English Lavendar

Lawenda wąskolistna, l. lekarska (Lavandula angustifolia), zwana też czasami l. wonną, bławatką, czyszczeczem (nazwy ludowe) – gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Pochodzi z basenu Morza Śródziemnego (Francja, Hiszpania, Andora,Włochy)^[2]. Jest uprawiana w wielu krajach świata, również w Polsce.

Morfologia

Pokrój

Półkrzew^[3] o wysokości od 50 do 90 cm. Pędy wzniesione, w dolnej części zdrewniałe, górą zielone, pokryte srebrzystymi włoskami.

Liście

Naprzeciwległe, wąskolancetowate do równowąskich, całobrzegie o podwiniętych brzegach, całe pokryte srebrzystym kutnerem.

Kwiaty

Zebrane w poprzerywany kwiatostan. Kwiaty zebrane w nibyokółkach, osadzone po 3 – 5 w pachwinach liści. Kolor purpurowoliliowy do fioletowego, u podgatunków i odmian uprawnych także biały i różowy. Kielich o barwie ciemnoszarej do ciemnopurpurowej, 5-działkowy.

Korzeń

Wiązkowy, silnie rozgałęziony, osiągający ponad 2 m.

• 
• 
• Kwiatostan

Biologia i ekologia

Kwitnie lipiec-sierpień. Lubi gleby przepuszczalne, łatwo ogrzewające się, dlatego przemysłowa uprawa jest rozwinięta na południu kraju. W surowe, bezśnieżne zimy przemarza, ale łatwo odbija, co jednak skutkuje zmniejszeniem plonu kwiatów.

Odmiany

• Hidcote Blue
• Munstead
• Dwarf Blue
• Blue Scent
• Lavander Lady
• Rosea - różowe kwiaty
• Nana Alba - białe kwiaty
• Aromatico Blue

Zastosowanie

Roślina lecznicza

Surowiec zielarski

Kwiat lawendy (Lavandulae flos) – wysuszony kwiat o zawartości minimum 13 ml/kg olejku eterycznego^[4].

Skład chemiczny

Kwiaty zawierają olejek eteryczny (w jego skład wchodzą: linalol, geraniol, furfurol, pinen, cyneol, borneol) oraz barwniki (antocyjany), garbniki, cukry, związki mineralne.

Działanie

Zarówno surowiec jak i olejek mają działanie przeciwskurczowe, uspokajające i antyseptyczne. Jako środek żołądkowy działa wiatropędnie jednocześnie poprawiając trawienie.

Kosmetyka

Kwiaty służą do sporządzania toników dla wrażliwej i delikatnej skóry. Przyspieszają one regenerację naskórka, działają antyseptycznie i przeciwtrądzikowo.

Roślina ozdobna

Chętnie sadzona w ogrodach, wykorzystywana do nadawania zapachu pościeli i bieliźnie.

Roślina miododajna

W regionie śródziemnomorskim pszczoły produkują z lawendy miód.

Uprawa

W Polsce nie jest w pełni mrozoodporna (strefy mrozoodporności 6-10) i wymaga dobrego okrycia na zimę. Wymaga też słonecznego stanowiska oraz przepuszczalnej, ale żyznej gleby. Rozmnaża się przez wysiew nasion lub sadzonki.

Dla uzyskania zwartego pokroju i obfitego kwitnienia lawenda wymaga systematycznego przycinania. Formowanie rośliny należy zacząć tuż po posadzeniu. Rośliny w pierwszym roku wzrostu skraca się o połowę, dzięki czemu u podstawy wypuszczają liczne nowe pędy. Wiosną należy usunąć tylko chore pędy i delikatnie skrócić pozostałe formując pokrój rośliny. Istotne jest przycinanie roślin tuż po kwitnieniu. Przycinać należy młode pędy – starsze źle znoszą skracanie^[5].

Przypisy