nimet breadcrumb-navigoinnissa
Siberian chipmunks are considered "least concern" by the IUCN because they are widespread and common throughout their range. There have been no recorded declines in populations.
US Federal List: no special status
CITES: no special status
IUCN Red List of Threatened Species: least concern
Siberian chipmunks have 2 vocalizations. The first is a fast "cheep" that sounds a lot like a bird call. This is used when frightened, and lasts only 1/5 of a second. It is often used 3 to 6 times in succession. The second sound is a deep croaking sound. It is unknown what this croak is used for, although it is believed to be related to mating. They may also use visual and scent cues in communication, although this has not been documented.
Communication Channels: acoustic
Perception Channels: visual ; tactile ; acoustic ; chemical
Siberian chipmunks may occasionally eat crops and damage gardens. Like other mammals, they may carry diseases or host fleas infected with plague.
Negative Impacts: injures humans (carries human disease); crop pest
Siberian chipmunks disperse tree and plant seeds and fungal spores that aid in forest regeneration. Siberian chipmunks are occasionally kept as pets and their pelts are sometimes used. They may help to control pests, especially in outbreaks of forest tree pests.
Positive Impacts: pet trade ; body parts are source of valuable material; controls pest population
Siberian chipmunks provide an important food source to their predators. Chipmunks are also important seed distributors due to their buried and forgotten caches. Like other chipmunks, they help to disperse fungal spores, dispersing important forest fungi. Parasite species are not reported for Siberian chipmunks.
Ecosystem Impact: disperses seeds
Siberian chipmunks are omnivores. In the wild their diet consists of seeds and grains, fungi, fruits, vegetables, grains, insects, small birds, and lizards.
Animal Foods: birds; reptiles; insects; terrestrial non-insect arthropods
Plant Foods: seeds, grains, and nuts; fruit
Other Foods: fungus
Foraging Behavior: stores or caches food
Primary Diet: omnivore
Tamias sibiricus is the only member of the genus Tamias found outside North America. It is found naturally in northern Asia from central Russia to China, Korea, and northern Japan. It is also found in eastern Europe as a result of individuals escaping from captivity.
Biogeographic Regions: palearctic (Introduced , Native )
Siberian chipmunks live for a maximum 2 to 5 years in the wild, and 6 to 10 years in captivity. Several reports of Siberian chipmunks living past 10 years as personal pets have been reported.
Typical lifespan
Status: wild: 2 to 5 years.
Typical lifespan
Status: captivity: 6 to 10 years.
Siberian chipmunks are 18 to 25 cm in total length, including a tail that is approximately one third of that length. Body length is 12 to 17 cm. The fur on the back is yellow to brown, with white fur on the chest and belly. There are 5 dark and 4 light colored stripes that runs down the back. Body mass varies with season and availability of food. A typical Siberian chipmunk will weigh 50 to 150g.
Range mass: 50 to 150 g.
Range length: 12 to 17 cm.
Other Physical Features: endothermic ; homoiothermic; bilateral symmetry
Sexual Dimorphism: sexes alike
Siberian chipmunks live primarily on the forest floor where there is plenty of cover and among rocky outcroppings and in human structures, such as house foundations. They are also excellent climbers.
Habitat Regions: temperate ; terrestrial
Terrestrial Biomes: taiga ; forest
Natural predators for Siberian chipmunks include birds of prey, weasels, and cats, although specific predator species are not reported in the literature. These chipmunks are vigilant and agile, escaping to their burrows when threatened. They are also cryptically colored in their forest undergrowth habitats.
Known Predators:
Anti-predator Adaptations: cryptic
There is little known information on the mating systems of Siberian chipmunks. Most other chipmunks and squirrels have a promiscuous mating system.
The breeding season of Tamias sibericus begins in the second half of April. After a gestation period of 28 to 35 days a litter of 3 to 8 young is born. In Europe a second litter may be born over the summer months. Size at birth is 3.8 to 4g.
Breeding interval: Siberian chipmunks breed once to twice yearly, depending on location.
Breeding season: Breeding occurs from April to June.
Range number of offspring: 3 to 8.
Range gestation period: 28 to 35 days.
Range weaning age: 7 (high) weeks.
Range time to independence: 8 (low) weeks.
Average age at sexual or reproductive maturity (female): 9 months.
Average age at sexual or reproductive maturity (male): 9 months.
Key Reproductive Features: iteroparous ; seasonal breeding ; gonochoric/gonochoristic/dioecious (sexes separate); sexual ; viviparous
Females are solely responsible for care of the offspring. The eyes of the young typically open after 20 to 25 days. The mother will take the young out foraging at 6 weeks old, weaning will be complete by 7 weeks, and at 8 weeks the young will be old enough to look for territory of their own.
Parental Investment: altricial ; pre-fertilization (Provisioning, Protecting: Female); pre-hatching/birth (Provisioning: Female, Protecting: Female); pre-weaning/fledging (Provisioning: Female, Protecting: Female)
Die Siberiese eekhorinkie (Tamias sibiricus) word aangetref in woude van Rusland tot in China, Korea en Noord-Japan. Dit is die enigste lid van die genus Tamias wat buite Noord-Amerika aangetref word. Dit is 18 tot 25 cm lank, waarvan sy stert ’n derde uitmaak.
Die Siberiese eekhorinkie (Tamias sibiricus) word aangetref in woude van Rusland tot in China, Korea en Noord-Japan. Dit is die enigste lid van die genus Tamias wat buite Noord-Amerika aangetref word. Dit is 18 tot 25 cm lank, waarvan sy stert ’n derde uitmaak.
L'esguil de Siberia o esguil coreanu (Eutamias sibiricus) ye una especie de royedor esciuromorfo de la familia de los esciúridos (Sciuridae) qu'habita nel norte d'Asia, dende'l centru de Rusia a China, Corea, y Hokkaidō, nel norte de Xapón. Vive en hábitats montiegos con un sotobosque arbustivo. Colonizó partes del este y centru d'Europa, por cuenta d'escapes del cautiverio.
Los sos enemigos son les aves rapazos, mustélidos y gatos.
Típiques del esguil de Siberia son los cinco franxes blanques y escures a lo llargo del llombu. Mide de 18 a 25 cm de llargu, de los cualos un terciu pertenez a lo cabero. El pesu de los adultos depende de la dómina del añu, pero ye de normal de 50 a 150 g. El so tamañu ye relativamente pequeñu en comparanza con otros esciúridos, como la esguil coloráu (Sciurus vulgaris).
La so fórmula dental ye:
L'esguil coreanu ye una especie diurna, que vive en montes de coníferes y mistos con sotobosque arbustivo. Ye una bona escaladora, pero caltiense sobremanera nel suelu. Vive nuna lluriga, que puede aportar a de 2,5 m de llargu y 1,5 m de fondura. La lluriga consiste nuna cámara nial, delles cámares d'almacenamientu y cámares de borrafes. Vive en colonies onde cada individuu tien el so propiu territoriu; el territoriu va dende 700 hasta 4000 m², y ye mayor en femes qu'en machos, y tamién ye mayor na seronda qu'en primavera. L'esguil de Siberia marca'l so territoriu con orina, pero tamién coles glándules que tien sobre les sos mexelles.
En contraste cola so vida solitaria, arrexuntar en pareyes nel iviernu. El apareamiento empecípiase dempués del iviernu, nel mes d'abril. Dempués del apareamiento, los esguiles vuelven a la so vida solitaria. Tienen rangos de xestación de 35 a 40 díes.[3]
Aliméntase de parrotales, cogordes, bayes, páxaros y otros animales pequeños.[3]
En casos raros, l'esguil coreanu puede arrobinar enfermedaes (como la rabia) a seres humanos por mordedura a otros animales.
Los esguiles de Siberia popularizáronse como mascotes, precisando un gran espaciu pa nun cayer nel estrés, y siendo necesariu que con regularidá sían soltaes nuna habitación o cortil zarrada a prueba d'escapes, por que cuerran y xueguen de forma semilibre, teniendo en cuenta que son animales bien interesaos. Son menos actives pel hibiernu, y en cautiverio de normal enviernen nes habitaciones con calefacción.
Los esguiles coreanos xeneralmente viven de 6 a 10 años. La mayoría de los especímenes nacíos en cautiverio vuélvense dondos hasta ciertu puntu, siendo más fácil la doma d'exemplares nuevos. Como mascotes estos esguiles esfruten de frutos secos, frutes, verdures y los bloques de royedores de llaboratoriu.
L'esguil de Siberia o esguil coreanu (Eutamias sibiricus) ye una especie de royedor esciuromorfo de la familia de los esciúridos (Sciuridae) qu'habita nel norte d'Asia, dende'l centru de Rusia a China, Corea, y Hokkaidō, nel norte de Xapón. Vive en hábitats montiegos con un sotobosque arbustivo. Colonizó partes del este y centru d'Europa, por cuenta d'escapes del cautiverio.
Los sos enemigos son les aves rapazos, mustélidos y gatos.
L'esquirol llistat de Sibèria (Eutamias sibiricus) és una espècie d'esquirol llistat que viu al nord d'Àsia. A vegades se'l considera l'única espècie del gènere Tamias que viu a fora de les Amèriques, però sovint se'l classifica dins del gènere Eutamias juntament amb diverses espècies extintes.
L'esquirol llistat de Sibèria (Eutamias sibiricus) és una espècie d'esquirol llistat que viu al nord d'Àsia. A vegades se'l considera l'única espècie del gènere Tamias que viu a fora de les Amèriques, però sovint se'l classifica dins del gènere Eutamias juntament amb diverses espècies extintes.
Burunduk páskovaný (Tamias sibiricus) je zemní veverka žijící na severní polokouli od Finska po Japonsko a jak z vědeckého názvu vyplývá, žije zejména na území Ruska.
Od naší veverky obecné se liší hlavně polovičním vzrůstem, barvou srsti (hnědošedá srst s pěti pruhy) a trochu jinou stavbou těla. Přestože je burunduk zemní veverka (v zemi si staví hnízda), tak výborně šplhá po stromech a i skáče mezi větvemi a stromy. Burunduk páskovaný je velmi podobný americkým zemním veverkám – čipmankům (např. čipmank východní / Tamias striatus), které žijí na východě USA a Kanady.
Burunduk žije v lesích i pláních a horách s nižšími dřevinami (kosodřeviny). Obývá lesy jehličnaté i smíšené od nížin až po hory do cca 1500 m. Burunduk je denní zemní veverkou. V zemi si vyhrabává hnízda s komůrkami, ve kterých přespává a uchovává zásoby na zimu (zásoby semen, oříšků, žaludů, bobulí a jiných plodů). Potravu si získává během léta stejně obratně na zemi i na stromech. Živí se rozličnou zelenou potravou (ovoce, výhonky, listy, květy), houbami, larvami, červy a jiným hmyzem, který je důležitým zdrojem bílkovin.
Burunduk žije v koloniích, kde se jednotliví členové (podobně jako u nás syslové či svišti) dorozumívají (varují před nebezpečím) skřeky a hvízdáním. V době páření (časné jaro) jsou samci navzájem trochu agresivní. Mláďata se po 2 měsících osamostatňují a pohlavně dospívají a páří se další rok po zimě. Dožívají se i více než 10 let. Burunduci jsou potravou predátorů (lišky, draví ptáci) a tak průměrný věk dožití je menší.
Burunduk je vhodné zvíře k domácímu chovu jako malý mazlíček. Začátečníci mohou chovat jen jedno zvíře. Pro odchovy (chov v párech) jsou potřebné velké voliéry nebo krátkodobé připouštění samce jen na dobu páření. Kromě původní oblasti výskytu žije i v Nizozemsku, Francii a Německu, kde byl vysazen a i rozmnožuje se ve volné přírodě.
Obrázky, zvuky či videa k tématu burunduk páskovaný ve Wikimedia Commons
Galerie burunduk páskovaný ve Wikimedia Commons
Burunduk páskovaný (Tamias sibiricus) je zemní veverka žijící na severní polokouli od Finska po Japonsko a jak z vědeckého názvu vyplývá, žije zejména na území Ruska.
Der Burunduk (Tamias sibiricus (Laxmann, 1769)), auch Gestreiftes Backenhörnchen, Sibirisches Streifenhörnchen oder Asiatisches Streifenhörnchen genannt, ist ein waldbewohnendes Nagetier aus der Familie der Hörnchen (Sciuridae). In Asien und Europa vorkommend ist der Burunduk die einzige Art der Gattung Streifenhörnchen (Tamias) außerhalb Nordamerikas.
Der Burunduk wird bis zu 125 g schwer, bei einer Kopf-Rumpf-Länge von 13 bis 17 cm und einer Schwanzlänge von 8 bis 11 cm. Sein Fell ist rau, kurzhaarig und braun, der Rücken längsgestreift mit fünf schwarzbraunen und vier hellen breiten Streifen. Die Flanken sind heller braun; die Unterseite ist hell. Schmale dunkle Streifen finden sich auch am Kopf in der Augengegend sowie am Schwanz. Das Fell wird zweimal im Jahr gewechselt, im Frühjahr und im Herbst.
Regional variieren kann unter anderem die Grundfarbe (grau-, gelb- oder rotbraun) und die Farbe der Unterseite (weiß, beige oder rötlich), die Intensität der Färbung, die Breite der Streifen und die Trennschärfe von Streifen und Grundfarbe (von sehr stark abgesetzt bis hin zu ineinander übergehend).
Kopf und Körper des Burunduks haben ein typisches Nagetieraussehen mit kurzen Beinen und zum Greifen befähigten Pfoten. Die Ohren sind klein und rund; der Schwanz wird waagerecht getragen.
Die Pfoten des Burunduks zeigen deutliche Anpassungen an das Baumleben. Die polsterartigen Zehen- und Fußballen sind stark ausgeprägt, die Krallen kurz, aber stark gekrümmt und scharf.
Derzeit ist der Burunduk in den gesamten nördlichen Nadelwaldgebieten Eurasiens von der Beringstraße bis Finnland zu Hause; außerdem in den südlicher gelegenen Laub- und Mischwäldern Nordjapans, Koreas und der Mandschurei.
Noch vor 200 Jahren war der Burunduk nur in Asien zu Hause. Um 1850 überwand er den Ural, breitete sich langsam nach Westen aus, überschritt im 20. Jahrhundert die Wolga und wurde in den 1960er-Jahren aus Finnland gemeldet.
Da dem Burunduk als einziger eurasischer Streifchenhörnchenart 24 Arten in Nordamerika gegenüberstehen, ist davon auszugehen, dass die Gattung der Streifenhörnchen sich in Nordamerika entwickelte und der Burunduk sich von Arten in Westalaska abspaltete. Wann der Burunduk (bzw. sein Vorläufer) die Beringstraße überquerte, ob während der Eiszeit über die Landbrücke oder später (treibend auf ins Meer gespülten Bäumen oder Sträuchern oder als Blinder Passagier in Booten der Eskimos), ist nicht bekannt. Denkbar ist jedoch, dass die Überquerung des Urals nur Teil einer allgemeinen, schon lange anhaltenden Westwärtsbewegung ist, und dass der Burunduk sich, wie schon in Ostasien, auch in Europa langsam südwärts ausbreiten wird. Die großen Unterschiede in der Mindestlänge seiner Winterruhe (siehe unten) weisen darauf hin, dass er die genetische Variabilität hat, sich langfristig südlicheren Klimaten anzupassen.
Auch in Mitteleuropa finden sich Burundukpopulationen, die jedoch nicht von zugewanderten, sondern von entlaufenen oder freigelassenen Tieren abstammen. Die meisten Populationen sind recht klein und weisen meist eine begrenzte Lebensdauer auf (einige Jahrzehnte). Fast immer leben die Tiere in Parks, Friedhöfen, Tierparks oder städtischen Waldgebieten. Hinweise auf dauerhafte, sich selbst erhaltende und selbständig weiter ausbreitende Populationen liegen nur wenige vor, keiner davon aus Deutschland. Der ökologische Einfluss auf heimische Arten ist gering.[1] Neben verstreuten Hinweisen in Blogs und Foren sind die folgenden Bestände besser dokumentiert:
Hinweise auf weitere Fundorte wildlebender Tiere in Remagen und Essen-Bredeney betreffen Zoos und Tierparks.[10]
Der Burunduk ist 2016 in die „Liste der unerwünschten Spezies“ für die Europäische Union aufgenommen worden.[11]
Anders als ihre nahen Verwandten, die steppenbewohnenden Ziesel, leben Burunduke vorwiegend in unterholzreichen Nadel- und Mischwäldern sowie in Gebüschen an Wald- und Feldrändern und in Flusstälern.
Sie sind zwar gewandt und gute Kletterer, die auch an senkrechten Baumstämmen auf und ab laufen können, halten sich jedoch im Gegensatz zu den vorwiegend auf Bäumen lebenden Eichhörnchen einen großen Teil der Zeit am Boden auf. Hier legen sie Erdhöhlen an, deren Einfahrt je nach Bodenbeschaffenheit bis in eineinhalb Meter Tiefe führen kann. Der eigentliche Bau ist ein bis zweieinhalb Meter lang und besteht aus der Nestkammer und mehreren Vorratskammern sowie Blindgängen für den Unrat. In letzteren werden sämtliche Ausscheidungen und Nahrungsabfälle gelagert, während die Nestkammer peinlich sauber gehalten wird.
Burunduke leben in lockeren Kolonien, innerhalb dieser jedoch als Einzelgänger; jedes Tier hat sein eigenes Territorium, das es gegenüber den anderen Tieren verteidigt. Auch gegenüber anderen Nagetierarten ihrer Größenklasse können sie bissig werden. Die Territorien sind 700 bis 4000 m² groß, wobei Weibchen größere Gebiete als Männchen beanspruchen.[12] Die Reviergrenzen werden mit körpereigenen Duftstoffen und mit Urintropfen markiert.
Burunduke sind lebhafte und, soweit es sich nicht um Artgenossen oder andere Nager handelt, auch zutrauliche Tiere, die sich nahe an Menschen heranwagen und, wie auch Eichhörnchen, so vertraut werden können, dass sie Nahrung aus der Hand nehmen.
Sie sind tagaktiv und verfügen über entsprechend gut entwickelte Augen, die auch zum Farbsehen befähigt sind.
Sie treiben ausgiebig Körperpflege und nehmen gerne Sandbäder; dabei reiben sie sich durch Schlängelbewegungen Sand ins Fell, den sie anschließend wieder herausschütteln.
Burunduke sind Allesfresser. Sie ernähren sich hauptsächlich von Samen, Beeren, Nüssen und Insekten, selten erbeuten sie auch Amphibien und Reptilien oder greifen sich nesthockende Jungvögel. Sie essen auf den Hinterbeinen sitzend, die Nahrung wird dabei mit den Vorderpfoten gehalten.
Burunduke halten eine Winterruhe, die im Norden (also dem größten Teil) ihres Verbreitungsgebietes fünf bis sechs Monate, von Oktober bis April, dauern kann. In unseren Breiten dauert sie kürzer, von November bis März. Sie wird nur an wärmeren Tagen für kurze Zeit zur Nahrungsaufnahme unterbrochen.
Als Wintervorräte werden Samen, Knospen, Eicheln, Blätter und trockene Pilze gesammelt und getrennt nach Futterart in den Vorratskammern verstaut. Gesammelt werden im Durchschnitt bis zu zwei Kilogramm an Vorräten, zuweilen bis zu sechs Kilogramm. Das Sammelverhalten verstärkt sich im Spätsommer und Herbst; in dieser Zeit kann auch ihre Bissigkeit gegenüber den Artgenossen zunehmen. Burunduke in menschlicher Obhut vergraben oft Vorräte in den Töpfen der Zimmerpflanzen; ob dieses der Vorratshaltung der Eichhörnchen entsprechende Verhalten auch in freier Natur vorkommt, ist nicht bekannt.
Bei Burunduken in Gefangenschaft wird eine sehr unterschiedlich ausgeprägte Winterruhe beobachtet, wenn sie in geheizten Räumen gehalten werden. Bei einigen Tieren unterscheidet sich Länge und Tiefe der Winterruhe nicht von denen, die im Freien gehalten werden, bei anderen kann sie viel kürzer sein, bei dritten viel weniger ausgeprägt, so dass die Tiere täglich zum Vorschein kommen. Daraus kann geschlossen werden, dass die Winterruhe der Burunduke sowohl inneren wie äußeren Einflüssen unterworfen ist: Die Gene oder die Charakterausprägung geben eine Mindestdauer und -intensität vor, von der Witterung hängt ab, ob die Winterruhe darüber hinaus verlängert und/oder vertieft wird.
Mit dem Ende der Winterruhe beginnt die Paarungszeit. Die Paarung findet je nach Temperaturen und Erwachen aus dem Winterschlaf beginnend ab März statt. Unmittelbar nach der Paarung trennen sich Männchen und Weibchen und gehen wieder zum Einzelgängerdasein über. Bei einer Tragezeit von 30 Tagen (29–31 Tage) werden ab April bis Anfang Juni die Jungen geboren, meist um die vier, in Einzelfällen bis zu zehn. Die Jungen werden vier Wochen gesäugt und haben mit ca. 90 Tagen als „subadulte“ Tiere schon ihre volle Größe erreicht. Im Lauf des Juli schließlich trennt sich die Familie. (In den südlicheren Teilen des Verbreitungsgebietes können die Daten für die Paarung und entsprechend für die folgende Jungenaufzucht früher sein.)
Mit elf Monaten, zur folgenden Paarungssaison, sind die Jungen geschlechtsreif. Ihre Lebensdauer kann sechs bis sieben Jahre betragen, die durchschnittliche Lebenserwartung ist in freier Natur aber erheblich kürzer: Zu den natürlichen Feinden zählen so gut wie alle Beutegreifer im Verbreitungsgebiet – Marder und Wiesel, Füchse und Wölfe, Waldkatzen und Luchse, Braunbären sowie Greifvögel, vor allem der Mäusebussard, dessen Nahrung in Sibirien im Sommer bis zu einem Drittel aus Burunduken besteht.
Der Burunduk (Tamias sibiricus) ist ein Vertreter der Gattung Streifenhörnchen (Tamias). Diese wird innerhalb der Ordnung der Nagetiere (Rodentia) zur Unterordnung der Hörnchenverwandten (Sciuromorpha) gezählt, einer von fünf Unterordnungen neben den Biberverwandten (Castorimorpha), Mäuseverwandten (Myomorpha), Dornschwanzhörnchenverwandten (Anomaluromorpha) und Stachelschweinverwandten (Hystricomorpha). Innerhalb der Hörnchenverwandten wird die Gattung Streifenhörnchen bei der Familie Hörnchen (Sciuridae) eingeordnet und hier bei der Unterfamilie Erdhörnchen (Xerinae).
Die Gattung Streifenhörnchen wird mit fünf anderen Erdhörnchengattungen zur Gattungsgruppe Echte Erdhörnchen (Marmotini) zusammengefasst. Von dieser Gattungsgruppe seien hier die auch im deutschsprachigen Raum vertretenen Gattungen erwähnt: als steppenbewohnendes Gegenstück zu den Streifenhörnchen die Ziesel und als bekanntestes Mitglied der Gattungsgruppe die Murmeltiere.
Die Gattung Streifenhörnchen wird in drei Untergattungen mit 25 Arten aufgeteilt. Die Untergattung Altweltliche Streifenhörnchen (Eutamias) findet sich nur in Eurasien, der Burunduk ist die einzige in ihr vertretene Art.
Die zur Zeit verbindliche wissenschaftliche Artbezeichnung für den Burunduk ist Tamias sibiricus (Laxmann, 1769), bei Einfügung der Untergattung auch Tamias (Eutamias) sibiricus (Laxmann, 1769). Eine Zeitlang wurde der Burunduk in eine eigene Gattung Streifenhörnchen, Eutamias, neben die nordamerikanischen Chipmunks, Tamias, gestellt, so findet sich in älteren Werken der wissenschaftliche Name Eutamias sibiricus (Laxmann, 1769). Des Weiteren ist auch die Bezeichnung Eutamias asiaticus Gmelin, 1788 zu finden; sie geht auf eine spätere Erstbeschreibung durch Johann Friedrich Gmelin zurück. Nachdem erkannt worden war, dass beide Erstbeschreibungen dieselbe Art behandeln, wurde der ältere Artname der alleingültige.
Von den deutschen Artnamen ist 'Burunduk' der bei Zoologen gebräuchlichste. Die Bezeichnungen 'Sibirisches Streifenhörnchen' und 'Asiatisches Streifenhörnchen' sind eher im Zoofachhandel zu finden; vermutlich, da sich die Tiere unter diesem Namen besser verkaufen. Zutreffend sind sie beide nicht mehr, seit der Burunduk den Ural überschritten hat. 'Gestreiftes Backenhörnchen' findet sich nur in älteren Werken und ist als zu unspezifisch abzulehnen.
(Für weitere Synonyme siehe den Abschnitt Synonyme der wissenschaftlichen Namen.)
Während der Artstatus, der Artname Tamias sibiricus und die systematische Einordnung des Burunduks wissenschaftlich allgemein akzeptiert sind, gilt dies für die Unterarten nicht. Die einstige starke Untergliederung, oft nur anhand geringfügiger Unterschiede einzelner Exemplare, scheint jedoch aufgegeben worden zu sein.[13]
Vorsichtig können drei Unterarten als bedingt angenommen genannt werden:
Sehr vorsichtig kann noch als vierte Unterart genannt werden:
Sehr häufig zu finden sind auch Nennungen von Tamias sibiricus asiaticus (Gmelin, 1788), teilweise zusammen mit der Populärbezeichnung Koreanisches oder (seltener) Mandschurisches Streifenhörnchen; hierbei scheint es sich jedoch um eine Labor-Zuchtlinie zu handeln.
(Für weitere Synonyme siehe den Abschnitt Synonyme der wissenschaftlichen Namen.)
Burunduke werden inzwischen auch als Heimtiere gehalten. Die Haltung ist jedoch wegen des Territorialverhaltens der Tiere nicht unproblematisch. Streifenhörnchen sind kolonienbewohnende Einzelgänger. Innerhalb dieser Kolonie besetzt jedoch jedes Tier sein eigenes bis zu mehrere hundert m² großes Territorium (Kerngebiet), das es auch gegen Eindringlinge verteidigt. Lediglich zu Paarungszeit sind Streifenhörnchen untereinander verträglich – und dies auch nur für die wenigen Tage, in denen das Weibchen paarungsbereit ist. Bereits unmittelbar nach einer Paarung vertreiben die meisten Weibchen das Männchen wieder aus ihrem Gebiet. Wenn dem Männchen unter den Bedingungen der Käfighaltung keine Flucht möglich ist, endet dies mitunter in schweren Beißereien, dies sogar bis zum Totbeißen i. d. R. des weniger aggressiven Männchens führen können. Selbst ein mehrere m² großer Käfig reicht nicht aus, um das Territorialbedürfnis zweier Tiere zu befriedigen und die mitunter tödlich endenden Auseinandersetzungen zu verhindern. Die gelegentlich berichtete problemlose gemeinsame Haltung eines verträglichen Paares oder zweier (männlicher) Wurfgeschwister sind Ausnahmen. Grundsätzlich sind daher Streifenhörnchen in Gefangenschaft – unbeschadet etwaiger gesetzlicher Regelungen – einzeln zu halten. Möglich ist jedoch die Haltung eines Paares in getrennten Volieren, die dann zur Paarungszeit verbunden werden können. Für die Haltung eines Tieres sollte der Käfig eine Größe von 100 cm × 60 cm × 100 cm nicht unterschreiten; wichtiger als die Höhe des Käfigs ist die Grundfläche, die möglichst langgezogen sein sollte, um dem Fortbewegungsverhalten der Tiere als Bodenhörnchen (mehrere „Hoppelsprünge“) gerecht zu werden. Diese Maße sind jedoch nur bei täglichem freien Auslauf ausreichend. Ergänzend kann auch ein ausreichend groß dimensioniertes Laufrad zur Befriedigung des Laufbedürfnisses zur Verfügung gestellt werden sowie ausreichend Klettermöglichkeiten, Sitzbrettchen in verschiedenen Höhen und mehreren Nistkästen. Als Bodengrund eignet sich Sand, in dem die Tiere sehr gerne ein Sandbad nehmen. Für die Paarhaltung ist ein doppelt so großer Käfig notwendig, der in zwei Hälften unterteilbar sein sollte, da eine (auch zeitweilige) Unverträglichkeit der Burunduke zu heftigen Kämpfen mit schweren Verletzungen bis hin zum Tod führen kann. EU-Normen empfehlen für die Haltung eines Paares einen Käfig von mindestens 2 m² Grundfläche bei 2 m Höhe; Österreich hat diese Empfehlung schon in nationales Recht umgesetzt und schreibt diese Maße als Mindestmaße gesetzlich vor (Bundesgesetzblatt der Republik Österreich, 486. Verordnung, 2. Tierhaltungsverordnung). Diese Empfehlung zur Paarhaltung kann jedoch fachlich nicht nachvollzogen werden.[15] Streifenhörnchen sind keine reinen Pflanzenfresser, sondern brauchen neben einer Mischung aus verschiedenen Sämereien (nicht nur Sonnenblumenkerne – zu viel Phosphor, zu wenig Calcium), Eicheln und Nüssen auch ab und zu tierisches Eiweiß, zum Beispiel in Form von Mehlkäferlarven, gekochtem Ei etc.
Als Haustiere sind Burunduke in den Farbschlägen 'Natur' (gelbbraun), 'Grau' (graubraun) und 'Zimtfarben' (rotbraun) sowie als Albinos ('Weiß'; mit hellgrauer Streifung) zu finden. Bei letzteren liegt meist Leuzismus vor, seltener Albinismus, jeweils einschließlich der mit diesen Mutationen zusammenhängenden weiteren Schäden. Diese Erscheinungsformen dürften auf die bei der eher kleinen Zuchtbasis nicht zu vermeidenden Inzuchtmutationen zurückzuführen sein. Weitere Domestikationserscheinungen sind bislang noch nicht beschrieben worden; auffällige Tiere werden in der Regel nicht zur Weiterzucht verwendet.
Tamias asiaticus (Gmelin, 1788)
Tamias intercessor
Tamias jacutensis
Tamias okadae
Tamias ordinalis
Tamias orientalis Bonhote
Tamias pallasi (Baird)
Tamias senescens (Miller, 1898)
Tamias sibiricus (Laxmann, 1769)
Tamias striatus Pallas
Tamias uthensis
Tamias umbrosus
Eutamias albogularis J.Allen, 1909
Eutamias asiaticus (Gmelin, 1788)
Eutamias ordinalis
Eutamias senescens Miller, 1898
Eutamias sibericus
Eutamias sibiricus (Laxmann, 1769)
Myoxus lineatus
Sciurus asiaticus Gmelin, 1788
Sciurus sibiricus Laxmann, 1769
Sciurus striatus asiaticus
Sciurus utheesis (Tippfehler?)
Tamias sibiricus albogularis (Allen, 1909)
Tamias sibiricus asiaticus (Gmelin, 1788)
Tamias sibiricus barberi (Johnson & Jones, 1955)
Tamias sibiricus jacutensis (Ognev, 1935)
Tamias sibiricus intercessor
Tamias sibiricus lineatus (Siebold, 1824)
Tamias sibiricus ordinalis
Tamias sibiricus orientalis (Bonhote, 1899)
Tamias sibiricus senescens
Tamias sibiricus sibiricus (Laxmann, 1769)
Tamias sibiricus uthensis
Eutamias asiaticus albogularis (Allen, 1909)
Eutamias asiaticus altaicus
Eutamias asiaticus lineatus (Siebold)
Eutamias asiaticus okadae Kuroda
Eutamias asiaticus ordinalis Thomas, 1908
Eutamias asiaticus orientalis (Bonhote, 1899)
Eutamias asiaticus uthenesis
Eutamias senescens intercessor Thomas, 1908
Eutamias sibiricus albogularis J.A.Allen.陈服官等, 1980
Eutamias sibiricus altaicus Hollister
Eutamias sibiricus barberi Johnson & Jones, 1955
Eutamias sibiricus jacutensis
Eutamias sibiricus lineatus
Eutamias sibiricus ordinalis Hllen G.M., 1940
Eutamias sibiricus ordinalis 王延正, 1990
Eutamias sibiricus orientalis
Eutamias sibiricus pallasi
Eutamias sibiricus senescens
Eutamias sibiricus striatus
Eutamias sibiricus sibiricus (Laxmann, 1769)
Der Burunduk (Tamias sibiricus (Laxmann, 1769)), auch Gestreiftes Backenhörnchen, Sibirisches Streifenhörnchen oder Asiatisches Streifenhörnchen genannt, ist ein waldbewohnendes Nagetier aus der Familie der Hörnchen (Sciuridae). In Asien und Europa vorkommend ist der Burunduk die einzige Art der Gattung Streifenhörnchen (Tamias) außerhalb Nordamerikas.
It Sibearyske grûniikhoarntsje (Latynske namme: Eutamias sibiricus; foarhinne Tamias sibiricus) is in sûchdier út it skift fan 'e kjifdieren (Rodentia), de famylje fan 'e iikhoarntsjes (Sciuridae), it boppeskaai fan 'e wangsekiikhoarntsjes (Tamias) en it skaai fan 'e Jeraziatyske wangsekiikhoarntsjes (Eutamias). Dit bist wurdt ek wol it Aziatyske streekte grûniihoarntsje, it Koreaanske grûniikhoarntsje of de boerûndûk neamd. It is de iennichste libbene fertsjintwurdiger fan syn skaai, en dêrnjonken is it ek it iennichste libbene wangsekiikhoarntsje dat lânseigen is bûten Noard-Amearika. It Sibearyske grûniikhoarntsje komt fan natuere foar yn grutte parten fan Sibearje en East-Aazje, mar libbet tsjintwurdich as eksoat ek op guon plakken yn westlik Jeropa, wêrûnder dielen fan Nederlân (mar Fryslân net).
It Sibearyske grûniikhoarntsje is lânseigen yn it grutste part fan Sibearje, mei útsûndering fan it Arktyske noarden, dielen fan it súdwesten en it eastlike skiereilân Kamtsjatka. Op it grutte eilân Sachalin, yn 'e See fan Ochotsk, komt er wer wol foar. Fierders libbet dit bistke yn it uterste easten fan Kazachstan, dielen fan noardlik en westlik Mongoalje en it noardlike diel fan Sinkiang-Oeigoerje. Yn East-Aazje komt er foar yn hiel Mantsjoerije, op it Koreaanske Skiereilân, yn dielen fan noardeastlik en sintraal Sina en op it noardlike Japanske eilân Hokkaido. Bewesten de Oeral, ta einbeslút, komt er yn Jeropa foar yn in grut diel fan noardeastlik Ruslân.
Yn 'e 1960-er jierren waard it Sibearyske grûniikhoarntsje út Súd-Koreä wei yn Jeropa ymportearre as húsdier. Op ferskate plakken hawwe ûntsnapte of loslitten eksimplaren stabile populaasjes yn it wyld witten te ûntwikkeljen: ûnder Nantes, yn westlik Frankryk, en yn it Bois de Boulogne, by Parys; yn Belgje yn it Soniënwâld by Brussel, de omkriten fan Westerlo, de Kalmeybosk by De Panne en de kastielbosk te Zwijnaarde; yn Dútslân op it Breisgauer tsjerkhôf yn Freiburch; yn Eastenryk op it Ottakringer tsjerkhôf yn 'e omkriten fan Wenen; en fierders op ferskate plakken yn Switserlân en Itaalje. Yn Nederlân komme populaasjes Sibearyske grûniikhoarntsjes foar by Lochem, yn 'e Achterhoeke, en by Moergestel, eastlik fan Tilburch, yn Noard-Brabân.
It Sibearyske grûniikhoarntsje hat trochinoar in kop-romplingte fan 12-17 sm, mei in sturtlingte fan 8-11½ sm en in gewicht fan 50-120 g. De pels is op 'e rêch brúngriis oant sânkleurich, mei dêrtrochhinne yn 'e lingterjochting fiif swartbrune streken, wêrfan't de middelste persiis oer de wringe rint, fan 'e efterkant fan 'e kop oant de sturt, wylst de beide dêrnjonken yn 'e nekke begjinne, en de bûtenste beide op 'e skouderblêden. De bealch is wytgrizich, mei op 'e fangen in stadige oergong nei de rêchkleur. De kop is yn 'e regel wat rodzich, mei in wite streek dy't fan 'e snút boppe de eagen lâns nei de earen rint, en in twadde, soartgelikense streek dy't oer de wangen, ûnder de eagen troch nei de earen rint. Sibearyske grûniikhoarntsjes beskikke oer grutte wangpûden, dy't brûkt wurde om fluch-fluch iten yn op te slaan dat letter op in feiliger plak yn alle rêst bepluze wurde kin. De brunige plomsturt, dy't wite sydkanten hat en wêroer't oan 'e boppekant yn 'e lingterjochting trije ljochte streken rinne, is frij kwetsber en ferliest maklik de hûd.
Hoewol't se ornaris yn nullewâlden foarkomme, kinne Sibearyske grûniikhoarntsjes yn in ferskaat oan biotopen oerlibje. Se jouwe lykwols de foarkar oan beskate nullebeammen, yn Jeropeesk Ruslân de din en yn Sibearje de liere. Ek komme se in protte foar op hurde ûndergrûnen, lykas rotsige terreinen yn bosken en bercheftige gebieten. Fierdersoan libje se ek yn gebieten mei strewelleguod, by oerflaktewetters of wegen lâns en yn dielen fan ikkers. Yn westlik Jeropa hawwe se har oanpast oan leafwâld en mingd wâld, en teffens oan stedsparken.
It Sibearyske grûniikhoarntsje is útslutend deis warber. Nachts lûkt er him werom yn syn eigengroeven boarch, dy't oant 50 sm djip wêze kin en bestiet út 1-2 lange gongen mei in trochsneed fan 4-6 sm, in nêstromte, in foarrieromte en ien of soms twa útgongen. Hoewol't sokke boargen yn koloanjes byinoar lizze, binne se ûndergrûnsk net mei-inoar ferbûn en hat elts bist syn eigen territoarium. It wengebiet is by Sibearyske grûniikhoarntsjes ½-4 ha grut, en by de wyfkes grutter as by de mantsjes. Utsein yn 'e peartiid libje se solitêr en binne se frij territoriaal.
Hjerstmis leit it Sibearyske grûniikhoarntsje in itensfoarrie oan foar de winter, wêrby't er yn septimber it aktyfst is. Gaadlike itenssoarten wurde yn 'e wangpûden troppe en sa yn grutte hoemannichten yn ien kear mei werom nommen nei de foarrieromte yn 'e boarch. Fan oktober/novimber oant maart/april hâldt er in wintersliep, dy't ferskate kearen ûnderbrutsen wurdt om te fretten en oan oare lichaamlike behoeften te foldwaan.
De peartiid falt yn 'e twadde helte fan april, wêrnei't it wyfke ein maaie of begjin juny, nei in draachtiid fan 28-35 dagen, in nêst fan 3-6 jongen smyt. Yn 'e regel is der mar ien smeet jiers, mar soms plantsje Sibearyske grûniikhoarntsjes har twa kear yn itselde jier fuort. De jongen komme keal en blyn te wrâld, en wurde grutbrocht troch it wyfke allinnich; it mantsje sjocht der net nei om. Mei 6 wiken leart it wyfke har jongen hoe't en wêr't se fretten sykje moatte, en mei 7 wiken wurde se ôfwûn. Noch in wike letter libje se selsstannich, al binne se pas mei 3-4 moannen folgroeid. As se 9 moannen âld binne, berikke sawol mantsjes as wyfkes foar it earst geslachtsripens. De libbensferwachting fan Sibearyske grûniikhoarntsjes is maksimaal (d.w.s. yn finzenskip) 6-7 jier, mar dat helje se yn it wyld lang net. De wichtichste natuerlike fijannen binne ferskate soarten hauken en ûlen en fierders de foks en martereftigen lykas de wezeling en de harmeling.
Sibearyske grûniikhoarntsjes binne fierhinne herbivoare bistkes. Se frette benammen sieden (fan beammen), beamknoppen en -bluossems, woartels, poddestuollen, beien, nôtkerlen en bokweit. Dat fegetaryske dieet folje se lykwols soms oan mei ynsekten, weakdieren, lytse hagedissen en sels wol mei jonge fûgelpiken.
It Sibearyske grûniikhoarntsje hat de IUCN-status fan "net bedrige", mei't er yn syn ferspriedingsgebiet noch rûnom foarkomt en om't de populaasje stabyl liket te wêzen. Yn westlik Jeropa wurdt er oer it algemien beskôge as in skealike eksoat, want hoewol't er in grappich bistke is om te sjen, fret er itselde soarte spul as it lânseigen iikhoarntsje (Sciurus vulgaris), en soe dy skea ûnderfine kinne fan 'e konkurrinsje. Mei de fersnipele fersprieding fan it Sibearyske grûniikhoarntsje yn westlik Jeropa is dêr lykwols foarearst noch gjin sprake fan.
Der binne njoggen erkende ûndersoarten fan it Sibearyske grûniikhoarntsje:
It Sibearyske grûniikhoarntsje (Latynske namme: Eutamias sibiricus; foarhinne Tamias sibiricus) is in sûchdier út it skift fan 'e kjifdieren (Rodentia), de famylje fan 'e iikhoarntsjes (Sciuridae), it boppeskaai fan 'e wangsekiikhoarntsjes (Tamias) en it skaai fan 'e Jeraziatyske wangsekiikhoarntsjes (Eutamias). Dit bist wurdt ek wol it Aziatyske streekte grûniihoarntsje, it Koreaanske grûniikhoarntsje of de boerûndûk neamd. It is de iennichste libbene fertsjintwurdiger fan syn skaai, en dêrnjonken is it ek it iennichste libbene wangsekiikhoarntsje dat lânseigen is bûten Noard-Amearika. It Sibearyske grûniikhoarntsje komt fan natuere foar yn grutte parten fan Sibearje en East-Aazje, mar libbet tsjintwurdich as eksoat ek op guon plakken yn westlik Jeropa, wêrûnder dielen fan Nederlân (mar Fryslân net).
Борынды́к (Азия борындыгы) (Tamias sibiricus) - кимерүчеләр отряды тиенсыманнар гаиләлегеннән имезүче җәнлек. Евразиянең урман массивларында киң таралган. ТР территориясеннән борындык ареалының көньяк чиге үтә. Башлыча, Кама алдында, яфраклы агач төрләре катнаш чыршы-ак чыршы урманнарында, шулай ук Кама аръягында Кызыл Тау урман массивында очрый. Һәркайда аз санда.
Гәүдә озынлыгы 17 см га, койрыгы 12 см га кадәр, авырлыгы 100 г чамасы. Йон капламы соргылт-җирән төстә, аркасында буй-буй 5 кара-көрән сызык бар. Түше аксыл яки ак. Көндез актив. Ылыслылар, сирәгрәк яфраклы агачлар, үләнчел үсемлек орлыклары, бөреләре, җиләкләр, шулай ук бөҗәкләр (башлыча, коңгызлар), моллюсклар белән туена. Кышка азык әзерли (уртача 3-4 кг). Агач тамырлары яки черегән кәүсә астына ясаган өне борындыкның сыену урыны булып тора. Кышның күп өлешен йоклап үткәрә. Кар эреп, ачылган урыннар күренгәч кенә борындык өненнән чыга. Борындык - моногамик хайван. Көзен парлар барлыкка килә, икенче елның язына гына үрчиләр (парлашу - апр. уртасында). Бер пар борындык 5-6 бала тудыра. Сунарчылык хуҗалыгында борфындык зур роль уйный, чөнки алар белән кыйммәтле мех бирә торган ерткыч җәнлекләр туклана. Җим әзерләве белән орлык таратуга, агач үсемлекләре таралышына ярдәм итә. Мехы кыйммәтле түгел.
Борындык Идел-Кама саклаулыгында һәм «Түбән Кама» милли паркында саклана. ТРның Кызыл китабына кертелгән.
Борынды́к (Азия борындыгы) (Tamias sibiricus) - кимерүчеләр отряды тиенсыманнар гаиләлегеннән имезүче җәнлек. Евразиянең урман массивларында киң таралган. ТР территориясеннән борындык ареалының көньяк чиге үтә. Башлыча, Кама алдында, яфраклы агач төрләре катнаш чыршы-ак чыршы урманнарында, шулай ук Кама аръягында Кызыл Тау урман массивында очрый. Һәркайда аз санда.
Гәүдә озынлыгы 17 см га, койрыгы 12 см га кадәр, авырлыгы 100 г чамасы. Йон капламы соргылт-җирән төстә, аркасында буй-буй 5 кара-көрән сызык бар. Түше аксыл яки ак. Көндез актив. Ылыслылар, сирәгрәк яфраклы агачлар, үләнчел үсемлек орлыклары, бөреләре, җиләкләр, шулай ук бөҗәкләр (башлыча, коңгызлар), моллюсклар белән туена. Кышка азык әзерли (уртача 3-4 кг). Агач тамырлары яки черегән кәүсә астына ясаган өне борындыкның сыену урыны булып тора. Кышның күп өлешен йоклап үткәрә. Кар эреп, ачылган урыннар күренгәч кенә борындык өненнән чыга. Борындык - моногамик хайван. Көзен парлар барлыкка килә, икенче елның язына гына үрчиләр (парлашу - апр. уртасында). Бер пар борындык 5-6 бала тудыра. Сунарчылык хуҗалыгында борфындык зур роль уйный, чөнки алар белән кыйммәтле мех бирә торган ерткыч җәнлекләр туклана. Җим әзерләве белән орлык таратуга, агач үсемлекләре таралышына ярдәм итә. Мехы кыйммәтле түгел.
Борындык Идел-Кама саклаулыгында һәм «Түбән Кама» милли паркында саклана. ТРның Кызыл китабына кертелгән.
Сибирийн жирх буюу Замба жирх, Tamias sibiricus, нь Азийн хойд хэсэг, Орос, Хятад, Монгол, Солонгос болон Японы Хоккайдо аралд амьдардаг. Ижил төрлийн бусад зүйл жирх нь бүгд Хойд Америкт амьдардаг байна.
Сибирийн жирх 18-25 см урт, 50-150 гр жинтэй. Тэд мөөг, жимс жимсгэнэ, нялцгай биетэн, жижиг хэвлээр явагч зэргээр хооллоно. Эсрэгээр махчин шувууд, суусар гэх мэт амьтдын идэш болдог байна. Гэрийн тэжээмэл сибирийн жирх нь 6-10, заримдаа илүү урт насалдаг аж.
Сибирска ригеста верверица (Eutamias sibiricus) е претставник од семејството верверици. Таа живее само во тајги. Телото и е долго 12-17 см, а опашката 6-9 см. На прстите има остри канџи со помош на кои одлично се искачува, иако воглавно живее на земја. Се храни со плодови, семки, фиданки на дрвја и грмушки, габи и јајца од птици и бубачки. За зимата собира залихи од храна кои ги закопува во дупка во земјата. На тој начин сибирските ригести верверици шират семиња од разни растенија и спори од габи, поради што играат важна улога во екосистемот на тајгите. Нивните живеалишта, кои ги копаат под земјата, се мошне чисти и уредни, па отпадоци и измет чуваат во посебни ходници. Во текот на зимата спијат зимски сон. Се будат во април, по што почнува сезоната за парење. Во мај и јуни женките котат 3-7 млади, кои уште неколку недели остануваат во подземното живеалиште.
Сибирска ригеста верверица (Eutamias sibiricus) е претставник од семејството верверици. Таа живее само во тајги. Телото и е долго 12-17 см, а опашката 6-9 см. На прстите има остри канџи со помош на кои одлично се искачува, иако воглавно живее на земја. Се храни со плодови, семки, фиданки на дрвја и грмушки, габи и јајца од птици и бубачки. За зимата собира залихи од храна кои ги закопува во дупка во земјата. На тој начин сибирските ригести верверици шират семиња од разни растенија и спори од габи, поради што играат важна улога во екосистемот на тајгите. Нивните живеалишта, кои ги копаат под земјата, се мошне чисти и уредни, па отпадоци и измет чуваат во посебни ходници. Во текот на зимата спијат зимски сон. Се будат во април, по што почнува сезоната за парење. Во мај и јуни женките котат 3-7 млади, кои уште неколку недели остануваат во подземното живеалиште.
Азия әлгәйнәге, себер әлгәйнәге[1] (лат. Tamias sibiricus, рус. Азиатский бурундук)[2] — Евразияла тереклек итеүсе кимереүселәр отрядынан тейен һымаҡтар ғаиләһенән һөтимәр йәнлек. Башлыса, япраҡлы ағас, ҡатнаш һәм ылыҫлы урмандарында осрай.
Һәр ерҙә әҙ һанлы. Кәүҙә оҙонлоғо 17 см-ға, ҡойроғо 12 см-ға ҡәҙәр, ауырлығы 100 г самаһы. Йөн ҡапламы һорғолт-ерән төҫтә, арҡаһында буй-буй 5 ҡара-көрән һыҙыҡ бар. Түше аҡһыл йәки аҡ. Көндөҙ әүҙем. Ылыҫлылар, һирәгерәк япраҡлы ағастар, үләнсел үҫемлек орлоҡтары, бөрөләре, еләк, шулай уҡ бөжәктәр (башлыса, ҡуңыҙҙар), моллюсклар менән туйына. Ҡышҡа аҙыҡ әҙәрләй (уртаса 3—4 кг). Ағас тамырҙары йәки серегән төмзә аҫтына яһаған өнө әлйергәндең һыйыныу урыны булып тора. Ҡыштың күп өлөшөн йоҡлап үткәрә. Ҡар эреп, асылған урындар күренгәс кенә борындык өненнән сыға. Борындык — моногамик хайуан. Көзен парлар барлыҡҡа килә, икенсе йылдың ҙына ғына үрсейҙәр (парлашу — апрель уртаһында). Бер пар әлйергән 5—6 бала тыуҙыра. Һунарсылыҡ хужалығында борфындык ҙур роль уйный, сөнки улар менән ҡиммәтле тире бирә торған йыртҡыс йәнлекләр туҡлана. Ем әҙерләүе менән орлоҡ таратыуға, ағас үҫентеләре таралышына ярҙам итә.
Азия әлгәйнәге, себер әлгәйнәге (лат. Tamias sibiricus, рус. Азиатский бурундук) — Евразияла тереклек итеүсе кимереүселәр отрядынан тейен һымаҡтар ғаиләһенән һөтимәр йәнлек. Башлыса, япраҡлы ағас, ҡатнаш һәм ылыҫлы урмандарында осрай.
Һәр ерҙә әҙ һанлы. Кәүҙә оҙонлоғо 17 см-ға, ҡойроғо 12 см-ға ҡәҙәр, ауырлығы 100 г самаһы. Йөн ҡапламы һорғолт-ерән төҫтә, арҡаһында буй-буй 5 ҡара-көрән һыҙыҡ бар. Түше аҡһыл йәки аҡ. Көндөҙ әүҙем. Ылыҫлылар, һирәгерәк япраҡлы ағастар, үләнсел үҫемлек орлоҡтары, бөрөләре, еләк, шулай уҡ бөжәктәр (башлыса, ҡуңыҙҙар), моллюсклар менән туйына. Ҡышҡа аҙыҡ әҙәрләй (уртаса 3—4 кг). Ағас тамырҙары йәки серегән төмзә аҫтына яһаған өнө әлйергәндең һыйыныу урыны булып тора. Ҡыштың күп өлөшөн йоҡлап үткәрә. Ҡар эреп, асылған урындар күренгәс кенә борындык өненнән сыға. Борындык — моногамик хайуан. Көзен парлар барлыҡҡа килә, икенсе йылдың ҙына ғына үрсейҙәр (парлашу — апрель уртаһында). Бер пар әлйергән 5—6 бала тыуҙыра. Һунарсылыҡ хужалығында борфындык ҙур роль уйный, сөнки улар менән ҡиммәтле тире бирә торған йыртҡыс йәнлекләр туҡлана. Ем әҙерләүе менән орлоҡ таратыуға, ағас үҫентеләре таралышына ярҙам итә.
The Siberian chipmunk (Eutamias sibiricus), also called common chipmunk, is native to northern Asia from central Russia to China, Korea, and Hokkaidō in northern Japan.[1] It was imported from South Korea and introduced in Europe as a pet in the 1960s.
Typically the Siberian chipmunk has four white stripes and five dark stripes along the back. It is 18–25 cm (7.1–9.8 in) long, a third of which is the tail. The weight of adults depends on the time of year and food availability.[3] It exhibits slight variations in coloration in different geographic regions.[4] Even though the Siberian chipmunk normally grows to 50–150 g (1.8–5.3 oz).[3][5] The Siberian chipmunk exhibits sexual dimorphism, and size and body proportions are the only way to distinguish younger chipmunks from older ones.[4] Its small size may contribute to its relatively short life from two to five years in the wild. However, in captivity it lives up to ten years.[3]
This species is native to Russia in northern European, Siberia to Sakhalin and Kunashir, extreme eastern Kazakhstan, northern Mongolia, northern and central China, Korea, and in Japan in Hokkaido, Iturup, Rishiri, Rebun, Teuri, and Yagishiri. It has been introduced at one confirmed locality, Karuizawa, on Honshu.[1]
During the 1960s, South Korea began to export these animals to Europe as pets.[3][4] Between 1960 and 1980, South Korea exported more than 200,000 individuals to Europe.[4]
In the 1970s there were sightings in parks in Europe, and a number of small populations have become resident in suburban forests and urban parks in Belgium, France, Switzerland, Germany, Italy, the Netherlands, Austria and Great Britain.[6][3][4] This is mostly caused by owners releasing these animals because they no longer wanted them as pets, or the owners purposefully freed the chipmunks to live naturally in the wild.[4] Other Siberian chipmunks escaped from captivity and inhabited the forested areas of Europe.[4] The Dutch chipmunks for example are escapees from a former zoo in Tilburg. When the zoo was shut down and all animals were moved away, many chipmunks got forgotten due to their underground residence. While thousands of animals were introduced to new environments, they are not very invasive and are naturally slow spreading, 200 to 250 metres (660 to 820 ft) per year, which prevented them from rapidly moving to areas far beyond where they escaped.[6] In 2009, 22 introduced populations in Europe, and 11 in France, were identified in forests and urban parks since the 1970s (not all may still be extant).[4]
In Europe, the Siberian chipmunk is included since 2016 in the list of Invasive Alien Species of Union concern (the Union list).[7] This implies that this species cannot be imported, bred, transported, commercialized, or intentionally released into the environment in the whole of the European Union.[8]
The Siberian chipmunk can survive in a variety of habitats and conditions.[3] They are usually found in coniferous forests, stony areas within forests and mountains, habitats filled with shrub, along waterways or roads, or other small patches of agricultural land.[3][4] In Europe, the introduced populations usually live in deciduous forests, mixed deciduous and coniferous forests, or urban areas with greenery.[3][4] Tamias sibiricus is able to survive in various environmental conditions, anywhere from 29°N to 69°N and −65 °C to 30 °C. However, this species has a low ability of dispersal, and since they are mainly introduced into woody forests or urban areas with greenery, they have less potential to be naturally dispersed to other regions. Also they have trouble overcoming man-made and naturally occurring obstacles, like roads or swamps.[4]
The Siberian chipmunk lives in loose colonies, where every individual has its own territory.[9] The territory ranges from 700 to 4000 m2 and is larger for females than males and is also larger in autumn than spring.[3] The Siberian chipmunk marks its territory with urine and oral glands inside of its cheeks.[3] This method illustrates one way in which this species communicates with one another.[9]
Siberian chipmunks usually live solitary lives, but during the winter they create a burrow, which they often share with another chipmunk.[3][9] Its burrow, which can be 2.5 m (8 ft 2 in) long and 1.5 m (4 ft 11 in) deep, consists of a nest chamber, several storage chambers and chambers for the waste.[3][9] During this winter season, these chipmunks store 3–4 kg (6.6–8.8 lb) of food in order to survive underground until April or May.[10] In addition to pairing off during hibernation, they also use a complex voice communication system to interact.[10] They have two vocal sounds, a fast, sharp sound for when they are frightened and a deep croak sound that is thought to be used for mating.[5][10]
Chipmunks with more active and curious behaviour, based on trappability of marked individuals, have a greater number of ticks.[11]
It is known that they are iteroparous, viviparous, and their breeding season usually occurs after hibernation in mid April.[5] They tend to breed only once or twice a year, and the number of offspring varies from three to eight.[10] The young are born blind and naked, and they weigh between 3–5 g (0.11–0.18 oz).[4] After the 28- to 35-day gestation period, the offspring open their eyes about 20 to 25 days after birth.[3][4] The females are responsible for caring for the young, and they teach them how to forage around six weeks.[5] Then the offspring complete the weaning stage around seven weeks, and they reach the independent stage around eight weeks.[3][5] Adult body mass is reached at around three to four months, and by nine months, both the male and the female reach sexual maturity.[4][10]
.JPG)
Siberian chipmunks are omnivores that store or cache food.[3][5] Normally, they eat pine seeds, along with different deciduous and coniferous tree seeds.[3] In addition to seeds, they eat herb roots, insects, molluscs, birds, reptiles, grains, fruit, and fungus.[5]
Siberian chipmunks are essential food sources for other animals, such as diurnal raptors, weasels, and small cats.[5] Other known predators include hawks, owls, and foxes.[6] They evade being preyed upon by these animals by being alert, hiding in their burrows, and using their camouflaged fur to blend in with surroundings. They distribute seeds and fungal spores, and other animals feed off their stored food. They may help control forest tree pests.[5] In Russia, they eat approximately 50 percent of the forest nuts. In Belgium, these chipmunks have been blamed for preying upon low-nesting birds.[6]
If the species were introduced to Britain, it is possible that Siberian chipmunks may compete with other small animals, such as the red squirrel, wood mouse, and bank vole.[6]
Some people keep Siberian chipmunks as pets or sell them for their fur or other body parts. Siberian chipmunks may eat crops and damage gardens.[5] In Russia they can cause serious economic damage to grain fields and orchards.[6]
The species can carry Lyme disease, caused by the bacteria Borrelia burgdorferi, that can be transmitted through ticks. In a study in a park near Paris where the Siberian chipmunk had established itself, in comparison to bank voles and wood mice, the Siberian chipmunks had a much higher infection load than their native counterparts. Because they were more diseased, it was theorised that they contributed to more infected questing nymph ticks, thus potentially exposing humans to greater risk.[12]
.PNG)
.JPG)
{{cite web}}: CS1 maint: url-status (link) The Siberian chipmunk (Eutamias sibiricus), also called common chipmunk, is native to northern Asia from central Russia to China, Korea, and Hokkaidō in northern Japan. It was imported from South Korea and introduced in Europe as a pet in the 1960s.
La ardilla de Siberia o ardilla coreana (Eutamias sibiricus) es una especie de roedor esciuromorfo de la familia de los esciúridos (Sciuridae) que habita en el norte de Asia, desde el centro de Rusia a China, Corea, y Hokkaidō, en el norte de Japón. Vive en hábitats boscosos con un sotobosque arbustivo. Ha colonizado partes del este y centro de Europa, debido a escapes del cautiverio.
Sus enemigos son las aves rapaces, mustélidos y gatos.
Típicas de la ardilla de Siberia son las cinco franjas blancas y oscuras a lo largo de la espalda. Mide de 18 a 25 cm de largo, de los cuales un tercio pertenece a la cola. El peso de los adultos depende de la época del año, pero es normalmente de 50 a 150 g. Su tamaño es relativamente pequeño en comparación con otros esciúridos, como la ardilla roja (Sciurus vulgaris).
Su fórmula dental es:
La ardilla coreana es una especie diurna, que vive en bosques de coníferas y mixtos con sotobosque arbustivo. Es una buena escaladora, pero se mantiene sobre todo en el suelo. Vive en una madriguera, que puede llegar a ser de 2,5 m de largo y 1,5 m de profundidad. La madriguera consiste en una cámara nido, varias cámaras de almacenamiento y cámaras de residuos. Vive en colonias donde cada individuo tiene su propio territorio; el territorio va desde 700 hasta 4000 m², y es mayor en hembras que en machos, y también es mayor en otoño que en primavera. La ardilla de Siberia marca su territorio con orina, pero también con las glándulas que tiene sobre sus mejillas.
En contraste con su vida solitaria, se agrupan en parejas en el invierno. El apareamiento se inicia después del invierno, en el mes de abril. Después del apareamiento, las ardillas vuelven a su vida solitaria. Tienen rangos de gestación de 35 a 40 días.[3]
Se alimentan de arbustos, setas, bayas, pájaros y otros animales pequeños.[3]
En casos raros, la ardilla coreana puede propagar enfermedades (como la rabia) a seres humanos por mordedura a otros animales.
Las ardillas de Siberia se han popularizado como mascotas, necesitando un gran espacio para no caer en el estrés, y siendo necesario que con regularidad sean soltadas en una habitación o recinto cerrado a prueba de escapes, para que corran y jueguen de forma semilibre, teniendo en cuenta que son animales muy curiosos. Son menos activas en invierno, y en cautiverio normalmente hibernan en las habitaciones con calefacción.
Las ardillas coreanas generalmente viven de 6 a 10 años. La mayoría de los especímenes nacidos en cautiverio se vuelven dóciles hasta cierto punto, siendo más fácil la domesticación de ejemplares jóvenes. Como mascotas estas ardillas disfrutan de frutos secos, frutas, verduras y los bloques de roedores de laboratorio.
La ardilla de Siberia o ardilla coreana (Eutamias sibiricus) es una especie de roedor esciuromorfo de la familia de los esciúridos (Sciuridae) que habita en el norte de Asia, desde el centro de Rusia a China, Corea, y Hokkaidō, en el norte de Japón. Vive en hábitats boscosos con un sotobosque arbustivo. Ha colonizado partes del este y centro de Europa, debido a escapes del cautiverio.
Sus enemigos son las aves rapaces, mustélidos y gatos.
Tamias sibiricus Tamias generoko animalia da. Karraskarien barruko Xerinae azpifamilia eta Sciuridae familian sailkatuta dago.
Siperianmaaorava (Tamias sibiricus) on maaoravien sukuun kuuluva jyrsijälaji. Se on sukunsa ainoa Amerikan mantereen ulkopuolella elävä laji.
Täysikasvuisen siperianmaaoravan ruumis on 13–16 senttimetriä pitkä, eli eläin on huomattavasti tavallista oravaa pienempi. Selässä sillä kulkee pituussuunnassa viisi tummanruskeaa raitaa, joiden välit ovat vaaleat tai ruosteenruskeat. Vatsapuolella on myös harmaata sekä hieman valkoista. Poskipussit ovat sisäiset ja tuuhea häntä on lähes ruumiin mittainen.
Siperianmaaoravan levinneisyys ulottuu Luoteis-Venäjältä Äänisen itäpuolelta tundran eteläpuoliseen Siperiaan, Japaniin ja Koreaan saakka. Laji on saattanut aiemmin elää myös Ruotsissa ja Suomessa.[3][4] Kirjallisuudessa on mainittu havainnot Ruotsin Taalainmaalta 1700-luvun lopulta ja Suomen Pohjanmaalta ja Pohjois-Savosta 1800-luvun lopulta. Museonäytteitä tai muita varmoja todisteita ei kuitenkaan ole säilynyt.[4]
Siperianmaaorava viihtyy taigametsissä, etenkin niiden hakkuualueilla, aroalueen metsäsaarekkeissa ja jokivarsien pensaikoissa. Se elää havu- ja sekametsissä, joiden ruohokasvillisuus on runsas.
Siperianmaaoravaa on alettu pitää myös lemmikkieläimenä.
Siperianmaaorava syö lähinnä havupuiden siemeniä, mutta se voi käyttää ravinnokseen myös lehtipuiden siemeniä ja pähkinöitä. Lemmikkinä orava syö suurin piirtein samaa ruokaa kuin esimerkiksi hamsterit, eli siemensekoitusta. Sille voi antaa myös pieniä määriä hedelmiä mutta ei liikaa, koska ne voivat aiheuttaa ruoansulatusongelmia ja kipuja.
Siperianmaaoravat saavuttavat sukukypsyyden 8–12 kuukauden ikäisinä, ja normaalisti ne saavat vain yhden poikueen vuodessa. Naaraalla on ensimmäinen kiimapäivä yleensä tammi-maaliskuun välisenä aikana. Se ilmoittaa kiimastaan korvia vihlovalla piipityksellä. Jos pariutumista ei tapahdu kiiman aikana, se uusiutuu 10 päivän kuluttua ensimmäisestä. Naaras kantaa noin kuukauden ajan ja synnyttää 1–13 poikasta, mutta useimmiten määrä on 2–5 poikasta.
Siperianmaaorava liikkuu päiväsaikaan. Se herää varhain aamusta ja touhuaa aktiivisesti koko päivän, jonka jälkeen se käpertyy pesäkoloonsa nukkumaan illalla kello kuuden ja kahdeksan välillä. Syksyllä talven lähestyessä siperianmaaorava alkaa kerätä talvivarastoja, ja iltojen pimetessä se nukkuu joka päivä hieman enemmän. Luonnossa se horrostaa koko talven[4] eli viidestä kuuteen kuukautta. Lemmikki ei nuku talviunta lämmitetyissä huonetiloissa, sillä sen on välillä herättävä syömään talvivarastojaan.
Siperianmaaorava (Tamias sibiricus) on maaoravien sukuun kuuluva jyrsijälaji. Se on sukunsa ainoa Amerikan mantereen ulkopuolella elävä laji.
Eutamias sibiricus • Tamia de Sibérie, Bouroundouk, Écureuil de Corée
Le Tamia de Sibérie (Tamias sibiricus, synonyme Eutamias sibiricus) est une espèce d'écureuil, de la famille des Sciuridae, originaire d’Asie et la seule de son genre dans l'Ancien monde. Ce petit rongeur terrestre, qui ne dédaigne pas grimper dans les arbres, a été vendu dans les animaleries européennes dès les années 1960. Relâché dans la nature, il y constitue des populations pérennes hors de son habitat d'origine. En français on l'appelle aussi « écureuil de Corée » ou encore, entre autres, bouroundouk. C'est une espèce dont la détention est interdite dans l'Union européenne depuis 2016, mais qui a été assez prisée comme animal de compagnie à partir des années 1960, même si le Tamia de Sibérie est un petit animal vif, pas toujours facile à apprivoiser, de même que le Tamia rayé avec lequel on le confond souvent sous l'appellation commerciale d'écureuil de Corée.
Tamia de Sibérie (Tamias sibiricus) aux 5 rayures brunes bien marquées et de largeur égale.
Le Tamia mineur (Tamias minimus) a aussi sur le dos 5 rayures brunes, mais il est beaucoup plus petit que le Tamia de Sibérie.
Tamia rayé (Tamias striatus), vu du dessus : on peut distinguer les rayures dorsales, dont celles du centre sont grises et plus larges, chez cette espèce très proche mais plus grande que le Tamia de Sibérie.
Ce petit écureuil au corps élancé se distingue de loin par son dos arqué, marqué de cinq raies noires ou marron foncé, de même largeur, dans un pelage brun crème tirant vers le roux et mêlé de gris[1].
Le corps d'un adulte mesure de 13 à 15 cm sans la queue pour un poids de 70 à 125 g. La queue en panache touffu, très mobile, a une teinte dominante grise avec deux raies noires latérales de chaque côté et une centrale. Elle mesure de 10 à 11 cm et lui sert de balancier. Les rayures se prolongent également sur les côtés de la tête, deux foncées de chaque côté, réservant deux lignes plus claires autour des yeux qui sont ronds, noirs et proéminents. Les oreilles sont petites, mobiles et arrondies, elles sont placées latéralement, en arrière d'un crâne plat sur le dessus. Le museau est allongé et pointu, avec de fines vibrisses. Le ventre est plus clair, d'un blanc crème[1].
La formule dentaire est celle de tous les membres la famille des Sciuridae[2].
Les membres antérieurs préhensiles, qui servent à saisir les aliments et à creuser et grimper, sont plus courts que les membres postérieurs, qui servent à bondir avec agilité. Couverts de poils courts gris beige, ils ont 4 doigts à l'avant et 5 à l'arrière, tous terminés par des griffes acérées[1].
Comme le Tamia rayé, le Tamia de Sibérie possède de grandes abajoues qui lui permettent de transporter de la nourriture. Ces sortes de poches peuvent atteindre le volume de son corps quand elles sont pleines[2].
Ce tamia ne présente pas de dimorphisme sexuel et seul un examen attentif des parties génitales permet de distinguer les sexes[1].
Le tamia possède une très bonne vue et, grâce à ses vibrisses, un sens tactile développé[3].
Dans leur habitat naturel la période de reproduction a lieu au printemps et dure d'avril à juin en Sibérie. Plus généralement les femelles ont une ou deux portés par an, selon le climat local et la durée d'hibernation[2].
La durée de gestation est de 35 à 42 jours, selon les auteurs. Les portées sont en moyenne de 4 à 6 petits[2]. Elles peuvent en fait compter de 1 à 8 petits, sachant qu'une femelle qui en est à sa première portée, ou bien qui a déjà eu une portée dans l'année, aura moins de petits à la fois. La quantité de nourriture disponible intervient également sur la reproduction des tamias l'année suivante[1].
Les jeunes pèsent 3 g à la naissance. La femelle possède 4 paires de mamelles pour allaiter ses petits qui seront sevrés au bout de 30 jours[2]. Nus et aveugles à la naissance, les jeunes demeurent 6 à 8 semaines dans leur terrier. La maturité sexuelle des mâles et femelles intervient entre 8 et 11 mois. En Europe, ils sortent en mai-juin et en septembre, puis se dispersent rapidement, les mâles cherchant un terrier plus éloigné de celui de naissance que les femelles[1].
Leur longévité est de 6 à 7 ans (d'après Freye[4] ), de 8 à 12 années en captivité (d'après Gismondi[5] ). La mortalité est plus faible en période d'hibernation qu'en période d'activité. Toutefois, les années où la production de graines est trop faible pour faire des réserves suffisantes, on observe une forte mortalité hivernale, par exemple en Belgique au cours de l'hiver 1991-1992[1].
Le Tamia de Sibérie est strictement diurne. Il sort de son terrier à l'aube et y retourne avant le crépuscule. Durant la journée l'activité est très importante, à 80 % consacrée à la recherche et au stockage de nourriture qu'il transporte dans ses abajoues. Le volume des réserves accumulées dans un terrier peut ainsi atteindre 3 à 4 kg. Cette activité ralentit toutefois les jours de pluie et selon les saisons[2]. On observe deux pics dans la journée : l’un en milieu de matinée et le second en milieu d’après-midi[1].
À l'automne l'animal sauvage a une activité intense pour constituer des réserves avant d'entrer en hibernation. L'hibernation se produit quand la température descend en dessous de 16 °C[3]. Ce temps de repos commence au mois d'octobre et peut durer 4 mois en Europe et jusqu'à 5 mois en Sibérie, entrecoupée de quelques réveils si le temps se radoucit[2].
Il en profite pour absorber de la nourriture stockée dans la chambre de son terrier. Ces écureuils hibernent parfois par couples, mais le plus souvent les femelles entrent en hibernation les premières et se réveillent trois semaines après les mâles. En captivité l'animal n'hiberne pas s'il reste au chaud en hiver[1].
Les rares observations montrent que c'est un animal solitaire, dont l'activité est centrée autour du terrier qui change fréquemment d'emplacement, contrairement à son cousin T. striatus. En moyenne, les mâles changent de terrier toutes les semaines et les femelles tous les quatre jours, sauf si elles attendent des petits. Elles restent alors dans le même terrier de 19 à 63 jours. 80 % des femelles préfèrent creuser de nouveaux terriers alors que les mâles utilisent des terriers abandonnés. Durant les 6 à 8 semaines d’élevage au nid, les femelles déplacent parfois plusieurs fois leurs jeunes dans d'autres terriers[1].
Le Tamia de Sibérie est un écureuil terrestre semi arboricole. Il préfère se déplacer au sol ou sur des branches horizontales basses situées entre 8 et 10 cm de haut. Il se déplace majoritairement à quatre pattes sur un sol horizontal, ce type de locomotion étant en accord avec la morphologie postcraniale des tamias. Il utilise ses griffes quand il grimpe aux branches, au-delà de 13 cm, ou sur une surface verticale. Ses postures favorites sont donc le corps parallèle au sol et à quatre pattes, lorsqu'il se déplace, et en position assise, bien stable sur les postérieurs, lorsqu'il mange ou manipule la nourriture[6]. Leur queue sert de balancier quand ils grimpent[7].
Très attentifs à leur propreté ces animaux font des pauses en cours d'activité pour se lécher le corps. Le plus souvent uniquement les pattes avant et le museau, mais ils font aussi plusieurs fois par jour une toilette complète, en commençant par le dos pour finir par la queue[8].
Les Tamias de Sibérie communiquent entre eux par des marquages à l'urine ou par des sécrétions de glandes situées dans les joues, qui servent de repère aux autres individus. Ils pratiquent le toilettage mutuel. Ils disposent aussi de toute une gamme de cris plus ou moins stridents, d'appel, de séduction ou d'intimidation, qui ressemblent à des cris d'oiseaux[2].
Les adultes émettent des cris courts, répétés et stridents en présence de prédateurs, en particulier lors de l'émergence des jeunes[1].
En période de reproduction la femelle fécondable émet, depuis un poste élevé, des séries de 20 min environ de cris courts et stridents allant jusqu'aux ultrasons. Ces « chip !» sont destinés à attirer les mâles et sont de trois sortes : les cris simples de fréquence variable et rapide, qui sont des cris d'avertissement, et des cris simples ou sur deux notes, de fréquence constante et plus lente, qui sont des cris de parade nuptiale lorsque le mâle approche[9].
Le Tamia de Sibérie est essentiellement végétarien, à tendance omnivore[2]. Il se nourrit principalement au sol mais aussi, occasionnellement, dans les arbres[1].
Il consomme essentiellement des graines, des fruits secs et des bourgeons d'arbres, mais aussi des champignons, des baies, des fleurs. Parfois il complète ce régime végétarien avec quelques arthropodes, insectes (larves et adultes de divers ordres) et mollusques, des amphibiens, des reptiles, voire exceptionnellement des œufs et des oisillons trouvés dans des nids au sol[2],[1].
Il entrepose ses provisions au hasard dans le sol mais surtout dans une chambre de son terrier. D'après Freye (1975), le poids de ses provisions est en moyenne de 2 kg, mais peut atteindre 6 kg[1].
Le Tamia de Sibérie est un écureuil forestier qui vit au sol et y creuse des galeries. C'est un bon grimpeur qui préfère les forêts de mélèzes en Asie et les pinèdes en Europe de l'Est. Il colonise aussi parfois les parcs et les jardins des villes d'Europe de l'Ouest[2].
Il ne dédaigne pas non plus les forêts mixtes avec sous-bois et les bosquets en bordure de champs. En France il préfère les feuillus comme les chênes, le châtaignier ou le charme qui lui fournissent sa nourriture, et en Belgique on le trouve principalement dans une hêtraie, la forêt de Soignes[1].
Durant l'été un trou dans un arbre peut faire office de nid mais à l'automne il est impératif pour le tamia de creuser un terrier profond afin d'y passer l'hiver[10].
Un terrier comporte deux entrées de 5 cm de diamètre et deux chambres : l'une sert de nid, l'autre de grenier pour entreposer les réserves de nourriture. Les terriers observés en Belgique sont creusés à 50 cm de profondeur pour une longueur de 2 m au maximum[2], mais ils peuvent aller jusqu'à 1,5 m de profondeur dans d'autres pays[1].
Le terrier sert de refuge, de lieu de mise-bas, de site d'hibernation et de garde-manger. Le nid est généralement constitué de feuilles sèches, coupées grossièrement, rarement de mousses et de graminées sèches[1].
Le territoire de chaque tamia varie de 700 à 4,000 m2. La densité observée en Belgique est de 4 individus à l'hectare mais elle diffère avec les saisons. En Île-de-France elle dépasse 10 individus à l'hectare en été[2]. Au Japon on a observé que le territoire des mâles et des femelles est en partie commun[1].
C'est la seule espèce du genre Tamias dont l'aire de répartition n'est pas en Amérique mais en Asie.
Habitat d'origine : Cette espèce est répandue traditionnellement du nord de l'Europe, c'est-à-dire Mer Blanche, Carélie et cours inférieurs de la Volga, à l'est de l'Asie, Chine et Japon[2]. Plus exactement 40° de latitude (du 70e au 30e degré de latitude nord) et 130° de longitude de la Mer Blanche à la Mer d'Okhotsk[1]. Soit en Chine, Japon, Kazakhstan, Corée, Mongolie et Russie (notamment en Sibérie)[11].
Depuis le début des années 1940, on note une extension de l'aire vers le sud de la Finlande[2].
Enfin, plus à l'ouest, on rencontre des populations issues d'animaux de compagnie relâchés dans la nature après 1960, notamment dans les forêts autour de grandes villes d'Europe de l'Ouest comme Paris ou Bruxelles. Ils sont de la forme coréenne : Tamias sibiricus lineatus (Siebold, 1824), alors que les animaux d'Europe de l'Est sont de la forme asiatique : Tamias sibiricus asiaticus (Gmelin, 1788)[2].
Pourtant l'espèce ne s'adapte pas partout. En effet, malgré une durée de vie et un taux de reproduction élevé, la multiplication du Tamia de Sibérie est gênée par sédentarité des adultes, la faible capacité de dispersion des jeunes et leur maturité sexuelle tardive. Par exemple 400 animaux en provenance de Corée ont été accidentellement introduits en 1969 au Jardin des plantes de Paris (F. Petter, com. pers.) mais la population a décliné après quelques années pour disparaître en 1977[1].
Si en France, au début du XXIe siècle, les populations sont encore localisées dans les massifs forestiers où l’espèce a été introduite, naturellement ou avec l'aide de l'homme, elle a toutefois, selon les études de Jean-Louis Chapuis en 2005, le potentiel pour coloniser rapidement la plupart des forêts françaises de feuillus et de conifères[1],[12].
En cas de forte densité cet écureuil peut causer des dégâts aux plantations forestières mais ses réserves contribuent à la dissémination des semences et de mycorhizes[2] .
Une population importante de ces tamias peut aussi avoir un impact non négligeable sur la reproduction de certaines espèces d'oiseaux exposées à la prédation des nids. Elle a été démontrée en Sibérie pour le Pouillot brun (Phylloscopus fuscatus)[13].
Dans leur habitat naturel, ils sont infestés par des parasites intestinaux (nématodes) et externes (poux, puces, tiques)[1].
On sait peu de choses sur ces parasites. On a observé des infections intestinales par un nématode, Brevistriata bergerardi sur des individus coréens. En Île-de-France on a trouvé chez ce tamia ce même nématode plus d’autres espèces de la famille des Capillaridés et des Trichuridés, ainsi que des protozoaires intestinaux[1]. Une autre étude des tamias d'Île-de-France a répertorié d'autres nématodes : Brevistriata skrjabini et Aonchotheca annulosa[14]. Ce tamia est aussi un vecteur potentiel de Cryptosporidium parvum, un protozoaire unicellulaire parasite pathogène provoquant des maladies sévères[15].
Le Tamia de Sibérie héberge également, sur son aire d'origine, une espèce de pou Enderleinellus tamiasis et diverses espèces puces. Enfin ce tamia porte des tiques. En France il s'agit de la tique Ixodes ricinus, présente notamment en forêt de Sénart.
Des tamias importés de Chine et morts de maladie respiratoire aggravée se sont révélés porteurs de Pasteurella haemolytica[16].
Voir aussi les maladies en captivité.
Le parasitage important par les tiques en fait un vecteur potentiel de différentes viroses et bactérioses, dont Borrelia burgdorferi[1], ce qui contribue à répandre en Europe de l'Ouest la maladie de Lyme (Borréliose)[17],[18].
Il est aussi un vecteur possible de la peste dans son habitat d'origine[2].
Voir aussi plus bas, les zoonoses.
Sur son aire d'origine, ses prédateurs principaux sont les Mustélidés comme l'hermine (Mustela erminea), la belette (Mustela nivalis) ou la martre (Martes martes) ou bien le renard (Vulpes vulpes), et les rapaces diurnes, en particulier la buse variable (Buteo buteo) qui dévore jusqu'à 30 % de tamias pour son alimentation estivale à l'est de l'Europe[1].
Les chasseurs traditionnels soviétiques chassaient le Tamia de Sibérie et attiraient les mâles en imitant le cri de la femelle en chaleur[9].
Le Tamia de Sibérie n'est pas une espèce menacée dans son habitat d'origine. C'est au contraire une espèce qui a un potentiel pour devenir invasive[17].
Ceci est dû à la dispersion d'animaux de compagnie relâchés dans la nature par des propriétaires ne pouvant pas leur assurer un espace vital assez vaste pour leur ébats, ou, plus exceptionnellement, des tamias échappés d’élevages. Ils forment ainsi des populations aux Pays-Bas, en Belgique, en Suisse, en Allemagne, en Italie et en France.
En France, en 2006, on a recensé, par exemple, 15 000 individus dans la forêt de Sénart[17]. En 2005 un colloque francophone de mammalogie à Rambouillet a estimé que « S’il reste à surveiller, le Tamia de Sibérie (est) cantonné aux forêts périurbaines sans risque pour le moment de rompre un quelconque équilibre[19] ».
En Suisse, la loi interdit depuis 1988 de relâcher des Tamias de Sibérie dans la nature[20].
En Europe, le Tamia de Sibérie est inscrit depuis 2016 dans la liste des espèces exotiques envahissantes préoccupantes pour l’Union européenne[21]. Cela signifie qu'il est dorénavant interdit d'acquérir, de vendre, d'échanger et de faire se reproduire les individus de l'espèce Tamias sibiricus, de même que Sciurus carolinensis, Callosciurus erythraeus et Sciurus niger. Il est surtout interdit de les relâcher dans la nature afin de protéger les espèces autochtones[22]. La loi française, par l'arrêté du 14 février 2018, accorde toutefois des dérogations pour conserver en captivité les animaux de compagine jusqu'à leur mort naturelle, à condition qu’ils aient été détenus légalement à la date du 3 août 2016 et déclarés en préfecture avant le 1er mai 2018[22].
Avant 2016, en France, Tamias sibiricus n'était déjà pas mentionné dans la Liste des animaux domestiques selon la législation française, l'animal était donc juridiquement considéré par défaut comme un animal sauvage. Légalement, on ne pouvait donc ni en élever ni en vendre si on n'avait pas le certificat de capacité. De même, théoriquement, on ne pouvait déjà ni céder, ni vendre un écureuil de Corée, hormis à des personnes possédant ce certificat[23],[24]. En Belgique, en revanche, cette espèce était inscrite sur la liste positive, publiée en 2002, des 42 espèces autorisées à la possession individuelle sur ce territoire[25].
Quelle que soit la région du monde, il est recommandé par les écologues et les médecins ne de pas participer au commerce (souvent illicite) de cette espèce et de ne pas introduire dans le milieu naturel des animaux non autochtones. En effet, l'introduction d'une espèce peut accroître les risques pour la santé humaine, par l'apport de nouveaux agents pathogènes ou l'amplification de ceux présents. Par exemple, les écureuils introduits comme le Tamia de Sibérie peuvent participer, via les tiques, à la prolifération de la borréliose de Lyme qui est une maladie affectant gravement l’humain[26]. En effet le tamia de Sibérie héberge davantage de tiques que les autres rongeurs habituellement présents en Europe de l'ouest[27].
Le Règlement européen du 13 juillet 2016 interdit dorénavant d'acquérir, de vendre, d'échanger et de faire se reproduire les individus. Sous certaines conditions strictes, il est encore possible de conserver jusqu'à leur mort les animaux de compagnie déjà détenus en captivité[22].
Des Tamias de Sibérie provenant du Japon et de Corée furent importés en Grande-Bretagne dans les années 1960 comme animaux de compagnie et ont été reproduits ensuite en captivité par des éleveurs européens[9].
Le Tamia de Sibérie est rarement présenté dans les zoos. Il en existe un couple au zoo de Berlin, élevé en terrarium bien planté[28].
Les Tamias de Sibérie ne sont appréciés comme animaux de compagnie que par les amateurs avertis. En effet, la cause principale de l'abandon d'individus dans la nature est la lassitude des propriétaires, ne supportant sans doute plus l'activité intense, l'agressivité éventuelle ou les cris stridents de ces animaux[1].
Pour conserver un Tamia de Sibérie en captivité avec succès il faut respecter quelques principes de base: ne pas le confier aux enfants à cause des risques de morsures, être patient et motivé. À moins de disposer d'une très grande volière, c'est plutôt un animal solitaire à qui l'on doit offrir une vaste cage, 100x50x100cm minimum, équipée aussi bien pour grimper que pour creuser. On doit maintenir une température d'une vingtaine de degrés, lui offrir des bains de sable à Chinchilla, respecter ses rythmes de sommeil, notamment du calme le soir, et lui permettre de sortir dans une pièce sécurisée pour faire de l'exercice ou, à défaut, placer une roue dans la cage[29],[10].
En plus des graines spéciales pour écureuils de Corée et des fruits, branchages et légumes, secs ou frais, appropriés, il faut leur assurer un apport de sels minéraux sous forme de pierre à lécher et de protéines, en ajoutant régulièrement des vers de farine, des œufs durs ou de la viande crue, à leur ration quotidienne[29].
Les autres conseils de santé et d'hygiène à respecter sont à peu près les mêmes que pour les autres rongeurs maintenus en captivité[30].
La reproduction des Tamias de Sibérie en captivité obéit très certainement aux mêmes mécanismes de régulation des populations que dans la nature. Elle est favorisée par une grande cage et un sevrage rapide des jeunes. Elle est en revanche moindre s'il y a d'autres rongeurs dans le voisinage et en période de long éclairement. Un sevrage à 6 semaines et demie au lieu de 8 permet à la femelle d'avoir une seconde portée dans l'année. Une plus grande cage permet d'obtenir des portées avec plus de petits à chaque fois. Un régime à base de graines, de fruit secs, de fruits et légumes frais est également un facteur favorable[31].
Les Tamias de Sibérie sont élevés avec succès en semi liberté dans des volières extérieures, comportant une partie abritée et un sol qu'ils peuvent creuser. Ils peuvent alors y vivre en colonie et supporter en hiver des températures basses[10],[32].
Si les tamias sont élevés dans un espace vaste et propre, avec une nourriture équilibrée, ils ont peu de problèmes de santé[10]. Ils peuvent vivre jusque l'âge de 10 ans[3].
Les affections rencontrées sont :
Problèmes digestifs :
Dans les cages standard ils sont très sensibles aux courants d'air et aux variations de température, occasionnant :
Les troubles urinaires et génitaux ne sont pas rares :
Parfois une hypocalcémie qui se manifeste par des troubles musculaires et nerveux durant la période d'allaitement, ou, pour une cause inconnue, chez les jeunes mâles[3].
Plus rarement :
Le tamia est aussi sujet aux allergies[3].
Le Tamia de Sibérie est naturellement de couleur brun-roux strié de brun-noir.
Une mutation colorée, dite « diluée », au pelage presque blanc strié de beige très pâle, est apparue en captivité à la suite de croisements consanguins. Ces individus ont des yeux rouges. Ce ne sont pas des albinos vrais car leur fourrure n'est pas parfaitement blanche et leurs yeux sont d'une teinte plus foncée[10].
Le terme Tamia de Sibérie[34],[35],[36] est la traduction du nom scientifique latin Tamias sibiricus.
Les animaleries utilisent plutôt le nom d'Écureuil de Corée[37] mais cet animal est aussi connu sous le nom d'Écureuil de Sibérie[38], Écureuil japonais[39] ou encore Rat de Corée[40], en souvenir de sa provenance.
Il est aussi parfois appelé Barunduk[41] (ou buroundouk[36],[42] ).
On le surnomme aussi « le Suisse », comme son cousin le tamia rayé, parce qu’il a un tempérament économe et prévoyant, amassant des provisions de nourriture pour l’hiver[43].
Le nom valide actuel, Tamias sibiricus (Laxmann, 1769), a de nombreux synonymes dans les classifications classiques :
Le genre Eutamias Trouessart, 1880, auquel appartenait l'espèce sibiricus, est, depuis les travaux de Levenson et al. (1985), devenu synonyme de Tamias Illiger, 1811. Selon Wilson & Reeder (1993), ce genre contient 25 espèces dont T. sibiricus est la seule espèce qui ne soit pas américaine[1].
Les recherches génétiques permettent de le classer aussi dans le genre Tamias, sous le nom de Tamias sibiricus[47]. Selon Levenson et al. (1985), T. sibiricus serait phylogénétiquement proche du Tamia rayé (Tamias striatus Linné, 1758)[1].
Sont parfois citées les sous-espèces suivantes :
Il n'y aurait pas eu à proprement parler de création d'une sous-espèce en captivité car les individus ont été recroisés fréquemment par la suite[9].
Eutamias sibiricus • Tamia de Sibérie, Bouroundouk, Écureuil de Corée
Le Tamia de Sibérie (Tamias sibiricus, synonyme Eutamias sibiricus) est une espèce d'écureuil, de la famille des Sciuridae, originaire d’Asie et la seule de son genre dans l'Ancien monde. Ce petit rongeur terrestre, qui ne dédaigne pas grimper dans les arbres, a été vendu dans les animaleries européennes dès les années 1960. Relâché dans la nature, il y constitue des populations pérennes hors de son habitat d'origine. En français on l'appelle aussi « écureuil de Corée » ou encore, entre autres, bouroundouk. C'est une espèce dont la détention est interdite dans l'Union européenne depuis 2016, mais qui a été assez prisée comme animal de compagnie à partir des années 1960, même si le Tamia de Sibérie est un petit animal vif, pas toujours facile à apprivoiser, de même que le Tamia rayé avec lequel on le confond souvent sous l'appellation commerciale d'écureuil de Corée.
Lo scoiattolo giapponese o tamia siberiana o borunduk o chipmunck (Tamias sibiricus Laxmann, 1769) è un mammifero roditore della famiglia degli Sciuridi.
L'areale originario della specie si estende dalla Russia ad est degli Urali, alla Cina centro-settentrionale: vive anche su Hokkaidō. Piuttosto popolare come animale da compagnia, è stato accidentalmente o deliberatamente rilasciato in natura in varie aree dell'Europa, pertanto se ne trovano popolazioni isolate in Germania, Francia e Benelux. In Italia, la specie è stata segnalata nelle seguenti città: Gorizia, Martignacco (UD), Padova, Bussolengo (VR), Belluno, Bolzano, Trino Vercellese (VC), Genova, Valeggio sul Mincio e Roma[2].
La specie è tipica delle aree boschive con ricco sottobosco: si adatta bene alla vita in ambienti antropizzati, come parchi e giardini pubblici e privati.
Questo piccolo mammifero può raggiungere la lunghezza di 17 cm (dei quali tra gli 8 e gli 11 cm spettano alla coda) e pesare fino a 125 g.
Molto spesso viene confuso col congenere ed affine Tamias striatus o chipmunk americano, al quale è molto somigliante. Il pelo è corto, di colore marroncino sul dorso, con due bande più tendenti al grigio sui fianchi e cinque caratteristiche strisce scure sulla schiena: tali strisce variano di tonalità (dal nerastro al bruno-rossiccio scuro) a seconda della popolazione dell'animale presa in considerazione. Il ventre e la gola sono di colore bianco o crema.
Si tratta di animali principalmente diurni, attivi al mattino ed alla sera, mentre solitamente evitano di uscire dalla tana durante le ore centrali della giornata. Ciascun animale delimita un proprio territorio (quello delle femmine ha solitamente estensione maggiore rispetto a quello dei maschi), che marca con segnali odorosi per rivendicarne il possesso e scoraggiare eventuali intrusi dall'entrarvi.
Sono animali molto vivaci e aggraziati e posseggono ottime capacità arrampicatorie, anche se si trattengono a terra per la maggior parte del tempo. Durante la notte riposano in gallerie che essi stessi scavano nel terreno e che possono raggiungere i 2,5 m di raggio e 1,5 m di profondità. Le gallerie hanno un unico foro d'entrata e varie camere adibite a latrine e dispense per il cibo. Il resto del tunnel, utilizzato per la vita di tutti i giorni, viene mantenuto sempre pulito.
Durante l'inverno, la specie è solita andare in letargo: per far fronte a tale evento (che può durare più o meno a lungo a seconda della latitudine), l'animale passa l'autunno ad accumulare riserve di cibo all'interno della propria tana, mostrandosi ancora più territoriale ed aggressivo del solito coi conspecifici. Tale comportamento si ritiene sia dovuto al fatto che questi animali siano soliti rubarsi le provviste a vicenda, anche se mancano osservazioni dirette di episodi di furto.
Si tratta di animali onnivori: si nutrono principalmente di semi vari e frutta a guscio, anche se occasionalmente mangiano insetti e frutta (molto graditi sono i lamponi, le more, le fragole ed i mirtilli).
Fra la primavera e l'estate, la femmina va in estro e diviene meno territoriale, permettendo al maschio di montarla. La gestazione dura poco meno di un mese, al termine del quale vengono dati alla luce in una camera ben foderata di foglie secche e steli d'erba fino a 10 cuccioli: negli anni in cui il cibo è abbondante, la femmina può nuovamente andare in estro qualche tempo dopo il parto, potendo così tirare su una nuova nidiata. I cuccioli divengono indipendenti fra il secondo ed il terzo mese d'età: non raggiungono tuttavia la maturità sessuale prima dell'anno di vita.
In natura vivono circa 4 anni, mentre in cattività la loro longevità è maggiore e possono vivere fino a 10 anni.
Lo scoiattolo giapponese o tamia siberiana o borunduk o chipmunck (Tamias sibiricus Laxmann, 1769) è un mammifero roditore della famiglia degli Sciuridi.
Azijinis burundukas, arba sibirinis burundukas (lot. Tamias sibiricus, angl. Siberian chipmunk, vok. Asiatisches Streifenhörnchen) – voverinių (Sciuridae) šeimos graužikas. Tai vienintelė burundukų rūšis, gyvenanti Eurazijoje.
Burundukas yra mažas (mažesnis už voverę) žvėrelis, turintis ilgą purią uodegą. Jo kūno ilgis siekia 12-17 cm, uodegos ilgis – 7-12 cm, svoris - 80-111 g. Kojos trumpesnės nei voverės, užpakalinės kojos ilgesnės už priekines. Padai dalinai padengti plaukais. Burundukams būdingas dryžuotas šviesiai rudas kailis, kurį dalija penkios tamsiai rudos juostos. Pilvelis šviesios spalvos. Uodega iš viršaus pilka, iš apačios – ruda. Kailis trumpas, šiukščių plaukų. Ausys nedidelės, stačios, be šepetėlių.
Sibiriniai burundukai gyvena Eurazijos spygliuočių miškuose nuo Rytų Europos lygumos iki Tolimųjų Rytų, išskyrus Kamčiatką, Šiaurės Mongolijoje, Sachalino ir Hokaido salose. Ypač plačiai jie paplitę Primorės kedrų-plačialapių miškuose, kur kvadratiniame kilometre gyvena 200-300 burundukų.
Burundukai gyvena tamsioje taigoje ir plačialapių miškuose su gausiu pomiškiu, uogienojais. Jie kuriasi prie miško aikštelių, išvartų vietose. Plačialapių miškuose sutinkami retai.
Gerai laipioja medžiais, tačiau dažniausiai įsikuria negiliuose erdviuose urveliuose. Juose paprastai būna dvi kameros: lizdui ir sandėlis bei nedidelės landos, naudojamos kaip tualeto patalpos. Vasaros metu dažnai įsikuria drevėse, po nugriuvusiais medžiais, medžių šaknimis, kai kada užima neaukštai esančias dreves. Burundukai aktyvūs dienos metu. Jų raciono pagrindą sudaro spygliuočių medžių (visų pirma kedro) ir lapuočių medžių (klevų, liepų, šermukšnių) sėklos. Be to, šie gyvūnai maitinasi žolėmis, ypač viksvinių ir skėtinių augalais. Pavasarį ir vasaros metu burundukai minta medžių bei žolių ūgliais, uogomis, grybais, kerpėmis. Jų grobiu gali būti vabzdžiai ir moliuskai. Nuo rugpjūčio mėnesio burundukai pradeda kaupti atsargas žiemai (riešutus, giles, grūdus, džiovintus grybus ir uogas), gėrybes neša užsikišę už skruostų daugiau nei 1 km. Atsargų masė gali siekti 5-6 kg. Jų požeminius sandėlius dažnai išplėšia kiti taigos gyvūnai – voverės, sabalai, net šernai ir rudieji lokiai.
Nuo spalio pradžios iki kovo pabaigos burundukai užmiega. Jų kūno temperatūra pažemėja 3-8 °C, kvėpavimas sulėtėja iki dviejų iškvėpimų per minutę. Tačiau periodiškai jie prabunda pasimaitinti. Burundukai gyvena po vieną, kiekvienas savo teritorijoje. Viename urvelyje du burundukai nesugyvena, todėl auginami nelaisvėje dažnai pešasi. Neužderėjus kedrams palieka savo teritoriją. Burundukai turi sudėtingą garsinę signalų sistemą. Iškilus pavojui, jie pradeda švilpti arba šaižiai čirškia kaip paukščiai. Prieš lietų šie žvėreliai skleidžia ypatingą garsą „burunbu piu burun”, todėl ir buvo pavadinti burundukais.
Burundukai poruojasi balandžio-gegužės mėnesiais, tik prabudę po žiemos miego. Pliki ir akli, 3-4 g svorio jaunikliai gimsta po mėnesio. Po keleto dienų nugara pasipuošia tamsiomis juostomis. Jaunikliai praregi tik po mėnesio. Pirmuosius du mėnesius jaunikliai būna su motina, vėliau tampa savarankiški.
Azijinių burundukų gyvenimo trukmė 2-3 metai, nors nelaisvėje išgyvena 5-10 metų.
Azijinis burundukas, arba sibirinis burundukas (lot. Tamias sibiricus, angl. Siberian chipmunk, vok. Asiatisches Streifenhörnchen) – voverinių (Sciuridae) šeimos graužikas. Tai vienintelė burundukų rūšis, gyvenanti Eurazijoje.
Sibīrijas burunduks (Tamias sibiricus) ir vāveru dzimtas (Sciuridae) grauzējs, kas ir vienīgā Eirāzijas burunduku suga, izplatības areālam galvenokārt atrodoties Āzijā.[1] Visas pārējās burunduku sugas mājo Ziemeļamerikā.[2] Sibīrijas burundukam izdala 9 pasugas.[3]
Sibīrijas burunduka dabīgais izplatības areāls plešas no Krievijas Eiropas daļas austrumiem (no Volgas) pāri Sibīrijai līdz Sahalīnai. Areāls dienvidu virzienā iesniedzas Kazahstānas austrumos, Mongolijas ziemeļos, Ķīnas ziemeļrietumos, centrālajā daļā un ziemeļaustrumos, Korejas pussalā un Hokaido (Japānā).[1][4]
Ziemeļu virzienā areāls pamatā sakrīt ar taigas robežu, lai gan Sibīrijas burunduks daļēji mājo arī meža tundrā (upīšu krastu krūmājos), bet izplatības areāls kopumā nepārsniedz 69° ziemeļu paralēli.[4]
Suga introducēta arī Japānas Honsju salā, mežos pie Maskavas un 1960. gados Rietumeiropā.
Mūsdienās Sibīrijas burunduks Rietumeiropā sastopams Nīderlandē, Beļģijā, Vācijā, Francijā, Austrijā, Šveicē un Itālijā.[1][4]
2008. gadā suga tika iekļauta Top 100 invazīvākās sugas Eiropā. Tomēr burunduku populācija pārstājusi izplesties, kas norāda uz dabiskiem šķēršļiem to izplatībai.[4]
Sibīrijas burunduks ir maza, svītraina vāvere ar garu, kuplu asti. Ķermeņa garums (bez astes) ir 12,4—16,8 cm, astes garums 8,4—13,3 cm, svars 74—123 g. Rudenī Sibīrijas burunduks ir smagāks nekā pavasarī.
Abi dzimumi izskatās līdzīgi, arī jaunie burunduki izskatās līdzīgi pieaugušajiem īpatņiem. Rietumeiropas īpatņi ir mazāki nekā Krievijā dzīvojošie.[4]
Lai gan Sibīrijas burunduka kažoka matojuma krāsa viegli atšķiras atkarībā no ģeogrāfiskā reģiona, tomēr visām pasugām ir vairākas kopīgas iezīmes.[4] Uz muguras ir 5 tumšas (melnas vai tumši brūnas) svītras un 4 tāda paša platuma gaiši brūnas svītras. Arī uz sejas ap acīm ir gaišas un tumšas svītras. Kažoka pamatkrāsa variē no smilšu brūnas līdz rudi brūnai, aste pelēkbrūna ar vienu centrālu melnu svītru un divām melnām sānu svītrām. Mugurpuse tumšāka nekā pavēdere.[4]
Sibīrijas burunduks mājo klinšainās, akmeņainās vietās un kalnos, uzturoties skujkoku vai jauktu koku mežos ar krūmainu pamežu, kurā dominē dažādu ogu krūmi. Apmetas arī nelielu upīšu kratos, stepē, lauku tīrumu malās un citās atklātās vietās.[1][4] Eiropā tas mājo galvenokārt lapkoku vai jauktos mežos, arī pilsētu parkos, bet spēj piemēroties visdažādākajiem apstākļiem. Sibīrijas burunduks spēj izturēt gan lielu aukstumu (līdz –65°C), gan karstumu (līdz 30°C), bet populācijai ir zema spēja izplesties un ieņemt jaunas vietas — burunduka pārvietošanos var apturēt gan upes, gan purvi, gan lieli ceļi.[4]
Sibīrijas burunduks uzturas vaļīgās kolonijās, kurās katram īpatnim ir sava teritorija. Tās platums ir apmēram 700—4000 m. Mātītei teritorija ir lielāka nekā tēviņam, kā arī teritorija rudenī ir lielāka nekā pavasarī. Teritorija tiek iezīmēta ar urīnu un ar izdalījumiem no dziedzeriem, kas atrodas vaigu iekšpusē.[5] Sibīrijas burunduks spēj uzkāpt kokā, tomēr vasaras periodā migas iekārto celmos, kritušos kokos, reizēm zemos koku dobumos. Savstarpēji burunduki sazinās ar diezgan sarežģītām dažādu skaņu kombinācijām. Tās ietver čirkstēšanu, čivināšanu, spiegšanu u.c. skaņas. Aktīvs no rīta un dienas laikā.[1]
Sibīrijas burunduks pārziemošanai zem zemes rok vienkāršu alu sistēmu, kas ir apmēram 1,5 m dziļa un līdz 9 m gara. Tā sastāv no migas, vairākiem lielākiem barības noliktavu kambariem un mazākiem atkritumu kambariem.[1][5] Pārziemošanai noliktavās tiek savākti 3—4 kg barības.[1][6] Lai arī vasaras periodā burunduks ir vienpatnis, ziemā samērā bieži miga ziemas miega laikā tiek dalīta ar vēl kādu burunduku.[5] Sibīrijas burunduks periodiski mostas no ziemas miega, dodas uz noliktavu paēst un tad atkal turpina gulēt.[1]
Sibirījas burunduks barojas ar visdažādākajām skujkoku, lapkoku un zālaugu sēklām, bet visiecienītākās ir priežu sēklas. Gados, kad ir slikta priežu sēklu raža, burundukiem novērota īsāka vai garāka migrācija. Pavasarī barojas arī ar augu jaunajiem dzinumiem, kukaiņiem un moluskiem. Sākot ar augustu, burunduks sāk uzkrāt barības rezerves.[1]
Dzimumgatavību Sibīrijas burunduks sasniedz 9 mēnešu vecumā.[6] Pārošanās sistēma ir poligāma — mātīte sapārojas ar vairākiem tēviņiem, kā arī tēviņi saparojas ar vairākām mātītēm. Vairošanās sezona sākas martā vai aprīlī, uzreiz pēc mošanās no ziemas miega.[4][7] Sezonā ir viens (ziemeļu teritorijās) vai divi (dienvidu teritorijās) metieni. Par mazuļiem rūpējas tikai mātīte.
Grūsnības periods ilgst 28—35 dienas. Piedzimst 3—8 nevarīgi, kaili un akli mazuļi.[4][6] Piedzimstot burunduka mazulis sver 3—5 g. Apakšējie priekšzobi izaug, kad mazulim ir 12 dienu vecums, augšējie, kad apmēram 21 diena. Acis atveras 28 dienu vecumā. Māte zīda mazuļus ar pienu 6—8 nedēļas, apmēram 6 nedēļu vecumā māte sāk tiem ierādīt, kā meklēt barību. Patstāvīgi jaunie burunduki kļūst 8 nedēļu vecumā, pieauguša īpatņa lielumu sasniedz 3—4 mēnešu vecumā.[4][7] Savvaļā Sibīrijas burunduks sasniedz 2—5 gadu vecumu, nebrīvē 6—10 gadus.[7]
Sibīrijas burunduks (Tamias sibiricus) ir vāveru dzimtas (Sciuridae) grauzējs, kas ir vienīgā Eirāzijas burunduku suga, izplatības areālam galvenokārt atrodoties Āzijā. Visas pārējās burunduku sugas mājo Ziemeļamerikā. Sibīrijas burundukam izdala 9 pasugas.
De Siberische grondeekhoorn, boeroendoek, Koreaanse grondeekhoorn of Aziatische gestreepte grondeekhoorn (Tamias sibiricus) is een wangzakeekhoorn uit de familie der eekhoorns (Sciuridae). Siberische grondeekhoorns komen voor in Siberië en Oost-Azië.
Het is een kleine grondeekhoorn met een grijze staart. Over de rug lopen in de lengterichting vijf strepen. Hij wordt 12 tot 17 centimeter lang en 50 tot 120 gram zwaar. De staart is 8 tot 15 centimeter lang.[2]
De boeroendoek is een dagactief dier. Hij eet voornamelijk noten, zaden, knoppen, paddenstoelen, bessen en granen. De boeroendoek legt voedselvoorraden aan voor de winter, bestaande uit noten. Soms is de voorraad groot genoeg voor meer dan 1 winter. Om het overschot voor bederf te behoeden wordt dit in de opvolgende zomer regelmatig buiten in de zon gelegd en `s avonds weer in het hol teruggebracht.[3] De noten verplaatst hij door ze te dragen in zijn wangzakken. Ze worden bejaagd door wezels en slangen, die ze ondergronds kunnen volgen.
Boeroendoeks maken een nest in een hol of in een omgevallen boom. Jongen worden na een draagtijd van 35 tot 40 dagen geboren. In Siberië krijgt de Siberische grondeekhoorn maar één worp per jaar, in andere gebieden vaak twee.
De boeroendoek leeft in bosachtige streken met een dichte onderlaag van struiken en klimplanten. Hij komt vooral voor in naaldbossen, maar ook in gemengde bossen, parken en dorpen. Het natuurlijke verspreidingsgebied strekt zich uit van Noord- en Oost-Rusland tot Korea en Japan. De Koreaanse grondeekhoorn is inheems in China, Japan, Kazachstan, Mongolië, Noord-Korea, Rusland en Zuid-Korea
Het knaagdiertje komt als uitheemse soort ook in enkele gebieden in West-Europa voor: België[1], Duitsland[1], Frankrijk, Italië[1], Nederland[1], Oostenrijk en Zwitserland[1]. In Nederland komt hij alleen voor in Noord-Brabant, in de buurt van Tilburg in de Oude Warande en het overige deel van het zuidwestelijke boscomplex.[4] Hij is in 2012 ook waargenomen in Hoge Mierde.[5] In België leeft hij in ieder geval in het Zoniënwoud bij Brussel en in en rond het natuurreservaat De Westhoek te De Panne.
De dieren zijn hier waarschijnlijk gekomen door middel van ontsnapte huisdieren. Bij Tilburg is het dier enkele tientallen jaren geleden ontsnapt uit een voormalige dierentuin gelegen in het boscomplex ten zuidwesten van Tilburg.
Deze soort mag sinds 2016 onder Europese wetgeving niet langer worden gehouden, gekweekt en verhandeld[6].
Dieren die momenteel als gezelschapsdier worden gehouden, mogen wel nog worden gehouden tot hun natuurlijke dood. Vanwege het invasief karakter, is het ook uitdrukkelijk verboden de dieren in de natuur vrij te laten[7][8].
De Siberische grondeekhoorn, boeroendoek, Koreaanse grondeekhoorn of Aziatische gestreepte grondeekhoorn (Tamias sibiricus) is een wangzakeekhoorn uit de familie der eekhoorns (Sciuridae). Siberische grondeekhoorns komen voor in Siberië en Oost-Azië.
Sibirstripeekorn eller burunduk (Tamias sibiricus) er en ekornart.
Kroppen er 13–17 cm lang og den buskete halen 8–11 cm. På ryggen er det fem svartbrune og fire lyse striper. Den har kinnposer for å samle føde. Et enkelt dyr samler to–seks kilo føde som lagres til vinterbruk. Lagret består av frø, knopper, nøtter og sopp og oppbevares i underjordiske ganger. Arten er stort sett marklevende, men er også dyktig til å klatre i trær.
Sibirstripeekorn er utbredt i taigaen i Sibir og østlige del av europeisk Russland. Vestgrensen for utbredelsen er den samme som for de sibirske bartrærne sibiredelgran og sibirlerk. Arten finnes også lengst nordøst i Kasakhstan, nordlige Mongolia, nordlige og sentrale deler av Kina, Korea og på Sakhalin, Sør-Kurilene og den japanske øya Hokkaido. Kjæledyr som er sluppet løs, har etablert frittlevende populasjoner på den japanske øya Honshu og i Belgia, Tyskland, Nederland, Sveits, Italia og Østerrike.
Arten er den eneste representanten for stripeekorn (Tamias) i Eurasia, men i Nord-Amerika finnes det ca. 24 andre arter. Noen systematikere skiller sibirstripeekornet ut i en egen slekt, Eutamias.
Sibirstripeekorn eller burunduk (Tamias sibiricus) er en ekornart.
Kroppen er 13–17 cm lang og den buskete halen 8–11 cm. På ryggen er det fem svartbrune og fire lyse striper. Den har kinnposer for å samle føde. Et enkelt dyr samler to–seks kilo føde som lagres til vinterbruk. Lagret består av frø, knopper, nøtter og sopp og oppbevares i underjordiske ganger. Arten er stort sett marklevende, men er også dyktig til å klatre i trær.
Sibirstripeekorn er utbredt i taigaen i Sibir og østlige del av europeisk Russland. Vestgrensen for utbredelsen er den samme som for de sibirske bartrærne sibiredelgran og sibirlerk. Arten finnes også lengst nordøst i Kasakhstan, nordlige Mongolia, nordlige og sentrale deler av Kina, Korea og på Sakhalin, Sør-Kurilene og den japanske øya Hokkaido. Kjæledyr som er sluppet løs, har etablert frittlevende populasjoner på den japanske øya Honshu og i Belgia, Tyskland, Nederland, Sveits, Italia og Østerrike.
Arten er den eneste representanten for stripeekorn (Tamias) i Eurasia, men i Nord-Amerika finnes det ca. 24 andre arter. Noen systematikere skiller sibirstripeekornet ut i en egen slekt, Eutamias.
Multimedia w Wikimedia Commons Burunduk syberyjski[4] (Tamias sibiricus) – gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych.
Północna Azja od centralnej Rosji do Chin, Korei i północnej Japonii (Hokkaido). Introdukowany do parków centralnej i wschodniej Europy[2][5].
Ze względu na występowanie, burunduki syberyjskie można podzielić na dwa rodzaje: kalifornijski i azjatycki. Burunduk jest niewielkim gryzoniem o długości ciała wynoszącej 25 cm, z czego na ogon przypada 18 cm[6]. Osiąga masę ciała 50-150 g[6]. Długość życia sięga średnio 2-6 lat, w niewoli nawet do 10[6]. Futro jest charakterystycznie umaszczone: brunatno szare, strona brzuszna jasno żółta lub biała. Na głowie, grzbiecie i bokach podłużne, ciemne pasy. Ogon jest długi i puszysty. Głowa o małych, zaokrąglonych uszach. Bardzo chwytne i sprawne przednie łapy.
Burunduki syberyjskie są zwierzętami o aktywności dziennej, prowadzącymi bardzo ruchliwy tryb życia. Są bardzo czujne, ostrzegają się wzajemnie dźwiękami podobnymi do ćwierkania ptaków[6]. Posiadają torby policzkowe, w których umieszczane są duże ilości pokarmu, a później przenoszone do nory, gdzie pokarm jest zjadany lub zagrzebywany[6]. W związku z kopaniem nor i spędzaniu większości życia na ziemi, zalicza się burunduki do wiewiórek naziemnych. Burunduki zapadają w sen zimowy przy czym jego długość uzależniona jest od zagęszczenia populacji oraz dostępności pokarmu. Okres godowy burunduków przypada na wiosnę/lato, ciąża trwa 4-5 tygodni, młode karmione są przez matkę przez okres 40-45 dni.
Burunduki syberyjskie są wszystkożerne. Żywią się nasionami, ziarnem, owocami, grzybami, warzywami oraz owadami, małymi ptakami i jaszczurkami[6]. Na zimę gromadzi pokarm w norach pod korzeniami drzew.
Burunduk syberyjski (Tamias sibiricus) – gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych.
O esquilo-da-sibéria (Tamias sibiricus) é uma espécie de esquilo originária das terras frias da Sibéria e do norte da Ásia. São Animais muito activos e, ao contrário de muitos roedores, são diurnos e ocupam a maior parte do dia a procurar e a armazenar comida. As tocas destes esquilos são geralmente escavadas no solo e muitas vezes têm mais de um metro de profundidade.
Ao adotar um Esquilo da Sibéria, estes animais devem ser acomodados em gaiolas individuais, contendo um só esquilo, e devem ser o maior possível com ramos, troncos, cordas, etc. A maior autoridade na criação de esquilos-da-sibéria se encontra hoje no Brasil, contando com quase 1000 espécimes, o criador Heitor Scaff, natural de São Paulo, viaja o mundo ensinando os aspirantes a criadores à como criar corretamente estas criaturinhas.
Sibirisk jordekorre (Tamias sibiricus) är enligt Mammal Species of the World en art i släktet jordekorrar. Den är ensam i undersläktet Eutamias.[2] Enligt en studie från 2016 godkänns taxonet som släkte.[1]
Längden är 18-25 cm, av vilken svansen utgör 6-8 cm. Vikten varierar med årstiden, men är normalt mellan 50 och 150 gram. Pälsen har en gråbrun till brungul grundfärg. På sidorna finns också fyra ljusa och fem mörka, längsgående strimmor. Vissa av strimmorna fortsätter till huvudet. Även svansen har brunaktig grundfärg med ljusare och mörkare strimmor. Den har stora kindpåsar som den förvarar mat i. Öronen är små och avrundade.[3][4]
Den sibiriska jordekorren är dagaktiv, och lever i underjordiska bon. Den lägger upp matförråd, även dessa är underjordiska upp till 5 cm under markytan. Djuret tvättar ofta sig självt, även social putsning förekommer. Den sibiriska jordekorren går i ide (torpor) under vintern.[3] Arten kan klättra i växtligheten men den vistas främst på marken.[1]
Boet som används under sommaren har vanligen en enkel konstruktion. Vinterboet består av upp till 9 meter långa gångar, ett sovrum, ett förrådsrum och flera mindre latriner. Individens vinterförråd i boet samt i olika gömmor kan hopräknad väga 3 till 4 kg.[1]
Fortplantningstiden sträcker sig över senare våren (april) och sommaren. Honor kan ha två kullar per år och per kull föds 3 till 8 ungar efter 28 till 35 dagar dräktighet. De är vid födelsen blinda och väger cirka 4g. Ungarna öppnar sina ögon efter 20 till 25 dagar och efter ungefär 6 veckor börjar de utforska den närmaste omgivningen tillsammans med modern. Honan slutar efter cirka 7 veckor med digivning och en vecka senare blir ungarna självständiga. Vilda exemplar som blir könsmogna kan leva 2 till 5 år. Individer i fångenskap blir vanligen 6 till 10 år gamla.[3]
Sibirisk jordekorre jagas bland annat av rovlevande fåglar, av mårddjur och av mindre kattdjur.[3]
Djuret är allätare. Stapelfödan är knoppar av olika träd och buskar, svamp, bär och örter. Även olika sädesslag samt insekter, fågelungar och ödlor förtärs.[4][3]
Den sibiriska jordekorren lever i Eurasien från centrala Ryssland och norra Asien från sibiriska taigan till Mongoliet, Kazakstan, Kina, Korea och norra Japan (Hokkaido). Introducerade populationer lever i Belgien, Italien, Nederländerna, Schweiz och västra Tyskland.[1]
Habitatet varierar mellan barrskogar, blandskogar, stäpper och andra öppna landskap. I skogarna fördras områden med ett tät täcke av risbuskar som utvecklar bär. Sibirisk jordekorre lever i låglandet och i bergstrakter upp till trädgränsen.[1]
Wikimedia Commons har media som rör Sibirisk jordekorre.
Sibirisk jordekorre (Tamias sibiricus) är enligt Mammal Species of the World en art i släktet jordekorrar. Den är ensam i undersläktet Eutamias. Enligt en studie från 2016 godkänns taxonet som släkte.
Sibirya Çizgili Sincabı (Tamias sibiricus), sincapgiller familyasına ait bir çizgili sincap türü. Ağaçlık alanlarda ve çalıların arasında yaşamını sürdürür.
Üçte birini kuyruğunun oluşturduğu boyu, 18 ila 25 cm arasındadır. Ergin bir Sibirya orman gelengisi 50-150 gramdır. Ortalama yaşam süreleri 6 ila 10 yıldır.
Tamias sibiricus albogularis (Allen, 1909)
Tamias sibiricus asiaticus (Gmelin, 1788)
Tamias sibiricus barberi (Johnson & Jones, 1955)
Tamias sibiricus jacutensis (Ognev, 1935)
Tamias sibiricus intercessor
Tamias sibiricus lineatus (Siebold, 1824)
Tamias sibiricus ordinalis
Tamias sibiricus orientalis (Bonhote, 1899)
Tamias sibiricus senescens
Tamias sibiricus sibiricus (Laxmann, 1769)
Tamias sibiricus uthensis
Eutamias asiaticus albogularis (Allen, 1909)
Eutamias asiaticus altaicus
Eutamias asiaticus lineatus (Siebold)
Eutamias asiaticus okadae Kuroda
Eutamias asiaticus ordinalis Thomas, 1908
Eutamias asiaticus orientalis Bonhote, 1899)
Eutamias asiaticus uthenesis
Eutamias senescens intercessor Thomas, 1908
Eutamias sibiricus albogularis J.A.Allen.陈服官等, 1980
Eutamias sibiricus altaicus Hollister
Eutamias sibiricus barberi Johnson & Jones, 1955
Eutamias sibiricus jacutensis
Eutamias sibiricus lineatus
Eutamias sibiricus ordinalis Hllen G.M., 1940
Eutamias sibiricus ordinalis 王延正, 1990
Eutamias sibiricus orientalis
Eutamias sibiricus pallasi
Eutamias sibiricus senescens
Eutamias sibiricus striatus
Eutamias sibiricus sibiricus (Laxmann, 1769)
Sibirya Çizgili Sincabı (Tamias sibiricus), sincapgiller familyasına ait bir çizgili sincap türü. Ağaçlık alanlarda ve çalıların arasında yaşamını sürdürür.
Üçte birini kuyruğunun oluşturduğu boyu, 18 ila 25 cm arasındadır. Ergin bir Sibirya orman gelengisi 50-150 gramdır. Ortalama yaşam süreleri 6 ila 10 yıldır.
Цей вид поширений в у Північній і Східній Європі, азійській частині Росії, Китаї, Кореї і Японії. Введений: Бельгія, Німеччина, Італія, Нідерланди, Швейцарія. Він є єдиним представником роду бурундуків, що мешкає поза Північною Америкою. Проживає у лісових чагарникових місцевостях.
В Європейському Союзі включено до списку чужорідних інвазійних видів[1].
Бурундук сибірський має 18-25 см у довжину, одна третина якої — хвіст. Вага тварини залежить від пори року, але в середньому становить 50-150 г. Бурундук є маленьким ссавцем порівняно з іншими Вивірковими (Sciuridae).
Природними ворогами тварини є птахи-хижаки, куницеві та коти. В рідких випадках сибірський бурундук може переносити хвороби такі як сказ шляхом укусу інших тварин чи людини.
Бурундуки не відомі у складі дикої фауни України, і часті згадки аматорів про «бурундучків» стосуються спостережень соні лісової з близької родини вовчкових (Gliridae). Інколи цей вид бурундуків продають на «пташиних» ринках.
Eutamias sibiricus là một loài động vật có vú trong họ Sóc, bộ Gặm nhấm. Loài này được Laxmann mô tả năm 1769.[2] Loài này phân bố ở Bắc Á từ miền trung Nga đến Trung Quốc. Hàn Quốc, và Hokkaidō ở miền bắc Nhật Bản.
.JPG)
Eutamias sibiricus là một loài động vật có vú trong họ Sóc, bộ Gặm nhấm. Loài này được Laxmann mô tả năm 1769. Loài này phân bố ở Bắc Á từ miền trung Nga đến Trung Quốc. Hàn Quốc, và Hokkaidō ở miền bắc Nhật Bản.
Tamias sibiricus Laxmann, 1769
Синонимы Ареал
Азиа́тский бурунду́к[2][3], или сиби́рский бурунду́к[3] (лат. Tamias sibiricus) — млекопитающее рода бурундуков семейства беличьих отряда грызунов. Единственный вид бурундуков, обитающий в Евразии (остальные водятся в Северной Америке). Его часто выделяют в отдельный род — Eutamias.
Бурундук — мелкий (меньше обычной белки), стройный зверёк с вытянутым телом. Длина тела 12—17 см, хвоста — 7—12 см; масса 80—111 г. Конечности короче, чем у белок; задние ноги длиннее передних. Подошвы частично покрыты волосами.
Окраска пёстрая: на спине на серовато-буром или рыжеватом фоне проходят 5 продольных чёрных полосок, разделённых светлыми. Брюхо беловатое. Хвост сверху сероватый, снизу ржавчиной. Волосяной покров короткий, с довольно грубой остью, окраска по сезонам не меняется. Линяет бурундук раз в год, в июле—сентябре. Уши небольшие, слабо опушённые, без концевых кисточек. Имеются довольно развитые защёчные мешки.
Распространён азиатский бурундук в таёжной зоне Евразии: от северо-востока Европейской части России до Дальнего Востока (включая Магаданскую область), Северной Монголии, островов Сахалин и Хоккайдо. Встречается на Южных Курилах, в горной части ВКО. В бассейне Анадыря ареал выходит в зону тундролесья[4]. Относится к саморасселяющимся видам, успешно акклиматизируется[5]. Вплоть до 70-80 гг. XX века отсутствовал на Камчатке, впервые непосредственно на полуострове был отмечен в долинах рек Палана и Еловка в 1983 г.[6][5], в северной части Камчатского края постоянно обитает в долинах рек Вывенка, Апука и Пенжина, однако и здесь редок. К 2007 году заселил Кенозерский национальный парк. В северной части Европейской территории России бурундук в целом постепенно продвигается на запад. Изолированные поселения его уже отмечены на западе Московской области в р-не оз. Глубокое и близ Поречья. По результатам молекулярно-генетических исследований и сходству экстерьера подмосковные бурундуки наиболее близки приморским. На основе этого учёные сделали предположение, что здесь были случайно выпущены на волю бурундуки, отловленные в Приморском крае[5].
На Северо-Востоке России ареал сибирского бурундука продолжает его подвид — якутский бурундук Tamias sibiricus jacutensis Ognev[4], которые в 1980-е годы проник через Парапольский дол на Камчатский полуостров[7].
Особенно многочислен бурундук в кедрово-широколиственных лесах Приморского края, где в благоприятные годы на 1 км² может жить 200—300 бурундуков.
Бурундук обычен в тёмнохвойных и смешанных лесах с обильным подростом из ягодных кустарников, предпочитает опушки, осветлённые участки, ветровалы и захламления; реже встречается в широколиственных лесах. В горах поднимается до верхней границы лесов. На востоке ареала селится среди кедрового стланика по каменистым россыпям.
Хорошо лазает по деревьям, но постоянно живёт в неглубоких простых норах. В норе обычно бывает две камеры — гнездовая и кладовая, и неглубокие отнорки, используемые как уборные. Летние гнёзда порой устраивает в трухлявых пнях, под стволами поваленных деревьев, у корней, иногда в низких дуплах и скворечниках. Активны бурундуки днём.
Основой рациона бурундука служат семена хвойных (в первую очередь сибирского и корейского кедра) и лиственных деревьев (клён, липа, рябина), травянистых растений, особенно осок и зонтичных; а весной и летом — побеги, почки и ягоды травянистых растений, грибы, лишайники, зёрна хлебных злаков (пшеница, овёс, гречиха). Он может питаться и животной пищей — насекомыми и моллюсками. С августа начинает запасать на зиму пищу (орехи, жёлуди, зёрна, сушёные грибы и ягоды), нося её в защёчных мешках, иногда с расстояния более 1 км. Масса запасов может достигать 5—6 кг. Подземные кладовые часто грабят другие таёжные звери — белки, соболи, даже кабаны и медведи.
С октября до конца марта бурундуки впадают в спячку. Температура их тела в это время снижается до 3—8 градусов, частота дыхания сокращается до двух вдохов в минуту. Однако периодически они просыпаются, чтобы покормиться.
Живут бурундуки в одиночку, каждый на своём участке. В одной норе два бурундука не уживаются; в неволе взрослые бурундуки, посаженные в одну клетку, дерутся. При неурожае кедровых орехов бурундуки покидают свои участки и кочуют.
Бурундукам свойственна довольно сложная звуковая сигнализация. Когда возникает опасность, они односложно свистят или издают резкую трель, похожую на птичью; самки во время гона кричат «крюк-крюк». Перед дождём бурундук издаёт особый звук «бурунбу-рю-бурун», из-за которого и получил своё название.
Период размножения бурундука приходится на апрель — май, после пробуждения от зимней спячки. Детёныши рождаются в конце мая — июне после 30-дневной беременности. Масса детёнышей 3—4 г, они рождаются голые и слепые. Через несколько дней у них на спине появляются тёмные полоски. Глаза открываются на 31 день. До 2 месяцев они остаются с матерью. Продолжительность жизни 3—4 года в природе[4], в неволе 5—10 лет. В осенней период в популяции сибирских бурундуков начинают преобладать сеголетки[4].
Сибирский бурундук имеет небольшое промысловое значение (используется шкурка). В восточной части ареала он местами вредит посевам зерновых, а также огородным культурам. Является природным носителем не менее 8 природноочаговых заболеваний (клещевой энцефалит, риккетсиоз, токсоплазмоз и др.).
Бурундук легко приручается, и его можно держать в качестве домашнего животного.
В Северной Америке живут бурундуки, очень похожие на сибирского. Всего их насчитывают 23—24 видов. Распространены они на западе — от рек Юкон и Маккензи до Калифорнии и штатов Дуранго и Сонора в Мексике, а на востоке — в юго-восточных районах Канады и восточных штатах США.
Редкое для геральдики животное, которое в ней по своим изобразительным характеристикам и символике практически не отличается от белки. Для них обоих характерно наличие пышного хвоста и также относительно короткие передние лапы. Специфичным признаком этой фигуры являются продольные полосы на спине, часто показываемые чёрным цветом. Среди территориальных гербов Свердловской области бурундук обнаруживается у двух соседних муниципальных образований. «Золотой скачущий бурундук с вытянутым хвостом» изображен в гербе городского округа Краснотурьинск как гласная эмблема к самоназванию коренных жителей[8]. «Золотой, с черными глазами и полосами на спине бурундук возникающий из-за червлёной оконечности» в гербе Волчанского городского округа основным своим значением имеет указание на богатство окружающих город лесов, а также предусмотрительность и бережливость местных жителей.
Герб города Краснотурьинск, Свердловская область
Герб города Волчанск, Свердловская область
Герб Чунского района, Иркутская область
.jpg)
Азиа́тский бурунду́к, или сиби́рский бурунду́к (лат. Tamias sibiricus) — млекопитающее рода бурундуков семейства беличьих отряда грызунов. Единственный вид бурундуков, обитающий в Евразии (остальные водятся в Северной Америке). Его часто выделяют в отдельный род — Eutamias.
花鼠（学名：Eutamias sibiricus）为松鼠科花鼠属的动物，亦称“五道眉”。已知有2属，东美花鼠属有一种，栖息在北美洲东部；花鼠属有16种，栖息在北美西部、中亚和东亚。
花鼠比松鼠小，体长13～16厘米，尾长9～13厘米。背有5条明显的黑纵纹，中间一条最长，向前延伸到头顶，最外2条较短，围有白纹；头顶为棕黑色，眼上下和耳缘为白色，四肢为淡黄色。
在中国大陆，分布于黑龙江、青海、内蒙古、甘肃、河南、陕西、山西、宁夏、河北、辽宁、吉林、新疆、四川等地，一般生活于森林、灌丛。该物种的模式产地在Barnaul,Sibiria。[1]
다람쥐(Eutamias sibiricus) 또는 영어 이름을 번역한 시베리아다람쥐(Siberian chipmunk)는 다람쥐과 동물 중 하나이다.[4] 몸통 길이는 12~20cm이며, 꼬리 길이는 7~13cm이다. 뺨주머니가 발달되어 있어 먹이를 운반하기에 알맞다. 몸 윗면에 5줄의 암흑색 줄무늬가 있다. 겨울에는 땅속 굴, 바위 구멍에서 가까운 곳에 먹이 저장고를 만들어 놓고 겨울잠을 잔다. 동유럽, 동북아시아, 중국 동부 지역, 러시아 우수리, 바이칼호, 한국과 일본 홋카이도의 삼림 지대에서 산다.[5] 한국산 애완용 다람쥐가 1980년대까지 유럽으로 수출되었는데 야생에 적응된 개체수가 너무 늘어나서 침입종으로 여겨지고 있으며 라임병의 중간숙주로 문제가 되고 있다.[6]
이무영 서울대 수의대 한국 야생동물 유전자원 은행 연구원(현 국립생물자원관 전문위원) 등 한국과 러시아 연구자들은 2008년 과학저널 ‘분자와 세포’에 실린 논문에서 한·중·러 3국 다람쥐의 유전자를 비교 분석한 결과 처음으로 한반도 다람쥐의 염기서열 변이가 다른 것보다 11.3%나 다른 것을 확인했다. 연구자들은 “미토콘드리아 사이토크롬 비 유전자에서 이런 정도의 차이가 나는 것은 한반도 다람쥐가 새로운 종일 수 있음을 가리킨다”며 “신종 확인을 위해서는 핵 유전자와 형태적 분석 등 후속연구가 필요하다”고 밝혔다. 이후 고흥선 충북대 교수(현 명예교수) 등은 2010년 핵 디엔에이(DNA) 분석을 통해 한반도 다람쥐가 별도 종일 가능성을 뒷받침했고, 러시아 학자 등은 두개골 등 형태학적인 차이를 확인했다. 북한 표본을 확보한 이 교수팀은 교육과학부의 지원을 받아 수행한 ‘북유라시아 다람쥐과 동물 3종의 비교계통지리’ 보고서(2013)에서 “국내 다람쥐 개체군의 유전적 구조는 인접 국가 중국, 일본, 몽골과 확연한 차이가 있다”며 “한반도에 서식하는 다람쥐 일부는 고유종임을 확인했다”라고 밝혔다. 흥미롭게도 대륙 다람쥐와 한반도 다람쥐의 분포 경계는 압록강과 두만강이 아니었다. 이 교수는 “애초 추정과 달리 경계선은 더 아래 양강도와 자강도 선으로 내려왔다”며 “결과적으로 북한에는 대륙형과 한반도형 두 종이 사는 셈”이라고 말했다. 물론 한반도 고유종을 최종적으로 확인하려면 더 많은 북한 쪽 표본 조사가 필요하고, 대륙형과 한반도형 사이에 잡종이 이뤄졌는지 등 추가로 분석해야 할 일이 남은 상태다.
이처럼 한반도의 다람쥐가 다른 종이 된 것은 빙하기 영향인 것으로 과학자들은 본다. 빙하기 때 한반도와 중국 내륙, 극동 러시아 등의 피난처에 고립된 다람쥐가 유전적으로 분화한 뒤 간빙기 때 서식지를 확대한 뒤에도 한반도에서는 그 차이를 유지해 다른 종으로 진화했다는 것이다. 이무영 박사팀의 연구에서 그런 분화 시기는 100만∼300만 년 전인 빙하기로 밝혀졌고, 남한 내에 적어도 2곳의 피난처가 있는 것으로 추정됐다.[7]
다람쥐(Eutamias sibiricus) 또는 영어 이름을 번역한 시베리아다람쥐(Siberian chipmunk)는 다람쥐과 동물 중 하나이다. 몸통 길이는 12~20cm이며, 꼬리 길이는 7~13cm이다. 뺨주머니가 발달되어 있어 먹이를 운반하기에 알맞다. 몸 윗면에 5줄의 암흑색 줄무늬가 있다. 겨울에는 땅속 굴, 바위 구멍에서 가까운 곳에 먹이 저장고를 만들어 놓고 겨울잠을 잔다. 동유럽, 동북아시아, 중국 동부 지역, 러시아 우수리, 바이칼호, 한국과 일본 홋카이도의 삼림 지대에서 산다. 한국산 애완용 다람쥐가 1980년대까지 유럽으로 수출되었는데 야생에 적응된 개체수가 너무 늘어나서 침입종으로 여겨지고 있으며 라임병의 중간숙주로 문제가 되고 있다.
,_Parc_du_Rouge-Clo%C3%AEtre,_For%C3%AAt_de_Soignes,_Brussels_(26040359560).jpg)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
.JPG)
_fur_skins.jpg)
.png)
.png)
