Gołąbek niemiły (Russula subfoetens W.G. Sm. ) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji: Russula, Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].
Nazwę polską nadała Alina Skirgiełło w 1991 r.[3]
Przez długi czas Russula subfoetens uważany był za odmianę gołąbka śmierdzącego (Russula foetens), obecnie jednak przez Index Fungorum uważany jest za odrębny i samodzielny gatunek[4].
Średnica 4-9 cm, młody półkulisty, później płaski, w środku zagłębiony. Początkowo ma barwę jasnoochrową, później jest coraz ciemniejszy, brudnordzawy, szczególnie na środku, brzegi pozostają jaśniejsze. Brzeg zazwyczaj jest silnie karbowany, płatowaty i gruzełkowaty (zwłaszcza u starszych okazów). Powierzchnia naga, śluzowata, podczas suchej pogody błyszcząca. Skórka jest promieniście porysowana i daje się ściągnąć do połowy promienia kapelusza[4].
Dość cienkie, średnio gęste, czasami rozwidlone. Dość często występują międzyblaszki przy brzegu kapelusza. Początkowo blaszki są białe, później jasnoochrowe lub jasnokremowe, często ze zmarszczkami[4]. o
Wysokość 4-7,5(8) cm , grubość 1-3,3(4) cm, jędrny i elastyczny. Początkowo jest pełny z nielicznymi komorami, które początkowo są niewielkie, później powiększają się, zajmując całe wnętrze trzonu. Powierzchnia gładka, początkowo biała, potem ciemniejąca i przyjmująca barwę kapelusza. W górnej części pokryty jest delikatną i stopniowo brązowiejącą siateczką[4].
Twardy, elastyczny, biały lub kremowy. Po uszkodzeniu miąższ kapelusza dość szybko przebarwia się na jasnocytrynowo lub żółto, miąższ trzonu na rdzawo. Ma nieco owocowy, ale nieprzyjemny zapach, w smaku również jest przykry i słabo piekący[4].
Wysyp zarodników jasnokremowy. Zarodniki szeroko elipsoidalne, pokryte drobnymi, stożkowatymi (z tępym końcem) brodawkami z nielicznymi łącznikami. Mają rozmiar 6,5 – 9,7(11,5) × 5,5-7,7(8,5 μm i są słabo amyloidalne, Podstawki mają rozmiar 45-60 ×7,5-13,5 μm i posiadają długie sterygmy. Cystydy są mocno zwężone, mają tępy koniec lub rozdęty szczyt i rozmiar 60-90 × 7-11,5 μm, dermatocysty mają szerokość 4-8 μm[4].
Występuje w Ameryce Północnej[5], oraz w Europie. W Europie Zachodniej jest częsty w ciepłych latach. Występuje również w Polsce.
Rośnie w na ziemi w wilgotnych lasach liściastych[4].
Grzyb mikoryzowy[3]. W Polsce uważany jest za grzyb niejadalny (z powodu niemiłego zapachu), nie jest jednak trujący i przez niektórych autorów uważany jest za jadalny po wymoczeniu w wodzie i ukiszeniu[4].
Bardzo podobny jest gołąbek śmierdzący (Russula foetens), który morfologicznie może być niemożliwy do odróżnienia. Pomocnymi wskazówkami są wielkość i miejsce występowania (jest większy i występuje również w lasach iglastych), ale najważniejsze są próby smakowo-zapachowe; gołąbek niemiły nie ma tak odrażającego zapachu i w smaku jest znacznie mniej ostry. Ważna jest też próba zasadami (KOH lub NaOH); pod ich wpływem gołąbek śmierdzący barwi się na kremowo, niemiły na złocisto. Są też różnice mikroskopowe. Od innych gołąbków gołąbka śmierdzącego i niemiłego łatwo odróżnić po śluzowatym kapelusz i niemiłym zapachu[4].
.jpg)
Gołąbek niemiły (Russula subfoetens W.G. Sm. ) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae).
