Sedum (lat. Sedum) — daşdələnçiçəklilər sırasının dovşankələmikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Sedum (lat. Sedum) — daşdələnçiçəklilər sırasının dovşankələmikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Els crespinells són plantes crasses incloses al gènere Sedum.[1] És un gran gènere de plantes amb flor pertanyents a la família de les crassulàcies. Són unes 400 espècies de plantes de fulla suculenta, que es troben a l'hemisferi nord. Són plantes o bé anuals o bé perennes. Acumulen aigua a les fulles. Les flors ordinàriament tenen 5 pètals, però algunes en poden tenir 4 o bé 6.
Són espècies autòctones dels Països Catalans:
Altres espècies inclouen:
A causa de revisions taxonòmiques diverses espècies han estat considerades de ser excloses d'aquest gènere, entre elles hi ha:
Hylotelephium telephium ssp. maximum, abans posat a Sedum
Els crespinells són plantes crasses incloses al gènere Sedum. És un gran gènere de plantes amb flor pertanyents a la família de les crassulàcies. Són unes 400 espècies de plantes de fulla suculenta, que es troben a l'hemisferi nord. Són plantes o bé anuals o bé perennes. Acumulen aigua a les fulles. Les flors ordinàriament tenen 5 pètals, però algunes en poden tenir 4 o bé 6.
Rozchodník (Sedum) je rod rostlin z čeledi tlusticovitých (Crassulaceae). Rod má více než 400 druhů (zejména na severní polokouli), v České republice se vyskytuje 6 původních druhů, některé další zplaňují z kultury.[1] Jsou to suchomilné byliny se silně dužnatými listy zadržujícími vodu a pětičetné (výjimečně čtyřčetné či šestičetné) květy. Některé druhy (např. rozchodník šestiřadý, Sedum sexangulare) jsou oblíbené jako zahradní rostliny.[2]
Jsou známy především jako půdopokryvné rostlinky dosahující výšky několika málo centimetrů, najdeme zde ale i druhy dorůstající výšky okolo půl metru.
Nízké
Vysoké - rod Hylotelephium
Oběma druhům se také říká Hylotelephium.
Obrázky, zvuky či videa k tématu rozchodník ve Wikimedia Commons
Rozchodník (Sedum) je rod rostlin z čeledi tlusticovitých (Crassulaceae). Rod má více než 400 druhů (zejména na severní polokouli), v České republice se vyskytuje 6 původních druhů, některé další zplaňují z kultury. Jsou to suchomilné byliny se silně dužnatými listy zadržujícími vodu a pětičetné (výjimečně čtyřčetné či šestičetné) květy. Některé druhy (např. rozchodník šestiřadý, Sedum sexangulare) jsou oblíbené jako zahradní rostliny.
Jsou známy především jako půdopokryvné rostlinky dosahující výšky několika málo centimetrů, najdeme zde ale i druhy dorůstající výšky okolo půl metru.
Stenurt (Sedum) er en slægt med ca. 50 arter, som er udbredt stort set overalt på den nordlige halvkugle. Det er sukkulente stauder med lav vækst og tykke blade. Blomsterne er 5-tallige. Her beskrives kun de arter, som er vildtvoksende eller dyrkede i Danmark.
Beskrevne arter
Sedum ist eine Pflanzengattung aus der Familie der Dickblattgewächse (Crassulaceae). Mit etwa 420 Arten ist sie die umfangreichste Gattung dieser Familie. Deutsche Trivialnamen sind Mauerpfeffer und Fetthennen. Einige Arten (so Sedum acre und Sedum reflexum) wurden früher mit lateinisch Vermicularis[1] bezeichnet.
Sedum-Arten sind einjährige oder ausdauernde krautige Pflanzen, seltener Halbsträucher, die mehr oder weniger stark sukkulent sind. Es sind meist Faserwurzeln vorhanden. Meist ist kein „Wurzelstock“ ausgebildet, bei wenigen Arten ist ein Rhizom vorhanden. Die oft fleischigen Stängel sind meist aufrecht oder niederliegend, manchmal stehen sie in Büscheln oder moosartig zusammen; ihre Basis ist selten verholzt. Die oberirdischen Pflanzenteile sind meist kahl, viel seltener behaart.[2]
Besonders die dickfleischigen Laubblätter speichern Wasser. Die Laubblätter sind wechselständig, gegenständig oder wirtelig angeordnet. Die Blattränder sind meist glatt (beispielsweise bei Sedum rosthornianum vier- bis achtzähnig oder bei Sedum engleri var. dentatum entfernt gezähnt).[2] Nebenblätter fehlen.
Die Blütenstände sind unterschiedlich aufgebaut. Die meist zwittrigen, selten eingeschlechtigen Blüten sind meist fünfzählig, selten drei- bis neunzählig. Die Kelchblätter sind meist frei oder seltener an der Basis verwachsen. Die meist fünf überwiegend gelben, seltener weißen oder rötlichen Kronblätter sind meist frei oder fast frei. Es sind meist zwei Kreise mit meist je fünf Staubblättern vorhanden. Die Fruchtblätter sind frei oder an ihrer Basis verwachsen.
Es werden Balgfrüchte gebildet. Die Samen sind klein.
Die meisten Arten der Gattung Sedum sind CAM-Pflanzen.[3]
Die Gattung Sedum ist überwiegend in den subtropischen und gemäßigten Zonen der Nordhalbkugel verbreitet. Einige Arten sind jedoch in Zentral- und Ostafrika sowie in Südamerika heimisch. Die größte Artenvielfalt findet man in Nordamerika (etwa 170 Arten), gefolgt von Asien (ohne Vorderasien) (etwa 130 bis 140 Arten). Die restlichen etwa einhundert Arten verteilen sich auf Europa, Vorderasien, Afrika und die atlantischen Inseln.
Die Erstveröffentlichung der Gattung Sedum erfolgte 1753 durch Carl von Linné in Species Plantarum.[4] Der botanische Name der Gattung Sedum leitet sich von einem lateinischen Trivialnamen für mehrere Arten der Dickblattgewächse ab. Typusart ist Sedum acre L.[5] Linné veröffentlichte in Species Plantarum 16 Arten.[4] Synonyme für Sedum L. sind: Aithales Webb & Berthel., Aizopsis Grulich, Amerosedum Á.Löve & D.Löve, Anacampseros Mill., Asterosedum Grulich, Breitungia Á.Löve & D.Löve, Cepaea Fabr., Chetyson Raf., Clausenellia Á.Löve & D.Löve, Cockerellia (R.T.Clausen & N.W.Uhl) Á.Löve & D.Löve, Congdonia Jeps., Corynephyllum Rose, Etiosedum Á.Löve & D.Löve, Gormania Britton, Helladia M.Král, Hjaltalinia Á.Löve & D.Löve, Keratolepis Rose ex Fröd., Leucosedum Fourr., Macrosepalum Regel & Schmalh., Mucizonia (DC.) Batt. & Trab., Oreosedum Grulich, Parvisedum R.T.Clausen, Petrosedum Grulich, Poenosedum Holub, Procrassula Griseb., Pseudorosularia Gurgen., Sedastrum Rose, Sedella Fourr. nom. inval., Spathulata (Boriss.) Á.Löve & D.Löve, Telmissa Fenzl, Tetrorum Rose, Triactina Hook. f. & Thomson.[6] Die Gattung Sedum ist in diesem Umfang paraphyletisch.[7]
Die Gattung Sedum gehört zur Subtribus Sedinae aus der Tribus Sedeae in der Unterfamilie Sedoideae innerhalb der Familie Crassulaceae.
Nach Henk ’t Hart (1944–2000) und Bert Bleij wird die Gattung Sedum in zwei Untergattungen mit folgenden Arten untergliedert:[8]
Einige Arten und ihre Sorten werden als Zierpflanzen in Parks und Gärten oder zur Dachbegrünung verwendet. 2000 und 2011 wurde die Gattung Sedum vom Bund deutscher Staudengärtner (BdS) zur Staude des Jahres erklärt.[15][16]
Sedum ist eine Pflanzengattung aus der Familie der Dickblattgewächse (Crassulaceae). Mit etwa 420 Arten ist sie die umfangreichste Gattung dieser Familie. Deutsche Trivialnamen sind Mauerpfeffer und Fetthennen. Einige Arten (so Sedum acre und Sedum reflexum) wurden früher mit lateinisch Vermicularis bezeichnet.
Sedum l'è 'n zèner de piànte suculènte de la famìa de le Crassulaceae che 'l töl dét 'ntra 500 e 600 spéci diferènte, distribüìde 'ndèle regiù temperàde e frède de töcc du i emisfér de la tèra. I è piànte che s'è adatàt a rezìster en ambièncc sèch dàto che i è bùne de 'nmagazinà l'àiva 'ndèle sò fòie carnùze. La grandèsa la pöl nà dei 10/12 ghèi endele spéci piö pesène ai boscài de mès méter de le spéci piö grànde.
I fiùr de chèsto zèner i g'ha 5 pétali e 5 stam. Le se 'nzènera facilmènt per talèa e per somésa, e chèsto 'l i a rènt ale ólte piànte 'nvazìve.
Se le dopèra de spès per fà bèi i giardì ruciùs, le bordüre, ma apò a per furmà dei tapé sóta piànte e piantèle.
Sedum l'è 'n zèner de piànte suculènte de la famìa de le Crassulaceae che 'l töl dét 'ntra 500 e 600 spéci diferènte, distribüìde 'ndèle regiù temperàde e frède de töcc du i emisfér de la tèra. I è piànte che s'è adatàt a rezìster en ambièncc sèch dàto che i è bùne de 'nmagazinà l'àiva 'ndèle sò fòie carnùze. La grandèsa la pöl nà dei 10/12 ghèi endele spéci piö pesène ai boscài de mès méter de le spéci piö grànde.
I fiùr de chèsto zèner i g'ha 5 pétali e 5 stam. Le se 'nzènera facilmènt per talèa e per somésa, e chèsto 'l i a rènt ale ólte piànte 'nvazìve.
Se le dopèra de spès per fà bèi i giardì ruciùs, le bordüre, ma apò a per furmà dei tapé sóta piànte e piantèle.
Sempervivo esas planto dika-folia, herbatra, ek la familio "kresulacei".
Tekst üüb Öömrang Stianpöber (Sedum) as en skööl faan amanbi 420 plaanten uun det famile Crassulaceae.
Sedum burrito
Sedum debile
Bleeden münster
Stianpöber (Sedum) as en skööl faan amanbi 420 plaanten uun det famile Crassulaceae.
Сүл боросо(урыҫ. Очиток) (лат. Sédum ácre) — ике өйлөләр ғаиләһенә ингән йыуан итләс һабаҡлы, һутлы япраҡлы, ҡыҙыл йәки аҡ сәскәле ағыулы үҫемлек; шәкәрлелеге 114кг/га
Евразила, Африкала, Төньяҡ һәм Көньяҡ Америкала таралған. Туғайлыҡтарҙы, ҡоро битләүҙәрҙе үҙ итә.
Барлығы 54 төрөбилдәле[1]:
Сүл боросо(урыҫ. Очиток) (лат. Sédum ácre) — ике өйлөләр ғаиләһенә ингән йыуан итләс һабаҡлы, һутлы япраҡлы, ҡыҙыл йәки аҡ сәскәле ағыулы үҫемлек; шәкәрлелеге 114кг/га
Sedum is a large genus of flowering plants in the family Crassulaceae, members of which are commonly known as stonecrops. The genus has been described as containing up to 600 species, subsequently reduced to 400–500. They are leaf succulents found primarily in the Northern Hemisphere, but extending into the southern hemisphere in Africa and South America. The plants vary from annual and creeping herbs to shrubs. The plants have water-storing leaves. The flowers usually have five petals, seldom four or six. There are typically twice as many stamens as petals. Various species formerly classified as Sedum are now in the segregate genera Hylotelephium and Rhodiola.
Well-known European species of Sedum are Sedum acre, Sedum album, Sedum dasyphyllum, Sedum reflexum (also known as Sedum rupestre) and Sedum hispanicum.
Sedum is a genus that includes annual, biennial, and perennial herbs. They are characterised by succulent leaves and stems.[2] The extent of morphological diversity and homoplasy make it impossible to characterise Sedum phenotypicaly.[3]
Sedum was first formally described by Carl Linnaeus in 1753, with 15 species.[4] Of the genera encompassed by the Crassulaceae family, Sedum is the most species rich, the most morphologically diverse and most complex taxonomically. Historically it was placed in the subfamily Sedoideae, of which it was the type genus. Of the three modern subfamilies of the Crassulaceae, based on molecular phylogenetics Sedum is placed in the subfamily Sempervivoideae. Although the genus has been greatly reduced, from about 600[5] to 420–470 species,[6] by forming up to 32 segregate genera,[7] it still constitutes a third of the family and is polyphyletic.[8]
Sedum species are found in four of six major crown clades wthin subfamily Sempervivoideae of Crassulaceae and are allocated to tribes, as follows:[9]
In addition at least nine other distinct genera appear to be nested within Sedum. However the number of species found outside of the first two clades (Tribe Sedeae) are only a small fraction of the whole genus. Therefore the current circumscription, which is somewhat artificial and catch-all must be considered unstable.[8] The relationships between the tribes of Sempervivoideae is shown in the cladogram.
Cladogram of Sempervivoideae tribes[9] SempervivoideaeTelephieae
Umbilicieae
Semperviveae
Aeonieae
Sedeae (Leucosedum+Acre)
There are now thought to be approximately 55 European species. Sedum demonstrates a wide variation in chromosome numbers, and polyploidy is common. Chromosome number is considered an important taxonomic feature.[10]
Earlier authors placed a number of Sedum species outside of these clades, such as S. spurium, S. stellatum and S. kamtschaticum (Telephium clade),[11] that has been segregated into Phedimus (tribe Umbiliceae).[9][12][13][14] Given the substantial taxonomic challenges presented by this highly polyphyletic genus, a number of radical solutions have been proposed for what is described as the "Sedum problem", all of which would require a substantial number of new combinations within Sempervivoideae. Nikulin and colleagues (2016) have recommended that, given the monophyly of Aeonieae and Semperviveae, species of Sedum outside of the tribe Sedeae (all in subgenus Gormania) be removed from the genus and reallocated. However this does not resolve the problem of other genera embedded within Sedum, in Sedeae.[8] In the largest published phylogenetic study (2020), the authors propose placing all taxa within Sedeae in genus Sedum, and transferring all other Sedum species in the remaining Sempervivoideae clades to other genera. This expanded Sedum s.l. would comprise about 755 species.[15]
Linnaeus originally described 15 species, characterised by pentamerous flowers, dividing them into two groups; Planifolia and Teretifolia, based on leaf morphology. with 15 species, and hence bears his name as the botanical authority (L.).[16] By 1828, de Candolle recognized 88 species, in six informal groups.[17] Various attempts have been made to subdivide this large genus, in addition to segregating separate genera, including creation of informal groups, sections, series and subgenera. For an extensive history of subfamily Sedoideae, see Ohba 1978.
Gray (1821) divided the 13 species known in Britain at that time into five sections; Rhodiola, Telephium, Sedum, (unnamed) and Aizoon.[18] In 1921 Praeger established ten sections; Rhodiola, Pseudorhodiola, Giraldiina, Telephium, Aizoon, Mexicana, Seda Genuina, Sempervivoides, Epeteium and Telmissa.[19] This was later revised in what is the best known system, that of Berger (1930), who defined 22 subdivisions, which he called Reihe (sections or series).[20] Berger's sections were:
A number of these, he further subdivided.[20] In contrast, Fröderströmm (1935) adopted a much broader circumscription of the genus, accepting only Sedum and Pseudosedum within the Sedoideae, dividing the former into 9 sections.[21] Although this was followed by numerous other systems, the most widely accepted infrageneric classification following Berger, was by Ohba (1978).[22] Prior to this most species in Sedoideae were placed in genus Sedum.[12] Of these systems, it was observed "No really satisfactory basis for the division of the family into genera has yet been proposed".[23]
Some other authors have added other series, and combined some of the series into groups, such as sections.[24] In particular Sedum section Sedum is divided into series (see Clades) [8][2] More recently, two subgenera have been recognised, Gormania and Sedum.[8]
Subgenus Sedum has been considered as three geographically distinct, but equal sized sections:[25]
S. sect. Sedum includes 54 species native to Europe, which Berger classified into 27 series.[25]
Species and series include[26][27][28][11][9][8][7][29]
Of about 80 Eurasian species, series Rupestria forms a distinct monophyletic group of about ten taxa, which some authors have considered a separate genus, Petrosedum.[31][32][33] It was series 20 in Berger's classification. Native to Europe it has escaped cultivation and become naturalized in North America.[34]
Embedded within series Monanthoidea are three Macaronesian segregate genera, Aichryson, Monanthes and Aeonium.[9]
In the Levant, one species of this succulent (S. microcarpum) covers the stony ground like a carpet where the soil is shallow, growing no higher than 5–10 cm. At first, the fleshy leaves are a light green, but as the season progresses, the fleshy leaves turn red.
Embedded within the Leucosedum clade are the following genera: Rosularia, Prometheum, Sedella and Dudleya.[9] Rosularia is paraphyletic, and some Sedum species, such as S. sempervivoides Fischer ex M. Bieberstein are assigned by some authors to Rosularia, as R. sempervivoides (Fischer ex M. Bieberstein) Boriss.[36]
Embedded within the Acre clade are the following genera: Villadia, Lenophyllum, Graptopetalum, Thompsonella, Echeveria and Pachyphytum.[9] The species within Acre, can be broadly grouped into two subclades, American/European and Asian.[37][11]
Distributed in mainly in temperate to subtropical climates the Northern hemisphere, extending to the Southern hemisphere in Africa and South America,[6] being most diverse in the Mediterranean,[28] Central America, Himalayas, and East Asia.[2] In this respect, the two subgenera differ. Subgenus Sedum having a centre of diversity in Mexico, and Gormania in Eurasia with a secondary centre in N America. [28]
Sedum species are used as food plants by the larvae of some Lepidoptera species including the grey chi moth. In particular, Sedum spathulifolium is the host plant of the endangered San Bruno elfin butterfly of San Mateo County, California. Sedum lanceolatum is the host plant of the more common Parnassius smintheus found in the Rocky Mountains.[38] As well as Sedum spathulifolium, many other species of Sedum serve the environmental role of host plants for butterflies. For example, the butterfly Callophrys xami uses several species of Sedum, such as Sedum allantoides, for suitable host plants.[39][40]
Many sedums are cultivated as ornamental garden plants, due to their interesting and attractive appearance and hardiness. The various species differ in their requirements; some are cold-hardy but do not tolerate heat, some require heat but do not tolerate cold.
Numerous hybrid cultivars have been developed, of which the following have gained the Royal Horticultural Society's Award of Garden Merit:[b]
The leaves of most stonecrops are edible,[45] excepting Sedum rubrotinctum, although toxicity has also been reported in some other species.[46] The juice from the stems and leaves may irritate skin if handled excessively.[47]
Sedum reflexum, known as "prickmadam", "stone orpine", or "crooked yellow stonecrop", is occasionally used as a salad leaf or herb in Europe, including the United Kingdom.[48] It has a slightly astringent sour taste.
Sedum divergens, known as "spreading stonecrop", was eaten by First Nations people in northwest British Columbia. The plant is used as a salad herb by the Haida and the Nisga'a people. It is common in the Nass Valley of British Columbia.[49]
Biting stonecrop (Sedum acre) contains high quantities of piperidine alkaloids (namely (+)-sedridine, (−)-sedamine, sedinone and isopelletierine), which give it a sharp, peppery, acrid taste and make it somewhat toxic.
Sedum can be used to provide a roof covering in green roofs,[50][51] where they are preferred to grasses.[52] Examples include Ford's Dearborn, Michigan Truck Plant, which has a living roof with 454,000 square feet (42,200 m2) of sedum.[53] The Rolls-Royce Motor Cars plant in Goodwood, England, has a 242,000 square feet (22,500 m2) roof complex covered in Sedum, the largest in the United Kingdom.[54] Nintendo of America's roof is covered in some 75,000 square feet (7,000 m2) of Sedum.[55] The Javits Center in New York City is covered with 292,000 square feet (27,100 m2) of Sedum.[56]
Berlin's Prenzlauer Allee,[57] Le Mans, and Warsaw, for example, plant sedum in between rails of some tramways as a low maintenance alternative to grass. This provides beautification, a permeable surface for water management, and noise reduction.[58]
Floral diagram Sedum acre Sedum is a large genus of flowering plants in the family Crassulaceae, members of which are commonly known as stonecrops. The genus has been described as containing up to 600 species, subsequently reduced to 400–500. They are leaf succulents found primarily in the Northern Hemisphere, but extending into the southern hemisphere in Africa and South America. The plants vary from annual and creeping herbs to shrubs. The plants have water-storing leaves. The flowers usually have five petals, seldom four or six. There are typically twice as many stamens as petals. Various species formerly classified as Sedum are now in the segregate genera Hylotelephium and Rhodiola.
Well-known European species of Sedum are Sedum acre, Sedum album, Sedum dasyphyllum, Sedum reflexum (also known as Sedum rupestre) and Sedum hispanicum.
Sedo[1], gras-burĝono[2] (science: Sedum) estas genro de plantoj en la familio krasulacoj (Crassulaceae), kiu entenas dismonde pli ol 500 specioj, multaj el ili estas sukulentaj plantoj. Ĝi estas indiĝena genro en ĉie, krom Aŭstralio, kien oni enportis kelkajn speciojn.
Ĝiaj radikoj etendiĝas proksime sub la surfaco. Male al aliaj genroj de krasulacoj, ties specioj ne havas rozeton. La tigo estas plej ofte kuŝanta – malofte staranta – kaj sur tiu lokiĝas la folioj kruce kontraŭae. La folioj estas malgandaj, dikiĝintaj, ofte cilindraj, malofte plataj. Ili ĝenerale ne havas folitigon.
La floroj havas radian simetrion kaj floras plej ofte en umbela paniklo. La floroj havas 5-5 (malofte 6-6) sepaloj kaj petaloj; la nombro de la stamenoj estas sama aŭ duobla. La pinto de la petaloj estas akrapinta, la floro estas stelforma desupre.
Plimulto de la specioj estas moltiga, folisukulenta krasula planto, tio estas ili bone toleras la sekecon. Ili multiĝas per folioj, kiuj bone radikiĝas.
La specioj estas oftaj ornamplantoj, protektaj plantoj en rokĝardenoj, sur sunaj, etgrundaj surfacoj.
Sedo, gras-burĝono (science: Sedum) estas genro de plantoj en la familio krasulacoj (Crassulaceae), kiu entenas dismonde pli ol 500 specioj, multaj el ili estas sukulentaj plantoj. Ĝi estas indiĝena genro en ĉie, krom Aŭstralio, kien oni enportis kelkajn speciojn.
Sedum es un género de plantas suculentas de la familia Crassulaceae que comprende unas 400 especies aceptadas, de las más de 1300 descritas.[1]
Son plantas anuales o perennes, a veces rizomatosas, con hojas carnosas generalmente enteras, planas o cilíndricas, alternas, aunque ocasionalmente pueden ser opuestas, verticiladas o agrupadas en rosetas basales, generalmente sésiles. La inflorescencia es habitualmente cimosa, con flores hermafroditas, generalmente pentámeras pero que pueden variar de tetrámeras a heptámeras, con el mismo número de sépalos que de pétalos y carpelos, y generalmente dos veces más estambres. Lo sépalos generalmente carnosos, libres, con uña basal, o soldados en la base para formar un receptáculo más o menos pronunciado, generalmente en forma de copa. Los pétalos son libres o bien soldados en la base, de color blanco, amarillento o rosado-rojizo. Los carpelos son casi siempre separados y el fruto es un folículo múltiple con cada uno erectos a divergentes cuando maduros.[2]
El género está distribuido por las regiones templadas y frías de ambos hemisferios. Son plantas muy adaptadas a la sequía, debido a la capacidad de almacenar agua en sus hojas carnosas.
Los miembros de este género son muy apreciados en jardinería. Las diferentes especies, según sus alturas, requerimientos de cultivo y resistencia, son aptas para rocallas, arriates, borduras o como tapizantes bajo árboles y arbustos. Las especies más delicadas y pequeñas también se usan como planta de interior.[3]
La especie Sedum rupestre se utiliza ocasionalmente en ensaladas o como condimento, tiene sabor agrio.[4]
Sedum acre (el epíteto alude a su sabor áspero), en la medicina tradicional se utilizaba molida para tratar crisis de epilepsia, malaria y diarrea, y los tallos se machacaban aplicándolos en cataplasmas para las dolencias cutáneas. Es altamete tóxica por lo que solo se utiliza en forma de ungüento o pomada como cicatrizante. Contiene alcaloides (sedamina), flavonoides (rutina) y mucílago, entre otras sustancias.[5]
El género fue descrito por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum, vol. 1, p. 430[1] en 1753,[6] y su diagnosis ampliada y precisada en Genera Plantarum, n.º 513, p. 197[2], 1754.
La especie tipo es Sedum acre L.
Sedum es un género de plantas suculentas de la familia Crassulaceae que comprende unas 400 especies aceptadas, de las más de 1300 descritas.
Kukehari (Sedum L.) on kivirikulaadsete seltsi paksuleheliste sugukonda kuuluv taimeperekond.
Kukeharjad on mitmeaastased, harvem üheaastased taimed, mis on levinud peamiselt põhjapoolkera parasvöötmes. Perekonda kuulub 400 liiki. Perekonnas on nii ronitaimi kui põõsaid.
Lehed on lihakad, lamedad või ruljad ja munajad. Perekonnas on ka sukulente, mis säilitavad oma lehtedes vett.
Õied on enamasti 5, harvem 4 või 6 kroonlehega. Tolmukaid on tüüpiliselt poole rohkem kui kroonlehti. Õied on tavaliselt punased, harvem valged või punased.
Kukeharjade vili on kukkur, seemned on väikesed.
Mitmed liigid sisaldavad mürgiseid alkaloide. Mõne lehti kõlbab jällegi salatina süüa.
Kukeharjad on levinud ilutaimed kiviktaimlates. Kukeharjad on üldiselt vastupidavad, aga leidub nii külma- kui kuumaõrnaid liike.
Mitu kukeharjaliiki on liblikate tähtsad toidutaimed.
Esimesena kirjeldas kukeharja teaduslikult Carl von Linné 1753.
Kukehari (Sedum L.) on kivirikulaadsete seltsi paksuleheliste sugukonda kuuluv taimeperekond.
Kukeharjad on mitmeaastased, harvem üheaastased taimed, mis on levinud peamiselt põhjapoolkera parasvöötmes. Perekonda kuulub 400 liiki. Perekonnas on nii ronitaimi kui põõsaid.
Lehed on lihakad, lamedad või ruljad ja munajad. Perekonnas on ka sukulente, mis säilitavad oma lehtedes vett.
Õied on enamasti 5, harvem 4 või 6 kroonlehega. Tolmukaid on tüüpiliselt poole rohkem kui kroonlehti. Õied on tavaliselt punased, harvem valged või punased.
Kukeharjade vili on kukkur, seemned on väikesed.
Mitmed liigid sisaldavad mürgiseid alkaloide. Mõne lehti kõlbab jällegi salatina süüa.
Kukeharjad on levinud ilutaimed kiviktaimlates. Kukeharjad on üldiselt vastupidavad, aga leidub nii külma- kui kuumaõrnaid liike.
Mitu kukeharjaliiki on liblikate tähtsad toidutaimed.
Esimesena kirjeldas kukeharja teaduslikult Carl von Linné 1753.
Maksaruohot (Sedum) on maksaruohokasveihin kuuluva suku, johon kuuluu noin 400 lajia. Maksaruohot ovat mehikasveja, joiden mehevät lehdet mahdollistavat niiden kasvamisen kuivilla seuduilla. Suvun edustajat ovat levinneet pohjoiselle pallonpuoliskolle.[2] Kasvutavaltaan maksaruohot ovat pystykasvuisia matalia ruohoja tai mattomaisia maanpeittokasveja. Tähtimäisessä kukassa on yleensä viisi (harvoin neljä tai kuusi) terälehteä ja kaksin verroin heteitä. Kukka on lajista riippuen väriltään keltainen, valkoinen, vaaleanpunainen tai punainen. Suomessa esiintyy luonnonvaraisena seitsemän lajia ja useita lajeja kasvatetaan koristekasveina esimerkiksi kivikkopuutarhoissa, mistä niitä on paikoitellen siirtynyt myös luontoon puutarhakarkulaisina. Maksaruohojen kukat houkuttelevat perhosia.[3]
Maksaruohot (Sedum) on maksaruohokasveihin kuuluva suku, johon kuuluu noin 400 lajia. Maksaruohot ovat mehikasveja, joiden mehevät lehdet mahdollistavat niiden kasvamisen kuivilla seuduilla. Suvun edustajat ovat levinneet pohjoiselle pallonpuoliskolle. Kasvutavaltaan maksaruohot ovat pystykasvuisia matalia ruohoja tai mattomaisia maanpeittokasveja. Tähtimäisessä kukassa on yleensä viisi (harvoin neljä tai kuusi) terälehteä ja kaksin verroin heteitä. Kukka on lajista riippuen väriltään keltainen, valkoinen, vaaleanpunainen tai punainen. Suomessa esiintyy luonnonvaraisena seitsemän lajia ja useita lajeja kasvatetaan koristekasveina esimerkiksi kivikkopuutarhoissa, mistä niitä on paikoitellen siirtynyt myös luontoon puutarhakarkulaisina. Maksaruohojen kukat houkuttelevat perhosia.
Sedum est un genre de plantes succulentes appartenant à la famille des Crassulacées. Il comprend plus de 400 espèces que l'on retrouve à travers l'hémisphère nord. Les sedums (ou orpins) peuvent être des plantes de rocaille ou de petits arbustes. Ces plantes stockent de l'eau dans leurs feuilles et donnent des fleurs en étoile à 5 branches (parfois 4 ou 6). Ils ont généralement 2 fois plus d'étamines que de pétales.
Certains sedums ont été reclassés parmi les Hylotelephium.
Du latin sedare, apaiser[1] (allusion aux Sedums et autres Sempervivum qui étaient autrefois utilisés pour la préparation d'onguents cicatrisants) ou sedere, s’asseoir (allusion au port tapissant des plantes à la croissance lente)[2].
Par leur variation de formes et de couleurs décoratives, ainsi que leur rusticité, de nombreux orpins sont cultivés comme plantes ornementales servant de « bouche-trous » dans les parcs et jardins. Les feuilles et les tiges de la plupart des espèces sont comestibles crues ou cuites en petites quantités. Celles du Sédum à feuilles teintée de rouge et de l'orpin âcre sont toxiques, les tiges feuillées de ce dernier étant pourtant parfois consommées même si elles provoquent des inflammations des voies digestives, d'où leur emploi plutôt comme condiment[3].
Certaines espèces sont également utilisées sur des toitures végétales avec une faible profondeur de substrat.
Sedum est un genre de plantes succulentes appartenant à la famille des Crassulacées. Il comprend plus de 400 espèces que l'on retrouve à travers l'hémisphère nord. Les sedums (ou orpins) peuvent être des plantes de rocaille ou de petits arbustes. Ces plantes stockent de l'eau dans leurs feuilles et donnent des fleurs en étoile à 5 branches (parfois 4 ou 6). Ils ont généralement 2 fois plus d'étamines que de pétales.
Certains sedums ont été reclassés parmi les Hylotelephium.
Ball de chineál mór plandaí súmhara, ilbhliantúil den chuid is mó, atá dúchasach do réigiúin mheasartha ó thuaidh. Na duilleoga idir an-chaol agus ciorclach, ach méith i gcónaí. Na bláthanna cúigpheitealeach réaltach, bán de ghnáth, ach buí nó dearg freisin.
Žednjak (lat. Sedum) je veliki rod koji pripada u porodicu Crassulaceae, predstavlja oko 400 vrsta lisnatih sukulenata, nađenih diljem sjeverne polutke, a raširen je po planinama od južne Europe do Male Azije. Neki žednjaci au otrovni kao oštri žednjak ali ujedno i ljekovite, te se koriste u narodnoj medicini. Neke vrste su zaštićene.
Biljke imaju listove koji sadrže spremnike vode i tipičan izgled cvjetova koji imaju pet latica, vrlo rijetko četiri ili šest. Mnoge vrste seduma su uzgojene kao vrtne biljke s obzirom na njihov zanimljiv i atraktivan izgled i otpornost.
Različite vrste zahtjevaju različite uvjete, neke toleriraju hladnoću ali ne podnose vrućinu, dok druge podnose vrućinu, a hladnoću ne.
Sinonimi
Žednjak (lat. Sedum) je veliki rod koji pripada u porodicu Crassulaceae, predstavlja oko 400 vrsta lisnatih sukulenata, nađenih diljem sjeverne polutke, a raširen je po planinama od južne Europe do Male Azije. Neki žednjaci au otrovni kao oštri žednjak ali ujedno i ljekovite, te se koriste u narodnoj medicini. Neke vrste su zaštićene.
Biljke imaju listove koji sadrže spremnike vode i tipičan izgled cvjetova koji imaju pet latica, vrlo rijetko četiri ili šest. Mnoge vrste seduma su uzgojene kao vrtne biljke s obzirom na njihov zanimljiv i atraktivan izgled i otpornost.
Različite vrste zahtjevaju različite uvjete, neke toleriraju hladnoću ali ne podnose vrućinu, dok druge podnose vrućinu, a hladnoću ne.
Mydleško[1][2] (Sedum) je ród ze swójby tučnołopjenakowych rostlinow (Crassulaceae). Dalšej serbskej ludowej mjenje stej kokoška[2] a rozchodnik[2].
Wobsahuje sćěhowace družiny:
Mydleško (Sedum) je ród ze swójby tučnołopjenakowych rostlinow (Crassulaceae). Dalšej serbskej ludowej mjenje stej kokoška a rozchodnik.
Wobsahuje sćěhowace družiny:
alpske mydleško (Sedum alpestre) běłe mydleško (Sedum album) ćěmne mydleško (Sedum atratum) čerwjene mydleško (Sedum telephium) hórske mydleško (Sedum fabaria) łahodne mydleško (Sedum sexangulare) lěćne mydleško (Sedum annuum) miłe mydleško (Sedum mite) načerwjene mydleško (Sedum rubens) něžne mydleško (Sedum forsterianum) pjedličkate mydleško (Sedum villosum) popjerjane mydleško (Sedum acre) pyšne mydleško (Sedum spectabile) rozlatčene mydleško (Sedum cepaea) skalne mydleško (Sedum rupestre) šědźiwe mydleško (Sedum dasyphyllum) španiske mydleško(Sedum hispanicum) wulke mydleško (Sedum maximum) zahrodne mydleško (Sedum reflexum) žołtobrune mydleško (Sedum ochroleucum)Sedum (L., 1753) è un genere di piante succulente appartenente alla famiglia delle Crassulaceae, diffuso in tutti i continenti ad eccezione di Oceania ed Antartide.
Descritto per la prima volta da Linneo nel suo Species Plantarum, con sole 15 specie al suo interno, ad oggi ne comprende 457, per la maggior parte concentrate nel bacino del Mediterraneo ed in Messico, il che ne fa il più ampio genere all'interno delle Crassulaceae.
Parecchie specie crescono spontanee anche in Italia su muri e nei giardini rocciosi, altre vengono coltivate in vaso, sono considerate piante "rustiche" e "semirustiche" perché sopportano anche le basse temperature e a volte anche il gelo.
La Sedum è una pianta carnosa che può essere sia di fusto eretto che pendente, quasi sempre a cespi e con foglie che possono essere rotonde, alternate, ovali o verticali. I fiori possono essere sia solitari che riuniti in infiorescenze a corimbo, a grappolo o a pannocchia per lo più piccoli e a forma di stella e con i petali liberi.
Le specie rustiche sono coltivate all'aperto in tutta l'Italia, fatta eccezione per le specie alpine che non sono adatte ai climi caldi, mentre quelle semi-rustiche andranno messe al riparo in inverno, anche se sopportano temperature al di sotto dello zero.
Molto adatte per giardini rocciosi, crescono molto bene anche nelle intercapedini dei muri. La terra deve avere un ottimo drenaggio in modo da evitare marciumi: sarà perciò integrata da una parte di sabbia molto grossa e porosa. Le Sedum non vanno innaffiate in inverno, e in estate solo quando la terra risulterà asciutta.
La loro riproduzione avviene per seme, ma più facilmente per talea, infatti ogni parte della pianta è di facile radificazione; richiedono ottima luce e pieno sole e il loro aspetto migliore lo assumeranno in primavera e in autunno. Le Sedum non sono consigliabili in appartamento, dove i fusticini "filano" ossia diventano più sottili e si possono allungare in modo sproporzionato.
Lo stesso argomento in dettaglio: Specie di Sedum. Sedum (L., 1753) è un genere di piante succulente appartenente alla famiglia delle Crassulaceae, diffuso in tutti i continenti ad eccezione di Oceania ed Antartide.
Descritto per la prima volta da Linneo nel suo Species Plantarum, con sole 15 specie al suo interno, ad oggi ne comprende 457, per la maggior parte concentrate nel bacino del Mediterraneo ed in Messico, il che ne fa il più ampio genere all'interno delle Crassulaceae.
Parecchie specie crescono spontanee anche in Italia su muri e nei giardini rocciosi, altre vengono coltivate in vaso, sono considerate piante "rustiche" e "semirustiche" perché sopportano anche le basse temperature e a volte anche il gelo.
Šilokas (Sedum) – storlapinių (Crassulaceae) šeimos augalų gentis. Jai priklauso apie 400 sukulentinių augalų, paplitusių šiaurės pusrutulyje.
Šilokams būdingi stori, vandenį kaupiantys lapai. Žiedai turi po 5 žiedlapius, spalva daugiausiai geltona, rausva, balta. Kai kurios rūšys nuodingos. Dauguma šilokų rūšių auginami kaip dekoratyviniai augalai, labai tinkami žaliesiems stogams.
ir kt.
Baltažiedis šilokas (Sedum album)
Sedum villosum
Sedum palmeri
Šilokas (Sedum) – storlapinių (Crassulaceae) šeimos augalų gentis. Jai priklauso apie 400 sukulentinių augalų, paplitusių šiaurės pusrutulyje.
Šilokams būdingi stori, vandenį kaupiantys lapai. Žiedai turi po 5 žiedlapius, spalva daugiausiai geltona, rausva, balta. Kai kurios rūšys nuodingos. Dauguma šilokų rūšių auginami kaip dekoratyviniai augalai, labai tinkami žaliesiems stogams.
Vetkruid (Sedum) is een geslacht uit de vetplantenfamilie (Crassulaceae) met vierhonderd tot vijfhonderd soorten.
In het Duits worden de planten 'Fetthennen' genoemd, vermoedelijk afgeleid van hennen en kuikens, en verwijzend naar de gemakkelijke manier van zijdelings afleggen voor vermenigvuldiging. In het Engels worden veel soorten als stonecrop aangeduid.
De soorten komen voor op het gehele noordelijk halfrond. De planten zijn succulenten die water in hun bladeren opslaan. De bloem heeft meestal vijf kroonbladen, een enkele keer vier of zes. Er zijn twee keer zoveel meeldraden als kroonbladen.
De planten hebben een aangepaste stofwisseling. Kooldioxide wordt 's nachts door huidmondjes opgenomen en in appelzuur verwerkt. Overdag staat het dan ter beschikking van fotosynthese. De scherpte van de smaak door appelzuur neemt gedurende de dag af. De huidmondjes in de bladeren zijn zoals bij veel vetplanten alleen 's nachts geopend om gedurende de hete en droge dag verlies van vocht te minimaliseren.
In de Benelux komt een aantal soorten in het wild voor, waaronder:
Hiernaast zijn hier beschreven:
Andere soorten zijn:
Veel Sedum-soorten worden gekweekt als tuinplant ter wille van de kleurige bloemen, de gemakkelijke kweek, de geringe benodigde verzorging en het aantrekkelijke uiterlijk.
De eisen kunnen wel sterk uiteenlopen: sommige soorten zijn warmteminnend en kunnen slecht tegen vorst, andere soorten zijn zeer vorstbestendig maar kunnen weer slecht tegen een warm klimaat.
De planten worden gebruikt als dakbegroeiing.
Adromischus · Aeonium · Aichryson · Chiastophyllum · Cotyledon · Crassula · Diamorpha · Dudleya · Echeveria · Graptopetalum · Greenovia · Hylotelephium · Hypagophytum · Jovibarba · Kalanchoe (Kalanchoë) · Lenophyllum · Monanthes · Orostachys · Pachyphytum · Perrierosedum · Phedimus · Pistorinia · Prometheum · Pseudosedum · Rhodiola · Rosularia · Sedum (Vetkruid) · Sempervivum (Huislook) · Thompsonella · Tylecodon · Umbilicus · Villadia
Vetkruid (Sedum) is een geslacht uit de vetplantenfamilie (Crassulaceae) met vierhonderd tot vijfhonderd soorten.
In het Duits worden de planten 'Fetthennen' genoemd, vermoedelijk afgeleid van hennen en kuikens, en verwijzend naar de gemakkelijke manier van zijdelings afleggen voor vermenigvuldiging. In het Engels worden veel soorten als stonecrop aangeduid.
De soorten komen voor op het gehele noordelijk halfrond. De planten zijn succulenten die water in hun bladeren opslaan. De bloem heeft meestal vijf kroonbladen, een enkele keer vier of zes. Er zijn twee keer zoveel meeldraden als kroonbladen.
De planten hebben een aangepaste stofwisseling. Kooldioxide wordt 's nachts door huidmondjes opgenomen en in appelzuur verwerkt. Overdag staat het dan ter beschikking van fotosynthese. De scherpte van de smaak door appelzuur neemt gedurende de dag af. De huidmondjes in de bladeren zijn zoals bij veel vetplanten alleen 's nachts geopend om gedurende de hete en droge dag verlies van vocht te minimaliseren.
In de Benelux komt een aantal soorten in het wild voor, waaronder:
Hemelsleutel (Sedum telephium) Muurpeper (Sedum acre) Roze vetkruid (Sedum spurium) Wit vetkruid (Sedum album) Tripmadam (Sedum reflexum) Zacht vetkruid (Sedum sexangulare)Hiernaast zijn hier beschreven:
Sedum cepaea Omgebogen vetkruid Sedum hispanicum Spaans vetkruid Sedum iwarenge Sedum roseum Sedum sexangulare Zacht vetkruid Sedum spectabile Sedum villosum Sedum caeruleum Sedum anacampseros LiefdesvetkruidAndere soorten zijn:
Alpen vetkruid (Sedum montanum) Dik vetkruid (Sedum dasyphyllum) Sierlijk vetkruid (Sedum forsterianum)
Bergknappslekta er ei planteslekt i bergknappfamilien. I Noreg veks fjorten artar. Seks av desse er forvilla frå hagar. Rosenrot (s. rosea) vert iblant ikkje rekna til Sedum.
Medlemene i bergknappslekta er fleirårige plantar med tjukke blad. Dei har oftast ti mjølberarar og fem skolmkapslar. S. spurium og villosum er lodne, dei andre er snaue. Plantane veks på turre stader, så nær som villosum.
Bergknappslekta er ei planteslekt i bergknappfamilien. I Noreg veks fjorten artar. Seks av desse er forvilla frå hagar. Rosenrot (s. rosea) vert iblant ikkje rekna til Sedum.
Medlemene i bergknappslekta er fleirårige plantar med tjukke blad. Dei har oftast ti mjølberarar og fem skolmkapslar. S. spurium og villosum er lodne, dei andre er snaue. Plantane veks på turre stader, så nær som villosum.
Artar i Noreg Rosenrot (S. rosea) Rakbergknapp (S. aizoon) Knebergknapp (S. anacampseros) Smørbukk (S. telephium) Haustbergknapp (S. ewersii) Sibirbergknapp (S. hybridum) Krypbergknapp (S. stoloniferum) Gravbergknapp (S. spurium) Lodnebergknapp (S. villosum) Kvitbergknapp (S. album) Kystbergknapp (S. anglicum) Bitterbergknapp (S. acre) Småbergknapp (S. annuum) Broddbergknapp (S. reflexum) Sedum pachyphyllum (Rose)Bergknappslekta (Sedum) hører til bergknappfamilien og har ca. 400 arter. Sedum er utbredt stort sett over alt på den nordlige halvkule. De er alle sukkulente stauder med lav vekst og tykke blader. Enkelte arter blir brukt som prydplanter.
De vokser over hele landet, og er vidt utbredt i Europa. Mange av artene vokser gjerne på tørre steder med små krav til jordsmonn, f.eks på steingjerder og svaberg. Ofte danner de matter eller "tepper" av flatvokste planter i 5-15 cm høyde. Blomsten er gul eller rosa. Bitterbergknapp er giftig i store mengder, men har vært brukt som grønnsak mot skjørbuk.
I Norge er det 10 bofaste arter.
Bitterbergknapp
Bitterbergknapp, Sverige
Kystbergknapp, Norge
Broddbergknapp
Hvitbergknapp
Lodnebergknapp
Denne botanikkrelaterte artikkelen er foreløpig kort eller mangelfull, og du kan hjelpe Wikipedia ved å utvide den. Bergknappslekta (Sedum) hører til bergknappfamilien og har ca. 400 arter. Sedum er utbredt stort sett over alt på den nordlige halvkule. De er alle sukkulente stauder med lav vekst og tykke blader. Enkelte arter blir brukt som prydplanter.
De vokser over hele landet, og er vidt utbredt i Europa. Mange av artene vokser gjerne på tørre steder med små krav til jordsmonn, f.eks på steingjerder og svaberg. Ofte danner de matter eller "tepper" av flatvokste planter i 5-15 cm høyde. Blomsten er gul eller rosa. Bitterbergknapp er giftig i store mengder, men har vært brukt som grønnsak mot skjørbuk.
Rozchodnik (Sedum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny gruboszowatych. Według różnych ujęć taksonomicznych należy do niego od ok. 280[3] do ok. 470 gatunków występujących głównie na półkuli północnej[4]. Wiele gatunków to rośliny ozdobne, zazwyczaj sukulenty w naturze rosnące w miejscach suchych – na terenach skalistych i piaszczystych, ale należą tu też gatunki leśne i siedlisk bagiennych[3].
Rodzaj o zasięgu obejmującym wszystkie kontynenty półkuli północnej. Na kontynentach amerykańskich według jednych źródeł zasięg sięga na południe do Meksyku[3], według innych do Ameryki Południowej[5]. W Afryce rozchodniki rosną w części północnej i wschodniej kontynentu sięgając do Madagaskaru[6].
Wiele gatunków tradycyjnie zaliczanych do rodzaju Sedum jest w nowszych ujęciach taksonomicznych wyodrębnianych do osobnych rodzajów (np. Hylotelephium, Phedimus i Rhodiola[7]). Klasyfikacja tego rodzaju wciąż jest przedmiotem badań i dla wielu gatunków i ich grup pozostaje niejasna[6].
Aithales Webb & Berthel., Aizopsis Grulich, Amerosedum Á. Löve & D. Löve, Anacampseros Mill., Asterosedum Grulich, Breitungia Á. Löve & D. Löve, Cepaea Fabr., Chetyson Raf., Clausenellia Á. Löve & D. Löve, Cockerellia (R. T. Clausen & N. W. Uhl) Á. Löve & D. Löve, Congdonia Jeps., Corynephyllum Rose, Etiosedum Á. Löve & D. Löve, Gormania Britton, Helladia M. Král, Hjaltalinia Á. Löve & D. Löve, Keratolepis Rose ex Fröd., Lenophyllum Rose, Leucosedum Fourr., Macrosepalum Regel & Schmalh., Mucizonia (DC.) Batt. & Trab., Oreosedum Grulich, Parvisedum R. T. Clausen, Petrosedum Grulich, Poenosedum Holub, Procrassula Griseb., Pseudorosularia Gurgen., Sedastrum Rose, Sedella Fourr., nom. inval., Spathulata (Boriss.) Á. Löve & D. Löve, Telmissa Fenzl, Tetrorum Rose, Triactina Hook. f. & Thomson
Rodzaj Sedum należy do podrodziny Sempervivoideae, rodziny gruboszowatych Crassualaceae, do rzędu skalnicowców (Saxifragales) i wraz z nim do okrytonasiennych[1].
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Saxifraganae Reveal, rząd skalnicowce (Saxifragales Dumort.), rodzina gruboszowate (Crassulaceae DC. in Lam. & DC.), podrodzina Sedoideae Endl. ex Walp., plemię Sedeae Fr., podplemię Sedinae Kitt. in A. Rich., rodzaj rozchodnik (Sedum L.)[8].
Nazwy naukowe według The Plant List[10]
Wiele gatunków jest uprawianych jako rośliny ozdobne, czasami dziczeją i występują w siedliskach naturalnych i półnaturalnych jako efemerofity. Są bardzo łatwe w uprawie, nadają się do obsadzania murków i do ogródków skalnych. Niektóre mniej mrozoodporne gatunki są uprawiane w widnych pomieszczeniach jako rośliny pokojowe.
Rozchodnik (Sedum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny gruboszowatych. Według różnych ujęć taksonomicznych należy do niego od ok. 280 do ok. 470 gatunków występujących głównie na półkuli północnej. Wiele gatunków to rośliny ozdobne, zazwyczaj sukulenty w naturze rosnące w miejscach suchych – na terenach skalistych i piaszczystych, ale należą tu też gatunki leśne i siedlisk bagiennych.
Sedum L. é um dos géneros de plantas da família das Crassulaceae. Também conhecidas como Pedreiras.
Além de sua tradicional utilização como vegetação ornamental em jardins residenciais e comerciais, as plantas do gênero Sedum também vêm recebendo preferência em projetos modernos de cobertura verde por causa de sua notável tolerância a extremos climáticos (i.e. calor x frio, humidade x seca).
Sedum L. é um dos géneros de plantas da família das Crassulaceae. Também conhecidas como Pedreiras.
Fetknoppssläktet (Sedum) är ett växtsläkte i familjen fetbladsväxter. Fetknoppar kallas ibland felaktigt "fetblad", men detta är ett annat släkte med det vetenskapliga namnet Phedimus inom samma familj.
Fetknoppssläktets arter är växter med blad av ovanlig tjocklek och tillika saftig och köttig beskaffenhet. Bladformen varierar från nästan äggformiga till cylindriska och så vidare. Såväl genom sin form, varigenom ytan är proportionsvis mindre än hos ett platt och tunt blad, som även genom bladköttets rikedom på slem bibehåller dessa växter sin vattenhalt, trots torkan och hettan på de lokaler där de växer, till exempel kala berghällar och torra kullar. Dylika växter kallas även "chylophylla" eller saftbladiga och utgör en del av "plantæ succulentæ", det vill säga de saftiga xerofyterna, som i Sveriges kyliga och tillräckligt fuktiga klimat är ganska få, men däremot utgör en väsentlig del av vegetationen i vissa länder med hett och torrt klimat, till exempel Mexikos och sydvästra Afrikas klippöknar, Kanarieöarnas branta och nakna bergväggar med mera. Mest utpräglade och mest ensidigt avpassade bland de suckulenta xerofyterna är kaktusarna.
Sedum, den regelrätta typen för fetbladsväxter, har bland andra släkten vad blommans plan angår, sin närmaste motsvarighet i Geranium, eftersom blomman innefattar 5 bladkretsar, vardera med 5 blad. Men hos fetbladsväxterna är alla blombladen fria, även fruktbladen (jämför med ranunkelväxterna). Dessutom har Sedumblomman ännu en femtalig krets inskjuten innanför ståndarna, nämligen 5 små honungsskålar.
Den gula fetknoppen är genom hela norden ytterst ymnig på de lokaler, som nyss omtalats. Den är så väl skyddad mot förtorkning, att den kan leva och växa ett halvt år utan både jord och vatten, till exempel i en tom nisch eller upphängd på väggen. Den övervintrar medelst talrika, ovanjordiska, tätbladiga skott. Blomningen infaller under försommaren, men sparsamma blommor ses även under hösten.
I Catalogue of Life listas följande som dottertaxa till Fetknoppar, i alfabetisk ordning[1]
Wikimedia Commons har media som rör Fetknoppssläktet.
Wikispecies har information om Sedum.
Fetknoppssläktet (Sedum) är ett växtsläkte i familjen fetbladsväxter. Fetknoppar kallas ibland felaktigt "fetblad", men detta är ett annat släkte med det vetenskapliga namnet Phedimus inom samma familj.
Fetknoppssläktets arter är växter med blad av ovanlig tjocklek och tillika saftig och köttig beskaffenhet. Bladformen varierar från nästan äggformiga till cylindriska och så vidare. Såväl genom sin form, varigenom ytan är proportionsvis mindre än hos ett platt och tunt blad, som även genom bladköttets rikedom på slem bibehåller dessa växter sin vattenhalt, trots torkan och hettan på de lokaler där de växer, till exempel kala berghällar och torra kullar. Dylika växter kallas även "chylophylla" eller saftbladiga och utgör en del av "plantæ succulentæ", det vill säga de saftiga xerofyterna, som i Sveriges kyliga och tillräckligt fuktiga klimat är ganska få, men däremot utgör en väsentlig del av vegetationen i vissa länder med hett och torrt klimat, till exempel Mexikos och sydvästra Afrikas klippöknar, Kanarieöarnas branta och nakna bergväggar med mera. Mest utpräglade och mest ensidigt avpassade bland de suckulenta xerofyterna är kaktusarna.
Sedum, den regelrätta typen för fetbladsväxter, har bland andra släkten vad blommans plan angår, sin närmaste motsvarighet i Geranium, eftersom blomman innefattar 5 bladkretsar, vardera med 5 blad. Men hos fetbladsväxterna är alla blombladen fria, även fruktbladen (jämför med ranunkelväxterna). Dessutom har Sedumblomman ännu en femtalig krets inskjuten innanför ståndarna, nämligen 5 små honungsskålar.
Den gula fetknoppen är genom hela norden ytterst ymnig på de lokaler, som nyss omtalats. Den är så väl skyddad mot förtorkning, att den kan leva och växa ett halvt år utan både jord och vatten, till exempel i en tom nisch eller upphängd på väggen. Den övervintrar medelst talrika, ovanjordiska, tätbladiga skott. Blomningen infaller under försommaren, men sparsamma blommor ses även under hösten.
Назва роду Очиток походить від українського слова очисток, оскільки рослина використовується як лікувальний, очищувальний засіб. З української це слово було запозичене і до російської мови.[4]
Наукова назва роду Sedum походить від латинського лат. Sedare (полегшувати, заспокоювати). Цілющу дію цієї рослини підкреслював в своїх книгах ще Пліній.
Коли в 1737 році Карл Лінней створив свою біноміальну номенклатуру в книзі «Роди рослин» («Genera Plantarum»), він вибрав назву Sedum для цієї групи рослин просто тому, що це ім'я було відомим протягом століть.[5]
Багаторічні, рідше одно- або дворічні трав'янисті або чагарникові рослини. Стебла м'ясисті. Бувають прямостоячими, звисаючими або повзучими. Часто утворюють щільні дернини. Соковиті листки мають різноманітну форму та забарвлення. Розміщуються почергово, супротивно, кільчасто, часто зібрані в розетку. Квітки невеликі, 5-членні, правильні, двостатеві, частіше зібрані в зонтико- або щитковидних суцвіттях, рідше одиночні, пазушні. Забарвлення квіток біле, рожеве, жовте, червоне, рідше блакитне. Плід складається більш ніж з 5 листянок.
Рід налічує близько 500 видів, більшість з яких поширена у помірному поясі Північної півкулі, переважно в Євразії, доволі часто зустрічаються в східній та південній частинах Північної Америки, окремі види зростають у Центральній Африці, Південній Америці, на Мадагаскарі.
У природній флорі України рід Очиток налічує 17 видів[6].
3 види роду Очиток входять до Червоного списку Міжнародного Союзу Охорони Природи[7]:
Очиток застарілий (Sedum antiquum) занесений до Червоної книги України[8] та Європейського Червоного списку[9].
Очиток болонський (Sedum boloniense) входить до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Вінницької області.
Очиток Борисової (Sedum borissovae) і очиток шестирядний (Sedum sexangulare) — до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Дніпропетровської області.
Очитки альпійський (Sedum alpestre), однорічний (Sedum annuum), чорнуватий (Sedum atratum), іспанський (Sedum hispanicum) і Дюрвілля (Sedum urvillei ) — до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Закарпатської області.
Очиток відхилений (Sedum reflexum) — до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Запорізької області.
Очитки альпійський (Sedum alpestre), однорічний (Sedum annuum) та іспанський (Sedum hispanicum ) — до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Івано-Франківської області.
Очиток Борисової (Sedum borissovae) — до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Кіровоградської області.
Очиток шестирядний (Sedum sexangulare) — до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Львівської області.
Очиток Борисової (Sedum borissovae) і очиток пурпуровий (Sedum purpureum) — до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Полтавської області.
Очиток пурпуровий (Sedum purpureum) — до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Сумської області.
Очиток пурпуровий (Sedum purpureum) — до Офіційного переліку регіонально рідкісних рослин Чернігівської області.
Рослини роду Sedum широко використовують у декоративному садівництві.
Очиток їдкий (Sedum acre) і очиток звичайний (Sedum telephium) входять до переліку дикорослих корисних рослин України[10]. В народній медицині траву очитку їдкого здавна використовують як проносний, блювотний, протималярійний, сечогінний і протицинготний засіб. Препарати з надземної частини очитку звичайного не поступаються біологічною активностю препаратам з алое. В народній медицині його листя використовують при хворобах нирок і сечового міхура, туберкульозі легенів, бронхіті, епілепсії, ревматизмі, геморої, для промивання порізів, гнійних ран, опіків.
Молоді пагони і листя очитків пурпурового (Sedum purpureum), білого (Sedum album) і кавказького (Sedum caucasicum) придатні в їжу як салат і у квашеному виді.
Субтропічні очитки є дуже популярними кімнатними рослинами. Більшість з них походить з Центральної та Південної Америки. Особливо велика їх різноманітгість в Мексиці.
Вирощують очитки в закритому ґрунті. Вони потребують багато світла. Полив улітку регулярний, взимку обмежений з утриманням при температурі 10—14 °C. Землесуміш — пухка, поживна. Складається з листкової і дернової землі, торфу, великозернистого піску.
Розмножують насінням або вегетативно — стебловими або листковими живцями.
Колекція Ботанічного саду імені академіка Олександра Фоміна в Києві налічує 29 видів, 4 різновиди та 1 сорт.
Багато питань, пов'язаних із систематикою роду Sedum (обсяг роду, таксономічний статус багатьох його представників) залишаються дискусійними. В результаті останніх молекулярно-філогенетичних досліджень, деякими систематиками в окремі роди з роду Sedum були виділені деякі його представники, які входили до нього в ранзі підродів, секцій або серій. Це, зокрема, Aizopsis, Phedimus, Hylotelephium. До останнього належить, зокрема, очиток звичайний — Hylotelephium telephium (Sedum telephium), поширений на території України. Такий підхід вірізняється від традиційної систематики родини Crassulaceae, яка ґрунтувалася на фенотипічних ознаках та біогеографічних відомостях.
Sedum là một chi thực vật có hoa trong họ Crassulaceae.[1]
Bài viết chủ đề họ Lá bỏng này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. Sedum là một chi thực vật có hoa trong họ Crassulaceae.
Sedum L. (1753)
Виды
Очи́ток, или Се́дум (лат. Sédum) — род суккулентных растений семейства Толстянковые.
Научное родовое название Очитка (Sédum) происходит от лат. sedare — усмирять (сочные листья действуют как болеутоляющее средство от ран) или sedеre — сидеть (многие виды распростёрты по земле). Английский ботаник Г. Роули, специалист по суккулентным растениям [2] полагает другоеː от лат. sedo — буквально «я сижу» (о растениях, располагающихся на стенах и скалах)[3].
Русское название рода Очиток заимствовано из украинского языка и восходит к укр. очисток, поскольку растение применяется как лечебное очищающее средство[4].
Некоторые русские народные названия видов очитка — скрипун[5], заячья трава[5], заячья капуста[5], грыжная трава[6], лихорадочная трава.
Произрастает в Евразии, Африке, Северной и Южной Америке. Предпочитает луга, сухие склоны.
Многолетние, реже двулетние травянистые растения, реже полукустарники или кустарники[7].
Листья мясистые, цельные, обычно очерёдные и сидячие[7]. Цветки звёздчатые, актиноморфные, обоеполые, собраны в зонтиковидные, щитковидные или кистевидные плотные соцветия.
Цветение — летом или осенью.
При культивировании растения размножают укоренением побегов, делением кустов и семенами.
Род (в широком смысле) насчитывает около 600 видов[8].
По информации базы данных The Plant List (2013), род включает 392 вида[9]. Некоторые из них:
Очи́ток, или Се́дум (лат. Sédum) — род суккулентных растений семейства Толстянковые.
佛甲草屬（学名：Sedum）也稱景天屬（中国大陆）、万年草属（日本），其中包含了景天科下約 400 種物種。這些分佈於北半球的物種大多有著富含水分的多肉葉片，型態則從一年生、蔓生到灌木不等。通常花有五瓣，少數為四瓣或六瓣，雄蕊的數目一般為花瓣數的一倍。
由於許多佛甲草屬的植物外觀可親、耐性亦佳，因此常被用於庭園造景或是盆栽之上。佛甲草屬的植物有著不同的適性，有的抗寒卻不耐熱，也有的適合燥熱環境卻無法抵禦寒冷。
有些品種的佛甲草（如 Sedum reflexum）在歐洲偶爾會當作沙拉或是香草來食用，嘗起來略帶澀味。
锐叶景天 (Sedum acre) 由於富含生物鹼而帶有辛辣的苦澀味，具有毒性。在古希臘這種佛甲草屬的植物被用來治療癲癇、皮膚疾病，甚至用來引發流產。過度食用這種植物可能導致過敏、痙攣、癱瘓或呼吸麻痺。
在英國，佛甲草屬的植物亦被用來綠化屋頂，取代過去常用的草。
佛甲草屬（学名：Sedum）也稱景天屬（中国大陆）、万年草属（日本），其中包含了景天科下約 400 種物種。這些分佈於北半球的物種大多有著富含水分的多肉葉片，型態則從一年生、蔓生到灌木不等。通常花有五瓣，少數為四瓣或六瓣，雄蕊的數目一般為花瓣數的一倍。
マンネングサ属（マンネングサぞく、学名: Sedum）は、ベンケイソウ科に属する属である。かつての和名はベンケイソウ属と言ったが、ムラサキベンケイソウ属にベンケイソウ（英語版）などが分割されたので、現在はマンネングサ属と言う。キリンソウ属の名が使われたこともある。園芸では学名仮名書きのセダムが通用する。
園芸品種のニジノタマやメキシコマンネングサなどの種がこの属に属する。
背が低い草もあれば、やや立ち上がるものもあるが、総じてベンケイソウ科の中では小さめで、盛んに枝分かれしてよく殖える。
葉は粒状や棒状。
開花期には黄色や白い花が咲く。花序は集散花序、一部は総状花序で、花序には葉状の包がつく。
岩盤面の隙間のような、乾燥かつ貧栄養状態にあるわずかな土壌でも生育可能な丈夫な植物である。
日本では石垣などの被覆に使われたこともあり、また多肉植物として栽培されるものも多い。また、乾燥、高低温、塩害、アルカリ性に強く、屋上緑化に適した植物としても注目・利用されたが、日本の夏の高温多湿下では蒸れに弱く、病気で衰退してしまう、マンネングサの葉は小さい上にCAM型光合成を行う特性上、水分の蒸発量が少ないので緑化による冷却効果が少ない、などの理由から廃れつつある。
世界に約400種があるが、近年の研究によるとこの属は多系統であり細分割されつつある。（キリンソウとその仲間はは近年の葉緑体DNAの解析より遠縁とされキリンソウ属 Phedimus に分類されたためここでは割愛する。）
この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めています（プロジェクト:植物／Portal:植物）。 マンネングサ属（マンネングサぞく、学名: Sedum）は、ベンケイソウ科に属する属である。かつての和名はベンケイソウ属と言ったが、ムラサキベンケイソウ属にベンケイソウ（英語版）などが分割されたので、現在はマンネングサ属と言う。キリンソウ属の名が使われたこともある。園芸では学名仮名書きのセダムが通用する。
園芸品種のニジノタマやメキシコマンネングサなどの種がこの属に属する。
돌나물속은 돌나물과의 한 속이다.
400여 종이 돌나물속에 속하며, 북반구 전역에 서식한다. 다육질의 잎이 나고, 꽃잎은 대개 다섯 장이며, 수술이 꽃잎의 두 배 정도 난다. 워낙 건조한 기후나 추위 같은 악조건에 잘 견뎌서 세계 곳곳의 정원에서 많이 기르며, 독일에서는 지붕 덮는 식물로 인기가 높다.
한국에는 아래의 종이 서식한다.
풀베개,국가표준식물목록
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
