Lagopède Alpin

’S e eun a th’ anns an tàrmachan^[1], Laideann: Lagopus muta^[2]. Mar a tha a fhar-ainm cearc nam beann ag innse, tha e cumanta air monaidhean na h-Albann.

Tha an tàrmachan dàimheach don chirc-fhraoich, Lagopus lagopus scotica, agus gu tric lorgar an dà ghnè eòin air an aon bheinn, a’ chearc-fhraoich gu h-ìosal agus an tàrmachan gu h-àrd. Ach tha diofar mòr eatarra: bidh an tàrmachan a’ dol bàn anns a' gheamhradh, leasachadh a chumas am falach san t-sneachd e. As t-samhradh tha e cuideachd fìor dhoirbh fhaicinn am measg nan creag, ma shuidheas e gu sàmhach.

Tha a ainm stéidhte air a ghairm: tarm no torm. Chaidh e a-null bhon Ghàidhlig don Bheurla mar “ptarmigan”, le ‘p’ neo-fhuaimnichte neo-eachdraidheil a’ dèanamh aithris air an t-Seann-Ghreugais πτέρυξ, sgiath. Tha cuid de bheanntan air an ainmeachadh air a shon, leithid Sgòrr an Tàrmachain agus Meall nan Tàrmachan.

Iomraidhean

1. ↑ Faclan Nàdair aig Dualchas Nàdar na h-Alba (Leughte 17 Faoi. 2015)
2. ↑ B’àbhaist do dhaoine bhith a’ sgrìobhadh Lagopus mutus agus Lagopus lagopus scoticus, oir mar as trice tha an deireadh ‘-us’ air facal a’ ciallachadh gu bheil am facal fireann. Ach b’ e mearachd a bha siud. Am facal Seann-Ghreugais λαγωπους, tha e boireann agus is e “muta” agus “scotica” a tha ceart.