Borowikowate (Boletaceae Chevall.) – rodzina grzybów należąca do rzędu borowikowców (Boletales), której typem nomenklatorycznym jest Boletus (borowik)[1].
Charakterystyka
Początkowo do rodziny tej zaliczano rodzaje grzybów wielkoowocnikowych o hymenoforze rurkowatym, nadrzewne i naziemne. Obecnie, po uwzględnieniu zależności filogenetycznych, należą do niej naziemne grzyby kapeluszowe i tzw. „wnętrzniaki”.
Systematyka
- Uwagi taksonomiczne
Rodzina Boletaceae została utworzona przez François Chevalliera w pierwszym tomie Flore générale des environs de Paris z 1826. W pracy tej ówczesny rząd Boletaceae zaliczono do klasy Sarcomyci i zaliczono do niego 5 rodzajów: Boletus, Cladoporus, Fistulina, Physisporus i Polyporus:
ORDRE II.
BOLÉTACÉES. BOLETACEÆ.
Species Agariceis natura fimiores plerumque carnoso-coriaceæ aut suberosæ, hymenium inferum habentest porosum, tubis ascigeris efformatum, pilei substantia concretum subhomogeneum aut facile separandum. Pileus varius lateralis centralisve stipitatus : in ultimo Ordinis gradu resupinatus cum hymenio confusus, inque membranam sæpe floccosam degenerans, marginibus byssaceis.
Rolf Singer w czwartej edycji Agaricales in Modern Taxonomy z 1986 zawarł w tej rodzinie 26 rodzajów (415 gatunków). Molekularne badania filogenetyczne z przełomu wieku XX i XXI przyniosły znaczne zmiany w taksonomii, które nie ominęły także rodziny borowikowatych. Zmiany dotyczyły m.in.podgrzybków (Xerocomus) i maślaków (Suillus). Dziesiąta edycja Dictionary of the Fungi z 2008 zawiera 35 rodzajów (787 gatunków) należących do tej rodziny i liczba ta wciąż się zmienia. W październiku 2015 r. do borowikowatch należy już 68 rodzajów.
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[2]:
Rodzaje (na podstawie Index Fungorum. Uwzględniono tylko taksony zweryfikowane)[2]:
-
Afroboletus Pegler & T.W.K. Young 1981
-
Alessioporus Gelardi, Vizzini & Simonini 2014
-
Aureoboletus Pouzar 1957
-
Australopilus Halling & Fechner 2012
-
Austroboletus (Corner) Wolfe 1980
-
Baorangia G. Wu & Zhu L. Yang 2015
-
Boletellus Murrill 1909
-
Boletochaete Singer 1944
-
Boletus L. 1753 – borowik
-
Borofutus Hosen & Zhu L. Yang 2012
-
Bothia Halling et al. 2007
-
Butyriboletus D. Arora & J.L. Frank
-
Buchwaldoboletus Pilát 1969
-
Caloboletus Vizzini 2014
-
Chalciporus Bataille 1908 – maślaczek
-
Chamonixia Rolland 1899 – borowiczka
-
Corneroboletus N.K. Zeng & Zhu L. Yang 2012
-
Costatisporus T.W. Henkel & M.E. Sm. 2015
-
Crocinoboletus N.K. Zeng, Zhu L. Yang & G. Wu 2014
-
Cyanoboletus Gelardi, Vizzini & Simonini 2014
-
Exsudoporus Vizzini, Simonini & Gelardi 2014
-
Fistulinella Henn. 1901
-
Gastroboletus Lohwag 1926
-
Gastroleccinum Thiers 1989
-
Harrya Halling et al. 2012
-
Heimioporus E. Horak 2004
-
Heliogaster Orihara & K. Iwase 2010
-
Hortiboletus Simonini, Vizzini & Gelardi 2015
-
Imleria Vizzini 2014
-
Imperator G. Koller, Assyov, Bellanger, et.al. 2015
-
Lanmaoa G. Wu & Zhu L. Yang 2015
-
Leccinellum Bresinsky & Manfr. Binder 2003
-
Leccinum Gray 1821) – koźlarz
-
Maccagnea Zeller & C.W. Dodge 1928
-
Mycoamaranthus Castellano et al. 1992
-
Octaviania Vittad. 1831) – podziemka
-
Paxillogaster E. Horak 1966
-
Parvixerocomus G. Wu & Zhu L. Yang 2015
-
Phylloboletellus Singer 1952
-
Phyllobolites Singer 1942
-
Phylloporus Quél. 1888) – poroblaszek
-
Porphyrellus – grzybiec
-
Pseudoboletus Šutara 1991
-
Pulveroboletus Murrill 1909 – złotak
-
Retiboletus Manfr. Binder & Bresinsky 2002
-
Rheubarbariboletus Vizzini, Simonini & Gelardi 2015
-
Rhodactina Pegler & T.W.K. Young 1989
-
Rossbeevera T. Lebel & Orihara 2012
-
Royoungia Castellano et al. 1992
-
Rubinoboletus Pilát & Dermek 1969
-
Rubroboletus Kuan Zhao & Zhu L. Yang 2014
-
Rugiboletus G. Wu & Zhu L. Yang 2015
-
Setogyroporus Heinem. & Rammeloo 1982
-
Singeromyces M.M. Moser 1966
-
Sinoboletus M. Zang 1992
-
Solioccasus Trappe, Osmundson, Manfr. Binder, Castellano & Halling 2013
-
Spongiforma Desjardin et al. 2009
-
Strobilomyces Berk. 1851 – szyszkowiec
-
Suillellus Murrill 1909
-
Sutorius Halling et al. 2012
-
Trappeindia Castellano, S.L. Mill., L. Singh bis & T.N. Lakh. 2012
-
Tubosaeta E. Horak 1967
-
Tylopilus P. Karst. 1881 – goryczak
-
Veloporphyrellus L.D. Gómez & Singer 1984
-
Wakefieldia Corner & Hawker 1953
-
Xanthoconium Singer 1944
-
Xerocomellus Šutara 2008
-
Xerocomus Quél. 1887 – podgrzybek
-
Zangia Y.C. Li & Zhu L. Yang 2011
Przypisy
Bibliografia
- MycoBank (ang.). [dostęp 23 stycznia 2013].
- F.F. Chevallier: Flore générale des environs de Paris. T. I. 1826, s. 248.
-
M. Binder, D.S. Hibbett. Molecular systematics and biological diversification of Boletales. „Mycologia”, s. 971-981, 2006. ISSN 0027-5514.
- P.M. Kirk i in.: Dictionary of the Fungi. 2008. ISBN 978-0-85199-826-8.
