Verpa conica (O. F. Müll.) Sw. 1815

Naparstniczka stożkowata (Verpa conica) (O.F. Müll.) Sw.) – gatunek grzybów z rodziny smardzowatych (Morchellaceae) z klasy workowców^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Verpa, Morchellaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi^[1].

Niektóre synonimy naukowe^[2]:

Nazwa polska według checklist^[3]. Nazwa anglojęzyczna naparstniczki stożkowatej to thimble morel, gdzie słowo thimble oznacza właśnie naparstek, natomiast słowo morel – smardz. Analogicznie jest w języku niemieckim, gdzie Fingerhut w Fingerhutverpel także oznacza naparstek.

Morfologia

Owocnik

Zbudowany z główki i trzonka. Osiąga wysokość do 10-20 cm.

Główka

Dzwonkowata, szeroko stożkowana. Gładka lub nieregularnie jamkowata. 2-4 cm wysoka, 1-1,5 cm szeroka. Barwa ochrowobrązowa do brązowej. Główka przyrośnięta do trzonu w górnej części^[4].

Trzon

5-10 cm długi. Bladożółty z poprzecznymi zmarszczkami i brązowymi ziarenkami. Wewnątrz pusty^[4].

Miąższ

Kruchy, woskowaty, cienki. Smak łagodny, zapach przyjemny^[4].

Zarodniki

Gładkie, elipsoidalne, bezbarwne^[4].

Występowanie i siedlisko

Od 2014 r. naparstniczka stożkowata w Polsce jest objęta ochroną częściową grzybów^[5], dawniej podlegała ochronie ścisłej. W opracowaniu Czerwonej listy roślin i grzybów Polski jest zaliczona do kategorii grzybów rzadkich (R)^[6].

Rośnie pojedynczo lub w grupach od kwietnia do maja na brzegach lasów i zarośli, w miejscach trawiastych^[4].

Gatunki podobne

Naparstniczka czeska (Verpa bohemica), która ma większe owocniki, a powierzchnia główki jest pofałdowana^[4].

Przypisy