Procellaria parkinsoni Gray & GR 1862

La baldriga de Parkinson (Procellaria parkinsoni) és un ocell marí de la família dels procel·làrids (Procellariidae), d'hàbits pelàgics que cria a les illes Great Barrier i Little Barrier, del nord de Nova Zelanda, dispersant-se cap al nord-est fins prop de les costes centre-americanes.

Referències

A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Baldriga de Parkinson

Aderyn a rhywogaeth o adar yw Pedryn du (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: pedrynnod duon) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Procellaria parkinsoni; yr enw Saesneg arno yw Black petrel. Mae'n perthyn i deulu'r Pedrynnod (Lladin: Procellariidae) sydd yn urdd y Procellariformes.^[1]

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn P. parkinsoni, sef enw'r rhywogaeth.^[2]

Teulu

Mae'r pedryn du yn perthyn i deulu'r Pedrynnod (Lladin: Procellariidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

Rhestr Wicidata:

rhywogaeth enw tacson delwedd Oceanodroma jabejabe Oceanodroma jabejabe Oceanodroma macrodactyla Oceanodroma macrodactyla Oceanodroma monteiroi Oceanodroma monteiroi Pedryn Cynffon-fforchog Oceanodroma leucorhoa Pedryn drycin Hydrobates pelagicus Pedryn drycin cynffonfforchog Oceanodroma furcata Pedryn drycin du Oceanodroma melania Pedryn drycin gyddfwyn Nesofregetta fuliginosa Pedryn drycin Madeira Oceanodroma castro Pedryn drycin Matsudaira Oceanodroma matsudairae Pedryn drycin torchog Oceanodroma hornbyi Pedryn drycin Tristram Oceanodroma tristrami Pedryn drycin tywyll Oceanodroma markhami Pedryn drycin wynebwyn Pelagodroma marina Pedryn drycin y Galapagos Oceanodroma tethys

Gweler hefyd

• Rhestr Goch yr IUCN

Cyfeiriadau

Buřňák Parkinsonův (Procellaria parkinsoni) je druh celočerného, středně velkého mořského ptáka, nejmenšího z rodu Procellaria (Linnaeus, 1758). Ten je endemický pro Nový Zéland a hnízdí pak především na ostrovech Great Barrier a Little Barrier. Po moři se někteří jedinci mohou dostat až k Ekvádoru.

Popis

Buřňák Parkinsonův je celočerný, středně velký pták, jehož hmotnost se pohybuje okolo 700 g (pro srovnání: hmotnost buřňáka Audubonova nedosahuje ani 200 g). Rozpětí křídel je průměrně 110 cm. Ve volně přírodě se buřňáci dožívají okolo 25 let, přičemž nejstarší zaznamenaný jedinec byl starý asi 29 let, přesto je většina jedinců ještě před dovršením deseti let ulovena predátory.

Buřňáci Parkinsonovi se na rozdíl od některých druhů mořských ptáků, například albatrosů, mohou krmit ve dne i v noci. Často se stává, že ptáci agresivně pronásledují lodě, kde se živí zbytky jídel. Tito ptáci mohou bez zastávky letět až 30 dnů, největší rekordman letěl bez zastávky celkem 39 dní.

Výskyt a populace

Jedná se o druh endemický pro Nový Zéland a přestože bylo dříve možné je celoročně najít na Severním a Jižním ostrově, dravci, jako jsou divoké kočky, způsobili jejich vyhubení již okolo roku 1950. Často je lze pozorovat i v okolí Hauraki zálivu. Největší kolonie se nachází na ostrovech Great Barrier a Little Barrier, kde se ročně slétává přes 1 3000 párů a další 1 000 mladistvých, kteří si teprve partnery hledají. Po moři se ale tito ptáci mohou dostat od Austrálie až do Jižní Ameriky.

Dle IUCN se jedná o zranitelný druh (VU). Stanice určené k jejich pozorování a zapisování počtů jedinců založené před rokem 1995 jasně ukazují velké úbytky; ročně se populace buřňáků Parkinsonových sníží až o 1,4 %. Právě vylíhnutá mláďata mají naději na přežití pouze 1:20.

Život

Hnízdění probíhá od poloviny října, kdy se páry vrací do kolonií, aby se, jako každý rok, setkali a připravili noru pro mladé. Pro případ, že se partnerka po roce nevrací, samec se snaží lákat jiné samice. Pár pak asi ne čtrnáct dní odletí dál od kolonie, kam se spolu vrátí až v listopadu a kde pak samice naklade jedno vejce. Na inkubaci vajec se střídavě podílí samec i samice a po 8 týdnech se z vejce vylíhne slabě ochmýřené mládě. Mládě se do 15 týdnů (asi 105 dnů) plně opeří. Ta se pak na zimu se svými rodiči stěhují do Jižní Ameriky, tuto cestu ale přežije asi jen 10% mláďat. Mladí zůstávají v západní Pacifiku další 3-4 roky, dokud plně pohlavně nedospějí. Když je jim okolo čtyř let, vrací se poprvé od svého vylíhnutí do kolonie, kde si hledají vhodného partnera. To může trvat až dvě sezóny.

Mimo období hnízdění se tito ptáci pohybují osamotě, výjimečně v malých stejnopohlavních skupinkách. Z neznámého důvodu se mimo hnízdění samice nikdy nepohybují společně se samci.

Predátoři

Přestože na souši jsou predátory buřňáků Parkinsonových hlavně divoké kočky a prasata, jsou to hlavně lidé, kdo mohou za snižování jejich populace. Ptáci se při potápění zachytávají do sítí nastražených na ryby a utopí se, nebo si je chytají samotní námořníci. Jinak jsou jejich hlavními predátory právě již zmíněná prasata, která vyhrabávají nory a vyjídají z nich vejce.

Odkazy

Reference

V tomto článku byl použit překlad textu z článku Black petrel na anglické Wikipedii.

1. ↑ Červený seznam IUCN 2018.1. 5. července 2018. Dostupné online. [cit. 2018-08-10]

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu buřňák Parkinsonův ve Wikimedia Commons
• Taxon Procellaria parkinsoni ve Wikidruzích

The black petrel (Procellaria parkinsoni), also called the Parkinson's petrel, is a medium-sized, black-plumaged petrel, the smallest of the Procellaria. The species is an endemic breeder of New Zealand, breeding only on Great Barrier Island and Little Barrier Island, off the North Island. At sea it disperses as far as Australia and Ecuador.

Taxonomy

The black petrel was formally described in 1862 by the English zoologist George Robert Gray in a list of birds from New Zealand. He coined the binomial name Procellaria parkinsoni.^[2] The genus name is from the Latin procella meaning "storm" or "gale". The specific epithet parkinsoni was chosen to honour the artist and collector Sydney Parkinson.^[3] The species is considered to be monotypic: no subspecies are recognised.^[4]

Description

The plumage of the black petrel is all black, as are its legs and bill except for pale sections on the bill. It is a medium-sized petrel: males average about 720 g (25 oz), females around 680 g (24 oz). It has an overall length of 46 cm (18 in) and a wingspan averaging 115 cm (45 in).^[5]

Distribution

It is endemic to New Zealand. It was previously found throughout the North Island and Northwest Nelson in the South Island, but predators (feral cats, pigs) caused their extinction on the mainland from about the 1950s.^[6] It is often seen in the outer Hauraki Gulf from October to May. Breeding is now restricted to the main colony on Great Barrier Island (c. 5000 birds over summer, including approximately 1300 breeding pairs and 1000 "pre-breeders" seeking mates.^[7] There is also a small colony present on Little Barrier Island of c. 250 birds.^[8]

In addition to breeding birds, there are likely to be a further 6000 juveniles, pre-breeders and non-breeding birds at sea. Black petrels may range from the east coast of Australia all the way to the coast of South America between Mexico and Peru and the Galapagos islands.^[9] Females and males forage separately and in different places – it is not known why.^[10][9] Birds forage much closer to the Hauraki Gulf over the summer and autumn while incubating an egg and raising a chick – mainly in the Tasman Sea and to the north-east of New Zealand.^[10][11]

Behaviour

Breeding

Breeding takes place from October to June in the Hauraki Gulf. Adults return to the colony in mid-October to clean burrows, pair and mate with the same partner.^[8] Males will return to the same burrow every year and try to attract another female if their mate does not return or if there is a "divorce" (about 12% annually).^[7] Pairs then depart on "honeymoon", returning to the colony again in late November when the females lay a single egg.^[8] Both birds share incubation of the egg for 57 days (about 8 weeks).^[8] Eggs can hatch from late January through February.^[8] Chicks fledge after 107 days (15 weeks) from mid-April through to late June^[8] - about 75% of chicks survive to fledge.^[7] In 2011 breeding success fell to 61% for unknown reasons. Adults and chicks migrate to South America for winter (to waters off the Ecuador coast)^[8][9] – only 10% of fledged chicks survive this first year. Juveniles will remain at sea in the West Pacific for 3–4 years until they are ready to breed – survival rate is 46% during this time vs 90% for birds over 3 years old ).^[7] At about 4 years old, pre-breeding birds will fly back to the colony to find a mate – this may take 1-2 seasons.^[7]

Feeding

They may feed at night or during the day (unlike albatrosses which do not feed at night)^[12] Birds will aggressively follow fishing boats and long line hooks and may dive up to 20m below the surface after baits.^[12] Black petrels can cover amazing distances – the longest recorded foraging trip for a bird from Great Barrier Island is 39 days.^[10][11][9] Mapping of foraging patterns against fishing activity in New Zealand waters is currently underway.^[10]

Status and conservation

The black petrel is classified under DOC Threat Classification System as Nationally Vulnerable^[13] and by the International Union for Conservation of Nature or IUCN Red list: Vulnerable. Land-based population research at their breeding colonies since 1995 indicates the species is declining at a rate of at least 1.4% per year.^[11] At current survival rates, a fledged bird has a 1 in 20 chance of reaching breeding age (4+ years) and must breed 20 times successfully just to replace the current population.

Threats to survival

While at sea, black petrels are caught by commercial and recreational fishers both in New Zealand and overseas.^[14][15][16] Ministry of Fisheries research shows the black petrel is the most at-risk seabird in New Zealand from commercial fishing, estimating that between 725 and 1524 birds may have been killed each year in the period 2003 to 2009.^[16]

Petrels may be drowned by taking long line hooks after they are set (launched) or when they are being pulled onto boats. Inshore snapper and bluenose bottom long-line fisheries are the greatest risks, especially where fisheries overlap with foraging patterns of breeding birds^[16] Reported deaths by fishers are low – since 1996, there have been only 38 birds reported caught and killed in New Zealand waters by local commercial fishers, mainly on domestic tuna long-line and on snapper fisheries.^[16][15][11] Less than 0.5% of boats in these high risk fisheries had observers on board in any one year. The level of deaths in fisheries outside New Zealand waters is unknown. There are anecdotal capture reports from recreational fishers especially in the outer Hauraki Gulf^[14] where birds are commonly reported.

On Great Barrier Island feral pigs are known to dig up burrows and eat eggs and chicks – in one example in 1996 pigs destroyed 8 burrows in one incident.^[17] Feral cats can kill adults on the ground or at the nest as well as chicks. Cat numbers on Great Barrier Island are impacted by trapping by the Department of Conservation in the Whangapoua basin but there has been no specific protection of the colony to date. Kiore and ship rats are also present on Great Barrier Island but predation levels are between 1 and 6.5% per annum;^[7] kiore cannot eat through a black petrel egg. Risk to black petrel survival from a one-off event/events is significant due to limited habitat for breeding / i.e. a single site on Hirakimata on Great Barrier Island (for example fire, storm damage or predator invasion at main colony).

References

Retrieved from "https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Black_petrel&oldid=1136194258"

La Nigra petrelo (Procellaria parkinsoni), nomata ankaŭ Parkinsona petrelo, estas granda, nigra petrelo, nome la plej malgranda el la Procellaria. La specio estas endemia reproduktulo de Novzelando, kiu reproduktiĝas nur sur insuloj ĉe la Norda Insulo, nome la Insulo Granda Bariero kaj Insulo Malgranda Bariero. Ĉemare ili disiĝas tiom for kiom ĝis Aŭstralio kaj Ekvadoro.

Aspekto

Tiu petrelo estas tutnigra escepte pro palaj areoj en la beko. Temas pri mezgranda petrelo (averaĝe ĉirkaŭ 700 g) kun averaĝa enverguro de 110 cm. Ankaŭ la kruroj estas malhelaj kaj membranecaj.

Tiu specio estas ofte vidata ĉe la Golfo Hauraki, Novzelando el oktobro al majo. La plej maljuna ringita birdo registrita estis 29jaraĝa (E. Bell).

Reproduktado

La reprodukta sezono de la Parkinsona petrelo okazas el oktobro al junio en la Golfo Hauraki. La plenkreskuloj revenas al la kolonio meze de oktobro purigi la nestotruojn, pariĝi kaj kopulacii kun la sama partnero (Imber 1987). La maskloj revenas al la sama nestotruo ĉiujare kaj klopodas allogi alian inon se ties partnero ne revenas aŭ se okazas “divorco” (ĉirkaŭ 12% jare) (Bell et al. 2011). La paroj tiam eliras al “nuptoveturo”, kaj revenas al la kolonio denove fine de novembro kiam la ino demetas unusolan ovon. Ambaŭ birdoj kunhavas kovadon de la ovo dum 57 tagoj (ĉirkaŭ 8 semajnoj) (Imber 1987). La eloviĝo okazas el la fino de januaro al februaro (Imber 1987). Eloviĝo okazas post 107 tagoj (15 semajnoj) el meza aprilo al fina junio (Imber 1987) - ĉirkaŭ 75% el la idoj survivas ĝis elnestiĝo (Bell et al. 2011)

En 2011 la reprodukta sukceso falis al 61% pro nekonataj tialoj. La plenkreskuloj kaj la idoj migras al Sudameriko por vintro (al akvoj ĉe la marbordo de Ekvadoro) (Imber 1987, Bell et al) – nur 10% el elnestiĝintaj idoj survivas tiun unuan jaron. Junuloj restas mare en Okcidenta Pacifiko dum 3–4 jaroj ĝis ili pretas reproduktiĝi – surviva indico estas 46% dum tiu epoko kaj 90% por birdoj ĉirkaŭ 3jaraĝaj (Bell et al. 2011). Kiam ili estas 4jaraĝaj, antaŭ-reproduktantaj birdoj flugas reen al la kolonio por trovi partneron – tio povas bezoni 1-2 sezonojn (Bell et al. 2011)

=Reproduktejoj

La Parkinsona petrelo estas endemia de Novzelando – iam troviĝanta tra la Norda Insulo kaj Nordokcidenta Nelsono sed predantoj (sovaĝiĝintaj katoj, porkoj) kaŭzis ties formorton el la ĉeftero el ĉirkaŭ la 1950-aj jaroj (Medway 2002). Nune ĝi estas limigita al la ĉefa kolonio de la Insulo Granda Bariero (ĉ. 5000 birdoj somere, inklude proksimume 1300 reproduktantajn parojn kaj 1000 “antaŭ-reproduktuloj” serĉantaj partnerojn (Bell et al. 2011). Krome estas malgranda kolonio en la Insulo Malgranda Bariero de ĉ. 250 birdoj (Imber 1987)

Populacia malpliiĝo

Tiu birdospecio estis klasita laŭ la sistemo DOC pri Minacklasigo kiel Nacie Vundebla (Miskelly et al. 2008) kaj de la IUCN Ruĝa Listo kiel Vundebla. Populacia priserĉado ĉe ties reproduktejaj kolonioj ekde 1995 indikas, ke la specio estas malpliiĝanta je indico de almenaŭ 1.4% jare (Bell et al). Je nunaj survivindicoj, elnestiĝinta birdo havas 1 el 20 ŝancoj atingi reproduktan aĝon (4+ jaroj) kaj devas reproduktiĝi 20foje sukcese por ĝuste anstataŭi la nunan populacion.

Teritorio ĉemare

Krom la reproduktuloj, estas pliaj 6 000 junuloj, antaŭreproduktuloj kaj nereproduktuloj mare. Tiuj Parkinsonaj petreloj povas havi teritoriojn el la orienta marbordo de Aŭstralio laŭlonge de la marbordo de Sudameriko inter Meksiko kaj Peruo kaj Galapagoj. Inoj kaj maskloj manĝas separate kaj en diferencaj lokoj – oni ne konas kial (Bell et al. 2009, Bell et al.). Tiuj birdoj manĝas multe pli proksime al la Golfo Hauraki somere kaj aŭtune dum kovas la ovon kaj idozorgadas – ĉefe ĉe la Tasmana Maro kaj nordoriente de Novzelando. Ili povas manĝi ĉu nokte aŭ dumtage (malkiel albatrosoj kiuj ne manĝas nokte) (Imber 1976). Tiuj birdoj agreseme sekvas fiŝkaptadajn ŝipojn kaj longajn ilarojn de multhokado kaj povas subnaĝi ĝis 20 m sub la surfaco post la allogaĵoj. La Parkinsona petrelo povas kovri enormajn distancojn – la plej longa registrita manĝoveturo por birdo el Insulo Granda Bariero estas 39 tagoj (Bell et al. 2009, Bell et al.). Nune oni entreprenas mapadon de manĝomodeloj kontraŭ fiŝkaptadaj aktivacoj en akvoj de Novzelando.

Minacoj al la survivado de la Parkinsona petrelo

Mare: La Parkinsona petrelo estas kaptata de komercaj kaj distraj fiŝkaptistoj kaj en Novzelando kaj en malferma maro (Abraham et al. 2010, Thompson 2010, Richard et al. 2011). La Ministerio de Fiŝkaptado montris ke tiu birdospecio estas subriske en Novzelando ĉfe pro la komerca fiŝkaptado, ĉirkaŭkalkulinte ke inter 725 kaj 1524 birdoj povus esti mortigitaj ĉiujare en la periodo 2003 al 2009 (Richard et al. 2011). La petreloj povas droniĝi interplektiĝinte de la ilaro de multhokado post ties lanĉo aŭ kiam ili estas suprenigitaj sur la ferdekoj. El distra fiŝkaptado aŭ ne estas multa mortigado aŭ ne estas informoj pri tio.

En la ĉefa reprodukta kolonio: Ĉe Insulo Granda Bariero oni scias, ke sovaĝiĝintaj porkoj elfosas la nestotruojn kaj manĝas kaj ovojn kaj idojn – ekzemple en 1996 porkoj detruis 8 nestotruojn dum nur unu okazo (Bell & Sim 1998). Sovaĝiĝintaj katoj povas mortigi plenkreskulojn surgrunde aŭ ĉeneste same kiel idojn. La katonombroj ĉe Insulo Granda Bariero estis malpliigitaj pro kaptado fare de la Departamento de Konservado en al baseno Whangapoua sed ne estis specifa protektado de la kolonio ĝis nun. Ankaŭ kiore kaj ŝipaj ratoj estas en la Insulo Granda Bariero sed predoniveloj estas inter 1 kaj 6.5% jare (Bell et al. 2011).

Referencoj

• Abraham, E.R.; Berkenbusch, K.N.; Richard, Y. 2010. The capture of seabirds and marine mammals in New Zealand non-commercial fisheries New Zealand Aquatic Environment and Biodiversity Report No. 64.
• Bell, E.A.; Sim, J.L.; Scofield, P.; Francis, C. In press (A). Population parameters of the black petrel (Procellaria parkinsoni) on Great Barrier Island (Aotea Island), 2009/2010. DOC Marine Cosnervation Series. Department of Conservation, Wellington.
• Bell, E.A.; Sim, J.L.; Torres, L.; Schaffer, S. In press (B). At-sea distribution of the black petrels (Procellaria parkinsoni) on Great Barrier Island (Aotea Island), 2009/10: Part 1 – Environmental variables. DOC Marine Conservation Series. Department of Conservation, Wellington.
• Bell, E.A.; Sim, J.L.; Scofield, P. 2011: Population parameters and distribution of the black petrel (Procellaria parkinsoni) on Great Barrier Island (Aotea Island), 2007/08. DOC Marine Conservation Services Series 8. Department of Conservation, Wellington. 37 p.
• Bell, E.A.; Sim, J.L.; Scofield, P. 2009: Population parameters and distribution of the black petrel (Procellaria parkinsoni) on Great Barrier Island (Aotea Island), 2005/06. DOC Research and Development Series 307. Department of Conservation, Wellington. 47 p.
• Bell, E.A.; Sim, J.L. 1998. Survey and moinitoring of black petrels on Great Barrier Island 1996. Science for Conservation 77. Department of Conservation, Wellington. 17 p.
• Imber, M.J. 1976. Comparison of prey of black Procellaria petrels of New Zealand. New Zealand Journal of Marine and Freshwater Research 10(1): 119-130.
• Imber, M.J. 1987. Ecology and conservation of the black petrel (Procellaria parkinsoni). Notornis 34: 19-39.
• Medway, D.G. 2002. An historic record of black petrels (Procellaria parkinsoni) nesting in South Westland. Notornis 49: 51-52.
• Miskelly, C.M.; Dowding, J.E.; Elliott, G.P.; Hitchmough, R.A.; Powlesland, R.G.; Robertson, H.A.; Sagar, P.M.; Scofield, R.P.; Taylor, G.A. 2008. Conservation status of New Zealand birds, 2008. Notornis 55: 117-135.
• Richard, Y.; Abraham, E.R.; Filippi, D. 2011. Assessment of the risk to seabird populations from New Zealand commercial fisheries. Final Research Report for Ministry of Fisheries projects IPA2009/19 and IPA2009/20. Unpublished report held by the Ministry of Fisheries,Wellington. 66 paĝoj.
• Thompson, D.R. 2010: Autopsy report for seabirds killed and returned from observed New Zealand fisheries: 1 October 2008 to 30 September 2009. DOC Marine Conservation Services Series 6. Department of Conservation, Wellington. 37 p.

• BirdLife Species Factsheet

La pardela de Parkinson^[2]​ (Procellaria parkinsoni) es una especie de ave procelariforme de la familia Procellariidae. Es un ave que anida únicamente en las islas Gran Barrera y Hauturu en Nueva Zelanda. Desde estas islas se dispersa sobre el mar hasta Australia y Estados Unidos.^[1]​ No tiene subespecies reconocidas.^[3]​

Es un ave grande que puede alcanzar una longitud de 46 cm, una envergadura de 115 cm y un peso de 680 a 720 g.^[4]​

Referencias

Procellaria parkinsoni Procellaria generoko animalia da. Hegaztien barruko Procellariidae familian sailkatua dago.

Erreferentziak

• World Bird Names

Ikus, gainera

• Procellaria
• Procellariidae

Tummameriliitäjä (Procellaria parkinsoni) on Uuden-Seelannin kotoperäinen valtamerilintu. Laji on nimetty skotlantilaisen Sydney Parkinsonin kunniaksi, joka osallistui kapteeni James Cookin Tyynenmeren-purjehdukselle 1768.

Koko ja ulkonäkö

Tummameriliitäjä on kokonaan tummanruskea, lähes musta, pitkäsiipinen Tyynenmeren liitäjä, jolla on sinertävän valkoinen, mustakärkinen nokka. Linnun pituus on noin 46 cm ja paino 680–720 g, ja se on meriliitäjistä pienikokoisin. Sukupuolet ovat samanvärisiä.

Esiintyminen

Tummameriliitäjä elää laajalla alueella Tyynellämerellä Uudesta-Seelannista Kalifornian, Keski-Amerikan ja Etelä-Amerikan luoteisrannikoille. Se pesii ainoastaan Uuden-Seelannin kahdella saarella, Great ja Little Barrier Islandilla, joista Great Barrier Islandilla on noin 2 500 parin ja Little Barrier Islandilla, jossa laji oli erittäin runsas 1800-luvulla, enää noin 100 parin yhdyskunnat. Lajin kokonaiskanta on noin 10 000 yksilöä. Aikaisemmin se pesi myös Pohjoissaarella ja Eteläsaaren lounaisrannikolla, mutta hävisi näiltä paikoilta 1960-luvulla.

Laji muuttaa koilliseen Galápagossaarten kautta Amerikan länsirannikolle. Kanta on taantunut saarille tuotujen vieraiden petojen, erityisesti villiintyneiden kissojen, sekä kalastuksessa käytettävien pitkäsiimojen takia.

Little Barrier Islandilta poistettiin kissat 1970- ja 1980-luvulla, jonka jälkeen sinne 1986–1990 siirrettiin yhteensä 249 poikasta Great Barrier Islandilta. Seuranta on kuitenkin ollut puutteellista.

Elinympäristö

Laji pesii metsäisillä rinteillä yli 500 m:n korkeudella merenpinnasta. Pääsaarella pesimäpaikat sijaitsivat jopa 1,2 kilometrin korkeudella. Pesimäajan jälkeen se elää valtamerellä.

Lisääntyminen

Tummameriliitäjät elävät yhdyskunnissa. Ne kaivavat pitkän pesäonkalon, jonka perälle ne rakentavat pesän. Naaras munii sinne joulukuussa yhden munan. Poikanen kuoriutuu tavallisesti helmikuussa ja jättää pesän lentokykyisenä toukokuussa, joskus jo huhtikuussa. Nuoret linnut palaavat synnyinsaarelleen kolme- tai neljävuotiaina, ja ovat sukukypsiä viisi- tai kuusivuotiaina.

Ravinto

Tummameriliitäjät syövät mustekaloja, kaloja ja äyriäisiä. Ne saalistavat enimmäkseen meressä kelluen siepaten ruokansa veden pinnasta, usein myös sukeltamalla. Joskus ne seuraavat kalastusaluksia syöden jätteitä ja perkuutähteitä.

Lähteet

• NZBirds (kuva) (englanniksi)
• Tutkimus tummameriliitäjien lisääntymisestä (englanniksi)

Procellaria parkinsoni

Le Puffin de Parkinson ou Pétrel de Parkinson (Procellaria parkinsoni) est une espèce d'oiseaux marins appartenant à la famille des Procellariidae.

Description

Cet oiseau mesure environ 46 cm pour une masse de 680 à 720 g. Son envergure est voisine de 115 cm.

Répartition

Cette espèce peuple notamment les îles de la Petite Barrière et de la Grande Barrière ainsi que le toute la zone au large du nord-est de la Nouvelle-Zélande.

Voir aussi

Références taxonomiques

• (en) Référence Congrès ornithologique international : (consulté le 31 mai 2015)
• (fr+en) Référence Avibase : Procellaria parkinsoni (+ répartition) (consulté le 30 juin 2015)
• (en) Référence Zoonomen Nomenclature Resource (Alan P. Peterson) : Procellaria parkinsoni dans Procellariiformes
• (en) Référence Paleobiology Database : Procellaria parkinsoni Gray 1862
• (en) Référence NCBI : Procellaria parkinsoni (taxons inclus)

Petrel hitam (Procellaria parkinsoni), adalah spesies burung terkecil dalam genus Procellaria. Spesies ini merupakan endemik Selandia Baru dan berbiak hanya di kepulauan Pulau Utara Selandia Baru. Di laut, spesies ini menyebar dari mulai Australia sampai Ekuador.

Referensi

Artikel bertopik burung ini adalah sebuah rintisan. Anda dapat membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.

Procellaria parkinsoni (Anglice black petrel, Parkinson's petrel) est magna et nigra avis ordinis Procellariiformium, minima autem Procellaria. Species endemica nascitur in Nova Zelandia, solum in insulis ante Insulam Septentrionalem, in Magna Obicis Insula et Parva Obicis Insula ova parens. Trans mare usque ad Australiam et Aequatoriam attingit.

Nexus externus

• De specie apud situm birdlife.org (BirdLife Species Factsheet)

Haec stipula ad avem spectat. Amplifica, si potes!

Vogels

De zwarte stormvogel (Procellaria parkinsoni) is een vogel uit de familie van de stormvogels en pijlstormvogels (Procellariidae). Het is een kwetsbare, endemische zeevogelsoort die broedt op een paar eilanden ten noorden van Nieuw-Zeeland.

Kenmerken

De vogel is 41 tot 46 cm lag en weeg 584 tot 989 g met een spanwijdte van 112 tot 123 cm. De vogel is overwegend roetzwart, het donkerst op de kop, de ogen zijn donkerbruin en de snavel is ivoorkleurig tot geel met een grijze punt. De vogel is minder plomp dan de witkinstormvogel waarmee hij nauw verwant is.^[2]

Verspreiding en leefgebied

Het is een zeevogel van het zuidelijk halfrond, meer bepaald een endemische broedvogel uit Nieuw-Zeeland. De vogels broeden op Little- en Great Barriereiland. Buiten de broedtijd verblijven de vogels in een groot zeegebied in de Grote Oceaan dat reikt van de oostkust van Australië tot aan de westkusten van Midden-Amerika en het noorden van Zuid-Amerika.^[1]

Status

De grootte van de populatie werd in 2017 door BirdLife International geschat op 5500 individuen en de populatie-aantallen zijn stabiel. Er is een blijvend gevaar dat de populaties verwilderde katten en zwarte ratten op de broedeilanden weer toenemen. Verder is de vogel bijvangst bij de langelijnvisserij. Ecologische veranderingen op de broedeilanden door klimaatverandering vormen ook een risico. Om deze redenen staat deze soort als kwetsbaar op de Rode Lijst van de IUCN.^[1]

Bronnen, noten en/of referenties

Fjellpetrell (Procellaria parkinsoni) er ein sjøfugl i stormfuglfamilien som hekkar på to øyar utanfor Nordøya på New Zealand og trekker til tropiske, austlege Stillehavet utanom hekketida.

Skildring

Dette er ein stor petrell, 46 centimeter og 700 gram i gjennomsnitt. Han er einsfarga mørk brun, nær svart, men drakta blir meir brun med aukande alder, nebbet er skittengult med mørk nebbspiss.

I den australske vinteren beitar fjellpetrellane i havområdet som strekkjer seg i høgd mellom nordspissen av Peru og sørlege Mexico, dei kan beite nær kysten og vestover i dette området, men vest for Galapagosøyane. Dei fleste fjellpetrellar hekkar på Great Barrier Island, men nokre òg på Little Barrier Island. Hekketida er frå midten av oktober med egglegging hovudsakleg i november og desember. Begge foreldra deltar i ruging i ca. 57 dagar totalt, og ungane er over 100 dagar når dei flyg. Dei kan hekke seks år gamle og kan ha levetid på minst 17 år.

Basis i føda til fjellpetrellar er blekksprutar, med tillegg av fisk, krepsdyr og andre virvellause dyr. Dei er kjente for å følgje fiskebåtar, men er òg knytt til delfinar i beiteområdet i austlege Stillehavet, spesielt halvspekkhoggarar og Peponocephala electra (melonhovudkval).^[1]

Arten er klassifisert som sårbar av IUCN. Trugsmåla har vore introduserte framande dyreartar som villkattar, og nokre fuglar blir tatt ved linefiske. Estimata for storleiken på populasjonen er ca. 10 000 fuglar i 2005^[2] og stabil.^[3]

Kjelder

Referansar

Bakgrunnsstoff

Mindre sotpetrell^[2] (Procellaria parkinsoni) är en fågel i familjen liror inom ordningen stormfåglar som häckar på två små öar utanför Nya Zeeland.^[3]

Utseende

Mindre sotpetrell är en stor, svart petrell med en kroppslängd på 46 centimeter. Den är dock minst i sitt släkte. Undersidan av handpennorna kan verka silvriga. Den svartspetsade näbben är gulvit på adulta fåglar, blåvit på ungfåglar. Äldre fåglar blir allt brunare med åldern. Arten är mindre och mer smånäbbad än liknande större sotpetrell (Procellaria westlandica) samt har lättare flykt. Ljusfotad lira (Ardenna carneipes) har rosa fötter och ett annorlunda flygsätt.^[1]

Utbredning

Fågeln häckar på Great Barrier Island och Little Barrier Island utanför Nordön i Nya Zeeland.^[3] Fram till 1960-talet häckade den även på Nordön och Sydön.^[1] Dess pelagiska utbredningsområde utanför häckningstid sträcker sig till Sydamerika, mellan Galápagosöarna, södra Mexiko och norra Peru.^[3][4]

Ekologi

Häckning

Fågeln häckar i bohålor i kolonier i unga Podocarpus-skogar eller blandskogar över 500 meters höjd, tidigare på Nord- och Sydön upp till 1.200 meters höjd i hög skog men också alpina gräsmarker.^[5] De flesta ägg läggs från mitten av november till slutet av december, kläcks slutet av januari till februari och ungarna är flygga i maj-juni.

Föda

Fågeln lever huvudsakligen av bläckfisk, men även kräftdjur, manteldjur och rundmunnar.^[6] Den födosöker i grupper om upp till 300 individer genom att plocka föda från ytan eller med grunda dyk, oftast mindre än fem meter men hela 34 meter har noterats.

Status och hot

Artens bestånd tros vara stabilt, men eftersom den endast häckar på två små öar listar internationella naturvårdsunionen IUCN arten som sårbar, och noterar att om någon minskning noteras bör den uppgraderas till starkt hotad.^[1] Världspopulationen uppskattas till 11.000 individer, varav 880 par häckar på Great Barrier Island och 620 par på Little Barrier Island.^[1] På Little Barrier Island var den tidigare mycket vanlig, men populationen minskade på grund av predation från katter ända fram till de utrotades från ön 1980.^[1]

Namn

Fågelns vetenskapliga artnamn hedrar Sydney Parkinson (1745-1771), engelsk konstnär, forskare och upptäcktsresande.^[7]

Noter

1. ^ [a b c d e f] Birdlife International 2012 Procellaria parkinsoni Från: IUCN 2015. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2015.4 www.iucnredlist.org. Läst 2016-02-01.
2. ^ Sveriges ornitologiska förening (2017) Officiella listan över svenska namn på världens fågelarter, läst 2017-08-14
3. ^ [a b c] Clements, J. F., T. S. Schulenberg, M. J. Iliff, D. Roberson, T. A. Fredericks, B. L. Sullivan, and C. L. Wood (2015) The eBird/Clements checklist of birds of the world: Version 2015 http://www.birds.cornell.edu/clementschecklist/download, läst 2016-02-11
4. ^ Heather, B. D. and Robertson, H. A. 1997. The field guide to the birds of New Zealand. Oxford University Press, Oxford, UK.
5. ^ Marchant, S.; Higgins, P. J. 1990. Handbook of Australian, New Zealand and Antarctic birds, 1: ratites to ducks. Oxford University Press, Melbourne.
6. ^ Bell, E. A.; Sim, J. L.; Scofield, P. 2009. Population parameters and distribution of the Black Petrel (Procellaria parkinsoni), 2005/06. Department of Conservation, Wellington, N.Z.
7. ^ Jobling, J. A. (2016). Key to Scientific Names in Ornithology. Ur del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.) (2016). Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions, Barcelona. Hämtad från www.hbw.com.

Externa länkar

• Wikimedia Commons har media som rör mindre sotpetrell.
  Bilder & media
• Wikispecies har information om Procellaria parkinsoni.
  Artförteckning

Procellaria parkinsoni là một loài chim trong họ Procellariidae.^[1]

Chú thích

Tham khảo