Pantofelnik, kalceolaria (Calceolaria) – rodzaj roślin z rodziny Calceolariaceae. Obejmuje ok. 300[3]–390[4] gatunków. Występują od środkowego Meksyku, poprzez Amerykę Środkową i Południową do Ziemi Ognistej[1]. W Meksyku rośnie jednak tylko kilka gatunków. Największe zróżnicowanie gatunkowe występuje w Andach w Peru, Chile i Argentynie[4][3]. Rosną najczęściej na wilgotnych urwiskach i skałach, przy źródłach, w zaroślach i lasach[4]. Rośliny o charakterystycznych kwiatach z rozdętą, dwuwargową koroną[4]. Niektóre gatunki wykorzystywane są leczniczo. C. andina zawiera naftochinony skuteczne przeciw roztoczom, mszycom i innym bezkręgowcom[3]. Podstawowe znaczenie użytkowe mają rośliny uprawiane jako ozdobne – głównie mieszańce gatunków chilijskich[4] (C. ×herbeohybrida i C. ×hybrida, dla których taksonami rodzicielskimi są najczęściej C. crenatiflora, C. cana, C. corymbosa)[3].
Za najbardziej efektowny gatunek z tego rodzaju uchodzi pantofelnik Darwina (C. uniflora, syn. C. darwinii) – o niewielkiej rozecie liści i okazałych kwiatach. Jednak roślina jest trudna w uprawie – bywa sadzona w szklarniach dla roślin górskich na przepuszczalnej i żyznej glebie przykrytej warstwą żwirowego grysu[6]. Znacznie bardziej popularny w uprawie jest pantofelnik mieszańcowy (C. ×herbeohybrida, C. ×hybrida), obficie kwitnący, z kwiatami delikatnymi, wydętymi i jaskrawo ubarwionymi. W klimacie umiarkowanym uprawiany jest jako doniczkowa roślina jednoroczna. W ofercie handlowej nabywane są rośliny kwitnące, które po kwitnieniu trwającym od kwietnia do czerwca zamierają. Rozmnaża się je z nasion wysiewanych latem, przy czym młodym roślinom zapewniony musi być spoczynek w okresie zimowym (grudzień-styczeń)[7].
Rośliny uprawiane być powinny w chłodnym pomieszczeniu – w temperaturze od 12 do 18 °C (według części źródeł już w temperaturze ponad 15 °C rośliny bledną[8]), w miejscach półcienistych do jasnych (najlepiej na wystawie północnej[7], przy silnym nasłonecznieniu liście mogą ulec oparzeniu[8]). Źle znosi ruchy powietrza. Wymaga obfitego podlewania, ale nie można dopuszczać do pozostawiania wody w podstawce[7]. Roślin nie można uprawiać na parapecie nad kaloryferem. Rekomendowane jest usuwanie przekwitniętych kwiatów, zbędne natomiast jest nawożenie i przesadzanie[8].
Rośliny podatne na mszyce, mączlika szklarniowego, szarą pleśń[8].
Pantofelnik, kalceolaria (Calceolaria) – rodzaj roślin z rodziny Calceolariaceae. Obejmuje ok. 300–390 gatunków. Występują od środkowego Meksyku, poprzez Amerykę Środkową i Południową do Ziemi Ognistej. W Meksyku rośnie jednak tylko kilka gatunków. Największe zróżnicowanie gatunkowe występuje w Andach w Peru, Chile i Argentynie. Rosną najczęściej na wilgotnych urwiskach i skałach, przy źródłach, w zaroślach i lasach. Rośliny o charakterystycznych kwiatach z rozdętą, dwuwargową koroną. Niektóre gatunki wykorzystywane są leczniczo. C. andina zawiera naftochinony skuteczne przeciw roztoczom, mszycom i innym bezkręgowcom. Podstawowe znaczenie użytkowe mają rośliny uprawiane jako ozdobne – głównie mieszańce gatunków chilijskich (C. ×herbeohybrida i C. ×hybrida, dla których taksonami rodzicielskimi są najczęściej C. crenatiflora, C. cana, C. corymbosa).
.jpg)
.jpg)
.jpg)
_(1).jpg)
