Ciconia Brisson 1760

Ciconia – rodzaj ptaka z rodziny bocianów (Ciconiidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki żyjące przede wszystkim w Starym Świecie^[11]. Ze współczesnych gatunków jedynie bocian sinodzioby występuje w Ameryce Południowej, na wschód od Andów, jednak również wymarłe gatunki były rozprzestrzenione na terenach obu Ameryk (m.in. liczne znaleziska na Kubie)^[12].

Morfologia

Długość ciała 75–115 cm; masa ciała 1,3–5,5 kg; rozpiętość skrzydeł 144–200 cm; samce są średnio większe i cięższe od samic^[13].

Systematyka

Etymologia

• Ciconia: łac. ciconia – bocian^[14].
• Sphenorynchus: gr. σφην sphēn, σφηνος sphēnos – klin; ῥυγχος rhunkhos – dziób^[15]. Gatunek typowy: Ciconia abdimii Lichtenstein, 1823.
• Pelargos: gr. πελαργος pelargos – bocian^[16]. Gatunek typowy: Ardea nigra Linnaeus, 1758.
• Dissoura (Dissura): gr. δισσος dissos – podwójny, od δις dis – dwa razy, od δυο duo – dwa; ουρα oura – ogon^[17]. Gatunek typowy: Ardea leucocephala J.F. Gmelin, 1789 = Ardea episcopus Boddaert, 1783.
• Melanopelargus: gr. μελας melas, μελανος melanos – czarny; πελαργος pelargos – bocian^[18]. Gatunek typowy: Ardea nigra Linnaeus, 1758.
• Abdimia: epitet gatunkowy Ciconia abdimii Lichtenstein, 1823^[19] (Abdin Beğ al-Arnaut (ok. 1780–1827), oficer armii egipskiej, albański gubernator prowincji Dongola w egipskim Sudanie w latach 1821–1825 (jego nazwisko pisano również jako Abdim, Abdi, Abidin lub Abdeen))^[20]. Gatunek typowy: Ciconia abdimii Lichtenstein, 1823.
• Euxenura: gr. ευ eu – naprawdę; ξενος xenos – dziwny; ουρα oura – ogon^[21]. Gatunek typowy: Ardea maguari J.F. Gmelin, 1789.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[22]:

• Ciconia nigra – bocian czarny
• Ciconia abdimii – bocian białobrzuchy
• Ciconia episcopus – bocian białoszyi
• Ciconia stormi – bocian garbaty
• Ciconia maguari – bocian sinodzioby
• Ciconia ciconia – bocian biały
• Ciconia boyciana – bocian czarnodzioby

oraz wymarłe:

• Ciconia maltha^[12] (późny pliocen - poźny plejstocen)
• Ciconia gaudryi

Przypisy

Bibliografia

1. J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2017. [dostęp 2017-03-16]. (ang.)