Bakteryjne czernienie plew pszenicy – bakteryjna choroba pszenicy i innych zbóż oraz niektórych traw wywoływana przez Xanthomonas translucens pv. translucens (Jones, Johnson et Reddy) Vauterin, Hoste, Kersters et Swings. W sprzyjających warunkach może powodować straty w plonie rzędu 40%.
Jest to najważniejsza – bakteryjna choroba pszenicy na świecie. Oprócz pszenicy występuje też na jęczmieniu, życie, pszenżycie oraz na niektórych trawach. Choroba występuje częściej na poletkach hodowlanych niż w uprawach polowych[1].
Objawami bakteryjnego czernienia plew pszenicy na liściach są wąskie, uwodnione smugi, żółtawe na pszenżycie i jęczmieniu, a na pszenicy z nekrotycznym środkiem i rdzawymi brzegami. Powszechnymi objawami, które występują w Polsce są wydłużone, czarne paski, najczęściej równolegle ułożone. W fazie dojrzałości mlecznej i woskowej paski mogą się zlewać w plamy – zajmujące nawet do 80% powierzchni plewy. Częstymi objawami są też smugi na dokłosiu[1].
Bakteryjne czernienie plew pszenicy wywołuje Gram-ujemna, tlenowa pałeczka Xanthomonas translucens pv. translucens (Jones, Johnson et Reddy) Vauterin, Hoste, Kersters et Swings. Posiada jedną rzęskę. Występuje w parach lub pojedynczo. W obrębie gatunku wyróżniono 10 patowarów, najczęściej występujące to X. translucens pv. translucens i X. translucens pv. graminis, atakujące odpowiednio zboża i trawy[1].
Najważniejszym źródłem infekcji są porażone ziarniaki. Bakteria może też zimować na roślinach żywicielskich i nieżywicielskich oraz w resztkach roślinnych w glebie. Bakteria jest przenoszona przez mszyce, poprzez opady deszczu oraz wzajemne ocieranie się roślin. X. translucens przedostaje się do roślin poprzez aparat szparkowy i rozmnaża się w przestrzeniach międzykomórkowych. Objawy chorobowe pojawiają się po około 10-14 dniach od infekcji i zależą od warunków pogodowych. Wysoka temperatura i częste opady wpływają na szybsze i większe porażenie[1].
Bakteria X. translucens może powodować nawet 40% stratę w plonie[1].
Nie istnieje skuteczna metoda odkażania ziarna zbóż z tej bakterii, dlatego podstawową metodą ochrony jest uprawa odpornych odmian[1].
Bakteryjne czernienie plew pszenicy – bakteryjna choroba pszenicy i innych zbóż oraz niektórych traw wywoływana przez Xanthomonas translucens pv. translucens (Jones, Johnson et Reddy) Vauterin, Hoste, Kersters et Swings. W sprzyjających warunkach może powodować straty w plonie rzędu 40%.
