Planhigyn blodeuol o deulu llygad y dydd a blodyn haul ydy Ysgallen fwyth sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Asteraceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Cirsium heterophyllum a'r enw Saesneg yw Melancholy thistle.[1] Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Ysgallen fwyth.
Daw'r gair "Asteraceae", sef yr enw ar y teulu hwn, o'r gair 'Aster', y genws mwyaf lluosog o'r teulu - ac sy'n tarddu o'r gair Groeg ἀστήρ, sef 'seren'.
Soniodd y dyddiadurwr[1], y naturiaethwr a’r bardd DO Jones, o ardal Ysbyty Ifan mewn cyfweliad gyda Dei Tomos ar Radio Cymru yn yr 1990au mai enw arall ar yr ysgallen fwyth yw gwasgod y melinydd (oherwydd tebygrwydd y naws fwyth i flawd)[angen ffynhonnell]
Planhigyn blodeuol o deulu llygad y dydd a blodyn haul ydy Ysgallen fwyth sy'n enw benywaidd. Mae'n perthyn i'r teulu Asteraceae. Yr enw gwyddonol (Lladin) yw Cirsium heterophyllum a'r enw Saesneg yw Melancholy thistle. Ceir enwau Cymraeg eraill ar y planhigyn hwn gan gynnwys Ysgallen fwyth.
Daw'r gair "Asteraceae", sef yr enw ar y teulu hwn, o'r gair 'Aster', y genws mwyaf lluosog o'r teulu - ac sy'n tarddu o'r gair Groeg ἀστήρ, sef 'seren'.
Forskelligbladet tidsel (Cirsium helenioides) er en flerårig, 40-150 centimeter høj plante i kurvblomst-familien. Bladene har hvidfiltet underside. De nedre er elliptiske og hjerteformet stængelomfattende med hel rand. De øvre er lancetformede med fint savtakket rand. De mellemste blade er ofte fligede.
I Danmark findes forskelligbladet tidsel hist og her i Jylland i egekrat og skove, mens den er meget sjælden på Øerne. Den blomstrer i juni og juli.[1]
Forskelligbladet tidsel (Cirsium helenioides) er en flerårig, 40-150 centimeter høj plante i kurvblomst-familien. Bladene har hvidfiltet underside. De nedre er elliptiske og hjerteformet stængelomfattende med hel rand. De øvre er lancetformede med fint savtakket rand. De mellemste blade er ofte fligede.
Die Verschiedenblättrige Kratzdistel (Cirsium heterophyllum), auch Alantdistel genannt, ist eine Pflanzenart, die zur Unterfamilie der Carduoideae innerhalb der Familie der Korbblütler (Asteraceae) gehört.
Für das Riesengebirge ist auch die Verwendung des Trivialnamens weiße Drachenwurzel belegt.[1]
Die Verschiedenblättrige Kratzdistel ist eine ausdauernde krautige Pflanze, die Wuchshöhen von etwa 40 bis 100 (selten bis 150) Zentimetern erreicht. Die ganze Pflanze ist nur sehr schwach stachelig. Ihre aufrechten, oft dunkelrot überlaufenen, etwas graufilzigen, ungeflügelten Stängel sind meist unverzweigt, höchstens mit wenigen einköpfigen Ästen, und im oberen Teil auffallend blattlos.
Die oberseits grünen, unterseits schneeweiß-filzigen Laubblätter sind als Grundblätter gestielt, am Stängel sitzen sie ungestielt und stängelumfassend, jedoch nicht herablaufend. Ihre Form variiert von ungeteilt breit-lanzettlich über mehr oder weniger gezipfelt bis tief fiederspaltig, wovon sich der deutsche Name der Art ableitet. Der ebenfalls gebräuchliche Name „Alantdistel“ verweist auf eine entfernte Ähnlichkeit der ungeteilten Blattvariante sowie des Gesamthabitus der Verschiedenblättrigen Kratzdistel mit den entsprechenden Merkmalen des Echten Alants (Inula helenium).
Die zahlreichen purpurroten, selten auch weißen Röhrenblüten bilden etwa 3,5 bis 5 Zentimeter lange und somit recht stattliche Blütenköpfe, die meist einzeln, selten zu mehreren an den Stängelenden stehen. Gelegentlich wird diese Art deshalb im Volksmund auch „Rasierpinsel“ genannt. Vor dem Entfalten der Einzelblüten kann der Blütenstand zur Seite geneigt sein. In Verbindung mit der sogenannten Signaturenlehre verwendet man im englischsprachigen Raum den Namen melancholy thistle für diese Art.[2] Voll aufgeblüht stehen die Blütenstände allerdings wieder straff aufrecht.
Die Chromosomenzahl beträgt 2n = 34.[3]
Durch unterirdische Wurzelausläufer vermag sich die Verschiedenblättrige Kratzdistel vegetativ zu vermehren und dichte Gruppen zu bilden. Sie gilt als nährstoffanspruchsvoll. Untersuchungen[4] haben gezeigt, dass die Ausbildung bzw. Ausprägung der fiederspaltigen Blattform stark von der Nährstoffversorgung der Pflanze abhängt.
Die Verschiedenblättrige Kratzdistel wächst bevorzugt in sickernassen bis feuchten Staudenfluren, frischen bis feuchten Bergwiesen sowie subalpinen Hochstaudengebüschen. Sie kommt in Gesellschaften der Verbände Polygono-Trisetion, Calthion, Filipendulion, Adenostylion, Nardion, Caricion fuscae oder Caricion ferrugineae vor.[3] Das Hauptverbreitungsgebiet der Verschiedenblättrigen Kratzdistel erstreckt sich vom Norden Großbritanniens über Nord- und Osteuropa bis nach Sibirien. Größere Exklaven befinden sich im Kaukasus, in den Karpaten, Pyrenäen, Alpen und einigen deutschen Mittelgebirgen, darüber hinaus punktuelle Vorkommen u. a. in Island und Grönland.[5]
Vorkommensschwerpunkte in Deutschland sind die submontanen bis montanen Lagen von Erzgebirge, Vogtland, Thüringer Wald, Fichtelgebirge, Böhmer-/Bayrischer Wald und Alpen. Tieflandvorkommen in nennenswerter Zahl besaß lediglich Schleswig-Holstein, von denen jedoch die meisten schon vor 1950 erloschen sind.[6]
In den Allgäuer Alpen steigt sie in Gipfelnähe des Roßkopfs in Bayern bis zu 1810 m Meereshöhe auf.[7]
Cirsium heterophyllum wurde 1753 durch Carl von Linné unter dem Namen Carduus heterophyllus in seinem Werk Species plantarum, Band 2, Seite 824 erstveröffentlicht. Hill erkannte, dass sie in die Gattung Cirsium gestellt werden müsste, und gab ihr 1768 den heute gültigen Namen Cirsium heterophyllum. Synonyme für Cirsium heterophyllum (L.) Hill sind Carduus helenioides auct. non L., Carduus heterophyllus L. – Sp. Pl., 1753, S. 824, Cirsium helenioides auct. non (L.) Hill.[8]
Die Verschiedenblättrige Kratzdistel (Cirsium heterophyllum), auch Alantdistel genannt, ist eine Pflanzenart, die zur Unterfamilie der Carduoideae innerhalb der Familie der Korbblütler (Asteraceae) gehört.
Für das Riesengebirge ist auch die Verwendung des Trivialnamens weiße Drachenwurzel belegt.
Cirsium heterophyllum, an aw kent as carle-doddie, is an erect spineless yerb in the sunflower faimily.
Cirsium heterophyllum, the melancholy thistle,[1] is an erect spineless herbaceous perennial flowering plant in the family Asteraceae. It is native to Europe and western Asia, where it grows in upland meadows, grasslands, road verges and open woodland.[2]
Unusually for a thistle, Cirsium heterophyllum lacks spines. Growing 45–120 cm (18–47 in) tall, the plant forms creeping stolons (runners). The stem is grooved but unwinged, more-or-less branchless, and cottony. The leaves are green and hairless above, thick white-felted underneath. The basal leaves are lanceolate with petioles and softly prickly edges, and grow 20–40 cm (7.9–15.7 in) long, and 4–8 cm (1.6–3.1 in) wide. The upper leaves do not have petioles, clasping the stem with cordate (heart-shaped) bases. The flower heads are 3 to 5 cm long and wide, the flowers red-purple, appearing from July to August.[3][4][5]
Cirsium heterophyllum is a species of northern Europe and Central Asia.[6] It is native in upland areas of Scotland and northern England and north Wales, but is rare in other parts of Great Britain and Ireland. It is present throughout Scandinavia, in north central Europe and Russia to about 100 degrees East and in the high mountains of southern Europe. It grows in upland grassland and scrub, open woodland and river valleys.[4]: 695
Cirsium dissectum (meadow thistle) is a more slender species.
The plant was considered a possible cure for sadness. Nicholas Culpepper in 1669 said that it "makes a man as merry as a cricket".[7]
Cirsium heterophyllum, the melancholy thistle, is an erect spineless herbaceous perennial flowering plant in the family Asteraceae. It is native to Europe and western Asia, where it grows in upland meadows, grasslands, road verges and open woodland.
Cirsium heterophyllum es una especie de planta fanerógama perteneciente a la familia Asteraceae, nativa de Gran Bretaña e Irlanda.
Es una planta herbácea perenne con las hojas basales de gran tamaño, alcanzan 4 dm de longitud y 8 cm de ancho, lanceoladas y dentadas sin espinas y con una fina pelusa. Las flores de color violeta en forma de cardos terminales, son solitarias o en grupos de 2-4, tienen un tamaño de 35 mm de diámetro. El tallo es erecto y espinoso.
Cirsium heterophyllum fue descrita por (Carlos Linneo) Hill y publicado en Hortus Kewensis 64. 1768.[1]
Cirsium: nombre genérico que deriva de la palabra griega: kirsos = varices ; de esta raíz deriva el nombre kirsion, una palabra que parece servir para identificar una planta que se utiliza para el tratamiento de este tipo de enfermedad. De kirsion, en los tiempos modernos, el botánico francés Tournefort (1656 - 708) ha derivado el nombre Cirsium del género.
heterophyllum: epíteto latino que significa "con hojas diferentes".[2]
Cirsium heterophyllum es una especie de planta fanerógama perteneciente a la familia Asteraceae, nativa de Gran Bretaña e Irlanda.
Detalle de la florCirsium heterophyllum
Le Cirse à feuilles variables (Cirsium heterophyllum) est une plante herbacée de la famille des Asteraceae (Composées).
Cirse à feuilles variables butinée par un Bombus pascuorum et un Bombus bohemicus, à Keila, en Estonie. Juin 2016.
Ce cirse présente la particularité d'avoir des tiges florales sans épines et des feuilles supérieures entières, non épineuses.
On le trouve dans les montagnes d'Europe dont les Alpes et les Pyrénées.
Données d'après: Julve, Ph., 1998 ff. - Baseflor. Index botanique, écologique et chorologique de la flore de France. Version : 23 avril 2004.
Cirsium heterophyllum
Le Cirse à feuilles variables (Cirsium heterophyllum) est une plante herbacée de la famille des Asteraceae (Composées).
Il cardo tagliente (nome scientifico Cirsium heterophyllum (L.) Hill., 1768) è una pianta montana erbacea angiosperma dicotiledone e perenne, appartenente alla famiglia delle Asteraceae. In alcune checklist questa pianta viene chiamata anche Cirsium helenioides (L.) Hill, nominativo considerato ora nella maggioranza dei casi un sinonimo.[1][2]
Il nome del genere (cirsium) deriva dalla parola greca kirsos = varice; da questa radice deriva poi la denominazione Kirsion, un vocabolo che sembra servisse ad identificare una pianta usata per curare questo tipo di malattia. Da kirsion in tempi moderni il botanico francese Tournefort (1656 - 708) derivò il nome Cirsium dell'attuale genere.[3][4]
Il nome italiano “cardo” è abbastanza generico in quanto nel linguaggio comune si riferisce a diversi generi e specie di piante. Tra i generi che vengono chiamati direttamente “cardo”, oppure hanno una o più specie che comunemente si chiamano con questo nome citiamo: Carduus, Carduncellus, Carlina, Centaurea, Cnicus, Cynara, Echinops, Galactites, Jurinea, Onopordum, Scolymus, Silybum, Tyrimnus, tutti della famiglia delle Asteraceae. Ma anche in altre famiglie abbiamo dei generi con delle specie che volgarmente vengono chiamate “cardi” : il genere Eryngium della famiglia delle Apiaceae o il genere Dipsacus della famiglia delle Dipsacaceae.
L'epiteto specifico (heterophyllum = hetero (diverso) + phyllum (foglia)) deriva dal fatto che a volte sulla stessa pianta si trovano foglie a forma diversa (indivise e divise). L'altro nome specifico usato frequentemente per questa pianta (helenioides), deriva dal personaggio greco di Elena: il mito racconta che questi fiori sarebbero nati dalla lacrime di Elena quando venne rapita.[5]
La pianta è del tipo erbaceo - perenne e può raggiungere un'altezza di 40 – 60 cm (ma a volte supera il metro[6]). La forma biologica della specie è emicriptofita scaposa ("H scap"); sono piante perennanti per mezzo di gemme poste al suolo e con fusto allungato ed eretto con poche foglie (non cespuglioso).[7][8][9][10][11][12][13]
Radici secondarie da rizoma.
Le foglie sono sessili, amplessicauli e biauricolate (con due orecchiette arrotondate ai lati del picciolo se presente); la forma è lanceolata; la lamina superiore è verde chiaro, quella inferiore è aracnoideo–tomentosa, mentre il margine è finemente dentato (quasi spinescente). Quelle cauline sono progressivamente ridotte mentre quelle inferiori sono picciolate. Le foglie basali a volte sono divise in lobi regolari. Dimensioni delle foglie inferiori: larghezza 5 – 7 cm; lunghezza 20 – 25 cm.
L'infiorescenza è formata da pochi capolini isolati (1 - 4) posti all'apice dei fusti. Il capolino, come in tutte le Asteraceae, è formato da un involucro composto da squame al cui interno un ricettacolo fa da base ai fiori. L'involucro è piriforme (a forma di fiamma), mentre le squame inferiori sono lanceolate, quelle superiori sono lineari; le squame hanno un colore sfumato dal verde scuro (quasi marrone) della base al porporino dell'apice che è provvisto di una callo lineare. Diametro del capolino: 3 – 4 cm. Dimensione dell'involucro: larghezza 2 cm; lunghezza 3 cm. Dimensione delle squame inferiori: larghezza 2 mm, lunghezza 9 mm; superiori: 1,5 mm, lunghezza 20 – 25 mm.
I fiori del capolino sono tutti tubulosi (il tipo ligulato, presente nella maggioranza delle Asteraceae, qui è assente), sono inoltre ermafroditi, tetraciclici (ossia sono presenti 4 verticilli: calice– corolla – androceo – gineceo) e pentameri (ogni verticillo ha 5 elementi).
I frutti sono del tipo achenio con pappo terminale setoloso – biancastro; le setole sono concresciute alla base. Dimensione del frutto 4 mm (senza pappo); dimensioni del pappo 25 mm.
Dal punto di vista fitosociologico alpino la specie di questa voce appartiene alla seguente comunità vegetale[18]:
Per l'areale completo italiano la specie di questa voce appartiene alla seguente comunità vegetale:[19]
Descrizione. L'alleanza Calthion palustris è relativa alle praterie (eutrofiche, falciate e pascolate) su terreni umidi (spesso inondati) con presenza soprattutto di comunità megaforbie igrofile (con dominanza di alte erbe a foglia larga). Areali tipici sono le pianure alluvionali o nei pressi delle sorgenti. I bioclimi (o termoptipi) variano da meso- a orotemperato inferiore. La distribuzione della cenosi è soprattutto centro-europea: area atlantica e subatlantica dell’Europea temperata e area alpina e caucasica nell’area mediterranea occidentale.[20]
Specie presenti nell'associazione: Filipendula ulmaria, Carex acutiformis, Carex elata, Scirpus sylvaticus, Caltha palustris, Lysimachia vulgaris, Equisetum palustre, Chaerophyllum hirsutum, Epilobium hirsutum, Galium palustre, Deschampsia cespitosa, Cirsium palustre, Juncus effusus, Juncus conglomeratus, Angelica sylvestris, Lythrum salicaria, Valeriana officinalis, Selinum carvifolia, Valeriana dioica, Poa palustris, Poa trivialis, Ranunculus repens, Cirsium oleraceum, Cirsium rivulare, Crepis paludosa, Geum rivale, Cirsium heterophyllum e Myosotis palustris.
Altre alleanze per questa specie sono:[19]
La famiglia di appartenenza di questa voce (Asteraceae o Compositae, nomen conservandum) probabilmente originaria del Sud America, è la più numerosa del mondo vegetale, comprende oltre 23.000 specie distribuite su 1.535 generi[21], oppure 22.750 specie e 1.530 generi secondo altre fonti[22] (una delle checklist più aggiornata elenca fino a 1.679 generi)[23]. La famiglia attualmente (2021) è divisa in 16 sottofamiglie.[1][10][24]
Cardueae è una delle 4 tribù della sottofamiglia Carduoideae. La tribù Cardueae a sua volta è suddivisa in 12 sottotribù (la sottotribù Carduinae è una di queste). Il genere Cirsium elenca 435 specie con una distribuzione cosmopolita, 35 delle quali sono presenti spontaneamente sul territorio italiano.[2][10][11][12][25][26]
Il genere di questa voce è inserito nel gruppo tassonomico della sottotribù Carduinae.[12] In precedenza provvisoriamente era inserito nel gruppo tassonomico informale "Carduus-Cirsium Group".[10] La posizione filogenetica di questo gruppo nell'ambito della sottotribù è abbastanza vicina al "core" della sottotribù (con il genere Carduus forma un "gruppo fratello") e dalle analisi molecolari è stato calcolato in 7,2 milioni di anni fa la separazione di questo genere dal resto del gruppo (è stato l'ultimo a separarsi).[25][26]
Il genere Cirsium spesso viene botanicamente “confuso” con altri generi come quello del Carduus o Cnicus (e di altri ancora). Le specie del primo genere ad esempio sono molto simili a quelle del Cirsium, anche se una certa distinzione è possibile servendosi dell'aspetto del pappo (in Cirsium è formato da setole piumose; mentre in Carduus è composto da pagliette denticolate scabre).[27]
Il genere Cirsium appartiene alla tribù delle Cardueae (da alcuni autori indicata come Cynareae), tribù che il Sistema Cronquist assegna alla sottofamiglia Cichorioideae e che invece la moderna classificazione APG colloca nella sottofamiglia Carduoideae.[28].
Il numero cromosomico del C. heterophyllum e: 2n = 34.[13][29]
Il basionimo per questa specie è: Carduus helenioides L., 1753.[6][30]
I caratteri distintivi di questa specie nell'ambito del genere sono:[13][31]
Questi caratteri sono più o meno condivisi con le seguenti specie (tra parentesi sono indicati alcuni caratteri distintivi della specie):[31]
La specie si presenta abbastanza frequentemente con delle varietà, come in tutto il genere Cirsium. Queste si manifestano soprattutto nelle foglie che passano dal margine intero (o appena dentellato) a incisioni più o meno profonde fino a diventare chiaramente di forma pennatosetta. I due tipi di foglia spesso sono presenti nella stessa pianta che risulta veramente “eterofilla”.[32]
Nell'elenco seguente sono indicati alcuni ibridi intraspecifici:[33]
La specie Cirsium heterophyllum in altri testi, può essere chiamata con nomi diversi. L'elenco seguente indica alcuni tra i sinonimi più frequenti:[17]
Anticamente gli infusi di questa pianta erano consigliati contro la malinconia e tristezza: si credeva che le foglie contenessero delle sostante euforiche (questa notizia si ricava dagli scritti di Dioscoride), infatti i capolini solitari e un po' penduli, per gli antichi, erano indicatori di stati d'animo malinconici e tristi e per gli erboristi di quel tempo, sulla base della legge della “dottrina dei segni”, erano convinti che la pianta portasse dei rimedi contro questi stati d'animo.
Il Cirsio falso elenio in altre lingue viene chiamata nei seguenti modi:
Il cardo tagliente (nome scientifico Cirsium heterophyllum (L.) Hill., 1768) è una pianta montana erbacea angiosperma dicotiledone e perenne, appartenente alla famiglia delle Asteraceae. In alcune checklist questa pianta viene chiamata anche Cirsium helenioides (L.) Hill, nominativo considerato ora nella maggioranza dei casi un sinonimo.
Įvairialapė usnis (Cirsium heterophyllum) – astrinių (Asteraceae), usnių (Cirsium) genties augalas.
Augalas 50-120 cm aukščio, tamsiai purpuriniai žiedai sukrauti stambiuose, iki 5 cm graižuose. Žydi liepos-rugpjūčio mėn. Auga Akmenės, Joniškio, Kretingos, Mažeikių, Plungės, Skuodo rajonuose. aptinkama miškuose, krūmuose, kirtimuose, supelkėjusiose pievose. Dažniausiai auga mišriuose ir lapuočių miškuose: mišriuose eglynuose, pakaitiniuose beržų ir drebulių miškuose, taip pat drėgnose pievose ir pagrioviuose. Paprastai aptinkama šviesesnėse vietose − miškų retmėse, pamiškėse, vėjavartų plotuose, prie kelių, kvartalų linijų.
Augalas įrašytas į Lietuvos raudonąją knygą. Dažniausiai auga grupėmis ir nedideliais iki keliolikos kvadratinių metrų ploto sąžalynais; rečiau aptinkama pavieniui. Stebėtose radavietėse augalų gausumas mažai kinta. Aptinkama naujų augaviečių.
De sombere vederdistel (Cirsium heterophyllum, synoniem: Carduus heterophyllus) is een plant in de composietenfamilie (Compositae of Asteraceae).
Deze plant, die een hoogte kan bereiken van 50 tot 100 cm, draagt twee soorten bladeren (zoals de naam reeds aangeeft in het Latijn). De onderaan heeft hij bladeren met gevleugeld steel, de middenste zijn diep ingesneden en steelloos en de bovenste zijn fijn getand (en eveneens steelloos). De lange weinig vertakte stengels en onderkant van de bladeren hebben witte vilthaartjes. De bloeitijd beperkt zich tot de zomermaanden juli en augustus en manifesteert zich met paarse bloemkorfjes.
De plant heeft een voorliefde voor vochtige alpenweides, open plekken in het bos en moerasgronden.
De sombere vederdistel (Cirsium heterophyllum, synoniem: Carduus heterophyllus) is een plant in de composietenfamilie (Compositae of Asteraceae).
Deze plant, die een hoogte kan bereiken van 50 tot 100 cm, draagt twee soorten bladeren (zoals de naam reeds aangeeft in het Latijn). De onderaan heeft hij bladeren met gevleugeld steel, de middenste zijn diep ingesneden en steelloos en de bovenste zijn fijn getand (en eveneens steelloos). De lange weinig vertakte stengels en onderkant van de bladeren hebben witte vilthaartjes. De bloeitijd beperkt zich tot de zomermaanden juli en augustus en manifesteert zich met paarse bloemkorfjes.
De plant heeft een voorliefde voor vochtige alpenweides, open plekken in het bos en moerasgronden.
Kvitbladtistel er ein fleirårig art i korgplantefamilien. Planta er utbreidd over Europa og Asia.
Kvitbladtistelen vert kring 7 dm høg, og har blad med ymse former, tungeforma eller buktfinna med framrette lappar. Bladoversida grøn og snau, undersida kvitfilta. Stengelen er rak, ofte med berre ei korg. Taklagde korgdekkblad utan tornar. Blømer kring juli i beitemarkar og fjellier. Vanleg gjennom det meste av Noreg. Funnen opp til 1680 m i Jotunheimen.
Kvitbladtistel er ein fleirårig art i korgplantefamilien. Planta er utbreidd over Europa og Asia.
Kvitbladtistelen vert kring 7 dm høg, og har blad med ymse former, tungeforma eller buktfinna med framrette lappar. Bladoversida grøn og snau, undersida kvitfilta. Stengelen er rak, ofte med berre ei korg. Taklagde korgdekkblad utan tornar. Blømer kring juli i beitemarkar og fjellier. Vanleg gjennom det meste av Noreg. Funnen opp til 1680 m i Jotunheimen.
Ostrożeń dwubarwny oset różnolistny[3] (Cirsium helenioides (L.) Hill.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy[3].
Gatunek arktyczno-alpejski. Występuje w Europie i na Syberii. Zwarty zasięg występowania ciągnie się od Wysp Brytyjskich poprzez Europę Północną i Wschodnią, Skandynawię i Syberię po Ałtaj. W północnej i wschodniej Europie występuje na pogórzu i niżej w górach, w Europie południowo-wschodniej natomiast w wyższych górach. W Polsce występuje głównie w Sudetach i w Karpatach, na nizinach jest bardzo rzadki[4]. W Sudetach Zachodnich był notowany w Górach Izerskich[5].Stanowiska w Karpatach[4]:
Umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[8]. Gatunek nie podlega w Polsce ochronie prawnej. Większość jego karpackich stanowisk znajduje się na podlegających ochronie prawnej obszarach parków krajobrazowych i narodowych (Tatrzański i Pieniński). Na polanie Tomaśkula w Gorcach nastąpił wybitny wzrost liczby osobników, co świadczy, że gatunek ten dobrze zadomowił się w tym miejscu. Czynnej ochrony wymaga natomiast stanowisko na Jaworzynie Krynickiej – niezbędne jest odprowadzenie wody z młaki, a w przyszłości usuwanie zarastających stanowisko drzew[4].
Ostrożeń dwubarwny oset różnolistny (Cirsium helenioides (L.) Hill.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Status gatunku we florze Polski: gatunek rodzimy.
Brudborste (Cirsium helenioides) är en flerårig ört i släktet tistlar. Den blir uppåt en meter hög, har mörkrosaröda 3–5 centimeter stora blommor med tegellagda holkfjäll. De relativt djupt parflikiga bladen har en silverluden undersida. Längre ner på stjälken är dock bladen ofta hela. Brudborsten är en trevlig tistel, fri från taggar och andra otrevligheter, den tages gärna upp i trädgårdsodling. Kan ibland hybridisera med andra, i Sverige vanliga, tistlar som exempelvis åkertistel och kärrtistel. Arten är betydligt vanligare i landets norra delar men förekommer hela vägen ner till Öland och Skåne.
Brudborste, som även kallas borsttistel, gick tidigare under det vetenskapliga namnet Cirsium heterophyllum.
Brudborste (Cirsium helenioides) är en flerårig ört i släktet tistlar. Den blir uppåt en meter hög, har mörkrosaröda 3–5 centimeter stora blommor med tegellagda holkfjäll. De relativt djupt parflikiga bladen har en silverluden undersida. Längre ner på stjälken är dock bladen ofta hela. Brudborsten är en trevlig tistel, fri från taggar och andra otrevligheter, den tages gärna upp i trädgårdsodling. Kan ibland hybridisera med andra, i Sverige vanliga, tistlar som exempelvis åkertistel och kärrtistel. Arten är betydligt vanligare i landets norra delar men förekommer hela vägen ner till Öland och Skåne.
Багаторічник 50–100 (рідко до 150) см заввишки. Листя зелене й голе зверху, біло-повстяне знизу. Прикореневе листя велике, досягає 4 дм довжини й 8 см ширини. Листові краї з м'якими колючками. Верхні листки не мають черешків, обхопивши стовбур серцеподібними основами. Кошики зазвичай поодинокі на довгих ніжках (до 50 мм завдовжки). Квіткові голови діаметром 3–5 см. Численні трубчасті квіти пурпурно-червоні, рідше білуваті, 25–30 мм завдовжки.
Основний ареал простягається від північної Англії через Північну й Східну Європу до Сибіру. Великі анклави розташовані на Кавказі, в Карпатах, Піренеях, Альпах та деяких країнах Центральної німецької височини, розсіяно трапляється в Ісландії та Гренландії. Населяє узбіччя, верескові пустки і вологі трав'яні середовища.
В Україні зростає у заболочених лісах, на вологих луках у Лівобережному Поліссі та Лісостепу, зрідка[1].
Cirsium heterophyllum là một loài thực vật có hoa trong họ Cúc. Loài này được (L.) Hill mô tả khoa học đầu tiên năm 1768.[1]
Cirsium heterophyllum là một loài thực vật có hoa trong họ Cúc. Loài này được (L.) Hill mô tả khoa học đầu tiên năm 1768.
Cirsium heterophyllum (L.) Hill, 1768
Бодя́к разноли́стный (лат. Círsium heterophýllum) — многолетнее травянистое растение, вид рода Бодяк семейства Сложноцветные (Compositae). Лектотип рода.
Преимущественно европейское растение, встречается в лесах и на лугах, в Европейской части России в большинстве регионов обычно.
Многолетнее растение с удлинённым корневищем, гемикриптофит по Раункиеру. Стебель (30)40—100(150) см высотой, простой или единожды (дважды) разветвлённый в верхней части, продольно бороздчато-ребристый, бледно-зелёный, часто с фиолетовым оттенком, наиболее заметным в верхней части, под соцветиями с белым войлочным опушением, облиственный обычно только в нижней половине.
Листья плоские, сверху желтовато-зелёные, снизу серые от беловатого войлочного опушения, прикорневые и нижние стеблевые от эллиптических до ланцетовидных в очертании, с колюче-зубчатым краем, нередко перисто-лопастные, на крылатом колючем черешке; верхние стеблевые ланцетные или продолговато-ланцетные, сидячие, стеблеобъемлющие, с ушками.
Корзинки одиночные или по 2—3 на верхушке стебля, 3—5 см в диаметре, округло-яйцевидные, с многорядной обёрткой из прямых зелёных ланцетовидных листочков с тёмным концом 10—28×3—4 мм, внешние из которых острые, средние — притупленные, а внутренние — с перепончатым придатком. В основании корзинок расположены 1—2 прицветных листа Цветки трубчатые, 25—30 мм длиной, красновато-сиреневые, редко белые, глубоко разделённые на 5 лопастей.
Семянки 4—5 мм длиной, бледно-коричневые, с белым многорядным хохолком 22—26 мм длиной.
Европейско-сибирский бореально-горный вид, распространённый в Северной Европе, в горах Центральной Европы, в Европейской части России и Западной Сибири. Натурализовался в Гренландии.
Произрастает по сырым лугам, лесным полянам и опушкам, в оврагах, среди кустарника. В горах северных и приполярных областей Европы поднимается достаточно высоко, встречаясь среди всего нескольких прочих видов высших растений в зонах горных тундр.
В Восточной Сибири замещается близким видом бодяком девясиловидным (Cirsium helenioides (L.) Hill, 1768).
Бодя́к разноли́стный (лат. Círsium heterophýllum) — многолетнее травянистое растение, вид рода Бодяк семейства Сложноцветные (Compositae). Лектотип рода.
Преимущественно европейское растение, встречается в лесах и на лугах, в Европейской части России в большинстве регионов обычно.
堆心蓟(学名:Cirsium helenioides)为菊科蓟属的植物。分布于俄罗斯以及中国大陆的新疆等地,生长于海拔1,700米至2,250米的地区,常生长在山谷湿润高草丛中、冷杉云缘以及林下,目前尚未由人工引种栽培。