El guan xiulador gorjablau (Pipile cumanensis) és un ocell de la família dels cràcids(Cracidae) que habita la selva, sovint a prop de corrents fluvials, a l'est de Colòmbia, Guaiana, nord-oest de Brasil, est d'Equador i del Perú, nord de Bolívia i zona adjacent del sud de Brasil.
Aquesta espècie ha estat classificada en dues subespècies: [1]
Modernament algunes classificacions separen la segona d'elles com una espècie diferent: guan xiulador gorjablanc (Pipile grayi, Pelzeln, 1870).[2]
El guan xiulador gorjablau (Pipile cumanensis) és un ocell de la família dels cràcids(Cracidae) que habita la selva, sovint a prop de corrents fluvials, a l'est de Colòmbia, Guaiana, nord-oest de Brasil, est d'Equador i del Perú, nord de Bolívia i zona adjacent del sud de Brasil.
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Gwân gyddflas (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: gwanod gyddflas) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Aburria pipile; yr enw Saesneg arno yw Blue-throated piping guan. Mae'n perthyn i deulu'r Cwrasowiaid (Lladin: Cracidae) sydd yn urdd y Galliformes.[1]
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn A. pipile, sef enw'r rhywogaeth.[2] Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng Ngogledd America.
Mae'r gwân gyddflas yn perthyn i deulu'r Cwrasowiaid (Lladin: Cracidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth enw tacson delwedd Cwrasow mawr Crax rubra Cwrasow nos Nothocrax urumutum
.JPG)
2.jpg)
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Gwân gyddflas (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: gwanod gyddflas) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Aburria pipile; yr enw Saesneg arno yw Blue-throated piping guan. Mae'n perthyn i deulu'r Cwrasowiaid (Lladin: Cracidae) sydd yn urdd y Galliformes.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn A. pipile, sef enw'r rhywogaeth. Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yng Ngogledd America.
Yana pawa[1] (Pipile cumanensis) nisqaqa huk pisqum, Umawapi, Amarumayu sach'a-sach'a suyupi kawsaq, Buliwyapi, Brasilpi, Kulumbyapi, Ikwadurpi, Piruwpi, Winisuylapi.
Wikispecies nisqaqa qillqasqa p'anqayuqmi kay hawa: Yana pawa
Yana pawa (Pipile cumanensis) nisqaqa huk pisqum, Umawapi, Amarumayu sach'a-sach'a suyupi kawsaq, Buliwyapi, Brasilpi, Kulumbyapi, Ikwadurpi, Piruwpi, Winisuylapi.
The blue-throated piping guan (Pipile cumanensis) is a species of bird in subfamily Penelopina of family Cracidae, the guans, chachalacas, and curassows. It is found in Bolivia, Brazil, Colombia, Ecuador, the Guianas, Peru, and Venezuela.[2]
The genus Pipile has been treated as including anywhere from one to five species depending on the criteria used by the various authors and taxonomic systems. At various times from one to four of them have been treated as subspecies of the Trinidad piping guan (P. pipile).[3] By early 2023, major worldwide taxonomic systems had settled on five species including the white-throated piping guan (P. grayi), which had been considered a subspecies of the blue-throated. The blue-throated piping guan is now monotypic according to the worldwide systems.[2][4][5] However, the South American Classification Committee of the American Ornithological Society retains the white-throated piping guan as a subspecies of the blue-throated.[6]
The blue-throated piping guan is described as "oddly 'prehistoric' (reptilian)" but "handsome".[7] It is 60 to 69 cm (24 to 27 in) long and weighs about 970 to 1,350 g (2.14 to 2.98 lb). Its neck and tail are long, the neck and head disproportionately thin and small and the tail disproportionately long. The sexes are alike. Most of their plumage is blackish with a greenish blue gloss that is strongest on the shoulders, wings, and tail. Their forehead, crown, and nape are white, as are the fringes of their breast feathers. The outer wing coverts are also white and show as a large patch on the folded wing; the inner coverts have white spots. White to cobalt blue bare skin surrounds the dark reddish brown eye. Bare skin forming a dewlap can be white to cobalt blue, slaty purple, dark purplish gray, or black. Their bill can be pale blue with a black tip or black with a pinkish and blue base. Their legs are reddish, brownish red, or rose.[3][7]
The blue-throated piping-guan is found in far northwestern Boliva, eastern Peru and eastern Ecuador, central and eastern Colombia, southern and eastern Venezuela, the Guianas, and northwestern Brazil. It inhabits humid tropical forest of the Amazon Basin including terra firme, várzea, gallery, and semi-deciduous types. In the Guianas it is also found in less forested coastal areas. It almost always occurs within about 100 m (330 ft) of rivers. In elevation it reaches 300 m (980 ft) in Bolivia, 400 m (1,300 ft) in Ecuador, 500 m (1,600 ft) in Colombia, 1,000 m (3,300 ft) in Venezuela, and 1,100 m (3,600 ft) in Peru.[3]
The blue-throated piping guan is thought to be mostly sedentary but it possibly makes local or elevational movements according to the availability of fruit.[3]
The blue-throated piping guan's diet is mostly fruits and leaves. The favored fruit is figs but those of many other plant families are also consumed. During the nesting season it forages in pairs or family groups but outside that season may gather in flocks of up to about 30 birds, especially at salt licks. It typically forages in the canopy or just below it but may feed on the ground under a fruiting tree.[3] The species also engages in geophagy.[8]
The blue-throated piping guan's breeding season in general spans from August to possibly April; it appears to be during the local wet season. Its nest has not been described in detail but is built from twigs and usually placed high up in the dense canopy. The clutch size is one to three eggs. The incubation period is known only in captivity, where it ranges from 24 to 28 days. The time to fledging is not known.[3]
The blue-throated piping guan is vocal mostly, and possibly solely, in the breeding season. It makes a flight display with one or two wing-claps followed by its song, "ca. 6‒10 slow, clear, slightly ascending whistles, with each note becoming progressively longer...rendered püüeee, püüeee, püüeee...". The display may be given above the forest canopy, and is usually made at dawn and dusk. Another display is "wing-whirring... two quick and often barely audible wing-claps, followed by two or three whirring rattles...using the wings, prrrrrrrip-purrrrrr" The sound has "been likened to a deck of cards being fanned backwards and forwards."[3][7]
The IUCN has assessed the blue-throated piping guan as being of Least Concern. It has a very large range but its population size is not known and is believed to be decreasing. It is hunted for food and kept in captivity but no immediate threats have been identified.[1] It varies from rare in a few areas to common. Its "preference for river edges and the species’ conspicuous habits have apparently rendered it more vulnerable than other cracids of tropical forests." "It also suffers in places from habitat destruction, mainly for agriculture."[3]
The blue-throated piping guan (Pipile cumanensis) is a species of bird in subfamily Penelopina of family Cracidae, the guans, chachalacas, and curassows. It is found in Bolivia, Brazil, Colombia, Ecuador, the Guianas, Peru, and Venezuela.
La Blankamaska jakutingo (Pipile cumanensis) estas sudamerika kokoforma birdo de la familio Kracedoj. Ĝi kaj aliaj tri specioj apartenas al la genro Pipilo (latine Pipile).
Estas du subspecioj de Blankamaska jakutingo, Pipile cumanensis cumanensis kaj Pipile cumanensis grayi. La unua subspecio P. c. cumanensis (Jacquin, 1784) troviĝas en Gujanoj, ĉe la rivero Orinoko en Venezuelo, sudorienta Kolombio, suden al nordokcidenta Amazonio en Brazilo kaj en sudorienta Peruo. Tie kaj eble en norda Bolivio ĝi interreproduktiĝas kun la pli granda P. c. grayi (Pelzeln, 1870), nome la alia subspecio kiu loĝas en norda kaj centra Bolivio, norda kaj orienta Paragvajo kaj Mato Grosso de Brazilo.[1] Tiu specio loĝas surloke en arbaroj: en Kolombio kaj Venezuelo, humidaj arbaroj de malaltaj teroj (foje tiom alte kiom ĝis 1000 m) ĉu laŭsezone inundataj aŭ ne, kaj ĉe ĉeriveraj arbaroj. Ĝi preferas la bordojn kie la arbaro kuniĝas al malferma tero aŭ rivero.[2][3]
La Blankamaska jakutingo estis priskribita kiel "strange 'prahistoria' (reptilieca)" sed "bela".[2] Ĝi averaĝe estas 69 cm longa, inklude siajn kolon kaj voston, ambaŭ longaj, la kolo kaj la kapo disproporcie fajnaj kaj malgrandaj, la vosto disproporcie granda. Plejparte la plumaro estas nigra kun verdeca brilo — blueverdeca ĉe cumanensis, oliveca ĉe grayi. Ĝi havas grandan blankan makulon ĉe ĉiu flugilo, blankajn makuletojn ĉe la flugilkovriloj kaj brusto, blankan makulon superokulan, kaj blankan aŭ sablokoloran nukon (kaj supran nukon ĉe grayi). Ambaŭ subspecioj havas mallongan blankan aŭ sablokoloran kreston; ĉe cumanensis ĝi estas krispa kaj preskaŭ solidkolora; ĉe grayi ĝi estas hareca, kaj la plumobordoj estas nigraj, kaj tio aspektas kvazaŭ strioj. La beko estas helblua ĉe la bekobazo kaj kobalto-blua ĉe la pinto. Ambaŭ subspecioj havas bluajn nudajn karnaĵojn ĉe gorĝo kun brido ĉe cumanensis kaj pendanta karunklo ĉe grayi. La kruroj estas ruĝaj.[1][2][3]
Dum la reprodukta sezono ĝi estas bruema. Mateniĝe ĝi elsendas "pepecan" alvokon de 6 aŭ pli malpli mallaŭtaj malaltatonaj klaraj fajfoj, "iomete ascendaj laŭ tono, puuii, puuii, puuii,…", similaj al tiuj de la Skvamdorsa formikulo. Ties fluga memmontrado, mateniĝe aŭ dumtage, inkludas "2 rapidajn flugilfrapojn (ofte apenaŭ aŭdeblaj), poste 2 zumaĵojn per fluigloj," el kiuj la dua kontraŭas la unuan kiel ĉe kartomiksado (Kolombio kaj Venezuelo). Ĉe aliaj sezonoj ĝi estas kutime silentema.[2]
Tiu neotropisa specio loĝas en paroj dum la reprodukta sezono kaj laŭ pli grandaj grupoj, tiom multaj kiom ĝis 12, aliepoke. Ĝi piediras lerte aŭ saltetas helpe de siaj flugiloj en la kanopeo aŭ subkanopeo de la arbaro, ĉefe en arboj kun floroj aŭ fruktoj kiujn ili manĝas. Por trapasi klarejojn ĝi ekflugas per rapida flugilfrapado kaj poste glitadas, faronta alian flugilfrapadon se necesas por teni sian alton. Kaze ne esti ĉasata ĝi estas sufiĉe komuna kaj facile videbla.[2][3]
Oni konas malmulte pri ties reproduktado. En Kolombio ĝi estis observita en reprodukta kondiĉo en Februaro kaj ovodemetanta en Majo. Unu nesto estis konstruita el bastonetoj en densa vegetaĵaro en la kanopeo kaj ĝi enhavis tri flavecblankajn ovojn.[3]
Anstataŭ specio, la Blankamaska jakutingo estis foje konsiderita du subspeciojn de la Pipile pipile,[1][2][3] nomo kiu tie ĉi estas limigita al la Blumaska jakutingo aŭ Trinidada jakutingo. Kelkaj fakuloj malkonsentas, kiel faras ĵusa pruvaro. Genetika studaro sugestas disigon,[4] sed libera interreproduktado inter tiu specio (grayi) kaj la Kujubio en orienta Bolivio, kreante "hibridan svarmon", sugestas kunigon.[5]
La Blankamaska jakutingo (Pipile cumanensis) estas sudamerika kokoforma birdo de la familio Kracedoj. Ĝi kaj aliaj tri specioj apartenas al la genro Pipilo (latine Pipile).
La pava rajadora (Pipile cumanensis), también conocida como pava goliazul,[1] pava campanilla, pava pechiazul, guan rajador, pava silbosa goliazul, pava de garganta azul y cuyuya, es una especie de ave galliforme de la familia Cracidae que se encuentra en los bosques húmedos del sur y oriente de Colombia y Venezuela, oriente de Ecuador y Perú, nororiente de Bolivia y norte de Brasil.
Mide en promedio 69 cm de longitud. Plumaje negro con puntas de las alas y cresta blancas. El pico es blanco en la base y azul en la punta; la garganta es delgada azul; las patas son rojizas.
Se alimentan de frutos de palmas. Vive en la parte alta o media del bosque y rara vez está en el suelo. Hace el nido en la parte alta y densa y la hembra pone 3 huevos.
Un reciente estudio basado en ADN mitocondrial, osteología y biogeografía llegó a la conclusión que las cuatro especies del género Pipile debían clasificarse en el género Aburria.[2] No obstante, estas conclusiones no han sido aceptadas por la Unión Ornitológica Americana,[3] ni por la lista de Clements.[4]
Se reconocen dos subespecies de Pipile cumanensis:[4]
La pava rajadora (Pipile cumanensis), también conocida como pava goliazul, pava campanilla, pava pechiazul, guan rajador, pava silbosa goliazul, pava de garganta azul y cuyuya, es una especie de ave galliforme de la familia Cracidae que se encuentra en los bosques húmedos del sur y oriente de Colombia y Venezuela, oriente de Ecuador y Perú, nororiente de Bolivia y norte de Brasil.
Pipile cumanensis Pipile generoko animalia da. Hegaztien barruko Cracidae familian sailkatua dago.
Pipile cumanensis
La Pénélope à gorge bleue (Pipile cumanensis) est une espèce d'oiseau de la famille des Cracidae.
Elle mesure 69 cm de long. Son plumage est noir sauf à l'extrémité des ailes et au sommet de la tête où il est blanc. Le bec est blanc à la base et bleu à l'extrémité. La gorge est bleue et les pattes rouges.
On la trouve dans les forêts tropicales humides du sud-est de la Colombie, au Venezuela, à l'est de l'Équateur, au Pérou, au nord-est de la Bolivie et au nord du Brésil.
Pipile cumanensis
La Pénélope à gorge bleue (Pipile cumanensis) est une espèce d'oiseau de la famille des Cracidae.
Aburria cumanensis je vrsta ptice iz roda Aburria, porodice Cracidae koja živi u Južnoj Americi, te je u pojavi poprilično slična puranima.
Duga je prosječno oko 69 centimetara, uključujući ramena i rep, oboje dugo. Glava i vrat su nesrazmjerno tanki i maleni, a rep je nesrazmjerno velik. Većina perja je crno sa zelenkastim sjajom - plavkasto-zelenkastim kod podvrste cumanensis, a maslinastog kod grayi. Ima veliki bijeli pramen na svakome krilu, bijele točke na perju krila i prsa, te bijeli prostor oko oka i potiljak. Kljun je nježno i kobaltno plave boje.
Ova ptica se uglavnom pojavljuje u parovima za vrijeme sezone parenja i u većim grupama od uglavnom 12 jedinki, tijekom ostalog vremena. Ako se ne lovi, prilično ju je lako vidjeti. Malo je poznato o razmnožavanju. U Kolumbiji je uočena za vrijeme parenja u veljači i polaganja jaja u svibnju. Gnijezdo se nalazilo u gustoj vegetaciji i bilo je sagrađeno od tankih grančica. U njemu su se nalazila tri žućkasto-bijela jaja.
Aburria cumanensis je vrsta ptice iz roda Aburria, porodice Cracidae koja živi u Južnoj Americi, te je u pojavi poprilično slična puranima.
Il Guan fischiatore golablu (Pipile cumanensis (Jacquin, 1784)) è un uccello galliforme della famiglia dei cracidi.
Il guan fischiatore golablu è descritto come "stranamente 'preistorico' (rettiliano)" ma "bello".[1] In media è lungo circa 69 cm, inclusi collo e coda, entrambi molto lunghi. La maggior parte del piumaggio è nero con una lucentezza verdastra: blu-verde in P. c. cumanensis, oliva in P. c. grayi. Ha una grande macchia bianca su ciascuna ala, macchie bianche sulle copritrici alari e sul petto, una macchia bianca sopra l'occhio e la nuca bianca o bianco lucido (e la parte superiore del collo in P. c. grayi). Entrambe le sottospecie hanno una piccola cresta bianca; nella sottospecie nominale è irsuta e quasi a tinta unita; in P. c. grayi è più pelosa e i calami delle piume sono neri e appaiono come striature. Il becco è celeste alla base e blu cobalto alla punta. Entrambe le sottospecie hanno carne nuda blu sulla gola, che forma un bargiglio. Le zampe sono rosse.[1][2][3] Durante la stagione riproduttiva è rumoroso. All'alba emette un richiamo acuto, composto da circa 6 fischi lenti e chiari, "leggermente ascendenti di tono, püüeee, püüeee, püüeee,... ". Il suo display di volo, all'alba o durante il giorno, include due battiti d'ala veloci (spesso appena udibili), seguiti da due battiti che emettono un rumore simile ad un sonaglio. In altre stagioni è solitamente silenzioso.[1]
Questa specie vive in coppia durante la stagione riproduttiva e in gruppi più grandi, che arrivano fino a 12 individui, in altri periodi dell'anno. Cammina agilmente o saltella con l'aiuto delle ali nella chioma della foresta, specialmente negli alberi con fiori o frutti di cui si nutre. Per attraversare le radure parte con battiti d'ali veloci e poi plana, dando un'altra raffica di battiti d'ali se necessario per mantenere l'altezza. Dove non viene cacciato è abbastanza comune e facile da vedere.[1][3] Poco si sa sulla sua riproduzione. In Colombia è stato osservato in condizioni riproduttive a febbraio e deporre uova a maggio. Un nido era costruito con ramoscelli in una fitta vegetazione nella chioma e conteneva tre uova bianco-giallastre.[3]
P. cumanensis è diffuso nella parte settentrionale del Sud America. La sottospecie nominale (P. c. cumanenis) è presente in un'area tra la Guyana, il fiume Orinoco in Venezuela, la Colombia meridionale, il Brasile settentrionale e il Perù sudorientale. Qui e forse nella Bolivia settentrionale si sovrappone all'altra sottospecie, P. c. grayi, il cui areale prosegue nella Bolivia centrale, nel Mato Grosso e in Paraguay.[2] Questa specie abita le foreste: in Colombia e Venezuela è rinvenuto nelle foreste pluviali (fino a 1100 m di altitudine[4]), anche quelle inondate, e in quelle ripariali. Predilige soprattutto i bordi delle foreste, vicino a zone aperte o corsi d'acqua.[1][3]
Allo stato attuale il guan fischiatore golablu presenta due sottospecie, Pipile cumanensis cumanensis (la sottospecie nominale) e Pipile cumanensis grayi (il guan fischiatore di Gray). Talvolta queste sono considerate due sottospecie di Pipile pipile, il guan fischiatore di Trinidad, anche se la cosa non è universalmente accettata ed esistono prove contrarie a questa teoria.[1][2][3] Uno studio genetico suggerisce che P. cumanensis sia una specie a sé stante, [5] ma incroci tra la sottospecie P. c. grayi e il guan fischiatore golarossa (P. cujubi) nella Bolivia orientale potrebbero suggerire la necessità di una classificazione diversa.[6]
Il Guan fischiatore golablu (Pipile cumanensis (Jacquin, 1784)) è un uccello galliforme della famiglia dei cracidi.
De witkopgoean (Pipile cumanensis) is een vogel uit de familie sjakohoenders en hokko's (Cracidae). De wetenschappelijke naam van de soort is voor het eerst geldig gepubliceerd in 1784 door Jacquin.
De soort komt voor van het westen van de Guyana's tot het zuidwesten van Brazilië en telt 2 ondersoorten:[2]
Op de Rode Lijst van de IUCN heeft de soort de status kwetsbaar.
Bronnen, noten en/of referentiesDe witkopgoean (Pipile cumanensis) is een vogel uit de familie sjakohoenders en hokko's (Cracidae). De wetenschappelijke naam van de soort is voor het eerst geldig gepubliceerd in 1784 door Jacquin.
A jacutinga-de-garganta-azul, cajubi, jacutinga, cujubim, cujubi-de-barbela-fina ou cujubi-de-garganta-azul (Aburria cumanensis) é uma espécie de ave da família Cracidae encontrado na América do Sul. Pode ser encontrada no Paraguai, Bolívia, Brasil, Peru, Equador, Colômbia, Venezuela, Guiana, Suriname e Guiana Francesa.[1]
São reconhecidas duas subespécies:[2]
A jacutinga-de-garganta-azul, cajubi, jacutinga, cujubim, cujubi-de-barbela-fina ou cujubi-de-garganta-azul (Aburria cumanensis) é uma espécie de ave da família Cracidae encontrado na América do Sul. Pode ser encontrada no Paraguai, Bolívia, Brasil, Peru, Equador, Colômbia, Venezuela, Guiana, Suriname e Guiana Francesa.
Blåstrupig guan[2] (Pipile cumanensis) är en fågel i familjen hockohöns inom ordningen hönsfåglar.[3]
Blåstrupig guan delas in i två underarter:[3]
Birdlife International och internationella naturvårdsunionen IUCN urskiljer grayi som en egen art, "vitstrupig guan". De båda arterna hotkategoriseras därmed var för sig, cumanensis som livskraftig, grayi som nära hotad.[1][4]
Wikimedia Commons har media som rör blåstrupig guan.
Wikispecies har information om Pipile cumanensis.
Blåstrupig guan (Pipile cumanensis) är en fågel i familjen hockohöns inom ordningen hönsfåglar.
Blåstrupig guan delas in i två underarter:
P. c. cumanensis – förekommer från östra Colombia till Venezuela, Guyana, västra Brasilien och Peru P. c. grayi – förekommer i sydvästra Brasilien, Bolivia, nordöstra Paraguay och sydöstra PeruBirdlife International och internationella naturvårdsunionen IUCN urskiljer grayi som en egen art, "vitstrupig guan". De båda arterna hotkategoriseras därmed var för sig, cumanensis som livskraftig, grayi som nära hotad.
Pipile cumanensis là một loài chim trong họ Cracidae.[1]
.png){kind=small}
