Morwa biała (Morus alba L.) – gatunek niewielkich drzew liściastych z rodziny morwowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Pochodzi z Chin[2]. Od wieków była tam uprawiana. Później zaczęto ją uprawiać również w innych rejonach świata. Rozprzestrzeniła się z upraw i obecnie rośnie dziko w Afryce, Ameryce Północnej i Południowej oraz na wyspach Pacyfiku[2]. W Europie zaczęto ją uprawiać od XI wieku. W Polsce występuje często, jako jedyny gatunek morwy. Ze względu na fioletowo-czarną barwę owoców morwa biała bywa mylnie brana za morwę czarną (Morus nigra) lub czerwoną (Morus rubra).
![src=]()
Pędy z dojrzewającymi owocami
Morfologia
- Pokrój
- Drzewo do 15 m wysokości. Roślina posiada przewody mleczne wytwarzające sok mleczny[3].
- Pień
-
Kora brunatnoczerwonawa lub zielonkawoszara, z płaskimi zagłębieniami o łukowatym przebiegu, sękata[4].
- Kwiaty
- Rozdzielnopłciowe, ale występujące na tym samym drzewie (roślina jednopienna)[3]. Są czterodzielne, kwiaty męskie podłużnie walcowate z 4 pręcikami, w jasnożółtych kotkach, kwiaty żeńskie główkowate wzniesione, z 1 słupkiem.
- Liście
- Jajowate, bardzo zmienne, niepodzielone lub różnie wcinane, do 18 cm długości. Miękkie, płaskie i cienkie. Od góry lekko błyszczące, od dołu prawie nagie lub z włoskami na większych nerwach. Ogonek z rynienkowatym rowkiem.
- Owoce
- Drobne niełupki obrośnięte są soczystymi osnówkami powstałymi z okwiatu. Zebrane w walcowate owocostany o długości ok. 2 cm. Barwa owoców różna – biała, różowa, fioletowoczarna. Smak słodki i nieco mdły.
Zastosowanie
- Od dawna uprawiana była w Chinach w związku z hodowlą jedwabnika morwowego. Jej liście stanowią pożywienie dla gąsienic tych owadów.
- Morwy białe są często sadzone jako rośliny ozdobne, m.in. przy drogach, w parkach. Nadają się również na wysokie żywopłoty.
- Liście morwy białej wykazują właściwości lecznicze. Działają stabilizująco na poziom cukru we krwi, ograniczając jego przyswajanie przez organizm, dlatego mogą być polecane pomocniczo w cukrzycy typu 2 oraz przy odchudzaniu.
- Owoce są jadalne.
-
Drewno wykorzystywane jest do produkcji mebli i do wyrobów tokarskich[3].
- Pędy i liście zawierają hormon wzrostu - w Chinach napar podawano dzieciom wątłym i wolno rosnącym[5].
Przypisy
Bibliografia
- Włodzimierz Seneta, Jakub Dolatowski: Dendrologia. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12099-1.
