Akwayuq (Coniferae, Pinophyta, Pinopsida icha Coniferophyta) nisqa llat'an muruyuq yurakunaqa akwa nisqa raphikunayuqmi. Rurunkunaqa chhuquruqutu ("siwis puquy") hinam.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Akwayuq
Akwayuq (Coniferae, Pinophyta, Pinopsida icha Coniferophyta) nisqa llat'an muruyuq yurakunaqa akwa nisqa raphikunayuqmi. Rurunkunaqa chhuquruqutu ("siwis puquy") hinam.
She billey erbee 'sy rheynn Pinophyta eh bearkanagh. She gymnospermyn bearkagh t'ayn, as feer viljyn son y chooid smoo. Ta'n rheynn goaill stiagh juyssyn, euaryn as biljyn cuphar, as ymmodee fir elley (mysh 630 dooie).[1][2]
She billey erbee 'sy rheynn Pinophyta eh bearkanagh. She gymnospermyn bearkagh t'ayn, as feer viljyn son y chooid smoo. Ta'n rheynn goaill stiagh juyssyn, euaryn as biljyn cuphar, as ymmodee fir elley (mysh 630 dooie).
Coniferes es plantas de la ordina Pinales (en la clase Pinopsida, en la divide Pinofita). La plu de los es arbores (un cuantia peti es arboretas), e ave sua semes en conos. La lenio de la conferes es "mol" e es multe usada en construi e per mobilas.
La plu conoseda de la coniferes:
De koniefeern, weetnschapplik ofdêelienge Pinophyta, ook gekend lik ofdêelienge Coniferophyta of Coniferae, zyn êen van de 12 bestoande taxa ip ofdêeliengsnievoo binn 't Ryk van de groene plantn (Viridiplantae) of êen van de 10 bestoande ofdêeliengn van de landplantn (Embryophyta). Koniefeern zyn naktzoadign (Gymnospermae), keegledroagnde zoadplantn die weefsle ên mê voatbundls. Al de nu bestoande konifeern zyn oetachtige plantn mê sekuundèère groej, de grôote mêerdreid zyn boomn en mor e poar zyn struukn. Typiesche vôorbeeldn van koniefeern zyn ceedrs (Cedrus), doeglasn (Pseudotsuga), sypresn (Cupressus), denn (Abies), juniepeerussn (Juniperus), Agathis, lorkn (Larix), pynn (Pinus), tsuugas (Tsuga), sekwojas (Sequoia), sparn (Picea), en venynboomachtign (Taxaceae) [1]. De ofdêelienge sluut oengevêer acht famieljes in, 67 geslachtn en 630 leevnde sôortn [2].
Aloewêl da 't antal sôortn betrekklik klêene is, ên de konifeern e vrêe grôot ekologiesch belank. Ze zyn d' oovrêersnde plantn ip grôote ippervlaktn [3], woavan mêest ipvolln de tajgas van 't Nôordlik Oafroend [1], mor ook de busschn in glykoardige koele klimoatn in 't gebergte mêer no 't Zuudn. Boroale koniefeern ên veele anpassiengn an de wientretyd. De smolle keeglevormige krôone, en undre no beneen gerichte takkn, êlpn undre vo de snêew of te schuddn. Veele oendre undre verandrn undre biochemie vor undre mêer weerstand te geevn teegn 't vriezn, wa da "hardn" genoamd wordt. An den êene kant zyn 't de tropiesche reegnbusschn die de grotste biodiversiteit en ipbringste ên, an den andre kant zyn 't de grôote koniefeernbusschn die de grotste koolstofpit zyn van de weirld, 't is te zeggn woa dat de atmosfeeriesche CO2 geboendn is in orgoanische stoffn.
Ze zyn ook van grôot ekonomiesch belank, oofdzoaklik vo 't oet en vo papierproduuksje;[1][3] 't oet van koniefeern is gekend lik zocht-oet (iengels : softwood).
Koniefeere is e wôord van Latynsche ôorsproenk, saamngestelld uut conus (keegle) en ferre (droagn), tgêene betêeknt "de dien die keegls droagt".
De koniefeern, weetnschapplik ofdêelienge Pinophyta, ook gekend lik ofdêelienge Coniferophyta of Coniferae, zyn êen van de 12 bestoande taxa ip ofdêeliengsnievoo binn 't Ryk van de groene plantn (Viridiplantae) of êen van de 10 bestoande ofdêeliengn van de landplantn (Embryophyta). Koniefeern zyn naktzoadign (Gymnospermae), keegledroagnde zoadplantn die weefsle ên mê voatbundls. Al de nu bestoande konifeern zyn oetachtige plantn mê sekuundèère groej, de grôote mêerdreid zyn boomn en mor e poar zyn struukn. Typiesche vôorbeeldn van koniefeern zyn ceedrs (Cedrus), doeglasn (Pseudotsuga), sypresn (Cupressus), denn (Abies), juniepeerussn (Juniperus), Agathis, lorkn (Larix), pynn (Pinus), tsuugas (Tsuga), sekwojas (Sequoia), sparn (Picea), en venynboomachtign (Taxaceae) . De ofdêelienge sluut oengevêer acht famieljes in, 67 geslachtn en 630 leevnde sôortn .
Aloewêl da 't antal sôortn betrekklik klêene is, ên de konifeern e vrêe grôot ekologiesch belank. Ze zyn d' oovrêersnde plantn ip grôote ippervlaktn , woavan mêest ipvolln de tajgas van 't Nôordlik Oafroend , mor ook de busschn in glykoardige koele klimoatn in 't gebergte mêer no 't Zuudn. Boroale koniefeern ên veele anpassiengn an de wientretyd. De smolle keeglevormige krôone, en undre no beneen gerichte takkn, êlpn undre vo de snêew of te schuddn. Veele oendre undre verandrn undre biochemie vor undre mêer weerstand te geevn teegn 't vriezn, wa da "hardn" genoamd wordt. An den êene kant zyn 't de tropiesche reegnbusschn die de grotste biodiversiteit en ipbringste ên, an den andre kant zyn 't de grôote koniefeernbusschn die de grotste koolstofpit zyn van de weirld, 't is te zeggn woa dat de atmosfeeriesche CO2 geboendn is in orgoanische stoffn.
Ze zyn ook van grôot ekonomiesch belank, oofdzoaklik vo 't oet en vo papierproduuksje; 't oet van koniefeern is gekend lik zocht-oet (iengels : softwood).
Koniefeere is e wôord van Latynsche ôorsproenk, saamngestelld uut conus (keegle) en ferre (droagn), tgêene betêeknt "de dien die keegls droagt".
De konifearen of nullebeammen (Latynske namme: Pinophyta of Coniferae of soms Coniferophyta) foarmje in klasse fan it ryk fan 'e planten (Plantae), it ûnderryk fan 'e lânplanten (Embryophyta), de boppestamme fan 'e faskulêre planten (Tracheophyta), de stamme fan 'e blêdplanten (Euphyllophyta), de boppeklasse fan 'e siedplanten (Spermatophyta) en de ynformele taksonomyske groep fan 'e neakensieddigen (Gymnospermae). Dit binne houtige planten wêrfan't de measten beammen binne en inkelen strewellen. Ta dizze stamme hearre yn totaal 7 famyljes en 68 ferskillende skaaien, dy't besteane út likernôch 630 libbene soarten, wêrûnder de dinnen, spjirren, lieren, seders, sipressen, taksen, jeneverbeibeammen en mammoetbeammen.
De konifearen wurdt meastal omskreaun as nullebeammen, al hawwe net alle soarten nullen, mei't guon skobbige blêden hawwe. Likegoed foarmet dizze stamme ien fan 'e beide grutte ynformele groepen dêr't beammen ornaris yn ferdield wurde, en wêrby't er foar de leafbeammen oer steld wurdt. Behalven dat leafbeammen platte, brede blêden hawwe en konifearen net, wurdt gauris sein dat it oare grutte ferskil tusken dy groepen is dat de leafbeammen hjerstmis har blêdte falle litte, wylst de konifearen har nullen of skobben behâlde. Mar dat is net alhiel wier, mei't beskate konifearen, lykas de liere, de wettersipres en de moerassipres oan it begjin 'e winter har nullen ferlieze.
Hoewol't it tal soarten konifearen yn ferhâlding ta it planteryk as gehiel relatyf lyts is, binne dizze beammen fan withoe grut belang foar de wrâldekology. Konifearen binne de dominante plantesoarten yn ûnbidige gebieten, fral yn 'e nullewâldsône fan it noardlik healrûn (Skandinaavje, Sibearje, Alaska en Kanada), mar teffens yn soartgelikens klimaatsônes op it súdlik healrûn (fral yn súdlik Sily en Argentynsk Patagoanje) en yn 'e hegere berchtmen yn oare dielen fan 'e wrâld. In soad konifearen binne goed oanpast oan winterwaar, û.m. troch har kegelfoarm en ôfhingjende tûken, dy't it maklik meitsje om snie fuortglydzje te litten foar't it sniedek sa swier wurdt dat de beam derûnder beswykt. In protte soarten feroarje yn it winterseizoen har biogemy ek, sadat se minder maklik befrieze, in ferskynsel dat wol "behurding" neamd wurdt.
Hoewol't de tropyske reinwâlden, dy't út leafbeammen besteane, mear biodiversiteit hawwe en soerstof oanmeitsje, helje de ûnbidige boreäle nullewâlden mear koalstofdiokside út 'e atmosfear wei. Dêrnjonken binne se ek fan grutte ekonomyske wearde, yn it foarste plak as helpboarne dy't eksploitearre wurde kin troch de hout- en papieryndustry. It hout fan konifearen wurdt sêfthout neamd (yn tsjinstelling ta hurdhout, dat fan leafbeammen komt).
De konifearen of nullebeammen (Latynske namme: Pinophyta of Coniferae of soms Coniferophyta) foarmje in klasse fan it ryk fan 'e planten (Plantae), it ûnderryk fan 'e lânplanten (Embryophyta), de boppestamme fan 'e faskulêre planten (Tracheophyta), de stamme fan 'e blêdplanten (Euphyllophyta), de boppeklasse fan 'e siedplanten (Spermatophyta) en de ynformele taksonomyske groep fan 'e neakensieddigen (Gymnospermae). Dit binne houtige planten wêrfan't de measten beammen binne en inkelen strewellen. Ta dizze stamme hearre yn totaal 7 famyljes en 68 ferskillende skaaien, dy't besteane út likernôch 630 libbene soarten, wêrûnder de dinnen, spjirren, lieren, seders, sipressen, taksen, jeneverbeibeammen en mammoetbeammen.
De konifearen wurdt meastal omskreaun as nullebeammen, al hawwe net alle soarten nullen, mei't guon skobbige blêden hawwe. Likegoed foarmet dizze stamme ien fan 'e beide grutte ynformele groepen dêr't beammen ornaris yn ferdield wurde, en wêrby't er foar de leafbeammen oer steld wurdt. Behalven dat leafbeammen platte, brede blêden hawwe en konifearen net, wurdt gauris sein dat it oare grutte ferskil tusken dy groepen is dat de leafbeammen hjerstmis har blêdte falle litte, wylst de konifearen har nullen of skobben behâlde. Mar dat is net alhiel wier, mei't beskate konifearen, lykas de liere, de wettersipres en de moerassipres oan it begjin 'e winter har nullen ferlieze.
Hoewol't it tal soarten konifearen yn ferhâlding ta it planteryk as gehiel relatyf lyts is, binne dizze beammen fan withoe grut belang foar de wrâldekology. Konifearen binne de dominante plantesoarten yn ûnbidige gebieten, fral yn 'e nullewâldsône fan it noardlik healrûn (Skandinaavje, Sibearje, Alaska en Kanada), mar teffens yn soartgelikens klimaatsônes op it súdlik healrûn (fral yn súdlik Sily en Argentynsk Patagoanje) en yn 'e hegere berchtmen yn oare dielen fan 'e wrâld. In soad konifearen binne goed oanpast oan winterwaar, û.m. troch har kegelfoarm en ôfhingjende tûken, dy't it maklik meitsje om snie fuortglydzje te litten foar't it sniedek sa swier wurdt dat de beam derûnder beswykt. In protte soarten feroarje yn it winterseizoen har biogemy ek, sadat se minder maklik befrieze, in ferskynsel dat wol "behurding" neamd wurdt.
Hoewol't de tropyske reinwâlden, dy't út leafbeammen besteane, mear biodiversiteit hawwe en soerstof oanmeitsje, helje de ûnbidige boreäle nullewâlden mear koalstofdiokside út 'e atmosfear wei. Dêrnjonken binne se ek fan grutte ekonomyske wearde, yn it foarste plak as helpboarne dy't eksploitearre wurde kin troch de hout- en papieryndustry. It hout fan konifearen wurdt sêfthout neamd (yn tsjinstelling ta hurdhout, dat fan leafbeammen komt).
La division o embrancament dels pinofites (o conifèrs, ancianament Coniferophyta), conten pas qu'una sola classa : Pinopsida. Son de plantas vascularas de granas en còns aparegudas sus Tèrra fa 150 milions d'ans, ben abans los ramuts (o fulhats). Totes los conifèrs existents son de plantas linhosas que la màger part son d'arbres, los autres essent d'arbrilhons. Los exemples de conifères pus espandits son los cèdres, cipressièrs, douglas, avets, genibrièrs, agathis, mèlzes, pins, sequòias, piceas e tuèisses.
Las espècias de conifèrs pòdon butar naturalament gaireben de pertot dins lo mond, e son sovent las plantas dominantas de son abitat. Aqueste embrancament es pasmens a declinar e solas 650 espècias environ de conifèrs demòran a l'ora d'ara.
The conifers, diveesion Pinophyta, an aa kent as diveesion Coniferophyta or Coniferae, are ane o 12 extant diveesion-level taxa within the Kingdom Plantae (Viridiplantae) an 10 within the extant land plants.
Le pinophyta (Pinophyta, Coniferophyta) es un division de Spermatophyta, Acrogymnospermae.
Spīglėnē augalā, kėtāp skojoutē, spīglioutē (lot.Pinophyta, angl.Conifers, vok. Nadelholzgewächse) ī tuokė augalā, katrėi vėituo lapu tor skojus. Anėi prėgol prī plėkasiekliu augalū ė netor tuokiū žėidū, kāp daugoms kėtū augalū.
Prī spīglėniu augalū gol medē, krūmā, katrūm daugoms žalioun ciela sava žīvata. Vėsom svietė aug aple 700 spīglėniu rūšiū, ėš katrūm Lietovuo savāmėškā aug 5:
Spīglėnē augalā, kėtāp skojoutē, spīglioutē (lot.Pinophyta, angl.Conifers, vok. Nadelholzgewächse) ī tuokė augalā, katrėi vėituo lapu tor skojus. Anėi prėgol prī plėkasiekliu augalū ė netor tuokiū žėidū, kāp daugoms kėtū augalū.
Prī spīglėniu augalū gol medē, krūmā, katrūm daugoms žalioun ciela sava žīvata. Vėsom svietė aug aple 700 spīglėniu rūšiū, ėš katrūm Lietovuo savāmėškā aug 5:
Ieglis (Juniperus communis) Moumedis (Larix decidua) Eglė (Picea abies) Pošės (Pinus sylvestris) Kokmedis (Taxus baccata)Tetumbuhan runjung utawa Pinophyta, utawa kondhang kanthi jeneng konifèr (Coniferae), minangka saklompok tetuwuhan wiji kabukak (Gymnospermae) kanthi ciri sing paling jelas ya iku nduawèni runjung ("cone") minangka sing gawa wiji. Golongan iki biyèn sajeroning klasifikasi ana ing takson "kelas" nanging saiki dadi divisio dhéwé sawisé diweruhi yèn pamisahan Gymnospermae lan Angiospermae kanthi kladistik ya iku polifiletik.
Kurang luwih ana 550 spésies anggota divisio iki, wujud grumbul, perdhu utawa wit. Akèh-akèhé anggota golongan iki duwé tajuk awangun krucut lan ndarbèni godhong sing dawa (lanset) utawa awangun dom (saéngga dikenal uga minangka tetuwuhan agodhong dom). Wangun godhong kaya iku dianggep adhaptasi marang habitat mèh kabèh anggotané sing akèh urip ing wewengkon sing hawané adhem, kaya ing saubengé kutub (circumpolar) utawa ing pagunungan.
Strobili (runjung) pembawa serbuk sari (sel kelamin lanang)
Runjung wadon tahap sangat mudha
Runjung wadon mudha siyap membesar
Dua tahap perkembangan runjung wadon
Runjung wadon yang hampir masak.
Runjung Pinus mugo yang telah masak.
Tetumbuhan runjung utawa Pinophyta, utawa kondhang kanthi jeneng konifèr (Coniferae), minangka saklompok tetuwuhan wiji kabukak (Gymnospermae) kanthi ciri sing paling jelas ya iku nduawèni runjung ("cone") minangka sing gawa wiji. Golongan iki biyèn sajeroning klasifikasi ana ing takson "kelas" nanging saiki dadi divisio dhéwé sawisé diweruhi yèn pamisahan Gymnospermae lan Angiospermae kanthi kladistik ya iku polifiletik.
Kurang luwih ana 550 spésies anggota divisio iki, wujud grumbul, perdhu utawa wit. Akèh-akèhé anggota golongan iki duwé tajuk awangun krucut lan ndarbèni godhong sing dawa (lanset) utawa awangun dom (saéngga dikenal uga minangka tetuwuhan agodhong dom). Wangun godhong kaya iku dianggep adhaptasi marang habitat mèh kabèh anggotané sing akèh urip ing wewengkon sing hawané adhem, kaya ing saubengé kutub (circumpolar) utawa ing pagunungan.
Četinari (lat. Pinophyta ) su biljke koje spadaju u golosjemenjače i obuhvataju oko 630 vrsta. Spadaju u zimzeleno drveće (ne odbacuju listove). Listovi četinara su igličasti, vočtani i nazivaju se četine. Četine mogu biti kratke (oko 1,5 cm) kao kod tuje, i mogu biti duge čak i do 25 cm kao kod američkog bora.
Iako je ukupan broj vrsta relativno mali, četinari su ekološki važni. Četinari su dominantne biljke na velikim površinama kopna, ponajviše u tajgi sjeverne hemisfere, kao i u sličnim hladnim klimama u planinama na jugu. Borealni četinari imaju mnoge prilagodbe za zimsko vrijeme. Uzak stožast oblik sjevernih četinjača i njihovih grana koje padaju prema dolje pomažu im da se lakše riješe snježnih padavina. Mnogi od njih sezonski mijenjaju svoju biohemiju kako bi bili otporniji na smrzavanje. Dok tropske prašume imaju veću biološku raznolikost i promet, neizmjerne crnogorične šume svijeta predstavljaju najveći zemaljski upijač ugljika. Četinari su od velike ekonomske vrijednosti za preradu drveta i proizvodnju papira.[1]
Conifera je latinska riječ, nastala spajanjem conus (=stožer) + ferre (=nositi), što znači ono koje nosi konus(e).
Naziv divizije Pinophyta u skladu je s pravilima Međunarodnog kodeksa nomenklature algi, gljiva i biljaka (ICN) , koji kaže (član 16.1) da se imena viših taksona u biljaka (iznad ranga porodice) formiraju od imena uključene porodice (obično najčešći i/ili reprezentativni), u ovom slučaju Pinaceae (porodica borovi) ili opisno. Opisni naziv je u širokoj upotrebi za četinjare (bez obzira na rang) je Coniferae (čl. 16 Ex 2).
Prema ICN, moguće je upotrijebiti naziv nastao zamjenom završetka –aceae u ime uključne porodice, u ovom slučaju po mogućnosti Pinaceae, odgovarajućom prilsgodbom, u slučaju ove podjele –ophyta . Alternativno, "opisna botanička imena" se takođe mogu koristiti u bilo kojoj rangiranoj grupi iznad. Oboje je dozvoljeno. To znači da ako se četinari smatraju divizijom, mogu se zvati Pinophyta ili Coniferae. Kao razred mogu se nazvati Pinopsida ili Coniferae. Kao red mogu se zvati Pinales ili Coniferae ili Coniferales.
Četinari su najveća i ekonomski najvažnija sastavna skupina gimnospermi, ali ih ipak čine samo jedna od četiri grupe. Divizija Pinophyta sastoji se od samo jednog razreda, Pinopsida, koji uključuje žive i fosilne taksone. Povremeno se predlaže podjela živih četinjara na dva ili više redova. U prošlosti najčešće viđena je podjela na dva reda, Taxales (samo Taxaceae) i Pinales (ostalo), ali nedavna istraživanja sekvenci DNK sugeriraju da ta interpretacija ostavlja Pinales bez Taxales, kao parafiletske, a posljednji se red više ne smatra zasebnim. Preciznija podjela bila bi da se razred reklasificira u tri reda, Pinales koji sadrži samo Pinaceae, Araucariales koji sadrži Araucariaceae i Podocarpaceae, a Cupressales koji preostale porodice (uključujući Taxaceae). Međutim, nije postojala značajna podrška takvom rascjepu, jer većina preferira zadržavanje svih porodica unutar jednog reda Pinales, unatoč njihovoj drevnosti i raznolikosti morfologija.
Sada se prihvata podjela četinjaraa koja obuhvata sedam porodica,[3] sa ukupno 65–70 rodova i 600–630 vrsta (696 prihvačenih naziva). Sedam najupečatljivijih porodica povezano je u polju iznad desno i filogenetskim dijagramom lijevo. U drugim tumačenjima, Cephalotaxaceae se može bolje uključiti u Taxaceae, a neki autori dodatno prepoznaju Phyllocladaceae kao različite od Podocarpaceae (u koji je ovdje uključena). Porodica Taxodiaceae je ovde uvrštena u porodicu Cupressaceae, ali je u prošlosti bila široko prepoznata i može se naći u mnogim terenskim vodičima. Nova klasifikacija i linearni slijed temeljen na molekularnim podacima mogu se naći u članku Christenhusz et al.[4]
Četinari su drevna skupina, sa fosilnim tragovima koji se protežu do prije oko 300 miliona godina, do paleozoika, u kasnom karbonskom periodu; čak su i mnogi moderni rodovi prepoznati po fosilima starim 60–120 miliona godina. Ostali razredi i redovi, koji su sada već izumrli, takođe se javljaju kao fosili, posebno iz kasne paleozojske i mezozojske ere. Fosilni četinari uključivali su mnogo različitih oblika, od kojih se dramatično razlikuju moderni četinari, jer su bili nešto zeljastiji sa drvenastim stablom od nekih biljaka bez drvenastih stabala. Glavni fosilni redovi četinjara ili njima sličnih biljaka, uključuju Cordaitales, Vojnovskyales, Voltziales, a možda i Czekanowskiales (moguće usko povezan sa Ginkgophyta).
Prema najsuvremenijoj filogeniji, može se naći važna razlika između kladusa i onoga što se uobičajeno označava kao četinari, pri čemu je potonje parafiletska skupina. Najraznolikije i najsuvremenije genetičke analize stavljaju Gnetales kao sestrinski kladus za Pinaceae (Gymnospermae), tako da su uspostavljeni odnosi između golosjemenjača sumirani u slijedećem kladogramu:[5][6]
Coníferae i srodniciCordaitales (P) †
Voltziales (P) †
Pinales (uklj. Pinaceae)
Ostale, ranije hipoteze, imaju manju potporu u genetici i ne odnose se gnetales i srodnike. Gnetales se nikada nisu smatrali crnogoričnim obzirom na njihove morfološke razlike. Kladus "četinari (konifere) i srodnici" ponekad se naziva "gnetiferozna" grupa (neologizam konifera + gnetales) ili također "Pinales" (Cole & Hilgher 2014). Ima zajedničke karakteristike, kao što su nepokretni muški gameti, funkcija polenove cijevi je transport spermatozoida, bez arhegonijske komore. Imaju grananje, piknoksilno drvo (s malo ili nimalo parenhima u ksilemu), traheidi su s torusima, pazušnim pupoljcima, bar u nekim čvorovima; slični su i po mikrosporangioforima i abaksijalnim mikrosporangijama.[7]
Kladus gnepinos (Gnetales + Pinaceae) potkrijepljen je višestrukim filogenetskim analizama, ali moderni taksonomski sistemii nisu dopustili da dodijele takson koji postaje vrlo kontroverzan zbog važnih morfoloških razlika između obje skupine i održavaju klasifikaciju u četiri uobičajena taksona golosjemenjača.[8][[Paleobotanika|Paleobotanička hronologija podržava ove rezultate, budući da su četinjari, ginkgoi i cikade nastali prije oko 310 miliona godina (sa fosilima od prije skoro 300 miliona godina), a pronađeni pinusni potiču od prije 155 miliona godina, dok au gentalesni makrosofili stari samo 120 miliona godina.[9]
Kladus cupresofitas (Araucariales + Cupressales) (APWeb) ) naziva se i konifere II (Bowe et al. 2000) ili Cupressopsida (Simpson 2010,[10]ispoljava zajedničke karakteristike na nivou ksilema i floema. Sastoji se od pet porodica, filogenetski grupiranih na tri podjedinice, na sljedeći način: (Araucariaceae + Podocarpaceae) + Sciadopityaceae + (Cupressaceae + Taxaceae).
Četinari (lat. Pinophyta ) su biljke koje spadaju u golosjemenjače i obuhvataju oko 630 vrsta. Spadaju u zimzeleno drveće (ne odbacuju listove). Listovi četinara su igličasti, vočtani i nazivaju se četine. Četine mogu biti kratke (oko 1,5 cm) kao kod tuje, i mogu biti duge čak i do 25 cm kao kod američkog bora.
Iako je ukupan broj vrsta relativno mali, četinari su ekološki važni. Četinari su dominantne biljke na velikim površinama kopna, ponajviše u tajgi sjeverne hemisfere, kao i u sličnim hladnim klimama u planinama na jugu. Borealni četinari imaju mnoge prilagodbe za zimsko vrijeme. Uzak stožast oblik sjevernih četinjača i njihovih grana koje padaju prema dolje pomažu im da se lakše riješe snježnih padavina. Mnogi od njih sezonski mijenjaju svoju biohemiju kako bi bili otporniji na smrzavanje. Dok tropske prašume imaju veću biološku raznolikost i promet, neizmjerne crnogorične šume svijeta predstavljaju najveći zemaljski upijač ugljika. Četinari su od velike ekonomske vrijednosti za preradu drveta i proizvodnju papira.
Иман кушкыл (лат. Pinóphyta или Coníferae) - ...
Хвойныя — кляса голанасенных расьлін. Хвойныя звычайна маюць ігольчатае або чешуепадобнае лісьце і яны амаль усе вечназялёныя.[1]
Хвойныя — кляса голанасенных расьлін. Хвойныя звычайна маюць ігольчатае або чешуепадобнае лісьце і яны амаль усе вечназялёныя.
Четинарите или иглолисни (оддел Coniferophyta или Pinophyta) се семени растенија кои произведуваат задрвенети стебла. Како и цикасите и гинкото, и четинарите поседуваат многу фосилни остатоци кои датираат од доцниот карбон. За разлика од другите голосемени оддели, четинарите се мошне важни од економски и еколошки аспект. Целата група на четинари се состои од околу 550 видови подредени во седум семејства. Сите седум најверојатно датираат уште од мезозоикот.
Сите членови од овој оддел произведуваат секундарен ксилем и растат како дрвја или грмушки. Трахејните елементи во ксилемот вклучуваат само трахеиди, а спроводните елементи на флоемот содржат само т.н. решеткасти клетки. Листовите се макрофили, но заземаат форма на иглички или лушпи кај повеќето видови.
Четинарите се едно- или дводомни растенија. Поленот (микрогаметофит) се произведува во микроспорангијални стробили (машки шишарки) составени од спорофили каде поленовите торбички (микроспорангии) се образуваат на долната површина. Сите видови се опрашуваат со помош на ветерот, односно анемохорно. Сперматозоидите се без камшичиња и се пренесуваат до јајце клетката со поленова цевка. Со исклучок на семејството на тисите (Taxaceae), овулите (јајце-клетките) се образуваат во еден комплексен или секундарно намалена мегаспорангијатна стробила (женска шишарка) која се состои од семени лушпи кои носат јајце клетки. Тие се обрабени со стерилно ткиво.
Четинарите или иглолисни (оддел Coniferophyta или Pinophyta) се семени растенија кои произведуваат задрвенети стебла. Како и цикасите и гинкото, и четинарите поседуваат многу фосилни остатоци кои датираат од доцниот карбон. За разлика од другите голосемени оддели, четинарите се мошне важни од економски и еколошки аспект. Целата група на четинари се состои од околу 550 видови подредени во седум семејства. Сите седум најверојатно датираат уште од мезозоикот.
Ылыслылар (лат. Pinóphyta яки Coníferae) — 13-14 биологик бүлекләрнең берсе.
Хәзерге ачыкорлыклылар арасында ылыслылар — иң күп санлы төркем. Алар — иртә карбонда барлыкка килгән гаять борынгы үсемлекләр классы. Ул ике аскласска: кордаитларга (Cordaitidae) һәм ылыслыларга (Pinidae) бүленә. Кордаитлар (Cordaitidae) асклассы — тулысынча үлеп беткән үсемлекләр. Алар, иртә карбон, хәтта девон азагында ук барлыкка килеп, пермь чорының азагына кадәр яшәгән.
Ылыслылар асклассы (Pinidae) — хәзерге заман ачыкорлыклыларның иң киң таралган һәм күн санлы төркеме. Ылыслы үсемлекләрнең асклассында 7 семьялык, 55 ыруг һәм якынча 500 төр исәпләнә. Табигатьтә һәм кеше тормышында әһәмияте буенча ылыслылар чәчәкле үсемлекләрдән кала икенче урында. Ылыслы урманнарда органик матдәләр биомассасы күн күләмдә туплана. Ылыслыларның үзагачы сәнагатьнең күп тармаклары әчеп кыйммәтле чимал булып хезмәт итә.
Ылыслылар күбесенчә Төньяк ярымшарда таралган. Алар еш кына бер төрдән торган киң урманнар тәшкил итә. Борынгы һәм эндемик ыругларның күбесе Тын океан бассейны буенча, бигрәк тә Көньяк-көнчыгыш һәм Үзәк Кытай, Япония, Төньяк Америка, Чили, Яңа Зеландия, Көнчыгыш Австралиядә таралган. Болар — мәсәлән, секвойя (Sequoia), мета-секвойя (Metasequoia), криптомерия (Cryptomeria), араукария (Araucaria), агатис (Agathis) ыруглары. Бу исә Тын океан өлкәләре климатының мезозой чорына карата аз үзгәреше белән аңлатыла. Мондый климат кайчандыр ылыслыларның гөрләп үсешенә китергән.[1]
Ылыслылар асклассының хәзерге вәкилләрен Голландия ботанигы A. Паул 1950 елда тәкъдим иткәнчә, биш рәткә: араукарияләр (Araucariales), наратлар (Pinales), кипарислар (Cupressales), подокарплар (Podocarpales), тисслар (Taxales) рәтләренә бүләләр.[2]
Ылыслылар (лат. Pinóphyta яки Coníferae) — 13-14 биологик бүлекләрнең берсе.
Хәзерге ачыкорлыклылар арасында ылыслылар — иң күп санлы төркем. Алар — иртә карбонда барлыкка килгән гаять борынгы үсемлекләр классы. Ул ике аскласска: кордаитларга (Cordaitidae) һәм ылыслыларга (Pinidae) бүленә. Кордаитлар (Cordaitidae) асклассы — тулысынча үлеп беткән үсемлекләр. Алар, иртә карбон, хәтта девон азагында ук барлыкка килеп, пермь чорының азагына кадәр яшәгән.
Ылыслылар асклассы (Pinidae) — хәзерге заман ачыкорлыклыларның иң киң таралган һәм күн санлы төркеме. Ылыслы үсемлекләрнең асклассында 7 семьялык, 55 ыруг һәм якынча 500 төр исәпләнә. Табигатьтә һәм кеше тормышында әһәмияте буенча ылыслылар чәчәкле үсемлекләрдән кала икенче урында. Ылыслы урманнарда органик матдәләр биомассасы күн күләмдә туплана. Ылыслыларның үзагачы сәнагатьнең күп тармаклары әчеп кыйммәтле чимал булып хезмәт итә.
Ылыслылар күбесенчә Төньяк ярымшарда таралган. Алар еш кына бер төрдән торган киң урманнар тәшкил итә. Борынгы һәм эндемик ыругларның күбесе Тын океан бассейны буенча, бигрәк тә Көньяк-көнчыгыш һәм Үзәк Кытай, Япония, Төньяк Америка, Чили, Яңа Зеландия, Көнчыгыш Австралиядә таралган. Болар — мәсәлән, секвойя (Sequoia), мета-секвойя (Metasequoia), криптомерия (Cryptomeria), араукария (Araucaria), агатис (Agathis) ыруглары. Бу исә Тын океан өлкәләре климатының мезозой чорына карата аз үзгәреше белән аңлатыла. Мондый климат кайчандыр ылыслыларның гөрләп үсешенә китергән.
Ылыслылар асклассының хәзерге вәкилләрен Голландия ботанигы A. Паул 1950 елда тәкъдим иткәнчә, биш рәткә: араукарияләр (Araucariales), наратлар (Pinales), кипарислар (Cupressales), подокарплар (Podocarpales), тисслар (Taxales) рәтләренә бүләләр.
कोणधारी या शंकुधारी (अंग्रेज़ी: coniferous, कॉनिफ़ॅरस) वृक्षों की एक प्रजाति है। यह ठन्डे या कम गरम क्षेत्रों में पनपते हैं और इनपर कोण या शंकु उगते हैं। इन पेड़ों का जनन इन्ही कोणों के माध्यम से होता है। ऐसे पेड़ों के पत्ते भी प्रायः चपटे होने की अपेक्षा लम्बी तीलियों जैसे होते हैं। वैज्ञानिक रूप से इन पेड़ों को 'पाइनोफ़ाइटा' (Pinophyta), 'कॉनिफ़ॅरोफ़ाइटा' (Coniferophyta) या कॉनिफ़ॅरे (Coniferae) कहा जाता है। चीड़ (पाइन), तालिसपत्र (यू), प्रसरल (स्प्रूस), सनोबर (फ़र) और देवदार (सीडर) के पेड़ इसी कोणधारियों की श्रेणी में आते हैं।[1]
कुक चीड़ (Cook Pine) के पत्ते
तालिसपत्र के बीजों के इर्द-गिर्द चिड़ियों को आकर्षित करने के लिए एक लाल-सुर्ख़ भाग होता है
प्रसरल की एक कोण
कोणधारी या शंकुधारी (अंग्रेज़ी: coniferous, कॉनिफ़ॅरस) वृक्षों की एक प्रजाति है। यह ठन्डे या कम गरम क्षेत्रों में पनपते हैं और इनपर कोण या शंकु उगते हैं। इन पेड़ों का जनन इन्ही कोणों के माध्यम से होता है। ऐसे पेड़ों के पत्ते भी प्रायः चपटे होने की अपेक्षा लम्बी तीलियों जैसे होते हैं। वैज्ञानिक रूप से इन पेड़ों को 'पाइनोफ़ाइटा' (Pinophyta), 'कॉनिफ़ॅरोफ़ाइटा' (Coniferophyta) या कॉनिफ़ॅरे (Coniferae) कहा जाता है। चीड़ (पाइन), तालिसपत्र (यू), प्रसरल (स्प्रूस), सनोबर (फ़र) और देवदार (सीडर) के पेड़ इसी कोणधारियों की श्रेणी में आते हैं।
કોણધારી અથવા શંકુધારી (અંગ્રેજી: coniferous, કોનિફેરસ) વૃક્ષોનો એક પ્રકાર છે. તે ઠંડા અથવા ઓછી ગરમીવાળા ભૂપ્રદેશમાં ઊગે છે અને તેના પર કોણ અથવા શંકુ આકારનાં ફળ થાય છે. આ વૃક્ષોનું જનન આ શંકુફળ મારફતે થાય છે. આવા વૃક્ષોનાં પાંદડા ચપટાં નહીં પણ લાંબી સળી આકારનાં હોય છે. વૈજ્ઞાનિક ભાષામાં આ વૃક્ષોને 'પાઇનોફાઇટા' (Pinophyta), 'કોનિફેરોફાઇટા' (Coniferophyta) અથવા કોનિફેરે (Coniferae) કહેવામાં આવે છે. ચીડ (પાઈન), તાલિસપત્ર (યૂ), પ્રસરલ (સ્પ્રુસ), સનોબર (ફર) અને દેવદાર (સીડર) વગેરે વૃક્ષ આ શંકુધારી વૃક્ષોની શ્રેણીમાં આવે છે.[૧]
રસોઇ ચીડ (કૂક પાઈન)નાં પાંદડા
તાલિસપત્ર બીજની આસપાસ નાનાં પક્ષીને આકર્ષવા માટે લાલ-સુર્ખ ભાગ છે
પ્રસરલનો કોણ
કોણધારી અથવા શંકુધારી (અંગ્રેજી: coniferous, કોનિફેરસ) વૃક્ષોનો એક પ્રકાર છે. તે ઠંડા અથવા ઓછી ગરમીવાળા ભૂપ્રદેશમાં ઊગે છે અને તેના પર કોણ અથવા શંકુ આકારનાં ફળ થાય છે. આ વૃક્ષોનું જનન આ શંકુફળ મારફતે થાય છે. આવા વૃક્ષોનાં પાંદડા ચપટાં નહીં પણ લાંબી સળી આકારનાં હોય છે. વૈજ્ઞાનિક ભાષામાં આ વૃક્ષોને 'પાઇનોફાઇટા' (Pinophyta), 'કોનિફેરોફાઇટા' (Coniferophyta) અથવા કોનિફેરે (Coniferae) કહેવામાં આવે છે. ચીડ (પાઈન), તાલિસપત્ર (યૂ), પ્રસરલ (સ્પ્રુસ), સનોબર (ફર) અને દેવદાર (સીડર) વગેરે વૃક્ષ આ શંકુધારી વૃક્ષોની શ્રેણીમાં આવે છે.
.jpg)
