Żagiew łuskowata (Cerioporus squamosus (Huds.) Quél.) – gatunek grzybów należący do rodziny żagwiowatych (Polyporaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cerioporus, Polyporaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1778 r. William Hudson nadając mu nazwę Boletus squamosus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1778 r. Lucien Quélet, przenosząc go do rodzaju Lentinus[1].
Synonimów naukowych posiada ponad 60. Niektóre z nich[2]:
Nazwę polską podał Franciszek Błoński w 1889 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten ma też inne nazwy: huba łuskowata, horosz szupinowaty, huba wielka[3]. Wszystkie nazwy polskie są niespójne z aktualną nazwą naukową.
Średnicy 10-40 cm. Młode prawie płaskie z podwiniętym brzegiem, starsze lekko lejkowate; pokryty ciemnobrązowymi łuskami na białawym do jasnobrązowego tle (patrząc od środka na zewnątrz kapelusza)[4][5].
Nieregularne, kanciaste, białe/kremowe pory im dalej od trzonu tym mniejsze, średnicy 1-2,5 mm, zbiegające.
Najczęściej boczny, krótki i krępy z rurkami płynnie przechodzącymi z kapelusza na trzon. Górą zazwyczaj biały lub brudnocielisty, dołem pokryty brązowoczarnym lub czarnym kutnerem[6]
Biały, o słabym smaku i zapachu mączno-ogórkowym. Jest soczysto-mięsisty, zaś po wyschnięciu staje się lekki, korkowaty i kruchy[4].
Biały. Zarodniki podłużnie eliptyczne, gładkie, o rozmiarach 10-13 × 4-5 µm[5].
Pospolicie występuje w całej Polsce (z wyjątkiem wyższych partii gór)[6].
Występuje w lasach, parkach, ogrodach, w zaroślach i przy drogach. Rośnie na żywych i obumierających pniach drzew liściastych, rzadko na iglastych[6]. Występuje na drzewach niemal przez cały rok; młode owocniki pojawiają się w marcu i rozwijają się do pierwszych mrozów, a przejrzałe owocniki utrzymują się na pniach czasami nawet do lutego. Rozwija się najczęściej na bukach, klonach i jesionach[7]. Stwierdzono występowanie na następujących drzewach: Acer negundo, Acer pensylvanicum, Acer platanoides, Acer pseudoplatanus, Acer saccharinum, Aesculus hippocastanum, Betula pendula, Celtis occidentalis, Fagus, Fraxinus excelsior, Juglans regia, Malus domestica, Populus nigra, Populs sp., Prunus domestica, Quercus petraea, Quercus sp., Robinia, Salix alba, Salix fragilis, Salix sp., Tilia sp., Ulmus glabra, Ulmus minor, Ulmus sp.[3]
Pasożyt żywych drzew[6]. Grzyb jadalny. Jadalne są tylko młode owocniki, jednak są mało smaczne. Z czasem twardniejący miąższ grzyba czyni go niezdatnym do spożycia. Przed jedzeniem należy obgotować. Dawniej w okresach głodu wykorzystywano również starsze owocniki. Krojono je grubo i gotowano. Z wywaru robiono zupę grzybową[7].
Żagiew bulwiasta (Polyporus tuberaster). Owocnik dużo mniejszy (do 15 cm średnicy). Kapelusz lejkowaty, trzon centralny[6].
.jpg)
Żagiew łuskowata (Cerioporus squamosus (Huds.) Quél.) – gatunek grzybów należący do rodziny żagwiowatych (Polyporaceae).
.jpg)
