இருசிறகிகள் அல்லது ஈ-கொசு வரிசை என்னும் உயிரினங்கள், உயிரியல் வகைப்பாட்டில் டிப்டெரா அல்லது டைப்டெரா (Diptera) என்று அழைக்கப்படுகின்றது. இவை இரண்டு இறக்கைகள் கொண்ட பறக்கும் பூச்சிகள் வரிசையைச் சேர்ந்த உயிரினங்கள் ஆகும். உயிரியற் பெயராகிய டிப்டெரா அல்லது டைப்டெரா என்பது, di (டை) = இரண்டு, pteron (ப்டெரான்)= இறக்கை, ஆகிய இரண்டுசொற்களின் கூட்டாக உருவான பெயர். இதனைத் தமிழில் இருசிறகிகள் என்று அழைக்கிறோம். இவ் உயிரின வரிசையின் சிறப்புப் பண்புகளில் சில: ஒரேயொரு இறக்கை இணை (இரண்டு இறக்கைகள்) கொண்டுள்ளது, இவற்றின் வாய் அமைப்பு பெரும்பாலும் உறிஞ்சும் அமைப்பு கொண்டதாகவும், ஒரு சிலவற்றில் துளைக்கவோ, கடிக்கவோ ஏற்ற அமைப்பு கொண்டதாகவும் உள்ளன, இவ் இறக்கைகள் (சிறகுகள்), இவ் உயிரியின் முப்பகுப்பான உடலின் நடுப்பகுதில் (மேசோதோராக்ஃசில்) அமைதுள்ளன, உடலில் கடைப்பகுதியில் (மேட்டாதொராக்ஃசில்) பின் இரண்டு இறக்கைகளுக்கு மாறாக, பறக்கும் பொழுது நடுமையை உணரவும், விரைவு முடுக்கத்தை உணரவும் ஏற்ற முடுக்குணர்விகள் அல்லது நிலைப்படுத்திகள் (Halteres, ஆல்ட்டெரீசு) அமைந்துள்ளன.
ஈ-கொசு வரிசை உயிரிகளுக்கு இரண்டு சிறகுகள் மட்டும் இருப்பது இவற்றைத் தட்டாரப்பூச்சி, பட்டாம்பூச்சி, வண்டு முதலான நான்கு சிறகுகள் கொண்ட பிற பூச்சிகளில் இருந்து வேறுபடுத்திக் காட்ட உதவுகின்றன. இருசிறகிகளில் ஒருசில வகைகள் தற்காலத்தில் இறக்கைகள் இல்லாமல் ஆகிவிட்டன, குறிப்பாக இப்போபோசுக்காய்டீ (Hippoboscoidea) என்னும் மேற்குடும்ப (superfamily) உயிரினங்களையும், பிற உயிரினங்களின் வாழ்விடங்களில் குடியிருக்கும் பிறக்குடிவாழ்விகளையும் குறிப்பிடலாம்.
இருசிறகிகள் என்பன மிகப்பெரிய உயிரின வரிசை ஆகும். இதில் ஏறத்தாழ 240,000 வகை இனங்கள் அடங்கும்[1]. இவற்றுள் கொசுக்களும், பல்வேறு வகையான ஈக்களும், பெருங்கால்கொசுக்களும் (gnat), நீரீக்களும் (midges, மிட்சீக்கள்) அடங்கும். இவற்றுள் ஏறத்தாழ பாதி இனங்களை (120,000) அறிவியல் முறைப்படி விளக்கி எழுத்தியுள்ளனர் (ஐரோப்பிய மொழிகளில்).[2][3]. பூச்சிகள் வகுப்பில் மாந்தர் வாழ்க்கைக்கும், பொருளாதார நலத்திற்கும், சூழல் நலத்திற்கு, உடல்நலத்துக்கும் முக்கியமான தாக்கங்கள் தரக்கூடியவை இந்த உயிரின வரிசை. குறிப்பாக இவ்வரிசையில் உள்ள கொசுக்கள் குடும்பம் (கொசுவகையி) எனப்படும் குலிசிடீ (Culicidae) குடும்பத்தைச் சேர்ந்த உயிரிகள் மலேரியா, சிக்கன்குனியா, டெங்குகாய்ச்சல், மூளைவீக்க நோய்(Encephalitis) முதலான பலவகை நோய்ப்பரப்பிகளாக இயங்குகின்றன.
இருசிறகிகள் (ஈ-கொசு வரிசை உயிரிகள்) உலகம் முழுவதிலும் காணப்படுகின்றன. வெப்ப மண்டலப் பகுதிகள் முதல் வடமுனையின் கீழ்ப்பகுதிகள் வரையிலும் உள்ள நிலப்பகுதிகளிலும், உயர் மலைப்பகுதிகளிலும், கடலிலும் கூடக் காணப்படுகின்றன. இவை பரும அளவில் பெரும்பாலும் அரை மில்லிமீட்டர் முதல் 40 மிமீ வரை காணப்படுகின்றன, ஆனால் சில 70 மிமீ வரையிலும் இருக்கும்.
இருசிறகிகள் மூன்று பெரிய உட்பிரிவுகள் கொண்டவை[4]. :
இருசிறகிப் பூச்சிகள் தொன்மங்களிலும் இலக்கியங்களிலும் சித்தரிக்கப்பட்டுள்ளன. பண்டைய எகிப்தின் மிகப்பெரிய பத்து தொற்று நோய்களில் ஒன்றான நாலாம் தொற்றுநோய் இந்த இருசிறகிப் பூச்சிகளால் வந்ததாக பதியப்பட்டுள்ளது.[5]
1958ஆம் ஆண்டில் வெளிவந்த திரைப்படமான தி ஃப்ளை (The Fly) என்னும் திரைப்படத்தில் ஒரு விஞ்ஞானி இருசிறகிப் பூச்சிக்கான உடல் பாகங்களை ஒரு விபத்தில் தன் உடல் உருப்புகளோடு மாற்றி சாகசங்கள் செய்தவாறு காட்சிப்படுத்தப் பட்டிருந்தது.
Ceratitis capitata, "நடுத்தரைக்கடல் பழ ஈ"
இருசிறகிகள் அல்லது ஈ-கொசு வரிசை என்னும் உயிரினங்கள், உயிரியல் வகைப்பாட்டில் டிப்டெரா அல்லது டைப்டெரா (Diptera) என்று அழைக்கப்படுகின்றது. இவை இரண்டு இறக்கைகள் கொண்ட பறக்கும் பூச்சிகள் வரிசையைச் சேர்ந்த உயிரினங்கள் ஆகும். உயிரியற் பெயராகிய டிப்டெரா அல்லது டைப்டெரா என்பது, di (டை) = இரண்டு, pteron (ப்டெரான்)= இறக்கை, ஆகிய இரண்டுசொற்களின் கூட்டாக உருவான பெயர். இதனைத் தமிழில் இருசிறகிகள் என்று அழைக்கிறோம். இவ் உயிரின வரிசையின் சிறப்புப் பண்புகளில் சில: ஒரேயொரு இறக்கை இணை (இரண்டு இறக்கைகள்) கொண்டுள்ளது, இவற்றின் வாய் அமைப்பு பெரும்பாலும் உறிஞ்சும் அமைப்பு கொண்டதாகவும், ஒரு சிலவற்றில் துளைக்கவோ, கடிக்கவோ ஏற்ற அமைப்பு கொண்டதாகவும் உள்ளன, இவ் இறக்கைகள் (சிறகுகள்), இவ் உயிரியின் முப்பகுப்பான உடலின் நடுப்பகுதில் (மேசோதோராக்ஃசில்) அமைதுள்ளன, உடலில் கடைப்பகுதியில் (மேட்டாதொராக்ஃசில்) பின் இரண்டு இறக்கைகளுக்கு மாறாக, பறக்கும் பொழுது நடுமையை உணரவும், விரைவு முடுக்கத்தை உணரவும் ஏற்ற முடுக்குணர்விகள் அல்லது நிலைப்படுத்திகள் (Halteres, ஆல்ட்டெரீசு) அமைந்துள்ளன.