Aphane Des Champs

Skrytek polny (Aphanes arvensis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny różowatych. Według nowszych ujęć taksonomicznych jest to synonim gatunku Alchemilla arvensis (L.) Scop. Fl. carniol. ed. 2, 1:115. 1771^[2][3]. Występuje w Europie, w Azji Zachodniej i na Kaukazie^[2]. We florze Polski jest archeofitem. Dość pospolicie występuje na zachodzie, północy i południu kraju, rzadziej w Polsce centralnej i wschodniej.

Morfologia

Łodyga

Cienka, leżąca lub wzniesiona, szarozielona, rozgałęziona. Wysokość 5-15 cm, rzadko do 30 cm.

Liście

Jasnozielone, do 5 mm długości i 6 mm szerokości, 3-5 dłoniastodzielne z klinowatą nasadą przechodzącą stopniowo w krótki ogonek (1-3 mm długości). Mają ząbkowane i orzęsione brzegi i są szarozielone. Przylistki palczastowcinane o trójkątnie podługowatych odcinkach.

Kwiaty

Wyrastają pęczkami w kątach liści. Są drobne (średnica 1,5-2 mm, długość do 1,2 mm) i zielone. Kielich i kieliszek 4-działkowy (działki kielicha 3-4 razy dłuższe od kieliszka). Kwiaty mają jeden słupek i tylko jeden pręcik, co jest rzadkością wśród roślin kwiatowych. Korony brak

Owoc

Drobny orzech o gruszkowatym kształcie, do 1,8 mm długości, ukryty w kielichu.

Siewka

Liścienie okrągłe, zielone, wyrastające na cienkich ogonkach o tej samej długości. Podliścieniowa łodyżka jest naga, krótka i początkowo jasnofioletowa. Wyrastające skrętolegle liście tworzą rozetę. Pierwszy liść jest 3-dzielny o równowąskich łatkach.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna. Siedlisko: pola uprawne, na których jest chwastem, ale mało uciążliwym, nie stwarzającym większego problemu. Występuje głównie w zbożach ozimych. Poza tym rzadko na przydrożach i nieużytkach. Preferuje gleby piaszczyste, bardzo kwaśne i ubogie. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla SAll. Aphanenion arvensis i Ass. Aphano-Matricarietum^[4]. Roślina samopylna, kwitnie od maja do września.

Zmienność

Tworzy mieszańce ze skrytkiem drobnoowockowym^[5].

Przypisy

Bibliografia

1. Jakub Mowszowicz: Flora jesienna. Przewodnik do oznaczania dziko rosnących jesiennych pospolitych roślin zielnych. Warszawa: WSiP, 1986. ISBN 83-02-00607-6.
2. J. Mowszowicz: Krajowe chwasty polne i ogrodowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1986.
3. Środki ochrony roślin. Skrytek polny. [dostęp 8 grudnia 2007 r.].