Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu o de la SEO.
'''Horornis diphone,[2][3] conocíu en xaponés como uguisu (ウグイス), ye una especie d'ave paseriforme de la familia Cettiidae nativa del Estremu Oriente.
Reconócense seis subespecies:[4]
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Aves, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu o de la SEO. '''Horornis diphone, conocíu en xaponés como uguisu (ウグイス), ye una especie d'ave paseriforme de la familia Cettiidae nativa del Estremu Oriente.
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Llwyndelor Japan (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: llwyndelorion Japan) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Cettia diphone; yr enw Saesneg arno yw Japanese bush-warbler. Mae'n perthyn i deulu'r Teloriaid (yr Hen Fyd) (Lladin: Sylviidae) sydd yn urdd y Passeriformes.[1]
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn C. diphone, sef enw'r rhywogaeth.[2]
Mae'r llwyndelor Japan yn perthyn i deulu'r Teloriaid (yr Hen Fyd) (Lladin: Sylviidae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:
Rhestr Wicidata:
rhywogaeth enw tacson delwedd Crombec aelwyn Sylvietta leucophrys Crombec pigfyr Somalia Sylvietta philippae Crombec torfelyn Sylvietta denti Crombec y gogledd Sylvietta brachyura Preblyn coed adeinwinau Stachyris erythroptera.jpg)
.jpg)
_(2).jpg)
Aderyn a rhywogaeth o adar yw Llwyndelor Japan (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: llwyndelorion Japan) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Cettia diphone; yr enw Saesneg arno yw Japanese bush-warbler. Mae'n perthyn i deulu'r Teloriaid (yr Hen Fyd) (Lladin: Sylviidae) sydd yn urdd y Passeriformes.
Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn C. diphone, sef enw'r rhywogaeth.
Der Japanbuschsänger (Horornis diphone, jap. 鴬 uguisu), auch Japanische Nachtigall oder Uguisu genannt, ist ein Singvogel, den man öfter hört als sieht. Sein charakteristischer Balzruf, japanisch Hōhokekyo, ist in Japan vielerorts zum Frühlingsanfang zu hören. Die Schönheit seines Gesangs hat ihm zu dem Namen Japanische Nachtigall verholfen, allerdings singt diese im Gegensatz zu ihrem europäischen Pendant tagsüber.
Das Federkleid des Japanbuschsängers ist graubraun, und er ist sehr scheu. Normalerweise kann er nur im Frühling beobachtet werden, bevor die Bäume ihr Blätterkleid bekommen. Die Männchen dieser Art sind ca. 16 Zentimeter groß, die Weibchen ca. 14 Zentimeter.
Der Japanbuschsänger kommt in Ostasien, der Japanischen Inselkette und auf den Philippinen vor. Dort bewohnt diese Art die Grasländer, die Berghaine und das Unterholz der Wälder.
Der Japanbuschsänger sucht im Unterholz lichter Wälder im hohen Gras nach Insekten. Im Herbst ziehen die Vögel ins Winterquartier nach Südostchina.
Das 10–13 Zentimeter hohe Nest bauen beide Partner gemeinsam in Büschen oder im hohen Gras. Es besteht aus kleineren Zweigen, die mit Blättern und Zweigen miteinander verflochten werden. In die bis zu 9 Zentimeter tiefe Mulde des Nestes legt das Weibchen 4–5 Eier. Nach 13–14 Tagen schlüpfen die Jungen. Beide Altvögel übernehmen das Brutgeschäft und die Versorgung der Nestlinge. Es werden vor allem Insektenlarven und kleinere Fliegen verfüttert.
Das Lied der Japanischen Nachtigall ist eines der beliebtesten Motive in der japanischen Dichtkunst und taucht in vielen Gedichten aus Sammlungen wie dem Manyōshū und dem Kokinshu auf. In Haiku und Renga ist die Nachtigall eines der Jahreszeitenworte (Kigo) für den beginnenden Frühling. Sie wird auch mit der Pflaumenblüte (Ume) assoziiert und wird mit ihr zusammen auf den Hanafuda-Karten dargestellt. Doch das Lied der Nachtigall ist in Japan erst im späten Frühling zu hören, nachdem die Pflaumenblüten verwelkt sind.
Im Winter singt der Vogel ein anderes Lied und ist dann im Haiku mit dem Namen Sasako bezeichnet, das Lied heißt sasanaki.
Der Japanbuschsänger ist einer der „drei berühmten Singvögel“ Japans, neben dem Japanschnäpper und dem japanischen Rotkehlchen (Erithacus akahige).
Die Exkremente des Japanbuschsängers wurden lange Zeit als Hautaufheller und zur Faltenentfernung verwendet. Auch wurden damit Flecken aus Kimonos entfernt. Noch heute kann man manchmal das sogenannte „Uguisu-Puder“ kaufen.
Nach der Japanischen Nachtigall ist auch der „Nachtigallenboden“ (uguisubari) in japanischen Burgen benannt, bei dem jede Schwelle beim Drauftreten ein charakteristisches, zirpendes Geräusch verursacht. Diese Form der „Alarmanlage“ findet sich zum Beispiel im Nijō-jō, im Eikan-dō und im Chion-in in Kyōto.
Da diese Art noch relativ häufig vorkommt und es keinerlei Gefährdungen bekannt sind, wird sie und der IUCN als (Least Concern) nicht gefährdet gelistet.
Es sind fünf Unterarten bekannt:[1]
Der Japanbuschsänger (Horornis diphone, jap. 鴬 uguisu), auch Japanische Nachtigall oder Uguisu genannt, ist ein Singvogel, den man öfter hört als sieht. Sein charakteristischer Balzruf, japanisch Hōhokekyo, ist in Japan vielerorts zum Frühlingsanfang zu hören. Die Schönheit seines Gesangs hat ihm zu dem Namen Japanische Nachtigall verholfen, allerdings singt diese im Gegensatz zu ihrem europäischen Pendant tagsüber.
The Japanese bush warbler (Horornis diphone), known in Japanese as uguisu (鶯), is an Asian passerine bird more often heard than seen. Its distinctive breeding song can be heard throughout much of Japan from the start of spring.
The Japanese bush warbler is olive brown above and tending toward dusky colors below. It has pale eyebrows. It has a beak that curves up making it look like it is smiling. The bird is typically 15.5 centimetres (6.1 in) in length.[2]
The Japanese bush warbler is a common year-round resident throughout Japan (except Hokkaidō) and the northern Philippines. In summer the Japanese bush warbler can also be found in Hokkaidō, Manchuria, Korea, and central China. In winter, the bush-warbler can also be found in southern China and Taiwan.[2]
It was introduced to Oahu between 1929–1941 and has since spread throughout the main Hawaiian Islands.[3]
In summer, it ranges from low hills to high mountains, preferring bamboo thickets and black pine trees. In winter it seeks cover at lower elevations.[2]
The propensity of the Japanese bush warbler to sing has led to the birds being kept as cage birds. Robert Young records that to encourage singing the cages of kept birds were covered with a wooden box with a small paper window that allowed only subdued light in.[4] Along with the return of the barn swallow the bush warbler's call is viewed by Japanese as a herald of springtime.
It is one of the favorite motifs of Japanese poetry, featured in many poems including those in Man'yōshū or Kokin Wakashū. In haiku and renga, uguisu is one of the kigo which signify the early spring. In poetry the bird is associated with the ume blossom, and appears with ume on hanafuda playing cards. There is also a popular Japanese sweet named Uguisu-boru (Uguisu Balls) which consists of brown and white balls meant to resemble ume flower buds. However, the distinctive song is not usually heard until later in spring, well after the ume blossoms have faded. In haiku, the bird with this song is known as sasako, and the song is called sasanaki.
The beauty of its song led to the English name Japanese Nightingale,[4][5] although the Japanese bush warbler does not sing at night as the European nightingale does.[6] This name is no longer commonly used.
An uguisu-jō (jō = woman) is a female announcer at Japanese baseball games, or a woman employed to advertise products and sales with a microphone outside retail stores. These women are employed because of their beautiful 'warbling' voices. They are also employed to make public announcements for politicians in the lead-up to elections.
In Japanese architecture there is a type of floor known as uguisubari, which is generally translated into English as "nightingale floor". These floors have squeaking floorboards that resemble the Japanese bush warbler's low chirping, and are meant to be so designed to warn sleepers of the approach of ninja. Examples can be seen at Eikan-dō temple, Nijō Castle and Chion-in temple in Kyoto.
The nightingale's droppings contain an enzyme that has been used for a long time as a skin whitening agent and to remove fine wrinkles. It is sometimes sold as "uguisu powder". The droppings are also used to remove stains from kimono.
Hamao, S. and M. Hayama, 2015. Breeding ecology of the Japanese Bush Warbler in the Ogasawara Islands. Ornithological Science, 14: 111–115.
Hamao S (1997) Ippu-tasai no tori: Uguisu (A polygynous bird: the Japanese Bush Warbler). Bun-ichi Sogo Shuppan, Tokyo (in Japanese).
The Japanese bush warbler (Horornis diphone), known in Japanese as uguisu (鶯), is an Asian passerine bird more often heard than seen. Its distinctive breeding song can be heard throughout much of Japan from the start of spring.
La Japana ĉetio aŭ Japana najtingalo (鶯, Uguisu?), Cettia diphone, estas paserina birdo pli ofte aŭdata ol vidata. Ties distinga reprodukta alvoko povas esti aŭdata en granda parto de Japanio el la komenco de la printempo.
Kelkaj aliaj japanaj nomoj estas haru-dori ("printempa birdo"), haru-cuge-dori ("printempanonca birdo") kaj hanami-dori ("hanamia birdo" ("birdo kiu vidas printempajn florojn")). Ties loko en japana poezio (vidu sube) donis al ĝi la nomon uta-jomi-dori ("poemoleganta birdo") kaj kjo-jomi-dori ("sutra-leganta birdo"), tiu lasta nomo ĉar ties alvoko estis tradicie transkribita en japana kiel "Hō-hoke-kyo", kio estas frazo el la lotusa sutro.
Tiu birdo estas sablokolora (senmarka, senkolora) kaj sekretema. Ĝi estas kutime vidata nur printempe antaŭ la apero de la foliaro en arboj. Vintre la alvoko estas mallaŭta pepado. La Japana ĉetio kuitme restas interne de la umbro de la foliaro dumtage.
La Japana ĉetio estas olivbruna supre kaj iom malhela sube. Ĝi havas palajn superokulajn striojn. Tiu birdo estas tipe 15.5 cm longa.[1]
La Japana ĉetio estas komuna tutjara loĝanta birdo tra Japanio (escepte de Hokajdo) kaj nordaj Filipinoj. Somere la Japana ĉetio povas troviĝi ankaŭ en Hokkaidō, Manĉurio, Koreio kaj centra Ĉinio. Vintre tiu silviedo povas troviĝi ankaŭ en suda Ĉinio kaj Tajvano.[1]
Somere la teritorio estas el malaltaj montetoj al altaj montoj, prefere kun bambuejoj. Vintre ili serĉas ŝirmon ĉe pli malaltaj lokoj.[1]
La tendenco de la Japana ĉetio kanti igis ke tiuj birdoj estis tradicie kaĝobirdoj. Robert Young informis ke por enkuraĝigi birdojn kanti, ili estis kovritaj per ligna skatolo kun malgranda paperfenestro kiu permesis eniri nur feblan lumon.[2] Kun la reveno de la Kamphirundo la alvoko de la ĉetio estas konsiderata de japanoj kiel anonco de printempo.
Ĝi estas unu el la preferataj temoj de la Japana poezio, aperanta en multaj poemoj inklude tiujn de Man'yōshū aŭ Kokin Wakashū. En hajko kaj rengo, uguisu estas unu el la kigoj kiuj signifas fruan printempon. En poezio tiu birdo asociiĝas kun la burĝonoj de Umeo, kaj aperas kun umeo ĉe ludokartoj de hanafuda. Estas ankaŭ populara japana kuko nomata Uguisu-boru (Uguisuaj buloj) kiuj konsistas el brunblankaj buloj kiuj similas de umeaj florburĝonoj. Tamen la distinga kanto ne estas kutime aŭdata ĝis malfrua printempo, post kiam la burĝonoj de umeo jam velkiĝis. En hajkoj tiu birdo kun tiu kanto estas konata kiel sasako, kaj la kanto estas nomata sasanaki.
La beleco de tiu kanto kaŭzis la anglan nomon de Japana najtingalo,[2][3] kvankam la Japana ĉetio ne kantas dumnokte.[4] Tiu nomo ne estas pluuzata komune.
Uguisu-jō (jō = virino) estas anoncistino ĉe japanaj basbalaj matĉoj, aŭ reklamistino de produktoj kaj vendoj per mikrofono for de la vendejoj. Tiuj virinoj dungiĝas pro siaj belaj 'silviecaj' voĉoj. Ili dungiĝas ankaŭ por publikaj anoncoj por politikistoj antaŭ balotadoj.
En japana arkitekturo estas tipo de planko konata kiel "uguisubari", kiu estas kutime tradukata kiel "najtingala planko". Tiaj plankoj havas krakantajn tabulojn kiuj similas al la mallaŭta pepado de la japana ĉetio, kaj oni supozas ke ili tiele avertas la dormantojn pri la alproksimigo de Ninĵaoj. Ekzemploj videblas ĉe la temploj Eikan-dō, Nijō kaj la templo Chion-in en Kioto.
La birdaj fekaĵoj enhavas enzimon uzitan iam kiel haŭtoblankigilon kaj por forigi fajnajn faltojn. Ĝi estis foje vendata kiel "uguisua polvo". Tiuj fekaĵoj estas uzataj ankaŭ por forigi makulojn el kimonoj.
La Japana ĉetio aŭ Japana najtingalo (鶯, Uguisu?), Cettia diphone, estas paserina birdo pli ofte aŭdata ol vidata. Ties distinga reprodukta alvoko povas esti aŭdata en granda parto de Japanio el la komenco de la printempo.
Kelkaj aliaj japanaj nomoj estas haru-dori ("printempa birdo"), haru-cuge-dori ("printempanonca birdo") kaj hanami-dori ("hanamia birdo" ("birdo kiu vidas printempajn florojn")). Ties loko en japana poezio (vidu sube) donis al ĝi la nomon uta-jomi-dori ("poemoleganta birdo") kaj kjo-jomi-dori ("sutra-leganta birdo"), tiu lasta nomo ĉar ties alvoko estis tradicie transkribita en japana kiel "Hō-hoke-kyo", kio estas frazo el la lotusa sutro.
El cetia japonés o ruiseñor bastardo japonés (Horornis diphone),[2][3] conocido en japonés como uguisu (ウグイス), es una especie de ave paseriforme de la familia Cettiidae nativa del Extremo Oriente.
Se reconocen seis subespecies:[4]
El cetia japonés o ruiseñor bastardo japonés (Horornis diphone), conocido en japonés como uguisu (ウグイス), es una especie de ave paseriforme de la familia Cettiidae nativa del Extremo Oriente.
Horornis diphone Horornis generoko animalia da. Hegaztien barruko Cettiidae familian sailkatua dago.
Idänsilkkikerttunen (Horornis diphone)[2] on silkkikerttusten heimoon kuuluva varpuslintu.
Idänsilkkikerttusta tavataan Kiinassa, Taiwanissa, Etelä- ja Pohjois-Koreassa, Japanissa ja Venäjä kaakkoisosissa. Lisäksi sitä on istutettu Havaijiin. Lajin on luokiteltu elinvoimaiseksi.[1]
Idänsilkkikerttunen (Horornis diphone) on silkkikerttusten heimoon kuuluva varpuslintu.
Horornis diphone
La Bouscarle chanteuse (Horornis diphone) est une espèce de passereaux de la famille des Cettiidae.
On trouve cette espèce de l'île de Sakhaline (Russie) au nord jusqu'au Japon et les îles Ryūkyū au sud ; à l'ouest, on la trouve à l'est et au centre de la Chine.
La Bouscarle chanteuse mesure 15,5 cm.
Cet oiseau est représenté sur une des cartes du mois de février dans le jeu de cartes traditionnelles japonaises Hanafuda. Elle a également servi d'inspiration pour les codes en morse de la Wii.
Horornis diphone
La Bouscarle chanteuse (Horornis diphone) est une espèce de passereaux de la famille des Cettiidae.
L'usignolo dei cespugli giapponese (Horornis diphone (Kittlitz, 1830)) è un uccello passeriforme della famiglia Cettiidae.[1]
Il nome può trarre in inganno, dato che non si tratta di un usignolo (che è della famiglia Muscicapidae) e non va confuso con l'usignolo del Giappone.
È anche noto con il nome giapponese di uguisu (ウグイス?).
L'usignolo dei cespugli giapponese (Horornis diphone (Kittlitz, 1830)) è un uccello passeriforme della famiglia Cettiidae.
Il nome può trarre in inganno, dato che non si tratta di un usignolo (che è della famiglia Muscicapidae) e non va confuso con l'usignolo del Giappone.
È anche noto con il nome giapponese di uguisu (ウグイス?).
De Japanse struikzanger (Horornis diphone synoniem:Cettia diphone) is een zangvogel uit de familie van Cettiidae. De vogel komt behalve in Japan, waar de vogel uguïsu (Japans: 鶯, uguisu) wordt genoemd, ook voor als overwinteraar in China, de Filipijnen, Noord-Korea, Rusland, Taiwan en Zuid-Korea. Daarnaast is de soort op Hawaï (de vijftigste staat van Verenigde Staten) geïntroduceerd.
De Japanse struikzanger is een schuwe vogel, die vaker wordt gehoord dan gezien, met een grijsbruin verenkleed. De vogel is vrij groot in vergelijking met de andere soorten uit het geslacht, gemiddeld 18 cm lang. Kenmerkend is de dofbruine kruin. De vogel wordt normaal gesproken alleen in het voorjaar waargenomen als de bomen nog bladloos zijn.
Er zijn vier ondersoorten:[2]
De geïntroduceerde populatie op Hawaï bevindt zich vooral op het eiland Oahu en breidt zich uit over andere eilanden.[1]
Het is een vogel van dichte bossen en struikgewas. In de overwinteringsgebieden verblijft de vogel tot op 1500 m boven de zeespiegel.[3]
De Japanse struikzanger heeft een enorm groot verspreidingsgebied en daardoor alleen al is de kans op de status kwetsbaar (voor uitsterven) gering. De grootte van de populatie is niet gekwantificeerd en wordt stabiel geacht. Daarom staat deze struikzanger als niet bedreigd op de Rode Lijst van de IUCN.[1]
Deze vogel heeft een uitgesproken territorium en partnerroep die vanaf het begin van de lente gehoord wordt. Japanners beschouwen de zang van de Japanse struikzanger, samen met de terugkeer van de boerenzwaluw, als de aankondiging van de lente.
De sterke relatie tussen lente en de Japanse struikzanger blijkt ook uit de bijnamen die deze vogel in het Japans heeft: haru-dori ("lentevogel"), haru-tsuge-dori ("lente-aankondigende-vogel") en hanami-dori ("bloesem-kijken vogel"). Deze laatste bijnaam verwijst naar het luisteren naar de struikzanger tijdens het kijken naar de kersenbloesem. Twee andere bijnamen voor de Japanse struikzanger zijn uta-yomi-dori ("gedicht lezende vogel") en kyo-yomi-dori ("sutra lezende vogel"). Deze bijnamen zijn afkomstig van de transcriptie van de zang van de struikzanger als "Hō-hoke-kyo", een frase die voorkomt in de Lotussoetra. In het Engels heeft de zang van de Japanse struikzanger geleid tot de bijnaam Japanese Nightingale, ook al zingt de Japanse struikzanger niet 's nachts.
In de winter is de zang een lage tsjirp; in haiku wordt de vogel met deze roep sasako genoemd.
Zang 1 (info / uitleg): Pi pi pi... kekyo kekyo Hooo- hoke'kyo Hoohokekyo. Jonge Japanse struikzangers moeten de zang nog leren van anderen uit hun omgeving. Zang 2 (info / uitleg): Hooo- hokekyo, hooo- hokekyo. Zang van twee Japanse struikzangers in broedtijd. Zang 3 (info / uitleg): Hoohokekyo Zang 4 (info / uitleg): Hoohokekyo Zang 5 (info / uitleg): HoohokekyoEen uguisu-jō (jō = vrouw) is een vrouwelijke omroepster bij honkbalwedstrijden, voor mededelingen van politici in de aanloop naar verkiezingen. Ook worden zij ingezet voor de promotie van producten bij de ingang van winkels. Deze vrouwen worden zo genoemd vanwege hun "zangerige" stemmen.
In de Japanse architectuur is er ook een soort vloer die bekendstaat als uguisubari (bari = vloer). Deze vloer is ontworpen om een tsjirpend geluid te maken dat lijkt op de winterzang van de struikzanger als er over de vloer wordt gelopen. Deze vloeren zijn een beveiliging om een slapend persoon te waarschuwen voor de nadering van een ninja. Voorbeelden kunnen worden gezien in de Eikan-dō tempel, kasteel Nijō en de Chion-in tempel in Kioto.
De vogeluitwerpselen bevatten een enzym dat lange tijd werd gebruikt als schoonheidsmiddel om de huid te bleken en rimpels te maskeren. Ook werden de vogeluitwerpselen gebruikt om vlekken uit een kimono te verwijderen. De gedroogde vogeluitwerpselen worden "uguïsupoeder" genoemd.
Bronnen, noten en/of referentiesDe Japanse struikzanger (Horornis diphone synoniem:Cettia diphone) is een zangvogel uit de familie van Cettiidae. De vogel komt behalve in Japan, waar de vogel uguïsu (Japans: 鶯, uguisu) wordt genoemd, ook voor als overwinteraar in China, de Filipijnen, Noord-Korea, Rusland, Taiwan en Zuid-Korea. Daarnaast is de soort op Hawaï (de vijftigste staat van Verenigde Staten) geïntroduceerd.
Japansk cettia[2] (Horornis diphone) är en välkänd östasiatsik fågel i familjen cettisångare inom ordningen tättingar.[3]
Japansk cettia är en stor (14-16 cm) och kraftig cettisångare. Vingarna är relativt långa och tydligt runda, stjärten likaså rätt lång men typiskt lös, tunn och rufsig. Fjäderdräkten är jämnt olivbrun ovan med varmare bruna vingpennor och kanter på tertialer som ofta bildar en kontrasterande bronsfärgad vingpanel. På huvudet syns ett tydligt och långt ögonbrynsstreck och undertill är den gråvit. Fåglar i vissa populationer (diphone, riukiuensis) har mer kanelbrun hjässa och gråbrunt på kind och örontäckare.[4]
Manchurisk cettia (H. canturians, tidigare behandlad som underart) har mycket större storleksskillnad mellan könen så att hane diphone är jämnstor med hona canturians men betydligt mindre än hanen av samma art. Vidare är den varmare kanelbrun ovan och ögonbrynsstrecket tunnare. Näbben är också ljusare och kraftigare.[4]
Sången hörs från januari i söder och från maj i norr. Den levereras dagen lång från ett träd eller buskage, en mycket karakteristisk lång och flöjtliknande vissling som avslutas med ett melodiskt men explosivt "uuweechu". Varningslätet är mycket ljudligt och demonstrativt upprepat "kek-kow", medan locklätet är ett hårt "tzhik tzhik".[4][5]
Japansk cettia förekommer som namnet avslöjar i de japanska öarna, men även norrut på Sachalin] och i Kurilerna samt på södra Koreahalvön. Den delas oftast upp i fem underarter med följande utbredning:[5]
Vissa inkluderar även nominatformen för manchurisk cettia (Horornis canturians) i japansk cettia, varvid den förra istället får det vetenskapliga artnamnet borealis.[6]
Japansk cettia infördes till Oahu i Hawaiiöarna mellan 1929 och 1941. Den har sedermera spritt sig till andra öar.[7]
Japansk cettia hittas i tät och frodig vegetation där den ofta är svår att få syn på förutom när den sjunger. Under häckningstid förekommer den i fuktiga buskmarker, igenväxta gräsmarker och tät undervegetation inne i skog med dvärgbambu (Sasa kurilensis), upp till 3000 meters höjd på centrala Honshu och nära havsnivån på Hokkaido. I Sydkorea häckar den i blandskog med lågväxande städsegröna buskar och bambuarterna Pseudoasa japonica och Phyllostachys pubescens, på högre höjder bland rhododendronbuskar av arten Rhododendron schlippenbachii. Övervintrande fåglar i södra Japan ses i liknande tät vegetation som under sommaren, men även i vassbälten och i stadsnära trädgårdar och parker.[4]
Födan är dåligt känd men tros bestå huvudsakligen av ryggradslösa djur och dess larver. Den har dock observerats ta en rad olika sorters frukt under hösten.[5]
Fågeln häckar mellan mars och augusti, troligen med två kullar i södra delen av utbredningsområdet med tanke på att hanen fortsätter sjunga i augusti och in i början av september. Den bygger ett kupolformat bo som placeras ungefär en meter ovan mark i dvärgbambu eller ett lågväxande buskage. Däri lägger den fyra till sex ägg som ruvas i 16 dagar, varefter ungarna är flygga efter ytterligare 14 dagar.[4][5]
Arten har ett stort utbredningsområde och en stor population med stabil utveckling och tros inte vara utsatt för något substantiellt hot.[1] Utifrån dessa kriterier kategoriserar internationella naturvårdsunionen IUCN arten som livskraftig (LC).[1]
Wikimedia Commons har media som rör japansk cettia.
Wikispecies har information om Horornis diphone.
Japansk cettia (Horornis diphone) är en välkänd östasiatsik fågel i familjen cettisångare inom ordningen tättingar.
Chim chích bụi Nhật Bản (tên khoa học Horornis diphone) (tiếng Nhật: ウグイス Uguisu) là một loài chim châu Á thuộc bộ Sẻ, họ Chích bụi (Cettiidae), thường nghe thấy tiếng hơn thấy mặt.[1] Ở Nhật Bản có thể nghe tiếng hót đặc trưng của loài này từ đầu mùa xuân.
Chim chích bụi Nhật Bản có màu nâu xám (phía trên màu nâu ôliu, ngả xám khi xuống thân dưới) và sống khép kín. Lông mày màu xanh xám, khoé mỏ cong lên trông như đang cười. Chiều dài vào khoảng 15.5 centimét. Thường được nhìn thấy vào xuân khi cây phủ lá. Vào đông, tiếng kêu của chúng ở tần số thấp. Ban ngày, chúng ẩn mình kĩ trong tán lá cây.[2].
Chích bụi Nhật Bản sinh sống quanh năm ở khắp Nhật Bản (trừ Hokkaido) và phía bắc Philippines. Vào hè, có thể thấy chúng ở Hokkaido, Manchuria, Hàn Quốc và miền trung Trung Quốc. Vào đông thì thấy chúng ở phía nam Trung Quốc và Đài Loan.
Mùa hè, chúng tìm nơi cư trú trải dài từ đồi thấp đến núi cao, nhất là những bụi tre dày và thông đen. Mùa đông, chúng trú ẩn ở độ cao thấp.
Hình ảnh chích bụi Nhật Bản là một trong những hình ảnh quen thuộc trong thi ca Nhật Bản và xuất hiện trong những tập thơ nổi tiếng nhất như Vạn diệp tập hay Kokin Wakashū. Trong haiku và renga, uguisu là quý ngữ (kigo) báo hiệu chớm xuân. Bên cạnh đó, hình ảnh loài chim này còn gắn liền với hoa mơ ume; cả hai xuất hiện cùng nhau trên những thẻ bài hoa hanafuda, hay hình ảnh kẹo trắng và nâu trong món kẹo ngọt Uguisu-boru cũng tượng tương cho hình ảnh trên. Tuy nhiên, phải đến khi vào xuân đã lâu và hoa mơ đã tàn thì mới nghe tiếng chim hót đặc trưng. Trong haiku, chích bụi lúc có tiếng hót đó là sasako, còn tiếng hót đó được gọi là sasanaki.
Vì tiếng hót quá hay của horornis diphone, chúng từng có tên tiếng Anh là Sơn ca Nhật Bản (Japanese Nightingale) dù cho con horornis diphone không hót về đêm như sơn ca châu Âu. Tên Japanese nightingale đã không còn được sử dụng.
Trong tiếng Nhật, uguisu-jō (jō=nữ) là phát thanh viên ở một trận bóng chày, hay là một phụ nữ đeo microphone quảng bá cho một sản phẩm nào đó bên ngoài cửa hàng. Họ còn được tuyển dụng để thông báo công chúng trước khi bầu cử cho các chính trị gia.
Trong kiến trúc Nhật, có một loại sàn tên là uguisubari. Loại sàn này phát ra tiếng kẽo kẹt nhỏ nghe như tiếng hót trầm của chích bụi Nhật, và được dùng để cảnh báo người đi ngủ rằng ninja đang lại gần. Uguisubari được sử dụng ở đền Eikan-dō, lâu đài Nijō hay đền Chion-in ở Kyoto.
Chất thải rắn của loài chim này có chứa một enzyme mà từ lâu đã được sử dụng trong các sản phẩm làm trắng da hay loại bỏ nếp nhăn. Có lúc nó được bán ra bên ngoài với tên bột uguisu. Chất thải này còn được dùng để loại bỏ vết bẩn trên kimono.
Pi pi pi... kekyo kekyo Hooo- hoke'kyo Hoohokekyo. Chim non chưa hót thành thục, nhưng sẽ dần làm được nhờ bắt chước các con khác trong khu vực.
Hooo- hokekyo, hooo- hokekyo. Hai con chích bụi Nhật đang hót.
Hoohokekyo
Hoohokekyo
Hoohokekyo
|coauthors= bị phản đối (trợ giúp) Chim chích bụi Nhật Bản (tên khoa học Horornis diphone) (tiếng Nhật: ウグイス Uguisu) là một loài chim châu Á thuộc bộ Sẻ, họ Chích bụi (Cettiidae), thường nghe thấy tiếng hơn thấy mặt. Ở Nhật Bản có thể nghe tiếng hót đặc trưng của loài này từ đầu mùa xuân.
Настоящая короткокрылая камышовка[1] (лат. Cettia diphone) — птица из семейства короткокрылые камышовки.
Длина тела составляет 15,5 см[2]. Окраска оперения серовато-бурого цвета. Это очень скрытная птица. Обычно её можно наблюдать только весной, до того, как на деревьях появляются листья.
Распространена в Японии, Корее, Монголии, центральном Китае и на севере Филиппин. Зимой наблюдается на юге Китая и на Тайване. Предпочитает бамбуковые чащи[2]. В России встречается на острове Сахалин и на Курильских островах[3].
Настоящая короткокрылая камышовка, называемая также японским соловьём, — это одна из «трёх знаменитых певчих птиц» Японии, наряду с синей мухоловкой (Cyanoptila cyanomelana) и японской зарянкой (Erithacus akahige).
Её песня — это один из излюбленных мотивов в японской поэзии, встречающийся во многих сборниках стихотворений, таких как «Манъёсю» и «Кокинсю». В хайку и рэнга камышовка — это одно из слов (киго), обозначающих начинающуюся весну. Она ассоциируется также с цветком сливы и вместе с неё изображается на картах ханафуда. На самом деле, песню камышовки можно услышать в Японии только поздней весной, когда цветы сливы уже увядают.
Зимой птица поёт другую песню, и тогда обозначается в хайку под именем сасако, а её песня называется сасанаки (песня сасако).
Испражнения камышовки использовались долгое время для отбеливания кожи и удаления морщин. Их использовали также для удаления пятен на кимоно. В японских магазинах можно встретить так называемое средство «угуису но фун».
«Соловьиный пол» в японских замках получил своё название из-за характерного, стрекочущего звука, издаваемого при прохождению по нему, похожего на пение камышовки. Такую форму «охранной сигнализации» можно встретить, например, в Нидзё, Тион-ин и Киото.
Настоящая короткокрылая камышовка (лат. Cettia diphone) — птица из семейства короткокрылые камышовки.
日本树莺（学名：Horornis diphone）又名短翅树莺，为樹鶯科山樹鶯屬的鸟类。该物种的模式产地在日本小笠原群岛。[1]
保全状況評価[1] LEAST CONCERN
分類 界 : 動物界 Animalia 門 : 脊索動物門 Chordata 亜門 : 脊椎動物亜門 Vertebrata 綱 : 鳥綱 Aves 目 : スズメ目 Passeriformes 科 : ウグイス科 Cettiidae 属 : ウグイス属 Horornis 種 : ウグイス H. diphone 学名 Horornis diphoneCettia diphone
(Kittlitz, 1830)[2]
Horeites diphone
(Kittlitz, 1830)
ウグイス（鶯、学名: Horornis diphone）は、スズメ目ウグイス科ウグイス属の1種である。
「ホーホケキョ」と大きな声でさえずる。日本三鳴鳥の1つ。山梨県と福岡県の県鳥であり、日本の多数の市町村などの自治体指定の鳥である。
種の範囲の定義により、分布域は多少変化するが、大まかにいって東アジアに生息する。
現代的な分類でのウグイス（マンシュウウグイスを含みチョウセンウグイスを含まない）は、日本（南西諸島を含む）、サハリン、東部・中部中国で繁殖し、南部・東南部中国、台湾、東南アジアで越冬する[3]。
伝統的な（2000年代までの）分類に基づく場合、「広義の (sensu lato) ウグイス」（チョウセンウグイスも含む）の繁殖地には南東シベリア、中国東北部、朝鮮半島が加わる。「狭義の (sensu stricto) ウグイス」（マンシュウウグイスも含まない）は、日本（南西諸島を含む）とサハリンのみで繁殖し、南部・東南部中国、台湾で越冬する[4]。
ハワイ諸島にも分布するが、これは日本から移入されたものである。
日本ではほぼ全国に分布する留鳥。ただし寒冷地の個体は冬季に暖地へ移動する。平地から高山帯のハイマツ帯に至るまで生息するように、環境適応能力は広い。笹の多い林下や藪を好むが[5]、さえずりの最中に開けた場所に姿を現すこともある[6]。英名の「Bush Warbler」は藪でさえずる鳥を意味している。警戒心が強く、声が聞こえても姿が見えないことが多い[7][8][9]。
体長はオスが16 cm、メスが14 cmで、スズメとほぼ同じ大きさ[6][10]。翼開長はオスが21 cm、メスが18 cm[6]。体色は、背中がオリーブ褐色で、腹面は白色、全体的に地味である。雌雄同色[10][11]。
ウグイスの卵の長径は1.8 cm、ホトトギスの卵の長径は2.2 cmで、色はほぼ同じで、ホトトギスの托卵対象となる[11][12]。
![[icon]](http://ja.wikipedia.org/wiki/%E3%83%95%E3%82%A1%E3%82%A4%E3%83%AB:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small}
食性は雑食だが、夏場は主に小型の昆虫、幼虫、クモ類などを捕食し、冬場は植物の種子や木の実なども食べる[10]。繁殖期は初夏で、オスは縄張りをつくり「ホーホケキョ」と1日に1000回ほど鳴くことがある[7]。横穴式の壺形の巣をつくり、4–6個の卵を産み、メスが雛を育てる[6][13]。亜種のハシナガウグイスは、2-3個の卵を産み、オスも雛への給餌を行う[14]。
さえずりは「ホーホケキョ、ホーホケキキョ、ケキョケキョケキョ……」、地鳴きは「チャッチャッ」。
さえずるのは縄張り内を見張っているオスで、「ホーホケキョ」が他の鳥に対する縄張り宣言であり、巣にエサを運ぶメスに対する「縄張り内に危険なし」の合図でもある。「ケキョケキョケキョ」が侵入した者や外敵への威嚇であるとされており、これを合図に、メスは自身の安全のためと、外敵に巣の位置を知られないようにするためにエサの運搬を中断して身をひそめる。
平地にて鳴き始める季節が早春であることから春告鳥（ハルツゲドリ）の別名がある[15]。本州中部あたりでは 2月初旬頃からさえずり始め、 8月下旬頃までがよく聞かれる時期だが、10月頃まで弱いさえずりが聞かれることがある。「ホーホケキョ」とさえずるのを初めて聞いた日を『ウグイスの初鳴日』と呼び、気象庁が生物季節観測に用いている[16][17]。
藤原敏行は古今和歌集で「うぐいす鳴く」と詠っている。古くは鳴き声を「ウー、グイス」または「ウー、グイ」と聴いていて[12]、和名の由来であるとする説がある[15]。
東京都台東区鶯谷の地名の由来は、元禄年間に京都の皇族の出である公弁法親王が「江戸のウグイスは訛っている」として、尾形乾山に命じて京都から3,500羽のウグイスを取り寄せて放鳥し、以後鳴きが良くなりウグイスの名所となったという逸話に由来する。
日本から持ち込まれたハワイに生息している種の鳴き声（さえずり）は日本に生息しているものと比較して単純化されていると国立科学博物館の筑波研究施設が発表した[18]。これはハワイでは縄張り争いや繁殖の争いが日本に比べて激しくないためと推測されている[19][20][21]。
前鳴きから、ケキョ、ケキョ、ホーホケキョ、まで（背景にカラスの声入り）。[ヘルプ/ファイル] : 再生時間: 00:01:34、ファイルサイズ: 380KB ホーホケキョ、ホーホケキョ（2匹分の鳴き声を1ファイルに合成）。[ヘルプ/ファイル] : 再生時間: 00:00:03、ファイルサイズ: 60KB ホーホケキョ[ヘルプ/ファイル] : 再生時間: 00:00:01、ファイルサイズ: 8KB ホーホケキョ[ヘルプ/ファイル] : 再生時間: 00:00:01、ファイルサイズ: 8KB ホーホケキョ[ヘルプ/ファイル] : 再生時間: 00:00:02、ファイルサイズ: 10KB系統樹は Alström et al. (2011)[22]より。
Horornis
ウグイス H. diphone cantans 標本1
：
ウグイス 標本n
マンシュウウグイス H. diphone canturians
チョウセンウグイス H. borealis
ウグイス（マンシュウウグイスを含む）+チョウセンウグイス+フィリピンウグイス H. seebohmi は単系統をなす。ただし、この3種間の系統関係は不確実である。
ここではウグイスの亜種のうち2亜種しか解析されていないが、マンシュウウグイス H. borealis は亜種 H. diphone cantans の系統に内包されており、系統的な亜種分類にはなっていない。
ウグイスやチョウセンウグイスはかつて、Horeites 属に分類されていた。その後、Horeites 属など数属が、それまではヨーロッパウグイスの単型属だった Cettia 属に統合された。
しかし、ウグイスとヨーロッパウグイスは別系統と判明し[23][24][22]、ウグイスなど大半の種は、タイワンコウグイス Horornis fortipes を模式種とする Horornis 属として分離された[22][25]。
ウグイスの種の範囲には伝統的に、狭義 (sensu stricto) と広義 (sensu lato) があった。
狭義のウグイスは、島嶼（日本・南西諸島・サハリン）で繁殖する亜種のみを含んだ。広義のウグイスには、大陸で繁殖するチョウセンウグイス Horornis borealis とマンシュウウグイス Horornis diphone canturians が亜種として含められた。ウグイスを狭義にとる場合、チョウセンウグイスとマンシュウウグイスは1種マンシュウウグイスの亜種とされた。
実際の系統では、マンシュウウグイスは狭義のウグイスの系統内に位置し、ウグイスに含められた。一方、チョウセンウグイスは系統的にやや離れており、別種となった[22][25]。
かつては、フィリピンウグイス Horornis seebohmi を広義のウグイスに含める説もあった[22]。
日本に生息する種には○をつける。
国際自然保護連合（IUCN）により、軽度懸念（LC）の指定を受けている[1]。
1950年から1979年まで愛玩飼養の対象種となっていたが、1980年に除外された[29]。 日本では環境省により鳥獣の保護及び狩猟の適正化に関する法律で、法第二十六条第二項の環境省令で定める鳥獣の対象になっている[30]。
日本の以下の都道府県でレッドリストの指定を受けている[31]。
春鳥（ハルドリ）、春告鳥（ハルツゲドリ）、花見鳥（ハナミドリ）、歌詠鳥（ウタヨミドリ）、経読鳥（キョウヨミドリ）、匂鳥（ニオイドリ）、人来鳥（ヒトクドリ）、百千鳥（モモチドリ）、黄鳥（コウチョウ）、金衣公子（キンイコウシ）、報春鳥（ホウシュンドリ）、黄粉鳥（キナコドリ）、禁鳥（トドメドリ）、初音（ハツネ）[32]、など多くの異称を持つ。
「鶯」の漢字がさす鳥は日本語と中国語では異なる。日本では、本記事のウグイスのことをさす。古来中国の漢詩等では別上科カラス上科のコウライウグイスのことである。両者とも美声を愛でられる鳥だが、声も外見も非常に異なり分類的な類縁はない。
なお、現在の中国ではウグイス科は鶯科でありウグイスを「日本树莺」（日本樹鶯）と表記する。またコウライウグイス科は黄鸝科でありコウライウグイスは「黄鸝」または「黄鳥」と表記する。
その飼養は、古くから行なわれ、足利義政の頃に流行し、その弊害の大きさから法度において禁じられたが、江戸時代、とくに文化から弘化にかけて、流行し、徳川家治、徳川家斉もこれを愛し、小納戸役にお鳥掛という職を置いたほどであった。
一番子の雛を巣ごと持ち帰り、藁製の畚（ふご）に入れ、巣口を綿で覆い、その畚を小蒲団で包み、温かい室内に置き、雛がピピピと鳴いて餌を求めたらすり餌を与え、夜は暖房して寒さを防ぐ。羽翼が整って離巣するようになれば、1羽ずつ籠に移す。籠には親籠、雛籠、付籠、袖籠（付子の雛を持ち運ぶ）、旅籠（遠方に携行する）、水籠（水浴びさせる）などの種類がある。籠にいれたウグイスはさらに籠桶（こおけ）に入れる。籠桶はキリ製で、高さ45 cmほど、幅30 cmほど、長さ 80 cmほどで、正面は障子のけんどんになっている。キリ製なのは、それ以外では、琴と同じく、鳴く音と調和しないからであるという。餌はすり餌が中心で、活き餌も用いる。すり餌は、玄米、米ぬか、青葉で作る。活き餌は、アオガエル、ヤナギの虫（ボクトウガの幼虫）、クサギの虫（コウモリガの幼虫）、エビヅルの虫（ブドウスカシバの幼虫）、イナゴなどである。その他、シンクイムシ、ミールワーム、ヨーロッパイエコオロギ、ヒメツメガエルなど入手しやすい活き餌がある。時期的に早く鳴かせるには、夜飼法などの方法がある。これは夜、籠桶の障子をはずして燈火に向けるもので、これを鳥をあぶるという。9月中旬から始めて、冬から春にかけて鳴かせる。付子といって、親鳥が鳴く音を練習させる方法もある。親鳥の籠桶から約2 m離れたところに雛の籠桶を置き、自然に鳴方を習得させるものである。
ウグイスはさえずりが見事なことから、捕獲したウグイスに声を競わせる「鳴き合わせ」という行為が行わることがある。現在日本では鳥獣保護法により捕獲・飼育が禁止されているが、しかし今なお密猟が絶えない実態があり、密猟者の存在が時折報じられることもある。
詳しくはメジロ#鳴き合わせと密猟も参照。
鳴声の1節を律、中、呂の3段に分ける。律音をタカネ、またアゲ、中音をナカネ、呂音をサゲという。3段を日月星に比して三光と称し、三つ音とも称し、その鳴声の長短、節調の完全なものが優鳥とされた。正月下旬、2月の計2回、江戸、京都、大坂の三都に持ち寄って、品評会を開き、「鶯品定めの会」と称した。会場は江戸では向島牛島の旗亭梅本と定め、期日が決定したら、数日前から牛島を中心に小梅、洲崎の各村の農家に頼んで出品する各自の鳥を預ける。当日、審査員格の飼鳥屋が梅本に集まり、家々を何回となく回って鳴声を手帳に書留め、衆議の上で決定した。第一の優鳥を順の一という位に置き、以下、東の一、西の一、三幅対の右、三幅対の中、三幅対の左、というように品位を決め、品にはいったものは大高檀紙に鳥名と位を書き、江戸鳥屋中として白木の三宝に載せ、水引を掛けた末広扇1対を添え、飼主に贈り、飼主からは身分に応じて相当の謝儀があった。その謝儀をもって品定め会の費用を弁じた。本郷の味噌屋某の飼鳥が順の一を得た時には、同時に出品した加賀の太守前田侯の飼鳥を顔色なからしめ、得意のあまり、「鴬や百万石も何のその」と一句をものしたという挿話がある。弘化年間の飼鳥屋で品定め会に立会う者は58軒と定められた。毎回そのなかの1人が催主となって肝煎役に当たった。明治維新とともにこの会は廃絶した。
その糞には豊富にリゾチームなどの加水分解酵素が含まれ、顔面に塗布する事で角質層が柔らかくなって、小皺が取れたり肌のキメが細かくなる・肌のくすみが取れて色白になる事から、古くから美顔洗顔料やにきび治療薬として人気がある。「うぐいすの粉」として市販されているものがそれで、この酵素には脱色作用もあるため、着物の染み抜きにも利用される（以前は毛はえ薬として用いられていたこともあった）。
なおウグイスは大量飼育が難しく、得られる糞も少量であることから、市販の「ウグイスの糞」と称する商品は、ほとんどが別科ガビチョウ科のソウシチョウを飼育し得られた糞を原料に使用している。
この項目では色を扱っています。閲覧環境によっては、色が適切に表示されていない場合があります。 日本では、ウグイスとメジロは混同されることがよくある。いわゆる梅にウグイスという取り合わせが花札をはじめ、よく見かけられるが、実際には梅（沖縄では緋寒桜）の蜜を吸いにくるのはメジロであり、藪の中で虫を食べるウグイスはそのような姿で見かけられることは少ない。「ウグイス色」というとメジロの体色のような鮮やかな色を連想する人も多いが、JIS慣用色名に定められているウグイス色は茶と黒のまざったような緑色をしている。この色を鶯茶（うぐいすちゃ）ともいう。実際のウグイスの体色は茶褐色であり、JISのウグイス色は、ウグイスの羽を忠実に取材した色である。メジロ#ウグイスとの混同も参照。
鶯色はこのような色である。 #918D40なお、ここにあげた色の見本は JIS で規定したマンセル値に基づく近似色であり、RGB 値は一例にすぎない。
平成の大合併で誕生した新しい自治体の多くが市町村区の鳥に採用している。また茨城県は県内自治体の約1⁄3が採用している。以下は一部で多数の町や村でも指定の鳥に採用されている。
ウグイス（鶯、学名: Horornis diphone）は、スズメ目ウグイス科ウグイス属の1種である。
「ホーホケキョ」と大きな声でさえずる。日本三鳴鳥の1つ。山梨県と福岡県の県鳥であり、日本の多数の市町村などの自治体指定の鳥である。
