Simpleleaf Chastetree

An lagundi (Ingles, Vitex negundo, Linn, o, Simpleleaf chastetree) sarong tinanom na pambulong sa sipon, abo, hapo, kalentura asin rayuma. Maray man pampahale nin halod sa tulak, padulag sa mga insekto, pampakalma nin kulog, pampaatot, panpaihi, panpalumoy tobol asin pampatunaw. Sadit sana ining kahoy na nalangkaw mga 2-5 metro. An dahon kaini nabaranga sa baga limang morong matitipanas na an mga gilid giringgitingon (an ibang species mayong giringgiting totoo); an irarom kan dahon medyo mahibo'. An mga burak kaini nagkokolor asul o labanda na nabu'kad sa anoman na panahon kan taon asin an mga bunga niya narilitik kun hirinog na. Yaon ini nakukua sa mga gobgob na lugar. Napapadakul ini paagi sa pagtaldok nin pinutol na sanga.^[1]

Mga iba pang pakinabang

An pisog kinakakan paka-lâboni. An mga sanga-sanga pwedeng isungo. An saiyang lupnis asin mga giring nagagamit paggibong sildok. An saiyang dahon nataong asayti. An mga dahon kaini panggadan mga insekto mala ta itinatahob asin winawarak sa ibabaw kan saray na paroy ta ini pampadulag sa mga aloy, kuratsa, tanga o anoman na mga hayop-hayop. An mga dahon pandapog sa mga gatok o sa mga may arthritis na parte kan hawak, ini man anti-fungal asin antibacterial. An gamot nagagamit na pampapugol pag'ariya o pagbugris.^[2]

Mga ladawan

Tinutuboan

An tinanom na ini natubo sa hababa asin sa kasyahan na altitud saka lakop nanggad sa Filipinas, sa tropikal na parte kan Aprikang Subangan, sa Madagascar, sa Indya pasiring Hapon, hanggan pahabagat kan Malaya abot sa solnopan kan Polynesia.

Panluwas na takod

• An tinanom na lagundi Hinogkot 12-11-12
• Pampakusog sa baga' asin sa katoy Hinogkot 12-11-12
• Mga medikal na gamit kan lagundi Hinogkot 12-11-12

Toltolan