Les actinidiacees (Actinidiaceae) son una familia d'árboles, parrotales o lianas maderices qu'arrexunta a tres xéneros o siete, según autor, y unes 362 especies.
Tienen fueyes simples, alternes, dispuestes n'espiral, ensin estípules, con cantos serruchaos o dentaos; inflorescencies axilares o llaterales, escasamente amenorgaes a una sola flor, siendo más frecuente atopales en forma de tirso; flores provistes de pedicelo, bracteadas, con ovariu súperu, anteres invertíes dempués de la antesis; frutos en forma de baga o cápsula loculicida; granes pequeñes y polo xeneral abondosos.
Los trés xéneros de les actinidiacees alcuéntrase en rexones tropicales y subtropicales d'Asia. Les Saurauia pueden atopase amás nel neotrópicu.
La clasificación taxonómica de los xéneros d'esta familia foi oxetu d'alderique. Nun principiu incluyéronse dientro de la familia de les Dilleniaceae, anque dellos autores, como Gordon Eugene Hunter, suxurieron que tendríen d'incluyise dientro de les Ericaceae. Na actualidá, según los trabayos de Cronquist y Thorne, considérase como una familia independiente. Cuando los xéneros Actinidia y Saurauia incluyese na mesma familia, como ye la norma actual, el nome de Actinidiaceaeacéptase como preferente sobre'l de Saurauiaceae, que tien prioridá cronolóxica..
Bot. Gard. 53: 47-89. 1966.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Les actinidiacees (Actinidiaceae) son una familia d'árboles, parrotales o lianas maderices qu'arrexunta a tres xéneros o siete, según autor, y unes 362 especies.
Aktindiyakimilər (lat. Actinidiaceae)[1] - erikaçiçəklilər sırasına aid bitki fəsiləsi.[2]
Actinidia
Clematoclethra
Saurauia
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Aktindiyakimilər (lat. Actinidiaceae) - erikaçiçəklilər sırasına aid bitki fəsiləsi.
Actinidiàciae (Actinidiaceae), és una petita família de plantes amb flors Inlou tres gèneres i unes 360 espècies.[1]
Viuen en zones temperades i subtropicals i són plantes enfiladisses, arbusts i arbres. Són natius d'Àsia: Actinidia o kiwi, Clematoclethra, Saurauia) i d'Amèrica central o del sud: Saurauia. Saurauia té 300 espècies. En temps passat la família tenia una distribució més àmplia. El gènere actualment extint Parasaurauia es trobava a Nord-amèrica al període Campanià.[2]
Tenen les fulles alternades, simples i en espiral amb marges serrats o enters. Els estams són nombrosos i enganxats a la part de darrere i només s'inverteixen abans de l'antesi.
Les espècies poden ser dioiques, monoiques o hermafrodites. El fruit normalment és una baia, com el kiwi, un cultivar del gènere Actinidia.
Actinidiàciae (Actinidiaceae), és una petita família de plantes amb flors Inlou tres gèneres i unes 360 espècies.
Aktinidiovité (Actinidiaceae) je čeleď rostlin vyšších dvouděložných rostlin z řádu vřesovcotvaré (Ericales).
Rostliny z této čeledi jsou keře a stromy, méně často popínavé liány. Listy jsou střídavé, jednoduché, krátce nebo dlouze řapíkaté a bez palistů. Okraj čepele je často pilovitý. Listy a mladé stonky jsou často pýřité. Květenství jsou úžlabní, chudokvětá až bohatá. Květy jsou pravidelné, jedno nebo oboupohlavné, nejčastěji pětičetné. Kališní lístky jsou obvykle zelené, korunní nejčastěji bílé. Tyčinek je 15 až mnoho. Semeník je svrchní, srostlý z 5 (3 až 30) plodolistů. Plodem je obvykle bobule, u některých druhů rodu Sauraia tobolka. Plody obsahují mnoho drobných černých semen.[1][2]
Čeleď zahrnuje 3 rody a asi 350 druhů. Je rozšířena v tropech a subtropech východní a jihovýchodní Asie, v severní Austrálii a rod Saurauia i v horách Střední a Jižní Ameriky. Chybí v Africe.[1]
Opylování probíhá nejčastěji hmyzem, zvláště brouky.[1]
Fosilní nálezy svědčí o tom, že čeleď měla v minulosti větší rozšíření. Rod Parasaurauia, řazený k této čeledi, je nalézán v Severní Americe v uloženinách pozdní křídy.[3]
Detail listu aktinidie amurské (Actinidia kolomikta)
Detail květu aktinidie čínské
Nakvétající Saurauia madrensis
Kvetoucí Saurauia zahlbruckneri
Podle molekulárních studií jsou Actinidiaceae sesterskou větví čeledi Roridulaceae a obě tvoří monofyletickou větev spolu s čeledí špirlicovité (Sarraceniaceae).[4]
V tradičních systémech byla čeleď řazena do blízkosti čeledi vřesovcovité (Ericaceae). Cronquist ji řadil do řádu Theales v rámci Dilleniidae, Dahlgren do Ericales v nadřádu Ericanae a Tachtadžjan do samostatného řádu Actinidiales v rámci nadřádu Ericanae.
Rod Sladenia, dříve řazený do Actinidiaceae, byl přeřazen do čeledi Sladeniaceae.[1]
Actinidia, Clematoclethra, Saurauia
Obrázky, zvuky či videa k tématu aktinidiovité ve Wikimedia Commons
Aktinidiovité (Actinidiaceae) je čeleď rostlin vyšších dvouděložných rostlin z řádu vřesovcotvaré (Ericales).
Kiwi-familien (Actinidiaceae) er udbredt med 3 slægter og ca. 325 arter i den tropiske del af Amerika og Sydasien med et centrum på Ny Guinea. Det er normalt buske eller lianer med spiralstillede blade. Blomsterne har frie kronblade og bægerblade. Frugterne er bær. Her omtales kun den eneste slægt, som dyrkes i Danmark.
Slægter
Die Strahlengriffelgewächse (Actinidiaceae) sind eine Pflanzenfamilie innerhalb der Ordnung der Heidekrautartigen (Ericales). Bekannteste Art ist die Kiwi (Actinidia deliciosa). Sie haben eine hauptsächlich tropische Verbreitung, besonders von Südostasien bis auf dem Malaiischen Archipel, jedoch nicht in Afrika.
Es sind verholzende Pflanzen: Bäume, Sträucher oder Lianen. Sie sind meist laubabwerfend und die oberirdischen Pflanzenteile sind oft mit einfachen oder verzweigten Trichomen behaart. Alle Organe besitzen häufig Idioblasten mit Raphiden (Bündel aus nadelförmigen Calciumoxalat-Kristallen), Clematoclethra auch mit Kristallsand.
Die wechselständigen und spiralig angeordneten Laubblätter sind in Blattstiel und Blattspreite gegliedert. Der Blattstiel kann sehr kurz bis lang sein. Die einfachen Blattspreiten sind fiedernervig und besitzen einen glatten, meist einen gesägten oder gezähnten Blattrand. Die Spaltöffnungen besitzen keine Nebenzellen (Ranunculaceen-Typ), anomocytisch. Nebenblätter fehlen meist oder sind sehr klein.
Die Blüten stehen selten einzeln, sondern meist in seitenständigen zymösen, ährigen oder bündeligen Blütenständen zusammen; manchmal am „alten Holz“. Es sind meist kleine Deckblätter vorhanden.
Die zwittrigen oder funktional eingeschlechtigen Blüten sind radiärsymmetrisch, meist fünfzählig mit doppelter Blütenhülle (Perianth). Wenn die Blüten eingeschlechtig sind können die Arten einhäusig (monözisch) oder zweihäusige (diözisch) getrenntgeschlechtig sein. Die zwei bis acht, meist fünf Kelchblätter sind frei, meist in der Knospe dachziegelig (imbricat) und stehen in einer Quincunx (schraubig mit einer Divergenz von 2/5); sie bleiben meist auch bei der Fruchtreife erhalten (persistent). Die drei bis neun, meist fünf Kronblätter sind frei oder am Grunde verwachsen, in der Knospe dachziegelig (imbricat). Sie sind länger als der Kelch. In der Knospe sind sie imbricat. Zentrifugal werden (10 bis) 20 bis 240 fertile Staubblätter gebildet. Die Staubfäden können frei oder mit den Kronblättern verwachsen sein. Der Staubbeutel besteht aus zwei Theken. Die zweizelligen Pollenkörner besitzen drei Aperturen und sind colporat. Drei bis fünf oder viele Fruchtblätter sind zu einem oberständigen (synkarpen), drei- bis mehrkammerigen Fruchtknoten verwachsenen. Die Oberfläche des Fruchtknotens ist behaart oder glatt. In jeder Fruchtknotenkammer stehen in zentralwinkelständiger Plazentation zehn bis viele anatrope, unitegmische, tenuinucellate Samenanlagen. Meist gibt es pro Fruchtblatt einen Griffel, die frei sind oder verwachsen sein können (bei Clematoclethra sind die Griffel vollständig zu einem einzigen verwachsen) und manchmal auch bei der Fruchtreife erhalten bleiben (daher der Name Strahlengriffel, Actinidia vom griechischen Wort aktis für Strahlen).
Es werden meist fleischige Beeren, manchmal mehr oder weniger loculicidale, ledrige Kapselfrüchte gebildet. Die relativ kleinen Samen besitzen meist große, gerade oder gekrümmte Embryos und viel, meist ölhaltiges, Endosperm.
Die Chromosomengrundzahlen betragen x = 12, 13, 14; Clematoclethra mit x = 12 und Saurauia x = 13. Häufig ist bei Actinidia eine Chromosomenzahl von n = 29, die sich vermutlich aus tetraploiden Ahnen mit x = 14 entwickelt hat.[1]
In der Familie Actinidiaceae kommen Iridoide vor sowie weit verbreitete Flavonole wie Myricetin, Quercetin oder Kaempferol. Procyanidin und Prodelphinidin weisen auf die Existenz kondensierter Tannine hin. Actinidin, eine Papain-ähnliche Proteinase aus der Kiwi macht Kontaktdermatitis möglich. Aus Actinidia polygama wurde ein terpenoides Pseudoalkaloid isoliert, das ebenfalls Actinidin genannt wurde. Der Schleim der Actinidia-Arten enthält saure Polysaccharide. Calciumoxalatkristalle werden in Raphiden akkumuliert.
Von einigen Arten und ihren Sorten werden die Früchte gegessen. Von wenigen Arten werden Sorten als Zierpflanzen verwendet.
Die Arten der Actinidiaceae sind im tropischen Asien und Amerika verbreitet, einige auch im gemäßigten Ostasien und im nördlichen Australien.
Die Familie Actinidiaceae wurde 1925 durch Ernest Friedrich Gilg & Erich Werdermann in Die natürlichen Pflanzenfamilien, Zweite Auflage, 21, S. 36 aufgestellt. Typusgattung ist Actinidia Lindl. Ein Synonym für Actinidiaceae Gilg & Werderm. ist Saurauiaceae Griseb.[2]
Die Familie Actinidiaceae enthält nur drei Gattungen mit zusammen über 350 Arten:
Die Strahlengriffelgewächse (Actinidiaceae) sind eine Pflanzenfamilie innerhalb der Ordnung der Heidekrautartigen (Ericales). Bekannteste Art ist die Kiwi (Actinidia deliciosa). Sie haben eine hauptsächlich tropische Verbreitung, besonders von Südostasien bis auf dem Malaiischen Archipel, jedoch nicht in Afrika.
Tekst üüb Öömrang Actinidiaceae san en plaantenfamile uun det order faan a Ericales. Bekäänd as di slach Actinidia deliciosa, huar a kiiwis bi waaks.
Actinidiaceae san en plaantenfamile uun det order faan a Ericales. Bekäänd as di slach Actinidia deliciosa, huar a kiiwis bi waaks.
Famîleya kîwiyan (Actinidiaceae) famîleyeke riwekan e, li ser koma gezik, çay û çûxan (Ericales) tê hejmartin. Bi taybetî li herêmên tropîk ên başûrê rojhilata Asyayê diçên.
Li Kurdistanê hin deveran hatiye ceribandin, diçê, lê nebûna aramiyê rê nedaye ku kurd di gelek warên çandiniyê de xwe bigihên asta cîhanê. Li Afrîkayê di xwezayê de nayên dîtin. Navdara vê famîleyê kîwî ye. Hin riwekên famîleyê xwarbar in, hinan jî bo baxçevaniyê diajon.
Famîleya Actinidiaceae sala 1925'ê ji aliyê Ernest Friedrich Gilg & Erich Werdermann ve, di Die natürlichen Pflanzenfamilien, çapa duyem, 21, rûpel 36'ê de hatiye binavkirin. Navekê din ê vê famîleyê jî Saurauiaceae Griseb. e.
Di famîleya kîwiyan Actinidiaceaeyê de tenê 3 cins û girêdayê wan jî 350 cure hene:
Famîleya kîwiyan (Actinidiaceae) famîleyeke riwekan e, li ser koma gezik, çay û çûxan (Ericales) tê hejmartin. Bi taybetî li herêmên tropîk ên başûrê rojhilata Asyayê diçên.
Li Kurdistanê hin deveran hatiye ceribandin, diçê, lê nebûna aramiyê rê nedaye ku kurd di gelek warên çandiniyê de xwe bigihên asta cîhanê. Li Afrîkayê di xwezayê de nayên dîtin. Navdara vê famîleyê kîwî ye. Hin riwekên famîleyê xwarbar in, hinan jî bo baxçevaniyê diajon.
The Actinidiaceae are a small family of flowering plants. The family has three genera and about 360 species and is a member of the order Ericales.[2]
They are temperate and subtropical woody vines, shrubs, and trees, native to Asia (Actinidia or kiwifruit, Clematoclethra, and Saurauia) and Central America and South America (Saurauia only). Saurauia, with its 300 species, is the largest genus in this family. Although now confined to Asia and tropical Central and South America, evidence indicates in the past the family had a wider distribution. The now extinct genus Parasaurauia is thought to have belonged to the Actinidiaceae and lived in North America during the early Campanian.[3]
The plants are usually small trees or shrubs, or sometimes vines (Actinidia). The alternate, simple, spiral leaves have serrated or entire margins. They lack stipules or are minutely stipulated. They are often beset with rather flattened bristles.
The flowers grow solitary or are aggregated in terminal cymes, with free sepals and petals. Except for members of the genus Clematoclethra which have 10 stamens, the stamens are numerous and originally attached at the back.[3] They invert just before the flower starts expanding, so their bases become apical.
The plants may be dioecious, monoecious, or hermaphroditic. The fruit is usually a berry, such as the edible kiwifruit, a cultivar from the genus Actinidia.
Before genetic evidence appeared in the last 10 years, the placement of the Actinidiaceae within the Ericales was highly controversial. The USDA Plants Database, a resource considered authoritative, still places the Actinidaceae within the Theales, an order which has been shown not to be monophyletic.[4] Placement of the Actinidiaceae within the Ericales has been strongly supported recently by genetic evidence, and contrary to previous thought, it is not a basal member of the Ericales. Multiple studies using genetic evidence now firmly place the Actinidiaceae in the Ericoid clade, a monophyletic group consisting of the Ericaceae, the Cyrillaceae, the Clethraceae, the Sarraceniaceae, and the Roridulaceae. Further genetic evidence points to the Actinidiaceae being sister to the Roridulaceae, with the Roridulaceae and Sarraceniaceae, forming another, smaller, monophyletic group.[5]
What genera were to be placed in the Actinidiaceae before recent genetic and micromorphological studies emerged was highly controversial. Before recent evidence, the genus Sladenia was often placed within the Actinidiaceae. Also, Saurauia was sometimes considered its own family. Thus, before more detailed studies started, two to four genera could be placed within the Actinidiaceae. Micromorphological characters have confirmed that Sladenia does not belong in the Actinidiaceae. Furthermore, biological characteristics of the cells, and molecular evidence have confirmed the three genera currently circumscribed in the Actinidiaceae, Clematoclethra, Saurauia, and Actinidia, do indeed form a monophyletic group.[6][7]
{{cite journal}}: CS1 maint: DOI inactive as of December 2022 (link) The Actinidiaceae are a small family of flowering plants. The family has three genera and about 360 species and is a member of the order Ericales.
La aktinidiacoj (Actinidiaceae) estas familio en la ordo de la Erikaloj (Ericales). Plej konata estas la specio verda kivio (Actinidia deliciosa). La genroj el tiu familio ĉefe disvastiĝas en la tropikoj, precipe en Sudorientazio, sed ne en Afriko.
Temas pri lignecaj plantoj: arboj, arbustoj aŭ lianoj. Ili plej ofte estas deciduaj kaj iliaj supergrundaj partoj estas kovritaj per simplaj aŭ disbranĉantaj triĥomoj. Ĉiuj organoj havas ofte idioblastojn kun rafidoj, Clematoclethra ankaŭ enhavas kristalsablon. La alterne kaj spiralforme starantaj folioj estas dividitaj en folitigon kaj foliplaton. La folitigo povas esti mallongega ĝis longa. La rando de la simplaj folioj estas segilforma aŭ denta. La stomoj ne havas kromĉelojn (ranunkulaco-tipo), anomocitajn. Stipuloj ofte mankas aŭ estas tre malgrandaj.
La floroj malofte estas unuopaj, sed plej ofte pluropaj en flankestarantaj cumoj. Spikoj aŭ faskaj infloreskoj, kelktempe ĉe “malnova ligno“. Ekzistas plej ofte malgrandaj brakteoj.
La duseksaj aŭ unuseksaj floroj estas radisimetriaj, plej ofte kvinnombraj kunduobla florinvolukro (perianto). Se la floroj estas unuseksaj la specioj povas esti moneciaj) aŭ (dieciaj). La du ĝis ok sepaloj estas liberaj plej ofte en la burĝono brkece (imbricat) kaj staras en kvinkunkso (ŝraŭba kun divergenco de 2/5); ili estas persistaj kaj restas ankaŭ dun la maturiĝo de la frukto. La 3 ĝis 9, plej ofte 5 petaloj estas liberaj au je la bazo kunkreskintaj. Ili estas pli longaj ol la sepaloj. Ekzistas (10 ĝis) 20 ĝis 240 fertilaj stamenoj. La filamentoj povas esti liberaj aŭ kunkreskintaj kun la petaloj. La anteroj ekzistas el du tekoj. Tri ĝis kvin aŭ multaj karpeloj estas sinkarpaj kaj kunkreskintaj al tri- ĝis kvinkameraj ovarioj. La surfaco de la ovarioj estas hara aŭ glata. Ĉiu kamero havas dek ĝis multajn semojn. Plej ofte en ĉiu ovario ekzistas unu pistilo (ĉe Clematoclethra la pistiloj estas kunkreskintaj al nur unu), kiu kelkfoje restas ĝis fruktmaturiĝo (tial la nomo Actinidia de la greka vorto aktis or radio).
La plantoj plej ofte formas karnecaj beroj, kelkfoje ledraj kapsulfruktoj. La etaj semoj havas plej ofte oleriĉan endospermon.
La kromosomnombro estas x = 12, 13, 14; Clematoclethra kun x = 12 kaj Saurauia x = 13. Oftas ĉe Actinidia kromosomnombro de n = 29, kiu evoluiĝis probable el tetraploida praulo kun x = 14. [1]
En la familio ...
La fruktoj de kelkaj specioj estas manĝeblaj. Kelkajn oni uzas ornamcele kiel ornamplanto.
La specioj de la Actinidiaceae hejmiĝas en la tropikaj Azio kaj Ameriko, kelkaj ankaŭ en la modervarma Orientazio kaj en la norda parto de Aŭstralio.
La familio Actinidiaceae estis starigita en 1925 fare de Ernest Friedrich Gilg & Erich Werdermann en Die natürlichen Pflanzenfamilien, dua eldono, 21, p. 36. La tipa genro estas Actinidia Lindl.. Sinonimo por Actinidiaceae Gilg & Werderm. estas Saurauiaceae Griseb.. [2]
La familio Actinidiaceae nur havas tri genrojn kun entute pli ol 350 specioj:
La aktinidiacoj (Actinidiaceae) estas familio en la ordo de la Erikaloj (Ericales). Plej konata estas la specio verda kivio (Actinidia deliciosa). La genroj el tiu familio ĉefe disvastiĝas en la tropikoj, precipe en Sudorientazio, sed ne en Afriko.
Las actinidiáceas (Actinidiaceae) son una familia de árboles, arbustos o lianas leñosas que agrupa a tres géneros o siete, según autor, y unas 362 especies.
Poseen hojas simples, alternas, dispuestas en espiral, sin estípulas, con bordes aserrados o dentados; inflorescencias axilares o laterales, rara vez reducidas a una sola flor, siendo más frecuente encontrarlas en forma de tirso; flores provistas de pedicelo, bracteadas, con ovario súpero, anteras invertidas después de la antesis; frutos en forma de baya o cápsula loculicida; semillas pequeñas y por lo general abundantes.
Los tres géneros de las actinidiáceas se encuentran en regiones tropicales y subtropicales de Asia. Las Saurauia pueden encontrarse además en el neotrópico.
La clasificación taxonómica de los géneros de esta familia ha sido objeto de debate. En un principio se incluyeron dentro de la familia de las Dilleniaceae, aunque algunos autores, como Gordon Eugene Hunter, sugirieron que deberían incluirse dentro de las Ericaceae. En la actualidad, según los trabajos de Cronquist y Thorne, se considera como una familia independiente. Cuando los géneros Actinidia y Saurauia se incluyen en la misma familia, como es la norma actual, el nombre de Actinidiaceae se acepta como preferente sobre el de Saurauiaceae, que tiene prioridad cronológica.
Bot. Gard. 53: 47-89. 1966.
Las actinidiáceas (Actinidiaceae) son una familia de árboles, arbustos o lianas leñosas que agrupa a tres géneros o siete, según autor, y unas 362 especies.
Aktiniidialised (Actinidiaceae) on õistaimede sugukond kanarbikulaadsete seltsist.
Eestis ei kasva sellesse sugukonda kuuluvaid pärismaiseid taimeliike.
Aktiniidialised (Actinidiaceae) on õistaimede sugukond kanarbikulaadsete seltsist.
Eestis ei kasva sellesse sugukonda kuuluvaid pärismaiseid taimeliike.
Actinidiaceae landare loredunen familia txiki bat dira. Bere hiru genero eta espezieen 360 inguru ordena Ericales kideak dira.
Actinidiaceae landare loredunen familia txiki bat dira. Bere hiru genero eta espezieen 360 inguru ordena Ericales kideak dira.
Laikkuköynnöskasvit (Actinidiaceae)[2] on kukkivien kasvien heimo. Heimoon kuuluu kolme sukua ja noin 355 lajia.[1][3] Useita heimon lajeja käytetään koristekasveina, lisäksi heimoon kuuluvaa kiiviä (Actinidia deliciosa) viljellään laajalti hedelmiensä vuoksi.
Laikkuköynnöskasvit ovat monivuotisia puuvartisia kasveja; usein pensaita tai liaaneja, joskus puita. Lehdet ovat yksinkertaisia, korvakkeettomia ja vuorottelevasti asettuneet. Kasvit voivat olla yksi- tai kaksikotisia, ja kukat yksi- tai kaksineuvoisia lajista riippuen. Kukat kasvavat kukinnoissa. Sekä verho- että terälehtiä on yleensä viisi. Heteitä on kymmenen tai enemmän. Emin sikiäin on kehänpäällinen ja sisältää kolmesta viiteen onteloa, joissa on siemenaiheita kymmenen tai enemmän. Hedelmä on marja tai kota.[4]
Laikkuköynnöskasveja kasvaa luonnonvaraisena Aasian, Australian, Pohjois-Amerikan ja Etelä-Amerikan trooppisilla, subtrooppisilla ja lauhkeilla vyöhykkeillä. Suurin lajirunsaus on tropiikissa.[1]
Kiinanlaikkuköynnös (Actinidia kolomikta)
Laikkuköynnöskasvit (Actinidiaceae) on kukkivien kasvien heimo. Heimoon kuuluu kolme sukua ja noin 355 lajia. Useita heimon lajeja käytetään koristekasveina, lisäksi heimoon kuuluvaa kiiviä (Actinidia deliciosa) viljellään laajalti hedelmiensä vuoksi.
La famille des Actinidiaceae (Actinidiacées) comprend 350 espèces réparties en 3 genres.
Ce sont des arbres, des arbustes ou des lianes, originaires d'Asie du Sud-Est et du nord de l'Australie.
On peut citer le genre Actinidia auquel appartient la liane produisant les kiwis (Actinidia deliciosa) ou groseille de Chine. Certaines espèces sont cultivées comme plantes ornementales.
Le nom vient du genre type Actinidia, dérivé du grec ακτιϛ, ακτινοϛ / aktis, aktinos', qui signifie « rayon », en référence aux styles des fleurs femelles se déployant comme les rayons d'une roue[1]. Le nom d'Actinidia a été donné en premier par le botaniste français Jules Emile Planchon en 1847[2].
La classification phylogénétique situe la famille des Actinidiaceae dans l'ordre des Ericales.
Selon Angiosperm Phylogeny Website (12 nov. 2015)[3], NCBI (12 nov. 2015)[4] et DELTA Angio (12 nov. 2015)[5] :
Selon ITIS (12 nov. 2015)[6] :
Selon NCBI (25 juin 2010)[7] :
La famille des Actinidiaceae (Actinidiacées) comprend 350 espèces réparties en 3 genres.
Ce sont des arbres, des arbustes ou des lianes, originaires d'Asie du Sud-Est et du nord de l'Australie.
On peut citer le genre Actinidia auquel appartient la liane produisant les kiwis (Actinidia deliciosa) ou groseille de Chine. Certaines espèces sont cultivées comme plantes ornementales.
Aktinidijevke (lat. Actinidiaceae), biljni porodica iz reda Ericales, nekada je činila samostalni red Actinidiales[1]. Porodicu Actinidiaceae čine rodovi Actinidia Lindl., Clematoclethra (Franch.) Maxim. i Saurauia Willd. sa ukupno 176 priznatih vrsta.[2]
Rod Apatelia nema nijednu priznatu vrstu: A. biserrata DC.; A. tomentosa G.Don su sinonimi.
Najpoznatiji plod poznat je pod imenom kivi ili aktinidija.
Aktinidijevke (lat. Actinidiaceae), biljni porodica iz reda Ericales, nekada je činila samostalni red Actinidiales. Porodicu Actinidiaceae čine rodovi Actinidia Lindl., Clematoclethra (Franch.) Maxim. i Saurauia Willd. sa ukupno 176 priznatih vrsta.
Rod Apatelia nema nijednu priznatu vrstu: A. biserrata DC.; A. tomentosa G.Don su sinonimi.
Najpoznatiji plod poznat je pod imenom kivi ili aktinidija.
Kiwijowcowe rostliny (Actinidiaceae) su swójba symjencowych rostlinow (Spermatophyta).
Wobsahuje sćěhowace rody:
Actinidiaceae è una piccola famiglia di piante dell'ordine Theales (attribuita dall'APG all'ordine Ericales[1]) che include tre generi per un totale di 360 specie.
Sono piante di regioni temperate e sub-tropicali a portamento di liana, arbustivo o di vero albero. Le piante appartenenti ai Generi Actinidia, Clematoclethra e Saurauia sono presenti in Asia, mentre la sola Saurauia è presente in America centrale ed in Sud America. Saurauia è il Genere con maggior numero di Specie (circa 300).
Nonostante la famiglia sia limitata a questi soli distretti esistono elementi per affermare che la sua distribuzione dovesse essere molto più estesa in tempi remoti. In particolare il genere estinto Parasaurauia si ritiene fosse ampiamente diffuso in Nord America nel tardo Cretaceo.[2]
Le piante sono cespugli o piccoli alberi, a volte liane come Actinidia. Le foglie sono alternate e disposte a spirale sui fusti.
I fiori sono solitari o riuniti in infiorescenza detta "cima", con sepali e petali liberi.
Clematoclethra ha un numero definito di stami (10), mentre negli altri generi gli stami sono in numero indefinito ed a distribuzione disordinatamente raggiata.
Le piante possono essere monoiche, (con fiori distinti dei due sessi sulla stessa pianta), o dioiche, (con fiori dei due sessi su piante distinte: piante maschio e piante femmina), ovvero possono essere piante ermafrodite, con ambedue i sessi nello stesso fiore.
Il frutto è di norma una bacca.
Actinidiaceae è una piccola famiglia di piante dell'ordine Theales (attribuita dall'APG all'ordine Ericales) che include tre generi per un totale di 360 specie.
Aktinidijiniai (lot. Actinidiaceae, vok. Strahlengriffelgewächse) – magnolijūnų (Magnoliophyta) augalų šeima, kuriai priklauso medžiai arba vijokliniai krūmai. Lapai pražanginiai, lygiakraščiai arba dantytais pakraščiais. Žiedai sukrauti šluotelės pavidalo žiedynuose. Vaisius – uoga arba dėžutė.
Šeimoje 3 gentys, apie 285 rūšys, paplitusios tropinėse ir subtropinėse Azijos srityse, Amerikoje ir Australijoje.
Lietuvoje kaip uoginiai augalai auginama aktinidijų (Actinidia) genties kelios rūšys.
.
Aktinidijiniai (lot. Actinidiaceae, vok. Strahlengriffelgewächse) – magnolijūnų (Magnoliophyta) augalų šeima, kuriai priklauso medžiai arba vijokliniai krūmai. Lapai pražanginiai, lygiakraščiai arba dantytais pakraščiais. Žiedai sukrauti šluotelės pavidalo žiedynuose. Vaisius – uoga arba dėžutė.
Šeimoje 3 gentys, apie 285 rūšys, paplitusios tropinėse ir subtropinėse Azijos srityse, Amerikoje ir Australijoje.
Lietuvoje kaip uoginiai augalai auginama aktinidijų (Actinidia) genties kelios rūšys.
.
De kiwifamilie (Actinidiaceae) is een familie van tweezaadlobbige planten. Deze familie wordt algemeen geaccepteerd door systemen voor plantentaxonomie.
Het gaat om een familie van enkele honderden soorten houtige planten, met de kiwi (Actinidia chinensis en Actinidia deliciosa) als bekendste vertegenwoordiger. Andere soorten zijn de mini-kiwi (Actinidia arguta), Actinidia kolomikta en Actinidia polygama.
In het Cronquist-systeem (1981) werd de familie ingedeeld in de orde Theales. Het APG II-systeem (2003) deelt de familie in bij de orde Ericales.
De kiwifamilie (Actinidiaceae) is een familie van tweezaadlobbige planten. Deze familie wordt algemeen geaccepteerd door systemen voor plantentaxonomie.
Het gaat om een familie van enkele honderden soorten houtige planten, met de kiwi (Actinidia chinensis en Actinidia deliciosa) als bekendste vertegenwoordiger. Andere soorten zijn de mini-kiwi (Actinidia arguta), Actinidia kolomikta en Actinidia polygama.
In het Cronquist-systeem (1981) werd de familie ingedeeld in de orde Theales. Het APG II-systeem (2003) deelt de familie in bij de orde Ericales.
Actinidiaceae er en plantefamilie i ordenen Ericales. Den omfatter ca. 350 arter fordelt på tre planteslekter. Familien har ikke noe norsk navn, men kattebuskfamilien er foreslått. Frukten kiwi tilhører denne familien.
Denne botanikkrelaterte artikkelen er foreløpig kort eller mangelfull, og du kan hjelpe Wikipedia ved å utvide den. Actinidiaceae er en plantefamilie i ordenen Ericales. Den omfatter ca. 350 arter fordelt på tre planteslekter. Familien har ikke noe norsk navn, men kattebuskfamilien er foreslått. Frukten kiwi tilhører denne familien.
Aktinidiowate (Actinidiaceae Hutch.) – rodzina pnączy z rzędu wrzosowców. Należy do niej około 355 gatunków z trzech rodzajów[1]. Rośliny te występują w Ameryce subtropikalnej, wschodniej i południowo-wschodniej Azji oraz wyspach Oceanii, sięgając na południu po wyspy Fidżi i Queensland w Australii. Szeroko rozpowszechniony jest rodzaj Saurauia, do którego należy najwięcej, bo aż ok. 300 gatunków. Rodzaj aktinidia Actinidia (36 gatunków) pochodzi z umiarkowanej i subtropikalnej wschodniej Azji, a rośliny z rodzaju Clematoclethra (25 gatunków) są endemitami Chin[2]. Duże znaczenie ekonomiczne ma aktinidia chińska, której owoce pod komercyjną nazwą kiwi uprawiane są w różnych regionach świata (rozpowszechnione zostały przez hodowców z Nowej Zelandii – stąd nazwa nawiązująca do ptaka kiwi)[3]. Uprawiane i jadalne są także inne gatunki aktinidii[2].
Aktinidiowate stanowią jedną z wielu rodzin zaliczanych do rzędu wrzosowców wchodzącego w skład grupy astrowych (asterids) w obrębie dwuliściennych właściwych (eudicots)[1]. Umieszczane są w relacji filogenetycznej z rodzinami obejmującymi rośliny mięsożerne – tuliłezkowatymi i kapturnicowatymi, chociaż dowody dla takiej pozycji nie są mocne[2]. Dawniej rodzina uznawana była na podstawie samych kryteriów morfologicznych za spokrewnioną z ukęślowatymi Dilleniaceae i herbatowatymi Theaceae[2].
wrzosowceBalsaminaceae – niecierpkowate
Polemoniaceae – wielosiłowate
Fouquieriaceae – okotijowate
Lecythidaceae – czaszniowate
Sapotaceae – sączyńcowate
Ebenaceae – hebankowate
Primulaceae – pierwiosnkowate
Theaceae – herbatowate
Symplocaceae – symplokowate
Styracaceae – styrakowate
Diapensiaceae – zimnicowate
Sarraceniaceae – kapturnicowate
Actinidiaceae – aktinidiowate
Roridulaceae – tuliłezkowate
Clethraceae – orszelinowate
Cyrillaceae – zwichrotowate
Ericaceae – wrzosowate
Aktinidiowate (Actinidiaceae Hutch.) – rodzina pnączy z rzędu wrzosowców. Należy do niej około 355 gatunków z trzech rodzajów. Rośliny te występują w Ameryce subtropikalnej, wschodniej i południowo-wschodniej Azji oraz wyspach Oceanii, sięgając na południu po wyspy Fidżi i Queensland w Australii. Szeroko rozpowszechniony jest rodzaj Saurauia, do którego należy najwięcej, bo aż ok. 300 gatunków. Rodzaj aktinidia Actinidia (36 gatunków) pochodzi z umiarkowanej i subtropikalnej wschodniej Azji, a rośliny z rodzaju Clematoclethra (25 gatunków) są endemitami Chin. Duże znaczenie ekonomiczne ma aktinidia chińska, której owoce pod komercyjną nazwą kiwi uprawiane są w różnych regionach świata (rozpowszechnione zostały przez hodowców z Nowej Zelandii – stąd nazwa nawiązująca do ptaka kiwi). Uprawiane i jadalne są także inne gatunki aktinidii.
Actinidiaceae é uma família de plantas angiospérmicas (plantas com flor - divisão Magnoliophyta), pertencente à ordem Ericales.
As actinidiáceas representam cerca de 360 espécies, classificadas em 3 géneros, entre as quais a planta que produz o kiwi.
A família Actinidiaceae possui 3 gêneros reconhecidos atualmente.[1]
Actinidiaceae é uma família de plantas angiospérmicas (plantas com flor - divisão Magnoliophyta), pertencente à ordem Ericales.
As actinidiáceas representam cerca de 360 espécies, classificadas em 3 géneros, entre as quais a planta que produz o kiwi.
Actinidiaceae este o mică familie de plante din ordinul Ericales. Cuprinde trei genuri și aproximativ 360 de specii. [2] Actinidia deliciosa, planta a cărui fruct este kiwiul, face parte din această familie.
Actinidiaceae este o mică familie de plante din ordinul Ericales. Cuprinde trei genuri și aproximativ 360 de specii. Actinidia deliciosa, planta a cărui fruct este kiwiul, face parte din această familie.
Aktinidiaväxter[1] (Actinidiaceae) är en växtfamilj med tre släkten och 355 arter. Familjens medlemmar är framför allt utbredda i subtropiska Asien, men medlemmar förekommer även i Australien och Amerika.
Aktinidiaväxter (Actinidiaceae) är en växtfamilj med tre släkten och 355 arter. Familjens medlemmar är framför allt utbredda i subtropiska Asien, men medlemmar förekommer även i Australien och Amerika.
Kivigiller (Actinidiaceae), 3 cins ve 360 tür içeren küçük bir bitki familyasıdır.
Ilıman ve astropikal bölgelerde yetişen odunsu asmalar, çalı ve ağaçlardan oluşur. Asya'da tüm cinsleri (Actinidia (kivi), Clematoclethra, Saurauia) görülürken Orta ve Güney Amerika'da sadece Saurauia cinsi görülmektedir. Saurauia, 300 tür ile bu familyanın en geniş cinsidir.
Kivigiller (Actinidiaceae), 3 cins ve 360 tür içeren küçük bir bitki familyasıdır.
Ilıman ve astropikal bölgelerde yetişen odunsu asmalar, çalı ve ağaçlardan oluşur. Asya'da tüm cinsleri (Actinidia (kivi), Clematoclethra, Saurauia) görülürken Orta ve Güney Amerika'da sadece Saurauia cinsi görülmektedir. Saurauia, 300 tür ile bu familyanın en geniş cinsidir.
Актинідієві можуть бути деревами, чагарниками або дерев'янистими виткими рослинами. Листки чергові, прості, коротко або довго черешкові, без прилистків, зубчаті або мають цілі краї. Квітки ростуть самотньо або в кластерах з вільними чашолистками та пелюстками. Плоди — ягоди або шкірясті капсули.
Родина має 3 роди й приблизно 360 видів, поширених переважно у тропіках Азії, Америки й Північної Австралії. На всій території України зростає два декоративні та їстівні види родом з Далекого Сходу: актинідія гостра (Actinidia arguta) й актинідія коломікта (Actinidia kolomikta). Деякі види широко культивується по всьому світу.
Họ Dương đào hay họ Mi hầu đào hoặc họ Đằng lê (danh pháp khoa học: Actinidiaceae) là một họ nhỏ trong thực vật có hoa thuộc bộ Thạch nam (Ericales)[1]. Nó bao gồm 3 chi và khoảng 355-360 loài.
Các loài trong họ này là các dạng dây leo thân gỗ, cây bụi hay cây gỗ sống trong vùng ôn đới hay cận nhiệt đới, bản địa của châu Á (cả ba chi Actinidia, Clematoclethra, Saurauia) và Trung Mỹ cùng Nam Mỹ (chỉ chi Saurauia). Chi Saurauia với khoảng 300 loài là đa dạng nhất trong họ. Hai chi còn lại có số lượng loài khoảng 25-30 loài mỗi chi. Mặc dù hiện nay chỉ phân bố hạn chế tại châu Á và vùng nhiệt đới Trung và Nam Mỹ, nhưng có chứng cứ cho thấy trong quá khứ họ này đã phân bố rộng hơn. Chi Parasaurauia (tuyệt chủng) được cho là thuộc về nhóm cơ sở của họ Actinidiaceae, từng sinh sống tại khu vực Bắc Mỹ trong thời kỳ Tiền Champane[2] (84-70 triệu năm trước).
Các loài trong họ thường là cây gỗ nhỏ hay cây bụi, đôi khi là dây leo (vài loài chi Actinidia). Các lá đơn mọc so le, có mép lá nguyên hay khía răng cưa. Chúng không có lá kèm hoặc chỉ có lá kèm nhỏ. Chúng thường bị bao quanh bằng các lông cứng dẹp.
Hoa mọc đơn độc hay thành cụm hình xim ở đầu cành, với các lá đài và cánh hoa tự do. Ngoại trừ các thành viên chi Clematoclethra có 10 nhị, ở các loài khác thì nhị nhiều và nguyên thủy gắn vào đế hoa[2]. Chúng chỉ lộn ngược ngay trước khi hoa nở, vì thế đáy của chúng lại trở thành đỉnh. Hoa có thể là đơn tính cùng gốc, đơn tính khác gốc hay lưỡng tính.
Quả thường là dạng quả mọng, chẳng hạn như ở quả dương đào (kiwi), một giống cây trồng có nguồn gốc từ chi Actinidia.
Trước khi chứng cứ di truyền xuất hiện khoảng 10 năm trước, vị trí của họ Actinidiaceae trong phạm vi bộ Ericales là mâu thuẫn cao. Cơ sở dữ liệu thực vật của USDA, một nguồn được coi là có uy tín, vẫn còn đặt Actinidaceae trong bộ Theales, một bộ hóa ra không có tính đơn ngành[3]. Vị trí của Actinidiaceae trong bộ Ericales được hỗ trợ mạnh bằng chứng cứ di truyền trong vòng 10 năm trở lại đây và ngược với suy nghĩ trước đó, nó không là thành viên cơ sở của bộ Ericales. Nhiều nghiên cứu sử dụng chứng cứ di truyền hiện nay đã đặt chắc chắn họ Actinidiaceae vào trong nhánh Ericoid, một nhóm đơn ngành bao gồm các họ Ericaceae, Cyrillaceae, Clethraceae, Sarraceniaceae và Roridulaceae. Ngoài ra, chứng cứ di truyền cũng chỉ ra rằng họ Actinidiaceae có quan hệ chị-em gần với họ Roridulaceae. Nó cùng với Roridulaceae và Sarraceniaceae tạo ra một nhánh đơn ngành nhỏ trong Ericoid.[4].
Những chi nào nên đặt trong Actinidiaceae trước khi có các nghiên cứu di truyền và vi hình thái học gần đây cũng rất mâu thuẫn. Trước đó, chi Sladenia thường hay được đặt trong họ Actinidiaceae. Ngoài ra, chi Saurauia đôi khi cũng được đặt trong họ riêng của chính nó. Vì thế, khoảng 10 năm trước, khi các nghiên cứu chi tiết mới bắt đầu, thì họ này được coi là chứa khoảng 2-4 chi. Các đặc trưng vi hình thái học chỉ ra rằng Sladenia không thuộc về họ Actinidiaceae. Ngoài ra, các đặc trưng sinh học của tế bào, và các chứng cứ phân tử, đã xác nhận rằng 3 chi hiện nay miêu tả trong Actinidiaceae, bao gồm Clematoclethra, Saurauia và Actinidia trên thực tế là một nhóm đơn ngành.[5][6]
Họ Dương đào hay họ Mi hầu đào hoặc họ Đằng lê (danh pháp khoa học: Actinidiaceae) là một họ nhỏ trong thực vật có hoa thuộc bộ Thạch nam (Ericales). Nó bao gồm 3 chi và khoảng 355-360 loài.
Actinidiaceae Gilg & Werderm. (1825), nom. cons.
Роды
Актини́диевые (лат. Actinidiaceae) — семейство двудольных растений, входящее в порядок Верескоцветные, включающее в себя три рода и около 360 видов.
Среди представителей семейства присутствуют маленькие деревья, кустарники и лианы, распространённые в Азии, Центральной и Южной Америке. Для растений семейства характерны относительно крупные очередные листья и располагающиеся в верхоцветных пазушных соцветиях цветки. Плод — ягода с мелкими семенами, реже коробочка. Ягодообразные плоды некоторых видов актинидии съедобны и известны под названием киви.
Это заготовка статьи по ботанике. Вы можете помочь проекту, дополнив её. Актини́диевые (лат. Actinidiaceae) — семейство двудольных растений, входящее в порядок Верескоцветные, включающее в себя три рода и около 360 видов.
Среди представителей семейства присутствуют маленькие деревья, кустарники и лианы, распространённые в Азии, Центральной и Южной Америке. Для растений семейства характерны относительно крупные очередные листья и располагающиеся в верхоцветных пазушных соцветиях цветки. Плод — ягода с мелкими семенами, реже коробочка. Ягодообразные плоды некоторых видов актинидии съедобны и известны под названием киви.
猕猴桃科包括3属大约360种，分布在亚洲、中美洲和南美洲的温带和亚热带地区，有乔木、灌木和木质藤本。
本科植物多数为小乔木或灌木，单叶螺旋排列，叶缘有齿，无托叶或多托叶，一般都有毛。花单生或结成二级聚伞花序，花冠分离，雄蕊在根部连接。果实多为浆果。猕猴桃是一种著名的水果。
本科植物有雌雄同株也有雌雄异株的。
克朗奎斯特分类法将猕猴桃科分入山茶目，2003年的APG II 分类法根据基因亲缘关系将多目合并为杜鹃花目。
猕猴桃科包括3属大约360种，分布在亚洲、中美洲和南美洲的温带和亚热带地区，有乔木、灌木和木质藤本。
本科植物多数为小乔木或灌木，单叶螺旋排列，叶缘有齿，无托叶或多托叶，一般都有毛。花单生或结成二级聚伞花序，花冠分离，雄蕊在根部连接。果实多为浆果。猕猴桃是一种著名的水果。
本科植物有雌雄同株也有雌雄异株的。
克朗奎斯特分类法将猕猴桃科分入山茶目，2003年的APG II 分类法根据基因亲缘关系将多目合并为杜鹃花目。
分類 界 : 植物界 Plantae 階級なし : 被子植物 Angiosperms 階級なし : 真正双子葉類 Eudicots 目 : ツツジ目 Ericales 科 : マタタビ科 Actinidiaceae 学名 Actinidiaceaeマタタビ科（マタタビか、学名: Actinidiaceae）は、被子植物の科の一つ。マタタビ、サルナシ、キウイフルーツなど3属[1]が含まれる。
クロンキスト体系ではマンサク亜綱のツバキ目に含められていた。
Saurauia madrensis
この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト:植物／Portal:植物）。
다래나무과(----科, 학명: Actinidiaceae 악티니디아케아이[*])는 진달래목의 과이다.[1] 낙엽이 지는 나무로서 교목이 되는 종류와 덩굴을 이루는 종류 등이 있다. 전 세계에 3속의 약 360종 가량이 알려져 있는데, 한국에는 개다래·다래·쥐다래·섬다래 등 1속 4종이 분포하고 있다. 꽃은 잎겨드랑이에 1개씩이 달리거나 꽃차례를 이룬다. 각각의 꽃은 5개씩의 꽃받침조각·꽃잎과 많은 수의 수술을 가지고 있다. 씨방은 상위로, 여러 개의 방으로 나뉘어 있다. 대부분 양성화이지만, 종에 따라서는 단성화가 암수한그루 또는 암수딴그루에 달리는 것도 있다. 열매는 장과 또는 삭과로, 안에는 많은 씨가 들어 있다.
_IMG_2229.JPG)
_1_Luc_Viatour.jpg)
.jpg)
.jpg)
_1_Luc_Viatour_edit.jpg)
