dcsimg

Rozella czarnogłowa ( polonèis )

fornì da wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Rozella czarnogłowa (Barnardius zonarius) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papug wschodnich. Występuje w Australii. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Taksonomia

Po raz pierwszy gatunek opisał George Shaw w 1805. Nowemu gatunkowi nadał nazwę Psittacus zonarius. Holotyp pochodził z Port Lincoln (Australia Południowa)[4]. Obecnie (2017) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) umieszcza gatunek w monotypowym rodzaju Barnardius. Wyróżnia 5 podgatunków; najnowszy opisano w 2016[5]. Badania genetetyczne i analiza morfologii wykazała, że nie ma mocnych dowodów na słuszność wyróżniania więcej, niż 1 gatunku z dwoma podgatunkami[6].

Podgatunki i zasięg występowania

IOC wyróżnia następujące podgatunki[5]:

  • rozella czerwonoczelna[7] (B. z. barnardi) (Vigors & Horsfield, 1827) – południowo-wschodnia Australia
  • B. z. parkeri Forshaw & Joseph, 2016 – południowo-wschodnia Australia Południowa, południowo-zachodnie Queensland
  • rozella modrolica[7] (B. z. macgillivrayi) (North, 1900) – wschodnie Terytorium Północne po północno-zachodnie Queensland
  • rozella półobrożna[7] (B. z. semitorquatus) (Quoy & Gaimard, 1832) – południowo-zachodnia Australia Zachodnia
  • rozella czarnogłowa[7] (B. z. zonarius) (Shaw, 1805) – zachodnio-centralna i południowo-centralna Australia Zachodnia po zachodnią i centralną Australię Południową[5]; na wschód od południka 120°E[8]

Morfologia

 src=
Rozella czerwonoczelna (B. z. barnardi)

Długość ciała wynosi 32–44 cm; masa ciała 105–200 g (różna u przedstawicieli różnych podgatunków)[9]. Długość skrzydła wynosi 168–185 mm, długość ogona 157–218 mm, długość dzioba 17–22 mm, długość skoku 20–24 mm[8].

Opis dotyczy ptaków podgatunku nominatywnego. Głowa czarnobrązowa. Policzki, niższa część gardła i pokryw usznych pokryta niebieskimi plamkami. Z tyłu szyi widoczna jaskrawożółta półobroża. Grzbiet ciemnozielony, na obrzeżach piór występują wąskie ciemniejsze krawędzie. Kuper jest nieco zieleńszy i bardziej połyskliwy. Zewnętrzne pokrywy skrzydłowe średnie jaskrawe, żółtozielone, wewnętrzne bardziej zielone. Zgięcie skrzydła turkusowe. Pokrywy pierwszorzędowe ciemnobrązowe, chorągiewki zewnętrzne ciemnoniebieskie. Lotki I rzędu czarniawe, na chorągiewkach zewnętrznych widać silną emarginację. Chorągiewki zewnętrzne niebieskie, ku końcowi kolor przechodzi w szaroniebieski. Spód skrzydła czarniawy z niebieskoturkusowymi pokrywami podskrzydłowymi. Pierś ciemnozielona z ciemnymi krawędziami piór. Niższa część brzucha zielona z żółtym nalotem. Pokrywy podskrzydłowe żółtozielone. Środkowe sterówki ciemnozielone, kolor stopniowo przechodzi w ciemnoniebieski; zewnętrzne jasnobiebieskie z ciemnymi nasadami i białymi końcówkami. Dziób jasnoszary, tęczówka brązowa, nogi szare[8].

Ekologia i zachowanie

Środowiskiem życia rozelli czarnogłowych są różnorodne siedliska, między innymi nadrzeczne zarośla eukaliptusów kamaldulskich (Eucalyptus camaldulensis), malee, otwarte zadrzewienia eukaliptusów, obszary upraw, pustynne zakrzewienia i obszary podmiejskie. Rozelle półobrożne (B. z. semitorquatus) mają bardziej sprecyzowana wymagania co do środowiska. Preferują wysokie nadbrzeżne zadrzewienia, szczególnie Corymbia calophylla. Rozelle czarnogłowe tworzą silne więzi. Zwykle spotykane są w grupach rodzinnych lub małych grupach liczących do 8 osobników. Najbardziej aktywne są rano i wieczorem; są głośne. Żywią się nektarem, pąkami, nasionami, owocami, owadami i ich larwami. Często odwiedzają uprawy zbóż i sady; wykopują również cebulki Romulea rosea[8].

Lęgi

Przedstawiciele podgatunku nominatywnego w centralnej i południowej części zasięgu gniazdują od sierpnia do lutego (jeden albo dwa lęgi), w północnej części zasięgu od czerwca do września[9]. Gniazda mieszczą się w dziuplach, które wyściełane są wiórami. Zniesienie liczy 4–7 jaj. Inkubacja twa około 19 dni; samica opuszcza gniazdo tylko celem żerowania lub zostania nakarmioną przez samca. Przez pierwszy tydzień życia piskląt karmi je wyłącznie matka, później do obowiązków dołącza ojciec. Młode opuszczają gniazdo blisko 4 tygodnie później[8].

Status

IUCN uznaje rozellę czarnogłową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1994. BirdLife International uznaje trend populacji za wzrostowy[10].

Przypisy

  1. Barnardius zonarius, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Bonaparte. Revue et Magasin de Zoologie Pure et Appliquée. . (2)6, s. 153, 1854.
  3. Barnardius zonarius. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  4. George Shaw: The naturalist's miscellany, or Coloured figures of natural objects. T. 16. 1805, s. pl. 657.
  5. a b c Frank Gill & David Donsker: Parrots & cockatoos. IOC World Bird list (v7.2), 20 kwietnia 2017. [dostęp 16 lipca 2017].
  6. Joseph, L. & Wilke, T.. Molecular resolution of population history, systematics and historical biogeography of the Australian Ringneck Parrots Barnardius: are we there yet?. „Emu”. 106 (1), s. 49–62, 2006.
  7. a b c d P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Platycercini Selby, 1836 (Wersja: 2016-09-18). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 16 lipca 2017].
  8. a b c d e Mike Parr, Tony Juniper: Parrots: A Guide to Parrots of the World. A&C Black, 2010, s. 335–336. ISBN 978-1-4081-3575-4.
  9. a b Collar, N. & Kirwan, G.M.: Australian Ringneck (Barnardius zonarius). W: del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017. [dostęp 16 lipca 2017].
  10. Australian Ringneck Barnardius zonarius. BirdLife International. [dostęp 17 lipca 2017].

Linki zewnętrzne

licensa
cc-by-sa-3.0
drit d'autor
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visité la sorgiss
sit compagn
wikipedia POL

Rozella czarnogłowa: Brief Summary ( polonèis )

fornì da wikipedia POL

Rozella czarnogłowa (Barnardius zonarius) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papug wschodnich. Występuje w Australii. Nie jest zagrożony wyginięciem.

licensa
cc-by-sa-3.0
drit d'autor
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visité la sorgiss
sit compagn
wikipedia POL