dcsimg

Description ( englanti )

tarjonnut Flora of Zimbabwe
Usually dioecious, rarely monoecious, evergreen trees. Branches whorled. Leaves awl-shaped or broadly ovate and flattened. Male flowers: large and cone-like, axillary or terminal; stamens numerous. Female flowers: in terminal heads, maturing to a woody cone; each scale with 1 seed, without distinct bracts.
lisenssi
cc-by-nc
tekijänoikeus
Mark Hyde, Bart Wursten and Petra Ballings
bibliografinen lainaus
Hyde, M.A., Wursten, B.T. and Ballings, P. (2002-2014). Araucariaceae Flora of Zimbabwe website. Accessed 28 August 2014 at http://www.zimbabweflora.co.zw/cult/family.php?family_id=246
tekijä
Mark Hyde
tekijä
Bart Wursten
tekijä
Petra Ballings
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
Flora of Zimbabwe

Araukariyakimilər ( azeri )

tarjonnut wikipedia AZ

Araukariyakimilər (lat. Araucariaceae) iynəyarpaqlılar dəstəsinə aid çılpaqtoxumlu bitkilər fəsiləsi. Həmişəyaşıl ağaclardır. Hündürlüyü 70 m-ədək, gövdəsinin diam. 3 m-ədəkdir. Yarpaqları (iynələri), əsasən, xətvarı, yaxud enlidir; tək-tək iri qozaları olur. Dişi qozalarda toxum pulcuqları tamamilə və ya qismən ötürücü pulcuqlara bitişmişdir.Toxum pulcuğunun üst tərəfində bir ədəd yeməli toxum inkişaf edir. Digər iynəyarpaqlılardan fərqli olaraq Araukariyakimilərin tozcuqları toxum başlanğıcına deyil, dişi qozanın pulcuq qoltuğuna düşür və burada başlanğıcına doğru hərəkətsiz spermilər çatdıran tozcuq borusu kimi inkişaf edir. İki müasir cinsi var: aqatis və araukariya. Araukariya meşələri oduncaq, həmçinin yüksək keyfiyyətli qatran almaq üçün əsas mənbədir.İynəyarpaqlı bitkilərin qədim fəsiləsindən olan Araukariyakimilər Yura dövründə meydana gəlmişdir.[1]

Cinsləri

Agathis
Araucaria
Wollemia
Araucarioxylon
Brachyphyllum
Protodammara

Qalereya

İstinadlar

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia AZ

Araukariyakimilər: Brief Summary ( azeri )

tarjonnut wikipedia AZ

Araukariyakimilər (lat. Araucariaceae) iynəyarpaqlılar dəstəsinə aid çılpaqtoxumlu bitkilər fəsiləsi. Həmişəyaşıl ağaclardır. Hündürlüyü 70 m-ədək, gövdəsinin diam. 3 m-ədəkdir. Yarpaqları (iynələri), əsasən, xətvarı, yaxud enlidir; tək-tək iri qozaları olur. Dişi qozalarda toxum pulcuqları tamamilə və ya qismən ötürücü pulcuqlara bitişmişdir.Toxum pulcuğunun üst tərəfində bir ədəd yeməli toxum inkişaf edir. Digər iynəyarpaqlılardan fərqli olaraq Araukariyakimilərin tozcuqları toxum başlanğıcına deyil, dişi qozanın pulcuq qoltuğuna düşür və burada başlanğıcına doğru hərəkətsiz spermilər çatdıran tozcuq borusu kimi inkişaf edir. İki müasir cinsi var: aqatis və araukariya. Araukariya meşələri oduncaq, həmçinin yüksək keyfiyyətli qatran almaq üçün əsas mənbədir.İynəyarpaqlı bitkilərin qədim fəsiləsindən olan Araukariyakimilər Yura dövründə meydana gəlmişdir.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia AZ

Araucariàcies ( valencia )

tarjonnut wikipedia CA

Les araucariàcies (Araucariaceae) són una família dins la classe dels pinòpsids o coníferes.

Particularitats

El nom prové del que els espanyols van donar als amerindis araucans de Xile lloc on per primera vegada van veure araucàries els europeus.

Tots són arbres de fulla persistent i regular. Poden ser molt alts (89 metres a Nova Guinea)

És una família molt antiga amb una màxima diversitat als períodes del Juràssic i Cretaci. S'ha comprovat dins els excrements fossilitzats d'alguns dinosaures que aquests se n'alimentaven, a l'hemisferi nord les araucariàcies es van extingir contemporàniament amb l'extinció dels dinosaures. Són d'araucariàcies els troncs fòssils petrificats de Hoolbrook, Arizona. Fa milions d'anys les araucàcies es trobaven distribuïdes per tot el món.

Actualment se'n troben quasi exclusivament a l'hemisferi sud amb la màxima diversitat a Nova Caledònia que compta amb 18 espècies. Altres espècies de la família es troben a Amèrica del sud, Nova Zelanda Austràlia i Malàisia. El gènere Agathis és el que es troba més al nord (18 º Nord a les Filipines)

Algunes espècies d'Araucariàcies s'utilitzen en jardineria en zones de clima mediterrani i zones encara més càlides, ja que, al contrari que altres Pinals, no suporten les glaçades.

Taxonomia

Actualment hi ha 41 espècies dins de tres gèneres:

Gèneres extints

Araucarioxylon
Brachyphyllum
Protodammara

Referències

  • Stockey, Ruth A. (1982) "The Araucariaceae: an evolutionary perspective" Review of Palaeobotany and Palynology 37: pp. 133-154
  • Kershaw, Peter and Wagstaff, Barbara (2001) "The Southern Conifer Family Araucariaceae: History, Status, and Value for Paleoenvironmental Reconstruction" Annual Review of Ecology and Systematics 32: pp. 397-414, doi: 10.1146/annurev.ecolsys.32.081501.114059
  1. Entrada «Araucariaceae» de la Paleobiology Database (en anglès).

Enllaços externs

 src= A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Araucariàcies Modifica l'enllaç a Wikidata
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autors i editors de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia CA

Araucariàcies: Brief Summary ( valencia )

tarjonnut wikipedia CA

Les araucariàcies (Araucariaceae) són una família dins la classe dels pinòpsids o coníferes.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autors i editors de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia CA

Blahočetovité ( Tšekki )

tarjonnut wikipedia CZ

Blahočetovité (Araucariaceae) je čeleď exotických jehličnatých stromů z řádu borovicotvarých.

Rozšíření

 src=
Wollemie vznešená (Wollemia nobilis)

Předchůdci dnešních blahočetovitých vznikli v geologickém období svrchní trias a v období jury a křídy byli rozšířeni po celé Zeměkouli. Se změnou klimatu a nástupem přizpůsobivějších druhů zůstalo pro blahočetovité většinou jen místo v rovníkovém pásu na jižní polokouli. Rostou na Nové Kaledonii, Norfolku, severu Nového Zélandu, na severovýchodním pobřeží Austrálie a Papui-Nové Guineji, v Melanésii a téměř celé Indonésii, kde překračuje areál jejich výskytu rovník a pokračuje na sever do Malajsie a na Filipínách až po 18° severní zeměpisné šířky. Druhé místo výskytu je Jižní Amerika a to v jihovýchodní příbřežní části Brazílie, která zasahuje do Uruguaye a na sever Argentiny (pouze jeden druh). Třetí, nejmenší areál, jediný mimo oblast deštných pralesů, je na hranicích Chile s Argentinou (také jen jeden, ale vážně ohrožený druh).

Popis

Jsou to stálezelené, jednodomé nebo dvoudomé stromy, obvykle s jedním tlustým kmenem. Bývají obvykle vysoké 60 m, větve mají uspořádány v pravidelných přeslenech. Ve dřevu jsou šestiúhelníkovité tracheidy bez pryskyřičných kanálků. Listy mají jehlicovité, kopinaté až širokého listovitého tvaru, spirálovitě uspořádané nebo křížaté. Jsou nahosemenné, nevytvářejí květy a jejích semena nejsou ukryta v plodech.

Samčí šištice jsou poměrně veliké, válcovité, axiální nebo terminální, jednotlivé nebo ve svazcích, mají spirálovitě uspořádáno až 12 mikrosporangií, která produkují pylová zrna bez vzduchových vaků. Samičí šištice vyrůstají na terminálních větvích jednotlivě vzpřímeně, semenná šupina šištice obsahuje pouze jedno vajíčko. Za 2 až 3 roky, po dozrání semen se rozpadají. Semena někdy mívají křidélka, klíčí 2 až 4 děložními lístky.[1]

Samičí šištice jsou obecně velikých rozměrů, u blahočetu Bidwillova neotevřená zelená šiška váží cca 4,5 kg, suchá 3,6 kg.[2]

Použití

 src=
Damaroň (Agathis ovata)

Poskytují jednak kvalitní měkké dřevo světlé barvy, ze kterého se vyrábí nábytek a interiéry domu a dále semena některých druhů (např.blahočet Bidwillův) jsou významnou položkou ve stravování místních obyvatel. Používají se také jako solitérní rostliny v parcích a pěstují se i v přenosných nádobách.

Taxonomie

Až do roku 1994 měla čeleď blahočetovitých jen dva rody, v tom roce byl ale v jihovýchodní Austrálii objeven nový rod o jednom druhu, pojmenovaný wollemie vznešená, který se tam ve volné přírodě vyskytoval jen asi ve 100 exemplářích. Byl ale úspěšně semeny rozmnožen a nyní se pěstuje v mnoha botanických zahradách po celém světě.

Čeleď blahočetovitých tvoří:

  • rod blahočet (Araucaria) Juss., 1789 (19 druhů)
  • rod damaroň (Agathis) Salisb., 1807 (21 druhů)
  • rod wollemie (Wollemia) W. G. Jones, K. D. Hill et J. M. Allen, 1995 (1 druh)

Odkazy

Reference

  1. development.dendrologie.cz
  2. http://waynesword.palomar.edu

Externí odkazy

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia autoři a editory
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia CZ

Blahočetovité: Brief Summary ( Tšekki )

tarjonnut wikipedia CZ

Blahočetovité (Araucariaceae) je čeleď exotických jehličnatých stromů z řádu borovicotvarých.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia autoři a editory
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia CZ

Abeskræk-familien ( tanska )

tarjonnut wikipedia DA

Abeskræk-familien (Araucariaceae) er en meget gammel familie inden for Nåletræerne. Familien havde sin største udbredelse i Jura- og Kridttiden. Ved Kridttidens afslutning, hvor dinosaurerne uddøde, forsvandt Abeskræk-familien fra den nordlige halvkugle.

De 3 slægter har i alt ca. 40 arter. Det højeste antal forskellig arter (18) findes på Ny Caledonien, men familien er også udbredt i Sydamerika, New Zealand, Australien, Malaysia og ø-havet øst for Malaysia og nord for Australien. I sidstnævnte område strækker slægten Agathis sig nordpå til 18°N på Filippinerne.

Slægter

Alle er stedsegrønne træer der typisk har en enkelt kraftig stamme og en meget regulær grenstruktur. Dette gør at flere er værdsatte prydtræer, dog kan kun Abetræ og til dels Wollemia nobilis trives udendørs i Danmark. Et par af arterne er også vigtige tømmer-træer i subtropiske områder, da tømmeret er af god kvalitet. Nogle af arterne har spiselige frø (ligesom pinjekerner), og nogle arters harpiks udnyttes.

I skovene hvor de forekommer er de som regel de største og dominerende træer – en rækker arter kan blive 50-65 m høje og enkelte rapporteres at kunne blive helt op til 90 m på Ny Guinea.

De forstenede træstammer i den berømte Forstenede Skov i Arizona er fossile arter fra Abeskræk-familien. Arizona var mild og fugtig i Jura-tiden. Der kan ofte konstateres en påfaldende lighed mellem uddøde og nulevende arter i Abeskræk-familien, en lighed der nok er mest berømt i tilfældet Wollemia nobilis (Se billedet).

 src=
Potter med Wollemia ved siden af fossiler af en lignende art

Eksterne henvisninger

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia-forfattere og redaktører
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia DA

Abeskræk-familien: Brief Summary ( tanska )

tarjonnut wikipedia DA
Abeskræk-slægten (Araucaria) Wollemia Agathis

Alle er stedsegrønne træer der typisk har en enkelt kraftig stamme og en meget regulær grenstruktur. Dette gør at flere er værdsatte prydtræer, dog kan kun Abetræ og til dels Wollemia nobilis trives udendørs i Danmark. Et par af arterne er også vigtige tømmer-træer i subtropiske områder, da tømmeret er af god kvalitet. Nogle af arterne har spiselige frø (ligesom pinjekerner), og nogle arters harpiks udnyttes.

I skovene hvor de forekommer er de som regel de største og dominerende træer – en rækker arter kan blive 50-65 m høje og enkelte rapporteres at kunne blive helt op til 90 m på Ny Guinea.

De forstenede træstammer i den berømte Forstenede Skov i Arizona er fossile arter fra Abeskræk-familien. Arizona var mild og fugtig i Jura-tiden. Der kan ofte konstateres en påfaldende lighed mellem uddøde og nulevende arter i Abeskræk-familien, en lighed der nok er mest berømt i tilfældet Wollemia nobilis (Se billedet).

 src= Potter med Wollemia ved siden af fossiler af en lignende art
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia-forfattere og redaktører
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia DA

Araukariengewächse ( saksa )

tarjonnut wikipedia DE

Die Araukariengewächse (Araucariaceae) sind eine sehr alte Pflanzenfamilie innerhalb der Koniferen (Coniferopsida). Sie besitzen ein disjunktes Areal auf der Südhalbkugel.

Beschreibung

 src=
Illustration von Araucaria cunninghamii
 src=
Kauri-Baum (Agathis australis) im Waipoua Wald auf der Nordinsel von Neuseeland
 src=
Wollemie (Wollemia nobilis)

Vegetative Merkmale

Die Araukariengewächse sind immergrüne Bäume. Die schmalen oder breiten Laubblätter sind oft parallelnervig. Die Sämlinge besitzen vier Keimblätter (Kotyledonen), aber oft sind je zwei miteinander verwachsen.

Generative Merkmale

Sie sind einhäusig (monözisch) oder zweihäusig (diözisch) getrenntgeschlechtig. Die männlichen Zapfen sind relativ groß, zylindrisch, mit vielen Sporophyllen. Die Pollenkörner sind ungeflügelt. Die Pollen der Araucariaceae bestehen aus bis zu 40 vegetativen Zellen, anstatt wie sonst aus zwei (restliche Koniferen Coniferales), vier (bei Kieferngewächsen Pinaceae) oder zehn (bei Steineibengewächsen Podocarpaceae). Die aufrecht stehenden, weiblichen Zapfen sind relativ groß, eiförmig bis fast kugelig, enthalten Milchsaft und benötigen etwa 2 Jahre zum Reifen. Die Samenschuppen besitzen nur einen Samen.

Verbreitung

Im Jura und der Kreidezeit waren Araukariengewächse (Araucariaceae) weltweit, genauer gesagt auf dem Gondwana-Kontinent verbreitet.

Nach dem Auseinanderdriften der Kontinente weist die Familie heute ein disjunktes Areal auf. Auf der Nordhalbkugel sowie in Afrika sind alle Arten der Familie ausgestorben.[1] Auf der Südhalbkugel haben Vertreter der Familie heute ihre natürliche Verbreitung auf Neukaledonien, Neuseeland und Australien sowie in Malaysia und Südamerika. Neukaledonien weist mit insgesamt 18 Arten eine besonders hohe Artendichte auf. 13 Arten sind auf Neukaledonien endemisch.

Systematik

Die Familie Araucariaceae wurde 1865 durch Johann Baptist Henkel und Wilhelm Christian Hochstetter in Synopsis der Nädelhölzer, 1865 aufgestellt.[2] Typusgattung ist Araucaria Juss.[3]

Zur Familie Araucariaceae gehören nur drei Gattungen[2] mit insgesamt 41 Arten:

  • Kauri-Bäume (Agathis Salisb.): Es gibt 17 bis 21 Arten.[2]
  • Araukarien (Araucaria Juss.): Seit 2017 gibt etwa 20 Arten.[2]
  • Wollemia W.G.Jones, K.D.Hill & J.M.Allen: Es gibt nur eine Art:
    • Wollemie (Wollemia nobilis W.G.Jones, K.D.Hill & J.M.Allen): Sie wächst im gemäßigten Regenwald im australischen New South Wales. Von dieser Art sind nur etwa 100 wild wachsende Exemplare bekannt, sie ist also eine stark vom Aussterben bedrohte Art.

Verwendung

Einige Arten wie etwa die Chilenische Araukarie werden als Parkbäume weltweit verwendet. Die Brasilianische Araukarie hat dagegen als Nutzholz Bedeutung. Sie wird beispielsweise im Instrumentenbau vor allem für preisgünstige E-Bässe und -Gitarren eingesetzt. Die Zimmertanne (Araucaria heterophylla) ist eine der bekanntesten Arten aus dieser Familie. Sie wird auch als Zimmerpflanze verwendet.

Literatur

Einzelnachweise

  1. Tudge 2006, S. 103
  2. a b c d Datenblatt Araucariaceae bei conifers.org - The Gymnosperm Database, 2019.
  3. Araucariaceae bei Tropicos.org. Missouri Botanical Garden, St. Louis.

Weblinks

 src=
– Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia DE

Araukariengewächse: Brief Summary ( saksa )

tarjonnut wikipedia DE

Die Araukariengewächse (Araucariaceae) sind eine sehr alte Pflanzenfamilie innerhalb der Koniferen (Coniferopsida). Sie besitzen ein disjunktes Areal auf der Südhalbkugel.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia DE

Araucariaceae ( Lombardi )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Le Araucariaceae i è 'na famìa botànica de conìfere del ùrden de le Araucariales. La tol dét 3 zèner. I è piànte che scàmpa per tacc agn e le fà so tàta rézina, de sòlet bèle simétriche e còniche. Le pìgne i è sùle, le stà sö piö o méno bèle drìte, grée, co le schìde ovulìfere ognöna col sò òvulo, e somésa grànda. La famìa l'è distribuìda praticamènt apéna endèl emisféro sud.

Riferimèncc

  1. Christenhusz, M.J.M, Reveal, J.L, Farjon, A., Gardner, M.F, Mill, R.R, y Chase, M.W. 2011. A new classification and linear sequence of extant gymnosperms. Phytotaxa 19: 55-70. (pdf)

Colegamèncc estèrni

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araucariaceae ( Skotti )

tarjonnut wikipedia emerging languages

The Araucariaceae, commonly referred tae as araucarians, are a very auncient faimily o coniferous trees.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araucariaceae ( bosnia )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Araucariaceae je veoma drevna porodica četinarslih stablašica. Najveću raznolikost postigla tokom perioda jura i kreda, kada je bila rasprostranjena gotovo u cijelom svijetu.

Većina Araucariaceae na Sjevernoj hemisferi nestala je u događaju izumiranje kreda-paleogen, a sada su uglavnom ograničeni na Južnu hemisferu, osim nekoliko vrsta roda Agathis u Jugoistočnoj Aziji.[1]

Opis

 src=
Tāne Mahuta ("gospodar šume"), masivno drvo Agathis australis sa Novog Zelanda

Pripadnici Araucariaceae su obično vrlo visoka zimzelena stabla,[2] dostižući visinu od oko 60 m ili više.[3] Mogu dostići i vrlo velike promjere stabala; novozelandsko stablo Agathis australis, zvano Tāne Mahuta („gospodar šume") je visoko 45,2, sa prečnikom u visini grudi od 491 cm. Ukupna zapremina drveta izračunata je na 516,7 m3,[4] što ga čini trećim četinarom po veličini, nakon Sequoia i Sequoiadendron "(oba iz potporodice Cupressaceae, Sequoioideae).[2]

Stabla su stubasta i imaju relativno velike smolne rupice na kori.[5] Gtananje je obično vodoravno i slojevito, sA redovnim vrtlozima od tri do sedam grana ili se izmjenjuju u široko odvojenim parovima.[6] Listovi mogu biti mali, igličasti i zakrivljeni ili veliki, široki jajoliki i spljošteni.[7] Spiralno su raspoređeni, postojani i obično imaju paralelno veniranje.[2]

Kao i ostali četinari, formiraju šišarke. Svako stablo ima i muške i ženske (jednodomne biljke) ili mogu imati samo muške ili ženske šišarke (dvodomne biljke).[8]

Muške šišarke su u prosjeku među najvećim kod četinara. Cilindrične su i viseće, pomalo nalikuju resama. Rastu pojedinačno na vrhovima grana ili u pazuku lista. Sadrže brojne sporofile raspoređene u vrtlozima ili spiralama. Svaka ima četiri do 20 izduženih polenovih vrećica pričvršćenih na donjoj površini na jednom kraju. Polenovo zrno je okruglo i nema krila ili zračne vrećice.[2][6][7]

Ženske su također veoma krupne. Kuglastog su ili ovoidnog oblika i stoje uspravno na debelim, kratkim izdancima na vrhovima grana. Brojni brakteje i ljuske međusobno su spojene ili su razdvojene za polovinu njihove dužine.[2][6][7] Ljuske gotovo uvijek sadrže samo po jednu sjemenku na gornjoj površini, za razliku od dvije kod pravih borova (porodica Pinaceae).[9] Vrlo su velike, među najvećim semenkama među četinjarima. Rasprostriru su vjetrom, obično koristeći konstrukcije nalik krilima. Zrele ženske šišarke odvajaju se i padaju na tlo. Zbog svoje veličine mogu prouzrokovati ozbiljne ozljede ako nekoga udare. Konusi Araucaria bidwillii, naprimjer, teže 10 do 15 kg, tj. veličine i težine velikog ananasa. Mogu se spustiti s visine od 23 m .[9]

Klasifikacija i rodovi

Araucariaceae su podijeljene u redove razreda Pinales, Pinopsida u diviziji Pinophyta. Divizija uključuje sve žive četinare. Odnedavno, međutim, neke Araucariaceae tretiraju kao zaseban red, Araucariales.[2] Araucariaceae imaju tri sadašnja roda i oko 41 vrstu.[5]

Filogenija

Ispod je filogenija pinofita, zasnovana na kladističkoj analizi molekulskih podataka. Prikazuje položaj Araucariaceae unutar divizije, derivirano prema radovima Farjon i C. J. Quinn & R. A.[10]

   

Pinaceae

       

Araucariaceae

   

Podocarpaceae

       

Sciadopityaceae

     

Cupressaceae

     

Cephalotaxaceae

     

Taxaceae

             

Također pogledajte

Reference

  1. ^ Poinar, George; Archibald, Bruce; Brown, Alex (1999). "New amber deposit provides evidence of Early Paleogene extinctions, paleoclimates, and past distributions". The Canadian Entomologist. 131 (2): 171–177. doi:10.4039/ent131171-2.
  2. ^ a b c d e f "Araucariaceae". The Gymnosperm Database. Pristupljeno 19. 11. 2011.
  3. ^ "Araucariaceae: life history and ecology". University of California Museum of Paleontology. Pristupljeno 19. 11. 2011.
  4. ^ "Agathis australis". The Gymnosperm Database. Pristupljeno 19. 11. 2011.
  5. ^ a b Fu Liguo; Li Nan; Robert R. Mill (1999). "Araucariaceae" (PDF). Flora of China. 4: 9–10. Arhivirano s originala (PDF), 24. 5. 2011. Pristupljeno 19. 11. 2011.
  6. ^ a b c James E. Eckenwalder (2009). Conifers of the world: the complete reference. Timber Press. str. 70. ISBN 978-0-88192-974-4.
  7. ^ a b c Stuart Max Walters (1986). The European Garden Flora: Pteridophyta, Gymnospermae, Angiospermae. Cambridge University Press. str. 72. ISBN 978-0-521-24859-4.
  8. ^ Gerald Carr. "Araucariaceae". University of Hawaii. Pristupljeno 19. 11. 2011.
  9. ^ a b Wayne P. Armstrong. "The Araucaria Family: Araucariaceae". Wayne's Word, Paloma College. Pristupljeno 19. 11. 2011.
  10. ^ Derived from papers by A. Farjon and C. J. Quinn & R. A. Price in the Proceedings of the Fourth International Conifer Conference, Acta Horticulturae 2003; 615

Dopunska literatura

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autori i urednici Wikipedije
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araucariaceae ( Pohjoisfriisi )

tarjonnut wikipedia emerging languages
Amrum.pngTekst üüb Öömrang

Araucariaceae san en famile faan konifeeren (näädelbuumer). Jo waaks fööraal üüb a süüdelk eerdheleft.

Jo haa hör nööm efter det chileensk regiuun Araukaanien, huar a Mapuche (iar: "Araukaanern") lewe.

Sköölen

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araucariaceae: Brief Summary ( Pohjoisfriisi )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Araucariaceae san en famile faan konifeeren (näädelbuumer). Jo waaks fööraal üüb a süüdelk eerdheleft.

Jo haa hör nööm efter det chileensk regiuun Araukaanien, huar a Mapuche (iar: "Araukaanern") lewe.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araucariaceae: Brief Summary ( Lombardi )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Le Araucariaceae i è 'na famìa botànica de conìfere del ùrden de le Araucariales. La tol dét 3 zèner. I è piànte che scàmpa per tacc agn e le fà so tàta rézina, de sòlet bèle simétriche e còniche. Le pìgne i è sùle, le stà sö piö o méno bèle drìte, grée, co le schìde ovulìfere ognöna col sò òvulo, e somésa grànda. La famìa l'è distribuìda praticamènt apéna endèl emisféro sud.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araucariaceae: Brief Summary ( bosnia )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Araucariaceae je veoma drevna porodica četinarslih stablašica. Najveću raznolikost postigla tokom perioda jura i kreda, kada je bila rasprostranjena gotovo u cijelom svijetu.

Većina Araucariaceae na Sjevernoj hemisferi nestala je u događaju izumiranje kreda-paleogen, a sada su uglavnom ograničeni na Južnu hemisferu, osim nekoliko vrsta roda Agathis u Jugoistočnoj Aziji.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autori i urednici Wikipedije
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araukariašattut ( Pohjoissaame )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Araukariašattut (Araucariaceae) lea šattočearda, masa gullá 41 goahccemuorrašlája golbma sierra sogas.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araukariengwachsa ( Baijeri )

tarjonnut wikipedia emerging languages

De Araukariengwachsa (Araucariaceae) hand a gscheid oide Pflanznfamilie innahoi vo de Koniferen (Coniferopsida). Se hamd a disjunktes Areal auf da Sidhoibkugl.

Lidaradua

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araukariengwachsa: Brief Summary ( Baijeri )

tarjonnut wikipedia emerging languages

De Araukariengwachsa (Araucariaceae) hand a gscheid oide Pflanznfamilie innahoi vo de Koniferen (Coniferopsida). Se hamd a disjunktes Areal auf da Sidhoibkugl.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araukariyadoshlar ( uzbekki )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Araukariyadoshlar, arauka-riyalar (Araucariaceae) – ochiq urug‘li o‘simliklarga mansub baland bo‘yli da-raxtlar oilasi. Ikki turkumi (Agathis, Araucaria) va 40 ga yaqin turi bor. Aso-san, Janubiy Amerika, Janubi-sharqiy Osiyo, Malakka va Filippin o.larida tar-qalgan. Novdalari doira shaklida joy-lashgan. Nina bargi yassi, mevasi yirik qubba, urug‘i xomligicha yoki qovurilib va quritib, shuningdek un qilib iste’mol qilinadi. Yog‘ochidan qurilishda foyda-laniladi. Ba’zi turlari xushmanzara da-raxt sifatida ekiladi.O‘zbekiston hududida A.ning changi, yog‘ochi va shoxchalarining izi qazilma holda topilgan. Xususan ular Farg‘ona vodiysining janubiy hududlari va Qurama tog‘larining karbon, yura qatlamalarida uchraydi.

Adabiyotlar

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipediya mualliflari va muharrirlari
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araukariyadoshlar: Brief Summary ( uzbekki )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Araukariyadoshlar, arauka-riyalar (Araucariaceae) – ochiq urug‘li o‘simliklarga mansub baland bo‘yli da-raxtlar oilasi. Ikki turkumi (Agathis, Araucaria) va 40 ga yaqin turi bor. Aso-san, Janubiy Amerika, Janubi-sharqiy Osiyo, Malakka va Filippin o.larida tar-qalgan. Novdalari doira shaklida joy-lashgan. Nina bargi yassi, mevasi yirik qubba, urug‘i xomligicha yoki qovurilib va quritib, shuningdek un qilib iste’mol qilinadi. Yog‘ochidan qurilishda foyda-laniladi. Ba’zi turlari xushmanzara da-raxt sifatida ekiladi.O‘zbekiston hududida A.ning changi, yog‘ochi va shoxchalarining izi qazilma holda topilgan. Xususan ular Farg‘ona vodiysining janubiy hududlari va Qurama tog‘larining karbon, yura qatlamalarida uchraydi.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipediya mualliflari va muharrirlari
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Piwin yura rikch'aq ayllu ( ketšua )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Piwin yura rikch'aq ayllu (Araucariaceae) nisqaqa huk llat'an muruyuq yurakunap rikch'aq ayllunmi, akwa raphiyuq, chhuquruqutu hina ruruyuq sach'akunam. Chay sach'akunaqa Urin Awya Yalapi, Awstralyapi, Musuq Silandapipas wiñan.

Rikch'aqkuna

Kaymi rikch'aqninkuna:

Agathis australis (kauri).
Araucaria angustifolia (Bertol.)Kuntze; Parana piwin
Araucaria araucana (Molina) K. Koch; Piwin
Araucaria bidwillii Hook.
Araucaria columnaris (Forster) Hook.
Araucaria cunninghamii Aiton ex D. Don
Araucaria heterophylla (Salisb.) Franco; Pino de la isla de Norfolk

Hawa t'inkikuna

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Piwin yura rikch'aq ayllu: Brief Summary ( ketšua )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Piwin yura rikch'aq ayllu (Araucariaceae) nisqaqa huk llat'an muruyuq yurakunap rikch'aq ayllunmi, akwa raphiyuq, chhuquruqutu hina ruruyuq sach'akunam. Chay sach'akunaqa Urin Awya Yalapi, Awstralyapi, Musuq Silandapipas wiñan.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Араукарии ( Makedonia )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Араукариите (науч. Araucariaceae) — многу стара фамилија на иглолисни дрва. Најголема разновидност достигнале во периодите јура и креда, кога растеле ширум целиот свет. На крајот од кредата, со изумирањето на диносаурусите изумреле и сите араукарии на северната полутопка.

Опис

 src=
„Тане Маута“ - огромно каури-дрво во Нов Зеланд

Видовите од оваа фамилија се мошне грамадни зимзелени дрва[1] што достигнуваат и над 60 м во височина[2] и некои од нив имаат огромна маса. На пример, Новозеландското дрво „Тане Махута“ („Господар на шумата“), примерок од видот каури (Agathis australis) е високо 45,2 м со пречник од 491 см и вкупна дрвна кубикажа од 516,7 м3.[3] Со тоа, ова е трето иглолисно дрво по големина, веднаш по секвојата и џиновската секвоја (обете од фамилијата Чемпреси).[1]

Стеблата се столбести и имаат релативно голема срцевина со смолеста средина.[4] Гранките растат хоризонтално и подредени една над друга, во венци од по три до седум гранки или наизменично во широко раздалечени парови.[5]

Листовите се мали, иглести и закривени, а кај некои се големи широко јајцевидни и сплеснати.[6] Подредени се спирално и доследно, и најчесто имаат напоредни жилички.[1]

Некои дрва имаат и женски и машки гамети, а пак други се само од еден пол.[7] Како и другите четинари, араукариите имаат шишарки.

Машките шишарки се меѓу најголемите во природата. По облик се цилиндрични и малку свиткани (налик на рески). Растат самостојно на врвовите од гранките или аксилите на листовите. Содржат многу спорофили распоредени во венчиња или спирали. Секоја на едниот крај има од четири до дваесет поленови ќесички од долната страна. Поленовите зрнца се обли и немаат крилца или набабрени делови.[1][5][6]

Женските шишарки исто така се многу големи. По облик се топчести до јајцевидни и растат исправени на дебелите кратки фиданки на врвот од гранките. Бројните ливчиња и лушпи се споени едни со други или пак се цепат на половина од должината.[1][5][6] Лушпите речиси секогаш имаат само по една семка (на горната страна), за разлика од вистинските борови, кои имаат по две.[8] И овие се многу големи, меѓу најголемите семиња кај четинарите. Имаат крилца со чија помош е едрат по ветерот и така се распрснуваат. Кога ќе созреат, женските шишарки паѓаат од гранка.[1][5][6] Доколку падне врз човек или животно, шишарката може да предизвика тешки повреди поради нејзината тежина и гломазност. На пример, шишарките на буњскиот бор (Araucaria bidwillii) имаат димензии како голем ананас, тежат 4,5 до 6.8 кг и паѓаат од висина до 23 м.[8]

Систематика и родови

 src=
Волемија (Wollemia nobilis)

Араукариите влегуваат во редот Боровидни (Pinales), класа Pinopsida од одделот Четинари (Pinophyta). Во овој оддел спаѓаат сите денешни иглолисни растенија. Меѓутоа од неодамна некои стручњаци ги сметаат араукариите за посебен род, кој го нарекуваат Araucariales.[1]

Араукариите денес имаат три рода со околу 41 вид.[4]

Содржи 19 вида. Расте во Нова Каледонија (каде 13 вида се ендемски), Норфолшки Остров, Австралија, Нова Гвинеја, Аргентина, Чиле и јужен Бразил.
Содржи 21 вид. Расте во Австралија, Вануату, Нова Каледонија, Папуа Нова Гвинеја, Индонезија, Малезија и Филипините
Содржи само еден преостанат вид кој е ендемски во Австралија. Пред неговото откривање во 1994 родот бил познат само од фосилни наоди.

Филогенија

Ова е филогенијата на четинарите според кладистичката анализа на молекуларните податоци, каде може да се види положбата на араукариите во рамките на одделот.[9]



Борови





Араукарии



Ногоплоди





Чадорести борови




Чемпреси




главотиси




Тиси








Респределба и живеалиште

Денес на науката ѝ е познат 41 вид, и тоа во три рода: Каури, Араукарија и Волемија. Сите водат потекло од антарктичката флора и распределени се главно низ јужната полутопка.

Во голема мера највеќе видови се среќаваат во Нова Каледонија (18 вида), а останатите се распоредени во Австралија, Аргентина, Нов Зеланд, Чиле, јужен Бразил и Малезија. Во Малезија, ареалот на Каурите малку навлегува и во северната полутопка, достигнувајќи 18° СГШ на Филипините.

Употреба

Неколку вида уживаат голема популарност во градинарството во суптропскиот појас, а некои имаат големо стопанско значење како извор на висококвалитетна дрвена граѓа. Неколку од нив имаат семки што се користат во кулинарството (налик на боровите семки), а други пак даваат скапоцена смола и килибар. Во шумите кајшто растат, овие дрва се најголеми и најдоминантни. Најголемо дрво е Araucaria hunsteinii, од Нова Гвинеја (со примерок од 89 м), а други достигнуваат 50–65 м во висина. Разнолисната араукарија (Araucaria heterophylla) од Норфолшкиот Остров е мошне застапена во пејзажното уредување и како собно растение.

Поврзано

  • Commons-logo.svg

Наводи

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 „Araucariaceae“. The Gymnosperm Database. конс. 19 ноември 2011. Check date values in: |accessdate= (помош)
  2. „Araucariaceae: life history and ecology“. University of California Museum of Paleontology. конс. 19 ноември 2011. Check date values in: |accessdate= (помош)
  3. „Agathis australis“. The Gymnosperm Database. конс. 19 ноември 2011. Check date values in: |accessdate= (помош)
  4. 4,0 4,1 Fu Liguo, Li Nan, & Robert R. Mill. „Araucariaceae“. Z.Y. Wu & P.H. Raven. Cycadaceae through Fagaceae. „Flora of China“ (Science Press) том 4: 9–10. ISBN 9780915279340. http://hua.huh.harvard.edu/china/mss/volume04/ARAUCARIACEAE.published.pdf.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 James E. Eckenwalder (2009). „Conifers of the world: the complete reference“. Timber Press. стр. 70. ISBN 9780881929744.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Stuart Max Walters (1986). „The European Garden Flora: Pteridophyta, Gymnospermae, Angiospermae“. Cambridge University Press. стр. 72. ISBN 9780521248594.
  7. Gerald Carr. „Araucariaceae“. University of Hawaii. конс. 19 ноември 2011. Check date values in: |accessdate= (помош)
  8. 8,0 8,1 Wayne P. Armstrong. „The Araucaria Family: Araucariaceae“. Wayne's Word, Paloma College. конс. 19 ноември 2011. Check date values in: |accessdate= (помош)
  9. Изведено од трудови на A. Farjon и C. J. Quinn & R. A. Price од Proceedings of the Fourth International Conifer Conference, Acta Horticulturae 615 (2003)
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Автори и уредници на Википедија
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Араукарии: Brief Summary ( Makedonia )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Араукариите (науч. Araucariaceae) — многу стара фамилија на иглолисни дрва. Најголема разновидност достигнале во периодите јура и креда, кога растеле ширум целиот свет. На крајот од кредата, со изумирањето на диносаурусите изумреле и сите араукарии на северната полутопка.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Автори и уредници на Википедија
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Араукария котыр ( Komi )

tarjonnut wikipedia emerging languages
 src=
Araucaria araucana

Араукария котыр (лат. Araucariaceae) — пожум чукöрись лыса пу быдмас котыр. Араукарияэз 41 вид.

Роддэз

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Араукария котыр: Brief Summary ( Komi )

tarjonnut wikipedia emerging languages
 src= Araucaria araucana

Араукария котыр (лат. Araucariaceae) — пожум чукöрись лыса пу быдмас котыр. Араукарияэз 41 вид.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Араўкарыевыя ( valkovenäjä )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Араўкарыевыя (Araucariaceae) — сямейства голанасенных расьлінаў. Да араўкарыевых належаць 3 роды і 41 від[1].

Апісаньне

Вечназялёныя дрэвы са сьпіральна разьмешчаным вузкім або шырокім лісьцем, часта з паралельнымі жылкамі. Двудомныя або аднадомныя[1].

Арэал

У першую чаргу, у паўднёвым паўшар’і[1].

Крыніцы

  1. ^ а б в Christopher J. Earle (ed.) Conifers(анг.). The Gymnosperm Database. Праверана 09.02.2019 г.

Вонкавыя спасылкі

Commons-logo.svgсховішча мультымэдыйных матэрыялаў

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Аўтары і рэдактары Вікіпедыі
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Араўкарыевыя: Brief Summary ( valkovenäjä )

tarjonnut wikipedia emerging languages

Араўкарыевыя (Araucariaceae) — сямейства голанасенных расьлінаў. Да араўкарыевых належаць 3 роды і 41 від.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Аўтары і рэдактары Вікіпедыі
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia emerging languages

Araucariaceae ( englanti )

tarjonnut wikipedia EN

Araucariaceae – also known as araucarians – is a family of coniferous trees. The family achieved its maximum diversity during the Jurassic and Cretaceous periods, when it was distributed almost worldwide. Most of the Araucariaceae in the Northern Hemisphere vanished in the Cretaceous–Paleogene extinction event, and they are now largely confined to the Southern Hemisphere, except for a few species of Agathis in Southeast Asia.[1]

Description

Tāne Mahuta ("Lord of the Forest"), a massive Agathis australis tree from New Zealand

Members of Araucariaceae are typically extremely tall evergreen trees,[2] reaching heights of 60 m (200 ft) or more.[3] They can also grow very large stem diameters; a New Zealand kauri tree (Agathis australis) named Tāne Mahuta ("The Lord of the Forest") has been measured at 45.2 m (148 ft) tall with a diameter at breast height of 491 cm (16.11 ft). Its total wood volume is calculated to be 516.7 m3 (18,250 cu ft),[4] making it the third-largest conifer after Sequoia and Sequoiadendron (both from the Cupressaceae subfamily Sequoioideae).[2]

The trunks are columnar and have relatively large piths with resinous cortices.[5] The branching is usually horizontal and tiered, arising regularly in whorls of three to seven branches or alternating in widely separated pairs.[6]

The leaves can be small, needle-like, and curved, or they can be large, broadly ovate, and flattened.[7] They are spirally arranged, persistent, and usually have parallel venation.[2]

Like other conifers, they produce cones. Each tree can have both male and female cones (monoecious) or they can have only male or female cones (dioecious).[8]

Male cones are among the largest among all conifer cones, on average. They are cylindrical and drooping, somewhat resembling catkins. They are borne singly on the tips of branches or the axils of leaves. They contain numerous sporophylls arranged in whorls or spirals. Each has four to 20 elongated pollen sacs attached to the lower surface at one end. The pollen grains are round and do not possess wings or air sacs.[2][6][7]

Female cones are also very large. They are spherical to ovoid in shape and borne erect on thick, short shoots at branch tips. The numerous bracts and scales are either fused to each other or separate for half of their lengths.[2][6][7] The scales almost always bear only one seed on its upper surface, in contrast to two in true pines (family Pinaceae).[9] They are very large, among the largest seeds among conifers. They are dispersed by wind, usually using wing-like structures. On maturity, the female cones detach and fall to the ground.[2][6][7] Due to their size, they can cause serious injuries if they hit a person. The cones of the bunya bunya, Araucaria bidwillii, for example, weigh up to 10 kg (22 lb),[10] about the size and weight of a large pineapple. They can drop from heights of 23 m (75 ft).[9]

Classification and genera

Araucariaceae is classified under the order Pinales, class Pinopsida of the division Pinophyta. The division includes all living conifers. Recently however, some authorities treat Araucariaceae as a separate order, Araucariales.[2]

WollemiaNobilisPineKiefer.jpg

Araucariaceae contains three extant genera and about 41 species.[5]

Phylogeny

Below is the phylogeny of the Pinophyta based on cladistic analysis of molecular data. It shows the position of Araucariaceae within the division.[11]

Pinaceae

Araucariaceae

Podocarpaceae

Sciadopityaceae

Cupressaceae

Cephalotaxaceae

Taxaceae

Relationships between living members of Araucariaceae.[12]

Araucariaceae

Araucaria

Wollemia

Agathis

Molecular evidence supports Araucariaceae and Podocarpaceae having diverged from each other during the late Permian.[13]

Distribution and habitat

Today, 41 species are known, in three genera: Agathis, Araucaria and Wollemia, distributed largely in the Southern Hemisphere.

By far the greatest diversity is in New Caledonia (18 species), with others in Australia, Argentina, New Zealand, Chile, southern Brazil, and Malesia. In Malesia, Agathis extends a short distance into the Northern Hemisphere, reaching 18°N in the Philippines.

Uses

Several species are very popular ornamental trees in gardens in subtropical regions, and some are also very important timber trees, producing wood of high quality. Several have edible seeds similar to pine nuts, and others produce valuable resin and amber. In the forests where they occur, they are usually dominant trees, often the largest species in the forest; the largest is Araucaria hunsteinii, reported to 89 m tall in New Guinea, with several other species reaching 50–65 m tall. A. heterophylla, the Norfolk Island pine, is a well-known landscaping and house plant from this taxon.

Skillful artisans in the Erzurum Province, Turkey, have used fossilized wood of Araucariaceae for centuries to manufacture jewelry and decorative items. It is known as "Oltustone", the name deriving from the town of Oltu, where it is most commonly excavated. Despite the fact that this semiprecious gemstone is classified as “stone”, wood anatomy reveals it was fossilized pieces of trunks of Araucariacea. Oltustone, also called ‘Black Amber’ is unique to Turkey. It is dull and black, but when polished, acquires an attractive black sheen.[14]

Fossil record

Fossils widely believed to belong to Araucariaceae include the form genera Araucarites (various), Agathoxylon and Araucarioxylon (wood), Brachyphyllum (leaves), Araucariacites and Dilwynites (pollen), and Protodammara (cones).

The oldest definitive records of Araucariaceae are from the Early Jurassic, though there are potential earlier Late Triassic records. Early representatives of Araucaria are widespread across both hemispheres by the Middle Jurassic, such as Araucaria mirabilis and Araucaria sphaerocarpa from the Middle Jurassic of Argentina and England respectively.[15] The oldest records of the Wollemia-Agathis lineage from the Cretaceous, including Emwadea microcarpa from the Albian aged Winton Formation of Australia[16] and Wairarapaia mildenhallii from the Albian-Cenomanian of New Zealand.[17][12] The oldest fossils currently confidently assignable to Agathis are those of Agathis immortalis from the Salamanca Formation of Patagonia, which dates to the Paleocene, approximately 64.67–63.49 million years ago. Agathis-like leaves are also known from the slightly older Lefipán Formation of the same region, which date to the very end of the Cretaceous.[18]

See also

Wikimedia Commons has media related to Araucariaceae.
Wikispecies has information related to Araucariaceae.

References

  1. ^ Poinar, George; Archibald, Bruce; Brown, Alex (1999). "New amber deposit provides evidence of Early Paleogene extinctions, paleoclimates, and past distributions" (PDF). The Canadian Entomologist. 131 (2): 171–177. doi:10.4039/ent131171-2. S2CID 85718312.
  2. ^ a b c d e f g "Araucariaceae". The Gymnosperm Database. Retrieved November 19, 2011.
  3. ^ "Araucariaceae: life history and ecology". University of California Museum of Paleontology. Retrieved November 19, 2011.
  4. ^ "Agathis australis". The Gymnosperm Database. Retrieved November 19, 2011.
  5. ^ a b Fu Liguo; Li Nan; Robert R. Mill (1999). "Araucariaceae" (PDF). Flora of China. 4: 9–10. Archived from the original (PDF) on May 24, 2011. Retrieved 2011-11-19.
  6. ^ a b c d James E. Eckenwalder (2009). Conifers of the world: the complete reference. Timber Press. p. 70. ISBN 978-0-88192-974-4.
  7. ^ a b c d Stuart Max Walters (1986). The European Garden Flora: Pteridophyta, Gymnospermae, Angiospermae. Cambridge University Press. p. 72. ISBN 978-0-521-24859-4.
  8. ^ Gerald Carr. "Araucariaceae". University of Hawaii. Retrieved November 19, 2011.
  9. ^ a b Wayne P. Armstrong. "The Araucaria Family: Araucariaceae". Wayne's Word, Paloma College. Archived from the original on December 3, 2011. Retrieved November 19, 2011.
  10. ^ "Araucaria biwillii (Bunya pine) description". The Gymnosperm Database. Retrieved 20 January 2023.
  11. ^ Derived from papers by A. Farjon and C. J. Quinn & R. A. Price in the Proceedings of the Fourth International Conifer Conference, Acta Horticulturae 2003; 615
  12. ^ a b Escapa, Ignacio H.; Catalano, Santiago A. (October 2013). "Phylogenetic Analysis of Araucariaceae: Integrating Molecules, Morphology, and Fossils". International Journal of Plant Sciences. 174 (8): 1153–1170. doi:10.1086/672369. hdl:11336/3583. ISSN 1058-5893. S2CID 56238574.
  13. ^ Stull, Gregory W.; Qu, Xiao-Jian; Parins-Fukuchi, Caroline; Yang, Ying-Ying; Yang, Jun-Bo; Yang, Zhi-Yun; Hu, Yi; Ma, Hong; Soltis, Pamela S.; Soltis, Douglas E.; Li, De-Zhu (July 19, 2021). "Gene duplications and phylogenomic conflict underlie major pulses of phenotypic evolution in gymnosperms". Nature Plants. 7 (8): 1015–1025. doi:10.1038/s41477-021-00964-4. ISSN 2055-0278. PMID 34282286. S2CID 236141481.
  14. ^ Kutluk; et al. (2012). "First Report of Araucariaceae wood (Agathoxylon sp.) from the Late Cretaceous of Turkey". IAWA Journal. 33 (3): 319–326. doi:10.1163/22941932-90000097.
  15. ^ Leslie, Andrew B.; Beaulieu, Jeremy; Holman, Garth; Campbell, Christopher S.; Mei, Wenbin; Raubeson, Linda R.; Mathews, Sarah (September 2018). "An overview of extant conifer evolution from the perspective of the fossil record". American Journal of Botany. 105 (9): 1531–1544. doi:10.1002/ajb2.1143. PMID 30157290.
  16. ^ Dettmann, Mary E.; Clifford, H. Trevor; Peters, Mark (June 2012). "Emwadea microcarpa gen. et sp. nov.—anatomically preserved araucarian seed cones from the Winton Formation (late Albian), western Queensland, Australia". Alcheringa: An Australasian Journal of Palaeontology. 36 (2): 217–237. doi:10.1080/03115518.2012.622155. ISSN 0311-5518. S2CID 129171237.
  17. ^ Cantrill, David J.; Raine, J. Ian (November 2006). "Wairarapaia mildenhallii gen. et sp. nov., a New Araucarian Cone Related to Wollemia from the Cretaceous (Albian‐Cenomanian) of New Zealand". International Journal of Plant Sciences. 167 (6): 1259–1269. doi:10.1086/507608. ISSN 1058-5893. S2CID 85365035.
  18. ^ Escapa, Ignacio H.; Iglesias, Ari; Wilf, Peter; Catalano, Santiago A.; Caraballo‐Ortiz, Marcos A.; Rubén Cúneo, N. (August 2018). "Agathis trees of Patagonia's Cretaceous‐Paleogene death landscapes and their evolutionary significance". American Journal of Botany. 105 (8): 1345–1368. doi:10.1002/ajb2.1127. ISSN 0002-9122. PMID 30074620. S2CID 51908977.
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia EN

Araucariaceae: Brief Summary ( englanti )

tarjonnut wikipedia EN

Araucariaceae – also known as araucarians – is a family of coniferous trees. The family achieved its maximum diversity during the Jurassic and Cretaceous periods, when it was distributed almost worldwide. Most of the Araucariaceae in the Northern Hemisphere vanished in the Cretaceous–Paleogene extinction event, and they are now largely confined to the Southern Hemisphere, except for a few species of Agathis in Southeast Asia.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia authors and editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia EN

Araŭkariacoj ( Esperanto )

tarjonnut wikipedia EO

La araŭkariacoj [3] (latine Araucariaceae) estas praa, sistematike izolita familio el gimnospermoj. Tiu familio apartenas al la ordo araŭkarialoj (Araucariales). Ĝi entenas 4 genrojn kaj ĉirkaŭ 40 speciojn[2]. Ĝia tipa genro estas araŭkario[3].

Filogenezo

Ili elformiĝis en la triaso, poste disvastiĝis sur la tuta Tero. Ilia abundiĝa epoko estis dum la juraso kaj la kretaceo, antaŭ 65-200 milionoj da jaroj. Ekde la dua duono de la juraso, danke al pli bona klimato, tiuj plantoj disvastiĝis pli forte. Ili formortis el la norda hemisfero dum la kretacea fina periodo. Ili postrestis nur sur la Gondvano, do nuntempe en Sudameriko kaj Aŭstralio.

Aspekto

La araŭkariacoj estas facile rekoneblaj pro siaj dikaj, skvamosimilaj trunkoj kaj larĝaj pinglofolioj.

Taksonomio

Jen la listo, laŭ The Plant List kaj World Flora Online (31 mar. 2020)[4],[2], de la akceptitaj genroj, kaj ties Esperantaj nomoj[5]:

Referencoj

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia EO

Araŭkariacoj: Brief Summary ( Esperanto )

tarjonnut wikipedia EO

La araŭkariacoj (latine Araucariaceae) estas praa, sistematike izolita familio el gimnospermoj. Tiu familio apartenas al la ordo araŭkarialoj (Araucariales). Ĝi entenas 4 genrojn kaj ĉirkaŭ 40 speciojn. Ĝia tipa genro estas araŭkario.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia EO

Araucariaceae ( kastilia )

tarjonnut wikipedia ES
Véase Pinidae para una introducción a estos grupos

Las araucariáceas (nombre científico Araucariaceae) son una familia de coníferas del Orden Araucariales, comprende 3 géneros. Son árboles de larga vida altamente resinosos, usualmente muy simétricos y cónicos. Los conos son solitarios, más o menos erectos, y pesados, las escamas ovulíferas cada una con un óvulo, semillas grandes. La familia está prácticamente restringida al Hemisferio Sur.

Descripción

Introducción teórica en Terminología descriptiva de las plantas

Árboles de larga vida, hasta 65 m de alto y 6 m de diámetro en la base, altamente resinosos, usualmente muy simétricos y cónicos en su forma de crecimiento. Hojas simples, enteras, variadas en forma (como punzones, escamas, lineales, oblongas o elípticas), a veces en el mismo individuo, persistentes, con la punta aguzada en algunas especies de Araucaria, de disposición espiralada u opuesta. Dioicos o monoicos. Estróbilos microsporangiados cilíndricos, con numerosos microsporofilos dispuestos en espiral, cada uno con 4-20 microsporangios, polen sin "sacca", la exina con hoyuelos. Conos solitarios, más o menos erectos, pesados, madurando en 2-3 años y eventualmente desintegrándose en el árbol, escamas ovulíferas cada una con 1 óvulo, numerosas, dispuestas en espiral, aplanadas, lineales a peltadas, la bráctea más o menos larga que la escama y fusionada a ella, semillas grandes, con o sin alas marginales. 2 cotiledones, a veces altamente divididos y pareciendo 4.

Ecología

Araucariaceae está casi restringida al Hemisferio Sur, desde el sudeste de Asia a Australia, Nueva Zelanda, y el sur de Sudamérica.

Los miembros de esta familia usualmente crecen en bosques lluviosos tropicales y subtropicales como también en áreas más templadas.

La familia es más diversa en Nueva Caledonia, donde hay 5 especies de Agathis y 13 especies de Araucaria endémicas. Las especies de esta área de cada género forman un grupo monofilético de acuerdo con análisis de rbcL. El pequeño monto de diversificación genética de las especies dentro de cada género sugiere una radiación relativamente reciente en el suelo inusual (ultramáfico) de Nueva Caledonia.

En algunas especies de Araucaria, las hojas que terminan en puntas aguzadas, la habilidad de regenerar ramas, y la protección del ápice de crecimiento por las ramas que lo rodean sugieren una adaptación contra herbívoros hoy extintos.

Uno de los árboles más grandes y de larga vida de esta familia es Agathis australis, comúnmente llamado Kauri. Un individuo particular en el norte de Nueva Zelanda tenía 51,5 m de altura y 13,8 m de circunferencia y unos 2000 años de vida a principios del 2001. El nombre maorí para este individuo es Tane Mahuta, que se traduce como "dios del bosque".

Filogenia

Introducción teórica en Filogenia

Las secuencias de 28S rRNA fuertemente sugieren una relación de hermanos entre Podocarpaceae y Araucariaceae, compartiendo las siguientes sinapomorfías: un óvulo por escama ovulífera, la escama ovulífera cercanamente asociada a la semilla, y posiblemente la bráctea fusionada a la escama.

Agathis y Araucaria difieren una de otra fuertemente en sus estructuras foliares y reproductivas. Las hojas de Agathis son opuestas y amplias, mientras que las de Araucaria son de disposición espiralada y lineales a amplias. Agathis es monoico con óvulos libres de la escama del cono y tiene semillas aladas. Araucaria es dioico, con óvulos fusionados a la escama del cono y usualmente tiene semillas sin alas. Las secuencias de ADN de rbcL también sostienen una monofilia de los dos géneros. Los datos de rbcL también están de acuerdo con la división del género en 4 secciones basados en caracgteres no moleculares como el número de cotiledones, posición de los conos microsporangiados, y caracteres celulares de la epidermis de las hojas.

Wollemia nobilis fue encontrado en 1994 en el Parque nacional Wollemi en Sídney, Australia, por el oficial del "National Park and Wildlife Service" David Noble. Era conocido para la ciencia antes de 1994 sólo como un fósil que se extendía hasta hace 150 millones de años, y es uno de los árboles del mundo más raros, con sólo unos 43 adultos en dos poblaciones que distan unos 1,5 km entre ellas. Los árboles, algunos de los cuales tienen entre 500 y 1000 años, tienen una corteza inusual, descripta como "chocolate burbujeante".

Taxonomía

Introducción teórica en Taxonomía

3 géneros, 32 especies. Los géneros más representados son Araucaria (18 especies) y Agathis (13 especies).

La clasificación, según Christenhusz et al. 2011,[1]​ que también provee una secuencia lineal de las gimnospermas hasta género:

  • Familia 8. Araucariaceae Henkel & W.Hochst., Syn. Nadelhölz.: xvii, 1 (1865), nom. cons. Tipo: Araucaria Juss. Sinónimos: Dammaraceae Link, Abh. Konigl. Akad. Wiss. Berlín 1827: 157 (1830), nom. illeg. Tipo: Dammara Link. Agathidaceae (Vierh.) Baum.-Bodenh. ex A.V.Bobrov & Melikian, Komarovia 4: 61 (2006). Tipo: Agathis Salisb.
3 géneros, 41 especies, Sudeste de Asia y Filipinas a Australasia, Pacífico, sur de Sudamérica.
    • 8.1. Araucaria Juss., Gen. 413 (1789). Tipo: A. imbricata Pav., nom. illeg. (≡ Pinus araucana Molina) Dombeya Lam., Encycl. Meth., Bot. 2: 301 (1786), nom. illeg., non L’Hér. (1785), nom. rej. Tipo: D. chilensis Lam., nom. illeg. (≡ Pinus araucana Molina) Sinónimos: Columbea Salisb., Trans. Linn. Soc. London 8: 317 (1807), nom. illeg. Tipo: C. quadrifaria Salisb., nom. illeg. (≡ Pinus araucana Molina) Eutassa Salisb., Trans. Linn. Soc. London 8: 316 (1807). Tipo: E. heterophylla Salisb. (≡ Araucaria heterophylla). Eutacta Link, Linnaea 15: 543 (1842). Tipo: E. cunninghamii (Aiton ex A. Cunn.) Link (tipo designado aquí por Mill & Farjon) (≡ Araucaria cunninghamii Aiton ex A.Cunn.). Quadrifaria Manetti ex Gordon, Pinet. Suppl. 14 (1862). Tipo: Q. imbricata (Pav.) Manetti ex Gordon (≡ Araucaria araucana). Marywildea A.V.Bobrov & Melikian, Komarovia 4: 57 (2006). Tipo: M. bidwillii (Hook.) A.V.Bobrov & Melikian (≡ Araucaria bidwillii Hook.). Titanodendron A.V.Bobrov & Melikian, Komarovia 4: 60 (2006). Tipo: T. hunsteinii (K.Schum.) A.V.Bobrov & Melikian (≡ Araucaria hunsteinii K.Schum.).
    • 8.2. Wollemia W.G.Jones, K.D.Hill & J.M.Allen, Telopea 6: 173 (1995). Tipo: W. nobilis W.G.Jones, K.D.Hill & J.M.Allen
    • 8.3. Agathis Salisb., Trans. Linn. Soc. London 8: 311 (1807), nom. cons. Tipo: A. loranthifolia Salisb., nom. illeg. (≡ Pinus dammara (Lamb.) L.C.Rich.) Sinónimos: Dammara Link, Enum. Pl. Horti Berol. 2: 411 (1822), nom. illeg., non Gaertner (1790). Salisburyodendron A.V.Bobrov & Melikian, Komarovia 4: 62 (2006). Tipo: S. australis (Lamb.) A.V.Bobrov & Melikian (≡ Agathis australis Salisb.).

Evolución

Araucariaceae, como Podocarpaceae, es una familia distintiva casi exclusiva del Hemisferio Sur. Su registro fósil, en particular el de Araucaria, se extiende hasta el Jurásico.

Importancia económica

Los dos géneros más representados producen madera. Los individuos más grandes, como los de Agathis australis de Nueva Zelanda, que llegan a 65 m de altura y 6 m de diámetro, contienen grandes cantidades de madera de alta calidad.

Araucaria heterophylla y Araucaria araucana de Chile son ornamentales muy preciados, tanto como plantas de prados como plantas de interior.

 title=
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autores y editores de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ES

Araucariaceae: Brief Summary ( kastilia )

tarjonnut wikipedia ES
Véase Pinidae para una introducción a estos grupos

Las araucariáceas (nombre científico Araucariaceae) son una familia de coníferas del Orden Araucariales, comprende 3 géneros. Son árboles de larga vida altamente resinosos, usualmente muy simétricos y cónicos. Los conos son solitarios, más o menos erectos, y pesados, las escamas ovulíferas cada una con un óvulo, semillas grandes. La familia está prácticamente restringida al Hemisferio Sur.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autores y editores de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ES

Araukaarialised ( viro )

tarjonnut wikipedia ET

Araukaarialised (Araucariaceae) on igihaljaste okaspuude sugukond okaspuulaadsete seltsist.

Araukaarialiste sugukonda kuulub kolm perekonda 41 liigiga.

Araukaarialised kasvavad valdavalt lõunapoolkeral, nende levila ulatub Austraaliast ja Kagu-Aasia saartest üle Vaikse ookeani Lõuna-Ameerikasse. Põhjapoolkeral leidub neid vaid Malaisias ja Filipiinidel. Kunagi olid araukaarialised levinud ka põhjapoolkeral, kuid suurem osa liikidest suri välja Kriidi ajastu lõpul. Leitud fossiilide põhjal eristatakse fossiilseid perekondi Araucarioxylon, Brachyphyllum ja Protodammara.

Sugukonda kuuluvad kõrgekasvulised jämeda tüvega puud, millel on kitsad või nõeljad okkad. Paljudel neist on väärtuslik puit. Puudelt kogutakse ka vaiku ja söödavaid seemneid.

Perekonnad

  • araukaaria (Araucaria), perekonda kuulub 19 liiki
  • kauripuu (Agathis), perekonda kuulub 21 liiki
  • volleemia (Wollemia), perekonda kuulub üks liik

Välislingid

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipeedia autorid ja toimetajad
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ET

Araukaarialised: Brief Summary ( viro )

tarjonnut wikipedia ET

Araukaarialised (Araucariaceae) on igihaljaste okaspuude sugukond okaspuulaadsete seltsist.

Araukaarialiste sugukonda kuulub kolm perekonda 41 liigiga.

Araukaarialised kasvavad valdavalt lõunapoolkeral, nende levila ulatub Austraaliast ja Kagu-Aasia saartest üle Vaikse ookeani Lõuna-Ameerikasse. Põhjapoolkeral leidub neid vaid Malaisias ja Filipiinidel. Kunagi olid araukaarialised levinud ka põhjapoolkeral, kuid suurem osa liikidest suri välja Kriidi ajastu lõpul. Leitud fossiilide põhjal eristatakse fossiilseid perekondi Araucarioxylon, Brachyphyllum ja Protodammara.

Sugukonda kuuluvad kõrgekasvulised jämeda tüvega puud, millel on kitsad või nõeljad okkad. Paljudel neist on väärtuslik puit. Puudelt kogutakse ka vaiku ja söödavaid seemneid.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipeedia autorid ja toimetajad
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ET

Araucariaceae ( baski )

tarjonnut wikipedia EU

Araukariazeoak (Araucariaceae) Pinales ordenako konifero familia da, egun hiru genero dituena. Oso familia zaharra da, Kretazeon eta Jurasikon mundu osotik zabalduta zegoena.

Familia honek tamaina handiko zuhaitzak hartzen ditu. Berauen hostoek orratz itxura dute. Loreak gerbatan dituzte. Familia honetako mota gehienak Hego Ameriketakoak dira, eta bakar batzuk Ozeanian hazten dira.[1]

Filogenia

Hona hemen Pinophytaren filogenia, Araucariaceae familiaren kokapena azaltzen duena.[2]



Pinaceae





Araucariaceae



Podocarpaceae





Sciadopityaceae




Cupressaceae




Cephalotaxaceae




Taxaceae








Erreferentziak

  1. Lur entziklopedietatik hartua.
  2. A. Farjon eta C. J. Quinn & R. A. Price (2003) «Proceedings of the Fourth International Conifer Conference» Acta Horticulturae (615).
Landare Artikulu hau landareei buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.
(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipediako egileak eta editoreak
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia EU

Araucariaceae: Brief Summary ( baski )

tarjonnut wikipedia EU

Araukariazeoak (Araucariaceae) Pinales ordenako konifero familia da, egun hiru genero dituena. Oso familia zaharra da, Kretazeon eta Jurasikon mundu osotik zabalduta zegoena.

Familia honek tamaina handiko zuhaitzak hartzen ditu. Berauen hostoek orratz itxura dute. Loreak gerbatan dituzte. Familia honetako mota gehienak Hego Ameriketakoak dira, eta bakar batzuk Ozeanian hazten dira.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipediako egileak eta editoreak
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia EU

Araukariakasvit

tarjonnut wikipedia FI

Araukariakasvit (Araucariaceae) on kasviheimo, johon kuuluu 41 havupuulajia kolmessa eri suvussa.

Araukariakasvit ovat hyvin muinainen kasviheimo. Niiden lajirunsaus oli suurimmillaan jura- ja liitukausilla 200–65 miljoonaa vuotta sitten, jolloin araukariakasvit muodostivat metsiä kaikkialla maapallolla. Suurin osa lajeista kuoli sukupuuttoon liitukauden lopussa, jolloin myös dinosaurusten valtakausi päättyi. Nykyisin heimon puita esiintyy vain eteläisellä pallonpuoliskolla (poikkeuksena Malesia ja Filippiinit) alueella, joka ulottuu Etelä-Amerikasta Tyynenmeren poikki Australiaan ja Kaakkois-Aasian saarille. Heimo on monipuolisimmin edustettu Uudessa-Kaledoniassa.

Kaikki araukariakasvit ovat ainavihantia puita. Niillä voi olla kapean neulasmaiset tai leveämmät lehdet. Kukinnot ovat käpyjä. Monet lajit ovat koristeellisen muotoisia, minkä vuoksi ne ovat suosittuja puistopuita lämpimän ilmaston maissa. Joitakin lajeja kasvatetaan kaupallisesti arvokkaan puuaineksen tai pihkan takia.[2]

Araukariakasveihin kuuluvat suvut ovat:

Suvuista Wollemia ja sen ainoa laji Wollemia nobilis löydettiin Australiasta vasta 1994.[3] Fossiiliaineistosta tunnetaan lisäksi suku Araucarioxylon, jolla ei kuitenkaan ole enää eläviä edustajia.

Lähteet

  1. ITIS
  2. Christopher J. Earle: Araucariaceae 2008. Gymnosperm Database. Viitattu 28.1.2016. (englanniksi)
  3. Wollemia nobilis: The Wollemi Pine Plant Evolution Viitattu 17.4.2010

Aiheesta muualla

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedian tekijät ja toimittajat
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia FI

Araukariakasvit: Brief Summary

tarjonnut wikipedia FI

Araukariakasvit (Araucariaceae) on kasviheimo, johon kuuluu 41 havupuulajia kolmessa eri suvussa.

Araukariakasvit ovat hyvin muinainen kasviheimo. Niiden lajirunsaus oli suurimmillaan jura- ja liitukausilla 200–65 miljoonaa vuotta sitten, jolloin araukariakasvit muodostivat metsiä kaikkialla maapallolla. Suurin osa lajeista kuoli sukupuuttoon liitukauden lopussa, jolloin myös dinosaurusten valtakausi päättyi. Nykyisin heimon puita esiintyy vain eteläisellä pallonpuoliskolla (poikkeuksena Malesia ja Filippiinit) alueella, joka ulottuu Etelä-Amerikasta Tyynenmeren poikki Australiaan ja Kaakkois-Aasian saarille. Heimo on monipuolisimmin edustettu Uudessa-Kaledoniassa.

Kaikki araukariakasvit ovat ainavihantia puita. Niillä voi olla kapean neulasmaiset tai leveämmät lehdet. Kukinnot ovat käpyjä. Monet lajit ovat koristeellisen muotoisia, minkä vuoksi ne ovat suosittuja puistopuita lämpimän ilmaston maissa. Joitakin lajeja kasvatetaan kaupallisesti arvokkaan puuaineksen tai pihkan takia.

Araukariakasveihin kuuluvat suvut ovat:

Agathis – kaurit (21 lajia) Araucaria – araukariat (19 lajia) Wollemia – wollemiat (1 laji)

Suvuista Wollemia ja sen ainoa laji Wollemia nobilis löydettiin Australiasta vasta 1994. Fossiiliaineistosta tunnetaan lisäksi suku Araucarioxylon, jolla ei kuitenkaan ole enää eläviä edustajia.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedian tekijät ja toimittajat
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia FI

Araucariaceae ( ranska )

tarjonnut wikipedia FR

La famille des Araucariaceae (Araucariacées) regroupe des plantes gymnospermes, et font partie de l'embranchement des Pinophyta (pinophytes, ou conifères) ; elle compte 32 espèces réparties en 3 genres :

Ce sont des arbres ou des arbustes de grande taille des régions tempérées et tropicales, à feuilles persistantes en écailles, originaires d'Australie, de Nouvelle-Calédonie, de Nouvelle-Zélande, de Nouvelle-Guinée ou d'Amérique du Sud.

Il s'agit d'une famille très ancienne dont on trouve dans les parcs et les jardins d'Europe un représentant importé : l'Araucaria araucana, beau pin des régions abritées.

Étymologie

Le nom vient du genre Araucaria, dérivé de Araucania, une région habitée par le peuple Mapuche (ou espagnol : Araucana), aujourd'hui au Chili, où l'Araucaria araucana est indigène[1].

Notes et références

  1. J.L. Maarten et al. Plants of the World. Univ. Chicago, 2018, p. 81 : lire en ligne

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia FR

Araucariaceae: Brief Summary ( ranska )

tarjonnut wikipedia FR

La famille des Araucariaceae (Araucariacées) regroupe des plantes gymnospermes, et font partie de l'embranchement des Pinophyta (pinophytes, ou conifères) ; elle compte 32 espèces réparties en 3 genres :

Agathis Salisb. Araucaria Juss. Wollemia W. G. Jones et al., dont l'unique espèce est le pin de Wollemi découvert en 1994 en Australie.

Ce sont des arbres ou des arbustes de grande taille des régions tempérées et tropicales, à feuilles persistantes en écailles, originaires d'Australie, de Nouvelle-Calédonie, de Nouvelle-Zélande, de Nouvelle-Guinée ou d'Amérique du Sud.

Il s'agit d'une famille très ancienne dont on trouve dans les parcs et les jardins d'Europe un représentant importé : l'Araucaria araucana, beau pin des régions abritées.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia FR

Araucariaceae ( galicia )

tarjonnut wikipedia gl Galician
Véxase Pinidae para unha introdución a estes grupos

As araucariáceas (nome científico Araucariaceae) son unha familia de coníferas da orde Araucariales, comprende 3 xéneros. Son árbores de longa vida, altamente resinosos, usualmente moi simétricos e cónicos. Os conos son solitarios, máis ou menos erectos, e pesados, as escamas ovulíferas cada unha cun óvulo, sementes grandes. A familia está practicamente restrinxida ao hemisferio Sur.

Descrición

Árbores de longa vida, até 65 m de alto e 6 m de diámetro na base, altamente resinosos, usualmente moi simétricos e cónicos na súa forma de crecemento. Follas simples, enteiras, variadas en forma (coma punzóns, escamas, lineais, oblongas ou elípticas), ás veces no mesmo individuo, persistentes, coa punta aguzada nalgunhas especies de Araucaria, de disposición espiralada ou oposta. Dioicos ou monoicos. Estróbilos microsporanxiados cilíndricos, con numerosos microsporofilos dispostos en espiral, cada un con 4-20 microsporanxios, pole sen "sacca", a exina con foxiños. Conos solitarios, máis ou menos erectos, pesados, madurecendo en 2-3 anos e eventualmente desintegrándose na árbore, escamas ovulíferas cada unha cun óvulo, numerosas, dispostas en espiral, aplanadas, lineais a peltadas, a bráctea máis ou menos longa que a escama e fusionada a ela, sementes grandes, con ou sen ás marxinais. Dous cotiledóns, ás veces altamente divididos e parecendo 4.

Ecoloxía

Araucariaceae está case restrinxida ao hemisferio sur, dende o sueste de Asia a Australia, Nova Zelandia, e o sur de América do Sur.

os membros desta familia usualmente medran en bosques chuviosos tropicais e subtropicais como tamén en áreas máis temperadas.

A familia é máis diversa en Nova Caledonia, onde hai 5 especies de Agathis e 13 especies de Araucaria endémicas. As especies desta área de cada xénero forman un grupo monofilético de acordo con análise de rbcL. O pequeno monto de diversificación xenética das especies dentro de cada xénero suxestiona unha radiación relativamente recente no solo inusual (ultramáfico) de Nova Caledonia.

Nalgunhas especies de Araucaria, as follas que rematan en puntas aguzadas, a habilidade de rexenerar pólas, e a protección do ápice de crecemento polas pólas que o arrodean, suxestionan unha adaptación contra herbívoros hoxe extintos.

Unha das árbores máis grandes e de longa vida desta familia é Agathis australis, comunmente chamada kauri. Un individuo particular no norte de Nova Zelandia tiña 51,5 m de altura e 13,8 m de circunferencia e uns 2000 anos de vida a principios de 2001. O nome maorí para este individuo é Tane Mahuta, que se traduce coma "deus da foresta".

Filoxenia

Introdución teórica en Filoxenia.

As secuencias de 28S rRNA fortemente suxestionan unha relación de irmáns entre Podocarpaceae e Araucariaceae, compartindo as seguintes sinapomorfías: un óvulo por escama ovulífera, a escama ovulífera moi asociada á semente, e posibelmente a bráctea fusionada á escama.

Agathis e Araucaria difiren unha da outra fortemente nas súas estruturas foliares e reprodutivas. As follas de Agathis son opostas e amplas, mentres que as de Araucaria son de disposición espiralada e lineais a amplas. Agathis é monoico con óvulos libres da escama do cono e ten sementes con ás. Araucaria é dioico, con óvulos fusionados á escama do cono e usualmente ten sementes sen ás. As secuencias de ADN de rbcL tamén sosteñen unha monofilia dos dous xéneros. Os datos de rbcL tamén están de acordo coa división do xénero en 4 seccións baseados en caracteres non moleculares como o número de cotiledóns, posición dos conos microsporanxiados, e caracteres celulares da epiderme das follas.

Wollemia nobilis foi atopada en 1994 no Parque Nacional Wollemi en Sydney, Australia, polo oficial do "National Park and Wildlife Service" David Noble. Era coñecido para a ciencia antes de 1994 só coma un fósil que se estendía até hai 150 millóns de anos, e é unha das árbores do mundo máis raras, con só uns 43 adultos en dúas poboacións que distan uns 1,5 quilómetros entre elas. As árbores, algunhas das cales teñen entre 500 e 1000 anos, teñen unha casca inusual, descrita coma "chocolate burbullate".

Taxonomía

Introdución teórica en Taxonomía

3 xéneros, 32 especies. Os xéneros máis representados son Araucaria (18 especies) e Agathis (13 especies).

A clasificación, segundo Christenhusz et al. 2011,[1] que tamén fornece unha secuencia lineal das ximnospermas até xénero:

  • Familia 8. Araucariaceae Henkel & W.Hochst., Syn. Nadelhölz.: xvii, 1 (1865), nom. cons. Tipo: Araucaria Juss. Sinónimos: Dammaraceae Link, Abh. Konigl. Akad. Wiss. Berlín 1827: 157 (1830), nom. illeg. Tipo: Dammara Link. Agathidaceae (Vierh.) Baum.-Bodenh. ex A.V.Bobrov & Melikian, Komarovia 4: 61 (2006). Tipo: Agathis Salisb.
3 xéneros, 41 especies, sueste de Asia e Filipinas a Australasia, Pacífico, sur de América do Sur.
  • 8.1. Araucaria Juss., Gen. 413 (1789). Tipo: A. imbricata Pav., nom. illeg. (≡ Pinus araucana Molina) Dombeya Lam., Encycl. Meth., Bot. 2: 301 (1786), nom. illeg., non L’Hér. (1785), nom. rej. Tipo: D. chilensis Lam., nom. illeg. (≡ Pinus araucana Molina) Sinónimos: Columbea Salisb., Trans. Linn. Soc. Londres 8: 317 (1807), nom. illeg. Tipo: C. quadrifaria Salisb., nom. illeg. (≡ Pinus araucana Molina) Eutassa Salisb., Trans. Linn. Soc. Londres 8: 316 (1807). Tipo: E. heterophylla Salisb. (≡ Araucaria heterophylla). Eutacta Link, Linnaea 15: 543 (1842). Tipo: E. cunninghamii (Aiton ex A. Cunn.) Link (tipo designado aquí por Mill & Farjon) (≡ Araucaria cunninghamii Aiton ex A.Cunn.). Quadrifaria Manetti ex Gordon, Pinet. Suppl. 14 (1862). Tipo: Q. imbricata (Pav.) Manetti ex Gordon (≡ Araucaria araucana). Marywildea A.V.Bobrov & Melikian, Komarovia 4: 57 (2006). Tipo: M. bidwillii (Hook.) A.V.Bobrov & Melikian (≡ Araucaria bidwillii Hook.). Titanodendron A.V.Bobrov & Melikian, Komarovia 4: 60 (2006). Tipo: T. hunsteinii (K.Schum.) A.V.Bobrov & Melikian (≡ Araucaria hunsteinii K.Schum.).
  • 8.2. Wollemia W.G.Jones, K.D.Hill & J.M.Allen, Telopea 6: 173 (1995). Tipo: W. nobilis W.G.Jones, K.D.Hill & J.M.Allen
  • 8.3. Agathis Salisb., Trans. Linn. Soc. Londres 8: 311 (1807), nom. cons. Tipo: A. loranthifolia Salisb., nom. illeg. (≡ Pinus dammara (Lamb.) L.C.Rich.) Sinónimos: Dammara Link, Enum. Pl. Horti Berol. 2: 411 (1822), nom. illeg., non Gaertner (1790). Salisburyodendron A.V.Bobrov & Melikian, Komarovia 4: 62 (2006). Tipo: S. australis (Lamb.) A.V.Bobrov & Melikian (≡ Agathis australis Salisb.).

Evolución

Araucariaceae, como Podocarpaceae, é unha familia distintiva case exclusiva do Hemisferio Sur. O seu rexistro fósil, en particular o de Araucaria, esténdese até o Xurásico.

Importancia económica

Os dous xéneros máis representados producen madeira. Os individuos máis grandes, como os de Agathis australis de Nova Zelandia, que acadan os 65 m de altura e 6 m de diámetro, conteñen gran volume de madeira de alta calidade.

Araucaria heterophylla e Araucaria araucana de Chile son ornamentais moi apreciadas.

Notas

  1. 1,0 1,1 Christenhusz, M.J.M, Reveal, J.L, Farjon, A., Gardner, M.F, Mill, R.R, e Chase, M.W. 2011. A new classification and linear sequence of extant gymnosperms. Phytotaxa 19: 55-70. (pdf)

Véxase tamén

Bibliografía

  • Judd, Campbell, Kellogg, Stevens, Donoghue. 2007. Plant Systematics, a phylogenetic approach, terceira edición. Sinauer associates, inc. EUA.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autores e editores de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia gl Galician

Araucariaceae: Brief Summary ( galicia )

tarjonnut wikipedia gl Galician
Véxase Pinidae para unha introdución a estes grupos

As araucariáceas (nome científico Araucariaceae) son unha familia de coníferas da orde Araucariales, comprende 3 xéneros. Son árbores de longa vida, altamente resinosos, usualmente moi simétricos e cónicos. Os conos son solitarios, máis ou menos erectos, e pesados, as escamas ovulíferas cada unha cun óvulo, sementes grandes. A familia está practicamente restrinxida ao hemisferio Sur.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autores e editores de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia gl Galician

Araukarijevke ( Kroatia )

tarjonnut wikipedia hr Croatian

Araukarijevke (lat. Araucariaceae), biljna porodica zimzelenog drveća iz reda Pinales[1]. Porodica je ime dobila po rodu Araucaria a on po Indijancima Araukancima[2] koji su u prehrani koristili sjemenke vrste Araucaria imbricata (Araucaria araucana).

Drugi poznati rod je kaurijska jela ili agatis (Agathis) sa 17 vrsta i treći je Wollemia sa vrstrom Wollemia nobilis.

Logotip Zajedničkog poslužitelja
Na Zajedničkom poslužitelju postoje datoteke vezane uz: Araukarijevke
Logotip Wikivrsta
Wikivrste imaju podatke o: Araucariaceae

Izvori

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autori i urednici Wikipedije
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia hr Croatian

Araucariaceae ( Indonesia )

tarjonnut wikipedia ID

Araucariaceae adalah familia konifer yang sangat purba. Mereka mencapai keanekaragaman maksimum pada periode Jurassik dan Kapur saat mereka ada hampir di seluruh dunia. Pada akhir periode Kapur, saat Dinosaurus punah, Araucariaceae di belahan Bumi utara juga punah.

Ada tiga genus dengan 41 spesies yang hidup sekarang, Agathis, Araucaria dan Wollemia, semuanya berasal dari flora Antartika dan tersebar luas di belahan Bumi selatan. Sejauh ini, keanekaragaman terbesar berada di New Caledonia (18 spesies), spesies lain di bagian selatan Amerika Selatan, Selandia Baru, Australia, dan Malesia, di mana Agathis sedikit menyebar ke belahan Bumi utara, mencapai 18°N di Filipina. Semuanya berupa pohon yang berdaun sepanjang tahun, umumnya dengan batang tunggal yang kuat dan gelungan cabang yang sangat beraturan, memberi mereka penampilan yang formal. Beberapa Araucariaceae merupakan pohon yang sangat populer di taman di daerah subtropis, dan beberapa juga pohon penghasil kayu, yang sangat penting, yang menghasilkan kayu bermutu tinggi. Beberapa mempunyai biji yang dapat dimakan seperti kacang pinus, dan yang lainnya menghasilkan resin dan ambar yang berharga. Di hutan di mana Araucariaceae tumbuh, mereka biasanya pohon dominan, seringkali spesies terbesar di hutan itu; yang terbesar adalah Araucaria hunsteinii, dilaporkan setinggi 89 m di pulau Irian, beberapa spesies lain mencapai tinggi 50-65 m.

Kayu membatu dari Hutan Membatu yang terkenal di timur Holbrook, Arizona, adalah Araucariaceae fosil. Selama Trias Atas, daerah itu basah dan ringan. Pohon-pohon itu hanyut dari tempat tumbuhnya pada banjir musiman dan menumpuk pada dataran lumpur delta berpasir di mana mereka terkubur dalam lumpur dan berulangkali oleh debu vulkanik yang memineralkan kayu itu. Pohon fosil itu umumnya termasuk tiga spesies Araucariaceae, yang paling umum adalah Araucarioxylon arizonicum. beberapa ruas batang merepresentasikan pohon raksasa yang diperkirakan bertinggi lebih dari 50 meter saat masih hidup.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Penulis dan editor Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ID

Araucariaceae: Brief Summary ( Indonesia )

tarjonnut wikipedia ID

Araucariaceae adalah familia konifer yang sangat purba. Mereka mencapai keanekaragaman maksimum pada periode Jurassik dan Kapur saat mereka ada hampir di seluruh dunia. Pada akhir periode Kapur, saat Dinosaurus punah, Araucariaceae di belahan Bumi utara juga punah.

Ada tiga genus dengan 41 spesies yang hidup sekarang, Agathis, Araucaria dan Wollemia, semuanya berasal dari flora Antartika dan tersebar luas di belahan Bumi selatan. Sejauh ini, keanekaragaman terbesar berada di New Caledonia (18 spesies), spesies lain di bagian selatan Amerika Selatan, Selandia Baru, Australia, dan Malesia, di mana Agathis sedikit menyebar ke belahan Bumi utara, mencapai 18°N di Filipina. Semuanya berupa pohon yang berdaun sepanjang tahun, umumnya dengan batang tunggal yang kuat dan gelungan cabang yang sangat beraturan, memberi mereka penampilan yang formal. Beberapa Araucariaceae merupakan pohon yang sangat populer di taman di daerah subtropis, dan beberapa juga pohon penghasil kayu, yang sangat penting, yang menghasilkan kayu bermutu tinggi. Beberapa mempunyai biji yang dapat dimakan seperti kacang pinus, dan yang lainnya menghasilkan resin dan ambar yang berharga. Di hutan di mana Araucariaceae tumbuh, mereka biasanya pohon dominan, seringkali spesies terbesar di hutan itu; yang terbesar adalah Araucaria hunsteinii, dilaporkan setinggi 89 m di pulau Irian, beberapa spesies lain mencapai tinggi 50-65 m.

Kayu membatu dari Hutan Membatu yang terkenal di timur Holbrook, Arizona, adalah Araucariaceae fosil. Selama Trias Atas, daerah itu basah dan ringan. Pohon-pohon itu hanyut dari tempat tumbuhnya pada banjir musiman dan menumpuk pada dataran lumpur delta berpasir di mana mereka terkubur dalam lumpur dan berulangkali oleh debu vulkanik yang memineralkan kayu itu. Pohon fosil itu umumnya termasuk tiga spesies Araucariaceae, yang paling umum adalah Araucarioxylon arizonicum. beberapa ruas batang merepresentasikan pohon raksasa yang diperkirakan bertinggi lebih dari 50 meter saat masih hidup.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Penulis dan editor Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia ID

Araucariaceae ( Italia )

tarjonnut wikipedia IT

La famiglia delle Araucariacee (Araucariaceae) è una famiglia di conifere che si originò nel Triassico ed ebbe grande splendore nel Giurassico e nel Cretaceo. Insieme all'estinzione dei dinosauri, si estinsero anche le Araucariacee, eccetto per limitate presenze nella flora antartica. I loro discendenti, circa 40 specie divise in 3 generi, popolano oggi il Sudamerica, l'Oceania e l'Asia sud-orientale.

 title=
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autori e redattori di Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia IT

Araukarijiniai ( Liettua )

tarjonnut wikipedia LT

Araukarijiniai (Araucariaceae) – pušainių (Pinopsida) šeima.

Šeimoje yra 3 gentys, 41 rūšis.

Juros ir kreidos periodais buvo plačiai palitę visose pasaulio dalyse. Kreidos periodo pabaigoje praktiškai išnyko šiauriniame pusrutulyje.

Gentys


Vikiteka

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia LT

Araukarijiniai: Brief Summary ( Liettua )

tarjonnut wikipedia LT

Araukarijiniai (Araucariaceae) – pušainių (Pinopsida) šeima.

Šeimoje yra 3 gentys, 41 rūšis.

Juros ir kreidos periodais buvo plačiai palitę visose pasaulio dalyse. Kreidos periodo pabaigoje praktiškai išnyko šiauriniame pusrutulyje.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia LT

Araukāriju dzimta ( Latvia )

tarjonnut wikipedia LV

Araukāriju dzimta (latīņu: Araucariaceae) ir neliela skujkoku dzimta, kurā ietilpst 3 ģintis ar 41 sugu. Ilgu laiku bija pazīstamas 2 ģintis - araukārijas (Araucaria) un agati (Agathis), bet pavisam nesen, tikai 1994. gadā, tika atklāta dižā volēmija (Wollemia nobilis), kas iekļauta atsevišķā ģintī - volēmijas (Wollemia). Dzimtas sugas izplatītas dienvidu puslodē - Malēzijā (Malesia), Austrālāzijā un 2 sugas Dienvidamerikā - Čīles araukārija (Araucaria araucana) un šaurlapu araukārija (Araucaria angustifolia). Vairākas dzimtas sugas, īpaši dažādlapu araukāriju (Araucaria heterophylla), Latvijā audzē kā telpaugus.

Vikikrātuvē par šo tēmu ir pieejami multivides faili. Skatīt: Araukāriju dzimta
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia autori un redaktori
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia LV

Apenboomfamilie ( flaami )

tarjonnut wikipedia NL
 src=
Te Matua Ngahere, een A. australis in Waipoua Forest, de tweede grootste boom van Nieuw-Zeeland, ook de hoogste boom, de Tāne Mahuta, is vlakbij gelegen.
 src=
Een jonge Araucaria columnaris uit Calcutta (India) met onderscheidende axiale knop.

De apenboomfamilie (Araucariaceae) is een zeer oude familie van coniferen. Zij bereikten hun maximumdiversiteit tijdens de Jura en het Krijt, toen zij bijna wereldwijd voorkwamen. Aan het eind van het Krijt, toen de dinosauriërs uitstierven, verdwenen de Araucariaceae uit het noordelijk halfrond.

Kenmerken

Er zijn 41 vandaag levende soorten, in drie geslachten: Agathis (21 soorten), Araucaria (19 soorten) en Wollemia (1 soort)[1]. Deze zijn grotendeels beperkt tot de zuidelijke hemisfeer. Op een handvol plekken komen er wel nog soorten uit de familie Araucariaceae voor op de noordelijke hemisfeer, net boven de evenaar. De familie Araucariaceae behoort vermoedelijk tot de Antarctische flora (flora ontstaan op Gondwana). Veruit de grootste diversiteit bestaat in Nieuw-Caledonië, hier zijn 13 soorten uit het geslacht Araucaria endemisch en 5 uit het geslacht Agathis. Ook komen er soorten voor in zuidelijk Zuid-Amerika, Nieuw-Zeeland, Australië, Maleisië en de Filipijnen. Het zijn allemaal groenblijvende bomen, typisch met één enkele boomstam (met Wollemia nobilis als uitzondering, die meerdere stammen vormt) en zeer regelmatige kronen van takken, die er een formele verschijning aan geven.

Verscheidene zijn zeer populaire sierbomen in tuinen in subtropische gebieden. Enkele soorten produceren gewaardeerd hout.

Verscheidene hebben eetbare zaden gelijkend op pijnboompitten, en anderen produceren waardevolle hars. In de bossen waar zij voorkomen, zijn ze gewoonlijk dominante bomen, vaak de grootste soorten in het bos. De grootste is Araucaria hunsteinii, die tot 89 m hoog kan worden (in Nieuw-Guinea). Er zijn verscheidene andere soorten gemeld met lengten tot 65 meter.

Soorten

Bronnen, noten en/of referenties
  1. Farjon, Aljos. (1998) World Checklist and Bibliography of Conifers. Richmond, V.K.: Royal Botanical Gardens at Kew.
Wikimedia Commons Zie de categorie Araucariaceae van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia-auteurs en -editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia NL

Apenboomfamilie: Brief Summary ( flaami )

tarjonnut wikipedia NL
 src= Te Matua Ngahere, een A. australis in Waipoua Forest, de tweede grootste boom van Nieuw-Zeeland, ook de hoogste boom, de Tāne Mahuta, is vlakbij gelegen.  src= Een jonge Araucaria columnaris uit Calcutta (India) met onderscheidende axiale knop.

De apenboomfamilie (Araucariaceae) is een zeer oude familie van coniferen. Zij bereikten hun maximumdiversiteit tijdens de Jura en het Krijt, toen zij bijna wereldwijd voorkwamen. Aan het eind van het Krijt, toen de dinosauriërs uitstierven, verdwenen de Araucariaceae uit het noordelijk halfrond.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia-auteurs en -editors
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia NL

Apeskrekkfamilien ( norja )

tarjonnut wikipedia NO
Question book-new.svg
Denne artikkelen mangler kildehenvisninger, og opplysningene i den kan dermed være vanskelige å verifisere. Kildeløst materiale kan bli fjernet. Helt uten kilder. (10. okt. 2015)

Apeskrekkfamilien (Araucariaceae), skjellgranfamilien eller kransgranfamilien er en av totalt syv bartrefamilier. Familien vokser på den sørlige halvkule, og har i alt 41 nålevende arter, fordelt på 3 slekter.

Apeskrekkslekten (A.) er en av de tre slektene, de andre omfatter kaurislekten på New Zealand og wollemiaslekten i Australia. Den mest tallrike hva angår antall arter, er Kauri-slekten som har 21 kjente arter, mens Wollemia bare har en kjent art, som ble oppdaget så sent som i 1994.

Apeskrekkfamiliens inndeling

For fullstendig taksonomi, se: Karplanter

APESKREKKFAMILIEN (ARAUCARIACEAE)

Eksterne lenker

botanikkstubbDenne botanikkrelaterte artikkelen er foreløpig kort eller mangelfull, og du kan hjelpe Wikipedia ved å utvide den.
Det finnes mer utfyllende artikkel/artikler på .
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia forfattere og redaktører
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia NO

Apeskrekkfamilien: Brief Summary ( norja )

tarjonnut wikipedia NO

Apeskrekkfamilien (Araucariaceae), skjellgranfamilien eller kransgranfamilien er en av totalt syv bartrefamilier. Familien vokser på den sørlige halvkule, og har i alt 41 nålevende arter, fordelt på 3 slekter.

Apeskrekkslekten (A.) er en av de tre slektene, de andre omfatter kaurislekten på New Zealand og wollemiaslekten i Australia. Den mest tallrike hva angår antall arter, er Kauri-slekten som har 21 kjente arter, mens Wollemia bare har en kjent art, som ble oppdaget så sent som i 1994.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia forfattere og redaktører
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia NO

Araukariowate ( puola )

tarjonnut wikipedia POL

Araukariowate, igławowate (Araucariaceae Henkel & W. Hochst.) – rodzina roślin nagonasiennych, spokrewniona z zastrzalinowatymi (Podocarpaceae). Zaliczane są tu 42 gatunki skupione w trzech rodzajach: araukaria, agatis i wolemia. Rośliny te występują na półkuli południowej po obu stronach Oceanu Spokojnego. Przodkowie współczesnych araukariowatych znani są z okresu jurajskiego, także ze stanowisk na półkuli północnej. Współcześnie drzewa te mają istotne znaczenie ze względu na wysoko cenione drewno[3].

Charakterystyka

Pokrój
Należą tu drzewa o okółkowym ustawieniu gałęzi bocznych. Pień ma gruby rdzeń, a w cewkach występuje charakterystyczne jamkowanie (tzw. typu araukariowego).
Liście
Mają kształt od szpilkowatego (z jednym nerwem) do jajowatego (z użyłkowaniem równoległym). U agatis liście osiągają do 15 cm długości i są wyraźnie ogonkowe.
Kwiaty
Rozdzielnopłciowe i wiatropylne. Kwiaty męskie zebrane są w długie strobile, z licznymi, łuskowatymi mikrosporofilami. Na ich dolnej stronie znajdują się liczne (od 5 do 15), nie zrośnięte ze sobą mikrosporangia. Kwiaty żeńskie są łuskowate, zawierają pojedynczy zalążek leżący lub przyrośnięty do łuski nasiennej (tzw. ligula) ściśle zrośnięta z łuską wspierającą. Szyszki są kuliste i okazałe, nawet do 30 cm średnicy[3].

Systematyka

Rodzina jest wraz z zastrzalinowatymi (Podocarpaceae) łączona jest w rząd araukariowców (Araucariales Gorozh., Lekts. Morf. Sist. Archegon.: 72 (1904)). Rząd ten łączony jest w jednym taksonie (podklasa Pinidae) wraz z sosnowcami (Pinales) i cyprysowcami (Cupressales)[2]. W innych ujęciach cała ta grupa opisywana jest jako rząd sosnowców (Pinales)[4]. Systematycy zgodnie przedstawiają w każdym razie araukariowate jako grupę siostrzaną zastrzalinowatych (w szerokim ich ujęciu).

Powiązania filogenetyczne rodziny w obrębie nagonasiennych[2][5]
nagonasienne

sagowcowe




miłorzębowe




sosnowate Pinaceae



gniotowce Gnetales



araukariowce

araukariowateAraucariaceae



zastrzalinowate Podocarpaceae




cyprysowce Cupressales






Podział rodziny
  • Araucaria A.L. Jussieuaraukaria, igława
  • Agathis R.A. Salisburyagatis, damara, soplica
  • Wollemia W.G. Jones, K.D. Hill et J.M. Allenwolemia

Przypisy

  1. P. F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website - Seed Plant Evolution. 2001–.
  2. a b c d e f Christenhusz, M.J.M., J.L. Reveal, A. Farjon, M.F. Gardner, R.R. Mill, and M.W. Chase (2011). A new classification and linear sequence of extant gymnosperms. Phytotaxa 19: 55-70.
  3. a b Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
  4. P. F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website - PINALES. 2001–.
  5. Michael G. Simpson: Plant Systematics. Amsterdam, Boston, Heidelberg, London: Elsevier, Academic Press, 2010, s. 129-141. ISBN 978-0123743800.

Bibliografia

  1. Krzysztof Rostański: Wykłady z botaniki systematycznej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2003. ISBN 83-226-1245-1.
  2. Alicja Szweykowska, Jerzy (red.) Szweykowski: Botanika. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1993. ISBN 83-01-10952-1.
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia POL

Araukariowate: Brief Summary ( puola )

tarjonnut wikipedia POL

Araukariowate, igławowate (Araucariaceae Henkel & W. Hochst.) – rodzina roślin nagonasiennych, spokrewniona z zastrzalinowatymi (Podocarpaceae). Zaliczane są tu 42 gatunki skupione w trzech rodzajach: araukaria, agatis i wolemia. Rośliny te występują na półkuli południowej po obu stronach Oceanu Spokojnego. Przodkowie współczesnych araukariowatych znani są z okresu jurajskiego, także ze stanowisk na półkuli północnej. Współcześnie drzewa te mają istotne znaczenie ze względu na wysoko cenione drewno.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia POL

Araucariaceae ( portugali )

tarjonnut wikipedia PT

Araucariaceae é uma família pertencente ao grupos das acrogimnospermas - gimnospermas existentes atualmente - que atingiram maior diversidade nos períodos Jurássico e Cretáceo.[1] Atualmente, porém, restringem-se ao hemisfério sul. Esta família é representada por apenas três gêneros existentes e cerca de 32 espécies.[2] O pinheiro-do-paraná é o seu principal representante no Brasil.[3] A importância econômica das Araucariaceae inclui a extração de madeira de alta qualidade, a qual é muito utilizada para a construção de canoas e artesanato, e de resina e âmbar. Algumas de suas espécies são cultivadas como plantas ornamentais.[2] As sementes de araucária são consumidas no Brasil com o nome de pinhão.

Morfologia

 src=
Semente de Araucária, popularmente conhecida como pinhão

São árvores monoicas ou dioicas e de crescimento monopodial, com ramos resinosos. Copa colunar, cônica nos indivíduos jovens e corimbosa, posteriormente, nos indivíduos adultos, ou cônica. As folhas são espiraladas ou opostas, simples, sem estípulas, sésseis ou pecioladas, escamiformes, triangular-lanceoladas a elípticas, monomórficas ou heteromórficas, perenes.[4]

Os microstróbilos são relativamente grandes e cilíndricos, com numerosos microsporofilos, dispostos helicoidalmente, portando de 4 a 20 microsporângios; agrupados ou solitários, coriáceos a sublenhosos, terminais a axilares. Os grãos-de-pólen não apresentam sacos aéreos.[2]

Os cones ovulíferos são grandes, geralmente eretos e terminais em ramos curtos, ovoides a globosos. Brácteas presentes ou ausentes, imbricadas ou sobrepostas às escamas ovulíferas. As escamas ovulíferas são numerosas, dispostas helicoidalmente, coriáceas a lenhosas, portando um único óvulo. As sementes são aladas ou concrescidas às escamas ovulíferas, separando-se deste na maturidade. O embrião tem de 2 a 4 cotilédones.[2]

Diversidade taxonômica e relações filogenéticas

 src=
Araucaria angustifolia (Pinheiro-do-paraná), uma Araucariaceae nativa do Brasil.

Araucariaceae pertence à classe Embryopsida, subclasse Pinidae, ordem Pinales. É constituída por três gêneros viventes: Agathis, com cerca de 13 espécies encontradas na Australásia; Araucaria, com 20 espécies[5] encontradas na Australásia e América do Sul; Wollemia, com 1 espécie encontrada na Austrália.[2]

Em Araucaria, a filogenia é relativamente bem definida. Inicialmente, dois clados foram apontados dentro deste gênero: o primeiro consiste em todas as 16 espécies do grupo Eutacta, o segundo engloba os subgêneros Araucaria, Bunya e Intermedia. As 14 espécies encontradas na Nova Caledônia formam um grupo monofilético.[6]

Em Agathis, a filogenia não é tão bem definida, sendo um pouco controversa. Estudos sugerem uma diferenciação mais recente de suas espécies.[6]

Evidências moleculares, morfológicas e registros fósseis apontam que Agathis e Wollemia formam um grupo irmão, o genêro Araucaria portanto é o gênero irmão a este clado[7][8].

Distribuição geográfica e ocorrência no Brasil

Durante os períodos Jurássico e Cretáceo, a família Araucariaceae tinha espécies distribuídas pelo mundo todo. No entanto, ao final deste segundo período, todas estas populações foram extintas do Hemisfério Norte[9].

Atualmente, são encontradas no Hemisfério Sul, em regiões de clima tropical úmido, subtropical úmido ou tropical de altitude[4], distribuídas na América do Sul, Austrália e no Sudeste Asiático.[2] Ocorrem nas florestas tropicais.

Os gêneros Agathis e Araucaria apresentam uma maior dispersão geográfica, em comparação com Wollemia, o qual é relictual e ocorre apenas na região sudeste da Austrália[10]. Araucaria possui ampla distribuição ocorra na Austrália, Nova Guiné, Ilha Norfolk e Nova Caledônia. Esta última região é onde se encontra a maior taxa de diversidade deste gênero. Agathis estende-se pelas ilhas do Sudeste Asiático e Península Malaia.[1]

No Brasil, apenas uma espécie é nativa: Araucaria angustifolia. Esta ocorre no Sudeste (Minas Gerais, Rio de Janeiro e São Paulo) e no Sul (Paraná, Rio Grande do Sul e Santa Catarina). Pode ser encontrada na Mata Atlântica, sendo a espécie arbórea dominante da floresta de araucárias.[carece de fontes?] Seu estado de preservação em São Paulo é considerado em perigo.[11]

Ver também

Referências

  1. a b Kershaw, P., Wagstaff, B.. (2001). «THE SOUTHERN CONIFER FAMILY ARAUCARIACEAE: History, Status, and Value for Paleoenvironmental Reconstruction» (PDF). Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics
  2. a b c d e f Simpson, M. G. (2010). Plant Systematics. Amsterdam: Elsevier
  3. Angeli, Aline (2003). «Araucaria angustifolia (Araucaria)». Instituto de Pesquisas e Estudos Florestais
  4. a b Garcia, R.J.F (2002). «GIMNOSPERMAS: ARAUCARIACEAE» (PDF). Instituto de Botânica de São Paulo
  5. Mill, R. R.; Ruhsam, M.; Thomas, P. I.; Gardner, M. F.; Hollingsworth, P. M. (15 de fevereiro de 2017). «ARAUCARIA GOROENSIS (ARAUCARIACEAE), A NEW MONKEY PUZZLE FROM NEW CALEDONIA, AND NOMENCLATURAL NOTES ON ARAUCARIA MUELLERI». Edinburgh Journal of Botany (2): 123–139. ISSN 0960-4286. doi:10.1017/s0960428617000014. Consultado em 18 de junho de 2021
  6. a b Setoguchi H., T. A. Osawa, J.-C. Pintaud, T. Jaffré, and J.-M. Veillon (1998). «Phylogenetic relationships within Araucariaceae based on rbcL gene sequences». American Journal of Botany !CS1 manut: Nomes múltiplos: lista de autores (link)
  7. Stefenon, V. M.; Gailing, O.; Finkeldey, R. (1 de dezembro de 2006). «Phylogenetic Relationship Within Genus Araucaria (Araucariaceae) Assessed by Means of AFLP Fingerprints». Silvae Genetica (1-6): 45–52. ISSN 2509-8934. doi:10.1515/sg-2006-0007. Consultado em 18 de junho de 2021
  8. Andruchow‐Colombo, Ana; Escapa, Ignacio H.; Cúneo, N. Rubén; Gandolfo, María A. (junho de 2018). «Araucaria lefipanensis (Araucariaceae), a new species with dimorphic leaves from the Late Cretaceous of Patagonia, Argentina». American Journal of Botany (6): 1067–1087. ISSN 0002-9122. doi:10.1002/ajb2.1113. Consultado em 18 de junho de 2021 line feed character character in |titulo= at position 23 (ajuda)
  9. Ledru, Marie-Pierre; Stevenson, Janelle (janeiro de 2012). «The rise and fall of the genus Araucaria: A Southern Hemisphere climatic connection». ANU Press. ISBN 978-1-921862-71-7. Consultado em 18 de junho de 2021
  10. Dettmann, Mary. «Biogeography of Araucariaceae». Australia and New Zealand Forest Histories: Araucarian Forests: 1 |acessodata= requer |url= (ajuda)
  11. Secretaria de Estado do Meio Ambiente (5 de junho de 2016). «Plantas ameaçadas de extinção» (PDF). Jardim Botânico de São Paulo. Consultado em 1 de abril de 2019

 title=
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autores e editores de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia PT

Araucariaceae: Brief Summary ( portugali )

tarjonnut wikipedia PT

Araucariaceae é uma família pertencente ao grupos das acrogimnospermas - gimnospermas existentes atualmente - que atingiram maior diversidade nos períodos Jurássico e Cretáceo. Atualmente, porém, restringem-se ao hemisfério sul. Esta família é representada por apenas três gêneros existentes e cerca de 32 espécies. O pinheiro-do-paraná é o seu principal representante no Brasil. A importância econômica das Araucariaceae inclui a extração de madeira de alta qualidade, a qual é muito utilizada para a construção de canoas e artesanato, e de resina e âmbar. Algumas de suas espécies são cultivadas como plantas ornamentais. As sementes de araucária são consumidas no Brasil com o nome de pinhão.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autores e editores de Wikipedia
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia PT

Araukáriovité ( slovakia )

tarjonnut wikipedia SK

Araukáriovité (Araucariaceae) je čeľaď oddelenia borovicorasty (Pinophyta), ktorá obsahuje tri rody a približne 40 druhov, ktoré sú typické pre južnú pologuľu.

Rody

Znaky

Sú to veľmi dekoratívne stálozelené stromy, ktoré sa môžu dožívať až 1000 rokov (napr. damarovník južný a araukária andská). Väčšinou sú dvojdomé (dioecické). Listy majú na vetvách usporiadané špirálovito, sú ihlicovité, alebo trojuholníkovité.

Najprimítívnejším rodom je wolémia, ktorú objavil 17.11.1994 David Noble v národnom parku Wollemi v New South Wales, Austrália, kde sa pravdepodobne vyskytuje len na malom území v jedinom údolí. Rody Agathis a Araucaria sa sú naopak široko rozšírené v Austrálii, Oceánii a Malajzii, rod Auraucaria je bežný aj v Južnej Amerike.

Význam

Araukáriovité sa pre svoj dekoratívny vzhľad často pestujú v záhradách, alebo aj ako izbové rastliny (hlavne Araucaria angustifolia, A. bidwillii and A. heterophylla). Majú kvalitné drevo. Niektoré majú aj jedlé semená (hlavne A. araucana, Araucaria bidwillii). Produkujú miazgu, z ktorej na niektorých miestach vznikol Jantár.

Araukária andská ( Araucaria araucana) patrí do prílohy CITES I. a do prilohy A nariadenia Európskej komisie 1332/2005, čo znamená, že pestovanie tohto druhu je v Európskej únii zakázané, rovnako aj ako akékoľvek obchodovanie (dávanie ponuky na predaj alebo kúpu) s týmto druhom je prísne zakázané pod pokutou a pri opakovanom porušení zákonov s možnosťou odňatia slobody.

Pôvod

Vyvinuli sa pravdepodobne v Triase, v Kriede boli už široko rozšírené. Z mnohých sa zachoval fosilizovaný kmeň (napr. Petrified Forest National Park, v Arizone, USA). Rod araukária bol pôvodne rozšírený na celej Zemi, kým rod damarovník bol aj v minulosti viac-menej len na južnej pologuli.

Iné projekty

Odkazy

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autori a editori Wikipédie
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia SK

Araukáriovité: Brief Summary ( slovakia )

tarjonnut wikipedia SK

Araukáriovité (Araucariaceae) je čeľaď oddelenia borovicorasty (Pinophyta), ktorá obsahuje tri rody a približne 40 druhov, ktoré sú typické pre južnú pologuľu.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Autori a editori Wikipédie
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia SK

Arokaryagiller ( turkki )

tarjonnut wikipedia TR

Arokaryagiller (Araucariaceae), kozalaklı ağaçların bilinen en eski familyalarındandır. Familyanın bugün yaşayan 3 cinsi ve 41 türü bulunmaktadır.

Sınıflandırma

  • Cins Agathis
    • Tür Agathis atropurpurea
    • Tür Agathis australis
    • Tür Agathis borneensis
    • Tür Agathis corbassonii
    • Tür Agathis dammara
    • Tür Agathis endertii
    • Tür Agathis flavescens
    • Tür Agathis kinabaluensis
    • Tür Agathis labillardieri
    • Tür Agathis lanceolata
    • Tür Agathis lenticula
    • Tür Agathis macrophylla
    • Tür Agathis microstachya
    • Tür Agathis montana
    • Tür Agathis moorei
    • Tür Agathis orbicula
    • Tür Agathis ovata
    • Tür Agathis philippinensis
    • Tür Agathis robusta
    • Tür Agathis silbae
    • Tür Agathis spathulata
  • Cins Araucaria
    • Seksiyon Araucaria
      • Tür Araucaria angustifolia
      • Tür Araucaria araucana
      • Tür Araucaria bidwillii
      • Tür Araucaria hunsteinii
    • Seksiyon Eutacta
      • Tür Araucaria bernieri
      • Tür Araucaria biramulata
      • Tür Araucaria columnaris
      • Tür Araucaria cunninghamii
      • Tür Araucaria heterophylla
      • Tür Araucaria humboldtensis
      • Tür Araucaria laubenfelsii
      • Tür Araucaria luxurians
      • Tür Araucaria montana
      • Tür Araucaria muelleri
      • Tür Araucaria nemorosa
      • Tür Araucaria rulei
      • Tür Araucaria schmidii
      • Tür Araucaria scopulorum
      • Tür Araucaria subulata
  • Cins Wollemia
    • Tür Wollemia nobilis
  • Cins †Araucarioxylon
    • Tür †Araucarioxylon arizonicum
  • Cins †Brachyphyllum
  • Cins †Protodammara

Diğer Açık tohumlular familyaları

Çamgiller | Arokaryagiller | Podocarpaceae | Sciadopityaceae |Servigiller | Cephalotaxaceae | Porsukgiller


Stub icon Pinopsida ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Stub icon Ağaç ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia yazarları ve editörleri
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia TR

Arokaryagiller: Brief Summary ( turkki )

tarjonnut wikipedia TR

Arokaryagiller (Araucariaceae), kozalaklı ağaçların bilinen en eski familyalarındandır. Familyanın bugün yaşayan 3 cinsi ve 41 türü bulunmaktadır.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia yazarları ve editörleri
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia TR

Араукарієві ( ukraina )

tarjonnut wikipedia UK

Араукарієві (Araucariaceae) — дуже давня родина хвойних дерев. Вони досягли максимальної різноманітності протягом Юрського і Крейдового періодів, коли вони існували майже у всьому світі. В кінці Крейдового періоду, коли динозаври вже вимерли, те ж сталося і з араукарієвими в північній півкулі.

Характеристики

Вічнозелені дерева з розташованими по спіралі, вузькими або широкими листками, часто з паралельними жилками. Дводомні або однодомні. Чоловічі шишки відносно великий, циліндричні, з численними спорофілами, пилкові зерна безкрилі. Жіночі шишки зазвичай стоячі, від майже кулястих до яйцевидних, з терміном визрівання в два роки, відносно великі і молочні, падають наприкінці строку.

Поширення

У першу чергу живуть у південній півкулі. Майже всі види знаходяться в тропічному лісі, основними виключеннями є гірська Araucaria araucana з Південної Америки і вид Araucaria знайдений у Новій Каледонії. У більшості формацій вони є одними з найбільших і найвищих дерев, незважаючи на це, вони, як правило, не в змозі регенерувати під щільним пологом за відсутності порушень.

Посилання

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Автори та редактори Вікіпедії
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia UK

Араукарієві: Brief Summary ( ukraina )

tarjonnut wikipedia UK

Араукарієві (Araucariaceae) — дуже давня родина хвойних дерев. Вони досягли максимальної різноманітності протягом Юрського і Крейдового періодів, коли вони існували майже у всьому світі. В кінці Крейдового періоду, коли динозаври вже вимерли, те ж сталося і з араукарієвими в північній півкулі.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Автори та редактори Вікіпедії
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia UK

Họ Bách tán ( vietnam )

tarjonnut wikipedia VI

Họ Bách tán[1] (danh pháp khoa học: Araucariaceae) là một họ rất cổ trong số các nhóm thực vật quả nón. Họ này đạt tới sự đa dạng lớn nhất trong kỷ Jurakỷ Phấn trắng, khi mà chúng có mặt gần như khắp mọi nơi trên toàn thế giới, nhưng chủ yếu là trên siêu lục địa Gondwana. Chúng có lẽ là một trong những nguồn thức ăn quan trọng cho nhiều loài khủng long. Vào cuối kỷ Phấn trắng, khi khủng long bị tuyệt chủng thì điều tương tự cũng diễn ra với họ Araucariaceae ở Bắc bán cầu. Phấn của họ Araucariaceae bao gồm tới 40 tế bào sinh dưỡng, thay vì chỉ là 2 (phần lớn các họ khác trong bộ Thông), 4 ở họ Thông hay 10 ở họ Kim giao.

Ngày nay, họ này còn 3 chi với khoảng 41 loài, bao gồm Agathis, AraucariaWollemia, tất cả đều là hậu duệ của hệ thực vật Nam Cực và phân bổ chủ yếu tại Nam bán cầu. Sự đa dạng lớn nhất ngày nay của họ này nằm ở New Caledonia (18 loài), với các loài khác có mặt tại miền nam Nam Mỹ, New Zealand, AustraliaMalesia. Tại khu vực Malesia thì chi Agathis còn kéo dài thêm một khoảng ngắn lên tới Bắc bán cầu, đạt tới vĩ độ 18° bắc ở Philippines. Tất cả các loài đều là cây thân gỗ với lá thường xanh, thông thường với một thân cây to mập và các cành mọc thành vòng xoắn cách đều. Một số loài là các cây cảnh rất phổ biến trong các khu vườn thuộc khu vực cận nhiệt đới, và một số loài là các loại cây lấy gỗ quan trọng, với gỗ có chất lượng cao. Một số loài có hạt có thể ăn được tương tự như các loại hạt thông và một số loài khác sản sinh ra nhựa và hổ phách có giá trị. Trong các cánh rừng mà chúng có mặt thì chúng là các loài cây vượt cao hơn cả, thông thường là các loài to lớn nhất. Cao lớn nhất là Araucaria hunsteinii, được thông báo là cao tới 89 m tại New Guinea, với một số loài khác cao tới 50–65 m.

Gỗ hóa đá của rừng hóa đá nổi tiếng ở phía đông Holbrook, Arizona là các hóa thạch của các loài trong họ Araucariaceae. Trong thời kỳ Thượng (Hậu) Trias thì khu vực này có khí hậu ẩm ướt và ôn hòa. Các cây đã bị cuốn đi từ nơi chúng mọc trong các trận lũ lụt theo mùa và tích tụ trên các bãi đất lầy vùng châu thổ đầy cát, tại đây chúng bị vùi lấp bởi phù sa và các lớp tro núi lửa theo chu kỳ và gỗ đã bị khoáng hóa. Các cây hóa thạch chủ yếu thuộc về 3 loài trong họ Araucariaceae, phổ biến nhất là Araucarioxylon arizonicum. Một số đoạn của thân cây đại diện cho các cây to lớn cho thấy chúng có thể cao trên 50 m khi còn sống.

Các chi và loài

Họ này hiện còn 3 chi với khoảng 41 loài:

  • Chi Thông caori (Agathis) có 21 loài:
    • Agathis atropurpurea - Queensland, Australia
    • Agathis australis - Thông caori, các đảo phía bắc New Zealand.
    • Agathis borneensis - miền tây Malaysia
    • Agathis corbasonii - New Caledonia
    • Agathis dammara (đồng nghĩa A. celebica) - miền đông Malaysia
    • Agathis endertii - Borneo
    • Agathis flavescens - Borneo
    • Agathis kinabaluensis - Borneo
    • Agathis labilliardieri - New Guinea
    • Agathis lanceolata - New Caledonia
    • Agathis lenticula - Borneo
    • Agathis macrophylla (đồng nghĩa A. vitiensis) - Fiji, Vanuatu
    • Agathis microstachya - Queensland, Australia
    • Agathis montana - New Caledonia
    • Agathis moorei - New Caledonia
    • Agathis orbicula - Borneo
    • Agathis ovata - New Caledonia
    • Agathis philippinensis - Philippines, Sulawesi
    • Agathis robusta - Queensland, Australia; New Guinea
    • Agathis silbae - Vanuatu
    • Agathis spathulata - New Guinea
  • Chi Bách tán (Araucaria) có 19 loài:
    • Araucaria angustifolia - Bách tán Brasil, đông nam Brasil, đông bắc Argentina.
    • Araucaria araucana - Bách tán Chile, miền trung Chile và miền tây Argentina.
    • Araucaria bernieri - New Caledonia
    • Araucaria bidwillii - miền đông Australia
    • Araucaria biramulata - New Caledonia
    • Araucaria columnaris - New Caledonia
    • Araucaria cunninghamii - miền đông Australia, New Guinea
    • Araucaria heterophylla - thông đảo Norfolk
    • Araucaria humboldtensis - New Caledonia
    • Araucaria hunsteinii - New Guinea
    • Araucaria laubenfelsii - New Caledonia
    • Araucaria luxurians - New Caledonia
    • Araucaria montana - New Caledonia
    • Araucaria muelleri - New Caledonia
    • Araucaria nemorosa - New Caledonia
    • Araucaria rulei - New Caledonia
    • Araucaria schmidii - New Caledonia
    • Araucaria scopulorum - New Caledonia
    • Araucaria subulata - New Caledonia
  • Wollemia có 1 loài là:
    • Wollemia nobilis - Thông Wollemi, có tại các rừng mưa ôn đới ở New South Wales, Australia. Hiện nay chỉ còn khoảng 100 cây, vì thế đây là loài cực kỳ nguy cấp.

Tham khảo

Liên kết ngoài

 src= Wikimedia Commons có thư viện hình ảnh và phương tiện truyền tải về Họ Bách tán  src= Wikispecies có thông tin sinh học về Họ Bách tán
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia tác giả và biên tập viên
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia VI

Họ Bách tán: Brief Summary ( vietnam )

tarjonnut wikipedia VI

Họ Bách tán (danh pháp khoa học: Araucariaceae) là một họ rất cổ trong số các nhóm thực vật quả nón. Họ này đạt tới sự đa dạng lớn nhất trong kỷ Jurakỷ Phấn trắng, khi mà chúng có mặt gần như khắp mọi nơi trên toàn thế giới, nhưng chủ yếu là trên siêu lục địa Gondwana. Chúng có lẽ là một trong những nguồn thức ăn quan trọng cho nhiều loài khủng long. Vào cuối kỷ Phấn trắng, khi khủng long bị tuyệt chủng thì điều tương tự cũng diễn ra với họ Araucariaceae ở Bắc bán cầu. Phấn của họ Araucariaceae bao gồm tới 40 tế bào sinh dưỡng, thay vì chỉ là 2 (phần lớn các họ khác trong bộ Thông), 4 ở họ Thông hay 10 ở họ Kim giao.

Ngày nay, họ này còn 3 chi với khoảng 41 loài, bao gồm Agathis, AraucariaWollemia, tất cả đều là hậu duệ của hệ thực vật Nam Cực và phân bổ chủ yếu tại Nam bán cầu. Sự đa dạng lớn nhất ngày nay của họ này nằm ở New Caledonia (18 loài), với các loài khác có mặt tại miền nam Nam Mỹ, New Zealand, AustraliaMalesia. Tại khu vực Malesia thì chi Agathis còn kéo dài thêm một khoảng ngắn lên tới Bắc bán cầu, đạt tới vĩ độ 18° bắc ở Philippines. Tất cả các loài đều là cây thân gỗ với lá thường xanh, thông thường với một thân cây to mập và các cành mọc thành vòng xoắn cách đều. Một số loài là các cây cảnh rất phổ biến trong các khu vườn thuộc khu vực cận nhiệt đới, và một số loài là các loại cây lấy gỗ quan trọng, với gỗ có chất lượng cao. Một số loài có hạt có thể ăn được tương tự như các loại hạt thông và một số loài khác sản sinh ra nhựa và hổ phách có giá trị. Trong các cánh rừng mà chúng có mặt thì chúng là các loài cây vượt cao hơn cả, thông thường là các loài to lớn nhất. Cao lớn nhất là Araucaria hunsteinii, được thông báo là cao tới 89 m tại New Guinea, với một số loài khác cao tới 50–65 m.

Gỗ hóa đá của rừng hóa đá nổi tiếng ở phía đông Holbrook, Arizona là các hóa thạch của các loài trong họ Araucariaceae. Trong thời kỳ Thượng (Hậu) Trias thì khu vực này có khí hậu ẩm ướt và ôn hòa. Các cây đã bị cuốn đi từ nơi chúng mọc trong các trận lũ lụt theo mùa và tích tụ trên các bãi đất lầy vùng châu thổ đầy cát, tại đây chúng bị vùi lấp bởi phù sa và các lớp tro núi lửa theo chu kỳ và gỗ đã bị khoáng hóa. Các cây hóa thạch chủ yếu thuộc về 3 loài trong họ Araucariaceae, phổ biến nhất là Araucarioxylon arizonicum. Một số đoạn của thân cây đại diện cho các cây to lớn cho thấy chúng có thể cao trên 50 m khi còn sống.

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia tác giả và biên tập viên
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia VI

Араукариевые ( venäjä )

tarjonnut wikipedia русскую Википедию
Царство: Растения
Подцарство: Зелёные растения
Отдел: Хвойные
Класс: Хвойные
Порядок: Сосновые
Семейство: Араукариевые
Международное научное название

Araucariaceae Henkel & W. Hochst., nom. cons.

Синонимы
Типовой род Роды Wikispecies-logo.svg
Систематика
на Викивидах
Commons-logo.svg
Изображения
на Викискладе
ITIS 18049NCBI 25664EOL 4067GRIN f:3IPNI 77126765-1FW 54789

Араука́риевые (лат. Araucariaceae) — семейство хвойных растений, восходящих к древним хвойным. Представители семейства были широко распространены во всех частях света во время юрского и мелового периода. В конце мелового периода араукарии практически исчезли в Северном полушарии.

Семейство состоит из трёх родов — Агатис (Agathis), Араукария (Araucaria) и Воллемия (Wollemia), объединяющих около 40 видa.

Хромосомный набор всех изученных араукариевых соответствует диплоидному состоянию 2n = 26 [1].

Роды

Семейство включает 3 рода и около 40 видов[2] :

Вымершие роды

Фото

Примечания

  1. Муратова Е. Н., Круклис М. В. Хромосомные числа голосеменных растений. — Новосибирск: Наука (Сиб. отд.), 1988. — 118 с. — ISBN 5020288772.
  2. Araucariaceae (неопр.). The Gymnosperm Database. Проверено 19 ноября 2011.
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Авторы и редакторы Википедии

Араукариевые: Brief Summary ( venäjä )

tarjonnut wikipedia русскую Википедию

Араука́риевые (лат. Araucariaceae) — семейство хвойных растений, восходящих к древним хвойным. Представители семейства были широко распространены во всех частях света во время юрского и мелового периода. В конце мелового периода араукарии практически исчезли в Северном полушарии.

Семейство состоит из трёх родов — Агатис (Agathis), Араукария (Araucaria) и Воллемия (Wollemia), объединяющих около 40 видa.

Хромосомный набор всех изученных араукариевых соответствует диплоидному состоянию 2n = 26 .

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Авторы и редакторы Википедии

南洋杉科 ( kiina )

tarjonnut wikipedia 中文维基百科

南洋杉科学名Araucariaceae)是松柏纲松柏目下的一个科,包括贝壳杉属南洋杉属瓦勒邁杉屬短葉杉屬(已灭绝)和南洋杉型木屬(已灭绝),共541種,分佈在大洋洲南美洲南亞

分類

南洋杉科包含三個現存屬約41種。

南洋杉屬

共19種。分佈在新喀裡多尼亞(其中13種是當地特有),諾福克島澳大利亞新幾內亞阿根廷智利

貝殼杉屬

共21種。分佈在新西蘭,澳大利亞,瓦努阿圖,新喀裡多尼亞,巴布亞新幾內亞印尼馬來西亞菲律賓

瓦勒邁屬

只包含一個物種瓦勒邁杉(恐龍杉),澳大利亞特有種

物種(部分)

南洋杉屬

貝殼杉屬

瓦勒邁屬

物種識別信息 小作品圖示这是一篇與植物相關的小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。
 title=
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
维基百科作者和编辑
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia 中文维基百科

南洋杉科: Brief Summary ( kiina )

tarjonnut wikipedia 中文维基百科

南洋杉科(学名:Araucariaceae)是松柏纲松柏目下的一个科,包括贝壳杉属南洋杉属瓦勒邁杉屬短葉杉屬(已灭绝)和南洋杉型木屬(已灭绝),共541種,分佈在大洋洲南美洲南亞

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
维基百科作者和编辑
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia 中文维基百科

ナンヨウスギ科 ( Japani )

tarjonnut wikipedia 日本語
Question book-4.svg
この記事は検証可能参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。
出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。2010年12月
ナンヨウスギ科 Kauri Te Matua Ngahere.jpg 分類 : 植物界 Plantae : 裸子植物門 Pinophyta : マツ綱 Pinopsida : マツ目 Pinales : ナンヨウスギ科 Araucariaceae 学名 Araucariaceae Henkel & W.Hochstetter 和名 ナンヨウスギ科 属

本文参照

ナンヨウスギ科学名Araucariaceae)は、裸子植物門マツ綱で、すべて常緑高木である。東南アジアからオセアニア、中南米の熱帯から温帯にかけて3属40種ほどが分布している。比較的寒さに強い物は、庭園樹として植栽される。木目が美しく、建築材、家具材などとして利用されている種も多い。

1994年オーストラリアで発見されたウォレマイ・パイン Wollemia nobilis は、ナンヨウスギ科の新属新種であり、植物学上の重要な発見と言われている[1]

[編集]

出典[編集]

  1. ^ ウォレマイ・パイン・インターナショナル. “ウォレマイ・パインの発見の経緯 (PDF)”. ウォレマイ・パイン・インターナショナル. ウィキメディア・コモンズには、ナンヨウスギ科に関連するメディアがあります。 執筆の途中です この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めていますプロジェクト:植物Portal:植物)。
 title=
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
ウィキペディアの著者と編集者
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia 日本語

ナンヨウスギ科: Brief Summary ( Japani )

tarjonnut wikipedia 日本語

ナンヨウスギ科(学名Araucariaceae)は、裸子植物門マツ綱で、すべて常緑高木である。東南アジアからオセアニア、中南米の熱帯から温帯にかけて3属40種ほどが分布している。比較的寒さに強い物は、庭園樹として植栽される。木目が美しく、建築材、家具材などとして利用されている種も多い。

1994年オーストラリアで発見されたウォレマイ・パイン Wollemia nobilis は、ナンヨウスギ科の新属新種であり、植物学上の重要な発見と言われている。

lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
ウィキペディアの著者と編集者
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia 日本語

아라우카리아과 ( Korea )

tarjonnut wikipedia 한국어 위키백과

아라우카리아과(Araucaria科, 학명: Araucariaceae 아라우카리아케아이[*])는 구과목이다.[1] 모두 키가 큰 상록수이다. 동남아시아부터 오세아니아, 중남미의 열대 및 온대 지방에 걸쳐 3속 41종이 분포하고 있다. 비교적 추위에 강한 종은 정원수로 재배된다. 나뭇결이 좋아서 여러 종이 건축재 또는 가구목으로 쓰인다.

1994년 오스트레일리아의 시드니 블루마운틴 지역의 울레미아 국립공원에서, 그동안 화석종으로만 알려졌던 울레미아속의 나무 100여 그루가 발견되면서 자생 사실이 처음 확인됐다.[2]

하위 분류

각주

  1. Henkel, Johann Baptist & Hochstetter, Wilhelm Christian. Synopsis der Nädelholzer 17: 1. 1865.
  2. 이동영 (2006년 4월 22일). “‘공룡이 먹던 소나무’ 한국 왔다…쥐라기 울레미소나무 濠서”. 동아일보. 2011년 9월 1일에 확인함.[깨진 링크(과거 내용 찾기)]
 title=
lisenssi
cc-by-sa-3.0
tekijänoikeus
Wikipedia 작가 및 편집자
alkuperäinen
käy lähteessä
kumppanisivusto
wikipedia 한국어 위키백과