Duckworth, J.W., Hedges, S., Pattanavibool, A., Steinmetz, R., Semiadi, G., Tyson, M. & Boeadi 2008, Muntiacus muntjak [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.2 [dostęp 2015-08-31] (ang.).
  3. a b Nazwa polska za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 175. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. Zygmunt Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
  5. a b c Kazimierz Kowalski (redaktor naukowy), Adam Krzanowski, Henryk Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Mały słownik zoologiczny: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991. ISBN 83-214-0637-8.
  6. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Muntiacus muntjak. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 10 stycznia 2015]
  7. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.): Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) (ang.). Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 9 czerwca 2008].
  8. Yang F, Müller S, Just R, Ferguson-Smith MA, Wienberg J.. Comparative chromosome painting in mammals: human and the Indian muntjac (Muntiacus muntjak vaginalis). „Genomics”. 39 (3), s. 396-401, 1997. ELSEVIER. ISSN 0888-7543. PMID: 9119378 (ang.).
  9. Wurster DH, Benirschke K.. Indian muntjac, Muntiacus muntjak: a deer with a low diploid chromosome number. „Science”. 168 (3937), s. 1364-1366, 1970. American Association for the Advancement of Science. ISSN 1095-9203. PMID: 5444269 (ang.).

Bibliografia

  1. Komosińska Halina, Podsiadło Elżbieta: Ssaki kopytne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.
  2. Jackson, A. 2002.: "Muntiacus muntjak" (On-line), Animal Diversity Web. (ang.). [dostęp 24 listopada 2007].
  3. Łowiectwo-Encyklopedia, Akademia Francuska Delta
licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL

Mundżak indyjski: Brief Summary ( Polonês )

fornecido por wikipedia POL

Mundżak indyjski, mundżak (Muntiacus muntjak) – gatunek ssaka z rodziny jeleniowatych zamieszkujący w Indiach, na półwyspie Indochońskim i archipelagu Sundajskim.

licença
cc-by-sa-3.0
direitos autorais
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visite a fonte
site do parceiro
wikipedia POL