Der Fliegentöter (Entomophthora muscae, Syn.: Empusa muscae) ist eine Pilzart aus der Ordnung der Fliegentöterpilzartigen (Entomophthorales). Er ist ein Krankheitserreger, der unter anderem die in Mitteleuropa heimische Stubenfliege (Musca domestica) befällt.
Befallene Fliegen weisen einen aufgedunsenen Hinterleib auf, der nach dem Hervorbrechen der Pilzfruchtkörper verschimmelt wirkt. Meist bildet sich um tote Fliegen herum auch ein weißlicher Hof aus Pilzsporen.
Das Myzel liegt schlauchförmig im Tierkörper, oft ist es aber in hefeartige Teilstücke zerfallen. Die Hyphen bestehen aus ellipsoiden oder kugeligen Hyphenzellen, die 24–54 × 17–41 µm groß sind. Jede Hyphenzelle enthält 10–24 Zellkerne.
Der Sporenträger ist unseptiert und keulenförmig mit je einer Angiokonidie am Scheitel. Er enthält zwischen 10 und 27 Zellkerne. Die primären Konidien sind rundlich und haben eine breite Basis. Sie sind 27–31 × 20–24 µm groß und werden von den Sporenträgern abgeschleudert, wodurch ein weißer Hof um die tote Fliege herum entsteht. Die primären Konidien können ohne Tierkontakt nach Ausbildung eines kurzen Keimschlauchs sekundäre Konidien bilden. Diese sekundären Konidien sind mit 19–24 × 15–19 µm etwas kleiner.
Der Fliegentöter ist weltweit in den gemäßigten Zonen verbreitet. Die Art ist nicht selten.
Konidien, die auf dem Körper einer Fliege landen, keimen dort binnen einiger Stunden und durchwachsen ihr Außenskelett. Die Fliegen können sowohl durch primäre als auch durch sekundäre Konidien infiziert werden, in der Praxis geschieht dies aber hauptsächlich durch sekundäre Konidien. Sobald der Pilz das Körperinnere erreicht hat, ernährt er sich von der Körperflüssigkeit des Wirts. Dabei wird diese Hämolymphe binnen fünf bis sieben Tagen verbraucht und der Pilz bildet massenhaft Sporenträger und primäre Konidien.
Kurz vor ihrem Tod landet die Fliege auf einer Oberfläche und krabbelt auf den höchstmöglichen Punkt. Das Abdomen (Hinterleib) schwillt stark an, die Beine und Flügel werden gespreizt. Durch die starke Schwellung des Abdomens ergibt sich ein klassisches Streifenmuster. Etwa ein bis zwei Stunden nach dem Tod der Fliegen werden die primären Konidien durch hohen Zellinnendruck von der Fliege weggeschleudert.
Das stark angeschwollene Abdomen ist für andere Fliegen sehr attraktiv. Die gesunden Fliegen werden sogar von toten infizierten Fliegen stärker angezogen als von lebenden gesunden (Übernormalität) und begatten diese, wobei sie sich infizieren.[1] Neuere Forschungen haben ergeben, dass die Anziehungskraft weniger im Aussehen als in von den herausgeschleuderten Konidien verströmten Duftstoffen begründet liegt.[2]
Eine Nutzung als gezielt gegen Fliegen einsetzbares biologisches Insektenbekämpfungsmittel wird in Betracht gezogen, ein marktreifes Produkt konnte allerdings bisher noch nicht entwickelt werden.
Der Fliegentöter (Entomophthora muscae, Syn.: Empusa muscae) ist eine Pilzart aus der Ordnung der Fliegentöterpilzartigen (Entomophthorales). Er ist ein Krankheitserreger, der unter anderem die in Mitteleuropa heimische Stubenfliege (Musca domestica) befällt.
Entomophthora muscae is a species of pathogenic fungus in the order Entomophthorales which causes a fatal disease in flies. It can cause epizootic outbreaks of disease in houseflies and has been investigated as a potential biological control agent.
Soon after a fly dies from infection with this pathogenic fungus, large primary conidia are produced at the apex of a conidiophore which emerge from the intersegmental membranes. When the spores are mature they are forcibly ejected and may fall onto flies resting nearby. If no hosts are available for infection, a smaller secondary conidium may develop.[2] Once on a fly, the conidia germinate within a few hours and a germ tube begins to penetrate the insect's cuticle.[3] Once this reaches the haemocoel, the protoplast flows through the tube and into the fly's haemolymph. The mycelium of the fungus may grow into an area of the brain that controls the behaviour of the fly, forcing it to land on a surface and crawl upwards. The hyphae gradually grow through the whole of the body, digesting the guts, and the fly dies in about five to seven days.[4] When it is critically ill, it tends to crawl to a high point, straighten its hind legs and open its wings, a behaviour that ensures that the fungal spores are dispersed as widely as possible.[5] Some three hours later, conidiophores start to develop and a new shower of conidia is initiated.[2]
As well as the housefly Musca domestica, infection has been observed in adult flies in the families Calliphoridae, Culicidae, Drosophilidae, Muscidae, Sarcophagidae, Scathophagidae, Syrphidae and Tachinidae.[2]
Outbreaks of infection with Entomophthora muscae tend to occur in the spring and autumn. The fungus is found in most temperate regions and sporulation usually takes place in cool, humid conditions in areas where flies congregate and rest. In houses, the corpses of flies are frequently seen attached to windows or window frames, a place where other flies may easily become infected. In the open, they may be seen attached to the underneath of leaves, on fences and walls, in agricultural buildings and poultry houses.[2]
There are technical difficulties in controlling flies with Entomophthora muscae. The fungus is sensitive to temperature and when the air temperature is high, the prevalence of the disease decreases to very low levels.[6] Houseflies infected with E. muscae were able to rid themselves of the infection by resting at temperatures that inhibited the growth of the fungus.[7] Storage of the organism in a viable state is difficult and it cannot be easily cultured in the laboratory. Captive colonies need to be maintained through direct transmission from fly to fly. There is no commercially available supply of the pathogen.[2]
Entomophthora muscae is a species of pathogenic fungus in the order Entomophthorales which causes a fatal disease in flies. It can cause epizootic outbreaks of disease in houseflies and has been investigated as a potential biological control agent.
Entomophthora muscae (anciennement Empusa muscae) est une espèce de champignons qui s'attaque à la mouche domestique, qu'il envahit de son mycélium, la condamnant en quelques jours. Après la mort de l'insecte, le responsable s'extériorise en élaborant un halo mycélien externe autour du cadavre, immobilisé collé à une vitre par exemple.
On appelle muscardine l'attaque d'un insecte par des champignons.
Entomophthora muscae (anciennement Empusa muscae) est une espèce de champignons qui s'attaque à la mouche domestique, qu'il envahit de son mycélium, la condamnant en quelques jours. Après la mort de l'insecte, le responsable s'extériorise en élaborant un halo mycélien externe autour du cadavre, immobilisé collé à une vitre par exemple.
On appelle muscardine l'attaque d'un insecte par des champignons.
Owadomorek muszy (Entomophthora muscae (Cohn) Fresen.) – gatunek grzybów należący do rzędu owadomorkowców (Entomophthorales)[1]. Jest to grzyb entomopatologiczny, który rozwija się w ciele owadów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entomophthora, Entomophthoraceae, Entomophthorales, Incertae sedis, Incertae sedis, Entomophthoromycotina, Zygomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1855 r. F.E. Cohn nadając mu nazwę Empetra muscae. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1856 r. J.B. Fresen.
Owad może zostać zainfekowany zarodnikiem konidialnym wytwarzanym przez grzybnię Entomophthora muscae. Zarodniki te są lepkie, po przyklejeniu się do ciała owada kiełkują. Wydzielają przy tym enzymy rozpuszczające chitynowy oskórek owada. Przez powstały w ten sposób otwór do ciała owada wrastają strzępki grzybni i rozrastają się wewnątrz ciała. Wydzielają przy tym różne substancje chemiczne zakłócające procesy fizjologiczne owada. Owad staje się powolny, przestaje żerować, nieruchomieje przyjmując nienaturalną pozycję ciała i ginie. Śmierć owada następuje w czasie od jednego do dwóch dni od infekcji[2].
W martwym już ciele owada grzybnia rozwija się nadal. Wytwarza trzonki konidialne, które przebijają ciało owada. Ich szczytowe części zarodnikotwórcze są zazwyczaj maczugowato lub butelkowato pogrubione. Wytwarzane są na nich bezpłciowo zarodniki konidialne. Zarodniki te wyrzucane są mechanicznie na odległość kilku milimetrów. Wokół ciała martwego owada wyrzucone zarodniki tworzą białawą warstwę. Takie wystrzeliwane zarodniki nazywane są balistosporami, a mechanizm ich wystrzeliwania opiera się na specjalnej budowie połączenia między zarodnikiem a strzępką, oraz dużej różnicy ciśnień osmotycznych Jeśli taki wyrzucony zarodnik nie trafi na owada, nie ginie. Wyrasta z niego drobna strzępka wytwarzająca podobny zarodnik, tyle, że mniejszy. Mogą w ten sposób powstawać zarodniki drugiego, trzeciego i dalszych rzędów. Zarodniki te również są mechanicznie wystrzeliwane[3].
W niesprzyjających warunkach Entomophthora muscae przechodzi do rozmnażania płciowego – zygogami. Dwie sąsiednie strzępki grzyba łączą się z sobą, następuje zlanie ich cytoplazmy, a następnie połączenie jąder – kariogamia. Powstała zygospora otacza się grubą ścianą komórkową i staje się przetrwalnikiem. Mogą być wytwarzane również chlamydospory[3].
Mechaniczne wyrzucanie zarodników jest przystosowaniem zwiększającym zasięg ich oddziaływania. Zarodniki innych grzybów są przenoszone przez wiatr na znacznie większe odległości, jednak zarodniki Entomophthora muscae nie mogą być tak rozprzestrzeniane – są bowiem duże. Duża masa wynika z faktu, że muszą one posiadać substancję kleistą do przyklejenia się na ciele owada oraz zapas enzymów niezbędnych do rozpuszczenia jego chitynowego oskórka[4].
Owadomorek muszy (Entomophthora muscae (Cohn) Fresen.) – gatunek grzybów należący do rzędu owadomorkowców (Entomophthorales). Jest to grzyb entomopatologiczny, który rozwija się w ciele owadów.
Entomophthora muscae je grzib[2], co go nojprzōd ôpisoł Ferdinand Julius Cohn, a terŏźnõ nazwã doł mu Johann Baptist Georg Wolfgang Fresenius 1856. Entomophthora muscae nŏleży do zorty Entomophthora i familije Entomophthoraceae.[3][4] Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.[3]
Entomophthora muscae je grzib, co go nojprzōd ôpisoł Ferdinand Julius Cohn, a terŏźnõ nazwã doł mu Johann Baptist Georg Wolfgang Fresenius 1856. Entomophthora muscae nŏleży do zorty Entomophthora i familije Entomophthoraceae. Żŏdne podgatōnki niy sōm wymianowane we Catalogue of Life.
Entomophthora muscae (Cohn) Fresen., 1856
СинонимыЭнтомо́фтора муши́ная (лат. Entomóphthora múscae) — хорошо изученный вид энтомопатогенных грибков, поражающий взрослых двукрылых определённых семейств (Muscidae, Calliphoridae, Sarcophagidae, Tachinidae, Drosophilidae, Scatophagidae, Culicidae и Syrphidae). Это грибковое заболевание впервые описано Фердинандом Коном в 1855 году в эпизоотии домовых мух. На протяжении многих лет этот вид грибков использовался как инсектицид.
Заражение домашних мух выражается в выпрямленных лапах, стоящих параллельно телу крыльев и вздутом брюшке. Межсегментальные мембраны вздутого брюшка придают трупу характерный узор. Предпочитаемым местом грибка является ротовая полость, по которой он попадает внутрь мухи. Сияние конидия часто окружает труп, это чётко можно увидеть на поверхности стекла. Освобождение трупа от конидия называется «крошением конидия». Болезнь передаётся через непосредственное касание здоровой мухи к заражённому трупу другой мухи.
Энтомо́фтора муши́ная (лат. Entomóphthora múscae) — хорошо изученный вид энтомопатогенных грибков, поражающий взрослых двукрылых определённых семейств (Muscidae, Calliphoridae, Sarcophagidae, Tachinidae, Drosophilidae, Scatophagidae, Culicidae и Syrphidae). Это грибковое заболевание впервые описано Фердинандом Коном в 1855 году в эпизоотии домовых мух. На протяжении многих лет этот вид грибков использовался как инсектицид.