Multimedia w Wikimedia Commons Pragereza oliwkowa[3], gereza oliwkowa[4] (Procolobus verus) – gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Występowanie i biotop
Wilgotny las równikowy na zachodnim wybrzeżu Afryki, od Sierra Leone do Togo.
Systematyka
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy opisany przez P. J. van Benedena w 1838 roku pod nazwą Colobus verus[5]. Jako miejsce typowe autor wskazał Afrykę[5]. Jedyny przedstawiciel rodzaju Procolobus – pragereza[3], utworzonego przez A. T. de Rochebrune'a w 1887 roku[6].
Gatunek typowy: Colobus verus Van Beneden, 1838
Etymologia
Nazwa rodzajowa jest połączeniem greckiego słowa πρό pro – „przed, blisko” oraz nazwy rodzaju Colobus Illiger, 1811[7]. Epitet gatunkowy pochodzi od łacińskiego słowa verus – „prawdziwy”[8].
Wygląd
Prgereza oliwkowa jest najmniejszą z gerez. Ma małą głowę z nieowłosioną lub słabo owłosioną częścią twarzową. Ubarwienie grzbietu oliwkowobrązowe, spód ciała biało-szary. Masa ciała 2–4,5 kg, długość ciała bez ogona 9–43 cm. Rozmiary samców są zbliżone do rozmiarów samic.
Ekologia
Gatunek ten prowadzi dzienny, nadrzewny tryb życia. Żyje w grupach liczących od 10 do 15 osobników. Grupy gerez oliwkowych często łączą się w stada z innymi gatunkami małp. Dieta gerez oliwkowych składa się głównie z młodych liści.
Rozród
Samice osiągają dojrzałość płciową pomiędzy 3 i 4 a samce pomiędzy 4 i 5 rokiem życia. Okres ciąży trwa 5–6 miesięcy. Najczęściej rodzi się jedno młode. W przeciwieństwie do innych gerez samice pragerezy oliwkowej noszą młode w pysku.
Zagrożenia
Pragerezy oliwkowe są poławiane przez ludzi dla mięsa i skór. Dodatkowym zagrożeniem jest utrata siedlisk spowodowana wyrębem lasów.
Przypisy
-
↑ Procolobus verus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
-
↑ Oates, J.F., Gippoliti, S. & Groves, C.P. 2008, Procolobus verus [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-10-12] (ang.).
-
↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 541. ISBN 978-83-88147-15-9.
-
↑ K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 90, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
-
↑ a b P. J. van Beneden. Notice gur une nouvelle espèce de singe d'Afrique. „Bulletins de l'Académie Royale des Sciences et Belles-Lettres de Bruxelles”. 5, s. 347, 1838 (fr.).
-
↑ A. T. de Rochebrune: Faune de la Sénégambie. Cz. Supplément. Paryż: O. Doin, 1886-1887, s. 95. (fr.)
-
↑ T. S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Waszyngton: Government Printing Office, 1904, s. 567, seria: North American Fauna. (ang.)
-
↑ J. A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. [dostęp 2015-10-12]. (ang.)
Bibliografia
- Thompson L.: Procolobus verus (ang.). (On-line), Animal Diversity Web, 2002. [dostęp 31 grudnia 2008].
- K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 90, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- Oates, J.F., Gippoliti, S. & Groves, C.P. 2008, Procolobus verus [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-10-12] (ang.).
