D Flädermüüs sind e Gruppe vo Süüger, und si ghööre zäme mit de Flughünd zu dr Tieroornig vo de Flädertier. Im wytere sind si e Teil vo de Landwirbeltier. Me kennt uf dr Wält öppe tuusig Aarte vo Flädermüüs. Z Europa sind s öppe vierzg Aarte.
Iire Naame chunt vom althochdütsche Wort fledarōn, wo im hütige Düütsch zu «flattere» worden isch. Der latynisch name isch Microchiroptera.
Es isch d Flughuut zwüsche de Handglänk un de Fuessglänk und die zwüsche de Finger un die zwüsche de Bei, wo s de Flädermüüs möglich macht, guet chönne z flüüge. Mit der Flughuut am Schwanz stüüre si ganz gschickt i dr Luft. Wemme me ne zueluegt bim Dunkelwäärde, stuunet me wie gschwind und akrobatisch si um eim umen und zwüsche de Böim dure flüüge.
A de Düüme het s e staarchi Chralle wie nen Hoogge. Au a de Zeehe sind so Chralle, wo d Flädermuus sich drmit am ene feschten Oort in ere Hööli oder under emene Huustach chan uufhänke zum schloofe.
D Tier suechen i dr Nacht bim Flüügen i dr Luft Insekte zum frässe. Sie finde se mit emene gnaue Schallsischteem, wo si Ultraschallwälle wie für d Echolootig usschicke; das funkzioniert dank de grossen Oore ganz prezis. Gwüssi Aarte i de Troope frässen au Frücht und Nektaar us Blüete. Teil gröösseri Flädermüüs frässen au chlyne Süüger oder Vögel. D Vampirflädermüüs suuge Bluet vo anderne Tier.
I de chüelere Gägende wie au z Mitteleuropa mache d Flädermüüs e Winterschloof. Do drby vrsammle sich meischtens vill Tier a eim Oort noooch zäme. So hälfe si sich mit dr Kermi vom Körper. Und au im übrige Lääbe gseht men biinnne es sozials Verhalte. Si jaage gäärn zäme i dr Nacht.
Die Tier sind für d Kultur vo de Mönsche immer öppis speziells gsi. Z China ghööre si zu den Aarte, wo me i dr tradizionelle Chuchi und teils au füre die alti Medizin bruucht. So isch es au derzue choo wie me dänkt, ass sich uf emene Määret i dr Stadt Wuhan änds 2019 öpper mit emene Virus vonnere Flädermuus agsteckt het, do druus s isch innert wenige Wuche bi ganz vil Persoonen zun e schwäri Lungenenzündig choo, und das het de gly en epidemy in vile Länder und de die wältwyti Coronavirus-Pandemy 2019/2020 gää.
D Flädermüüs sind e Gruppe vo Süüger, und si ghööre zäme mit de Flughünd zu dr Tieroornig vo de Flädertier. Im wytere sind si e Teil vo de Landwirbeltier. Me kennt uf dr Wält öppe tuusig Aarte vo Flädermüüs. Z Europa sind s öppe vierzg Aarte.
