Kuismat

Гъуэжьудз (лат-бз.: Hypericum, ур-бз: Зверобой) — къкӀыгъэхэм ящыщ Гъуэжьудзлъэпкъ (Hypericaceae).

ЗэрзэфӀэтыр

ГъэбжыгъэкӀэ къэкӀхэм ящыщ, макӀыу гъэкъэкӀыгъу удзу щытхэ, пабжъэхэ, пабжъэшхуэхэ иэ жыгху къокӀхэ.

Жэпкъхэр янэхъыбэм, мы хъуреуэ адрей къэкӀыгъэхэм хуэду, плӀыму щытхэ.

Тхьампэхэр занкӀэху, кӀыхьу щытхэ, я лъапэхэр кӀэкӀыу иэ занкӀыу жэпкъым фӀэсу.

Гъагъэхэр зэрызу иэ гупышху зэхэтхэ. Тхьамэ тхурытхурэ ятет, макӀыу плӀы ятет мэхъур, дышъафу иэ гъуэжьу щыту я фэр.

КъыздэкӀыр

Лъэпкъым 110 хуэдизкӀэ зэшъхьащокӀхэр, нэхъыбу ШӀыгум Ишъхъэрэ ныкъуэмкӀэ иэ тропикхэм нэхъ ягъунэгъу, ипшъэ лъэныкъуэмкӀэ къэкӀху. Нэхъыбэдыду здэщыӀахэр Хы Курытым иӀуфэ лъэныкъуэхэм.

Лъэпкъ нэхъ цӀэрыӀуэхэр къэкӀыгъэ-шъэныгъэм

Урысейм илъэпкъхэм ящыщу зытӀущ къыщокӀыр; еуропэ лъэныкъуэмкӀэ - Hypericum perforatum, Hypericum quadrangulum. КъэкӀыгъитӀри удз гъэбжыгъу къэкӀхэм ящыщ, я лъабжъэхэр шӀым къыкӀэну. Я гъагъэхэр тӀуми гъуэжьу щыт; удзытӀри хъушхъу ялъытэ.

ПэмыкӀхэм ящыщу- гъэпсом удзыфу щыт Hypericum calycinum, Hypericum oblongifolium, къудамэхэр плъыжьыху, итхьампэхэр кӀыхьу щыту. ( Гималай къушъхьахэм къыщокӀыр ), Hypericum androsaemum ( Ишъхъэрэ Еуропэм щыщ ), аищыр удзгъагъэ хуэду ягъэкӀхэр Ӏарысу.

Къышъхьапагъэм шъхьакӀэ ягъэкӀхэр:

• Hypericum ramosissimum - пабжъэ бацу, мы лъагу мэкӀыр, мы Ӏарысу Къаукъаз КӀыбымрэ, Ермылымрэ къыщокӀыр.
• Hypericum humifusum
• Hypericum perforatum
• Hypericum quadrangulum - гъбжыгъэкӀэ къэкӀ, ежъужъ-удз
• Cytisus biflorus - пабжъэ ину къокӀыр

Сурэтылъэ

• Hypericum coris

• Hypericum elegans

• Hypericum erectum

• Hypericum hircinum

• Hypericum humifusum

• Hypericum kalmianum

• Hypericum pulchrum

• Hypericum quadrangulum