Asperula cynanchica (lat. Asperula cynanchica) - boyaqotukimilər fəsiləsinin çətiryarpaq cinsinə aid bitki növü.
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Asperula cynanchica (lat. Asperula cynanchica) - boyaqotukimilər fəsiləsinin çətiryarpaq cinsinə aid bitki növü.
Asperula cynanchica és una espècie de planta dins la família rubiàcia. És una planta medicinal utilitzada tradicionalment per a guarir l'abcés peritonsilar. És una planta nadiua de la major part d'Europa, incloent-hi els Països Catalans.
Planta perenne que creix en praderies d'herba curta o dunes de sorra en sòls calcaris. Les seves flors poden ser rosades o blanques.
Asperula cynanchica és una espècie de planta dins la família rubiàcia. És una planta medicinal utilitzada tradicionalment per a guarir l'abcés peritonsilar. És una planta nadiua de la major part d'Europa, incloent-hi els Països Catalans.
Llwyn blodeuol sy'n hannu o'r is-drofannau yw Mandon fach sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Rubiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Asperula cynanchica a'r enw Saesneg yw Squinancywort.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Mandon Fechan, Mandon Lleiaf.
Gelwir y teulu Rubiaceae yn 'deulu'r coffi' ar lafar. Ar wahân i goffi ceir aelodau eraill o'r teulu sy'n sy'n cyfrannu'n helaeth i economi gwledydd e.e. O'r planhigyn Cinchona, y daw quinine. Mae gan y planhigyn hwn ddail syml, cyflawn, cyferbyn â'i gilydd, coronigau tiwbaidd ac ofari isradd.
Llwyn blodeuol sy'n hannu o'r is-drofannau yw Mandon fach sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Rubiaceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Asperula cynanchica a'r enw Saesneg yw Squinancywort. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Mandon Fechan, Mandon Lleiaf.
Gelwir y teulu Rubiaceae yn 'deulu'r coffi' ar lafar. Ar wahân i goffi ceir aelodau eraill o'r teulu sy'n sy'n cyfrannu'n helaeth i economi gwledydd e.e. O'r planhigyn Cinchona, y daw quinine. Mae gan y planhigyn hwn ddail syml, cyflawn, cyferbyn â'i gilydd, coronigau tiwbaidd ac ofari isradd.
Der Hügel-Meier (Asperula cynanchica),[1] auch Hügel-Meister[2] oder Bräunewurzel[3] genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Meier (Asperula) innerhalb der Familie der Rötegewächse (Rubiaceae).
Der Hügel-Meier ist eine sommergrüne, ausdauernde krautige Pflanze und erreicht Wuchshöhen von 10 bis 25, selten bis zu 50 Zentimetern.[1] Der Hügel-Meier wächst lockerrasig. Die Stängel sind biegsam. Die Blätter stehen zu maximal viert in Quirlen. Die Blattspreite ist schmal-linealisch. Die unteren Stängelblätter sind zur Blütezeit vertrocknet. Die Stängelblätter im mittleren und oberen Bereich sind kürzer als die Internodien.
Die Blütezeit reicht von Juni bis September. Die Deckblätter besitzen eine Stachelspitze[1] und überragen den Fruchtknoten nicht oder kaum. Die zwittrigen Blüten sind meist vierzählig. Die Blütenkrone ist hellrosafarben oder weiß und die Außenseite ist raukörnig.[1] Die meist vier 3 bis 7 Millimeter langen Kronblätter sind verwachsen und die Kronröhre ist ein- bis zweimal so lang wie die Kronzipfel.[1]
Die Teilfrüchte sind trocken, tragen keine hakigen Haare und sind deutlich warzig.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 20, seltener 40.[4]
Der Hügel-Meier ist ein skleromorpher Hemikryptophyt.[1] Es liegt ein reich verzweigtes Wurzelwerk vor, das eine vegetative Vermehrung als Wurzelkriecher ermöglicht.[5]
Die Fremdbestäubung erfolgt durch Insekten, wie beispielsweise Zweiflügler, Schmetterlinge und Käfer (Entomophilie). Außerdem ist spontane Selbstbestäubung möglich. Diasporen sind die Teilfrüchte und es erfolgt Ameisen- oder durch Verdauungsausbreitung.[5]
Der Hügel-Meier ist in Europa außer dem Norden weit verbreitet.[6] Er kommt in Mitteleuropa im Süden häufig bis zerstreut vor, im Norden seltener. Die nördliche Verbreitungsgrenze verläuft im Bereich südliche Niederlande – Ahrtal – Süntel – Braunschweig – Süd-Mecklenburg-Vorpommern – Brandenburg. Er kommt in allen österreichischen Bundesländern häufig bis selten vor und gilt im niederösterreichischen Waldviertel, dem oberösterreichischen Mühlviertel und dem nördlichen Vorarlberg als gefährdet[7].
Der Hügel-Meier wächst in Kalkmagerrasen, an Böschungen, auf Sandfluren, in Trockengebüschsäumen, an Waldrändern und in Kiefern-Trockenwäldern. Er kommt vorwiegend über trockenen, kalkreichen Böden in der collinen bis subalpinen Höhenstufe vor und steigt bis 1800 m Seehöhe. Er ist in Mitteleuropa eine Charakterart der Klasse Festuco-Brometea, kommt aber auch in Gesellschaften der Verbände Erico-Pinion oder Molinion vor.[4]
Die Erstveröffentlichung von Asperula cynanchica erfolgte 1753 durch Carl von Linné. Synonyme für Asperula cynanchica L. sind: Galium cynanchicum (L.) Scop., Asperula collina Salisb. nom. superfl., Asperula arenicola Reut., Asperula capillacea (Lange) Rouy, Asperula papillosa Lange, Asperula semiamicta Klokov, Asperula tenuiflora Jord., Asperula trabutii Sennen, Asperula cynanchica L. var. cynanchica.[6][8]
Asperula cynanchica ist sehr formenreich. Man kann folgende Unterarten unterscheiden:[8]
Von einigen Autoren wurden auch zwei Varietäten unterschieden:
Der Hügel-Meier (Asperula cynanchica), auch Hügel-Meister oder Bräunewurzel genannt, ist eine Pflanzenart aus der Gattung Meier (Asperula) innerhalb der Familie der Rötegewächse (Rubiaceae).
Asperula cynanchica, the squinancywort or squincywort, is a species of flowering plant in the family Rubiaceae. Its common name is derived from its former use as a medicinal herb to cure quinsy. It is native to much of southern and central Europe from Spain and Ireland to Russia.
In Sweden, the roots have been used as a red dyeing agent.[1]
It is a perennial plant and grows in short grassland or sand dunes on calcareous soils. The flowers are small and can be either pink or white.
Asperula cynanchica, the squinancywort or squincywort, is a species of flowering plant in the family Rubiaceae. Its common name is derived from its former use as a medicinal herb to cure quinsy. It is native to much of southern and central Europe from Spain and Ireland to Russia.
In Sweden, the roots have been used as a red dyeing agent.
Aasperula cynanchica es una planta perenne de la familia Rubiaceae que crece en prados, suelos arenosos y calcáreos. Las flores son pequeñas y pueden ser de color rosa o blanco. Es originaria de Europa.
Es una hierba perenne de base leñosa y tallos finos. Tiene las hojas opuestas, finas y lineares. Las flores son blanquecinas con una corola de 2-4 mm, de pétalos soldados, que tiene forma de corto embudo y se abre en el extremo en 4 lóbulos, simétricos que son más cortos que el tubo.[1]
Es nativa de Europa de la región del Mediterráneo. En España se encuentra en Cataluña, Castellón y Valencia. Crece en los matorrales abiertos, tomillares, normalmente sobre suelos calizos.
Asperula cynanchica fue descrita por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 104, en el año 1753.[2]
Asperula: nombre genérico que significa "un tanto áspero",o bien "diminutivo de asper"[3]
cynanchica: epíteto
subsp. occidentalis (Rouy) Stace
Aasperula cynanchica es una planta perenne de la familia Rubiaceae que crece en prados, suelos arenosos y calcáreos. Las flores son pequeñas y pueden ser de color rosa o blanco. Es originaria de Europa.
Eskinantzia (Asperula cynanchica) errubiazeoen familiako belar landarea da[1]. Europako kostalde eta basoetan bizi da sendabelar hau.
Azpiespezieak:
Artikulu hau biologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. Eskinantzia (Asperula cynanchica) errubiazeoen familiako belar landarea da. Europako kostalde eta basoetan bizi da sendabelar hau.
Azpiespezieak:
Asperula cynanchica subsp. cynanchica Asperula cynanchica subsp. occidentalis (Rouy) Stace (itsas eskinantzia) Asperula cynanchica subsp. pyrenaica (L.) NymanEtelänmaratti (Asperula cynanchica) on monivuotinen matarakasvilaji, joka kasvaa Euroopassa.
Etelänmaratti on hento- ja kaljuvartinen kohenevakasvuinen ruohokasvi. Lehdet ovat tasasoukat ja sijaitsevat varressa neljän kappaleen kiehkuroina. Kukinto on latvaviuhko. Kukat ovat nelilukuiset ja niiden terälehdet ovat ulkopuolelta vaaleanpunaiset ja sisäpuolelta valkeat.[1]
Lajia esiintyy suurimmassa osassa Eurooppaa lukuun ottamatta pohjoisosaa. Pohjoisimmat kasvupaikat ovat Ruotsin Gotlannissa ja Virossa. Se kasvaa Keski-Euroopassa dyyneillä ja kalkkiseutujen kuivilla niityillä.[2]
Etelänmaratti (Asperula cynanchica) on monivuotinen matarakasvilaji, joka kasvaa Euroopassa.
Etelänmaratti on hento- ja kaljuvartinen kohenevakasvuinen ruohokasvi. Lehdet ovat tasasoukat ja sijaitsevat varressa neljän kappaleen kiehkuroina. Kukinto on latvaviuhko. Kukat ovat nelilukuiset ja niiden terälehdet ovat ulkopuolelta vaaleanpunaiset ja sisäpuolelta valkeat.
Lajia esiintyy suurimmassa osassa Eurooppaa lukuun ottamatta pohjoisosaa. Pohjoisimmat kasvupaikat ovat Ruotsin Gotlannissa ja Virossa. Se kasvaa Keski-Euroopassa dyyneillä ja kalkkiseutujen kuivilla niityillä.
Asperula cynanchica, l'aspérule à l'esquinancie, herbe à l'esquinancie ou aspérule des sables est une espèce de plante vivace de la famille des Rubiaceae. Elle pousse dans les dunes ou dans des prairies au sol calcaire. Les fleurs sont petites et peuvent être soit roses soit blanches. Elle est originaire d'une grande partie de l'Europe.
Son nom est dérivé de son ancien emploi comme herbe médicinale pour soigner l'amygdalite purulente (ce que les Anglais nomment quinsy et les Espagnols absceso periamigdalino), c'est-à-dire l'esquinancie [1] comme son nom français l'indique. Le botaniste lyonnais Jacques Daléchamps avait d'ailleurs déjà décrit cette plante au XVIe siècle sous le nom de Synanchica [2].
L'espèce n'est pas encore évaluée à l'échelle mondiale et européenne par l'UICN. En France elle est classée comme non préoccupante [3]. Toutefois localement l'espèce peut se raréfier : elle est considérée comme Quasi menacée (NT), proche du seuil des espèces menacées ou qui pourrait être menacée si des mesures de conservation spécifiques n'étaient pas prises, dans les régions Basse-Normandie et Nord-Pas-de-Calais.
La World Checklist of Selected Plant Families (WCSP) (13 févr. 2011)[4] reconnaît trois sous-espèces valides :
Asperula cynanchica, l'aspérule à l'esquinancie, herbe à l'esquinancie ou aspérule des sables est une espèce de plante vivace de la famille des Rubiaceae. Elle pousse dans les dunes ou dans des prairies au sol calcaire. Les fleurs sont petites et peuvent être soit roses soit blanches. Elle est originaire d'une grande partie de l'Europe.
Son nom est dérivé de son ancien emploi comme herbe médicinale pour soigner l'amygdalite purulente (ce que les Anglais nomment quinsy et les Espagnols absceso periamigdalino), c'est-à-dire l'esquinancie comme son nom français l'indique. Le botaniste lyonnais Jacques Daléchamps avait d'ailleurs déjà décrit cette plante au XVIe siècle sous le nom de Synanchica .
Is planda é an lus na haincise (Asperula cynanchica). Dúchasach i gcuid mhór de dheisceart agus lár na hEorpa, ó Éirinn soir go dtí an Rúis. Úsáidtí é mar leigheas ar an sceith aincise, agus as sin a ainm. Sa tSualainn, bhaintí úsáid as le dath dearg a chur ar éadaí.
Hórska serlica (Asperula cynanchica) je rostlina ze swójby čerwjenkowych rostlinow (Rubiaceae).
Hórska serlica je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 5 hač 30 cm.
Stołpik je štyrihranity.
Łopjena docpěwaja dołhosć wot 4 cm a šěrokosć wot jenož 1 hač 2 mm a su wuskolancetojte, jednonerwne, wótre, krótko kosmate abo nahe. Delnje łopjena steja po štyrjoch w mutličkach.
Kćěje wot junija hač septembra. Jasnoróžojte, jasnolila abo běłe kćenja docpěwaja dołhosć wot 3 hač 7 mm a maja štyri rozšěrjene krónowe kónčki. Króna ma fromu lika a je štyristołpowa.
Płód je zornaty-hruby.
Rosće na suchich trawnikach, słónčnych zwisach, skłoninach, nawěwach a lěsnach kromach. Preferuje ćopłe, słónčne, suche, zwjetša wapnite, čumpate pódy.
Rostlina je w srjedźnej a južnej Europje rozšěrjena.
Hórska serlica (Asperula cynanchica) je rostlina ze swójby čerwjenkowych rostlinow (Rubiaceae).
Kalkbedstro of Angina-bedstro (Asperula cynanchica) is een plant in de sterbladigenfamilie (Rubiaceae).
De plant, die een hoogte kan bereiken van 5 tot 30 cm, heeft talrijke dunne stengels met smalle grijzige bladeren die per vier gegroepeerd zijn. De bloemen vormen een lange buisen bloeien van juni tot september.
Kalkbedstro is oorspronkelijk afkomstig van Zuid-Europa, maar heeft zich van daaruit verder verspreid over Europa. Hij heeft een voorliefde voor zonnige hellingen en duingebieden.
Vroeger werd de plant gebruikt voor de behandeling van Peritonsillair abces en angina.
Kalkbedstro of Angina-bedstro (Asperula cynanchica) is een plant in de sterbladigenfamilie (Rubiaceae).
De plant, die een hoogte kan bereiken van 5 tot 30 cm, heeft talrijke dunne stengels met smalle grijzige bladeren die per vier gegroepeerd zijn. De bloemen vormen een lange buisen bloeien van juni tot september.
Kalkbedstro is oorspronkelijk afkomstig van Zuid-Europa, maar heeft zich van daaruit verder verspreid over Europa. Hij heeft een voorliefde voor zonnige hellingen en duingebieden.
Multimedia w Wikimedia Commons Marzanka pagórkowa[4] (Asperula cynanchica L.) – gatunek rośliny z rodziny marzanowatych.
Występuje głównie nad Morzem Śródziemnym oraz w zachodniej i środkowej Europie. W Polsce występuje głównie w pasie wyżyn, dość często też na prawym brzegu Odry pomiędzy Opolem a Kędzierzynem-Koźle, mniej licznie na Przedgórzu Sudeckim. W północnych regionach kraju podawana była tylko z okolic Grudziądza. Na wyżynach występuje nierównomiernie. np. na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej najliczniejsze stanowiska znajdują się w południowej części, na Wyżynie Małopolskiej w dorzeczu Nidy oraz w okolicach Sandomierza, na Wyżynie Lubelskiej na Wierzchowinie Grabowieckiej i na Pagórach Chełmskich. W Karpatach gatunek ten jest bardzo rzadki, znany obecnie tylko z kilku stanowisk: Cisowce, Sromowce-Kąty i Sromowce Wyżne w Pieninach, Maniowy w Gorcach. Notowany również na słowackich stokach Bystrzyka w Pieninach, blisko polskiej granicy[5].
Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Jest owadopylna lub samopylna. Nasiona rozsiewane przez epizoochorię. Występuje na suchych i płytkich glebach, głównie na podłożu wapiennym. Preferuje stanowiska słoneczne, zwykle rośnie na miedzach, skałach, i skarpach o ekspozycji południowej lub południowo-zachodniej. Liczba chromosomów 2n = 44[5]. Gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Seslerio-Scorzoneretum[7].
Oprócz typowej formy gatunku występują dwa podgatunki[2]
Gatunek umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[9]. W Karpatach gatunek zagrożony (kategoria EN). Stanowisko w Maniowach zostało zniszczone podczas napełniania Zbiornika Czorsztyńskiego, stanowiska nad brzegami Jeziora Czorsztyńskiego zniknęły wskutek obsadzenia jego brzegów wierzbami. Dla pozostałych głównym zagrożeniem jest zarastanie kserotermicznych muraw w których ten gatunek występuje. Aby temu przeciwdziałać na Cisowcu pracownicy parku usunęli krzewiaste zarośla[5].
Marzanka pagórkowa (Asperula cynanchica L.) – gatunek rośliny z rodziny marzanowatych.
Asperula cynanchica é uma espécie de planta com flor pertencente à família Rubiaceae.
A autoridade científica da espécie é L., tendo sido publicada em Sp. Pl. 1: 104. 1753.[1]
Trata-se de uma espécie presente no território português, nomeadamente os seguintes táxones infraespecíficos:[2]
Asperula cynanchica é uma espécie de planta com flor pertencente à família Rubiaceae.
A autoridade científica da espécie é L., tendo sido publicada em Sp. Pl. 1: 104. 1753.
Rosenmåra (Asperula cynanchica)[1] är en måreväxt som beskrevs av Carl von Linné. Rosenmåra ingår i släktet färgmåror, och familjen måreväxter.[2][3]
Arten delas in i följande underarter:[2]
Wikimedia Commons har media som rör Asperula cynanchica.
Wikispecies har information om Asperula cynanchica.
Denna artikel om färgmåror saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att tillföra sådan.
Rosenmåra (Asperula cynanchica) är en måreväxt som beskrevs av Carl von Linné. Rosenmåra ingår i släktet färgmåror, och familjen måreväxter.
Asperula cynanchica là một loài thực vật có hoa trong họ Thiến thảo. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.[1]
Asperula cynanchica là một loài thực vật có hoa trong họ Thiến thảo. Loài này được L. mô tả khoa học đầu tiên năm 1753.
Asperula cynanchica L.
Дочерние таксоны
Ясме́нник розова́тый, или Ясменник ро́зовый (лат. Aspérula cynánchica) — многолетний полукустарник, вид рода Ясменник (Asperula) семейства Мареновые (Rubiaceae).
Встречается в Центральной Европе, на Украине и в России.
Произрастает на степных склонах, луговых степях, сухих лугах, в разрежённых лесах по полянам и опушкам.
Растение ярко-зелёное, почти целиком травянистое.
Цветоносные стебли немногочисленные, реже многочисленные, от основания приподнимающиеся или восходящие, довольно тонкие, высотой 15—60 см, нередко изогнутые, в нижней части шероховатые, в верхней голые и гладкие, примерно от середины ветвистые, густо облиственные.
Нижние листья от яйцевидно-полукруглых до продолговато-эллиптических или продолговато-обратнояйцевидных, длиной 0,75—6 мм, шириной 0,5—2 мм, к основанию черешковидно-суженные, слабо шероховатые. Средние листья узколинейные, длиной 9—50 мм, шириной 0,75—2 мм, плоские, гладкие, к основанию несколько суженные. Прицветные — линейно- или продолговато-ланцетные, длиной 1,25—2,5 мм, шириной 0,3—0,75 мм.
Соцветие метёльчатое. Венчик трубчато-ворончатый, длиной 3—4,5 мм, лопасти продолговато-ланцетные, тупозаосрённые, длиной 1,5—2,25 мм, шириной около 0,6 мм, белый или бледно-розовый.
Плоды длиной 2—2,5 мм, густо покрыты бугорками.
В рамках вида выделяют ряд подвидов:[2]
Вид Ясменник розоватый входит в род Ясменник (Asperula) семейства Мареновые (Rubiaceae) порядка Горечавкоцветные (Gentianales).
Ясме́нник розова́тый, или Ясменник ро́зовый (лат. Aspérula cynánchica) — многолетний полукустарник, вид рода Ясменник (Asperula) семейства Мареновые (Rubiaceae).
_Plate_150.jpg)
