Yapalaq (lat. Bubo) – bayquşlar fəsiləsinə aid quş cinsi.

Sinonimləri

Nyctea Stephens, 1826
Ophthalmomegas Dejaut, 1911^[1]

Növləri

Mənbə

Xarici keçidlər

• Bubo

Quş ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Bubo a zo ur genad e rummatadur an evned, krouet e 1805 gant an loenoniour gall André Marie Constant Duméril (1774-1860).

Spesadoù hag an isspesadoù anezhe^[1]

Naontek spesad touded a ya d'ober ar genad :

• Bubo africanus
  • B. a. africanus ha milesi,
• Bubo ascalaphus,
• Bubo bengalensis,
• Bubo blakistoni
  • B. b. blakistoni ha doerriesi,
• Bubo bubo (toud meur)
  • B. b. borissowi, bubo, hemachalanus, hispanus, interpositus, jakutensis, kiautschensis, nikolskii, omissus, ruthenus, sibiricus, tarimensis, tibetanus, turcomanus, ussuriensis ha yenisseensis,
• Bubo capensis (toud bras ar C'hab)
  • B. c. capensis, dillonii ha mackinderi,
• Bubo cinerascens,
• Bubo coromandus
  • B. c. coromandus ha klossii,
• Bubo lacteus,
• Bubo leucosticus,
• Bubo magellanicus,
• Bubo nipalensis
  • B. n. blighi ha nipalensis,
• Bubo philippensis
  • B. p. mindanensis ha philippensis,
• Bubo poensis,
• Bubo scandiacus (kaouenn-erc'h),
• Bubo shelleyi,
• Bubo sumatranus
  • B. s. strepitans, sumatranus ha tenuifasciatus,
• Bubo virginianus (toud-Virginia)
  • B. v. algistus, deserti, elachistus, heterocnemis, lagophonus, mayensis, mesembrinus, nacurutu, nigrescens, pacificus, pallescens, pinorum, saturatus, subarcticus ha virginianus,
• Bubo vosseleri.

Seizh isspesad ha daou-ugent (47) en holl.

Notennoù ha daveennoù

Muioc'h a restroù diwar-benn

Bubo

a vo kavet e Wikimedia Commons.

War Wikispecies e vo kavet ditouroù ouzhpenn diwar-benn:

Bubo

Bubo és un gènere d'ocells del la família dels estrígids (Strigidae). Als Països Catalans només hi habita el duc (Bubo bubo), que per extensió dóna nom a la resta d'espècies del gènere.

Aquestes aus es troben en moltes parts del món, llevat d'Austràlia. Les majors aus de l'ordre dels estrigiformes pertanyen a aquest gènere. Tradicionalment, només s'hi incloïen espècies amb flocs de plomes al cap, però estudis amb ADNmt recolzen la consideració que el duc blanc, que no disposa d'aquestes "orelles" per adaptació al seu mitjà àrtic, pertany a aquest gènere i no al monotípic Nyctea, al qual tradicionalment s'ha classificat.

En algunes classificacions s'han inclòs els ducs pescadors dels gèneres Ketupa i Scotopelia, al gènere Bubo.

Llista d'espècies

Segons la classificació del Congrés Ornitològic Internacional (versió 2.4, 2010), aquest gènere conté 19 espècies.

• duc africà(Bubo africanus).
• duc americà(Bubo virginianus).
• duc blanc(Bubo scandiacus).
• duc cendrós (Bubo cinerascens).
• duc d'Indonèsia (Bubo sumatranus).
• duc de Coromandel (Bubo coromandus).
• duc de Guinea (Bubo poensis).
• duc de l'Índia (Bubo bengalensis).
• duc de les Filipines (Bubo philippensis).
• duc de Magallanes (Bubo magellanicus).
• duc de Shelley (Bubo shelleyi).
• duc del Cap (Bubo capensis).
• duc del desert (Bubo ascalaphus).
• duc del Nepal (Bubo nipalensis).
• duc dels Usambara (Bubo vosseleri).
• duc eurasiàtic (Bubo bubo).
• duc lletós (Bubo lacteus).
• duc pescador de Blakiston (Bubo blakistoni).
• duc tacat (Bubo leucostictus).

Bubo blakistoni era inclòs en el gènere Ketupa.

Výr (Bubo) je rod ptáků z řádu sov, čeledi puštíkovitých, zahrnující největší sovy. V závislosti na pojetí je do něj obvykle začleňováno 18−25 žijících druhů (rozdíl je způsoben sporem o ne/existenci rodů Ketupa a Scotopelia - ty byly původně řazeny jako samostatné, ale na základě genetických analýz je někteří autoři začali v moderní době považovat za součást rodu Bubo). V Evropě žije jediný zástupce rodu − výr velký (Bubo bubo), který je největší evropskou sovou.

Známí žijící zástupci

Nesporní zástupci Bubo:

• Bubo africanus (výr africký)
• Bubo ascalaphus (výr bledý)
• Bubo bengalensis (výr bengálský)
• Bubo bubo (výr velký)
• Bubo capensis (výr kapský)
• Bubo cinerascens (výr šedivý)
• Bubo coromandus (výr koromandelský)
• Bubo lacteus (výr bělavý)
• Bubo leucostictus (výr běloperý)
• Bubo magellanicus (výr magellanský)
• Bubo nipalensis (výr nepálský)
• Bubo philippensis (výr filipínský)
• Bubo poensis (výr guinejský)
• Bubo scandiacus (sovice sněžní)
• Bubo shelleyi (výr Shelleyův)
• Bubo sumatranus (výr malajský)
• Bubo virginianus (výr virginský)
• Bubo vosseleri (výr usambarský)

Sporní zástupci:

• Ketupa blakistoni (výr Blakistonův)
• Ketupa flavipes (ketupa žlutonohá)
• Ketupa ketupu (ketupa malajská)
• Ketupa zeylonensis (ketupa rybí)

• Scotopelia bouvieri (ketupa Bouvierova)
• Scotopelia peli (ketupa Pelova)
• Scotopelia ussheri (ketupa červenavá)

Mimo to je do rodu řazeno vícero vymřelých druhů doložených ve fosilních nálezech:

• Bubo binagadensis
• Bubo florianae
• Bubo insularis
• Bubo leakeyae
• Bubo osvaldoi
• Bubo perpasta

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu výr ve Wikimedia Commons
• Taxon Bubo ve Wikidruzích
• BioLib.cz – Bubo [online]. BioLib.cz. Dostupné online.

Sovy v Česku Sovovití

sova pálená

Puštíkovití

sýc rousný • sýček obecný • kulíšek nejmenší • puštík obecný • puštík bělavý • sovice sněžní • sovice krahujová • výr velký • výreček malý • kalous ušatý • kalous pustovka

Die Uhus (Bubo) sind eine Vogelgattung aus der Familie der Eigentlichen Eulen (Strigidae). Nach molekularbiologischen Befunden muss auch die Schnee-Eule (B. scandiacus), früher in der Gattung Nyctea, zu dieser Gattung gestellt werden. Die von König und Weick vorgenommene Zuordnung der Fischuhus (Ketupa) zu dieser Gattung^[1] wird nicht allgemein akzeptiert.^[2]

Aussehen

Die Uhus sind große Eulen, die kräftige Krallen sowie – von der Schnee-Eule abgesehen – auffällige Federohren haben. Die Läufe und Zehen sind bei einigen Arten befiedert, bei anderen kahl. Am stärksten ausgeprägt sind befiederte Läufe und Krallen bei der Schnee-Eule. Die größte Art ist der auch in Mitteleuropa vorkommende Uhu, dessen größte Unterart der in Sibirien lebende Sibirische Uhu (B. bubo sibiricus) ist, der bis zu über 80 cm Körperlänge und bis zu 1,80 m Flügelspannweite erreichen kann.

Verbreitung

Mit Ausnahme der Südpolarregion sowie von Australasien und einigen pazifischen Inseln sind Uhus weltweit verbreitet. Die Gattung ist mit den meisten Arten in Asien und Afrika verbreitet. In Europa kommen nur der Uhu (B. bubo) und im äußersten Norden die Schnee-Eule (B. scandiacus) vor. Die beiden einzigen rein amerikanischen Arten Virginia-Uhu (B. virginianus) und Magellanuhu (B. magellanicus) sind mit der auch in Nordamerika vorkommenden Schnee-Eule näher verwandt.

Die verschiedenen Uhu-Arten bewohnen dabei eine Vielzahl unterschiedlichster Habitate. Dazu zählen tropische Regenwälder, Tundren, boreale Wälder, Wüsten, Bergregionen und Mangroven-Dickichte. Voraussetzung für eine Habitat-Besiedelung sind lediglich einige Bäume oder Felsvorsprünge, in deren Schutz sie brüten und rasten können.

Arten

• Uhus (Bubo)
  • Untergattung Nyctea
    • Schnee-Eule (B. scandiacus)
  • Untergattung Bubo
    • Virginia-Uhu (B. virginianus)
    • Magellanuhu (B. magellanicus)
    • Uhu (B. bubo)
    • Wüstenuhu (B. ascalaphus)
    • Bengalenuhu (B. bengalensis)
    • Kapuhu (B. capensis)
    • Fleckenuhu (B. africanus)
    • Grauuhu (B. cinerascens)
    • Guinea-Uhu (B. poensis)
    • Usambara-Uhu (B. vosseleri)
    • Nepaluhu (B. nipalensis)
    • Malayen-Uhu (B. sumatranus)
    • Bindenuhu (B. shelleyi)
    • Milchuhu (B. lacteus)
    • Koromandeluhu (B. coromandus)
    • Gelbfuß-Uhu (B. leucostictus)
    • Streifenuhu (B. philippensis)
    • Riesen-Fischuhu (B. blakistoni)
  • Manchmal werden die Fischeulen der Gattung Scotopelia auch der Gattung Bubo zugeordnet:
    • Bindenfischeule (B. peli)
    • Rotrücken-Fischeule (B. ussheri)
    • Marmorfischeule (B. bouvieri)

Belege

Einzelbelege

1. ↑ König et al., S. 317
2. ↑ F. Gill & D. Donsker (Eds) 2010: IOC World Bird Names (version 2.6). (Online (Memento des Originals vom 3. März 2011 im Internet Archive) Info: Der Archivlink wurde automatisch eingesetzt und noch nicht geprüft. Bitte prüfe Original- und Archivlink gemäß Anleitung und entferne dann diesen Hinweis.@1@2Vorlage:Webachiv/IABot/worldbirdnames.org, abgerufen am 25. November 2010)

Literatur

• Claus König, Friedhelm Weick: Owls of the World. Christopher Helm, London 2008, ISBN 978-0-7136-6548-2

Weblinks

– Album mit Bildern, Videos und Audiodateien

Bubo (Duméril, 1806) ye un chenero d'aus rapinyaderas d'habitos nocturnos en a familia Strigidae d'a orden Strigiformes. Comprende bellunas d'as especies de mayor mida d'entre as rapinyaderas nocturnas. En l'Alto Aragón, sen gosa decir bubons^[1] u bobons,^[1] parola que dimana directament d'o termino latín «bubo».

As aus claseficatas en o chenero Bubo son aus rapinyaderas de gran mida, d'entre 40 y 80 cm de lonchitut, y gosando tener amplarias d'alas que pasan d'os 1,5 metros en a mayoría d'as especies, estando Bubo bubo, o bubón más común en a Europa mediterrania, a especie que gosa fer midas más grandizas, con casos documentados de quasi 2 m d'envergadura d'alas. A mida de B. bubo, que la fa comparable con as especies más grans de rapinyaderas diurnas (como qualques alicas), y l'aspecto furo que le fan os plomallos devantatos que suelen tener en pirol en a cabeza, son os responsables que a ista especie se l'haiga considerato un animal sinyaler de suertes malas, u dica relacionando-lo-ie con as bruixas. En as tradicions de l'Alto Aragón, os bubons se consideraban animals de mal fario, y se miraban de matar tan qual se's descubriba. As garras secas d'istas rapinyaderas encara se pueden veyer clavadas en as puertas de bellas casas tradicionals en comarcas aragonesas como lo Sobrarbe u a Ribagorza, quiestas a guardar como espantabruixas.

Zoonimia

Per una posible entivocación d'a consonant velar post-tonica, en qualques puestos tamién se i reconoix as formas deformadas «bugo» y «bugón». Formas d'estructura pareixida a lo romance castellán, como «bufo», tamién s'han puesto documentar en a val de l'Ebro.^[1] Cal pensar que o castellano muderno ha gosato enmudir a -f- fendo-la -h-, «buho», como en muitos altros casos, pero en formas romances medievals encara se i observa, per el que la forma zaragozana «bufo» se puede considerar un arcaísmo lexico de fonetica coincident con o castellano.

A demés, a forma onomatopeyica d'o tulido d'istas aus, «bu», tamién ye una forma que s'ha gosato emplegar en a val de l'Ebro como alusión a las creyaturas pantasmagoricas de nueitz, de manera pareixida de como en l'Alto Aragón se fa referencia a personaches de l'imachinario popular que se levaban a os críos, como Chuan Ralla, con a intención d'espantar-los. A expresión «qué viene el bu !» s'ha documentato con ixe uso dica lo primer tercio d'o sieglo XVIII en a ciudat de Zaragoza.^[2]

De manera independient de tot isto, en qualques zonas de l'aria catalanofablant d'Aragón, como tamién en a zona aragonesofona de Ribagorza, se i rechistra tamién un cierto grau de penetración d'o catalanismo lexico «duc» (que ye a parola catalana ta istes animals) dica presentando-se-ie forma hibridas con as aragonesas como «dugo»^[1] u «dugón».^[1] P. ex. «Dugo de nit» ye una denominación común en Ribagorza, anque muestra una clara influencia d'o catalán en a suya estructura.

Imáchens

• Bubo bubo en comparanza con una presona

• Envista inferior de B. bubo en volido

• Bubo bengalensis

• Bubo africanus

• Bubo blackistoni

• Bubo cinerascens

• Bubo capensis

• Bubo ketupu

• Bubo lacteus

• Bubo philippensis

• Bubo scandiacus

• Bubo virginianus

Se veiga tamién

• Babieca
• Mochuelo
• Crabero
• Au rapinyadera

Referencias

Kanë një përhapje të madhe në Kontinentin Evropian. Bën pjesë në familjen Strigidae.

Gjatësia

bufi ka gjatesi 60-75 cm, kur hap krahët ato i shkojne : 160-189 cm.

Përshkrimi

Fluturon pothuajse vetëm natën në kërkim të ushqimit. Është shumë më i madh në trup se bufat e tjerë të natës, veshët i ka shumë të dukshëm, ngjyrën përgjithësisht të murrme me njolla dhe pulla më të errëta. Në fluturim, dallon nga sqepi i shkurtër, krahët e gjerë dhe koka e vogël. Rrahja e krahëve është çuditërisht e shpejtë. Sytë janë në ngjyrë portokalli në të kuqe. Ai është i vetmi zog që sheh ngjyrën blu.

Përhapja dhe habitati

Janë të përhapur në të gjithë rajonin, në zonat kodrinore dhe malore. Përgjithësisht janë shumë sedentarë. Të vegjlit largohen nga territori i prindërve në kërkim të ushqimit dhe zonës së shumimit.

Riprodhimi

Folezojnë në mjedise tepër të ndryshëm nga shpatet shkëmbore deri tek pyjet halore. Foletë i vendosin në tokë, në vrimat apo të çarat e shkëmbinjve, por edhe në zgavra pemësh të vjetra. Femra lëshon 2-4 vezë që çelin pas 34-36 ditësh. Zogjtë e vegjël fluturojnë pas 50-60 ditësh.

Ushqimi

bufi ushqehet gjitarë të vegjël.

Zëri

Kënga e mashkullit është më e shpeshtë në fillim të sezonit të riprodhimit (shkurtmars). Fillon zakonisht një orë pas perëndimit të diellit. Përbëhet nga një “uu-bo” e ngjirur që përsëritet çdo 8 sekonda. Femrat kanë zë më të ulët se meshkujt. Kënga e femrës është një “ki-ki-kikej” e mprehtë, shoqëruar me përplasje të sqepit.

The catogle is a kin o houlet that is forby kent as the stock-oul an haes the scienteefic name o Bubo Bubo. It's cried the stock-oul acause it presses itsel again tree trunks fur tae camouflage itsel.^[1]

References

Kungwi ni ndege mbuai wa jenasi mbalimbali za nusufamilia Striginae katika familia Strigidae. Spishi fulani zinaitwa kokoko. Ndege hawa ni wakubwa kuliko bundi na spishi za jenasi Bubo ni miongoni mwa spishi kubwa kabisa za Strigidae.

Kungwi wana mgongo kwa rangi ya kahawa au kijivu pamoja na madoa meupe, na mbele yao ni nyeupe pamoja na madoa au michirizi nyeusi au kahawia. Spishi nyingi zina vishungi viwili vya manyoya vinavyofanana na masikio

Ndege hawa hula mamalia wadogo na wakubwa kiasi hasa (mpaka paa mdogo) lakini ndege, watambaazi na wadudu pia. Kokoko-walasamaki hula samaki hasa. Huwinda usiku.

Kwa kawaida jike huyataga mayai 2 lakini 1-5 inawezekana. Tago lao ni ardhini, mitini, kwenye miamba iliyojitokeza nje na hata kwenye vishubaka vya madirisha.

Spishi za Afrika

• Bubo africanus, Kungwi Madoa (Spotted eagle-owl)
• Bubo ascalaphus, Kungwi-jangwa (Pharaoh eagle-owl)
• Bubo bubo, Kungwi wa Ulaya (Eurasian eagle-owl)
  • Bubo b. hispanus, Kungwi wa Hispania (Iberian eagle-owl) - imekwisha sasa katika Afrika
• Bubo capensis, Kungwi Kusi (Cape eagle-owl)
  • Bubo c. capensis, Kungwi wa Afrika ya Kusini (Southern African eagle-owl)
  • Bubo c. mackinderi, Kungwi wa Mackinder (Mackinder's eagle-owl)
  • Bubo c. dilloni, Kungwi wa Afrika ya Kaskazini (Northern African eagle-owl)
• Bubo cinerascens, Kungwi Kijivu (Greyish eagle-owl)
• Bubo lacteus, Kokoko (Verreaux's eagle-owl)
• Bubo leucostictus, Kungwi wa Akun (Akun eagle-owl}
• Bubo poensis, Kungwi wa Fraser (Fraser's eagle-owl)
• Bubo shelleyi, Kungwi wa Shelley (Shelley's eagle-owl)
• Bubo vosseleri, Kokoko wa Usambara (Usambara eagle-owl)
• Jubula lettii, Kungwi Manyoya-marefu (Maned owl)
• Scotopelia bouvieri au Bubo bouvieri, Kokoko-mlasamaki Michirizi (Vermiculated fishing owl)
• Scotopelia peli au Bubo peli, Kokoko-mlasamaki Madoa (Pel's fishing owl)
• Scotopelia ussheri au Bubo ussheri, Kokoko-mlasamaki Mwekundu (Rufous fishing owl)

Spishi za mabara mengine

• Bubo bengalensis (Indian au Rock eagle-owl)
• Bubo blakistoni au Ketupa blakistoni (Blakiston's fish owl)
• Bubo coromandus (Dusky eagle-owl)
• Bubo magellanicus (Lesser au Magellanic horned owl)
• Bubo nipalensis (Spot-bellied eagle-owl)
• Bubo philippensis (Philippine eagle-owl)
• Bubo scandiacus Snowy owl)
• Bubo sumatranus (Barred eagle-owl)
• Bubo virginianus (Great horned owl)
• Ketupa flavipes au Bubo flavipes {Tawny fish owl)
• Ketupa ketupu au Bubo ketupu {Buffy fish owl)
• Ketupa zeylonensis au Bubo zeylonensis (Brown fish owl)
• Lophostrix cristata (Crested owl)
• Pulsatrix koeniswaldiana (Tawny-browed owl)
• Pulsatrix melanota (Band-bellied owl)
• Pulsatrix perspicillata (Spectacled owl)

Spishi za kabla ya historia

• Bubo binagadensis (Mwisho wa Pleistocene ya Binagady, Azerbaijan)
• Bubo florianae (Mwisho wa Miocene}
• Bubo leakeyae (Mwanzo wa Pleistocene ya Tanzania)
• Bubo osvaldoi Cuban Horned Owl, (Mwisho wa Pleistocene ya Kuba)
• Bubo sp. (Mwisho wa Pliocene ya Senèze, Ufaransa)
• Bubo sp. (Mwisho wa Pliocene ya Rębielice Królewskie, Poland)
• Bubo sp. (Mwisho wa Pleistocene ya San Josecito Cavern, Mexiko)
• Pulsatrix arredondoi (Mwisho wa Pleistocene ya Cueva de Paredones, Kuba)

Picha

• Kungwi-jangwa

• Kungwi wa Ulaya

• Kungwi kusi

• Kungwi kijivu

• Kokoko

• Kokoko-mlasamaki madoa

• Rock eagle-owl

• Blakiston's fish owl

• Dusky eagle-owl

• Lesser horned owl

• Spot-bellied eagle-owl

• Pilippine eagle-owl

• Snowy owl

• Barred eagle-owl

• Great horned owl

• Tawny fish owl

• Buffy fish owl

• Brown fish owl

• Crested owl

• Tawny-browed owl

• Band-bellied owl

• Spectacled owl

Amerikaanske Oehoe

De oehoes (Bubo) binne in skaai yn de famylje fan de ûlefûgels. It skaai hat 22 soarten.

De snie-ûle wie earder de ienichste soarte yn it skaai fan de snie-ûlen (Nyctea). Ek de fiskûlen wienen earder in apart skaai (Ketupa). Tsjintwurdich wurde dizze soarten lykwols ek ta it skaai fan de Oehoes rekkene.

Klassifikaasje

• Famylje: ûlefûgels (Strigidae)
  • Skaai: oehoes (Bubo)
    • Soarte: snie-ûle (Bubo scandiacus)
    • Soarte: Amerikaanske oehoe (Bubo virginianus)
    • Soarte: magelhaanoehoe of Magelhaans oehoe (Bubo magellanicus)
    • Soarte: oehoe (Bubo bubo)
    • Soarte: woastynoehoe (Bubo ascalaphus)
    • Soarte: Bingaalske oehoe (Bubo bengalensis)
    • Soarte: Kaapske oehoe (Bubo capensis)
    • Soarte: Afrikaanske oehoe (Bubo africanus)
    • Soarte: skiere oehoe (Bubo cinerascens)
    • Soarte: lytse oehoe (Bubo poensis)
    • Soarte: Usambara-oehoe (Bubo vosseleri)
    • Soarte: Nepaleeske oehoe (Bubo nipalensis)
    • Soarte: Maleizyske oehoe (Bubo sumatranus)
    • Soarte: shelley-oehoe of Shelley's oehoe (Bubo shelleyi)
    • Soarte: molke-oehoe (Bubo lacteus)
    • Soarte: Koromandeloehoe (Bubo coromandus)
    • Soarte: Akoenoehoe (Bubo leucostictus)
    • Soarte: Filipynske oehoe (Bubo philippensis)
    • Soarte: blakistonfiskûle of Blakistons fiskûle (Bubo blakistoni)
    • Soarte: brune fiskûle (Bubo zeylonensis)
    • Soarte: Himalayafiskûle (Bubo flavipes)
    • Soarte: Maleizyske fiskûle (Bubo ketupu)

Sjoch ek

– foto, fideo en harktriemmen

Ukkilar (Bubo) — yapaloqqushlar urugʻi. Uz. 30—72 sm. Boshida "quloq" deb ataladigan patlari yaxshi rivojlangan, barmoqlari patli. 12 turi maʼlum. Avstraliya va Antarktidadan boshqa hamma qitʼalarda uchraydi. Oddiy U. Afrika, Yevropa va Osiyoda tarqalgan. Oʻzbekistonda choʻl, dasht va togʻlardagi odam bormaydigan ovloq hududlarda yashaydi. Yerda, qoya toshlar orasida uya kuradi; baʼzan daraxtlardagi yirik qushlar tashlab ketgan uyalarni egallaydi. 2—6 ta tuxum qoʻyadi. Har xil mayda kushlar, kemiruvchilar, quyon, oʻrdak, qurlar va boshqa hayvonlar bilan oziklanadi.

Μπούφος είναι η κοινή ονομασία του γένους Bubo και με την ευρύτερη έννοια του γένους Asio, Γλαυκόμορφων πτηνών της οικογένειας Stringidae. Ο Ευρασιατικός μπούφος (είδος B. bubo, αγγλ. eagle owl, γαλλ. grand duc) χαρακτηρίζεται από μεγάλο μέγεθος (μήκος 66-71 εκατοστόμετρα), από 2 θυσάνους φτερών στα αυτιά και από μεγάλα πορτοκαλί μάτια. Το φτέρωμά του είναι ξανθοκάστανο ως κιτρινόμαυρο, με καφέ κηλίδες, πιο ανοιχτόχρωμο στο κάτω μέρος. Ζει μοναχικός και φωλιάζει σε σχισμές βράχων, κουφάλες δέντρων, θάμνους και εγκαταλελειμμένες φωλιές αρπαχτικών. Το λυκόφως κουρνιάζει όρθιος σε ένα κλαδί και ανιχνεύει το έδαφος για την λεία του, που αποτελείται κυρίως από Τρωκτικά, λαγούς, κουνέλια και πουλιά. Απαντάται στην Ευρώπη, Ασία και Βόρεια Αφρική αλλά μόνο περιπλανώμενος στην ΒΔ. Ευρώπη. Έχει σχεδόν εξαφανιστεί στην Γαλλία. Συγγενικός είναι ο αμερικάνικος Μπούφος της Βιρτζίνια (B. virginianus), διαδεδομένο από την Αρκτική ως τον Πορθμό του Μαγγελάνου. Είναι ισχυρό αρπακτικό, με καφέ κηλίδες (μήκος πάνω από 60 εκατοστόμετρα) και με άνοιγμα φτερών που φτάνει συχνά τα δύο μέτρα στο θηλυκό. Παρότι η συνήθως λεία του είναι Τρωκτικά και μικρά πουλιά, μπορεί να μεταφέρει και μεγάλα θηράματα (όπως χήνες). Προσαρμοσμένο στην έρημο και στο δάσος, μεταναστεύει κατά την εποχή της έλλειψης τροφής.

Είδη

Παρακάτω τα είδη μπούφων:

• Μπούφος του χιονιού, Bubo scandiacus
• Μπούφος της Βιρτζίνια, Bubo virginianus
• Μπούφος του Μαγγελάνου, Bubo magellanicus
• Ευρασιατικός μπούφος, Bubo bubo
• Ινδικός μπούφος, Bubo bengalensis
• Μπούφος φαραώ, Bubo ascalaphus
• Μπούφος του Ακρωτηρίου, Bubo capensis
• Αφρικανικός μπούφος, Bubo africanus
• Σταχτόμπουφος, Bubo cinerascens
• Μπούφος του Φράσερ, Bubo poensis
• Μπούφος των Ουσαμπάρα, Bubo vosseleri
• Παρδαλόγαστρος μπούφος, Bubo nipalensis
• Μπούφος της Σουμάτρας, Bubo sumatranus
• Μπούφος του Σέλλεϊ, Bubo shelleyi
• Μπούφος του Βερρώ, Bubo lacteus
• Μπούφος της Ινδοκίνας, Bubo coromandus
• Λευκόστικτος μπούφος, Bubo leucostictus
• Μπούφος των Φιλλιπινών, Bubo philippensis

Μπούφοι θεωρούνται και τα παρακάτω είδη (γνωστά ως ψαρόμπουφοι):

• Ψαρόμπουφος του Μπλάκιστον, Bubo blakistoni ή Ketupa blakistoni
• Καφέ ψαρόμπουφος, Bubo zeylonensis ή Ketupa zeylonensis
• Κοκκινωπός ψαρόμπουφος, Bubo flavipes ή Ketupa ketupu
• Ψαρόμπουφος του Πελ, Bubo peli ή Scotopelia peli
• Ερυθρός ψαρόμπουφος, Bubo ussheri ή Scotopelia ussheri
• Ψαρόμπουφος Μπουβιέ Bubo bouvieri ή Scotopelia bouvieri

Σχέση με τον άνθρωπο

Επιθέσεις

Οι μπούφοι θεωρούνται σχετικά επιθετικά πουλιά που υπερασπίζονται σθεναρά τη φωλιά τους με νύχια και με ράμφος. Όταν απειλούνται,ανοίγουν τα φτερά τους, έτσι ώστε να δείχνουν μεγαλύτεροι. Επιπλέον ο Ευρασιατικός μπούφος, μετά την εφαρμογή της παραπάνω τακτικής, αν δεν φύγει ο εχθρός, βρυχάται βροντερά και επιτίθεται. Τον Μάρτιο του 2015 στην πόλη Πουρμερέντ της Ολλανδίας ένας Ευρασιατικός μπούφος έκανε επίθεση σε τουλάχιστον 50 άτομα τραυματίζοντάς τα στο κεφάλι.

Παραπομπές

Жьынду лъэпкъыгъуэр (лат-бз. Bubo) — кӀукӀумяу хэкӀыгъуэм хохьэ.

ЛӀэужьыгъуэ 23-рэ къызэщӀеубыдэ. Я пкъым и кӀыхьагъщ см. 36-75. Лъэпхъуамбэхэми цы ятетщ. Щхьэщыгум ибгъухэмкӀэ тхьэкӀумэ сурэту бзий Ӏэрамэхэр ӀупщӀу къыхокӀ.

Щопсэухэр Еуропэм, Азиэм, Африкэм, Америкэм. Урысейм щыӀэщ лӀэужьыгъуищ: къызэрыкӀуэ жьынду, псыхъуэжьынду, жьындухужьрэ.

ЛӀэужьыгъуэхэр

• Жьынду Bubo bubo
• Bubo africanus
• Bubo ascalaphus
• Bubo capensis
• Bubo cinerascens
• Bubo coromandus
• Bubo nipalensis
• Bubo lacteus
• Bubo magellanicus
• Bubo sumatranus
• Bubo bengelensis
• Bubo virginianus
• Bubo sumatranas
• Bubo poensis
• Bubo philippensis
• Псыхъуэжьынду Bubo blakistoni
• Bubo flavipes
• Bubo zeylonensis
• Bubo ketupu
• Bubo peli
• Bubo bouvieri
• Bubo ussheri
• Жьындухужь Bubo scandiacus

Тхылъхэр

• Адыгэхэм я къуалэбзу щӀэныгъэр. Брат Хьэсин. Черкесск. 2007 гъ.

Байгышлар (чырайсыз ябалаклар) белән буталмаска

Виргиния өкесе

Өкеләр (мәче башлы ябалаклар, шулай ук еш байгышлар, лат. Bubo) — ябалак кошлар семьялыгының кошлар ыругы, 19 төрне эченә ала.

Ауразия, Америка һәм Төньяк Африкада таралганнар. Русиядә бер төре — өке (B. bubo) очрый. Татарстанда сирәк очрый, утрак төр.

Биек кәүсәле урманнарда, урман үскән чокырларда яши. 80 см га кадәр озынлыкта, ата кош 3 кг, ана 2,5 кг чамасы авырлыкта, канат җәеме 180 см га җитә. Каурыйлары йомшак, кара тимгелләр һәм тар аркылы сызыклары булган җирәнрәк көрән төстә. Башында тырпаеп торган зур кара каурыйлары — «колаклары» бар. Йомры башлы, йөзе яхшы күренә. Зур күзләре алга карый. Аяклары көчле, тулысынча диярлек каурый белән капланган, бармаклары аска бөгелгән очлы тырнаклы. Томшыгы кыска, ыргаксыман кәкре. Башы 270 градуска борыла. Очуы салмак һәм тавышсыз. Март ахыры — апрельдә парлашу чорында үзенчәлекле тавышлары ишетелә. Җир өстендә аулак чокырда оялый. 2–3 ак йомырка сала. Төп азыгы — тычкансыман кимерүчеләр (йомран, әрлән, су тычканы), бакалар, балыклар. Озак вакыт аучылык хуҗалыгына зыян китерә дип исәпләнгән, кырып бетерелергә тиеш булган , шуның нәтиҗәсендә бик сирәгәя. Мәче башлы ябалакның 70 елга кадәр яшәү очраклары мәгълүм.

Татарстанның Кызыл китабына кертелгән.

Төрләр

• Өке (Bubo bubo)
• Виргиния өкесе (Bubo virginianus)
• Магеллан өкесе (Bubo magellanicus)
• Бенгалия өкесе (Bubo bengalensis)
• Чүл өкесе (Bubo ascalaphus)
• Кап өкесе (Bubo capensis)
• Африка өкесе (Bubo africanus)
• Соры өкесе (Bubo cinerascens)
• Гвинея өкесе (Bubo poensis)
• Узамбара өкесе (Bubo vosseleri)
• Непал өкесе (Bubo nipalensis)
• Малайя өкесе (Bubo sumatranus)
• Буйлы өкесе (Bubo shelleyi)
• Аксыл өкесе (Bubo lacteus)
• Каралҗым өкесе (Bubo coromandus)
• Көнбатыш Африка өкесе (Bubo leucostictus)
• Филипин өкесе (Bubo philippensis)
• Ак ябалак (Bubo scandiacus, Nyctea scandiaca)
• Балык өкесе (Bubo blakistoni, Ketupa blakistoni)

Галерея

• Өке

• Виргиния өкесе

• Африка өкесе

• Чүл өкесе

• Малайя өкесе

• Соры өке

• Кап өкесе

• Филипин өкесе

• Каралҗым өке

• Бенгалия өкесе

• Ак ябалак

• Балык өкесе

Өкөләр (лат. Bubo bubo) — ябалаҡ һымаҡтар отрядына ҡараған йомро башлы, ҙур түңәрәк күҙле төнгө йыртҡыс ҡоштар ырыуы.

Төрҙәре

• Ҡуян ябалағы
• Өкө (ҡолаҡлы ябалаҡ)
• Һыҙғыраҡ ябалаҡ
• Өкө ябалағы(бесәй башлы ябалаҡ)
• Һаҙ ябалағы
• Һупайҙы(һупылдаҡ ябалаҡ)
• Байғош(байғош ябалаҡ)
• Һаҡ(суҡ, кескәй ябалаҡ)
• Ҡарсыға ябалаҡ
• Һөмәй(һаҡалтай ябалаҡ)
• Ҡауылдыҡ ябалаҡ
• Һоро ябалаҡ

Төрҙәргә аңлатмалар

Ҡуян ябалағы

Диалекттарҙа:аҡ ябалаҡ, аҡ сая.

Ҡаҙ ҙурлығында. Иң ҙур ябалаҡ. Дөйөм төҫө аҡ; ҡара таптар, төртөктәр менән сыбарланған. Көндөҙ оса. Күҙ ҡабаҡтары ҡыҙыл, аяҡтары һары. Башҡа ябалаҡтарҙан аҡ төҫө, ҙурлығы менән айырыла. Тауышы көслө:"ух-хху" йәки үһенсәлекле сырылдау. Йәшәү урыны — урман, ҡая таштар, упҡындар, мәмерйәләр. Ваҡ йәнлектәр һәм ҡош-ҡорт аулай. Ултыраҡ ҡош. һирәк осрай. Ояһы ерҙә, ҡая таш һәм текә яр һикәлтәләрендә була. 2—3 бөртөк аҡ йомортҡа һала. Зарарлы кимереүселәрҙе ҡырып, ҙур файҙа килтерә.

Өкө

Диалекттарҙа:ҡолаҡлы ябалаҡ.

Ҡаҙҙан бәләкәйерәк тән ҡошо. Шым ғына оса. Башында да ҙур ҡолаҡтары бар. Дөйөм төҫө һорғолт ерән, буй ҡара таптар, арҡыры нәҙек' һыҙыҡтар ме¬нән биҙәлгән. Күҙҙәре ҡыҙғылт һары. Ҡуян ябалағынан төҫө, өкө ябалағынан ҙурлығы, башҡа ябалаҡтарҙан ҡолаҡлы булыуы менән айырыла. Тауышы көслө: «ух-хуу» йәки үҙенсәлекле сырылдау. Йәшәү урыны — урман, ҡая таштар, упҡындар, мәмерйәләр. Ваҡ йәнлектәр һәм ҡош-ҡорт аулай. Ултыраҡ ҡош, һирәк осрай. Ояһы ерҙә, ҡая , таш һәм текә яр һикәлтәләрендә була. 2—3 бөртөк аҡ йо¬мортҡа һала. Зарарлы кимереүселәрҙе ҡырып, ҙур файҙа килтерә.

Һыҙғыраҡ ябалаҡ

Диалекттарҙа:ҡолаҡлы ябалаҡ, бесәйбаш ябалаҡ, япалаҡ.

Сыйырсыҡ ҙурлыҡ. Башында ҡалҡып торған ҡауырһындарҙан ҡолаҡтары бар. Осҡанда киң оҙон ҡанаттары, ҡыҫҡа ғына ҡойроғо күҙгә ташлана. Көндөҙ ағас олонона һыйы¬нып, ботаҡ өҫтөндә ултыра. Аҡ һәм ҡара таптар менән сыбарланған ерәнһыу һоро төҫтә, күҙҙәре һары. Үҙе ҙурлыҡ ябалаҡтарҙан ҡолаҡлы булыуы менән айырыла. Өкө ябалағынан байтаҡ бәләкәй. Яңғырауыҡлы һыҙғыра: «фйү-тйү-үү». Урманда йәшәй. Төрлө бөжәктәр, сысҡан¬дар менән туҡлана. Күсмә ҡош. Киң генә таралған. Ояһы ағас ҡыуыштарында, һирәкләп таш ярыҡтарында, өңдәрҙә була. 2—5 бөртөк аҡ йомортҡа һала. Ҡоротҡос бөжәктәрҙе һәм кимереүселәрҙе ҡырып, файҙа килтерә.

Өкө ябалағы

Диалекттарҙа:ҡолаҡлы ябалаҡ, бесәй башлы ябалаҡ, япалаҡ.

Ҙурлығы ҡарғалай. Осоп барған ҡоштоң киң һәм оҙон ҡанаттары, ҡыҫҡа ҡойроғо күҙгә ташлана. Дөйөм төҫө ерән-һоро, буй-буй ҡара таптар менән сыбарланған. Башында ҡолаҡтары бар. Өкөнән бәләкәй, һыҙғыраҡ ябалаҡтан ҙурыраҡ булыуы менән айырыла. Тауышы тоноҡ һәм тупаҫ: «ху-хуу». Ҡуйы урмандарҙа йәшәй. Сысҡандар менән туҡ¬лана. Ултыраҡ ҡош. Аҙыҡ эҙләп, бер урындан икенсе урынға күсеп тә йөрөй. Киң генә таралған. Ағас башында, һирәкләп ағас ҡыуышында оялай. 4—5 бөртөк аҡ йоморт¬ҡаһы була. Зарарлы кимереүселәрҙе ҡырып, ҙур файҙа килтерә.

Һаҙ ябалағы

Диалекттарҙа:бупылдаҡ, бипапай.

Ҡарғанан бәләкәйерәк. Башлыса ерҙә йөрөй, ағасҡа һирәк ҡуна. Көндөҙ ҙә һунар итә. һырты һарғылт ерән, ҡорһаҡ яғы 1аҡ. Бөтә кәүҙәһе буй-буй ҡара-көрән һыҙыҡтар менән сыбарланған. Башында бер-береһенә яҡын урынлашҡан бәләкәй генә ҡолаҡтары бар. Күҙҙәре һары. Өкө ябалағынан ҡолаҡтары бәләкәй булыуы һәм һары күҙҙәре менән айырыла. Тауышы тоноҡ: «бу-бу-бу» һәм «ҡъяу-ҡъяу». Шарлыҡтарҙа , ҡыуаҡлы асыҡ урындарҙа йәшәй. Сысҡан аулай. Күсмә ҡош. Киң генә таралған. Ерҙә, ағас төптәрендә, тамыр араларында оялай. З—5 бөртөк аҡ йомортҡаһы була. Сысҡандарҙы ҡырып, файҙа килтерә.

Һупайҙы

Диалекттарҙа:супайҙы, һупылдаҡ, һупылдаҡ ябалаҡ, һупа япалаҡ.

Сыйырсыҡтан ҙурыраҡ. Осҡан ҡоштоң оҙон ҡанаттары, ҡыҫҡа ҡойроғо күҙгә ташлана. Башы ҙур, йомро. Ҡолаҡтары юҡ. Һырты эре аҡ таплы көрән. Ҡорһаҡ яғы буй- буй көрәнһыу ерән таплы һарғылт аҡ. Аяҡтары тырнаҡ¬тарына тиклем йөн менән ҡапланған. Күҙҙәре һары. Байғоштан ҙурыраҡ булыуы, асығыраҡ төҫө менән- айырыла. Тауышы көслө генә: «һуп-һуп-һуп» һәм «ва-ва-ва». Аралаш һәм ылыҫлы урмандарҙа йәшәй. Сысҡандар, бөжәктәр менән туҡлана. Ултыраҡ ҡош. Киң генә таралған. Ағас ҡыуыштарында оялай. 4—5 бөртөк аҡ йомортҡаһы була. Ҡоротҡостарҙы ҡырып, ҙур файҙа килтерә.

Байғош

Диалекттарҙа:байҡош, байғош ябалаҡ, бәүелсәк япалаҡ.

Сыйырсыҡтан ҙурыраҡ. Ҡолаҡһыҙ йомро башлы бәләкәй ябалаҡ. Кеше яҡын килһә, кәүҙәһен турайтып, бәүелә башлай. һырты аҡ таплы ҡара-көрән. Кәүҙәһенең аҫ яғы буй- буй көрән һыҙыҡтар менән сыбарланған аҡ төҫтә, һупайҙынан бәләкәйерәк булыуы, ҡарараҡ төҫө менән айырыла. Нескә генә һыҙғыра: «тйү-тйүү» йәки киҫкен генә тауыш бирә: «ҡыуыйт». Ташлы, йырғанаҡлы урындарҙа, төрлө иҫке ташландыҡ ҡоролмаларҙа йәшәй. Сысҡандар, бөжәктәр менән туҡлана. Ултыраҡ ҡош. Киң генә таралған. Өңдәрҙә, таш ярыҡтарында, сарҙаҡтарҙа оялай. 4—5 бөртөк аҡ йомортҡаһы була. Ҡоротҡостарҙы ҡырып, файҙа килтерә.

Һаҡ

Диалекттарҙа:суҡ, кескәй ябалаҡ, турғай япалаҡ.

Сыйырсыҡтан бәләкәйерәк. Ҡолаҡһыҙ йомро башлы иң бәләкәй ябалаҡ. Ултырғанда, ҡойроғон күтәрә биреп, ян-яғына әйләнгеләй. Осҡанда киң генә ҡанаттары, ҡыҫҡа ҡойроғо күҙгә ташлана. һырт яғы аҡ төртөклө ҡара-ҡуңыр, кәүҙәһенең аҫ яғы буй-буй' көрән өҙөк һыҙыҡлы аҡ төҫтә. Башҡа яба¬лаҡтарҙан байтаҡ бәләкәй булыуы менән айырыла. Яңғырауыҡлы һыҙғыра: «суууҡ-суууҡ» йәки киҫкен генә та¬уыш сығара: «ҡыуыйт». Йыуан апаслы ҡуйы урмандарҙа йәшәй. Башлыса сысҡандар, һирәкләп ваҡ ҡоштар, эре бөжәктәр менән туҡлана. Ултыраҡ ҡош. һирәк осрай. Ағас ҡыуыштарында оялай. 4—6 бөртөк аҡ йомортҡаһы була. Ҡоротҡос кимереүселәрҙе ҡырып, файҙа килтерә.

Ҡарсыға ябалаҡ

Диалекттарҙа:юлаҡлы ябалаҡ, һыҙма ябалаҡ, һырлы ябалаҡ.

Ҡарғанан бәләкәйерәк. Осоп барған ҡоштоң киң ҡанаттары һәм оҙон ғына ҡойроғо күҙгә ташлана. Ҡанаттарын йыш- йыш ҡына һелтәп, шым оса. Ҡайһы ваҡыт бер урында «бейей», һырты аҡ таптар менән сыбарланған ҡара-һоро. Кәүҙәһенең аҫ яғы ҡара арҡыры тоташ һыҙыҡлы аҡ төҫтә. Күҙҙәре һары. Осҡан ҡош ҡарсығаны хәтерләтә. Ҡыҫҡа ҡойроғо, оҙон ҡанаты менән айырыла. Тауышы яңғырауыҡлы: «улйүйүйү» йәки «ки-ки-ки». Аралаш һәм ылыҫлы урмандарҙа йәшәй. Ваҡ ҡоштар, сысҡандар менән туҡлана. Ултыраҡ ҡош. Киң генә таралған. Ағас башында, һирәкләп ағас ҡыуыштарында оялай. З—4 бөртөк аҡ йомортҡаһы була.

Һөмәй

Диалекттарҙа:һөмәй ҡош, һаҡалтай ябалаҡ.

Ҡаҙҙан бәләкәйерәк. Тауышһыҙ яй ғына оса торған ҙур ябалаҡ. Дөйөм төҫө һорғолт көрән, ҡорһаҡ яғы ҡара, ә һырт яғы аҡһыл һары таптар менән сыбарланған. Йөҙөндә ҡара түңәрәк һыҙыҡтары бар. Тамағы ҡара, күҙҙәре һары. Башында ҡолағы юҡ. Башҡа ябалаҡтарҙан битендәге түңәрәк һыҙыҡтары менән айырыла. Тауышы тоноҡ һәм шомло: «һу-һу- һууу»„ Ҡуйы һәм бейек ағаслы урмандарҙа йәшәй! Ваҡ хайуандар һәм ҡош-ҡорт аулай. Ултыраҡ ҡош. һирәк осрай. Ояһы ағас башында була. З—5 бөртөк аҡ йомортҡа һала. Кимереүсе йәнлектәрҙе ҡырып, бер аҙ файҙа килтерә.

Ҡауылдаҡ ябалаҡ

Ҡарғанан ҙурыраҡ.Осҡанда киң ҡанаттары һәм һалыныңҡырап торған оҙон ҡойроғо күҙгә ташлана, һырты аҡ һәм ҡара таптар менән сыбарланған һарғылт һоро. Кәүҙәһенең аҫ яғы ҡара-көрән буй-буй таплы аҡһыл һоро. Күҙҙәре ҙур, ҡара төҫтә, һоро ябалаҡтан ҙурыраҡ булыуы һәм оҙон ҡойроғо менән айырыла. Тауышы тоноҡ ҡына: «һу-һу-һу» йәки «һау-һау-һау». Аралаш һәм ылыҫлы урмандарҙа йәшәй. Кимереүселәр, ваҡ ҡоштар менән туҡлана. Ултыраҡ ҡош. Киң генә таралған. Ояһы ағас башында, ҡайһы ваҡыт ағас ҡыуышында була. 3—4 бөртөк аҡ йомортҡа һала. Сысҡандарҙы ҡырып, бер аҙ файҙа килтерә.

Һоро ябалаҡ

Ҡарға ҙурлығында. Осоп барған ҡоштоң киң ҡанаттары, ҡыҫҡа ҡойроғо күҙгә ташлана, һырты аҡ һәм ҡара таплы һарғылт һоро йәки ерән-һрро. Кәүҙәһенең аҫ яғы ҡара-көрән буй-буй өҙөк һыҙыҡлы аҡһыл һоро. Күҙҙәре ҙур, ҡара төҫтә. Ҡауылдаҡ ябалаҡтан бәләкәйерәк, ҡойроғо ҡыҫҡа булыуы менән айырыла. Тауышы көслө: «ху- ху-хууу» йәки киҫкен «ҡуйт». Урманда йәшәй. Төп аҙығы — ҡыр сысҡандары. Ултыраҡ ҡош. Ҡайһы ваҡыт аҙыҡ эҙләп, бер урындан икенсе урынға күсеп йөрөй. Киң таралған. Ояһы ағас ҡыуыштарында, һирәкләп ағас баштарында осрай. 2—6 бөртөк аҡ йомортҡаһы була. Сысҡандарҙы ҡырып, ҙур файҙа килтерә.

Халыҡ ижадында

Яҙ көнө һарыҡтарҙың йөнөн ҡырҡҡас ошо һүҙҙәр әйтелгән: Ябалаҡтан йөн ал, бүҙәнәнән май ал.

Һаҡлау

Ҡайһы бер төрҙәре Рәсәйҙең һәм Башҡортостандың Ҡыҙыл китабына индерелгән.

Әҙәбиәт

• Э.Ф. Ишбирҙин. Башҡортостан ҡоштары. Өфө. Китап. 1986 йыл.18-23-сө биттәр.
• Н. Туркин, «Зап. и справочн. книга охотника и рыболова» (М., 1894, стр. 21);
• В. Хлюдзинский, «Охота с совой» («Журн. охоты», 1871, № 26);
• А. Энгельмейер, «Охота с Ф.» («Природа и охота», 1885, V);
• M. Липпе, «Охота за хищными птицами с Ф.» («Охотничья газета»,1891, № 43).

அமெரிக்கக் (வட மற்றும் தென்) கொம்பு ஆந்தைகள் மற்றும் பழைய உலகக் கழுகு ஆந்தைகள் புபோ (Bubo) பேரினத்தின் கீழ் வருகின்றன. புபோ என்ற இலத்தீன் வார்த்தை ஐரோவாசியக் கழுகு ஆந்தையைக் குறிப்பதாகும்.

இந்தப் பேரினத்தில் ஒன்று அல்லது இரண்டு டசன் உண்மையான ஆந்தைகள் (ஸ்ட்ரிஜிடே குடும்பம்) வகைப்படுத்தப்பட்டுள்ளன. இவை உலகம் முழுவதும் காணப்படுகின்றன. ஸ்ட்ரிஜிபார்மஸ் வரிசையின் உயிர்வாழும் பெரிய ஆந்தைகளில் சில இப்பேரினத்தின் கீழ் வகைப்படுத்தப்பட்டுள்ளன. பொதுவாக கொம்பு போன்ற இறகுகள் உள்ள ஆந்தைகள் மட்டுமே இப்பேரினத்தின் கீழ் வகைப்படுத்தப்பட்டன, ஆனால் அத்தகைய விதிகள் தற்போது பின்பற்றப்படுவதில்லை.

ஐரோவாசியக் கழுகு ஆந்தைத் தன் அலகில் ஒரு எலியுடன்

வகைப்படுத்தல்

ஒரு கழுகு-ஆந்தையின் ஒரு கண்.

மைட்டோகாண்ட்ரியா டி.என்.ஏ. சைட்டோக்ரோம் பி வரிசை தகவல்கள் ஆர்க்டிக் நிலைமைகளுக்கு ஏற்பத் தகவமைந்த ஒரு கழுகு-ஆந்தை தான் பனி ஆந்தை என எண்ணுவதற்கான முடிவுக்கு வலுச்சேர்க்கின்றன. அவ்வாந்தையை புபோ பேரினத்திற்கு மாற்றுவதற்கும் வலுச்சேர்க்கின்றன. எனவே ஒரே ஒரு உயிரினத்தைக் கொண்ட பேரினமான நைக்டியா தவறாகிறது.^[4]

முன்னர் கெடுபா என்ற பேரினத்தில் இருந்த நான்கு மீன்-ஆந்தைகள் தற்காலிகமாக புபோ பேரினத்தின் கீழ் கொண்டுவரப்பட்டுள்ளன.^[5] எனினும், மைட்டோகாண்ட்ரியா டி.என்.ஏ. சைட்டோக்ரோம் பி தகவல்களின் படி புபோ பேரினத்தை மோனோபைலெடிக் ஆக்க ஸ்கோடோபேலியா மீன் ஆந்தைகளும் இதனுள் கொண்டுவரப்பட வேண்டும். மறுபுறம், இப்பேரினம் பின்னர் மிகப் பெரியதானதாக மற்றும் தவறானதாக வரையறுக்கப்படுகிறது. புபோ விரிவாக்கப்படும்போது இரண்டு தனித்தனி கிளைகள் உள்ளன. ஒருசில அசாதாரண கழுகு-ஆந்தைகள் – குறைந்தது பட்டை, புள்ளிவயிற்று மற்றும் உசம்பர கழுகு-ஆந்தைகள், ஒருவேளை ஃப்ரேசரின் கழுகு-ஆந்தை கூட மற்றும் மற்றவையும் – கெடுபா பேரினத்திற்கு நகர்த்தப்பட்டால் மீன் மற்றும் மீன் பிடிக்கும் ஆந்தைகள் கெடுபா பேரினத்தில் ஐக்கியப்படுத்தப்படலாம். சில புதிரான கழுகு-ஆந்தைகள் ஆய்வுசெய்யப்படாததாலும் மற்றும் பிற – உதாரணமாக வெரியக்சின் கழுகு-ஆந்தை – தீர்க்கமான உறவுகளைக் கொண்டிருக்காததாலும் இன்னும் அதிகமான ஆய்வு தேவைப்படுகிறது.^[4]

வாழும் இனங்கள்

பின்வரும் வாழும் ஆந்தைகள் வழக்கமாக புபோ பேரினத்தின் கீழ் வருகின்றன:

• பனி ஆந்தை, Bubo scandiacus
• பெரிய கொம்பு ஆந்தை, Bubo virginianus
  • தென் அமெரிக்க பெரிய கொம்பு ஆந்தை, Bubo virginianus nacurutu
• சிறிய கொம்பு ஆந்தை, Bubo magellanicus
• ஐரோவாசியக் கழுகு ஆந்தை, Bubo bubo
• இந்தியக் கழுகு ஆந்தை, Bubo bengalensis
• பாரோ கழுகு ஆந்தை, Bubo ascalaphus
• கேப் கழுகு ஆந்தை, Bubo capensis
  • மெக்கின்டரின் கழுகு ஆந்தை, Bubo (capensis) mackinderi
• புள்ளிக் கழுகு ஆந்தை, Bubo africanus
• சாம்பல் கழுகு ஆந்தை, Bubo cinerascens
• ஃப்ரேசரின் கழுகு ஆந்தை, Bubo poensis
• உசம்பர கழுகு ஆந்தை, Bubo vosseleri
• புள்ளி வயிற்றுக் கழுகு ஆந்தை, Bubo nipalensis
• பட்டைக் கழுகு ஆந்தை, Bubo sumatranus
• செல்லியின் கழுகு ஆந்தை, Bubo shelleyi
• வெரியக்சின் கழுகு ஆந்தை, Bubo lacteus
• மங்கியக் கழுகு ஆந்தை, Bubo coromandus
• அகுன் கழுகு ஆந்தை, Bubo leucostictus
• பிலிப்பைன் கழுகு ஆந்தை, Bubo philippensis

ஐரோவாசியக் கழுகு ஆந்தை Bubo bubo

சில நேரங்களில் இந்தப் பேரினத்தின் கீழ் வருபவை:

• ப்லகிஸ்டனின் மீன் ஆந்தை, Ketupa blakistoni
• பழுப்பு மீன் ஆந்தை, Ketupa zeylonensis
• டவ்னி மீன் ஆந்தை, Ketupa flavipes
• பஃபி மீன் ஆந்தை, Ketupa ketupu
• பெலின் மீன்பிடிக்கும் ஆந்தை, Scotopelia peli
• ரூஃபஸ் மீன்பிடிக்கும் ஆந்தை, Scotopelia ussheri
• புழு அடையாள மீன்பிடிக்கும் ஆந்தை, Scotopelia bouvieri

தொல்பொருள் பதிவு

பெயரிடப்பட்ட மற்றும் தனித்துவமான புபோ இனங்கள் பின்வருமாறு:

• Bubo florianae (பின் மியோசின் of Csákvár, Hungary, tentatively placed here)
• Bubo leakeyae (ஆரம்ப பிலெய்ஸ்டோசின், தான்சானியா)
• Bubo binagadensis (பின் பிலெய்ஸ்டோசின், பினகடி, அசர்பெய்ஜான்)
• Bubo osvaldoi (பிலெய்ஸ்டோசின், கியூபா)^[6]

வரலாற்றுக்கு முந்தைய கொம்பு ஆந்தைகளின் சில குறிப்பிடத்தக்க விவரிக்கப்படாத, பொதுவாக மிகவும் துண்டு துண்டாக உள்ள படிமங்களும், பதிவு செய்யப்பட்டுள்ளன:

• Bubo sp. (பின் பிலெய்ஸ்டோசின், செனெஸ், பிரான்ஸ்)^[7]
• Bubo sp. (பின் பிலெய்ஸ்டோசின், ரேபியேலைஸ் க்ரோலேவ்ஸ்கி, போலந்து; தற்காலிகமாக இங்கே வைக்கப்பட்டுள்ளது)^[8]
• Bubo sp. (பின் பிலெய்ஸ்டோசின், சான் ஜோஸ்சிட்டோ கவர்ன், மெக்சிகோ)^[9]

மாதிரி UMMP V31030, ஒரு பின் பிலெய்ஸ்டோசின் காக்கையலகுருவெலும்பு, ரெக்ஸ்ரோட் உருவாக்கம், கான்சாஸ் (ஐக்கிய அமெரிக்கா). புபோவா அல்லது ஸ்ட்ரைக்ஸ்ஆ எதன் கீழ் என்று முடிவெடுக்கப்படவில்லை. இந்தப் புதைபடிவம், பெரிய கொம்பு ஆந்தை (B. virginianus) அல்லது பெரிய சாம்பல் ஆந்தையை (S. nebulosa) ஒத்த அளவுடையது.^[10]

சிங்க்லைர் ஆந்தை (Bubo sinclairi), பின் பிலெய்ஸ்டோசின், கலிபோர்னியா. பெரிய கொம்பு ஆந்தையின் பாலியோ துணையினமாக இருக்கலாம்.^[11] தோராயமாக சமகாலத்திய மத்திய மற்றும் கிழக்கு மத்தியத்தரைக்கடல் பகுதியின்புபோ இன்சுலரிஸ் ஆனது பழுப்பு மீன் ஆந்தை பாலியோ துணையினத்தின் ஒரு இளைய ஒத்த பெயராகக் கருதப்படுகிறது.^[12]

பல்வேறு புபோ புதைபடிவங்களாகக் கருதப்பட்ட புதைபடிவங்கள் கடைசியில் வெவ்வேறு பறவைகளிலிருந்து வந்தவையாக அடையாளம் காணப்பட்டுள்ளன. பின் இயோசின்/ஆரம்ப ஒலிகோசினின் காது ஆந்தைகளான "புபோ" இன்செர்டஸ் மற்றும் "புபோ" அர்வெர்னென்ஸிஸ் ஆகியவை தற்போது முறையே பார்ன் ஆந்தைப் பேரினமான நோக்டர்னவிஸ் மற்றும் நெக்ரோபையஸ் இன் கீழ் வகைப்படுத்தப்பட்டுள்ளன. "புபோ" லெப்டோஸ்டியஸ் தற்போது மினெர்வா (முந்தைய ப்ரோடோஸ்ட்ரிக்ஸ்) பேரினத்தின் கீழ் பழங்கால ஆந்தை என அங்கீகரிக்கப்பட்டுள்ளது. பின் ஒலிகோசின் அல்லது ஆரம்ப மியோசினின்"புபோ" போயிரெயிரி (செயின்ட் ஜெரார்ட் லி புய், பிரான்ஸ்) தற்போது மியோக்லவுக்ஸ் இன் கீழ் வகைப்படுத்தப்பட்டுள்ளது.

மற்றொரு புறம், பிலவ்-ரிப்பேர்ஸ்ரோடாவில் (செர்மனி) கிடைத்த பின் பிலியோசின் காலத்தைச் சேர்ந்த ஒரு ஹெரானின் புதைபடிவம் என்று கருதப்பட்ட "அர்டியா" லிக்னிடம் ஒரு ஆந்தையினுடையது என்று கண்டறியப்பட்டுள்ளது. அது புபோ உடன் நெருக்கமானது அல்லது அவை இங்கு வகைப்படுத்தக்கூடியவையாக இருக்கலாம். சுமார் 2 மில்லியன் வயதுடைய அது பொதுவாக ஐரோவாசியக் கழுகு ஆந்தையாக வகைப்படுத்தப்படலாம்.^[13]

மனிதர்களுடன் தொடர்பு

இவற்றின் இரவு உணவுப் பழக்கம் காரணமாக, பெரும்பாலான ஆந்தைகள் நேரடியாக மனிதர்களுடன் ஒரு பெரிய அளவிற்கு தொடர்பு கொள்வதில்லை. இருந்தும் இவை பல எலிகள் மற்றும் பிற பூச்சிகளை பிடிக்கின்றன. எனினும், 2015 ஆம் ஆண்டில், நெதர்லாந்தில் உள்ள பர்மெரென்டில் ஒரு கழுகு ஆந்தை சுமார் ஐம்பது மனிதர்களைத் தாக்கியது. பின்னர் ஒரு வல்லூறு வைத்திருப்பவரால் அது பிடிக்கப்பட்டது.^[14]

அடிக்குறிப்புகள்

உசாத்துணை

• Feduccia, J. Alan; Ford, Norman L. (1970). "Some birds of prey from the Upper Pliocene of Kansas". Auk 87 (4): 795–797. doi:10.2307/4083714. http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/auk/v087n04/p0795-p0797.pdf.
• Howard, Hildegarde (1947). "A preliminary survey of trends in avian evolution from Pleistocene to recent time". Condor 49 (1): 10–13. doi:10.2307/1364422. http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/condor/v049n01/p0010-p0013.pdf.
• König, Claus; Weick, Friedhelm & Becking, Jan-Hendrik (1999): Owls: A guide to the owls of the world. Yale University Press, New Haven. ISBN 0-300-07920-60-300-07920-6
• Lambrecht, Kálmán (1933): Handbuch der Palaeornithologie [Handbook of Paleornithology]. Gebrüder Bornträger, Berlin. [in German]
• Mlíkovský, Jiří (2002): Cenozoic Birds of the World, Part 1: Europe. Ninox Press, Prague.
• Mlíkovský, Jiří (2003). "Brown Fish Owl (Bubo zeylonensis) in Europe: past distribution and taxonomic status". Buteo 13: 61–65. http://www.nm.cz/download/JML-13-2003-bubo-zeylonensis.pdf.
• Olsen, Jery; Wink, Michael; Sauer-Gürth, Heidi; Trost, Susan (2002). "A new Ninox owl from Sumba, Indonesia". Emu 102 (3): 223–231. doi:10.1071/MU02006. http://www.uni-heidelberg.de/institute/fak14/ipmb/phazb/pdf-files/2002%20Pdf.Pubwink/17.2002.pdf.
• Olson, Storrs L. (1985): The fossil record of birds. In: Farner, D.S.; King, J.R. & Parkes, Kenneth C. (eds.): Avian Biology 8: 79–238. Academic Press, New York.
• Pavia, Marco (1999). "Un cranio di Bubo insularis Mourer-Chauviré & Weesie, 1986 (Aves, Strigidae) nelle brecce ossifere del Pleistocene di Capo Figari (Sardegna, Italia) [A cranium of B. insularis from the Pleistocene ossiferous breccia of Cape Figari (Sardinia, Italy)]" (in Italian, English). Atti della Accademia delle Scienze di Torino, Classe di Scienze fisiche, matematiche e naturali 133: 1–10. http://www2.nrm.se/ve/birds/sape/GlobalOwlProject/Fossil_owls/Pavia%201999.pdf.
• Steadman, David William; Arroyo-Cabrales, Joaquin; Johnson, Eileen; Guzman, A. Fabiola (1994). "New Information on the Late Pleistocene Birds from San Josecito Cave, Nuevo León, Mexico". Condor 96 (3): 577–589. doi:10.2307/1369460. http://sora.unm.edu/sites/default/files/journals/condor/v096n03/p0577-p0589.pdf.

Esulúngútu o nzeté

Esulúngútu ezalí ndɛkɛ ya zámba.

The American (North and South America) horned owls and the Old World eagle-owls make up the genus Bubo, at least as traditionally described. The genus name Bubo is Latin for owl.

This genus contains 10 species that are found in many parts of the world. Some of the largest living Strigiformes are in Bubo. Traditionally, only owls with ear-tufts were included in this genus, but that is no longer the case.

Eurasian eagle-owl with a rat in its beak

Taxonomy

Detail of an eye of an eagle-owl

The genus Bubo was introduced in 1805 by the French zoologist André Duméril for the horned owls.^[2] The type species is the Eurasian eagle-owl.^[3] The word bubo is Latin for the Eurasian eagle owl and was used as the specific epithet for the species by Carl Linnaeus in 1758.^[4]

A molecular phylogenetic study published in 2020 found that species in the genera Scotopelia and Ketupa were embedded within the clade containing members of the genus Bubo making the genus Bubo paraphyletic. To create monophyletic genera nine species were moved for Bubo to Ketupa.^[5][6]

Species

The genus contains 10 extant species:^[6]

• Snowy owl, Bubo scandiacus
• Great horned owl, Bubo virginianus
• Lesser horned owl, Bubo magellanicus
• Eurasian eagle-owl, Bubo bubo
• Indian eagle-owl, Bubo bengalensis
• Pharaoh eagle-owl, Bubo ascalaphus
• Cape eagle-owl, Bubo capensis
• Arabian eagle-owl, Bubo milesi
• Greyish eagle-owl, Bubo cinerascens
• Spotted eagle-owl, Bubo africanus

Eurasian eagle-owl (Bubo bubo)

Sometimes included in this genus:

• Verreaux's Eagle-owl, Ketupa lactea
• Spot-bellied Eagle-owl, Ketupa nipalensis
• Barred Eagle-owl,Ketupa sumatrana
• Fraser's Eagle-owl,Ketupa poensis
• Akun eagle-owl, Ketupa leucosticta
• Philippine eagle-owl, Ketupa philippensis
• Dusky eagle-owl, Ketupa coromanda
• Shelley's eagle-owl, Ketupa shelleyi
• Blakiston's fish owl, Ketupa blakistoni
• Brown fish owl, Ketupa zeylonensis
• Tawny fish owl, Ketupa flavipes
• Buffy fish owl, Ketupa ketupu
• Pel's fishing owl, Scotopelia peli
• Rufous fishing owl, Scotopelia ussheri
• Vermiculated fishing owl, Scotopelia bouvieri

Fossil record

Named and distinct Bubo species are:

• Bubo florianae (Late Miocene of Csákvár, Hungary, tentatively placed here)
• Bubo leakeyae (Early Pleistocene of Tanzania)
• Bubo binagadensis (Late Pleistocene of Binagady, Azerbaijan)
• Bubo osvaldoi (Pleistocene of Cuba)^[7]
• Bubo insularis (Pleistocene of Sardinia)

Some notable undescribed fossils of prehistoric horned owls, usually quite fragmentary remains, have also been recorded:

• Bubo sp. (Late Pliocene of Senèze, France)^[8]
• Bubo sp. (Late Pliocene of Rębielice Królewskie, Poland; tentatively placed here)^[9]
• Bubo sp. (Late Pleistocene of San Josecito Cavern, Mexico)^[10]

Specimen UMMP V31030, a Late Pliocene coracoid from the Rexroad Formation of Kansas (USA), cannot be conclusively assigned to either Bubo or Strix. This fossil is from a taxon similar in size to the great horned owl (B. virginianus) or the great grey owl (S. nebulosa).^[11]

The Sinclair owl (Bubo sinclairi) from Late Pleistocene California may have been a paleosubspecies of the great horned owl,^[12] while the roughly contemporary Bubo insularis of the central and eastern Mediterranean has been considered a junior synonym of a brown fish owl paleosubspecies.^[13] Additional paleosubspecies are discussed on the appropriate species page.

Several presumed Bubo fossils have turned out to be from different birds. The Late Eocene/Early Oligocene eared owls "Bubo" incertus and "Bubo" arvernensis are now placed in the fossil barn-owl genera Nocturnavis and Necrobyas, respectively. "Bubo" leptosteus is now recognized as primitive owl in the genus Minerva (formerly Protostrix). "Bubo" poirreiri from the Late Oligocene or Early Miocene of Saint-Gérard-le-Puy in France, is now placed in Mioglaux.

On the other hand, the supposed fossil heron "Ardea" lignitum from the Late Pliocene of Plaue-Rippersroda (Germany) was apparently an owl and close to Bubo or more probably actually belongs here. Given its age – about 2 million years ago or so – it is usually included in the Eurasian eagle-owl today.^[14]

Interactions with humans

Because of their nocturnal habits, most owls do not directly interact with humans. However, in 2015, an eagle owl in Purmerend, Netherlands, attacked some fifty people before it was caught by a hired falconer.^[15]

Footnotes

References

• Feduccia, J. Alan; Ford, Norman L. (1970). "Some birds of prey from the Upper Pliocene of Kansas" (PDF). Auk. 87 (4): 795–797. doi:10.2307/4083714. JSTOR 4083714.
• Howard, Hildegarde (1947). "A preliminary survey of trends in avian evolution from Pleistocene to recent time" (PDF). Condor. 49 (1): 10–13. doi:10.2307/1364422. JSTOR 1364422.
• König, Claus; Weick, Friedhelm & Becking, Jan-Hendrik (1999): Owls: A guide to the owls of the world. Yale University Press, New Haven. ISBN 978-0-300-07920-3
• Lambrecht, Kálmán (1933): Handbuch der Palaeornithologie [Handbook of Paleornithology]. Gebrüder Bornträger, Berlin. [in German]
• Mlíkovský, Jiří (2002): Cenozoic Birds of the World, Part 1: Europe. Ninox Press, Prague.
• Mlíkovský, Jiří (2003). "Brown Fish Owl (Bubo zeylonensis) in Europe: past distribution and taxonomic status" (PDF). Buteo. 13: 61–65. Archived from the original (PDF) on 2007-09-27. Retrieved 2008-09-19.
• Olsen, Jery; Wink, Michael; Sauer-Gürth, Heidi; Trost, Susan (2002). "A new Ninox owl from Sumba, Indonesia" (PDF). Emu. 102 (3): 223–231. doi:10.1071/MU02006. S2CID 86526031. Archived from the original (PDF) on 2009-09-30. Retrieved 2006-12-23.
• Olson, Storrs L. (1985): The fossil record of birds. In: Farner, D.S.; King, J.R. & Parkes, Kenneth C. (eds.): Avian Biology 8: 79–238. Academic Press, New York.
• Pavia, Marco (1999). "Un cranio di Bubo insularis Mourer-Chauviré & Weesie, 1986 (Aves, Strigidae) nelle brecce ossifere del Pleistocene di Capo Figari (Sardegna, Italia)" [A cranium of B. insularis from the Pleistocene ossiferous breccia of Cape Figari (Sardinia, Italy)] (PDF). Atti della Accademia delle Scienze di Torino, Classe di Scienze Fisiche, Matematiche e Naturali (in Italian and English). 133: 1–10.
• Steadman, David William; Arroyo-Cabrales, Joaquin; Johnson, Eileen; Guzman, A. Fabiola (1994). "New Information on the Late Pleistocene Birds from San Josecito Cave, Nuevo León, Mexico" (PDF). Condor. 96 (3): 577–589. doi:10.2307/1369460. JSTOR 1369460.

La gufoj, kornostrigoj (Ameriko) aŭ aglostrigoj (Eŭrazio) estas la birdoj de la genro Bubo, kiu enhavas pli da 20 specioj de tipaj strigoj, kiuj troviĝas en multaj partoj de la mondo. Kornostrigoj estas inter la plej grandaj strigoj. Ili estas grandaj birdoj ene de la familio de Strigedoj kaj havas brilajn kaj grandajn okulojn kaj montras kornoplumojn aŭ orelplumojn.

La specioj en taksonomia ordo estas la jenaj:

• Granda kornostrigo, Bubo virginianus
  • Sudamerika granda kornostrigo, Bubo virginianus nacurutu
• Magelana kornostrigo, Bubo magellanicus
• Gufo, Bubo bubo
• Bengala gufo, Bubo bengalensis ( vidu : Gir-Arbaro )
• Araba gufo, Bubo ascalaphus
• Kaba gufo, Bubo capensis
• Makindera gufo, Bubo mackinderi – ĵuse disa el B. capensis
• Afrika gufo, Bubo africanus
• Griza gufo, Bubo cinerascens
• Frasera gufo, Bubo poensis
• Usambara gufo, Bubo vosseleri
• Punktoventra gufo, Bubo nipalensis
• Sumatra gufo, Bubo sumatranus
• Ŝelia gufo, Bubo shelleyi
• Lakta gufo, Bubo lacteus
• Hindia gufo, Bubo coromandus
• Ĝangala gufo, Bubo leucostictus
• Filipina gufo, Bubo philippensis

Ĵusaj analizoj de datumoj pri DNA (Olsen et al. 2002) sugestas decidon konsideri la specion de la Neĝostrigo ("Nyctea" scandiaca) kiel speciala gufo kaj movebla en genron Bubo:

• Neĝostrigo, Bubo scandiacus

Simile, la kvar fiŝgufoj iame en la genro Ketupa estis provizore translokigitaj ankaŭ al genro Bubo:

• Granda fiŝgufo, Bubo blakistoni
• Bruna fiŝgufo, Bubo zeylonensis ( vidu : Gir-Arbaro )
• Hindoĉina fiŝgufo, Bubo flavipes
• Sablokolora fiŝgufo, Bubo ketupu

Tamen, la datumoj de Olsen et al. (2002) sugestas, ke la genro monofiletika, nome Scotopelia aŭ fiŝkaptostrigoj ankaŭ necesus esti inkluditaj en Bubo:

• Pela fiŝkaptostrigo, Bubo peli (aŭ Scotopelia peli) ^[1]
• Ruĝa fiŝkaptostrigo, Bubo ussheri
• Buviera fiŝkaptostrigo, Bubo bouvieri

Aliflanke, la genro nuntempe iĝas tro granda kaj misdifinita. Alia eblo, agnoski, ke la genro Bubo en la ekspandita senso aspektas konsistiĝi el 2 kladoj, signifus unuigi la fiŝ- kaj fiŝkaptostrigojn en Ketupa kaj ankaŭ movi kelkajn strangajn speciojn de la genro Bubo kiel la Sumatra gufo en tiun ĉi genron (Olsen et al. 2002).

Fosilioj

La "Bubo" incertus kaj la "Bubo" arvernensis de malfrua Eoceno/ frua Oligoceno estas nune lokitaj en la fosiliaj genroj de titonedoj nome Nocturnavis kaj Necrobyas, respektive. "Bubo" leptosteus estas nuntempe agnoskita kiel prastrigedo en la genro Minerva (iame Protostrix). "Bubo" poirreiri el malfrua Oligoceno aus frua Mioceno de Saint-Gérard-le-Puy, Francio, estas nune lokita en Mioglaux.

Nomitaj fosilioj retenitaj en tiu ĉi genro estas jenaj:

• Bubo florianae (malfrua Mioceno de Csákvár, Hungario) – provizore lokita ĉi tie
• Bubo binagadensis (malfrua Pleistoceno de Binagadij, Azerbajĝano)

Nepriskribitaj fosilioj de prahistoriaj gufoj estis malkovtitaj el kuŝejoj de malfrua Plioceno ĉe Senèze, Francio (Lambrecht 1933:616), kaj de kuŝejoj de malfrua Pleistoceno ĉe kaverno San Josecito, Meksikio (Steadman et al. 1994). Aldone, oni priskribis kelkajn paleosubspeciojn. La Sinklera gufo de la Pleistoceno el Kalifornio, Bubo sinclairi, povus esti paleosubspecio de la Granda kornostrigo (Howard 1947), dum Bubo insularis estas probable junulo de paleosubspecio de la Bruna fiŝgufo (Mlíkovský 2002).

Aliflanke, la supozita fosilia ardeo "Ardea" lignitum (malfrua Plioceno en Germanio) estis ŝajne gufo kaj parenca al tiu genro aŭ pli probable fakte apartenas al tiu ĉi (Olson 1985:167).

Referencoj

Bibliografio

• Feduccia, J. Alan (1970): Some birds of prey from the Upper Pliocene of Kansas. Auk 87(4): 795-797. PDF plena teksto

• Howard, Hildegarde (1947): A preliminary survey of trends in avian evolution from Pleistocene to recent time. Condor 49(1): 10-13. PDF plena teksto

• Lambrecht, Kálmán (1933): Handbuch der Palaeornithologie. Gebrüder Bornträger, Berlin.

• Mlíkovský, Jirí (2002): Cenozoic Birds of the World, Part 1: Europe. Ninox Press, Prague. ISBN 80-901105-3-8 PDF plena teksto

• Olsen, Jery; Wink, Michael; Sauer-Gürth, Heidi & Trost, Susan (2002): A new Ninox owl from Sumba, Indonesia. Emu 102(3): 223-231. COI:10.1071/MU02006 PDF plena teksto

• Olson, Storrs L. (1985): The fossil record of birds. In: Farner, D.S.; King, J.R. & Parkes, Kenneth C. (eds.): Avian Biology 8: 79-238. Academic Press, New York.

• Steadman, David W.; Arroyo-Cabrales, Joaquin; Johnson, Eileen & Guzman, A. Fabiola (1994): New Information on the Late Pleistocene Birds from San Josecito Cave, Nuevo Leon, Mexico. Condor 96(3): 577-589. PDF plena teksto

Bubo, llamados búhos cornudos (América) o búhos reales (Eurasia), es un género de aves estrigiformes de la familia Strigidae que cuenta con más de veinte especies distribuidas en muchas partes del planeta. Entre los miembros de este género están los búhos de mayor tamaño.

Especies

Las especies en orden alfabético son:

• Bubo africanus Búho manchado
• Bubo ascalaphus Búho del desierto
• Bubo bengalensis Búho bengalí
• Bubo blakistoni Búho de Blakiston
• Bubo bubo Búho real
• Bubo capensis Búho del Cabo
• Bubo cinerascens Búho ceniciento
• Bubo coromandus Búho de Coromandel
• Bubo lacteus Búho lechoso
• Bubo leucostictus Búho Akún
• Bubo magellanicus Búho magallánico
• Bubo nipalensis Búho de Nepal
• Bubo philippensis Búho filipino
• Bubo poensis Búho de Guinea
  • Bubo poensis vosseleri^[1]​ Búho de Usambara
• Bubo scandiacus Búho nival
• Bubo shelleyi Búho barrado
• Bubo sumatranus Búho malayo
• Bubo virginianus búho cornudo
  • Bubo virginianus nacurutu búho cornudo grande o ñacurutú

Similarmente, los cuatro búhos pescadores antes en el género Ketupa fueron movidos provisionalmente a Bubo también:

• Bubo blakistoni búho pescador manchú o Blakiston
• Bubo zeylonensis búho pescador de Ceilán
• Bubo flavipes búho pescador leonado
• Bubo ketupu búho pescador malayo

Sin embargo, los datos de Olsen et al. (2002) sugieren que para hacer al género monofilético, las especies del género Scotopelia búhos pescadores deberían necesitar ser incluidas en Bubo:

• Bubo peli cárabo pescador común
• Bubo ussheri cárabo pescador rojizo
• Bubo bouvieri cárabo pescador vermiculado

Por otro lado, el género ahora es muy grande y mal definido. Otra posibilidad, es reconocer que Bubo en un sentido expandido pareciese consistir en clados, uniendo a los cárabos pescadores en Ketupa y moviendo algunas spp. aberrantes Bubo como el Bubo sumatranus en este género también (Olsen et al., 2002).

Registros fósiles

Los supuestos búhos orejudos del Eoceno Tardío/Oligoceno Temprano "Bubo" incertus y "Bubo" arvernensis están ahora en el género de lechuzas fósiles Nocturnavis y Necrobyas, respectivamente. "Bubo" leptosteus es ahora reconocido como primitivo estrígido en el género Minerva (género) (formalmente Protostrix). "Bubo" poirreiri del Oligoceno Tardío o del Mioceno Temprano en Saint-Gérard-le-Puy, Francia, está ahora en Mioglaux.

Fósiles nombrados retenidos en este género son:

• Bubo florianae (Mioceno Tardío, Csákvár, Hungría) - tentativamente puesto aquí
• Bubo binagadensis (Pleistoceno Tardío, Binagady, Azerbaiyán)

Fósiles no descritos de búhos cornudos prehistóricos fueron recuperados de depósitos del Plioceno Tardío en Senèze, Francia (Lambrecht 1933:616), y de sediemntos del Pleistoceno Tardío de la Caverna de San Josecito, México (Steadman et al. 1994). Además han sido descritas algunas paleosubespecies. El búho del Pleistoceno Sinclair de California, Bubo sinclairi, puede ser una paleosubespecie del Bubo virginianus búho cornudo grande (Howard 1947), mientras Bubo insularis (Ardeola 51:91) sea probablemente una sinonimia júnior de la paleosubespecie cárabo pescador pardo Bubo zeylonensis o Ketupa zeylonensis (Mlíkovský 2002). El UMMP V31030, una escápula de la Formación Rexroad (Plioceno Tardío) de Kansas (EUUU), sin poderse concluir en asignar a ninguno de los actuales géneros o a Strix (Feduccia 1970).

Por otro lado, el supuesto fósil Ardeidae Ardea" lignitum (Plioceno Tardío de Alemania) fue aparentemente un búho que ajusta a este género o más probablemente hacia aquí (Olson 1985:167).

Referencias

Bibliografía

• Feduccia, J. Alan. 1970. Some birds of prey from the Upper Pliocene of Kansas. Auk 87(4): 795-797. PDF fulltext

• Howard, Hildegarde. 1947. A preliminary survey of trends in avian evolution from Pleistocene to recent time. Condor 49(1): 10-13. PDF fulltext

• Lambrecht, Kálmán. 1933. Handbuch der Palaeornithologie. Gebrüder Bornträger, Berlín.

• Mlíkovský, Jirí. 2002. Cenozoic Birds of the World, Part 1: Europe. Ninox Press, Prague. ISBN 80-901105-3-8 PDF fulltext

• Olsen, Jery; Wink, Michael; Sauer-Gürth, Heidi & Trost, Susan. 2002. A new Ninox owl from Sumba, Indonesia. Emu 102(3): 223-231. doi 10.1071/MU02006 PDF fulltext

• Olson, Storrs L. 1985. The fossil record of birds. In: Farner, D.S.; King, J.R. & Parkes, Kenneth C. (eds.): Avian Biology 8: 79-238. Academic Press, New York.

• Steadman, David W.; Arroyo-Cabrales, Joaquin; Johnson, Eileen & Guzman, A. Fabiola. 1994. New Information on the Late Pleistocene Birds from San Josecito Cave, Nuevo Leon, México. Condor 96(3): 577-589. PDF fulltext

Bubo Strigidae familiako hontzen generoa da. Hegazti harrapari hauek Amerikan eta Eurasian bizi dira.

Espezieak

• Bubo africanus
• Bubo ascalaphus
• Bubo bengalensis
• Bubo blakistoni
• Bubo bubo
• Bubo capensis
• Bubo cinerascens
• Bubo coromandus
• Bubo scandiacus
• Bubo shelleyi
• Bubo sumatranus
• Bubo lacteus
• Bubo leucostictus
• Bubo nipalensis
• Bubo philippensis
• Bubo poensis
• Bubo virginianus
• Bubo vosseleri

Huuhkajat (Bubo) on pöllöjen heimoon kuuluva lintusuku.

Huuhkajalajit

• aavikkohuuhkaja (Bubo ascalaphus)
• afrikanhuuhkaja (Bubo capensis)
• amerikanhuuhkaja (Bubo virginianus)
• filippiinienhuuhkaja (Bubo philippensis)
• harmaahuuhkaja (Bubo coromandus)
• huuhkaja (Bubo bubo)
• hyönteishuuhkaja (Bubo leucostictus)
• kalliohuuhkaja (Bubo bengalensis)
• pikkuraitahuuhkaja (Bubo poensis)
• raitahuuhkaja (Bubo shelleyi)
• savannihuuhkaja (Bubo lacteus)
• sundanhuuhkaja (Bubo sumatranus)
• tuhkahuuhkaja (Bubo cinerascens)
• tunturipöllö (Bubo scandiacus)
• täplähuuhkaja (Bubo africanus)
• täplävatsahuuhkaja (Bubo nipalensis)
• äyriäishuuhkaja (Bubo blakistoni)

Lähteet

• Högmander, H., Björklund, H., Hintikka, J., Lokki, J., Södersved, J. & Velmala, W.: Maailman lintulajien suomenkieliset nimet 2018. BirdLife Suomi. Viitattu 25.3.2018.

Viitteet

Le genre Bubo regroupe des rapaces nocturnes de grande taille appartenant à la famille des Strigidae, en majorité des grands-ducs, mais aussi le Harfang des neiges.

Liste des espèces

Selon la classification de référence du Congrès ornithologique international (version 5.1, 2015)^[1] :

• Bubo scandiacus – Harfang des neiges
• Bubo virginianus – Grand-duc d'Amérique
• Bubo magellanicus – Grand-duc de Magellanie
• Bubo bubo – Grand-duc d'Europe
• Bubo bengalensis – Grand-duc indien
• Bubo ascalaphus – Grand-duc ascalaphe
• Bubo capensis – Grand-duc du Cap
• Bubo africanus – Grand-duc africain
• Bubo cinerascens – Grand-duc du Sahel
• Bubo poensis – Grand-duc à aigrettes
• Bubo vosseleri – Grand-duc des Usambara
• Bubo nipalensis – Grand-duc du Népal
• Bubo sumatranus – Grand-duc bruyant
• Bubo shelleyi – Grand-duc de Shelley
• Bubo lacteus – Grand-duc de Verreaux
• Bubo coromandus – Grand-duc de Coromandel
• Bubo leucostictus – Grand-duc tacheté
• Bubo philippensis – Grand-duc des Philippines
• Bubo blakistoni – Grand-duc de Blakiston

Annexes

Références taxinomiques

• (en) Référence Congrès ornithologique international :
• (en) Référence BioLib : Bubo Duméril, 1805
• (en) Référence Catalogue of Life : Bubo Duméril, 1806 (consulté le 14 février 2022)
• (en) Référence Fauna Europaea : Bubo Duméril, 1806 (consulté le 14 février 2022)
• (en) Référence Tree of Life Web Project : Bubo
• (en) Référence Paleobiology Database : Bubo Dumeril 1806
• (en) Référence NCBI : Bubo (taxons inclus)

Notes et références

Burung hantu bertanduk Amerika merupakan jenis burung dari genus Bubo. Genus ini memiliki sekitar satu atau dua lusin species dari keluarga burung hantu, dan dapat ditemukan di berbagai tempat di dunia. Pada awalnya hanya burung hantu yang memiliki jumbai pada telinganya yang dimasukkan ke genus ini.

Seekor burung hantu bertanduk putih sedang menyantap seekor tikus.

Catatan kaki

Referensi

• Feduccia, J. Alan (1970): Some birds of prey from the Upper Pliocene of Kansas. Auk 87(4): 795-797. DjVu fulltext PDF fulltext
• Howard, Hildegarde (1947): A preliminary survey of trends in avian evolution from Pleistocene to recent time. Condor 49(1): 10–13. DjVu fulltext PDF fulltext
• König, Claus; Weick, Friedhelm & Becking, Jan-Hendrik (1999): Owls: A guide to the owls of the world. Yale University Press, New Haven.ISBN 0-300-07920-6
• Lambrecht, Kálmán (1933): Handbuch der Palaeornithologie [Handbook of Paleornithology]. Gebrüder Bornträger, Berlin. [in German]
• Mlíkovský, Jiří (2002): Cenozoic Birds of the World, Part 1: Europe. Ninox Press, Prague.ISBN 80-901105-3-8 Invalid ISBN PDF fulltext
• Mlíkovský, Jiří (2003): Brown Fish Owl (Bubo zeylonensis) in Europe: past distribution and taxonomic status. Buteo 13: 61-65. PDF fulltext
• Olsen, Jery; Wink, Michael; Sauer-Gürth, Heidi & Trost, Susan (2002): A new Ninox owl from Sumba, Indonesia. Emu 102(3): 223-231.doi:10.1071/MU02006 PDF fulltext
• Olson, Storrs L. (1985): The fossil record of birds. In: Farner, D.S.; King, J.R. & Parkes, Kenneth C. (eds.): Avian Biology 8: 79-238. Academic Press, New York.
• Pavia, Marco (1999): Un cranio di Bubo insularis Mourer-Chauviré & Weesie, 1986 (Aves, Strigidae) nelle brecce ossifere del Pleistocene di Capo Figari (Sardegna, Italia) ["A cranium of B. insularis from the Pleistocene ossiferous breccia of Cape Figari (Sardinia, Italy)"]. Atti della Accademia delle Scienze di Torino, Classe di Scienze fisiche, matematiche e naturali 133: 1-10 [Italian with English abstract]. PDF fulltext
• Steadman, David William; Arroyo-Cabrales, Joaquin; Johnson, Eileen & Guzman, A. Fabiola (1994): New Information on the Late Pleistocene Birds from San Josecito Cave, Nuevo León, Mexico. Condor 96(3): 577-589. DjVu fulltext PDF fulltext

Bubo Duméril, 1806 è un genere di uccelli della famiglia degli Strigidi^[1], conosciuti in America come gufi cornuti ed in Eurasia come gufi reali (date le loro grandi dimensioni).

Tassonomia

Il genere comprende le seguenti specie:^[1]

• Bubo africanus (Temminck, 1821) - gufo africano
• Bubo ascalaphus Savigny, 1809 - gufo reale del deserto
• Bubo bengalensis (Franklin, 1831) - gufo reale indiano
• Bubo blakistoni Seebohm, 1884 - gufo pescatore di Blakiston
• Bubo bubo (Linnaeus, 1758) - gufo reale
• Bubo capensis A.Smith, 1834 - gufo reale del Capo
• Bubo cinerascens Guérin-Méneville, 1843 - gufo reale cenerino
• Bubo coromandus (Latham, 1790) - gufo reale bruno
• Bubo lacteus (Temminck, 1820) - gufo latteo
• Bubo leucostictus Hartlaub, 1855 - gufo reale di Akun
• Bubo magellanicus (Lesson, 1828) - gufo di Magellano
• Bubo nipalensis Hodgson, 1836 - gufo reale delle foreste
• Bubo philippensis Kaup, 1851 - gufo reale delle Filippine
• Bubo poensis Fraser, 1854 - gufo reale di Fraser
• Bubo scandiacus (Linnaeus, 1758) - civetta delle nevi
• Bubo shelleyi (Sharpe & Ussher, 1872) - gufo reale di Shelley
• Bubo sumatranus (Raffles, 1822) - gufo reale della Malesia
• Bubo virginianus (J.F.Gmelin, 1788) - gufo della Virginia
• Bubo vosseleri Reichenow, 1908 - gufo reale di Usambara

Specie fossili

• Bubo florianae (Miocene, scoperto a Csákvár, Ungheria)
• Bubo binagadensis (Pleistocene, scoperto a Binagady, Azerbaigian)

Galleria d'immagini

• Gufo della Virginia

• Gufo africano

• Gufo latteo

• Gufo reale indiano

Note

Bubo est genus avium nocturnarum familiae Strigidarum, inter 12 et 24 species continens, nam classificatio etiamnunc disputatur.

Gaius Plinius Secundus haec de bubonibus avibusque similibus scripsit:^[4]

Uncos ungues et nocturnae aves habent, ut noctuae,^[5] bubo, ululae.^[6] omnium horum hebetes interdiu oculi. bubo, funebris et maxime abominatus publicis praecipue auspiciis, deserta incolit nec tantum desolata, sed dira etiam et inaccessa, noctis monstrum, nec cantu aliquo vocalis, sed gemitu. itaque in urbibus aut omnino in luce visus dirum ostentum est. privatorum domibus insidentem plurium scio non fuisse feralem. volat numquam quo libuit, sed traversus aufertur. Capitolii cellam ipsam intravit Sexto Palpellio Histro L. Pedanio cos.,^[7] propter quod nonis Martiis urbs lustrata est eo anno.

Species quae exstant

Hae species saepe in Bubone ponuntur:

• Bubo scandiacus
• Bubo virginianus
  • Bubo virginianus nacurutu
• Bubo magellanicus
• Bubo bubo
• Bubo bengalensis
• Bubo ascalaphus
• Bubo capensis
  • Bubo (capensis) mackinderi
• Bubo africanus
• Bubo cinerascens
• Bubo poensis
• Bubo vosseleri
• Bubo nipalensis
• Bubo sumatranus
• Bubo shelleyi
• Bubo lacteus
• Bubo coromandus
• Bubo leucostictus
• Bubo philippensis

Quibus ab aliis biologicis addendae sunt Ketupae et Scotopeliae:

• Ketupa blakistoni sive Bubo blakistoni
• Ketupa zeylonensis sive Bubo zeylonensis
• Ketupa flavipes sive Bubo flavipes
• Ketupa ketupu sive Bubo ketupu
• Scotopelia peli sive Bubo peli
• Scotopelia ussheri sive Bubo ussheri
• Scotopelia bouvieri sive Bubo bouvieri

Notae

Didieji apuokai (lot. Bubo, angl. Horned owl, vok. Uhus) – pelėdinių (Strigidae) šeimos paukščių gentis. Pasaulyje gyvena 25 rūšys, iš jų dvi Lietuvoje – didysis apuokas (Bubo bubo), kuri įrašyta į Lietuvos raudonąją knygą, ir baltoji pelėda (Bubo scandiacus), nesukanti lizdų Lietuvoje, bet užklystanti į ją tik per žiemos migracijas.

Tai vidutinio stambumo ir stambūs paukščiai. Šios genties didžiausio paukščio didžiojo apuoko žuvininko kūno ilgis siekia iki 75 cm, paukščio sparnų tarpugaliai iki 205 cm, svoris iki 4.5 kg. Dydžiu ir svoriu į jį panašus Lietuvoje gyvenantis Didysis apuokas.

Rūšys ir jų porūšiai eilės tvarka pagal stambumą

• Didysis apuokas žuvininkas (Bubo blakistoni) arba (Ketupa blakistoni)
  • (Bubo blakistoni blakistoni)
  • (Bubo blakistoni doerriesi)
• Didysis apuokas (Bubo bubo)
• Didysis afrikinis apuokas (Bubo lacteus)
• Baltoji pelėda (Bubo scandiacus)
• Šelio apuokas (Bubo shelleyi)
• Rudasis žuvinis apuokas (Bubo zeylonensis) arba (Ketupa zeylonensis)
• Pelio apuokas žuvinkas (Bubo peli) arba (Scotopelia peli)
• Rusvasis žuvinis apuokas (Bubo flavipes) arba (Ketupa flavipes)
• Didysis raguotasis apuokas (Bubo virginianus)
  • Pietų Amerikos didysis raguotasis apuokas (Bubo virginianus nacurutu)
• Magelaninis apuokas (Bubo magellanicus)
• Dykuminis apuokas (Bubo ascalaphus)
  • (Bubo ascalaphus ascalaphus)
  • (Bubo desertorum ascalaphus)
• Indostano apuokas (Bubo bengalensis)
• Kapo apuokas (Bubo capensis)
  • Makinderio Kapo apuokas Bubo (capensis) mackinderi
• Afrikinis apuokas, arba dėmėtasis apuokas (Bubo africanus)
• Pilkasis apuokas, arba abisininis apuokas (Bubo cinerascens)
• Gvinėjinis apuokas (Bubo poensis)
• Usambaros apuokas (Bubo vosseleri)
• Dėmėtapilvis apuokas (Bubo nipalensis)
  • (Bubo nipalensis nipalensis)
  • (Bubo nipalensis blighi)
• Malajų apuokas (Bubo sumatranus)
• Tamsusis apuokas (Bubo coromandus)
• Mažasis afrikinis apuokas (Bubo leucostictus)
• Rausvasis apuokas žuvininkas (Bubo ussheri) arba (Scotopelia ussheri)
• Buvierio apuokas žuvininkas (Bubo bouvieri) arba (Scotopelia bouvieri)
• Filipininis apuokas (Bubo philippensis)
  • Filipininis Lusono apuokas (Bubo philippensis philippensis)
  • Filipininis Mindanao apuokas (Bubo philippensis mindanensis)
• Zundo žuvinis apuokas (Bubo ketupu) arba (Ketupa ketupu)

• Didysis raguotasis apuokas (Bubo virginianus)

• Uolinis apuokas (Bubo bengalensis)

• Afrikinis apuokas, arba dėmėtasis apuokas (Bubo africanus)

• Dėmėtapilvis apuokas (Bubo nipalensis)

• Didysis afrikinis apuokas (Bubo lacteus)

Vikiteka

Ūpji, ūpju ģints (Bubo) ir pūčveidīgo (Strigiformes) putnu ģints, kas pieder pūču dzimtai (Strigidae). Ūpju ģintī ir 19 mūsdienās dzīvojošas sugas,^[1] kuras visas ir aktīvas vakara vai nakts laikā. Ūpju sugas mājo mežos, stepēs, tuksnešos un kalnos. Tās ir izplatītas Eiropā, Āzijā, Āfrikā un Amerikā. Latvijā sastopamas 2 ūpju ģints sugas: baltā pūce (Bubo scandiacus) un ūpis (Bubo bubo).^[2] Baltā pūce Latvijā ir reta ieceļotāja.^[3]

Izskats un īpašības

Zivjūpis (Bubo blakistoni) ir viena no lielākajām ūpju ģints sugām

Ūpji ir liela auguma putni un kopumā tie ir lielākie visā pūču dzimtā.^[4] Tie ir masīvi veidoti, spēcīgiem nagiem un knābjiem. Divas sugas — ūpis un zivjūpis (Bubo blakistoni) ir lielākie ūpju ģintī. To ķermeņa garums ir 65—70 cm, svars mātītei var sasniegt 3 kg (mātītes ir lielākas nekā tēviņi).^[5] Zivjūpju mātītes var sasniegt pat 4 kg svaru.^[6] Viens no mazākajiem ir Filipīnu ūpis (Bubo philippensis), kura ķermena garums ir 38—42 cm,^[4] un punktainais ūpis (Bubo africanus), kura ķermeņa garums ir 45—46 cm.^[7]

Apspalvojums ūpjiem ir brūni vai pelēki raibs, vai dzeltenbrūns, maskējošs. Acis lielas, kas atrodas vienā plaknē un redz vienā virzienā, bet ūpjiem ir ļoti elastīgi kakla skriemeļi, tāpēc tie spēj pagriezt galvu pa 270 grādiem.^[5] Virs galvas lielākajai daļai sugu ir spalvu pušķi — "austiņas", kas kalpo dekorācijai.

Valda aplams uzskats, ka ūpji dienā nekā neredz. Ūpji redz, turklāt labāk nekā cilvēks un naktī redz daudz reižu labāk nekā cilvēks dienā. Tomēr medījot ūpji pamatā izmanto dzirdi. To īstās ausis nav redzamas, tās atrodās sejas spoguļa malās, kā ļoti garas, plašas atveres, turklāt tās nav simetriskas — viena auss atrodas zemāk, otra augstāk, lai varētu noteikt precīzu trokšņa izcelšanās vietu. Galvenais iemesls, kāpēc ūpji nemedī dienā, ir ienaidnieki.^[5]

Sistemātikas izmaiņas

Baltā pūce (Bubo scandiacus) ir reta viešņa Latvijā

Punktainais ūpis (Bubo africanus)

Saskaņā ar pēdējo gadu DNS pētījumiem, pūču dzimtas sistemātikā ir veiktas izmaiņas. Ir likvidēta monotipiskā balto pūču ģints (Nyctea) un baltā pūce mūsdienās tiek sistemtizēta ūpju ģintī.^[8][9] Arī zivjūpju ģints (Ketupa) ir likvidēta un visas četras zivjūpju sugas tiek sistematizētas ūpju ģintī.^[8][10] Ūpju ģinti papildina arī otras zivjūpju ģints (Scotopelia) visas trīs sugas.^[8]

Sistemātika

• Ūpju ģints (Bubo)^[1]
  • Amerikas ūpis (Bubo virginianus)
  • Baltā pūce (Bubo scandiacus)
  • Bengālijas ūpis (Bubo bengalensis)
  • Filipīnu ūpis (Bubo philippensis)
  • Gaišais ūpis (Bubo lacteus)
  • Gvinejas ūpis (Bubo poensis)
  • Kāpzemes ūpis (Bubo capensis)
  • Magelāna ūpis (Bubo magellanicus)
  • Malajas ūpis (Bubo sumatranus)
  • Nepālas ūpis (Bubo nipalensis)
  • Pelēkais ūpis (Bubo cinerascens)
  • Punktainais ūpis (Bubo africanus)
  • Rietumāfrikas ūpis (Bubo leucostictus)
  • Svītrainais ūpis (Bubo shelleyi)
  • Tuksneša ūpis (Bubo ascalaphus)
  • Tumšais ūpis (Bubo coromandus)
  • Usambara ūpis (Bubo vosseleri)
  • Ūpis (Bubo bubo)
  • Zivjūpis (Bubo blakistoni)

Atsauces

De oehoes (Bubo) zijn een geslacht van vogels uit de familie van de uilen (Strigidae).^[1] De wetenschappelijke naam van het geslacht werd in 1805 voorgesteld door André Marie Constant Duméril.^[2]

Kenmerken

Oehoes hebben lange oorpluimen en grote, felgele tot oranje ogen met forse, zwarte pupillen. Verder is het bruin en donkergevlekt verenkleed typerend, evenals de afwezigheid van een nek. De kop van de oehoe is erg breed en bevindt zich recht boven het lichaam. De oehoe dankt zijn naam aan het geluid dat hij maakt. Wanneer de oehoe zijn vleugels uitslaat vormt hij door zijn imposante voorkomen een bedreiging voor de meeste van zijn voedselconcurrenten.

Soorten

De volgende soorten zijn bij het geslacht ingedeeld:^[1]

• Bubo scandiacus (Linnaeus, 1758) – Sneeuwuil
• Bubo virginianus (Gmelin, 1788) – Amerikaanse oehoe
• Bubo magellanicus (Lesson, 1828) – Magelhaenoehoe
• Bubo bubo (Linnaeus, 1758) – Oehoe
• Bubo bengalensis (Franklin, 1831) – Bengaalse oehoe
• Bubo ascalaphus Savigny, 1809 – Woestijnoehoe
• Bubo capensis A. Smith, 1834 – Kaapse oehoe
• Bubo africanus (Temminck, 1821) – Afrikaanse oehoe
• Bubo cinerascens Guérin-Méneville, 1843 – Grijze oehoe
• Bubo poensis Fraser, 1854 – Kleine oehoe
• Bubo vosseleri Reichenow, 1908 – Usambaraoehoe
• Bubo nipalensis Hodgson, 1836 – Bosoehoe
• Bubo sumatranus (Raffles, 1822) – Maleise oehoe
• Bubo shelleyi (Sharpe & Ussher, 1872) – Shelleys oehoe
• Bubo lacteus (Temminck, 1820) – Verreaux' oehoe
• Bubo coromandus (Latham, 1790) – Coromandeloehoe
• Bubo leucostictus Hartlaub, 1855 – Akoenoehoe
• Bubo philippensis Kaup, 1851 – Filipijnse oehoe
• Bubo blakistoni Seebohm, 1884 – Blakistons visuil

Hubroar, samlar 17^[1] store ugleartar i slekta Bubo, slekta inkluderer mellom anna artane hubro og snøugle.

Nemninga på engelsk for denne slekta er 'Horned owls' og 'Eagle-owls'.

Artslista

Bubo-ugler i rekkjefølgje etter Clementslista versjon 6.7 frå september 2012^[1] med norske namn etter Norske navn på verdens fugler. ^[2]

• Amerikahubro, Bubo virginianus
• Hubro, Bubo bubo
• Bengalhubro, Bubo bengalensis
• Ørkenhubro, Bubo ascalaphus
• Kopjehubro, Bubo capensis
• Flekkhubro, Bubo africanus
• Sahelhubro, Bubo cinerascens
• Småhubro, Bubo poensis
• Usambarahubro, Bubo vosseleri
• Skoghubro, Bubo nipalensis
• Malayhubro, Bubo sumatranus
• Herkuleshubro, Bubo shelleyi
• Gråhubro, Bubo lacteus
• Braminhubro, Bubo coromandus
• Billehubro, Bubo leucostictus
• Rusthubro, Bubo philippensis
• Snøugle, Bubo scandiacus

Kjelder

Referansar

Bakgrunnsstoff

Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Hubroar

Hubroer (Bubo) er en slekt i uglefamilien (Strigidae) som består av store raptorer. I øyeblikket regnes det ni arter til slekten, som tidligere talte mange flere. Ny forskning har imidlertid ført til at flere av de tidligere artene har blitt omplassert.

Inndeling

Inndelingen av slekten Bubo følger Taxonomy in Flux^[1] og er i hovedsak basert på Wink et al. (2008)^[2] og Fuchs et al. (2008b)^[3].

Norske navn på artene følger Norsk navnekomité for fugl og er i henhold til Syvertsen et al. (2008).^[4] Norske navn i parentes er ikke offentlige navn.

• Strigiformes, ugler
  • Strigidae, uglefamilien
    • Striginae, (egentlige ugler)
      • Bubonini, (ørnugler)
        • Bubo, hubroer
          • B. scandiacus, snøugle
          • B. virginianus, amerikahubro
          • B. bengalensis, bengalhubro
          • B. africanus, flekkhubro
          • B. cinerascens, sahelhubro
          • B. ascalaphus, ørkenhubro
          • B. bubo, hubro
          • B. coromandus, braminhubro
          • B. leucostictus, billehubro

Referanser

Eksterne lenker

• (sv) Hubroer hos Dyntaxa
• (en) Hubroer i Encyclopedia of Life
• (en) Hubroer i Global Biodiversity Information Facility
• (en) Hubroer hos Fossilworks
• (en) Hubroer hos Fauna Europaea
• (en) Hubroer hos NCBI
• (en) Hubroer hos ITIS
• (en) Kategori:Bubo – bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• (en) Bubo – galleri av bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• Bubo – detaljert informasjon på Wikispecies
• Oppdatert taksonomi for fugler fra www.ornitaxa.com
• Bubo på www.owlpages.com
• Bubo på ITIS

Bubo – rodzaj ptaka z podrodziny puszczyków (Striginae) w rodzinie puszczykowatych (Strigidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce i Ameryce^[11].

Morfologia

Długość ciała 39–72 cm; masa ciała samców 485–2800 g, samic 525–4200 g; rozpiętość skrzydeł 100–190 cm^[12].

Systematyka

Etymologia

• Bubo: epitet gatunkowy Strix bubo Linnaeus, 1758; łac. bubo, bubonis – puchacz, od gr. βυας buas – puchacz^[13].
• Bubotus: łac. bubo, bubonis – puchacz; otus – mała, uszata sowa, od gr. ωτος ōtos – uszata sowa^[14].
• Ascalaphia: gr. ασκαλαφος askalaphos – ptak wspomniany przez Arystotelesa, zazwyczaj identyfikowany jako rodzaj jakiejś sowy^[15]. Gatunek typowy: Bubo ascalaphus Savigny, 1809.
• Heliaptex: gr. ἡλιας hēlias – z słońca, od ἡλιος hēlios – słońce; πτηξις ptēxis, πτηξεως ptēxeōs – terror, od πτησσω ptēssō – straszyć^[16]. Gatunek typowy: Strix (Bubo) arctica Swainson, 1837 = Strix virginiana J.F. Gmelin, 1788.
• Urrua: autor nie wyjaśnił etymologii nazwy; niewątpliwie jest to nepalska nazwa dla sowy^[17]. Gatunek typowy: Urrua cavearea Hodgson, 1837 = Otus bengalensis Franklin, 1831.
• Byas: gr. βυας buas – puchacz^[18]. Gatunek typowy: Byas nobilis Morris, 1837 = Strix bubo Linnaeus, 1758.
• Mesomorpha: gr. μεσος mesos – środkowy; μορφη morphē – rodzaj, wygląd, forma^[19]. Nowa nazwa dla Urrua.
• Aibryas: gr. αετος aetos – orzeł; βρυας bruas – puchacz, od βυας buas – orzeł^[20]. Gatunek typowy: Strix (Bubo) arctica Swainson, 1837 = Strix virginiana J.F. Gmelin, 1788.
• Megaptynx: gr. μεγας megas, μεγαλη megalē – wielki; πτυγξ ptunx, πτυγγος ptungos – sowa^[21]. Gatunek typowy: Strix magellanicus Lesson, 1828^[a].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[22]:

• Bubo scandiacus – puchacz śnieżny
• Bubo virginianus – puchacz wirginijski
• Bubo bubo – puchacz zwyczajny
• Bubo ascalaphus – puchacz pustynny
• Bubo bengalensis – puchacz indyjski
• Bubo capensis – puchacz przylądkowy
• Bubo africanus – puchacz plamisty
• Bubo poensis – puchacz ciemnolicy
• Bubo lacteus – puchacz mleczny
• Bubo shelleyi – puchacz prążkowany
• Bubo sumatranus – puchacz malajski
• Bubo nipalensis – puchacz jarzębaty
• Bubo coromandus – puchacz brunatny
• Bubo leucostictus – puchacz białoplamy
• Bubo philippensis – puchacz kreskowany
• Bubo blakistoni – puchacz japoński

oraz wymarły, plejstoceński gatunek^[23]:

• Bubo ibericus

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

1. J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-11-14]. (ang.)