Epeolus cruciger ist eine Biene aus der Familie der Apidae.
Die Bienen haben eine Körperlänge von 6 bis 8 Millimetern. Der Körper der Weibchen ist überwiegend schwarz gefärbt, ihre Mandibeln, das Labrum, die Calli, Tegulae, das Schildchen (Scutellum), die Sternite und die Beine sind rot. Häufig sind es auch die Seiten des Thorax und der Tergite. Das erste Tergit hat an beiden Seiten zwei längliche, hintereinander liegende Haarflecken, die sich außen nicht berühren. Das zweite Tergit hat zwei, das dritte und vierte vier Haarflecken am Hinterrand. Das Labrum ist flach und dicht punktiert. Nahe am wenig eingekerbten Vorderrand befinden sich zwei Zähnchen. Die Fühlerglieder sind länger als breit. Der Scheitel fällt nach hinten leicht ab. Dem Mesonotum fehlen lange Haare. Das fünfte Sternit ist im Profil betrachtet flach. Die Männchen haben einen schwarzen Körper, bei dem die Mandibeln, die Tegulae, das siebte Sternit, die Schienen (Tibien) und Tarsen rot sind. Die Haarflecke der Tergite und das Labrum sind wie beim Weibchen ausgebildet. Die Fühlerglieder sind nahezu so lang wie breit. Das zweite und dritte Sternit sind häufig dicht punktförmig strukturiert und hat durchgehende Binden am Hinterrand.
Die Art ist in Süd-, Mittel- und dem südlichen Nordeuropa verbreitet. Die Tiere fliegen von Ende Juni bis Anfang Oktober. Sie parasitieren Colletes hederae, Colletes marginatus und die Heidekraut-Seidenbiene (Colletes succinctus).
Felix Amiet, M. Herrmann, A. Müller, R. Neumeyer: Fauna Helvetica 20: Apidae 5. Centre Suisse de Cartographie de la Faune, 2007, ISBN 978-2-88414-032-4.
Epeolus cruciger, the red-thighed epeolus, is a species of cuckoo bee from the family Apidae. It is endemic to Europe, where its main host is the common colletes (Colletes succintus), although other species of Colletes mining bees have been recorded as hosts.
Epeolus cruciger is a small bee in which the females have a reddish scutellum and tend to have entirely red legs. The fifth sternite is straight when viewed from the side and from below it is noticeably wider than it is long. The abdomen is nearly completely reddish. The males have a dark scutellum (scutellum dark) usually have a reddish pygidium.[3] The abdomen is black with large, paired whitish patches of flattened hair[4] on each side. They are 6-8mm in length.[5]
Epeolus cruciger is found in southern and central Europe as far north as Finland[5] and is thought to be endemic to Europe.[1] In Britain it is widespread in the southern part but becomes scarcer in the north, with one old unconfirmed record.[6] and a more recent confirmed record in Scotland, both from Ayrshire.[7] It is absent from Ireland.[6] In the Netherlands it is found in the coastal dune systems while a population in the Delft estuary which was recorded for the first time in 2006 proved to be temporary and subsequently died out.[8] However, in Belgium, there have been records of E. cruciger at least since the 1950s.[9]
Epeolus cruciger is found in inland heaths, moorland, dunes systems, sandpits and undercliffs.[5][6] Its main host Colletes succintus uses ling (Calluna vulgaris) as its principal food plant, so this shrub is an important element in the habitat for E. cruciger.[1]
Epeolus cruciger is univoltine with a flight period from the end of June to late September.[6] It is a cleptoparasite on the nests of Colletes succintus, although other hosts in the genus Colletes have been recorded, but these have not been confirmed.[5] The adults have been recorded foraging for nectar on the flowers of clover (Trifolium spp.), hawkbits (Leontodon sp.), ling (Calluna vulgaris), mint (Mentha), ragwort (Senecio jacobaea), sheep's-bit (Jasione montana), tansy (Tanacetum vulgare).[5][6] There are no records of parasites or predators for E. cruciger.[6]
Epeolus cruciger is classified as near threatened by the International Union for Conservation of Nature[1] but in Britain it is not regarded as rare or threatened[6] and in the Netherlands it is regarded as not threatened with a stable population.[8] but in Germany it is on the national red list as Category V.[5]
Epeolus cruciger may be a lot of species with a distinct population which has an earlier flight period and is smaller in size, which utilises Colletes marginatus as a host, which may be a species in its own right, Epeolus marginatus.[6] There is also a population in northern Italy which uses the ivy bee Colletes hederae, a species very closely related to C. succintus, as a host, and has remained restricted to what is thought to have been its glacial refuge, while its host has spread into other parts of Europe as far apart as southern England and Cyprus.[10]
Epeolus cruciger, the red-thighed epeolus, is a species of cuckoo bee from the family Apidae. It is endemic to Europe, where its main host is the common colletes (Colletes succintus), although other species of Colletes mining bees have been recorded as hosts.
De heideviltbij (Epeolus cruciger) is een vliesvleugelig insect uit de familie bijen en hommels (Apidae). De wetenschappelijke naam van de soort is voor het eerst geldig gepubliceerd in 1799 door Panzer.[1]
Bronnen, noten en/of referentiesHedfiltbi (Epeolus cruciger) är en art i insektsordningen steklar som tillhör familjen långtungebin och släktet filtbin. Den kallas även krucifixfiltbi[4].
Ett litet bi med en kroppslängd av 6 till 8 mm. Färgen är huvudsakligen svart med mycket kort päls på mellankroppen och med röda ben. Längs bakkroppens sidor har den stora, vita, filtartade fläckar.[5]
Arten förekommer i sandbetonade biotoper som flygsandfält, klitter och nerlagda sandtag, men även på hedar och mossmarker. Hedfiltbiet är boparasit hos sidenbina Colletes hederae, klöversidenbi (Colletes marginatus) och ljungsidenbi (Colletes succinctus) och lägger sina ägg i dessas bon, där filtbilarverna sedan lever av det insamlade pollenförrådet. Formen som lägger ägg i bona hos klöversidenbi är tydligt mindre, och betraktas av vissa som taxonomatiskt distinkt.[5][6]
Flygtiden varar från juli till mitten av september. Hedfiltbiet besöker blommor som ljung, harklöver, renfana,[5] blåmunkar, stånds, fibblor och mynta[6].
Utbredningsområdet omfattar stora delar av Europa norrut till norra Finland och västerut till England.[5] I Sverige finns den i Götaland och Svealand.[7]
Arten minskar generellt i Europa, och IUCN klassificerar den som nära hotad ("NT"). Främsta skälet är att den huvudsakliga värden, ljungsidenbi, minskar i södra och centrala Europa, något som i sin tur beror på att hedlandskapen som biotop minskar i hela Europa samt att sandmarker igenplanteras eller konverteras till åkermark.[1] Samma klassificering har arten i Finland.[2] I Sverige är arten dock inte rödlistad utan klassificeras som livskraftig ("LC").[7]
Hedfiltbi (Epeolus cruciger) är en art i insektsordningen steklar som tillhör familjen långtungebin och släktet filtbin. Den kallas även krucifixfiltbi.
Epeolus cruciger là một loài Hymenoptera trong họ Apidae. Loài này được Panzer mô tả khoa học năm 1799.[2]
Epeolus cruciger là một loài Hymenoptera trong họ Apidae. Loài này được Panzer mô tả khoa học năm 1799.
Epeolus cruciger (Panzer, 1799)
СинонимыEpeolus cruciger (лат.) — вид земляных пчёл-кукушек из рода Epeolus семейства Apidae. Палеарктика. Мелкие слабоопушенные пчёлы, с беловато-жёлтыми отметинами на теле как у ос и рыжевато-красными ногами. Длина 5—8 мм. Клептопаразиты пчёл рода Colletes (C. succinctus, C. marginatus, C. hederae), в гнёзда которых откладывают свои яйца. Имаго отмечены в июне-сентябре и, как правило, на тех же растениях, что и их пчёлы-хозяева. На цветах Calluna vulgaris, Trifolium arvense, Tanacetum vulgare, Jasione montana[1]. Скапус буровато-чёрный. Максиллярные щупики 1-члениковые. 2-й стернит брюшка матовый. Брюшко частично красное. У самок на 6-м стерните брюшка расположены ланцетовидные, мелко зазубренные отростки. В переднем крыле три радиомедиальных ячейки, 1-я из них много крупнее 3-й. Вершина радиальной ячейки (по форме она эллиптическая) удалена от переднего края крыла. Задние голени со шпорами[2]. В Европе обитает в следующих странах: Австрия, Великобритания, Венгрия, Германия, Дания, Италия, Литва, Польша, Россия, Словакия, Словения, Финляндия, Франция, Чехия, Швейцария[3]. В России, кроме европейской части, отмечен в Сибири и на Дальнем Востоке (Бурятия, Забайкалье, Сахалин, Якутия)[4].
Epeolus cruciger (лат.) — вид земляных пчёл-кукушек из рода Epeolus семейства Apidae. Палеарктика. Мелкие слабоопушенные пчёлы, с беловато-жёлтыми отметинами на теле как у ос и рыжевато-красными ногами. Длина 5—8 мм. Клептопаразиты пчёл рода Colletes (C. succinctus, C. marginatus, C. hederae), в гнёзда которых откладывают свои яйца. Имаго отмечены в июне-сентябре и, как правило, на тех же растениях, что и их пчёлы-хозяева. На цветах Calluna vulgaris, Trifolium arvense, Tanacetum vulgare, Jasione montana. Скапус буровато-чёрный. Максиллярные щупики 1-члениковые. 2-й стернит брюшка матовый. Брюшко частично красное. У самок на 6-м стерните брюшка расположены ланцетовидные, мелко зазубренные отростки. В переднем крыле три радиомедиальных ячейки, 1-я из них много крупнее 3-й. Вершина радиальной ячейки (по форме она эллиптическая) удалена от переднего края крыла. Задние голени со шпорами. В Европе обитает в следующих странах: Австрия, Великобритания, Венгрия, Германия, Дания, Италия, Литва, Польша, Россия, Словакия, Словения, Финляндия, Франция, Чехия, Швейцария. В России, кроме европейской части, отмечен в Сибири и на Дальнем Востоке (Бурятия, Забайкалье, Сахалин, Якутия).