Şeytanqanqalı (lat. Carduus)[1] — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.[2]
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. Şeytanqanqalı (lat. Carduus) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Carduus és un gènere de plantes amb flor de la família Asteraceae. Es troben a Europa, Àsia i Àfrica. El nom Carduus és el nom llatí del card.[1] Són molt semblants als cards dels gèneres Silybum i Onopordum. Les fulles de Carduus són una font d'aliment de les erugues d'algunes papallones, com la papallona dels cards, la Myelois circumvoluta i la Coleophora therinella.
Carduus és un gènere de plantes amb flor de la família Asteraceae. Es troben a Europa, Àsia i Àfrica. El nom Carduus és el nom llatí del card. Són molt semblants als cards dels gèneres Silybum i Onopordum. Les fulles de Carduus són una font d'aliment de les erugues d'algunes papallones, com la papallona dels cards, la Myelois circumvoluta i la Coleophora therinella.
Bodlák (Carduus) je rod více nebo méně ostnatých rostlin s lodyhou vysokou 50 až 200 cm, nejčastěji kvete červeno fialovými květy. V čeledi hvězdnicovitých je řazen do podčeledě Carduoideae.
Původ bodláku je v Evropě a v mírném a částečně i subtropickém pásu Asie až po Mongolsko, Čínu a Dálný východ a ve středomořské oblasti Afriky. Odtud se rozšířil do Severní a Jižní Ameriky, Austrálie i na Nový Zéland, kde je považován za invazní rostlinu. Preferuje lehké hlinitopísčité půdy s dostupnou vláhou a dostatkem dusíků, roste na slunném i stinném stanovišti. Nejčastěji vyrůstá na zanedbaných loukách, pasekách, okrajích cest, lužních lesů, příkopů a na březích vodních toků a jezer.
V České republice se vyskytuje poměrně často od nížin až po pahorkatiny, je zde považován za plevelnou rostlinu, ne však za invazivní.[1][2]
Je to rostlina jednoletá nebo dvouletá, zřídka trvalka, vysoká od 30 do 200 cm, za příhodných podmínek i více. Lodyha vyrůstající z dlouhého kořene je vzpřímená, rýhovaná, pavučinatě chlupatá nebo ostnitě křídlatá, ve vrcholové části rozvětvená. Listy jsou dvou druhů, jedny tvoří listovou růžici a druhé ve spirále obrůstají lodyhu. Listy v růžici mají řapíky, listy na lodyze jsou přisedlé. Jejich čepele jsou eliptické až podlouhlé, vejčité, peřenolaločné až peřenosečné, jednou nebo dvakrát zpeřené. Jsou šedě plstnaté nebo lysé. Laločné úkrojky listů jsou ostnatě zubaté, vrcholové listy lodyh bývají celistvé s ostnatými zuby na okraji.
Vejčité nebo kulovité květní úbory na krátkých stopkách vyrůstají ve shlucích po 2 až 20 na konci lodyhy nebo větví a mají 10 až 15 mm v průměru. Jejich víceřadý zákrov je široce vejčitý, vnější listeny bývají zakončeny hrotem, buď přímým nebo na konci zahnutým. Trubkovité květy vyrůstající z květního lůžka jsou oboupohlavné. Lysá koruna má pět tmavě červených až fialových, vzácně růžových až bílých cípů, zvonkovité korunní trubky jsou dlouhé se štíhlým hrdlem. Bodlák kvete v červnu až červenci, jeho květy opyluje létající hmyz.
Plodem jsou vejčité, slabě zploštělé, lysé, hladké nebo žebrované nažky. Nažky nemají chmýr, jsou to jen jednoduché, zoubkované, drsné chlupy srostlé dole do kroužku; jeden z vizuálních znaků rodu bodlák odlišující ho od podobného rodu pcháč.[1][2][3][4]
Rod bodlák je rozsáhlý, navíc zde dochází k častému mezidruhovému křížení. Celosvětově je uznáváno okolo 90 druhů.[3]
V České republice se vyskytují tyto čtyři druhy:
Obrázky, zvuky či videa k tématu bodlák ve Wikimedia Commons
Galerie bodlák ve Wikimedia CommonsBodlák (Carduus) je rod více nebo méně ostnatých rostlin s lodyhou vysokou 50 až 200 cm, nejčastěji kvete červeno fialovými květy. V čeledi hvězdnicovitých je řazen do podčeledě Carduoideae.
Tidsel er det almindelige navn for en gruppe af dækfrøede planter, karakteriseret ved at have stikkende torne i forskellig grad, primært i kurvblomst-familien.
Slægter i kurvblomst-familien har oftest ordet tidsel i deres almindelige navn. Listen herunder rummer slægternes latinske navne:
Carduus er en slægt af planter, som er udbredt i Europa, Nordafrika og Asien. Denne slægt kan kendes på, at frøene hver bærer en hårformet fnok.
Carduus arterDie Ringdisteln (Carduus) sind eine Pflanzengattung in der Familie der Korbblütler (Asteraceae). Die etwa 90 Arten sind ursprünglich in Eurasien und Afrika verbreitet.[1]
Ringdistel-Arten sind meist ein- bis zweijährige, selten ausdauernde krautige Pflanzen, die Wuchshöhen von 30 bis 200, selten bis zu 400 Zentimetern erreichen. Sie sind gewehrt und mehr oder weniger wollig behaart, nur selten unbehaart. Die aufrechten Stängel sind einfach oder verzweigt und oft stachelig-geflügelt.
Die grundständigen und am Stängel wechselständig verteilt angeordneten Laubblätter sind gestielt oder ungestielt. Die kahlen oder behaarten Blattspreiten sind ungeteilte bis fiederspaltig oder ein- bis zweifach gelappt und am Rand dornig gezähnt.
Die körbchenförmigen Blütenstände stehen einzeln oder zwei bis zwanzig zusammen auf stachlig geflügelten, beblätterten oder kahlen Blütenstandsschäften. Die vielen in sieben bis über zehn Reihen zylindrisch bis kugelig aufsteigend bis ausgebreitet oder zurückgebogen angeordneten Hüllblätter sind linealisch bis breit-eiförmig mit glattem Rand weisen stachelige Spitzen auf. Der Körbchenboden (Receptaculum) ist flach. Es sind abgeflachte, borstige Spreublätter vorhanden. Jeder Blütenstand enthält einige bis viele Röhrenblüten.
Die Röhrenblüten sind zwittrig. Die fünf weißen über rosafarbenen bis violetten Kronblätter sind zu einer mehr oder weniger stark zygomorphen langen, schmalen Kronröhre verwachsen, die sich abrupt glockenförmig öffnet und in linealen Kronzipfeln endet. Der Griffel ist bis weit nach oben verwachsen und so sind die freien Griffeläste nur sehr kurz.
Die eiförmigen, etwa abgeflachten Achänen sind glatt. Im Gegensatz zu den ansonsten ähnlichen Kratzdisteln sind die Pappushaare nicht gefiedert, d. h. nicht wiederum mit kleinen Härchen besetzt.
Die Chromosomengrundzahlen betragen x = 8, 9, 10, 11, 13.[1]
Die Gattung Carduus wurde 1753 durch Carl von Linné in Species Plantarum, 2, S. 820–826 mit der Typusart Carduus nutans L. aufgestellt. Der Gattungsname Carduus stammt von lateinisch carduus für Distel[2]. Synonyme für Carduus L. sind: Wettsteinia Petr., Clavena DC., Clomium Adans., Ascalea Hill und Onopyxus Bubani nom. illeg.
Die Gattung Carduus gehört zur Subtribus Carduinae aus der Tribus Cardueae in der Unterfamilie Carduoideae innerhalb der Familie Asteraceae.[3][1][4]
Das natürliche Verbreitungsgebiet liegt in der Alten Welt in Eurasien und Afrika. Davon kommen etwa fünf Arten als invasive Neophyten beispielsweise auch in Nordamerika vor.[1]
Es wurden etwa 929 wissenschaftliche Taxa veröffentlicht. Akzeptiert werden etwa 90 Arten.
Hier eine Liste der in Europa und im Mittelmeerraum vorkommenden fast 60 Arten:[3]
Die Distel allgemein gilt in der Symbolsprache der Blumen als Sinnbild der Wehrhaftigkeit.
Die Ringdisteln (Carduus) sind eine Pflanzengattung in der Familie der Korbblütler (Asteraceae). Die etwa 90 Arten sind ursprünglich in Eurasien und Afrika verbreitet.
Dagis aba piktdagis (luotīnėškā: Carduus) ī tuokis augals, katros muokslėškā prigol dalīžėidiu augalū šeimā. Ons aug pėivūs, ganīklūs, daržūs. Stombris, lapā, žėidā īr tonkē padengti dėdlēs ė aštrēs akstēs. Žīdia rūžavās žėidās.
Da dagio žmuonis šauka kuoki pikta žmuogu.
Diesels bin planten van 't geslacht Carduus. 't Bin stekelige planten mit bloemen in heufjes, umgeven deur puntige umwienselblaojen. De kleur is meestentieds rood tot paors, soms lila of wit. De vruchjes an de bovenkant hen vruchpluus (dieselpluus). 't Is een tweejaorige plant: in 't eerste jaor vormen de wortels en 't bladrozet; in 't tweede jaor ontwikkelen de bloemen en vruchten.
Diesels bin planten van 't geslacht Carduus. 't Bin stekelige planten mit bloemen in heufjes, umgeven deur puntige umwienselblaojen. De kleur is meestentieds rood tot paors, soms lila of wit. De vruchjes an de bovenkant hen vruchpluus (dieselpluus). 't Is een tweejaorige plant: in 't eerste jaor vormen de wortels en 't bladrozet; in 't tweede jaor ontwikkelen de bloemen en vruchten.
Kereng an keleng (bi latînî, Cynara cardunculus) riwekek ji famîleya stêregulan (Asteraceae) e. Cûreyek giyayê xwedî pel û qurm e ku biharan şên dihê û bi alikariya hilç ji bin erdê dihê derxistin. Xavî jî dihê xwarin, dihê qelandin jî û dihê xistin nav giraran jî.
Ji kerenga şîn benîşt dihêt çêkirin. Nave vî benîştî qandîk'e.
Kereng
Carduus crispus
Kereng an keleng (bi latînî, Cynara cardunculus) riwekek ji famîleya stêregulan (Asteraceae) e. Cûreyek giyayê xwedî pel û qurm e ku biharan şên dihê û bi alikariya hilç ji bin erdê dihê derxistin. Xavî jî dihê xwarin, dihê qelandin jî û dihê xistin nav giraran jî.
Ji kerenga şîn benîşt dihêt çêkirin. Nave vî benîştî qandîk'e.
Raudič vai Ogahhein (latin.: Carduus), mugažo Raudikhein i Raudikod paginoiš, om ogakahiden üks'- vai kaks'voččiden (äivoččed harvoin) heinäsižiden kazmusiden heim. Mülütadas Puzuänikoižed-sugukundan Raudičuižed-tribha da alatribha. Kaik 90..127 erikod om heimos.
Kazmuz om levitadud Evrazijadme i Afrikan pohjoižes. Severz'-se invazivižid erikoid om olmas toižil kontinentil (Pohjoižamerik, Avstralii). Om dekorativižid erikoid, no kaik oma rujoheinäd.
Erikod kazdas kahthesai metrad kortte, erasti nell'häsai. Kazmuz om Šotlandijan simvolaks. Vepsän nimitused libudas «raud»-sanaspäi. Raudičun erased erikod oma sötkeks lipkaižiden madoiden täht. Razvakaz voi pidase idülehtesiš.
Raudič vai Ogahhein (latin.: Carduus), mugažo Raudikhein i Raudikod paginoiš, om ogakahiden üks'- vai kaks'voččiden (äivoččed harvoin) heinäsižiden kazmusiden heim. Mülütadas Puzuänikoižed-sugukundan Raudičuižed-tribha da alatribha. Kaik 90..127 erikod om heimos.
Kazmuz om levitadud Evrazijadme i Afrikan pohjoižes. Severz'-se invazivižid erikoid om olmas toižil kontinentil (Pohjoižamerik, Avstralii). Om dekorativižid erikoid, no kaik oma rujoheinäd.
Erikod kazdas kahthesai metrad kortte, erasti nell'häsai. Kazmuz om Šotlandijan simvolaks. Vepsän nimitused libudas «raud»-sanaspäi. Raudičun erased erikod oma sötkeks lipkaižiden madoiden täht. Razvakaz voi pidase idülehtesiš.
Куршанак (лат. Cárduus) — Европăра, Азире тата Çурçĕр Африкăра саралнă Астра йышшисен е Кăткăс чечеклисен çемьине кĕрекен ӳсентăрансен ăрачĕ.
b.jpg)
Куршанакăн çĕр ытла тĕсĕ тĕл пулать.
Вĕсенчен перисем:
Куршанак (лат. Cárduus) — Европăра, Азире тата Çурçĕр Африкăра саралнă Астра йышшисен е Кăткăс чечеклисен çемьине кĕрекен ӳсентăрансен ăрачĕ.
Пурьгинепалакс[2] (лат. Cárduus, руз. Чертополо́х) — буень тикшень касовкс. Вейсэндявозь цецянсетнень раськесь (Asteráceae).
Цецятнестэ мекштне саить медярво.
Төөтикен (лат. Carduus, L. 1753) – татаал гүлдүүлөр тукумуна кирген өсүмдүк уруусу. Эки же көп жылдык тикендүү чөп. Сабагынын уз. 50-100 смге жетет, бутактуу. Жалбырагы тикендүү, сабакка кезектешип жайгашат, жээги тегиз же канаттай тилкелүү. Себетче гүлдөрү ар бир сабактын учуна жалгыздан өсөт. Гүлү эки жыныстуу, түтүкчөдөй. Желекчелери мала, көгүш, кызыл, кээде ак. Гүл ороочтор түрпүчөдөй бир нече катмарлуу, тикенектүү. Мөмөсү данча, агыш, бозомтук үпүлүү. 120 түрү Евразияда , Африкада , Америкада , Австралияда кездешет. Кыргызстанда 3 түрү адырда, аңызда, жол, суу боюнда, мал сарайдын, айдоонун тегерегинде өсөт. Айдоонун, чабынды шалбаанын отоосу катары зыяны бар, бирок балдуу өсүмдүк, гүлүндө ак түстүү нектары көп. Айрым түрлөрүн (ийилген Т.) гүлүнүн ири жана мала кызыл түсүнө карата гүлзарда өстүрсө болот.
Төөтикен (лат. Carduus, L. 1753) – татаал гүлдүүлөр тукумуна кирген өсүмдүк уруусу. Эки же көп жылдык тикендүү чөп. Сабагынын уз. 50-100 смге жетет, бутактуу. Жалбырагы тикендүү, сабакка кезектешип жайгашат, жээги тегиз же канаттай тилкелүү. Себетче гүлдөрү ар бир сабактын учуна жалгыздан өсөт. Гүлү эки жыныстуу, түтүкчөдөй. Желекчелери мала, көгүш, кызыл, кээде ак. Гүл ороочтор түрпүчөдөй бир нече катмарлуу, тикенектүү. Мөмөсү данча, агыш, бозомтук үпүлүү. 120 түрү Евразияда , Африкада , Америкада , Австралияда кездешет. Кыргызстанда 3 түрү адырда, аңызда, жол, суу боюнда, мал сарайдын, айдоонун тегерегинде өсөт. Айдоонун, чабынды шалбаанын отоосу катары зыяны бар, бирок балдуу өсүмдүк, гүлүндө ак түстүү нектары көп. Айрым түрлөрүн (ийилген Т.) гүлүнүн ири жана мала кызыл түсүнө карата гүлзарда өстүрсө болот.
Carduus is a genus of flowering plants in the family Asteraceae, and the tribe Cardueae, one of two genera considered to be true thistles, the other being Cirsium.[1] Plants of the genus are known commonly as plumeless thistles.[2][3] They are native to Eurasia and Africa, and several are known elsewhere as introduced species.[3] This genus is noted for its disproportionately high number of noxious weeds compared to other flowering plant genera.[4]
The genus name Carduus is from the Latin for "a kind of thistle"[5] or "thistlelike plant".[3] It is related to the word Cardonnacum ("a place of chardons or thistles"), which is the origin of Chardonnay, the name of the grape variety.[6] It is also related to the word card, which as a noun means a device (often a stiff-bristled brush) for aligning and cleaning fibers, and as a verb means the action of processing fibers in that way.
These are usually annual or biennial herbs, sometimes perennial. Species often grow 2 meters in height but are known to reach 4 meters. The erect stems are winged and spiny, and usually have woolly hairs. The leaf blades are hairy to hairless and entire or divided into lobes, and they have spine-toothed edges. The flower heads are solitary or borne in inflorescences of up to 20. The head is spherical to cylindrical and covered in several layers of spreading or curving spine-tipped phyllaries. It contains long, tubular disc florets in shades of white, pink, or purple. The fruit is a cypsela tipped with a pappus of barbed bristles or scales.[3]
Several Carduus are notorious invasive plants outside their native range, for example, in Australia[7] and the United States.[8] Species such as C. acanthoides, C. nutans, C. pycnocephalus, and C. tenuiflorus easily become weedy in disturbed habitat, such as overgrazed pasture. C. nutans is allelopathic, producing compounds that inhibit the growth and development of other plants.[8]
Agents of biological pest control that have been used against weedy Carduus thistles include the thistle head weevil (Rhinocyllus conicus), thistle crown weevil (Trichosirocalus horridus), and thistle crown fly (Cheilosia corydon). The musk thistle rust (Puccinia carduorum), a fungus, may also be used against C. nutans.[8]
There are about 90[3] to 127[9] species in the genus.
Species include:
Carduus is a genus of flowering plants in the family Asteraceae, and the tribe Cardueae, one of two genera considered to be true thistles, the other being Cirsium. Plants of the genus are known commonly as plumeless thistles. They are native to Eurasia and Africa, and several are known elsewhere as introduced species. This genus is noted for its disproportionately high number of noxious weeds compared to other flowering plant genera.
Karduo (Carduus) estas genro de plantoj en la familio de la asteracoj (Asteraceae), kiu kutime havas kapitulon kaj malmolajn pikajn foliojn.
Nescience oni nomas tiun ĉi genron, kune kun aliaj same pikaj, kardoj.
Karduoj estas serĉataj de kardeloj, kiuj manĝas ties semojn, kaj de azenoj, kiuj ne timas manĝi ilin, spite la pikilojn.
Al la genro apartenas interalie jenaj specioj:
Historie karduo estas simbolo de Loreno, regiono de Francio.
Karduo (Carduus) estas genro de plantoj en la familio de la asteracoj (Asteraceae), kiu kutime havas kapitulon kaj malmolajn pikajn foliojn.
Nescience oni nomas tiun ĉi genron, kune kun aliaj same pikaj, kardoj.
Karduoj estas serĉataj de kardeloj, kiuj manĝas ties semojn, kaj de azenoj, kiuj ne timas manĝi ilin, spite la pikilojn.
Carduus, es un género de planta herbácea de las que comúnmente se llaman cardo —vocablo que se aplica a numerosas plantas espinosas— perteneciente a la Familia Asteraceae. Comprende unos 1250 taxones —entre específicos y infraespecíficos— descritos,[1] pero de estos solo 130 especies (incluyendo los híbridos) y 60 subespecies/variedades son actualmente aceptadas, mientras unos 150 quedan todavía sin resolver taxonómicamente.[2][3]
Son plantas herbáceas anuales, bienales o perennes de 30 cm hasta 2 m de altura (incluso 4m). La raíz es usualmente axonomorfa, pero puede también ser rizomatosa en unas especies. Son generalmente tomentosas, pero a veces glabras. Los tallos son erectos, simples o ramificados y casi siempre espinoso-alados. Las hojas, basales y caulinares son sentadas y más o menos ampliamente decurrentes en alas continuas o discontinuas (prolongación de los márgenes del limbo foliar a lo largo del tallo[nota 1]), pinnatisectas con márgenes dentado/espinosos y son tomentosas o glabras. Los capítulos, persistentes o caedizos tras la fructificación, son solitarios u organizados en inflorescencias corimbiformes o en grupos sésiles o pedunculados. El involucro es de forma cilíndrica a esférica, con numerosas brácteas en 7-10 filas, de forma linear o bien dilatada, de bases adpresas, bordes enteros o denticulados/ escabrosos y ápice espinoso, excepto la más internas que pueden ser inermes y vivamente coloreadas. El receptáculo es plano o algo convexo, alveolado, con páleas pelosas. Los flósculos, pentámeros y hermafroditos, van de pocos a muchos; son de color blanco a púrpura, con tubos largos y finos y corola de simetría subactinomorfa. El androceo tiene 5 estambres de filamentos libres, pelosos, implantados en la base de la corola. El gineceo tiene su estilo con superficies estigmales limitadas a las caras internas de las 2 ramas apicales yuxtapuestas —algo divergentes a maduración— y delimitadas en su base por un anillo de pelos colectores de polen; dicho estilo está rodeado en su base por un nectario en forma de umbo que persistirá en el fruto. Dichos frutos son cipselas ovoides, algo comprimidas, glabras, ocasionalmente viscosas, con placa apical de borde entero y el aludido nectario central persistente rodeado de un vilano, caedizo en bloque, formado por 1-3 filas de pelos blancos muy finamente escabridos/denticulados soldados en un anillo basal.[4][5][6][7][8][9]
El género es nativo de Europa, Asia y África; ha sido introducido en Australia y las Américas, donde ciertas especies se han propagado hasta convertirse en maleza invasora nociva e incontrolable.
Las especies de Carduus son el alimento de las larvas de algunas especies de Lepidoptera, incluyendo a Coleophora therinella.
El género fue establecido por Sébastien Vaillant en Histoire de l'Academie Royale des Sciences. Avec les Mémoires de Mathematique & de Physique, p. 153-154, 1718[1] y validado 35 años más tarde por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum, vol. 2, p. 820, 1753 [2], incluyendo los géneros Polyacantha, Silybum y Eriocephalus del autor francés [3];[4] su diagnosis se amplió y precisó en Genera Plantarum, n.º 832, p. 358, 1754[4]. La especie tipo es Carddus nutans.[10]
Actualmente, y tras la reciente revisión del género, se acepta una subdivisión en 4 secciones:[4]
Plantas bienales de raíz axonomorfa, indumento sobre todo de pelos unicelulares y capítulos grandes persistentes tras la fructificación (ejemplos: C. nutans, C. platypus, ...).
Plantas anuales o bienales, de raíz axonomorfa, indumento de pelos esencialmente unicelulares y capítulos pequeños caedizos después de la fructificación (ejemplos: C. pycnocephalus, C. tenuiflorus, ...).
Plantas perennes rizomatosas con indumento esencialmente de pelos pluricelulares y capítulos de tamaño mediano persistentes tras fructificar (ejemplos: C. carlinifolius, C. defloratus, ...).
Plantas herbáceas perennes de raíz axonomorfa engrosada, indumento sobre todo de pelos unicelulares en un denso tomento blanquecino y capítulos medianos persistentes tras la fructificación (ejemplos: C. carpetanus, C. carlinoides, ...).
De la multitud inverosímil de híbridos descritos, solo unos cuantos están hoy día aceptados:[2]
Hay numerosos nombres vernáculos de especies que hacen referencia directa al «burro», debido a que son -como todos los «cardos» s.l.- una comida apreciada de estos mamíferos, sobre todo en zonas esteparias/subdesérticas donde hay poca vegetación «verde».
Carduus, es un género de planta herbácea de las que comúnmente se llaman cardo —vocablo que se aplica a numerosas plantas espinosas— perteneciente a la Familia Asteraceae. Comprende unos 1250 taxones —entre específicos y infraespecíficos— descritos, pero de estos solo 130 especies (incluyendo los híbridos) y 60 subespecies/variedades son actualmente aceptadas, mientras unos 150 quedan todavía sin resolver taxonómicamente.
Karuohakas (Carduus) on astrilaadsete seltsi korvõieliste sugukonda kuuluv rohttaimede perekond.
Perekonda kuulub umbes 90 liiki. Karuohakad kasvavad Euraasias ja Aafrikas.
Enamik karuohakaid on ogalised. Peaaegu kõik karuohakad on head meetaimed.
Mõned karuohakad on väga ilusad, kuid sealjuures on nad ometi kõik umbrohud.
Karuohakate seemnetest saab rasvhappeid toota.
Karuohakas on Šotimaa sümbol.
Eestis kasvab neli liiki karuohakaid:
Karuohakas (Carduus) on astrilaadsete seltsi korvõieliste sugukonda kuuluv rohttaimede perekond.
Perekonda kuulub umbes 90 liiki. Karuohakad kasvavad Euraasias ja Aafrikas.
Enamik karuohakaid on ogalised. Peaaegu kõik karuohakad on head meetaimed.
Mõned karuohakad on väga ilusad, kuid sealjuures on nad ometi kõik umbrohud.
Karuohakate seemnetest saab rasvhappeid toota.
Karuohakas on Šotimaa sümbol.
Eestis kasvab neli liiki karuohakaid:
kähar karuohakas (Carduus crispus) longus karuohakas (Carduus nutans) Thörmeri karuohakas (Carduus thoermeri) torkav karuohakas (Carduus acanthoides).Karhiaiset (Carduus) on asterikasvien (Asteraceae) heimoon kuuluva kasvisuku. Sukuun kuuluu maailmanlaajuisesti noin 90 lajia.[2] Karhiaiset muistuttavat paljon ohdakkeita (Cirsium).
Karhiaiset (Carduus) on asterikasvien (Asteraceae) heimoon kuuluva kasvisuku. Sukuun kuuluu maailmanlaajuisesti noin 90 lajia. Karhiaiset muistuttavat paljon ohdakkeita (Cirsium).
Chardon
Le genre Carduus (les « vrais » chardons) regroupe plusieurs plantes épineuses de la famille des Astéracées (ou Composées). Ce genre est très proche des cirses (genre Cirsium) avec lesquels la différence n'est pas toujours facile à faire.
Ils s'en distinguent essentiellement par les aigrettes de leurs fruits, appelées aussi pappus : les chardons ont un pappus formé de poils simples ou denticulés, tandis que les cirses ont un pappus de poils plumeux[1].
Chardon
Le genre Carduus (les « vrais » chardons) regroupe plusieurs plantes épineuses de la famille des Astéracées (ou Composées). Ce genre est très proche des cirses (genre Cirsium) avec lesquels la différence n'est pas toujours facile à faire.
Ils s'en distinguent essentiellement par les aigrettes de leurs fruits, appelées aussi pappus : les chardons ont un pappus formé de poils simples ou denticulés, tandis que les cirses ont un pappus de poils plumeux.
Carduus è un genere di piante angiosperma dicotiledone appartenenti alla famiglia delle Asteraceae, note come cardi, dall'aspetto di erbacee annuali o perenni, mediamente alte, in genere molto spinose e dai fiori simili al carciofo.[1][2]
Il nome del genere Carduus deriva direttamente dal latino, mentre l'italiano cardo deriva dal latino volgare cardus.[3] Carduus è privo di connessioni attendibili, ma forse è collegato a *cardere, ampliamento in -d di carere, come tendere di tenere[3] oppure si tratta di voce mediterranea.[4] Meno plausibili sono derivazioni da una parola greca il cui significato si avvicina al nostro vocabolo rapare o da un'altra radice, sempre greca, ardis, "punta dello strale", alludendo alla spinosità delle piante di questo genere.[5]
L'antichità del cardo viene attestata da varie leggende che associano questo fiore al pastore siciliano Dafni, alla cui morte (grazie all'intervento di Pan e Diana), la Terra, piena di dolore, fece nascere una pianta piena di spine, il cardo appunto. È da ricordare ancora che nelle tradizioni norrene il cardo era associato al dio Thor (dio della guerra e dei fulmini).[5]
Il nome italiano cardo è generico in quanto nel linguaggio comune si riferisce a diversi generi e specie di piante. Tra i generi che vengono chiamati direttamente “cardo”, oppure hanno una o più specie che comunemente si chiamano con questo nome citiamo: Carduus, Carduncellus, Carlina, Centaurea, Cnicus, Cynara, Echinops, Galactites, Jurinea, Onopordum, Scolymus, Silybum, Tyrimnus, tutti della famiglia delle Asteraceae. Ma anche in altre famiglie abbiamo dei generi con delle specie che volgarmente vengono chiamate “cardi” : il genere Eryngium della famiglia delle Apiaceae o il genere Dipsacus della famiglia delle Dipsacaceae.
La forma biologica prevalente è emicriptofita bienne (H bienn): sono piante perennanti per mezzo di gemme poste al suolo con un ciclo di crescita biennale; questo significa che il primo anno si produce al più una bassa rosetta basale di foglie, mentre il secondo anno fiorisce completamente. Tuttavia se il clima è sufficientemente caldo può fiorire già durante il primo anno di vita. Il numero dei capolini per ogni pianta può variare oltre che dalla specie anche dalle caratteristiche del sito in cui si trova la pianta e può andare da 1 a oltre 100. Un'altra forma biologica, per questo genere, è emicriptofita scaposa (H scap), ossia piante perennanti per mezzo di gemme poste al suolo formate da un asse fiorale lungo e con poche foglie.[6][7][8][9][10][11]
L'altezza di queste piante nella flora italiana (e anche europea) varia da 10 cm a 1,5 m. Nel Nord America un'altezza mediamente alta è di 2 m, ma in alcuni casi si può arrivare fino a 4 m.[12]
Il fusto è eretto (ma esistono specie acauli – senza fusto) ramificato oppure semplice, e a volte è alato con spine; nella parte terminale le foglie possono essere assenti o comunque sono ridotte; spesso si presenta il fenomeno della decorrenza delle foglie lungo il fusto in basso. La dimensione del fusto può andare da pochi centimetri a oltre un metro (nelle zone extraeuropee sono stati riscontrati individui di alcune specie alti diversi metri). La superficie può essere sia tomentosa che glabra.
Le foglie, sessili (raramente picciolate, spesso decorrenti), sono di forma generalmente lanceolata; la lamina può essere lievemente dentata oppure incisa profondamente in 10 e più lobi; il margine fogliare è quasi sempre spinoso; spini che possono essere morbidi o pungenti e duri; la disposizione delle foglie lungo il fusto è alterna e quelle basali formano una rosetta.
L'infiorescenza è formata da capolini fiorali (singoli o da 2 a 20) ognuno costituito da numerosi fiori tubulosi, (il tipo ligulato, presente nella maggioranza delle Asteraceae, qui è assente.[13]) Il capolino fiorale è sorretto da un peduncolo nudo o bratteato (con foglioline avvolgenti) oppure alato e spinoso. La parte principale è l'involucro (cilindrico o emisferico o ovoide) circondato da diverse serie (7-10 o più) di squame spinose, che a volte divergono dal corpo centrale in modo eretto o patente e a volte sono anche riflesse verso il basso. La forma delle squame è importante come carattere distintivo della specie e può essere lineare, lanceolata o ovata con strozzatura mediana oppure no, ristretta bruscamente con una spina appuntita o rotondeggiante. Il ricettacolo è provvisto di pagliette.[14]
I singoli fiori sono ermafroditi, tetraciclici o a 4 verticilli (calice – corolla – androceo – gineceo) e pentameri (ogni verticillo ha 5 elementi).
, [C (5), A (5)], G 2 (infero), achenio[15]
I frutti sono acheni lisci di colore chiaro a forma obovoide-oblunga leggermente compressa e provvisti di pappo. Gli acheni sono carrucolati; ossia hanno delle protuberanze per agevolare il distacco dei semi.[17] Il pappo è formato da setole semplici e diritte con bordi scabri o finemente barbati, connate alla base e disposte in un anello deciduo in un unico pezzo.[14]
Il pappo ha la funzione di aiutare la dispersione del seme portato quindi dal vento. Ogni pianta può produrre migliaia di semi (possono arrivare a oltre 100 000 semi in totale – 1 000 e più per capolino) e vengono dispersi circa un mese dopo la fioritura. Sembra che un singolo seme rimanga attivo nel suolo fino a 10 anni. Questo naturalmente non facilita il controllo di queste piante che in varie parti del mondo sono considerate infestanti.
Questo genere comprende piante native dell'Europa (comprese le Canarie), Asia (fino al Giappone) e Africa (areale del Mediterraneo).
In Italia è un Genere molto diffuso e lo si può trovare praticamente ovunque anche perché le sue specie sono molto robuste e crescono bene in qualsiasi ambiente e nelle condizioni più disparate.
Lo stesso argomento in dettaglio: Specie italiane di Carduus § Zona alpina. La famiglia di appartenenza di questa voce (Asteraceae o Compositae, nomen conservandum) probabilmente originaria del Sud America, è la più numerosa del mondo vegetale, comprende oltre 23 000 specie distribuite su 1 535 generi[18], oppure 22 750 specie e 1 530 generi secondo altre fonti[19] (una delle checklist più aggiornata elenca fino a 1 679 generi)[20]. La famiglia attualmente (2021) è divisa in 16 sottofamiglie.[1][9][21]
Il genere Carduus elenca 92 specie distribuite in Eurasia e parte in Africa del nord, delle quali una ventina sono presenti spontaneamente sul territorio italiano.[9][10][11][22][23]
Il genere di questa voce è inserito nel gruppo tassonomico della sottotribù Carduinae.[11] In precedenza provvisoriamente era inserito nel gruppo tassonomico informale "Carduus-Cirsium Group".[9] La posizione filogenetica di questo gruppo nell'ambito della sottotribù è abbastanza vicina al "core" della sottotribù (con il genere Cirsium forma un "gruppo fratello") e dalle analisi molecolari è stato calcolato in 7,2 milioni di anni fa la separazione di questo genere dal resto del gruppo.[22][23]
Il genere Carduus spesso viene botanicamente “confuso” con altri generi come quello del Cirsium o Cnicus (in effetti un tempo diverse specie di quest'ultimo genere appartenevano al genere Carduus – nel XVIII secolo fu proposto dai botanici lo sdoppiamento del genere Carduus passando diverse specie al nuovo genere Cnicus[5]). Un modo per distinguere il genere Carduus dagli altri è esaminare le setole del pappo: in questo le setole sono delle pagliette denticolate e ispide e non piumose come ad esempio nel genere Cirsium.[24]
A parte questioni relative alla nomenclatura c'è un'effettiva difficoltà nel gestire questo genere in quanto le varie specie presentano pochi caratteri veramente distintivi e la variabilità di alcuni gruppi è molto alta come anche le possibilità di ibridazione. L'Italia inoltre può essere considerato il territorio con la maggior presenza di specie di questo genere con grandi possibilità di creare ibridi di difficile individuazione.
Lo stesso argomento in dettaglio: Specie di Carduus e Specie italiane di Carduus. Il numero cromosomico delle specie di questo genere è: 2n = 16, 18, 20, 22 e 26.[12]
Secondo la classificazione tradizionale la collocazione di questo genere è la seguente:[25]
Recenti studi filogenetici collocano invece il genere Carduus nella sottofamiglia Carduoideae[10]
All'interno della sottotribù Carduinae il genere Carduus fa parte del gruppo "Carduus-Cirsium Group" insieme ai seguenti generi affini:[14][23]
Le principali sinapomorfie riconosciute per questo genere sono:[16]
Alcune parti di queste piante (se raccolte quando sono ancora giovani) vengono utilizzate per l'alimentazione umana (ricordano il sapore del carciofo).
Dalle piante dei “cardi” si può ricavare dell'olio e della carta. Inoltre anticamente le infiorescenze secche del cardo dei lanaioli erano usate per la cardatura della lana.
Carduus è un genere di piante angiosperma dicotiledone appartenenti alla famiglia delle Asteraceae, note come cardi, dall'aspetto di erbacee annuali o perenni, mediamente alte, in genere molto spinose e dai fiori simili al carciofo.
Kitos reikšmės – Dagys (reikšmės).
Dagys (Carduus) – astrinių (Asteraceae) šeimos augalų gentis. Augalai vienmečiai ir daugiamečiai žoliniai. Lapai ištisiniai, plunksniškai skaldyti, dygūs. Graižai stambūs. Vainikėlis purpurinis.
Gentyje apie 100 rūšių, paplitusių Eurazijoje ir tropikinėje Afrikoje. Lietuvoje auga 3 rūšys:
Dagys (Carduus) – astrinių (Asteraceae) šeimos augalų gentis. Augalai vienmečiai ir daugiamečiai žoliniai. Lapai ištisiniai, plunksniškai skaldyti, dygūs. Graižai stambūs. Vainikėlis purpurinis.
Gentyje apie 100 rūšių, paplitusių Eurazijoje ir tropikinėje Afrikoje. Lietuvoje auga 3 rūšys:
Dygliuotasis dagys (Carduus acanthoides) Garbiniuotasis dagys (Carduus crispus). Pav. Lenktagalvis dagys (Carduus nutans)Distels zijn planten van het geslacht Carduus.
Het zijn stekelige planten met bloemen in hoofdjes, omgeven door puntige omwindselblaadjes.
De kleur is meestal rood tot paars, soms lila of wit.
De vruchtjes aan de top zijn voorzien van vruchtpluis (distelpluis).
Het is een tweejarige plant: in het eerste jaar vormen zich de wortel en het bladrozet; in het tweede jaar ontwikkelen zich de bloemen en vruchten.
Ook veel samengesteldbloemigen van andere geslachten dan Carduus worden in het spraakgebruik distels genoemd; veel hebben ook een soortnaam die eindigt op -distel; bijvoorbeeld die van het geslacht Cirsium (de vederdistels) en Sonchus (de melkdistels) en Onopordum acanthium (de wegdistel).
De blauwe zeedistel heeft wel vergelijkbare gepunte bladeren, maar is zelfs geen samengesteldbloemige; de plant hoort bij de schermbloemenfamilie.
Distels zijn planten van het geslacht Carduus.
Het zijn stekelige planten met bloemen in hoofdjes, omgeven door puntige omwindselblaadjes.
De kleur is meestal rood tot paars, soms lila of wit.
De vruchtjes aan de top zijn voorzien van vruchtpluis (distelpluis).
Het is een tweejarige plant: in het eerste jaar vormen zich de wortel en het bladrozet; in het tweede jaar ontwikkelen zich de bloemen en vruchten.
Krusetistelslekta (Carduus) er en slekt i kurvplantefamilien. Hit hører mange tistelarter, men krusetistel er den eneste som er vanlig i Norge.
De er toårige urter. Stengelen har kanter med torner. Bladene er spiralstilte med tornete kanter. Blomstene er som regel rødfiolette, men kan være hvite. Frøene spres med vinden ved hjelp av en fnokk som består av enkelthår. Det siste trekket skiller dem fra vegtistelslekta (Cirsium).
Krusetistelslekta (Carduus) er en slekt i kurvplantefamilien. Hit hører mange tistelarter, men krusetistel er den eneste som er vanlig i Norge.
De er toårige urter. Stengelen har kanter med torner. Bladene er spiralstilte med tornete kanter. Blomstene er som regel rødfiolette, men kan være hvite. Frøene spres med vinden ved hjelp av en fnokk som består av enkelthår. Det siste trekket skiller dem fra vegtistelslekta (Cirsium).
Hasło w Wikisłowniku Oset (Carduus L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje ok. 130 gatunków[2], z czego 5 rośnie naturalnie w Polsce[3]. Gatunkiem typowym jest Carduus nutans L.[4] W języku potocznym nazwa „oset” jest stosowana także dla podobnych morfologicznie roślin należących do innych rodzajów.
Kwiaty zebrane w dość duże, przeważnie półkuliste koszyczki. Dno koszyczka ze szczeciniastymi plewinkami. Listki okrywy zakończone cierniami. Wszystkie kwiaty w koszyczku to kwiaty rurkowate o podobnej budowie. Kielich przekształcony w pappus o pojedynczych włoskach, co najwyżej tylko z zadziorkami.
Ascalea J. Hill, Onopyxus P. Bubani
Angiosperm Phylogeny Website adoptuje podział na podrodziny astrowatych (Asteraceae) opracowany przez Panero i Funk w 2002[5], z późniejszymi uzupełnieniami[6]. Zgodnie z tym ujęciem rodzaj oset (Carduus L.) należy do plemienia Cardueae, podrodziny Carduoideae (Sweet) Cass. W systemie APG III astrowate są jedną z kilkunastu rodzin rzędu astrowców (Asterales), wchodzącego w skład kladu astrowych w obrębie dwuliściennych właściwych[1].
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa astrowe (Asteridae Takht.), nadrząd astropodobne (Asteranae Takht.), rząd astrowce (Asterales Lindl), rodzina astrowate (Asteraceae Dumort.), podrodzina Carduoideae Cass. ex Sweet, plemię Cardueae Cass., podplemię Carduinae (Cass.) Dumort, rodzaj oset (Carduus L.)[7]
Nazwa „oset” w polskim nazewnictwie potocznym używana jest do różnych kolczastych roślin, nie tylko z rodzaju Carduus, ale także ostrożeń, dziewięćsił czy popłoch. Ze względu na rozpowszechnienie, najbardziej prawdopodobne jest, że w literaturze nienaukowej nazwą tą opisany jest ostrożeń polny. Również w literaturze naukowej odwołującej się do nazewnictwa potocznego (np. z zakresu ziołolecznictwa) stosowanie tej nazwy i utożsamianie z rodzajem Carduus może być mylące. Przykładowo, zapisy o jadalnym oście z dużym prawdopodobieństwem dotyczą ostrożenia łąkowego lub warzywnego[8].
Kwiatostan Carduus defloratus
Przekwitnięty oset
Oset - rysunek/akwarela Stanisława Maslowskiego z ok. 1876-1878 roku
Oset (Carduus L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje ok. 130 gatunków, z czego 5 rośnie naturalnie w Polsce. Gatunkiem typowym jest Carduus nutans L. W języku potocznym nazwa „oset” jest stosowana także dla podobnych morfologicznie roślin należących do innych rodzajów.
Carduus é um género botânico pertencente à família Asteraceae.[1]
Carduus é um género botânico pertencente à família Asteraceae.
Carduus este un gen de plante din familia Asteraceae, ordinul Asterales.
Bodliak (lat. Carduus; porast bodliakov sa volá bodliakový porast, bodľačie, alebo ôstie) je rod rastlín z čeľade astrovité (Asteraceae). Obsahuje asi 90 druhov.
Bodliak (lat. Carduus; porast bodliakov sa volá bodliakový porast, bodľačie, alebo ôstie) je rod rastlín z čeľade astrovité (Asteraceae). Obsahuje asi 90 druhov.
Будяк (Carduus) — рід рослин родини Айстрові, поширених у Європі, Азії та Північній Африці.
Як правило однорічні або дворічні рослини, рідше багаторічні. Виростають до 2 метрів у висоту, але можуть досягти і 4 метрів.
Стебло колюче, і, як правило, вкрите шерстистими волосками.
Листки ворсисті або голі, із зубчастими краями.
Квіти зібрані, як правило, у напівкруглі кошики. Всі квіти у суцвітті трубчасті з подібною будовою.
Налічують від 90[1] до 127[2] видів цього роду.
Будяк (Carduus) — рід рослин родини Айстрові, поширених у Європі, Азії та Північній Африці.
Carduus là một chi thực vật có hoa trong họ Cúc (Asteraceae).[1]
Chi Carduus gồm các loài:
Carduus là một chi thực vật có hoa trong họ Cúc (Asteraceae).
Родовое название лат. Cárduus — чертополох, происходит от античного латинского названия, применяемого к колючим растениям[3].
Русское ботаническое название рода происходит от народного названия группы сорных колючих растений, относящихся к разным видам Cardus, Arctium, Cirsium, которые ещё иногда в разных местностях продолжают называть чертополохом. Слово чертополох сложное, имеет общеславянские корни: первая часть *čъrt — ‘чёрт’, вторая *polx — глагольная основа, ср. полоха́ть ‘пугать’, переполоха́ться ‘испугаться’ и др. Значение переводится как «пугающий чертей», что отражает его особую медико-магическую функцию — отгонять нечистую силу[4].
В. И. Даль в Толковом словаре живого великорусского языка приводит русские народные названия колючих растений разных видов Carduus, Cnicus, Cirsium: мордовник, репейник, дедовник, осот, татарник, колючник, чертополох, волчец[5].
Большая часть представителей рода — колючие травянистые растения.
Некоторыми видами чертополоха питаются личинки бабочек — гусеницы.
Почти все чертополохи — хорошие медоносы. Некоторые весьма декоративны, но в то же время являются сорняками. В семядолях содержится жирное масло[3].
Растению приписывались не только вредные для человека свойства, но и способность магического воздействия на злых духов. Чертополохом окуривали хлева, стремясь охранить скот от болезней[4].
В устойчивую погоду колючки чертополоха расходятся в стороны, в пасмурную — прижаты к головке. Народная примета.[6]
Чертополох — символ Шотландии. Эмблема рыцарей Ордена Чертополоха, девиз которого лат. Nemo me impune lacessit («Никто не тронет меня безнаказанно»).
По информации базы данных The Plant List, род включает 130 видов[7]. Некоторые из них:
Родовое название лат. Cárduus — чертополох, происходит от античного латинского названия, применяемого к колючим растениям.
Русское ботаническое название рода происходит от народного названия группы сорных колючих растений, относящихся к разным видам Cardus, Arctium, Cirsium, которые ещё иногда в разных местностях продолжают называть чертополохом. Слово чертополох сложное, имеет общеславянские корни: первая часть *čъrt — ‘чёрт’, вторая *polx — глагольная основа, ср. полоха́ть ‘пугать’, переполоха́ться ‘испугаться’ и др. Значение переводится как «пугающий чертей», что отражает его особую медико-магическую функцию — отгонять нечистую силу.
В. И. Даль в Толковом словаре живого великорусского языка приводит русские народные названия колючих растений разных видов Carduus, Cnicus, Cirsium: мордовник, репейник, дедовник, осот, татарник, колючник, чертополох, волчец.
飞廉为一年或两年生（少数为多年生）草本植物，为菊科下的一个属。飞廉属约含有95个物种，在亚洲、欧洲和非洲都有分布，多为蜜源植物，也有少数可作为观赏植物。
在中国主要有以下三种飞廉：
垂头飞廉（Carduus nutans），也常常被直接称为飞廉； 丝毛飞廉（Carduus crispus）； 节毛飞廉（Carduus acanthoides）。
.JPG)
.jpg)
Karte mit allen verlinkten Seiten: 
.jpg)
.jpg)
.JPG)
,_Oset_(Thistle),_pencil_and_watercolor_on_cardboard,_ca_1876-1878.jpeg)
Commons ponúka multimediálne súbory na tému 
Wikidruhy ponúkajú informácie na tému 
b.jpg)
