Planhigyn blodeuol collddail yw Suran ruddgoch sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Oxalidaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Oxalis articulata a'r enw Saesneg yw Pink-sorrel.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Suran Ruddgoch, Suran y Coed Rhuddgoch.
Gellir adnabod y planhigyn hwn oherwydd ei ddeilen hollt, sy'n agor yn ystod y dydd ac yn cau dros nos.
Planhigyn blodeuol collddail yw Suran ruddgoch sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Oxalidaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Oxalis articulata a'r enw Saesneg yw Pink-sorrel. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Suran Ruddgoch, Suran y Coed Rhuddgoch.
Gellir adnabod y planhigyn hwn oherwydd ei ddeilen hollt, sy'n agor yn ystod y dydd ac yn cau dros nos.
Oxalis articulata, known as pink-sorrel,[1] pink wood sorrel,[2] windowbox wood-sorrel, Chari amilo (Nepal),sourgrass[3], Netho (khatta) saag (India)[4] is a perennial plant species in the genus Oxalis native to temperate South America.[5] It has been introduced in Europe in gardens and is now naturalized in these areas.
The plant is susceptible to rust (disease due to the fungus Puccinia oxalidis).[6]
As the name would imply, this species of Oxalis typically has pink to violet flowers[7] with petals 10–15 mm long.[8] This species has "Plants arising from a thick, woody, irregularly nodulate-segmented rhizome often with persistent, thickened, and lignescent petiole bases; flowers 3–12 in umbelliform cymes, less commonly in irregular cymes".[9] The plant is a perennial and typically grows up to 45 cm tall[7] and 2 cm in diameter.[5] It spreads by rhizomes (up to 15 cm[10]) to form colonies.[2] It is hermaphrodite and also infrequently produces seeds in long, cylindrical capsules.[11]
Oxalis articulata has a large amount of ascorbic acid and is eaten as a vegetable by inhabitants of Jharkhand, India.[4]
Oxalis articulata can be used as ground cover in green zones to inhibit the growth of weeds in such areas and alleviate the need for herbicide. This is due to the allelopathic leachates in the leaves and exudates from the roots of living Oxalis plants which display significant inhibitory activities on the growth of other plants.[12] Oxalate extracts from the leaves have been shown to exhibit anti-fungal properties.[13]
Oxalis articulata is used as an ornamental in Turkey and China.[14] The plant is not drought tolerant and soil should be kept moist. It grows best in acid or light soils. Oxalis articulata is more competitive than other species in this family, and can tolerate plant beds which are loosely populated with other greenery. However, it thrives in disturbed ground.[5] Though it is hardy, it grows best in warmer areas.[5] It flowers continuously from throughout the warmer months and goes dormant at first frost.[15] Out of the sun, the flowers roll up into a tube-like shape.[16]
It is regarded as a weed in many places, including South Australia, New South Wales, and Victoria.[17] As it spreads through rhizomes, care should be taken when removing to avoid leaving behind bulbs. Digging the bulbs out while soil is moist when removing can help this process.[18]
Oxalis articulata, known as pink-sorrel, pink wood sorrel, windowbox wood-sorrel, Chari amilo (Nepal),sourgrass, Netho (khatta) saag (India) is a perennial plant species in the genus Oxalis native to temperate South America. It has been introduced in Europe in gardens and is now naturalized in these areas.
The plant is susceptible to rust (disease due to the fungus Puccinia oxalidis).
O. articulata f. crassipes
O. articulata ssp. rubra
Oxalis articulata, vinagrillo rosado o pan de cuco es una especie de la familia Oxalidaceae similar a la especie europea Oxalis acetosella.
Es una planta de tallos delicados, de 20-50 cm, que crece a parir de un tallo subterráneo vertical, formando "céspedes" densos; hojas partidas en 3 lóbulos con forma de corazón, algo aterciopeladas, de color verde, mates. Las flores tienen 5 pétalos, de en torno a 1,5 cm de largo, de color rosa más o menos intenso, con vetas púrpura en la base, que surgen enrollados unos bajo otros, para después abrirse en "embudo" ancho por arriba. Florece en primavera , verano y otoño. Es planta escapada de cultivos ornamentales.[1]
Originaria de Sudamérica. Introducida en España, Gran Bretaña, Francia, Irlanda y Portugal.[2] Cultivado en jardines; establecido en zonas baldías.
Oxalis articulata fue descrita por Marie Jules César Lelorgne de Savigny y publicado en Encyclopédie Méthodique, Botanique 4(2): 686–687. 1797[1798].[3]
Oxalis: nombre genérico que deriva de la palabra griega: oxys para "agudo, amargo", refiriéndose al sabor agradablemente amargo de las hojas y el tallo.[4]
articulata: epíteto latíno que significa "articulada"[5]
Oxalis articulata, vinagrillo rosado o pan de cuco es una especie de la familia Oxalidaceae similar a la especie europea Oxalis acetosella.
Flor Inflorescencia Vista de la planta en su hábitatOxalis articulata, l'oxalis articulé, est une plante herbacée du genre des Oxalis de la famille des Oxalidacées.
L'oxalis articulé est une herbe pérenne, sans tige, portant un rhizome tubérisé de 15 cm de long sur 2,5 mm de diamètre[1].
De nombreuses feuilles en touffe émergent du sol, en rosette. À l'extrémité d'un long pétiole grêle (jusqu'à 30 cm), s'étalent perpendiculairement au pétiole, 3 folioles, globalement orbiculaires (5 cm de diamètre). Chaque foliole est obcordée (en forme de cœur), à marge très finement ciliée, avec un apex profondément échancré. La face inférieure des folioles porte généralement des granulations orangées bien visibles
L'inflorescence en cyme ombelliforme, de 3 à 30 fleurs (portées chacune par un pédicelle rose de 10-30), est portée par un long pédoncule un peu plus long que le pétiole des feuilles. Les 5 sépales verts de 3-5 mm, lancéolés entourent les 5 pétales rose vif, parcourus parfois de stries foncées, obcordés.
La floraison a lieu d'avril à juin.
Le fruit est une capsule.
L'oxalis articulé est originaire d'Amérique du Sud[2] (Brésil, Argentine, Paraguay, Uruguay). Il s'est naturalisé dans de nombreux pays : Açores, Turquie, Japon, Australie, Nouvelle-Zélande, Irlande, Royaume-Uni, France, Portugal, Espagne, Costa Rica, Panama.
Il s'est naturalisé dans le sud de la France[3], en Bretagne et dans le Sud-Ouest. Rare ailleurs.
Il pousse dans les friches ouvertes eutrophiles.
Il est cultivé comme plante ornementale, dans les régions tempérées.
Selon NCBI (30 août 2012)[4] :
Selon Catalogue of Life (30 août 2012)[5] :
Oxalis articulata, l'oxalis articulé, est une plante herbacée du genre des Oxalis de la famille des Oxalidacées.
FleursL'acetosella articolata (Oxalis articulata, L., 1753) è una pianta tuberosa della famiglia delle Oxalidaceae. [1]
L'acetosella articolata (Oxalis articulata, L., 1753) è una pianta tuberosa della famiglia delle Oxalidaceae.
Oxalis articulata é uma espécie de planta com flor pertencente à família Oxalidaceae.
A autoridade científica da espécie é Savigny, tendo sido publicada em Encyclopédie Méthodique, Botanique 4(2): 686–687. 1797.
Trata-se de uma espécie presente no território português, nomeadamente em Portugal Continental e no Arquipélago dos Açores.
Em termos de naturalidade é introduzida nas duas regiões atrás indicadas.
Não se encontra protegida por legislação portuguesa ou da Comunidade Europeia.
Oxalis articulata é uma espécie de planta com flor pertencente à família Oxalidaceae.
A autoridade científica da espécie é Savigny, tendo sido publicada em Encyclopédie Méthodique, Botanique 4(2): 686–687. 1797.
Lyckoklöver (Oxalis articulata) är en tuvbildande växt inom släktet oxalisar och familjen harsyreväxter. Lyckoklöver har ljusgröna, klöverlika, tredelade blad på långa skaft, men en "äkta" lyckoklöver ska ju ha fyra delblad. Namnförbistringen beror på att namnet lyckoklöver ursprungligen användes på en art som har fyrdelade blad. Blommorna är rosa, trattformiga och sitter i blomställningar med uppåt tio blommor i varje på minst decimeterlånga skaft.
Namnet Oxalis kommer av grekiskans oxys som betyder sur, skarp och hals eller halos som betyder salt, och syftar på smaken hos bladen. Articulatus betyder ledad. Flera arter odlades som krukväxter på 1800-talet och kallades då för syrling.
Lyckoklöverns naturliga utbredningsområde är bergen i de tropiska delarna av Sydamerika.
Lyckoklöver har tjock, förgrenad jordstam, som gör den lätt att vinterförvara och även föröka. Finns i butikerna framför allt från vår till höst. Förökas lätt genom att man delar jordstammarna, som sedan fördelas på flera krukor.
Lyckoklöver kräver ljus och solig växtplats för att bli kraftig, så att blommor och blad inte lägger sig. Vintertid kan den förvaras mörkt. Den bör vattnas så att jorden blir ordentligt genomfuktad varje gång, men bör torka upp något däremellan. I oktober avslutas all vattning, och växten förvaras helt torrt under vintern. Vattnas med krukväxtnäring en gång i veckan från vår till höst. Lämpligaste temperatur under växtperioden är 18–20 °C. Under vintervilan är det bäst om den kan förvaras så svalt som 5–10 °C. På våren planterar man om de små jordstammarna i ny jord. 4–5 stycken läggs i varje nio centimeters kruka och täcks med cirka fem centimeter tjockt lager jord. Vattnas, placeras i fönstret varpå lyckoklövern snart grönskar. Sedan alla blommor vissnat rycks stänglarna bort.
Ibland angrips lyckoklöver av bladlöss.
Oxalis bowiei, purpuroxalis, har samma växtsätt som lyckoklöver, men härstammar från Kapregionen i Sydafrika. Bladen är mörkare gröna och något större. Bladstjälkarna kan bli upp till 30 centimeter långa. Blommorna är också större och mörkare rosa. Purpuroxalis vissnar ner på hösten och övervintrar med hjälp av jordstammar, precis som lyckoklövern. Den är däremot betydligt ovanligare i butikernas sortiment, men odlades som krukväxt redan på 1800-talet. Den sköts och hanteras som lyckoklöver. En gulblommande art med liknande växtsätt och som kräver samma skötsel är Oxalis pescaprae. Den härstammar från Sydafrika men finns nu som ogräs i Australien, Kalifornien, de europeiska Medelhavsländerna och i sydvästra England. Har underjordiska stammar som lyckoklöver. Det är med hjälp av dessa plantan övervintrar liksom det är med dem plantan förökas. Skötsel som lyckoklöver. Bladen är tredelade med djupt urnupna, hjärtformade gröna blad. De bildar tuvor, men blad och blommor har en benägenhet att hänga ner över krukkanten, därför lämpar den sig väl för odling i ampel. Kan stå utomhus på sommaren.
Lyckoklöver (Oxalis articulata) är en tuvbildande växt inom släktet oxalisar och familjen harsyreväxter. Lyckoklöver har ljusgröna, klöverlika, tredelade blad på långa skaft, men en "äkta" lyckoklöver ska ju ha fyra delblad. Namnförbistringen beror på att namnet lyckoklöver ursprungligen användes på en art som har fyrdelade blad. Blommorna är rosa, trattformiga och sitter i blomställningar med uppåt tio blommor i varje på minst decimeterlånga skaft.
Namnet Oxalis kommer av grekiskans oxys som betyder sur, skarp och hals eller halos som betyder salt, och syftar på smaken hos bladen. Articulatus betyder ledad. Flera arter odlades som krukväxter på 1800-talet och kallades då för syrling.
Ця багаторічна рослина з тонкими стеблами, заввишки 20–50 см. Має вертикальне кореневище потовщене у верхній частині довжиною 15 см і 2,5 мм діаметром. Листки знаходяться на кінці довгих тонких паростків (до 30 см), які виходять з прикореневої розетки. Листки у цілому сферичні, діаметром 5 см, складаються з 3 фрагментів, у формі серця, дещо бархатистих, зелених, матових. Суцвіття — парасольки, що містять від 3 до 30 квітів. Квіти мають 5 пелюсток довжиною близько 1,5 см, рожеві, з фіолетовими жилками біля основи. Плід — капсула.
Батьківщина: Бразилія, Аргентина, Парагвай, Уругвай. Натуралізований: Азія: Японія, Туреччина; Австралазія: Австралія, Нова Зеландія; Європа: Ірландія, Велика Британія, Франція, Португалія, Іспанія; Центральна Америка: Коста-Рика, Панама. Також культивується. Росте на відкритих пустищах.
Вирощується як декоративна рослина в регіонах з помірним кліматом.
Oxalis articulata là một loài thực vật có hoa trong họ Chua me đất. Loài này được Savigny mô tả khoa học đầu tiên năm 1798.[1]
Oxalis articulata là một loài thực vật có hoa trong họ Chua me đất. Loài này được Savigny mô tả khoa học đầu tiên năm 1798.
Pink sorrel [4]
ウィキスピーシーズにイモカタバミに関する情報があります。 ウィキメディア・コモンズには、イモカタバミに関連するカテゴリがあります。フシネハナカタバミ(節根花片喰、学名 Oxalis articulata Savigny, 1797)[2]、が基本種で、独立種として扱われていたイモカタバミ(芋片喰、学名 Oxalis articulata Savigny. subsp. rubra (A. St.-Hil.) A.Lourteig, 1982[2]、[5])は、後にフシネハナカタバミの亜種とされた。カタバミ科カタバミ属の植物。現在は、フシネハナカタバミとイモカタバミは園芸上、まとめてイモカタバミと呼ばれている[2]。
南アメリカのブラジル,ウルグアイ,パラグアイ,アルゼンチンなど広域の比較的標高の高い地域が原産である。国内では北海道から沖縄まで栽培されているが、台湾などでは腐敗しやすいとの報告もある。日本への渡来は、第二次世界大戦後に観賞用として導入されて以降、国内に広く帰化している。他にも、北アメリカ、オーストラリア、熱帯アジアなどに帰化している。導入当初は亜種のイモカタバミが来た、是は国内では殆ど不稔性であったが、後に導入されたフシネハナカタバミはたまに種子をつけ広がる。日本での分布拡大の主因は殆どが園芸利用からの逸出である。現在、イモカタバミと基本種のフシネハナカタバミは園芸上まとめてイモカタバミと呼ばれ、造園植物として流通している。
背丈は約30cm、地下に球状の塊茎があり、この塊茎が串団子の様にできて株が増えるところから基本種アルティクラタはフシネハナカタバミと和名がつけられた。地上には葉と花柄だけを伸ばす。葉は三出複葉、小葉はハート形、裏面の基部に黄色い腺点がある。
1970年代頃の関東地方では3月から翌年1月まで花が絶え間なく咲いているものであったが、温暖化の影響で、昨今の関東地方では夏の蒸し暑さで弱り、現在は、花が主に4月から6月まで咲き、夏は弱るので半休眠し葉も枯死し地下部のみ残る。そして秋の9月からまた咲き始め、温暖な地域では12月まで咲いている。葉の間から伸び出した花柄は葉を越えて伸び、先端に数輪を散形花序につける。最盛期を迎えたイモカタバミは葉の枚数と花茎の本数が同数になる。花は紫桃色からピンク、淡いピンク、白など幅があり、花形も地域により多少異なる。昨今流通している個体群は種子をたまにつける。主な繁殖は連なっている団子状の塊茎を小分けにして浅く埋めておけば増えていく。帰化した自生個体はタネで緩やかに繁殖し、地下の球茎が株別れして大きなコロニーを形成する。
同属の種(しゅ)のムラサキカタバミ(Oxalis debilis Kunth subsp. corymbosa (DC.) O.Bolos et Vigo, 1990) に似ているが、比較すると、イモカタバミは、地下に球状の塊茎を持ち、非常にゆっくりと繁殖する。イモカタバミは、花の色が濃いピンクが基本で、花筒部の奥も同色であるが紫色の筋が入る。また花粉が黄色という特徴がある[6]。いっぽう、ムラサキカタバミには鱗茎があり、鱗茎の下部に牽引根と呼ばれる、鱗茎を地下部に引き戻す事が目的の為に発達した根を作る。今年出来た新球は親球の上に出来る為に開花後にはその鱗茎の下部と牽引根の狭間に無数の木子(微細な小球根)を作り牽引根で地下部に引き戻されるときに短期間で木子が散らばり雑草化し、非常に旺盛に繁殖する強害草である。ムラサキカタバミの花色にも変異はあるものの、その多くはイモカタバミよりも青みを帯びたピンク色で、花筒部の奥は白く抜けており、緑の筋が入る。また、花粉が白い。イモカタバミよりもムラサキカタバミの方が葉肉が薄く、葉に艶があるなどの点で慣れれば目視でも区別しやすい。
広義のイモカタバミとして扱われている植物は14項目ほどの学術記載があったが、最近の分類ではその多くは別種の Oxalis floribunda Lehm., 1826 に分類改変されたり、基本種に編入されたりしており整理された。そのため現在では以下の1種1亜種1品種のみに分類が確定している。(Missouri Botanical Garden データベース Tropicos 調べ)
フシネハナカタバミ(広義のイモカタバミかつ、基本種)
Oxalis articulata Savigny, 1797
シロバナイモカタバミ
Oxalis articulata Savigny forma crassipes (Urb.) Lourteig, 1982
イモカタバミ(狭義のイモカタバミ)
Oxalis articulata Savigny subsp. rubra (A.St.-Hil.) Lourteig, 1982 [5]。
原種は上記の物が学術上残ったが、園芸個体が園芸品種名をつけられ2~3品種出回っていた。 また、Oxalis articulata や Oxalis articulata subsp. rubra 自体も変異個体が選出されておりそれぞれ園芸利用されている。
フシネハナカタバミ(広義のイモカタバミかつ、基本種) (オキザリス・アルティクラタ)
Oxalis articulata Savigny, 1797 [1798]
This name is accepted. (この名前が受け入れられている)
Synonyms (異名) :
Oxalis articulata subsp. articulata
Oxalis rubra A. St.-Hil., 1825
Oxalis floribunda Lehm., 1826
Oxalis platensis A. St.-Hil. et Naudin, 1842
Acetosella articulata (Savigny) Kuntze, 1891
Acetosella platensis (A. St.-Hil. et Naudin) Kuntze, 1891
Acetosella rubra (A. St.-Hil.) Kuntze, 1891
Oxalis dumicola Arechav., 1900
Oxalis guttata Osten ex Arechav., 1900
Oxalis halophila Arechav., 1900
Oxalis rivalis Arechav., 1900
Oxalis articulata Savigny subsp. nodulosa Beauverd et Felipp., 1921
Oxalis articulata Savigny forma guttata (Osten ex Arechav.) Osten ex R. Knuth, 1930
Oxalis articulata Savigny forma halophila (Arechav.) Osten ex R. Knuth, 1930
イモカタバミ (狭義のイモカタバミ) (オキザリス・アルティクラタ 亜種 ルブラ)
Oxalis articulata Savigny subsp. rubra (A. St.-Hil.) Lourteig, 1982
This name is accepted. (この名前が受け入れられている)
Synonyms (異名) :
Oxalis platensis A. St.-Hil. et Naudin, 1842
Oxalis dumicola Arechav., 1900
Oxalis rivalis Arechav., 1900
Oxalis articulata Savigny subsp. nodulosa Beauverd et Felipp., 1921
シロバナイモカタバミ (オキザリス・アルティクラタ 品種 クラシッペス)
Oxalis articulata Savigny forma crassipes (Urb.) Lourteig, 1982
This name is accepted. (この名前が受け入れられている)
Synonyms (異名) :
Oxalis crassipes Urb., 1884
Oxalis floribunda Lehm. var. alba hort. ex Vilm., 1906
Oxalis rubra A. St.-Hil. var. alba D.M. Bates, 1977
出典 : The Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew & Missouri Botanical Garden Data Base) 調べ (http://www.theplantlist.org/)
元来は観賞用に栽培されていたものであるが、現在では徐々に畑地への侵入が見られる。草の丈が低く柔らかいため雑草の刈り取りから殆ど無視される対象でもある。葉を刈り取った場合、殆ど畑に鋤き込まれ肥料となることもある。また、葉が一面に茂るため、他の大型の雑草の生育を阻害する。植物体に蓚酸を多く含み、土壌が酸性化する事が知られている。また、石垣に生えた場合は、葉が石垣内への雨水の侵入を防ぎ、石垣内の土の流失を防ぐ役目もするなど益草としての一面も持つ。
他に、葉を根元から抜き、葉柄の芯を取り出してそれの先端に葉がぶら下がった状態を作り、それを絡め合わせて引っ張り合い、どちらの葉がちぎれるかを競う子供の遊びがある。
フシネハナカタバミ(節根花片喰、学名 Oxalis articulata Savigny, 1797)、が基本種で、独立種として扱われていたイモカタバミ(芋片喰、学名 Oxalis articulata Savigny. subsp. rubra (A. St.-Hil.) A.Lourteig, 1982、)は、後にフシネハナカタバミの亜種とされた。カタバミ科カタバミ属の植物。現在は、フシネハナカタバミとイモカタバミは園芸上、まとめてイモカタバミと呼ばれている。
南アメリカのブラジル,ウルグアイ,パラグアイ,アルゼンチンなど広域の比較的標高の高い地域が原産である。国内では北海道から沖縄まで栽培されているが、台湾などでは腐敗しやすいとの報告もある。日本への渡来は、第二次世界大戦後に観賞用として導入されて以降、国内に広く帰化している。他にも、北アメリカ、オーストラリア、熱帯アジアなどに帰化している。導入当初は亜種のイモカタバミが来た、是は国内では殆ど不稔性であったが、後に導入されたフシネハナカタバミはたまに種子をつけ広がる。日本での分布拡大の主因は殆どが園芸利用からの逸出である。現在、イモカタバミと基本種のフシネハナカタバミは園芸上まとめてイモカタバミと呼ばれ、造園植物として流通している。