Melittis ye un xéneru monotípicu de plantes con flores perteneciente a la familia Lamiaceae.[1] La so única especie: Melittis melissophyllum L., Sp. Pl.: 597 (1753), ye orixinaria del sudoeste d'Europa hasta Italia.
Yerba viviega, pelosa, qu'esprende un golor prestoso. Tarmos erectos de 30-70 cm d'altor. Fueyes opuestes, más o menos ovaes. acorazonaes o truncaes na base, peciolaes, colos cantos crenaos o dentaos. Flores dispuestes en 2-6 falsos verticiloss; mota acampanáu, d'hasta 2,5 cm de llargor; corola tubular, bilabiada, de 25-40 mm, de color blancu con zones rosaes o purpúreas. Frutu formáu por cuatro nozuques que permanecen dientro del mota. Floria en primavera y branu. Ye especie bien variable.
Alcuéntrase nos montes, sebes y llugares arenosos. N'España común nos melojares y pinares.
Oeste, centru y sur d'Europa.
El pastores de la Sierra de Gredos anoyen estes plantes pa faer ramos que cuelguen nes puertes y nel interior de los sos mayaes. Esiste ente ellos la creencia de qu'estorna los malos espíritos y esanicia los malos golores del interior de les cases. En medicina popular usar pa llimpiar y encarnar feríes. atribuyéronse-y tamién propiedaes diurétiques.[2]
Melittis melissophyllum foi descritu por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 597. 1753.[3]
Númberu de cromosomes de Melittis melissophyllum (Fam. Labiatae) y táxones infraespecíficos: 2n=36.[4][5] 2n=30.[6]
subsp. albida (Guss.) P.W.Ball, Bot. J. Linn. Soc. 64: 71 (1971). De Cerdeña, sudeste d'Europa hasta'l norte de Turquía.
subsp. carpatica (Klokov) P.W.Ball, Bot. J. Linn. Soc. 64: 71 (1971). Del nordeste de los Alpes, Cárpatos y estaos del Bálticu.
subsp. melissophyllum. Del oeste y sudoeste d'Europa hasta Italia.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Melittis ye un xéneru monotípicu de plantes con flores perteneciente a la familia Lamiaceae. La so única especie: Melittis melissophyllum L., Sp. Pl.: 597 (1753), ye orixinaria del sudoeste d'Europa hasta Italia.
Melittis melissophyllum (lat. Melittis melissophyllum) - dalamazkimilər fəsiləsinin melittis cinsinə aid bitki növü.
Melittis melissophyllum (lat. Melittis melissophyllum) - dalamazkimilər fəsiləsinin melittis cinsinə aid bitki növü.
La melissa borda (Melittis melissophyllum; sinònims Melittis sylvestris, Melittis grandiflora Sm., Rehmannia chinensis Libosch. ex Fish. & Mey.) és una espècie de planta amb flors del gènere Melittis que té aquesta com a única espècie. El gènere pertany a la família Lamiàcia. És originària d'Europa, des del sud d'Anglaterra fins a Turquia.[1] Les flors de la varietat silvestre són blancs amb una taca rosa. Hi ha un cultivar ornamental de flor vermell fosc, el cultivar s'anomena "Royal Velvet Distinction."[2] Al nord arriba a l'Europa Central. És una planta autòctona a la vegetació dels Països Catalans.[3]
És una planta fortament aromàtica, perenne, herba erecta simple o poc ramificada, pilosa, rizomatosa, fa de 20 a 50 cm d'alçada; fulles oposades, totes caulinars amb pecíol de 0,5 a 3 cm i limbe oval dentat de 3 a 5 cm; 1 a 2 flors axil·lars; calze de 12 a 25 mm, campanulat;corol·la rosa, de 25 a 40 mm, bilabiada, floreix de maig a juliol.
Viu en llocs ombrívols en boscos de fulla caduca sobre sòl eutròfic moderadament humit. Quercion pubescenti petraeae (>Quercus fagetae). Estatge montà, descendeix molt rarament a les contrades mediterrànies humides (fins al domini del Quercetum illicis galloprovinciale) Als Països Catalans només es troba a la meitat nord de Catalunya arribant fins al nord del Bages, viu entre els 300 i els 1200 m d'altitud. Es considera una espècie submediterrània. La distribució general és atlàntica occidental.
La melissa borda (Melittis melissophyllum; sinònims Melittis sylvestris, Melittis grandiflora Sm., Rehmannia chinensis Libosch. ex Fish. & Mey.) és una espècie de planta amb flors del gènere Melittis que té aquesta com a única espècie. El gènere pertany a la família Lamiàcia. És originària d'Europa, des del sud d'Anglaterra fins a Turquia. Les flors de la varietat silvestre són blancs amb una taca rosa. Hi ha un cultivar ornamental de flor vermell fosc, el cultivar s'anomena "Royal Velvet Distinction." Al nord arriba a l'Europa Central. És una planta autòctona a la vegetació dels Països Catalans.
Planhigyn blodeuol dyfrol yw Y wenynog sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Lamiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Melittis melissophyllum a'r enw Saesneg yw Bastard balm.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Gwenynog, Gwenynog Lasgoch a Gwyn, Gwenynog Wen-goch.
Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn tyfu mewn cynefinoedd oer a thymherus (neu gynnes) yn hemisffer y Gogledd a'r De fel y'i gilydd.
Planhigyn blodeuol dyfrol yw Y wenynog sy'n enw gwrywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Lamiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Melittis melissophyllum a'r enw Saesneg yw Bastard balm. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Gwenynog, Gwenynog Lasgoch a Gwyn, Gwenynog Wen-goch.
Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn tyfu mewn cynefinoedd oer a thymherus (neu gynnes) yn hemisffer y Gogledd a'r De fel y'i gilydd.
Medovník meduňkolistý (Melittis melissophyllum) je lesní bylina s medově vonícími pyskatými květy, zbarvenými bíle nebo bílo-růžově až bílo-nachově. Je jediným druhem monotypického rodu medovník.
Rostlina vyrůstá v Evropě západní (včetně jihu Anglie), jižní (kromě nejjižnějších částí) a střední; na východě zasahuje až na Litvu a na Ukrajinu. V České republice roste v teplých oblastech ve světlejších listnatých lesích, především teplomilných doubravách, dubohabřinách a vápnomilných bučinách, dále na pasekách i křovinatých stráních tam, kde jsou vlhké a dostatečně humusem i živinami zásobené půdy, které mohou být mírně zásadité nebo mírně kyselé. Vyskytuje se sice roztroušeně, ale na místech výskytu vyrůstá pospolitě.[2][3]
Je to vytrvalá rostlina s nevětvenou, chlupatou, čtyřhrannou, 20 až 60 cm vysokou lodyhou, která vyrůstá z krátkého, mnohohlavého oddenku s výběžky. Je porostlá hustě chlupatými listy s řapíky 0,5 až 2,5 cm dlouhými. Jejich čepele mívají tvar elipsovitý, podlouhle elipsovitý, vejčitý až široce vejčitý; na bázi jsou klínovité až srdčité a po obvodu bývají hrubě vroubkované či pilovité. Listy jsou na horní straně hustě chlupaté, na spodní straně chlupaté jen na žilkách, dlouhé 6,5 až 12,5 cm.
Z úžlabí horních dvou až šesti párů listů vyrůstá v lichopřeslenech dva až šest pyskatých květů dlouhých 3 až 4 cm. Jsou oboupohlavné, souměrné a rostou na asi 1 cm dlouhých žláznatě chlupatých stopkách. Široce zvonkovitý, vytrvalý, desetižilný, jen 1,5 cm dlouhý, nepravidelně dvoupyský kalich je srostlý obvykle z pěti doširoka rozložených trojúhelníkovitých zubů (u horního pysku jsou delší) a má barvu zelenou až nažloutlou. Dvoupyská koruna je srostlá z pěti plátků a má poměrně širokou trubku o délce 2 až 3 cm. Její horní pysk je okrouhlý, často plochý, celokrajný a obvykle bílý nebo narůžovělý, spodní trojlaločný pysk je větší a jemně vykrajovaný. Široký střední lalok bývá růžový, nachový nebo skvrnitý (někdy jsou koruny jen bílé). V květu jsou čtyři holé nebo chlupaté tyčinky, dvě mají nitky delší, svrchní semeník vznikl srůstem dvou plodolistů.
Tento hemikryptofyt kvete v květnu až červenci, květy opyluje hmyz nalézající v květech nektar. Plody jsou vejčité, trojhranné, až 5 mm dlouhé, obvykle lysé a lesklé tvrdky obsahující nejčastěji čtyři semena.[2][3][4][5][6]
Medovník meduňkolistý je v "Seznamu zvláště chráněných druhů rostlin uvedeném vyhláškou Ministerstva životního prostředí ČR č. 395/1992 Sb. ve znění vyhl. č. 175/2006 Sb." považován za druh ohrožený (§3) a v "Červeném seznamu cévnatých rostlin České republiky: třetí vydání" je hodnocen jako potenciálně ohrožený druh které by měl být dále sledován (C4a). Důvodem je stále klesající počet plodných jedinců.[2][7][8]
Obrázky, zvuky či videa k tématu medovník meduňkolistý ve Wikimedia Commons
Medovník meduňkolistý (Melittis melissophyllum) je lesní bylina s medově vonícími pyskatými květy, zbarvenými bíle nebo bílo-růžově až bílo-nachově. Je jediným druhem monotypického rodu medovník.
Das Immenblatt (Melittis melissophyllum) ist die einzige Art der monotypischen Pflanzengattung Melittis innerhalb der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae).
Das Immenblatt ist eine sommergrüne, ausdauernde krautige Pflanze,[1] die Wuchshöhen von 20 bis 50 Zentimetern erreicht. Sie bildet ein kriechendes Rhizom. Die Stängel sind aufrecht und stumpf vierkantig. Die Stängel und Blätter sind dicht mit weichen Gliederhaaren besetzt.
Die gegenständig am Stängel angeordneten Laubblätter sind in Blattstiel und Blattspreite gegliedert. Der Blattstiel ist 0,5 bis 3 Millimeter lang. Die einfache Blattspreite ist eiförmig, runzlig, beiderseits behaart und am Rand grob gesägt bis gekerbt.
Die Blütezeit reicht Mai bis Juni. Je ein bis drei Blüten sitzen in den oberen Blattachseln und sind oft einseitswendig.
Die zwittrigen Blüten sind zygomorph und fünfzählig mit doppelter Blütenhülle. Der Kelch ist 1,5 bis 2 Zentimeter lang, breit glockig, zehn-nervig, sowie am Rand und auf den Nerven kurz, oft drüsig, behaart. Die Kelchoberlippe ist dreizähnig bis ganzrandig und länger als die zweizähnige Unterlippe. Die Krone ist 3 bis 4,5 Zentimeter lang und ist außen meist weiß. Die Oberlippe ist weiß oder hell-purpurfarben und innen punktiert. Die Oberlippe ist ganzrandig, fein drüsig behaart. Die Unterlippe besitzt meist einen leuchtend purpurlila Mittellappen. Manchmal, besonders in Südtirol, ist die Blütenkrone reinweiß.
Die Teilfrüchte sind 3,5 bis 4 Millimeter lang, glatt oder behaart. Wenn sie feucht sind verschleimen sie.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 30.[2]
Bei Melittis melissophyllum handelt es sich um einen Hemikryptophyten.[1]
Blütenökologisch handelt es sich um proterandrische, nektarführende, nach Honig duftende Lippenblumen. Die Bestäubung des Immenblatts erfolgt durch Hummeln und Schmetterlinge.[1]
Die Gattung Melittis wurde mit der Erstveröffentlichung von Melittis melissophyllum durch Carl von Linné in Species Plantarum, 2, 1753, Seite 597 aufgestellt.
Der Gattungsname Melittis ist eine Neubildung Linnés für diese Pflanzenart, die zuvor Lamium montanum oder Melissae folio genannt wurde. Er leitet sich vom griechischen μέλισσα mélissa, (mélitta) für „Biene“ ab. Das Artepitheton leitet sich von lateinisch mel für „Honig“ und der latinisierten Form des griechischen Wortes φύλλον phyllon für „Blatt“ ab, was sich durch den Honiggeruch der zerriebenen Laubblätter erklärt. Der Name melissophyllon wird bereits von Vergil (Georgica 4,63) und Plinius dem Älteren (Naturalis historia, Buch 20,116 und 21,149) für das Immenblatt verwendet.
Wenige Autoren unterscheiden folgende Unterarten (Stand 2003):[3]
Die Unterart wie Melittis melissophyllum subsp. carpatica wird von Fischer (2005) in Frage gestellt.
Melittis melissophyllum ist ein meridional/montanes bis südtemperates Florenelement im ozeanischen Europa. Das Verbreitungsgebiet reicht von der Iberischen Halbinsel, Frankreich und den Britischen Inseln über Deutschland und Italien über Polen und die gesamte Balkanhalbinsel bis ins Baltikum und zentralen sowie südwestlichen Russland und zur Türkei.[3]
In Österreich kommt es in allen Bundesländern mit Ausnahme von Vorarlberg vor. In Salzburg und Tirol ist es nur südlich vom Alpenhauptkamm bekannt, nämlich im Lungau und in Osttirol. In Deutschland kommt es in den Bundesländern Baden-Württemberg, Bayern, Brandenburg, Niedersachsen, Rheinland-Pfalz, Sachsen, Sachsen-Anhalt und Thüringen vor, wobei es in den nördlichen Bundesländern als stark gefährdet bis vom Aussterben bedroht eingestuft wird. Auch in der Schweiz ist es heimisch.
Das Immenblatt wächst in wärmeliebenden Edellaubwäldern der collinen bis montanen Höhenstufe. Es wächst meist auf mäßig frischen, kalkhaltigen, lockeren und humosen Ton- und Lehmböden. Es ist eine Ordnungscharakterart der wärmegebundenen Eichenmischwälder (Quercetalia pubescentis).[2]
Habitus
Blütenstand
Rosa Farbvariante
Weiße Farbvariante
Mit gefleckten Blüten
Das Immenblatt (Melittis melissophyllum) ist die einzige Art der monotypischen Pflanzengattung Melittis innerhalb der Familie der Lippenblütler (Lamiaceae).
S Groß Süügeli (Melittis melissophyllum; alemannischi Näme) isch e Pflanzeart us dr Familie vu dr Lippeblietler (Lamiaceae). D Gattig Melittis isch monotypisch, des haißt, si bstoot nume us aire Art.
Dr Gattigsname Melittis isch e Neibildig vum Linné fir die Pflanzenart, wu vorhär Lamium montanum oder Melissae folio gnännt woren isch. Är laitet si vum griechische μέλισσα mélissa, (mélitta) = Imme ab. S Art-Epitheton laitet si vu latynisch mel fir Hunig un dr latinisierte Form vum griechische Wort φύλλον phyllon = Blatt ab, was vum Huniggschmack vu dr verribene Bletter chunnt. Dr Name melissophyllon wird scho vum Vergil (Georgica 4,63) un em Plinius em Eltere (Naturalis historia Buech 20,116 un 21,149) fir s Süügeli bruucht.
S Groß Süügeli isch e mehjehrig Chrut mit eme chroblige Rhizom (Hemikryptophyt). D Pflanze cheme uf e Wuchshechi vu 20 bis 50 Zäntimeter. D Stängel sin ufrächt un stumpf vierchantig. D Stängel un Bletter sin dicht mit waiche Gliderhoor bsetzt. D Bletter sin 0,5 bis drei Millimeter lang gstiilt. D Spraiti isch aifermig, runzlig, uf bode Syte hoorig un am Rand grob gsägt bis gschnattet.
D Bliete sitze zue ai bis drei in dr obere Blattachsle un sin vylmol aisytswändig, d. h. si stehn zue aire Syte. Dr Chelch isch 1,5 bis zwai Zäntimeter lang, brait glockig, zeh-nervig un am Rand un uf dr Nerven churz, vylmol driesig, hoorig. D Chelchoberlippel isch dreizehnig bis ganzrandig un lenger wie di zweezehnig Unterlippel. D Chrone isch drei bis 4,5 Zäntimeter lang. Si isch usse zmaischt wyss, d Oberlippel wyss oder hällpurpur un inne pinktet. D Oberlippel lisch ganzrandig, fyn driesig hoorig. D Unterlippel het zaimscht e lychtig purpurlilane Mittellappe. Mänkmol, bsundersch z Sidtirol, isch d Chrone rainwyss. Dr Bluescht isch vu Mai bis Juni.
D Dailfricht sin 3,5 bis vier Millimeter lang, glatt oder hoorig. Wänn si fycht sin, wäre si schlymig.
D Chromosomezahl lyt bi 2n = 30.[1]
Mer cha die Unterarte unterschaide[2]:
Die Unterarte wäre vu Fischer (2005) in Frog gstellt.
S Groß Süügeli wachst in warme Edellaubwälder in dr colline bis montane Hechestapfel. S wachst zmaischt uf mäßig frische, chalchhaltige, lucke un humose Lätte- un Laimbeede. S isch e Ornigskarakterart vu dr wermibundene Aichemischwälder (Quercetalia pubescentis).[1]
D Verbraitig isch meridional/montan bis sidtämperat im ozeanische Europa. S Verbraitigsbiet goot vu dr Iberische Halbinsle, Frankrych un dr Britische Insle iber Dytschland, Schwyz un Italie iber Pole un di gsamt Balkanhalbinsle bis in s Baltikum un Zäntral- un Sidweschtrussland un zue dr Dirkei.[2]
Z Eschtrych chunnt s in allne Bundesländer vor usser z Vorarlbärg. Z Salzburg un z Tirol chännt mer s nume sidli vum Alpehauptchamm, nämli im Lungau un z Oschttirol.
Z Dytschland chunnt s in dr Bundesländer Bade-Wirttebärg, Bayern, Brandeburg, Nidersachse, Rhyland-Pfalz, Sachse, Sachse-Anhalt un Diringe vor, in dr nerdlige Bundesländer wird s as stark gfehrdet bis vum Uusstärbe bedroht yygschetzt.
Au in dr Schwyz isch s haimisch, wu s vor allem am Jura lang un im Tessin vorchunnt.
Bstaibt wird s Groß Süügeli dur Hummle un Schmätterling. Blietenekologisch handlet s si um proterandrischi Lippelblueme, wu Nektar fiere un no Hunig schmecke.
Illuschtrazion
Di klassisch Farbvariante
Gsamtpflanze
Blietestand
Rosaroti Farbvariante
Wyssi Farbvariante
Mit gfläckte Bliete
S Groß Süügeli (Melittis melissophyllum; alemannischi Näme) isch e Pflanzeart us dr Familie vu dr Lippeblietler (Lamiaceae). D Gattig Melittis isch monotypisch, des haißt, si bstoot nume us aire Art.
Кадзі́ла сарма́цкае (лац. Melittis sarmatica) — рэдкая невысокая духмяная расьліна роду кадзіла сямейства ясноткавых парадку ясноткавакветных. Падвід адзінага прадстаўніка роду — кадзіла мялісалістнага.
Шматгадовая травяністая расьліна. Сьцябло прамастойнае, чатырохграннае, мяккаапушанае, вышынёй 20—80 см. Лісьце супраціўнае, з шырокай яйкападобнай, па краі гародчата-пілаватай пласьцінкай. Кветкі буйныя, дзьвюгубыя, бела-ружовыя. Расьліна вылучаецца сваім моцным мядовым пахам.
Расьліна сустракаецца ў Сярэдняй і Атлянтычнай Эўропе.
У Беларусі сустракаецца ў Баранавіцкім, Берасьцейскім, Ваўкавыскім, Гарадзенскім, Зэльвенскім, Камянецкім, Лельчыцкім, Мазырскім, Маларыцкім, Мастоўскім, Пінскім, Пружанскім, Сьвіслацкім, Слонімскім, Столінскім і Янаўскім раёнах. Занесеная ў сьпіс ахоўных расьлінаў Беларусі (1964) і Чырвоную кнігу Беларусі (1981).
Расьце ў дубовых, дубова-сасновых і грабавых лясох.
Народныя назвы — лясны бальзам, лясная табака, дуброўка пахкая, пчальнік.
Лацінская назва Melittis sarmatica лічыцца няслушнай, сынанімічнай[1][2]. У навуковай літаратуры ўжываецца назва Melittis melissophyllum ssp. carpatica (Klokov) P.W.Ball[3].
Травяную масу ўжываюць пры вольнасьці страўніка, катары, скулах у роце і горле, а таксама ў якасьці мачагоннага і загойвальнага сродку. Настойка са сьвежых кветак дзейнічае асьвяжальна, падобна мяце, узбуджае пэрыстальтыку кішочніка, здымае болі ў падлыжкавай вобласьці. Гарачая гарбата з кветак ужываецца як патагонны сродак.
Настойку з травы п’юць пры язьве страўніка і дванасткі, болях у страўніку, кішочніку, захворваньнях пячонкі, сэрца, гінэкалягічных. Вонкава настойкай апрацоўваюць раны і язвы.
Верш Пімена Панчанкі «Сармацкае кадзіла».
— сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
Кадзі́ла сарма́цкае (лац. Melittis sarmatica) — рэдкая невысокая духмяная расьліна роду кадзіла сямейства ясноткавых парадку ясноткавакветных. Падвід адзінага прадстаўніка роду — кадзіла мялісалістнага.
Melittis melissophyllum is a species of flowering plant in the mint family, Lamiaceae. Its common name is bastard balm. It is the only species in the monotypic genus Melittis.[2] The genus name is derived from the Greek melitta, which is in turn from melissa ("a bee").[3]
It is native to central and southern Europe from the British Isles + Portugal east to Turkey + Ukraine + Baltic States.[1][4]
Melittis melissophyllum reaches on average 30–50 centimetres (12–20 in) of height, with a minimum of 20 centimetres (7.9 in) and a maximum of 60 centimetres (24 in). It is a strongly aromatic plant with erect hairy stems. The root of this plant is a perennial short rhizome. This species is quite variable in shape of leaves and colors. The leaves reach 5–9 centimetres (2.0–3.5 in) of length. They are oval, bluntly-toothed, quite hairy. They have a short petiole and are in opposite pairs up the stems. The inflorescence is composed of large pedunculated hermaphrodite flowers (two to six, or more) growing in the axils of the leaves. The flowers are labiate, arranged in pairs and are one-sided (all flowers "look" at the same side). They are usually white or pale pink with a large pinkish purple blotch on the lower lip. They are mainly pollinated by bees and moths. The flowering period extends from May through August.
The plant grows in shady deciduous woods, often with oak, beech, and chestnut. It can also be found among pines and junipers. It is common at altitudes of 0–1,400 metres (0–4,593 ft) above sea level.
Bastard balm grows well as an edging in a sunny woodland or a scrubby border. It is attractive to insects. Cultivars include 'Royal Velvet Distinction'.
Form
Flowers
In white
'Royal Velvet Distinction'
Leaf
Melittis melissophyllum is a species of flowering plant in the mint family, Lamiaceae. Its common name is bastard balm. It is the only species in the monotypic genus Melittis. The genus name is derived from the Greek melitta, which is in turn from melissa ("a bee").
Subspecies Melittis melissophyllum subsp. albida (Guss.) P.W.Ball - eastern Mediterranean from Sardinia to Turkey Melittis melissophyllum subsp. carpatica (Klokov) P.W.Ball - eastern Europe from Austria to Baltic States Melittis melissophyllum subsp. melissophyllum - western Europe from Britain to Spain + ItalyMelittis es un género monotípico de plantas con flores perteneciente a la familia Lamiaceae.[1] Su única especie: Melittis melissophyllum L., Sp. Pl.: 597 (1753), es originaria del sudoeste de Europa hasta Italia.
Hierba vivaz, pelosa, que desprende un olor agradable. Tallos erectos de 30-70 cm de altura. Hojas opuestas, más o menos ovadas. acorazonadas o truncadas en la base, pecioladas, con los bordes crenados o dentados. Flores dispuestas en 2-6 falsos verticilos; cáliz acampanado, de hasta 2,5 cm de longitud; corola tubular, bilabiada, de 25-40 mm, de color blanco con zonas rosadas o purpúreas. Fruto formado por cuatro nuececillas que permanecen dentro del cáliz. Florece en primavera y verano. Es especie muy variable.
Se encuentra en los bosques, setos y lugares arenosos. En España común en los melojares y pinares.
Oeste, centro y sur de Europa.
Los pastores de la Sierra de Gredos anudan estas plantas para hacer ramos que cuelgan en las puertas y en el interior de sus majadas. Existe entre ellos la creencia de que ahuyenta los malos espíritus y elimina los malos olores del interior de las casas. En medicina popular se usa para limpiar y cicatrizar heridas. Se le han atribuido también propiedades diuréticas.[2]
Melittis melissophyllum fue descrito por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 597. 1753.[3]
Número de cromosomas de Melittis melissophyllum (Fam. Labiatae) y táxones infraespecíficos: 2n=36.[4][5] 2n=30.[6]
subsp. albida (Guss.) P.W.Ball, Bot. J. Linn. Soc. 64: 71 (1971). De Cerdeña, sudeste de Europa hasta el norte de Turquía.
subsp. carpatica (Klokov) P.W.Ball, Bot. J. Linn. Soc. 64: 71 (1971). Del nordeste de los Alpes, Cárpatos y estados del Báltico.
subsp. melissophyllum. Del oeste y sudoeste de Europa hasta Italia.
Melittis es un género monotípico de plantas con flores perteneciente a la familia Lamiaceae. Su única especie: Melittis melissophyllum L., Sp. Pl.: 597 (1753), es originaria del sudoeste de Europa hasta Italia.
Melittis melissophyllum Lamiaceae familiako landare loredun bat da. Bere generoko espezie bakarra da. Izena grezieratik dator, melitta hitzetik, hau da, erlea.
Melittis melissophyllum Lamiaceae familiako landare loredun bat da. Bere generoko espezie bakarra da. Izena grezieratik dator, melitta hitzetik, hau da, erlea.
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});Melittis melissophyllum
La mélitte à feuilles de mélisse (Melittis melissophyllum) est une espèce de plantes herbacées vivaces de la famille des Lamiacées, originaire d'Europe. C'est la seule espèce du genre Melittis.
Plante vivace, haute de 25 à 75 centimètres[1], velue.
Les organes reproducteurs sont contenus dans de grandes fleurs (35 - 45 mm)[2] blanches et/ou roses qui apparaissent de juin à août en glomérules. Ce sont des fleurs hermaphrodites à maturation protandre. La pollinisation est entomogame. Le fruit est un akène à dissémination barochore.
Aspect général
Détail de fleurs blanches et roses et des feuilles
Fleurs roses et feuilles
L'habitat type est les ourlets basophiles médioeuropéens[2] (Europe méridionale).
Selon The Plant List (11 avril 2014)[3] :
Melittis melissophyllum
La mélitte à feuilles de mélisse (Melittis melissophyllum) est une espèce de plantes herbacées vivaces de la famille des Lamiacées, originaire d'Europe. C'est la seule espèce du genre Melittis.
Medenika (pčelinjak, matočina, matočika, lat. Melittis melissophyllum) ime je za trajnu šumsku biljku iz porodice usnača (Labiatae, Lamiaceae) koja čini samostalni rod Melittis. Medenika razvija bijele ili ružičaste cvjetove, dok su listovi jajastog oblika sa zubastim rubom.
Nedovršeni članak Medenika koji govori o biljkama treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.
Medenika (pčelinjak, matočina, matočika, lat. Melittis melissophyllum) ime je za trajnu šumsku biljku iz porodice usnača (Labiatae, Lamiaceae) koja čini samostalni rod Melittis. Medenika razvija bijele ili ružičaste cvjetove, dok su listovi jajastog oblika sa zubastim rubom.
Rójnik (Melittis melissophyllum) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae). Wón je jenička družina w rodźe Melittis.
« Rójnik » w druhich wikimediskich projektach :
Rójnik (Melittis melissophyllum) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae). Wón je jenička družina w rodźe Melittis.
L'erba limona comune (nome scientifico Melittis melissophyllum L., 1753) è una piccola pianta erbacea perenne dai graziosi fiori labiati appartenente alla famiglia delle Lamiaceae.
Il genere Melittis si compone di una dozzina di specie, due delle quali vivono spontaneamente in Italia. La famiglia delle Lamiaceae è relativamente numerosa e comprende 258 generi con circa 6.970 specie[1]. Nelle classificazioni più vecchie questa famiglia viene chiamata Labiatae.
In questa specie la variabilità si esprime nella forma delle foglie e nel colore della corolla. Quest'ultima caratteristica però secondo Sandro Pignatti non può servire a distinguere dei gruppi tassonomici di qualche valore[2]. Nell'elenco che segue sono indicate alcune varietà e sottospecie (l'elenco può non essere completo e alcuni nominativi sono considerati da altri autori dei sinonimi della specie principale o anche di altre specie):
La specie di questa scheda ha avuto nel tempo diverse nomenclature. L'elenco che segue indica alcuni tra i sinonimi più frequenti:
Specialmente la varietà kerneriana (Klokov) Soò et Borsos (a corolla bianca) può essere confusa con la specie Melittis albida Guss. - Erba limona bianca. Si distingue comunque in quanto quest'ultima è abbondantemente cosparsa di peli ghiandolari.
Il nome generico (melittis) deriva da una radice greca (melitta oppure melissa) e significa “ape”, facendo riferimento alle proprietà mellifere di questa pianta[3].
L'epiteto specifico (melissophyllum) significa semplicemente "con foglie simili alla melissa".
Il binomio scientifico attualmente accettato (Melittis melissophyllum) è stato proposto da Carl von Linné (Rashult, 23 maggio 1707 –Uppsala, 10 gennaio 1778), biologo e scrittore svedese, considerato il padre della moderna classificazione scientifica degli organismi viventi, nella pubblicazione Species Plantarum del 1753.
In lingua tedesca questa pianta si chiama Immenblatt; in francese si chiama Mélitte à feuilles de mélisse; in inglese si chiama: Bastard Balm.
Tutta la pianta ha un delicato aroma di limone. L'altezza della pianta oscilla fra i 30 e i 50 cm (minimo 20 cm; massimo 60 cm). La forma biologica è emicriptofita scaposa (H scap), ossia è una pianta erbacea, perenne con gemme svernanti al livello del suolo e protette dalla lettiera o dalla neve, dotata di un asse fiorale più o meno eretto e con poche foglie.
La radice è perenne (più precisamente sono secondarie da rizoma).
Le foglie lungo il fusto sono disposte in modo opposto a due a due e sono brevemente picciolate, quasi sub-sessili (il picciolo è ispido). La lamina è relativamente grande e al centro è crenata, mentre il bordo è dentato (10 – 20 denti acuti per lato) e la superficie è pubescente. La forma è ovalo-oblunga cordata alla base; verso l'alto decrescono gradualmente in grandezza. Il colore è verde-gaio. La nervatura è pennatosetta. Dimensione delle foglie: larghezza 3 – 5 cm; lunghezza 5 – 9 cm. Lunghezza dei peli 0,4 – 0,8 mm.
L'infiorescenza è composta da grandi fiori peduncolati rosei o bianchi (da due a sei, o più) disposti in verticilli all'ascella delle foglie superiori. La disposizione dei fiori è unilaterale (tutti i fiori “guardano” da una stessa parte). I fiori sono inoltre disposti a copie e alla base di ogni copia sono presenti delle foglie fiorali o brattee. Lunghezza del peduncolo fiorale: 5 mm.
I fiori sono ermafroditi, zigomorfi, tetraciclici (con i quattro verticilli fondamentali delle Angiosperme: calice– corolla – androceo – gineceo) e pentameri (calice e corolla formati da cinque elementi). I fiori sono profumati. Dimensione del fiore: 30 – 45 cm.
Il frutto è formato da quattro acheni liberi di forma globulare e superficie pubescente. È contenuto nel calice persistente.
Dal punto di vista fitosociologico la specie di questa scheda appartiene alla seguente comunità vegetale[5]:
Con le foglie essiccate si possono preparare delle bevande simili al tè.
I fiori dell'"Erba limona comune", pur essendo una pianta rustica, sono copiosi e graziosi per cui facilmente trovano impiego nei giardini rocciosi (soprattutto ai margini di aiuole piantate ad arbusti). Questa pianta non ha bisogno di molte cure, il terreno deve essere leggero e la posizione un po' ombreggiata. Può essere moltiplicata per seme o divisione dei cespi (dopo la fioritura). Esiste anche un cultivar chiamato grandiflora con fiori più grandi e maculati di rosso sul labbro inferiore.
La pianta di questa scheda in genere è rifiutata dal bestiame da pascolo anche se i suoi fiori sono succhiati dalle api da miele, per cui è considerata invasiva e deve essere estirpata dai prati a pascolo.
L'erba limona comune (nome scientifico Melittis melissophyllum L., 1753) è una piccola pianta erbacea perenne dai graziosi fiori labiati appartenente alla famiglia delle Lamiaceae.
Melisalapė medumėlė (lot. Melittis melissophyllum) – notrelinių (Lamiaceae) šeimos augalų rūšis, vienintelė medumėlės (Melittis) gentyje.
Tai daugiametis, apie 25-50 cm aukščio augalas su stačiu plaukuotu stiebu. Pamatiniai lapai maži, link stiebo viršūnės didėja. Žiedai išsidėstę po 1-3 viršūninių lapų pažastyse. Vainikėlis stambus, jo vamzdelis maždaug dvigubai ilgesnis už taurelę. Žydi birželio – liepos mėn. Auga lapuočių miškuose.
Lietuvoje labai reta rūšis, įrašyta į Lietuvos raudonąją knygą.
Bijenblad (Mellitis melissophyllum) is een relatief zeldzame meerjarige plant in de lipbloemenfamilie (Lamiaceae) die voornamelijk voorkomt in bergachtige gebieden met open loofbos in Centraal- en Zuid-Europa en meer bepaald op licht beschaduwde plaatsen met een droge, steenachtige en kalkrijke grond.
Deze plant heeft dikke ondergrondse wortels waaruit rechte, hoekige harige stengels groeien met ruwgetande sterk ruikende bladeren. De witte bloemen met roze tint zijn tweelippig en hebben klokvormige kelkbuizen. Ze groeien per 1-3 in de oksels van de bovenste bladeren. De kelkblaadjes blijven om de vruchtjes te omsluiten. Deze bestaan uit vier zachtje nootjes.
Bronnen, noten en/of referentiesMelittis melissophyllum er en flerårig urt i leppeblomstfamilien. Den er den eneste arten i slekta Melittis.
Den blir 20–60 cm høy med oppstigende stengler, som vanligvis ikke er forgrenete. Planten dufter. Bladene er avlange til hjerteformede, grovtannede, 3–9 cm lange med en kort stilk. Blomstene sitter ensidig 1–3 sammen i de øvre bladhjørnene; de er hvite, rosa eller tofargede og 25–40 mm lange. Kronrøret er mye lengre enn begeret. Blomstringstida er mai–juli.
Melittis melissophyllum vokser på skyggefulle, kalkrike steder i løv- og barskog. I Sveits er den vanlig i tre vegetasjonstyper: skogfrue-bøkeskog (Cephalanthero-Fagenion), duneikskog (Quercion pubescenti-petraeae) og blåtopp-furuskog (Molinio-Pinion). I Frankrike forekommer den sammen med buksbom, duneik, svartfuru og på Korsika kastanje. Arten er utbredt i Europa og Anatolia nordover til Storbritannia, Belgia, Tyskland, Polen og Hviterussland.
Vekstform
Tofarget blomst
Rosa blomst
Hvit blomst
Flekket blomst
Melittis melissophyllum er en flerårig urt i leppeblomstfamilien. Den er den eneste arten i slekta Melittis.
Den blir 20–60 cm høy med oppstigende stengler, som vanligvis ikke er forgrenete. Planten dufter. Bladene er avlange til hjerteformede, grovtannede, 3–9 cm lange med en kort stilk. Blomstene sitter ensidig 1–3 sammen i de øvre bladhjørnene; de er hvite, rosa eller tofargede og 25–40 mm lange. Kronrøret er mye lengre enn begeret. Blomstringstida er mai–juli.
Melittis melissophyllum vokser på skyggefulle, kalkrike steder i løv- og barskog. I Sveits er den vanlig i tre vegetasjonstyper: skogfrue-bøkeskog (Cephalanthero-Fagenion), duneikskog (Quercion pubescenti-petraeae) og blåtopp-furuskog (Molinio-Pinion). I Frankrike forekommer den sammen med buksbom, duneik, svartfuru og på Korsika kastanje. Arten er utbredt i Europa og Anatolia nordover til Storbritannia, Belgia, Tyskland, Polen og Hviterussland.
Multimedia w Wikimedia Commons Miodownik melisowaty (Melittis melissophyllum L.) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Jest jedynym gatunkiem należącym do monotypowego rodzaju miodownik (Melittis). Występuje w południowej i centralnej Europie. W Polsce przebiega północna granica zasięgu występowania miodownika w Europie.
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od maja do lipca. Rozproszony na niżu i w niższych położeniach górskich, rzadki. Rośnie w widnych lasach liściastych i zaroślach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Quercetalia pubescenti-petraeae[2]. Oprócz ciepłolubnych lasów dębowych rośnie także w ciepłolubnych buczynach oraz cieplejszych grądach[3].
Na obszarze Polski gatunek jest objęty ochroną od 2001 roku. W latach 2001–2004 podlegał ochronie częściowej, następnie w latach 2004–2014 ochronie ścisłej, a od 2014 roku ponownie objęty został częściową ochroną gatunkową[4][5][6]. Lokalnie zagrożenie może stanowić zmniejszanie się powierzchni naturalnych lasów liściastych oraz gospodarka leśna. Część stanowisk miodownika znajduje się na terenach parków narodowych: białowieskiego, pienińskiego i ojcowskiego[3].
Synonimy: Melittis grandiflora Sm. em. Soó, Melittis hispanica Klokov, Melittis kerneriana Klokov, Melissophyllum silvaticum St-Lager, Melissa sylvestris Lam.
Wyróżnia się trzy podgatunki[7]:
Uprawiana jako roślina ozdobna, używana również w medycynie ludowej.
Miodownik melisowaty (Melittis melissophyllum L.) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Jest jedynym gatunkiem należącym do monotypowego rodzaju miodownik (Melittis). Występuje w południowej i centralnej Europie. W Polsce przebiega północna granica zasięgu występowania miodownika w Europie.
Melittis melissophyllum é uma espécie de planta com flor pertencente à família Lamiaceae.
A autoridade científica da espécie é L., tendo sido publicada em Species Plantarum 597. 1753.[1]
Os seus nomes comuns são betónia-bastarda, betónica-bastarda, cideira-bastarda, falsa-cidreira ou melissa-bastarda.[2]
Trata-se de uma espécie presente no território português, nomeadamente em Portugal Continental.
Em termos de naturalidade é nativa da região atrás indicada.
Não se encontra protegida por legislação portuguesa ou da Comunidade Europeia.
Melittis melissophyllum é uma espécie de planta com flor pertencente à família Lamiaceae.
A autoridade científica da espécie é L., tendo sido publicada em Species Plantarum 597. 1753.
Os seus nomes comuns são betónia-bastarda, betónica-bastarda, cideira-bastarda, falsa-cidreira ou melissa-bastarda.
Dumbravnic (Melittis melissophyllum) este o plantă erbacee perenă, cu frunze late și flori de diverse culori: albe, roz, purpurii. Are un miros caracteristic. Este folosită ca plantă medicinală și, în mediul rural, ca antidot împotriva moliilor.
Carte · 
Categorie · 
Portal · 
WikiProiect Navadna medenika (znanstveno ime Melittis melissophyllum) je zelnata rastlina iz družine ustnatic, ki je razširjena tudi v Sloveniji. Rodovno ime »Melittis« izvira iz grške besede Mellita ali Melissa, kar pomeni čebela,[2] vrstno ime »melissophyllum« pa pomeni »z listi podobnimi melisi«. Listi so namreč na pogled podobni listom melise, vendar pa nimajo značilnega vonja po citrusih in so nekoliko večji.[3]
Navadna medenika zraste od 20 do 50 cm visoko, izjemoma do 60 cm in cveti od maja do avgusta. Cvetovi so bele, rožnate ali rdečkaste barve, pogosto pa so tudi lisasti in imajo na spodnjem venčnem listu škrlatno liso. Oprašujejo jih predvsem čebele in metulji. Listi so grobo nazobčani in prekriti z dlačicami, jajčaste oblike in pri dnu zaokroženi. Dolgi so od 5 do 8 cm. Peclji so odlakani. Listi so na steblo nameščeni nasprotno v parih. Semena kalijo le v temi.[3] Steblo je štrlečedlakavo in praviloma nerazvejano.[4]
Navadna medenika najbolje uspeva na toplih legah na apnenčasti podlagi in je v Sloveniji splošno razširjena do nadmorske višine okoli 1400 metrov.[4] V ljudskem zdravilstvu se pripravki navadne medenike uporabljajo za čiščenje krvi, kot odvajalo in kot pomirjevalo.[3]
Navadna medenika (znanstveno ime Melittis melissophyllum) je zelnata rastlina iz družine ustnatic, ki je razširjena tudi v Sloveniji. Rodovno ime »Melittis« izvira iz grške besede Mellita ali Melissa, kar pomeni čebela, vrstno ime »melissophyllum« pa pomeni »z listi podobnimi melisi«. Listi so namreč na pogled podobni listom melise, vendar pa nimajo značilnega vonja po citrusih in so nekoliko večji.
Багаторічна трав'яниста рослина зовні схожа на кропиву. Займає особливе місце серед цілющих і пряно-ароматичних трав, рослина має приємний запах, що нагадує запах ладану.
Стебло прямостояче чотиригранне покрите мілкими волосками, до 80 см заввишки. Листки черешкові, довгасто-яйцеподібні, крупнозубчасті, темно-зелені.
Квітки білі або блідо-рожеві, трубчасті, знаходяться в пазухах переважно верхніх листків (пелюстки до 32—40 мм в довжину), виділяють приємний і досить сильний медовий запах. Цвіте з кінця травня до середини червня.
Плід — сухий яйцеподібний чотиригорішок, що розпадається на 4 однонасіннєві горішки, дозріває в серпні.
Кадило рівнинне поширене у Центральній та Південній Європі. Зростає цей представник флори переважно в змішаних лісах. В Україні росте у дикому стані в північних областях, в Карпатах, зрідка у правобережній лісостеповій зоні. Вирощують і з декоративною метою.
Кадило сарматське мiстить вітаміни, ефірні олії, органічні кислоти, макро- та мікроелементи, вуглеводи, дубильні речовини також кумарини і флавоноїди.
Стебла рослини зрізають на висоті 5-10 см від землі у фазі цвітіння, сушать в добре провітрюваному приміщенні. Тривалість сушіння до 10 днів. Зберігають в пакетах або в щільно закритих коробках.
Кадило рівнинне має ранозагоювальні властивості, нормалізує роботу шлунково-кишкової системи, усуває коліки і біль. Ефективно при різних захворюваннях і наривах у роті та горлі. Настоянку з трави застосовують при захворюваннях печінки, серця та нервових розладах, а препарати з неї ефективні при лікуванні алергії. Використовуються для ароматизації напоїв.
Melittis melissophyllum là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa môi. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.[2]
Melittis melissophyllum là một loài thực vật có hoa trong họ Hoa môi. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.
Melittis L. (1753)
Единственный вид
Кади́ло (лат. Melīttis) — род растений семейства Яснотковые. Включает в себя один вид — Кадило мелиссоли́стное[2].
Растение распространено в Европе, в том числе на западе европейской части России. Культивируется как декоративное и лекарственное.
Травянистый многолетник.
Стебли прямостоячие, в высоту 20—80 см, четырёхгранные, мохнато-волосистые.
Листья черешковые, до 15 см длиной, округло-яйцевидные, с зубчато-пильчатым краем.
Цветки двугубые, собраны по 2—6 в пазухах листьев. Венчик довольно крупный (лепестки до 32—40 мм в длину), с лилово-тёмно-розовым пятном на средней лопасти нижней губы. Цветёт с конца мая до середины июня.
Плоды — орешки яйцевидной формы, созревают в августе.
Ареал кадила охватывает Среднюю, Южную и Атлантическую Европу. Встречается также в Прибалтике, на Украине и в Молдавии (верхнее течение Днепра и Днестра). В России — в западных областях.
Растёт преимущественно на возвышенностях в широколиственных и смешанных лесах; в западном Полесье приурочен к обнажениям и близкому залеганию кристаллических пород.
В цветоводстве кадило обычно выращивают на почвах лёгкого механического состава. Требует умеренного увлажнения. Размножают делением корневищ. Семена высевают в августе — сентябре, всходы появляются в апреле — мае. Зацветает на 3—4 году жизни. Растёт без пересадки на одном месте и обильно цветёт более 10 лет. Используется как индивидуально (образуя отдельные группы), так и в сочетании с другими декоративными многолетниками (первоцветами, касатиками, очитками и др.).
В лекарственных целях собирают цветки, при этом полностью скашивая все цветущие побеги на высоте 8—10 см от поверхности почвы.
Кади́ло (лат. Melīttis) — род растений семейства Яснотковые. Включает в себя один вид — Кадило мелиссоли́стное.
Растение распространено в Европе, в том числе на западе европейской части России. Культивируется как декоративное и лекарственное.
