La ciruela de huesito, jocote o Cocota (Spondias purpurea) ye un árbol frutal que crez nes zones tropicales d'América, dende Méxicu hasta Brasil. En Sonora y Sinaloa, Méxicu, el frutu de Spondias purpurea ye mariellu, llamáu yoyomo.[1]
El so nome deriva del náhuatl xocotl 'fruta'.[2] Pertenez a la clase Magnoliopsida.
Presenta frutos coloraos, anque hai una variedá que los tien de color mariellu. El so espardimientu ye por grana la cual dempués de dellos díes de podre sale un pequeñu tarmu, tamién puede arrobinase por estaca. Ye de crecedera rápida y algama ente 3 y 6 m d'altor, aprosimao. El frutu ye una drupa y les sos granes, que nun son comestibles ocupen gran parte de la fruta, polo que la magaya comestible, de delicáu y característicu sabor agriduz, ye relativamente escasa, d'ende'l nome popular. Suel desenvolvese perfectamente en suelos probes.[3] Los sos delicaos frutos peracábense frescos, cocíos en almíbar o en conserva.
Nel oriente de Venezuela a la variedá de color mariellu y sabor acedo faíse-y llamar jobito o ciruela joba. La variedá colorada que se da na rexón Mariña d'Ecuador ye llamada ciruela (anque hai sectores de la población que incorrectamente llamar cirgüela) por cuenta d'unu de los sos nomes científicos alternativos, Spondias cirouella Tussac. La variedá mariella que se da na parroaquia Ambuquí del cantón Ibarra n'Ecuador ye llamada ovo polos sos habitantes pero nel restu del Ecuador llámase-y "hobo". En Costa Rica, El Salvador y Nicaragua llámase-yos jocotes. N'Hondures conocer por distintos nomes, tantu "ciruela", "jocote" y "tronadora"; siendo'l mas popular "cirgüela".
La Real Academia Española prescribe'l sustantivu "ciruela" pa los frutos de los árboles de la familia de les Rosácees (esto puede llevar a tracamundios pa los estranxeros n'Ecuador) y, pa los frutos de los árboles de la familia de les Anacardiacees, polo xeneral, designa'l sustantivu "jocote". Per otru llau, cabo indicar que'l mesmu organismu define "ovo" como un ornamientu arquiteutónicu que la so forma ye asemeyáu a la d'un güevu.
La decocción de la corteza usar pa tratar anemia,[4] afecciones gastrointestinales (amebiasis, foria, disentería, dolor d'estómagu, gastritis)[4][5][6][7][8] fiebre, litiasis renal, refríos, conxuntivitis, ictericia, anemia y dolor de reñones.[4][9][10][11][12]
El cocimientu del frutu usar pa tratar enfermedaes renales.[5]
Tópicamente usar nel tratamientu d'úlceres rebalbos,[13] melles engafaes, sarcopteosis[14] y sarna.[7]
El raigañu úsase tópicamente pa infeiciones, erupciones y cefalea.[5][15]
A la corteza y la fruta atribúyese-yos propiedá analxésica, antiinflamatoria, antiséptica, diurética y espasmolítica.
Spondias purpurea describióse por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum, Editio Secunda 1: 613. 1762.[16]
La ciruela de huesito, jocote o Cocota (Spondias purpurea) ye un árbol frutal que crez nes zones tropicales d'América, dende Méxicu hasta Brasil. En Sonora y Sinaloa, Méxicu, el frutu de Spondias purpurea ye mariellu, llamáu yoyomo.
El so nome deriva del náhuatl xocotl 'fruta'. Pertenez a la clase Magnoliopsida.